You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Thema<br />
cybercrime<br />
Stelling<br />
Hacken is een sport<br />
Tim van Ewijck (15),<br />
Helmond: Ik vind hacken<br />
grappig als je een MSN<br />
van iemand hackt en de<br />
schermnaam verandert in<br />
een ludieke tekst. Deze<br />
tekst mag niet beledigen,<br />
anders is het absoluut<br />
niet grappig. Het is ook<br />
niet grappig als je<br />
iemands privacy schaadt<br />
door vertrouwelijke<br />
bestanden te <strong>op</strong>enen. Het<br />
is lastig om een computer<br />
te hacken, want iedereen<br />
met een beetje verstand<br />
van beveiligingssoftware<br />
houdt hackers wel buiten.<br />
Marjolein Høvig (16),<br />
Zwijndrecht: Ik vind dat<br />
hacken nooit zou mogen:<br />
het is een inbreuk <strong>op</strong><br />
iemands privacy. Ik zie het<br />
vaak als een wraakactie<br />
jongerenkrant van het <strong>op</strong>enbaar ministerie<br />
waar je niets mee <strong>op</strong>lost.<br />
Het is alleen maar<br />
vervelend voor de ander.<br />
Wanneer je iemand hackt<br />
om informatie te krijgen<br />
(die niet voor jou bestemd<br />
is) moet je <strong>op</strong>gepakt<br />
worden en een flinke<br />
boete krijgen. Hacken is<br />
voor mensen die iemand<br />
alleen anoniem iets<br />
durven aan te pakken en<br />
dus watjes zijn.<br />
Felix Verduin (15),<br />
Heemstede: Hacken is<br />
een sport, je kan er goed<br />
in zijn of niet. Als je het zo<br />
bekijkt is diefstal ook een<br />
sport. Daar kan je ook<br />
goed in zijn! Maar diefstal<br />
is strafbaar en hacken<br />
ook. Jongens <strong>op</strong> mijn<br />
school hacken alleen<br />
maar om de dagelijkse<br />
sleur wat dragelijker te<br />
maken. Zij plaatsen leuke<br />
spelletjes <strong>op</strong> de computer<br />
die er eigenlijk niet horen.<br />
Maar als zij hun kennis<br />
van computers gebruiken<br />
om andermans geld te<br />
stelen hoor je in de<br />
gevangenis. En dat is zo<br />
logisch als wat.<br />
Officier van justitie Roland Knobbout<br />
<strong>Wild</strong> <strong>West</strong> <strong>op</strong> <strong>internet</strong><br />
Op YouTube is een jongen te zien die<br />
vanaf het balkon met een vuur wapen<br />
schiet. ‘Ik heb de schutter laten <strong>op</strong>pakken.<br />
Het <strong>internet</strong> moet geen jungle<br />
worden, waar alles kan,’ vindt officier<br />
van justitie Roland Knobbout.<br />
‘Wat abnormaal is in de maatschappij,<br />
is óók abnormaal <strong>op</strong> <strong>internet</strong>,’ benadrukt<br />
de Haagse officier van justitie. Daarom<br />
pakt het OM ook strafbare feiten <strong>op</strong> het<br />
<strong>internet</strong> aan.<br />
De politie krijgt een tip binnen: <strong>op</strong> You -<br />
Tube is een filmpje te zien is waar<strong>op</strong> een<br />
jongen vanaf een balkon met een wapen<br />
schiet. De politie doet onderzoek via<br />
<strong>internet</strong>. Ze vinden <strong>op</strong> een ander You -<br />
Tube filmpje dezelfde jongen die illegaal<br />
vuurwerk <strong>op</strong> straat afsteekt. In de straat<br />
staat een auto. Snel weet de politie de<br />
eigenaar van de auto te achterhalen.<br />
Met Google Earth zoekt de agent het<br />
adres <strong>op</strong> en zoomt in. “Bingo”, het balkon<br />
waar<strong>op</strong> de jongen met het wapen staat is<br />
gevon den. In dezelfde straat woont ook<br />
iemand met een strafblad. Op goed geluk<br />
zoekt de politieagent via Party-Peeps<br />
naar een profiel van die persoon. Op-<br />
nieuw raak. Op het profiel staan foto’s<br />
van een jongen die overeenkomen met<br />
de filmbeelden <strong>op</strong> YouTube.<br />
De politie houdt de verdachte aan en<br />
vindt het wapen bij zijn vriend, die<br />
