27.09.2013 Views

Wild West op internet - Qliq Primair

Wild West op internet - Qliq Primair

Wild West op internet - Qliq Primair

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Thema<br />

cybercrime<br />

Stelling<br />

Hacken is een sport<br />

Tim van Ewijck (15),<br />

Helmond: Ik vind hacken<br />

grappig als je een MSN<br />

van iemand hackt en de<br />

schermnaam verandert in<br />

een ludieke tekst. Deze<br />

tekst mag niet beledigen,<br />

anders is het absoluut<br />

niet grappig. Het is ook<br />

niet grappig als je<br />

iemands privacy schaadt<br />

door vertrouwelijke<br />

bestanden te <strong>op</strong>enen. Het<br />

is lastig om een computer<br />

te hacken, want iedereen<br />

met een beetje verstand<br />

van beveiligingssoftware<br />

houdt hackers wel buiten.<br />

Marjolein Høvig (16),<br />

Zwijndrecht: Ik vind dat<br />

hacken nooit zou mogen:<br />

het is een inbreuk <strong>op</strong><br />

iemands privacy. Ik zie het<br />

vaak als een wraakactie<br />

jongerenkrant van het <strong>op</strong>enbaar ministerie<br />

waar je niets mee <strong>op</strong>lost.<br />

Het is alleen maar<br />

vervelend voor de ander.<br />

Wanneer je iemand hackt<br />

om informatie te krijgen<br />

(die niet voor jou bestemd<br />

is) moet je <strong>op</strong>gepakt<br />

worden en een flinke<br />

boete krijgen. Hacken is<br />

voor mensen die iemand<br />

alleen anoniem iets<br />

durven aan te pakken en<br />

dus watjes zijn.<br />

Felix Verduin (15),<br />

Heemstede: Hacken is<br />

een sport, je kan er goed<br />

in zijn of niet. Als je het zo<br />

bekijkt is diefstal ook een<br />

sport. Daar kan je ook<br />

goed in zijn! Maar diefstal<br />

is strafbaar en hacken<br />

ook. Jongens <strong>op</strong> mijn<br />

school hacken alleen<br />

maar om de dagelijkse<br />

sleur wat dragelijker te<br />

maken. Zij plaatsen leuke<br />

spelletjes <strong>op</strong> de computer<br />

die er eigenlijk niet horen.<br />

Maar als zij hun kennis<br />

van computers gebruiken<br />

om andermans geld te<br />

stelen hoor je in de<br />

gevangenis. En dat is zo<br />

logisch als wat.<br />

Officier van justitie Roland Knobbout<br />

<strong>Wild</strong> <strong>West</strong> <strong>op</strong> <strong>internet</strong><br />