ook wordt aangehouden. Bij de huiszoekingen<br />
worden een gaspistool met<br />
knalpatronen, een mes en illegaal<br />
vuurwerk in beslag genomen. Officier<br />
Knobbout besluit om de twee jongens<br />
te vervolgen. Ze zullen zich moeten<br />
verantwoorden voor de rechter.<br />
‘Ik wil een signaal afgeven,’ zegt de<br />
officier, ‘dat je ook gestraft wordt voor<br />
fout gedrag <strong>op</strong> interent.’ Zo zijn verdachten<br />
<strong>op</strong>gespoord voor filmpjes <strong>op</strong> You-<br />
Tube waar<strong>op</strong> een kind hard van een stoel<br />
werd geslagen, een meisje tot webcam<br />
seks werd gedwongen en voor ernstige<br />
bedreigingen via MSN. Het gaat om de<br />
bescherming van het slachtoffer. ‘Stel dat<br />
je zelf slachtoffer bent van een <strong>internet</strong>wraakactie,’<br />
legt de officier uit. Zie je dus<br />
iets abnormaals of ben je zelf slachtoffer,<br />
doe dan aangifte,’ roept de officier<br />
Roland Knobbout iedereen <strong>op</strong>. ‘Dat is de<br />
enige manier om het <strong>internet</strong> leefbaar te<br />
houden.’<br />
Anoniem aangifte doen? Bel 0800 – 7000 of kijk <strong>op</strong><br />
www.meldmisdaad.nl van Stichting M.<br />
Opsporen en vervolgen<br />
van cybercrime<br />
De laatste jaren neemt criminaliteit<br />
<strong>op</strong> het <strong>internet</strong> ernstig toe. Het gaat om<br />
oude criminaliteit in een nieuw jasje<br />
(old crimes, new tools), zoals het ver -<br />
spreiden van kinderporno via <strong>internet</strong><br />
of het <strong>op</strong>lichten van k<strong>op</strong>ers via marktplaats.nl<br />
en ebay.nl.<br />
Computer-ontwikkelingen staan niet<br />
stil. Er ontstaan steeds nieuwe vormen<br />
van cybercrime (new crimes, new tools).<br />
Cybercrime kan de maatschappij ont -<br />
wrichten (terroristische aanslagen,<br />
#10<br />
handel in wapens of illegaal vuurwerk<br />
via <strong>internet</strong>). Cybercrime kan de volksgezondheid<br />
in gevaar brengen (handel<br />
via <strong>internet</strong> in nep-medicijnen, gevaarlijke<br />
drugs, e.d.). En cybercrime kan het<br />
vertrouwen in het <strong>internet</strong>bankieren<br />
aantasten (bij phishing).<br />
Het <strong>op</strong>sporen en vervolgen van cyber -<br />
crime is daarom belangrijk. Het OM<br />
heeft hierin een belangrijke rol. Voor het<br />
hacken van een site en veranderingen<br />
aanbrengen (het zogenaamde ‘defacen’)<br />
staat maximaal 4 jaar gevangenisstraf.
Vier<br />
maanden<br />
de cel in<br />
Hij zag zijn gehack als kattenkwaad,<br />
maar belandde vier maanden in de cel.<br />
‘En geloof me,’ blikt Peter (23) terug,<br />
‘dat waren lange, zware maanden.’<br />
Toen hij twaalf was, werd hij gegrepen<br />
door computers. Meer en meer wilde<br />
Peter weten wat hij allemaal met zijn<br />
PC kon, en hij volgde later een studie<br />
systeembeheer. Waar het fout ging? Tja,<br />
dat is moeilijk aan te geven. Eigenlijk was<br />
hij nooit van plan een misdrijf te plegen.<br />
In zijn studie stuit Peter voor het eerst<br />
<strong>op</strong> computerbeveiliging. ‘Dat vond ik zo<br />
interessant dat ik meer over hacken ging<br />
lezen. Het werd een complete hobby.’ Op<br />
een dag slaagt Peter er in om toegang te<br />
krijgen tot het systeem van een Grieks<br />
gamesbedrijf. Nadat hij de wachtwoorden<br />
achterhaalt, vindt hij de testversie<br />
van het spel Darkfall Online. Hij downloadt<br />
het spel. Maar het High Tech Crime<br />
Team van de politie ontdekt het misdrijf.<br />
Peter bekent. ‘Ja, ik wist dat het niet<br />
mocht wat ik deed, alleen vond ik dat ik<br />
niet écht iets fout deed. Ik zag het meer<br />
als kattenkwaad.’<br />
Peter komt voor de rechter en krijgt<br />