Op YouTube is een jongen te zien die<br />

vanaf het balkon met een vuur wapen<br />

schiet. ‘Ik heb de schutter laten <strong>op</strong>pakken.<br />

Het <strong>internet</strong> moet geen jungle<br />

worden, waar alles kan,’ vindt officier<br />

van justitie Roland Knobbout.<br />

‘Wat abnormaal is in de maatschappij,<br />

is óók abnormaal <strong>op</strong> <strong>internet</strong>,’ benadrukt<br />

de Haagse officier van justitie. Daarom<br />

pakt het OM ook strafbare feiten <strong>op</strong> het<br />

<strong>internet</strong> aan.<br />

De politie krijgt een tip binnen: <strong>op</strong> You -<br />

Tube is een filmpje te zien is waar<strong>op</strong> een<br />

jongen vanaf een balkon met een wapen<br />

schiet. De politie doet onderzoek via<br />

<strong>internet</strong>. Ze vinden <strong>op</strong> een ander You -<br />

Tube filmpje dezelfde jongen die illegaal<br />

vuurwerk <strong>op</strong> straat afsteekt. In de straat<br />

staat een auto. Snel weet de politie de<br />

eigenaar van de auto te achterhalen.<br />

Met Google Earth zoekt de agent het<br />

adres <strong>op</strong> en zoomt in. “Bingo”, het balkon<br />

waar<strong>op</strong> de jongen met het wapen staat is<br />

gevon den. In dezelfde straat woont ook<br />

iemand met een strafblad. Op goed geluk<br />

zoekt de politieagent via Party-Peeps<br />

naar een profiel van die persoon. Op-<br />

nieuw raak. Op het profiel staan foto’s<br />

van een jongen die overeenkomen met<br />

de filmbeelden <strong>op</strong> YouTube.<br />

De politie houdt de verdachte aan en<br />

vindt het wapen bij zijn vriend, die<br />

ook wordt aangehouden. Bij de huiszoekingen<br />

worden een gaspistool met<br />

knalpatronen, een mes en illegaal<br />

vuurwerk in beslag genomen. Officier<br />

Knobbout besluit om de twee jongens<br />

te vervolgen. Ze zullen zich moeten<br />

verantwoorden voor de rechter.<br />

‘Ik wil een signaal afgeven,’ zegt de<br />

officier, ‘dat je ook gestraft wordt voor<br />

fout gedrag <strong>op</strong> interent.’ Zo zijn verdachten<br />

<strong>op</strong>gespoord voor filmpjes <strong>op</strong> You-<br />

Tube waar<strong>op</strong> een kind hard van een stoel<br />

werd geslagen, een meisje tot webcam<br />

seks werd gedwongen en voor ernstige<br />

bedreigingen via MSN. Het gaat om de<br />

bescherming van het slachtoffer. ‘Stel dat<br />

je zelf slachtoffer bent van een <strong>internet</strong>wraakactie,’<br />

legt de officier uit. Zie je dus<br />

iets abnormaals of ben je zelf slachtoffer,<br />

doe dan aangifte,’ roept de officier<br />

Roland Knobbout iedereen <strong>op</strong>. ‘Dat is de<br />

enige manier om het <strong>internet</strong> leefbaar te<br />

houden.’<br />

Anoniem aangifte doen? Bel 0800 – 7000 of kijk <strong>op</strong><br />

www.meldmisdaad.nl van Stichting M.<br />

Opsporen en vervolgen<br />

van cybercrime<br />

De laatste jaren neemt criminaliteit<br />

<strong>op</strong> het <strong>internet</strong> ernstig toe. Het gaat om<br />

oude criminaliteit in een nieuw jasje<br />

(old crimes, new tools), zoals het ver -<br />

spreiden van kinderporno via <strong>internet</strong><br />

of het <strong>op</strong>lichten van k<strong>op</strong>ers via marktplaats.nl<br />

en ebay.nl.<br />

Computer-ontwikkelingen staan niet<br />

stil. Er ontstaan steeds nieuwe vormen<br />

van cybercrime (new crimes, new tools).<br />

Cybercrime kan de maatschappij ont -<br />

wrichten (terroristische aanslagen,<br />

#10<br />

handel in wapens of illegaal vuurwerk<br />

via <strong>internet</strong>). Cybercrime kan de volksgezondheid<br />

in gevaar brengen (handel<br />

via <strong>internet</strong> in nep-medicijnen, gevaarlijke<br />

drugs, e.d.). En cybercrime kan het<br />

vertrouwen in het <strong>internet</strong>bankieren<br />

aantasten (bij phishing).<br />

Het <strong>op</strong>sporen en vervolgen van cyber -<br />

crime is daarom belangrijk. Het OM<br />

heeft hierin een belangrijke rol. Voor het<br />

hacken van een site en veranderingen<br />

aanbrengen (het zogenaamde ‘defacen’)<br />

staat maximaal 4 jaar gevangenisstraf.


Vier<br />

maanden<br />

de cel in<br />

Hij zag zijn gehack als kattenkwaad,<br />

maar belandde vier maanden in de cel.<br />

‘En geloof me,’ blikt Peter (23) terug,<br />

‘dat waren lange, zware maanden.’<br />

Toen hij twaalf was, werd hij gegrepen<br />

door computers. Meer en meer wilde<br />

Peter weten wat hij allemaal met zijn<br />

PC kon, en hij volgde later een studie<br />

systeembeheer. Waar het fout ging? Tja,<br />

dat is moeilijk aan te geven. Eigenlijk was<br />

hij nooit van plan een misdrijf te plegen.<br />

In zijn studie stuit Peter voor het eerst<br />

<strong>op</strong> computerbeveiliging. ‘Dat vond ik zo<br />

interessant dat ik meer over hacken ging<br />

lezen. Het werd een complete hobby.’ Op<br />

een dag slaagt Peter er in om toegang te<br />

krijgen tot het systeem van een Grieks<br />

gamesbedrijf. Nadat hij de wachtwoorden<br />

achterhaalt, vindt hij de testversie<br />

van het spel Darkfall Online. Hij downloadt<br />

het spel. Maar het High Tech Crime<br />

Team van de politie ontdekt het misdrijf.<br />

Peter bekent. ‘Ja, ik wist dat het niet<br />

mocht wat ik deed, alleen vond ik dat ik<br />

niet écht iets fout deed. Ik zag het meer<br />

als kattenkwaad.’<br />

Peter komt voor de rechter en krijgt<br />

twaalf maanden celstraf waarvan acht<br />

maanden voorwaardelijk (die acht<br />

maanden hoefde hij dus niet uit te zit -<br />

ten) en vijftig uur taakstraf. ‘Niet niks<br />

dus voor wat kattenkwaad. En geloof me,<br />

ik heb vier maanden in de cel gezeten en<br />

dat waren lange en zware maanden.’<br />

‘Ik heb er spijt van dat ik de betrokken<br />

bedrijven aardig heb laten schrikken<br />

en benadeeld. Maar zonder het hacken<br />

wist ik waarschijnlijk nooit zoveel van<br />

beveiliging als dat ik nu doe, dus van<br />

dat deel heb ik geen spijt.’<br />

‘Ik ga andere mensen niet zeggen wat<br />

ze wel en niet moeten doen. Maar als<br />

je hackt, denk dan niet dat je met een<br />

spelletje bezig bent. Je pleegt een mis-<br />

drijf. Een misdrijf dat in dit tijdperk<br />

waarin alles via <strong>internet</strong> gaat, steeds<br />

vaker en zwaarder wordt bestraft.’<br />

Digitale rechercheur Martijn van de Beek<br />

Phishing,<br />

carding & hacking<br />

High Tech Crime Team ontmaskert <strong>internet</strong>bende<br />

Het High Tech Crime Team van de<br />

Nationale Recherche spoort computercriminelen<br />

<strong>op</strong>. Het onderzoekt grootschalige<br />

aanvallen <strong>op</strong> servers of websites.<br />

Op computer-nerds zit het team<br />

niet te wachten. ‘Wij hebben juist<br />

sociaal intelligente mensen nodig, die<br />

in een team kunnen samenwerken,’<br />

vertelt teamleider Martijn van de Beek.<br />

Sporen verdampen waar je bij staat.<br />

Computergegevens kunnen razendsnel<br />

verdwijnen. Daarom moet het team soms<br />

vliegensvlug een Duitse, Roemeense of<br />

Engelse server onderzoeken om gegevens<br />

veilig te stellen of een Amerikaanse<br />

collega wat laten uitzoeken. Zeker één<br />

keer per week krijgt het High Tech Crime<br />

Team zelf een vraag uit het buitenland<br />

om informatie.<br />

Hacken, phishing, online bedrijfs-<br />

spionage (stelen van cruciale bedrijfsinformatie)<br />

of carding (het stelen van<br />

creditcard gegevens) zijn de <strong>internet</strong>problemen<br />

waar het High Tech Crime<br />

Team mee te maken heeft. Veel computercriminelen<br />

zijn actief in de omgeving<br />

van Amsterdam. Daar liggen de belangrijke<br />

<strong>internet</strong>verbindingen tussen Eur<strong>op</strong>a<br />

en Amerika waarover gigantisch veel<br />

<strong>internet</strong>verkeer wordt gestuurd. Veel<br />

<strong>internet</strong>bedrijven hebben zich daarom<br />

<strong>op</strong> die plaats gevestigd. Dat trekt <strong>op</strong> zijn<br />