twaalf maanden celstraf waarvan acht<br />
maanden voorwaardelijk (die acht<br />
maanden hoefde hij dus niet uit te zit -<br />
ten) en vijftig uur taakstraf. ‘Niet niks<br />
dus voor wat kattenkwaad. En geloof me,<br />
ik heb vier maanden in de cel gezeten en<br />
dat waren lange en zware maanden.’<br />
‘Ik heb er spijt van dat ik de betrokken<br />
bedrijven aardig heb laten schrikken<br />
en benadeeld. Maar zonder het hacken<br />
wist ik waarschijnlijk nooit zoveel van<br />
beveiliging als dat ik nu doe, dus van<br />
dat deel heb ik geen spijt.’<br />
‘Ik ga andere mensen niet zeggen wat<br />
ze wel en niet moeten doen. Maar als<br />
je hackt, denk dan niet dat je met een<br />
spelletje bezig bent. Je pleegt een mis-<br />
drijf. Een misdrijf dat in dit tijdperk<br />
waarin alles via <strong>internet</strong> gaat, steeds<br />
vaker en zwaarder wordt bestraft.’<br />
Digitale rechercheur Martijn van de Beek<br />
Phishing,<br />
carding & hacking<br />
High Tech Crime Team ontmaskert <strong>internet</strong>bende<br />
Het High Tech Crime Team van de<br />
Nationale Recherche spoort computercriminelen<br />
<strong>op</strong>. Het onderzoekt grootschalige<br />
aanvallen <strong>op</strong> servers of websites.<br />
Op computer-nerds zit het team<br />
niet te wachten. ‘Wij hebben juist<br />
sociaal intelligente mensen nodig, die<br />
in een team kunnen samenwerken,’<br />
vertelt teamleider Martijn van de Beek.<br />
Sporen verdampen waar je bij staat.<br />
Computergegevens kunnen razendsnel<br />
verdwijnen. Daarom moet het team soms<br />
vliegensvlug een Duitse, Roemeense of<br />
Engelse server onderzoeken om gegevens<br />
veilig te stellen of een Amerikaanse<br />
collega wat laten uitzoeken. Zeker één<br />
keer per week krijgt het High Tech Crime<br />
Team zelf een vraag uit het buitenland<br />
om informatie.<br />
Hacken, phishing, online bedrijfs-<br />
spionage (stelen van cruciale bedrijfsinformatie)<br />
of carding (het stelen van<br />
creditcard gegevens) zijn de <strong>internet</strong>problemen<br />
waar het High Tech Crime<br />
Team mee te maken heeft. Veel computercriminelen<br />
zijn actief in de omgeving<br />
van Amsterdam. Daar liggen de belangrijke<br />
<strong>internet</strong>verbindingen tussen Eur<strong>op</strong>a<br />
en Amerika waarover gigantisch veel<br />
<strong>internet</strong>verkeer wordt gestuurd. Veel<br />
<strong>internet</strong>bedrijven hebben zich daarom<br />
<strong>op</strong> die plaats gevestigd. Dat trekt <strong>op</strong> zijn<br />
beurt weer veel criminaliteit aan.<br />
Internet kent geen landsgrenzen. Om<br />
computercriminelen <strong>op</strong> te sporen heeft<br />
het High Tech Crime Team over de hele<br />
wereld contacten. ‘Het is heel goed als<br />
rechercheurs digitale kennis hebben,<br />
maar internationaal samenwerken is<br />
belangrijker,’ zegt Martijn van de Beek.<br />
Door de internationale informatie heeft<br />
your choice - Hot or not<br />
Your Choice - Hot or Not is het nieuwe<br />
deel in de Your Choice-serie van Carry<br />
Slee, waarin jij zelf het verlo<strong>op</strong> van het<br />
verhaal kan bepalen door <strong>op</strong> een zeker<br />
moment een keuze te maken. Your Choice<br />
- Hot or Not gaat over actuele onderwerpen:<br />
mode, muziek, verliefdheid en<br />
vriend schap, maar ook racisme en het<br />
gevaar van <strong>internet</strong>daten. De vijftienjarige<br />
Coco heeft één grote droom: model<br />
worden. Als haar beste vriend Joël haar<br />
stiekem <strong>op</strong>geeft voor een modellenwedstrijd,<br />
gaat er een wereld voor haar <strong>op</strong>en.<br />
Ze moet het <strong>op</strong>nemen tegen ervaren<br />
modellen, maar gelukkig heeft ze via<br />