beurt weer veel criminaliteit aan.<br />

Internet kent geen landsgrenzen. Om<br />

computercriminelen <strong>op</strong> te sporen heeft<br />

het High Tech Crime Team over de hele<br />

wereld contacten. ‘Het is heel goed als<br />

rechercheurs digitale kennis hebben,<br />

maar internationaal samenwerken is<br />

belangrijker,’ zegt Martijn van de Beek.<br />

Door de internationale informatie heeft<br />

your choice - Hot or not<br />

Your Choice - Hot or Not is het nieuwe<br />

deel in de Your Choice-serie van Carry<br />

Slee, waarin jij zelf het verlo<strong>op</strong> van het<br />

verhaal kan bepalen door <strong>op</strong> een zeker<br />

moment een keuze te maken. Your Choice<br />

- Hot or Not gaat over actuele onderwerpen:<br />

mode, muziek, verliefdheid en<br />

vriend schap, maar ook racisme en het<br />

gevaar van <strong>internet</strong>daten. De vijftienjarige<br />

Coco heeft één grote droom: model<br />

worden. Als haar beste vriend Joël haar<br />

stiekem <strong>op</strong>geeft voor een modellenwedstrijd,<br />

gaat er een wereld voor haar <strong>op</strong>en.<br />

Ze moet het <strong>op</strong>nemen tegen ervaren<br />

modellen, maar gelukkig heeft ze via<br />

het <strong>internet</strong> de sexy en superlieve Boy<br />

het High Tech Crime Team een goed<br />

beeld van wat <strong>internet</strong>bendes doen.<br />

Zo hebben ze afgel<strong>op</strong>en jaar een hacker<br />

<strong>op</strong>gepakt (zie: Vier maanden de cel in)<br />

en een Russische computerbende ont -<br />

maskerd.<br />

De rechercheurs willen ook bedrijven die<br />

last hebben van computercriminaliteit<br />

beschermen. ‘Wij gaan onze informatie<br />

– die normaal geheim is – gewoon met<br />

die bedrijven delen,’ zegt Martijn van de<br />

Beek. ‘Zo kunnen we in de toekomst veel<br />

ellende voorkomen.’<br />

ontmoet, die haar via het web coacht.<br />

Maar is Boy wel wie hij zegt dat hij is?<br />

En waarom wil hij Coco naakt voor de<br />

webcam laten dansen? Als Joël erachter<br />

komt dat Boy meerdere meisjes aan het<br />

lijntje houdt, zet hij alles <strong>op</strong> alles om Coco<br />

<strong>op</strong> tijd te waarschuwen. Lukt het hem om<br />

Coco <strong>op</strong> andere gedachten te brengen?<br />

In Your Choice Hot or Not is de keuze<br />

aan jou. Dit boek volgt de verhaallijn die<br />

de lezer kiest. Grote problemen, of een<br />

happy end? Het is helemaal your choice!<br />

your choice - Hot or not, carry slee<br />

Paperback | 255 Pagina’s<br />

ISBN10: 9049922805<br />

Te bestellen bij: Bol.com of nnbh.com<br />

Handige websites<br />

www.kinderconsument.nl È informatie<br />

www.surfsafe.nl È tips<br />

www.wetboekvoorjongeren.nl È cyberpesten<br />

www.meldpuntcybercrime.nl È meldpunt<br />

www.digibewust.nl È overheid en veilig <strong>internet</strong><br />

www.helpwanted.nl È tips tegen cyberstalking<br />

www.govcert.nl È beveiligingsadviezen<br />

www.meldpunt­kinderporno.nl È meldpunt<br />

www.kindertelefoon.nl È voor hulp<br />

www.pesten.net È digitaal pesten<br />

www.pestweb.nl È digitaal pesten<br />

www.pestenislaf.nl È digitaal pesten<br />

www.iksurfveilig.nl È veilig <strong>internet</strong>ten<br />

www.waarschuwingsdienst.nl È veilig <strong>internet</strong>ten<br />

T<strong>op</strong>vijf voor “newbies”<br />

trollen, fakers en rippen<br />

(1) Newbie: Een groentje <strong>op</strong> het <strong>internet</strong>, die<br />

niet weet hoe hij bijlagen moet <strong>op</strong>enen of moet<br />

zoeken <strong>op</strong> het net. (2) Troll: Iemand die rare,<br />

vieze of beledigende berichtjes achterlaat <strong>op</strong> fora.<br />

(3) Faker: Internetters die zich voordoen als een<br />

ander. Gebruiken foto’s van anderen. Zeggen dat<br />

ze veertien zijn, maar zijn ondertussen 38. (4)<br />

Avatar: Jouw “ik” <strong>op</strong> het <strong>internet</strong>. Biedt mogelijkheid<br />