het <strong>internet</strong> de sexy en superlieve Boy<br />
het High Tech Crime Team een goed<br />
beeld van wat <strong>internet</strong>bendes doen.<br />
Zo hebben ze afgel<strong>op</strong>en jaar een hacker<br />
<strong>op</strong>gepakt (zie: Vier maanden de cel in)<br />
en een Russische computerbende ont -<br />
maskerd.<br />
De rechercheurs willen ook bedrijven die<br />
last hebben van computercriminaliteit<br />
beschermen. ‘Wij gaan onze informatie<br />
– die normaal geheim is – gewoon met<br />
die bedrijven delen,’ zegt Martijn van de<br />
Beek. ‘Zo kunnen we in de toekomst veel<br />
ellende voorkomen.’<br />
ontmoet, die haar via het web coacht.<br />
Maar is Boy wel wie hij zegt dat hij is?<br />
En waarom wil hij Coco naakt voor de<br />
webcam laten dansen? Als Joël erachter<br />
komt dat Boy meerdere meisjes aan het<br />
lijntje houdt, zet hij alles <strong>op</strong> alles om Coco<br />
<strong>op</strong> tijd te waarschuwen. Lukt het hem om<br />
Coco <strong>op</strong> andere gedachten te brengen?<br />
In Your Choice Hot or Not is de keuze<br />
aan jou. Dit boek volgt de verhaallijn die<br />
de lezer kiest. Grote problemen, of een<br />
happy end? Het is helemaal your choice!<br />
your choice - Hot or not, carry slee<br />
Paperback | 255 Pagina’s<br />
ISBN10: 9049922805<br />
Te bestellen bij: Bol.com of nnbh.com<br />
Handige websites<br />
www.kinderconsument.nl È informatie<br />
www.surfsafe.nl È tips<br />
www.wetboekvoorjongeren.nl È cyberpesten<br />
www.meldpuntcybercrime.nl È meldpunt<br />
www.digibewust.nl È overheid en veilig <strong>internet</strong><br />
www.helpwanted.nl È tips tegen cyberstalking<br />
www.govcert.nl È beveiligingsadviezen<br />
www.meldpuntkinderporno.nl È meldpunt<br />
www.kindertelefoon.nl È voor hulp<br />
www.pesten.net È digitaal pesten<br />
www.pestweb.nl È digitaal pesten<br />
www.pestenislaf.nl È digitaal pesten<br />
www.iksurfveilig.nl È veilig <strong>internet</strong>ten<br />
www.waarschuwingsdienst.nl È veilig <strong>internet</strong>ten<br />
T<strong>op</strong>vijf voor “newbies”<br />
trollen, fakers en rippen<br />
(1) Newbie: Een groentje <strong>op</strong> het <strong>internet</strong>, die<br />
niet weet hoe hij bijlagen moet <strong>op</strong>enen of moet<br />
zoeken <strong>op</strong> het net. (2) Troll: Iemand die rare,<br />
vieze of beledigende berichtjes achterlaat <strong>op</strong> fora.<br />
(3) Faker: Internetters die zich voordoen als een<br />
ander. Gebruiken foto’s van anderen. Zeggen dat<br />
ze veertien zijn, maar zijn ondertussen 38. (4)<br />
Avatar: Jouw “ik” <strong>op</strong> het <strong>internet</strong>. Biedt mogelijkheid<br />
voor onschuldig “fake-werk”: jezelf zo<br />
mooi en stoer maken als je zelf wilt. (5) Rippen:<br />
De nummers van je CD afhalen en als mp3 <strong>op</strong> je<br />
computer zetten.<br />
Bron: Govcert.nl en Kidsweek Mediawijzer<br />
tHe net<br />
Volgens de filmgoeroes van de<br />
Vetverkeerdkrant is THE NET uit<br />
1995 een klassieker en onovertroffen.<br />
De thriller is onwaarschijnlijk<br />
spannend. Denk maar niet dat je<br />
kunt ontsnappen als je gevangen<br />
zit in... THE NET.<br />
Angela Bennet spoort virussen in<br />
computerprogramma’s <strong>op</strong>. Ze werkt<br />
thuis en bestelt zelfs haar pizza’s via<br />
<strong>internet</strong>. Angela ontdekt een virus in<br />
een programma, waardoor ze toegang<br />
heeft tot zeer vertrouwelijke informatie.<br />
Dit is het begin van een nachtmerrie.<br />
Het bestaan van Angela Bennet wordt<br />
heel langzaam overal gewist...<br />
Duur 1.09 minuten / Engels gesproken<br />
Nederlandse ondertiteling.<br />
Let <strong>op</strong>: THE NET 2.0 uit 2006 is een<br />