voor onschuldig “fake-werk”: jezelf zo<br />

mooi en stoer maken als je zelf wilt. (5) Rippen:<br />

De nummers van je CD afhalen en als mp3 <strong>op</strong> je<br />

computer zetten.<br />

Bron: Govcert.nl en Kidsweek Mediawijzer<br />

tHe net<br />

Volgens de filmgoeroes van de<br />

Vetverkeerdkrant is THE NET uit<br />

1995 een klassieker en onovertroffen.<br />

De thriller is onwaarschijnlijk<br />

spannend. Denk maar niet dat je<br />

kunt ontsnappen als je gevangen<br />

zit in... THE NET.<br />

Angela Bennet spoort virussen in<br />

computerprogramma’s <strong>op</strong>. Ze werkt<br />

thuis en bestelt zelfs haar pizza’s via<br />

<strong>internet</strong>. Angela ontdekt een virus in<br />

een programma, waardoor ze toegang<br />

heeft tot zeer vertrouwelijke informatie.<br />

Dit is het begin van een nachtmerrie.<br />

Het bestaan van Angela Bennet wordt<br />

heel langzaam overal gewist...<br />

Duur 1.09 minuten / Engels gesproken<br />

Nederlandse ondertiteling.<br />

Let <strong>op</strong>: THE NET 2.0 uit 2006 is een<br />

minder geslaagd vervolg.<br />

Huren? Beide films zijn (onder andere)<br />

te huur via www.moviemile.com<br />

#<br />

G<br />

T<br />

‘mag ik je msn?’<br />

‘Mag ik je MSN?’ is ongeveer de meest voorkomende<br />

vraag <strong>op</strong> dit moment. Leuk, al dat<br />

chatten met je vrienden, maar het brengt<br />

ook een ho<strong>op</strong> problemen met zich mee. Er<br />

zijn steeds meer gevallen van kinderen die<br />

uitgescholden worden via MSN.<br />

Ook <strong>op</strong> sites zoals hyves gebeurt dit. Heel vaak is<br />

dat omdat de account van MSN wordt gehackt.<br />

De hacker(s) van dat account schelden dan vaak<br />

jouw contactpersonen uit. Dit is ook bij iemand die<br />

ik ken gebeurd. Haar account was gehackt en toen<br />

heeft de hacker haar vriendin uitgescholden. Ook<br />

worden mensen gepest en zelfs bedreigd, waardoor<br />

ze zich niet meer durven te vertonen omdat ze bang<br />

zijn. Ikzelf doe niet aan MSN en dat soort dingen,<br />

omdat het eigenlijk hetzelfde is als bellen. Maar<br />

dan bellen met nadelen. Dus als je iemand wil<br />

spreken: pak gewoon de telefoon!<br />

Columnist Karel van Duijl (12), Rotterdam<br />

Cybercrime-officier van justitie Bart den Hartigh<br />

Criminelen<br />

<strong>op</strong> <strong>internet</strong><br />

‘Het mag geen vrijplaats worden.’<br />

Er wordt ingebroken in computers,<br />

software gestolen en informatie ver -<br />

anderd. Bart den Hartigh, cybercrimeofficier<br />

bij het OM leidt onderzoeken<br />

naar computercriminaliteit: ‘Criminele<br />

bendes maken wereldwijd steeds meer<br />

gebruik van <strong>internet</strong>.’ Ze leggen systemen<br />

plat, verspreiden virussen en<br />

wissen gegevens.<br />

De cybercrime-officier onderzoekt<br />

samen met het specialistische High Tech<br />

Crime Team van de Nationale Recherche<br />

internationaal computercriminaliteit.<br />

Ze analyseren mogelijke aanvallen <strong>op</strong><br />

banken, spoorlijnen, wegen, gebouwen<br />

of waterleidingen. En ze bestuderen<br />

afpersingszaken waarbij criminelen<br />

gestolen <strong>internet</strong>gegevens pas teruggeven<br />

nadat enorme sommen losgeld<br />

zijn betaald.<br />

Hacker van games<br />

Een Grieks computerbedrijf deed aan -<br />

gifte bij de Nederlandse politie. Er was<br />

een testversie van een computerspel<br />

gestolen. De zaak werd doorverwezen<br />

naar Bart en het High Tech Crime Team.<br />

Uit onderzoek bleek dat een Nederlandse<br />

jongen online had ingebroken, <strong>op</strong>zettelijk<br />

gegevens had veranderd en gek<strong>op</strong>ieerd.<br />

De verdachte jongen werd <strong>op</strong>gepakt<br />

en bekende. Hij is veroordeeld door<br />

de rechtbank. Wat er met de jongen is<br />

Help politie<br />

<strong>op</strong> <strong>internet</strong><br />

Bij Cluedo draait alles om de moord <strong>op</strong><br />

Dr. Swart. De spelers zijn detectives en<br />

moeten de moord <strong>op</strong>lossen. Cluedo is<br />

natuurlijk maar een (online)spelletje en<br />

dus niet echt. Politieonderzoeken.nl is<br />

dat wel. Op politieonderzoeken.nl<br />

probeert de politie met behulp van<br />

mensen zoals jij en ik échte zaken <strong>op</strong> te<br />

lossen. De politie vraagt om hulp bij<br />

misdrijven. Als jij er meer over weet dan<br />

kan je een berichtje achterlaten. Misschien<br />

kunnen de digitale rechercheurs<br />

met jouw tip een moord, verdwijning of<br />

mishandeling <strong>op</strong>lossen.<br />

gebeurd kan je in deze krant lezen.<br />

(zie: Vier maanden de cel in)<br />

Katvangers<br />

Klanten van een bank ontvingen spammail<br />

met een virusbijlage. Wanneer een<br />

rekeninghouder de bijlage <strong>op</strong>ende, raak -<br />

te de computer geïnfecteerd. Tijdens het<br />

<strong>internet</strong>bankieren vonden er stiekem<br />

overboekingen plaats. Het gestolen geld<br />

ging naar katvangers. Dat zijn mensen<br />

die het gestolen geld <strong>op</strong> hun rekening<br />

laten storten. Als beloning mogen ze vijf<br />

procent houden. Die katvangers moesten<br />

het geld doorsluizen naar criminelen in<br />

Rusland. Onderzoek van het High Tech<br />

Crime Team ging van Nederland naar<br />

Zwitserland, Engeland, Hongkong,<br />

Rusland en de Oekraïne. Uiteindelijk<br />

is vastgesteld dat de bende in Rusland<br />

zit en zijn de Nederlandse katvangers<br />

aangehouden.<br />

Belangrijk werk<br />

Cybercrime-officier Den Hartigh vertelt<br />

dat <strong>internet</strong>criminelen over de hele<br />

wereld banken hebben aangevallen en<br />

miljoenen euro’s winst hebben gemaakt.<br />

Het geld geven ze uit aan dure auto’s,<br />

onroerend goed, vakanties, uitgaan en<br />

kostbare artikelen. ‘Dat kan natuurlijk<br />

niet ongestraft blijven,’ vindt Bart den<br />

Hartigh. ‘Internet mag geen vrijplaats<br />

voor criminelen worden.’<br />

Katvangers,<br />

pas <strong>op</strong>!<br />

‘Hallo. Ik heb een rekening nodig om<br />

100 euro <strong>op</strong> te storten. Mag ik even je<br />

pasje lenen?’ Soms worden scholieren<br />

zo aangesproken <strong>op</strong> het schoolplein.<br />

Natuurlijk is het fijn om extra euro’s<br />

te verdienen, maar trap er nooit in.<br />

‘Twee jaar geleden hebben we honderden<br />

jongeren <strong>op</strong>gepakt die aan zoiets<br />

hadden meegewerkt,’ vertelt Rob van<br />

der Veen van de politie Amsterdam.<br />

‘Ze waren zich van geen kwaad bewust.<br />

Ondertussen waren ze wel <strong>op</strong> een zwarte<br />

lijst van de bank belandt, waardoor ze<br />

later bijvoorbeeld geen lening kunnen<br />

krijgen om een huis te k<strong>op</strong>en.’<br />

De criminelen gebruiken rekeningen<br />

om gestolen geld (soms duizenden<br />

euro’s) onvindbaar te maken voor politie<br />

en justitie.<br />

Diefstal<br />

in Habbo<br />

Inbraak door skimmers<br />

per skateboard<br />

Skimmers k<strong>op</strong>iëren bankpasgegevens.<br />

Zij verzinnen steeds sluwere methoden<br />

om hun “werk” te kunnen doen.<br />

‘Zo zijn er skimmers die ’s nachts in-<br />

breken en <strong>op</strong> een skateboard onder de<br />

infraroodstralen van de beveiligingscamera’s<br />

doorrollen. Ze kunnen dan<br />

ongemerkt in een winkel het pinautomaatje<br />

(pinpad) bij de kassa jatten,’<br />

vertelt Rob van der Veen van de politie<br />

Amsterdam.<br />

Buiten staat een auto klaar waarmee de<br />

pinpad naar een technicus wordt ver-<br />

Gebruikers van Habbo-hotel doen<br />

aangifte bij de politie van inbraak en<br />

diefstal. Inbrekers hebben meubels<br />

gestolen uit hun virtuele kamers van<br />

het hotel. ‘Een redelijk brutale diefstal,’<br />

vindt officier van justitie Wouter van<br />

Schaijck. ‘De inbrekers worden aangeklaagd.<br />

’<br />

De digitale recherche wordt ingescha -<br />

keld door het bedrijf dat Habbo-Hotel<br />

be heert. De rechercheur hoort dat er<br />

accounts zijn gehackt.<br />

Habbo is een virtueel hotel. Bezoekers<br />

beschikken over een virtuele kamer en<br />

kunnen die mooier maken door virtuele<br />

meubeltjes te k<strong>op</strong>en voor echt geld.<br />

Iedere Habbo-bezoeker kan toegang<br />

krijgen tot het hotel door het invullen<br />

van een gebruikersnaam en een wachtwoord.<br />

Die gegevens zijn uiteraard<br />

persoonlijk.<br />

Toch hebben de hackers persoonsgegevens<br />

weten te achterhalen. Dat kan<br />

als controlevragen van e-mailaccounts<br />

makkelijk te raden zijn of fake-sites<br />

worden ingezet om gebruikersnamen<br />

en wachtwoorden te ontfutselen. ‘Zodra<br />

persoonlijke gegevens worden gevraagd,<br />

moet je alert zijn,’ waarschuwt officier<br />

Van Schaijck.<br />

Er zijn vier 16-jarige verdachten <strong>op</strong> -<br />

ge pakt. Zij worden door de officier van<br />

justitie vervolgd voor computervredebreuk<br />

en diefstal. ‘Ik wil een signaal<br />

afgeven. Ook in een virtuele wereld is<br />

inbreken en diefstal strafbaar.’<br />

voerd. Hij brengt er k<strong>op</strong>ieerapparatuur<br />

in aan. De inbreker brengt het gekraakte<br />

apparaatje vervolgens terug naar de<br />

winkel.<br />

Als de winkeleigenaar de volgende<br />

ochtend binnenkomt, lijkt er niets aan<br />

de hand. Zijn klanten betalen hun bood-<br />

schappen gewoon via het pinautomaatje.<br />

Ze hebben dan nog niet door dat hun<br />

pinpasgegevens direct worden gek<strong>op</strong>ieerd<br />

naar de computers van de criminelen.<br />

Zo kunnen de skimmers valse pasjes<br />

maken en andermans rekening compleet<br />

plunderen.


Grijp je kans voordat de<br />

schooldirectie het doet<br />

Zelf ben ik nooit een jongere tegengekomen<br />

die het leuk vond om in de shit te belanden.<br />

Maar het gebeurt wel: jongeren zijn net men­<br />

sen! Want hoe weet je nou of die leuke MSNverkering<br />

geen ouwe vent van 50 is? Of hoe<br />

weet je dat het intieme filmpje van jullie samen<br />

niet ooit misbruikt wordt via YouTube? En weet<br />

je écht 100% zeker dat wat je je vrienden of<br />

vriendinnen vertelt door hen geheim wordt ge ­<br />

houden? Inclusief jouw wachtwoorden? Hoe<br />

achterhaal je wie anonieme scheldsms’jes<br />

stuurt? Is het een geintje van degene die naast<br />

je in de klas zit? Of zijn het die rotjochies die<br />

je ook uitschelden in de gang?<br />

Als het om <strong>internet</strong> en gsm gaat ziet de<br />

wereld er totaal anders uit. Wat je offline<br />

vaak wel weet, weet je online niet zeker. Maar<br />

<strong>op</strong> een school in Schagen zijn ze aan de bak<br />

gegaan om <strong>internet</strong>ten en sms’jes veilig te<br />

maken. Dáár heeft de school het lef <strong>op</strong>gebracht<br />

om aan leerlingen te vragen wat ze<br />

willen. En wat blijkt? Het werkt! De docenten<br />

wisten niet wat hen overkwam. Leerlingen<br />

konden prima afspraken maken over hoe de<br />

computers en waar de mobieltjes gebruikt<br />

mochten worden.<br />

Leerlingen zijn de beste experts. Maar daar<br />

moeten leerkrachten (en ouders) aan wennen.<br />

Want natuurlijk moet elk veiligheidsbeleid<br />

samen met leerlingen worden vastgesteld. Het<br />

is een must! Het is een recht! En: het is bovendien<br />

onzinnig om zónder de leerlingen te pro ­<br />

beren de school veiliger te maken.<br />

p.s. Conclusie: stap naar je school toe. Stel<br />

voor dat je met andere leerlingen het veiligheidsbeleid<br />

wilt maken. Doe het zelf, voordat<br />

de directie het doet. Grijp je kans!<br />

Bamber Delver, algemeen directeur van<br />

stichting De Kinderconsument<br />

Zelf een veiligheidsplan maken?<br />

Kijk <strong>op</strong> www.kinderconsument.nl en www.pestenislaf.nl<br />

Lees ook “Pesten is laf! Cyberpesten is laffer”<br />

cammyboy<br />

‘Whaha! Kijk dan; een naakte Sproet!’ Schuddebuikend rollen klasgenoten<br />

over de grond, terwijl <strong>op</strong> YouTube het jongetje keer <strong>op</strong> keer gillend en<br />

naakt in beeld verschijnt: ‘NEE!’ en ‘Tyft <strong>op</strong>!’ Een rood hoofd van schaamte<br />

en een afwerende hand tegen de camera. De andere hand heeft hij<br />

tussen zijn benen geklemd om niet teveel van zijn naaktheid bloot te<br />

geven. Wat een grap.<br />

Internet als chantagemiddel voor seks<br />

Kameleon in<br />

schaapskleren<br />

De man (48) gedroeg zich als een<br />

kameleon in schaapskleren. Eerst<br />

vertelde hij de meisjes onschuldige<br />

verhaaltjes, daarna maakte hij al gauw<br />

seksuele toespeling en uiteindelijk<br />

dwong hij via een webcam-striptease<br />

een meisje tot seks. Gelukkig liet een<br />

moeder het er niet bij zitten.<br />

Het duurt maanden voordat de 13-<br />

en 14-jarige Charlotte* en Judith* er<br />

achterkomen door wíe ze al maanden<br />

worden gestalkt. Vanaf de zomer verleden<br />

jaar krijgt Judith vervelende telefoontjes<br />

van een onbekende. Bij haar<br />

vriendin Charlotte begint het kort<br />

daarna. Lang zaamaan veranderen de<br />

tientallen telefoontjes van toon. De jonge<br />

meisjes krijgen seksuele voorstellen. Ze<br />

proberen te achterhalen wie de beller is.<br />

Ze maken een afspraak, om te kijken met<br />

wie ze van doen hebben. Maar het<br />

mislukt, hun stalker komt niet <strong>op</strong>dagen.<br />

Gek genoeg belt hij meteen daarna om<br />

achteloos te melden wat Judith voor<br />

kleren droeg. De jongedames zijn bang<br />

geworden en nemen een nieuw telefoonnummer.<br />

Maar <strong>op</strong>nieuw weet de stalker<br />

hen te bereiken, nu ook via MSN en hij<br />

weet te vertellen wanneer Judith en<br />

Charlotte bij elkaar logeren. Daar<strong>op</strong> doen<br />

ze aangifte. De politie Midden en <strong>West</strong><br />

Sproet stond rustig te douchen terwijl wat klasgenoten bij hem thuis<br />

waren. Vrienden kun je ze niet noemen. Op het moment dat ze zich<br />

begonnen te vervelen, besloot eentje namelijk dat het “wel geinig” zou<br />

zijn om Sproet te filmen. Een náákte Sproet, welteverstaan. Met een<br />

camera in de aanslag stapten Sproets zogenaamde vriendjes de badkamer<br />

binnen, stelden zich gauw even voor aan de kijker en trokken<br />

vervolgens het douchegordijn <strong>op</strong>zij. De arme jongen wist eerst niet wat<br />

hem overkwam, maar daarna galmde Sproets gebrul door de badkamer.<br />

Eén van de filmers liet me het filmpje zien: Het was voor iedereen<br />

zichtbaar, zo <strong>op</strong> YouTube. Al binnen een paar uur zijn er een stuk of<br />

twintig reacties bij het filmpje geplaatst. De meeste in de trant van<br />

‘Haha, wat een kleine lul.’ Eén commentaar zaait echter wat ho<strong>op</strong>:<br />

‘Vind je dit normaal?’ Helaas valt het nauwelijks <strong>op</strong>, tussen alle vuile<br />

grappen over Sproet. Niet zo lang daarna werden <strong>op</strong> school de filmers uit<br />

de les geplukt, gedwongen het filmpje te deleten én geschorst. Een grap?<br />

Nee man, een naaistreek.<br />

Columnist Arantxa Polak (14), Den Haag<br />

Brabant achterhaalt vrij snel het telefoonnummer<br />

waarmee meer dan 400<br />

keer werd gebeld, maar zij kunnen niet<br />

vaststellen wie er met dat nummer belt.<br />

Charlottes moeder laat het er niet bij zit -<br />

ten. Zij belt het nummer en hoort dat de<br />

eigenaar met zijn voornaam <strong>op</strong>neemt.<br />

Ook met deze voornaam blijft het een<br />

onbekende, totdat… haar dochter een<br />

vriendinnetje mee naar huis neemt.<br />

Heeft zij niet een vader met die naam?<br />

De 48-jarige vader wordt aan ge houden.<br />

De politie zou later aan de hand van zijn<br />

GSM-nummer en zijn computer ontdekken<br />

dat de man een dagtaak had aan het<br />

lastigvallen van onder andere vriendinnen<br />

en collega’s van zijn dochter. Dat<br />

Charlotte en Judith er nog relatief goed<br />

vanaf kwamen, bleek toen de recherche<br />

in zijn computer stuitte <strong>op</strong> het MSNadres<br />

van een scholiere. Zij kwam - na<br />

een onbedachte webcam-striptease voor<br />

een “19-jarige” - in de greep van de<br />

48-jarige dader. Met de blootfoto’s<br />

als chantagemiddel heeft ze meerdere<br />

malen tegen haar zin seks met hem<br />

gehad. De man zit een gevangenisstraf<br />

van 4 jaar uit.<br />

* niet hun echte namen<br />

Kijk ook <strong>op</strong><br />

www.vetverkeerd.nl<br />

Als je een moordenaar bent<br />

Het is een spannend lesuur voor de<br />

leerlingen. Via een <strong>internet</strong>verbinding<br />

stellen ze rechtstreeks vragen aan een<br />

officier van justitie. Eén van de eerste<br />

vragen is: ‘Wat gebeurt er als je een<br />

moord hebt gepleegd?’ en ‘Hoe lang<br />

duurt een levenslange straf?’ De officier<br />

van justitie legt uit: een levenslange<br />

straf is echt lévenslang!<br />

Ook vertelt ze dat jongeren tot 18 jaar in<br />

principe niet meer dan twee jaar jeugddetentie<br />

kunnen krijgen. Zelf heeft de<br />

officier ook nog een aantal vragen aan<br />

de leerlingen: ‘Weten jullie dat een of-<br />

ficier van justitie het <strong>op</strong>sporingsonderzoek<br />

van de politie leidt, een lijkschouw<br />

kan laten uitvoeren en tele foons af kan<br />

laten luisteren?’<br />

Wil je meer weten over het werk van de<br />

officier van justitie, vraag dan een web-<br />

cam-sessie aan. De “Expert <strong>op</strong> afstand”<br />

is door jouw school aan te vragen.<br />

Aanmelden via http://expert<strong>op</strong>afstand.kennisnet.nl<br />

Wat mag<br />

wel en wat<br />

mag niet?<br />

Die vraag stellen we aan de cybercrimeofficier<br />

van justitie Bart den Hartigh.<br />

Hij is de expert van het OM. ‘Je hoeft<br />

geen hacker te zijn om met justitie in<br />

aanraking te komen,’ zegt hij.<br />

Strafbaar<br />

Iemand beledigen of ernstig bedreigen<br />

via chat rooms is verboden. Zoals dat ook<br />

<strong>op</strong> straat, in de klas of thuis verboden is.<br />

Spullen k<strong>op</strong>en via e-Bay of Marktplaats<br />

en deze niet betalen is ronduit diefstal.<br />

Goederen via <strong>internet</strong> k<strong>op</strong>en waarvan je<br />

weet dat ze gestolen zijn – omdat de prijs<br />

belachelijk laag is – is heling én dus ook<br />

strafbaar. En k<strong>op</strong>iëren van muziek voor<br />

eigen gebruik mag wel, maar het delen<br />

met anderen mag weer niet.<br />

Oppassen<br />

Toch wil de officier van justitie vooral<br />

waarschuwen. ‘Ouders vertellen kleine<br />

kinderen om niet mee te gaan met<br />

vreem de mannen. Maar ook <strong>op</strong> <strong>internet</strong><br />

moet je voorzichtig zijn. Weet goed wat je<br />

<strong>op</strong> hyves, Party Flocks of andere online<br />

communities zet. Mensen met kwade<br />

bedoelingen kunnen je gegevens mis -<br />

bruiken. Pas <strong>op</strong> dat je geen persoonlijke<br />

gegevens, uitgebreide verslagen van<br />

vakanties, complete familiereportages of<br />

dagboekfragmenten <strong>op</strong> een website zet.<br />

Heb je eenmaal iets <strong>op</strong> <strong>internet</strong> gezet dan<br />

gaat het er nooit meer af,’ waarschuwt officier<br />

Den Hartigh nog maar eens. Zijn<br />

advies is om een <strong>internet</strong>-nickname te<br />

gebruiken. Informatie alleen maar uit te<br />

wisselen met mensen die je kent. En<br />

nooit iets af te spreken met iemand die je<br />

niet in de ‘echte’ wereld kent.<br />

Ezelsbrug<br />

Iedereen zou de gevaren van de 6-P’s<br />

moeten kennen: Pedo’s, Porno, Pesten,<br />

Privacy, Prostitutie en Piraterij zijn de<br />

gevaren van het <strong>internet</strong>. Je bent gewaarschuwd.<br />

colofon<br />

Dit is een uitgave van het<br />

Openbaar Ministerie<br />

eindredactie Thea van der Geest<br />

aan dit nummer werkten mee Rahany<br />

Gramberg, Martine Pilaar, Elke Kool, Pieter<br />

Vermaas, Wil Eelsing, Reinier van Loon<br />

ontwerp VormVijf, Den Haag<br />

illustratie Bart Sparnaaij<br />

Druk Ando bv, Den Haag<br />

<strong>op</strong>lage 50.000<br />

redactieadres<br />

Openbaar Ministerie<br />

Afdeling Communicatie<br />

Postbus 20305<br />

2500 EH Den Haag<br />

Telefoon 070-33 99 823<br />

Deze uitgave is te bestellen<br />

via www.vetverkeerd.nl<br />

35 BR 2008 G 754

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!