minder geslaagd vervolg.<br />
Huren? Beide films zijn (onder andere)<br />
te huur via www.moviemile.com<br />
#<br />
G<br />
T<br />
‘mag ik je msn?’<br />
‘Mag ik je MSN?’ is ongeveer de meest voorkomende<br />
vraag <strong>op</strong> dit moment. Leuk, al dat<br />
chatten met je vrienden, maar het brengt<br />
ook een ho<strong>op</strong> problemen met zich mee. Er<br />
zijn steeds meer gevallen van kinderen die<br />
uitgescholden worden via MSN.<br />
Ook <strong>op</strong> sites zoals hyves gebeurt dit. Heel vaak is<br />
dat omdat de account van MSN wordt gehackt.<br />
De hacker(s) van dat account schelden dan vaak<br />
jouw contactpersonen uit. Dit is ook bij iemand die<br />
ik ken gebeurd. Haar account was gehackt en toen<br />
heeft de hacker haar vriendin uitgescholden. Ook<br />
worden mensen gepest en zelfs bedreigd, waardoor<br />
ze zich niet meer durven te vertonen omdat ze bang<br />
zijn. Ikzelf doe niet aan MSN en dat soort dingen,<br />
omdat het eigenlijk hetzelfde is als bellen. Maar<br />
dan bellen met nadelen. Dus als je iemand wil<br />
spreken: pak gewoon de telefoon!<br />
Columnist Karel van Duijl (12), Rotterdam<br />
Cybercrime-officier van justitie Bart den Hartigh<br />
Criminelen<br />
<strong>op</strong> <strong>internet</strong><br />
‘Het mag geen vrijplaats worden.’<br />
Er wordt ingebroken in computers,<br />
software gestolen en informatie ver -<br />
anderd. Bart den Hartigh, cybercrimeofficier<br />
bij het OM leidt onderzoeken<br />
naar computercriminaliteit: ‘Criminele<br />
bendes maken wereldwijd steeds meer<br />
gebruik van <strong>internet</strong>.’ Ze leggen systemen<br />
plat, verspreiden virussen en<br />
wissen gegevens.<br />
De cybercrime-officier onderzoekt<br />
samen met het specialistische High Tech<br />
Crime Team van de Nationale Recherche<br />
internationaal computercriminaliteit.<br />
Ze analyseren mogelijke aanvallen <strong>op</strong><br />
banken, spoorlijnen, wegen, gebouwen<br />
of waterleidingen. En ze bestuderen<br />
afpersingszaken waarbij criminelen<br />
gestolen <strong>internet</strong>gegevens pas teruggeven<br />
nadat enorme sommen losgeld<br />
zijn betaald.<br />
Hacker van games<br />
Een Grieks computerbedrijf deed aan -<br />
gifte bij de Nederlandse politie. Er was<br />
een testversie van een computerspel<br />
gestolen. De zaak werd doorverwezen<br />
naar Bart en het High Tech Crime Team.<br />
Uit onderzoek bleek dat een Nederlandse<br />
jongen online had ingebroken, <strong>op</strong>zettelijk<br />
gegevens had veranderd en gek<strong>op</strong>ieerd.<br />
De verdachte jongen werd <strong>op</strong>gepakt<br />
en bekende. Hij is veroordeeld door<br />
de rechtbank. Wat er met de jongen is<br />
Help politie<br />
<strong>op</strong> <strong>internet</strong><br />
Bij Cluedo draait alles om de moord <strong>op</strong><br />
Dr. Swart. De spelers zijn detectives en<br />
moeten de moord <strong>op</strong>lossen. Cluedo is<br />
natuurlijk maar een (online)spelletje en<br />
dus niet echt. Politieonderzoeken.nl is<br />
dat wel. Op politieonderzoeken.nl<br />
probeert de politie met behulp van<br />
mensen zoals jij en ik échte zaken <strong>op</strong> te<br />
lossen. De politie vraagt om hulp bij<br />
misdrijven. Als jij er meer over weet dan<br />
kan je een berichtje achterlaten. Misschien<br />
kunnen de digitale rechercheurs<br />
met jouw tip een moord, verdwijning of<br />
mishandeling <strong>op</strong>lossen.<br />
gebeurd kan je in deze krant lezen.<br />
(zie: Vier maanden de cel in)<br />
Katvangers<br />
Klanten van een bank ontvingen spammail<br />
met een virusbijlage. Wanneer een<br />
rekeninghouder de bijlage <strong>op</strong>ende, raak -<br />
te de computer geïnfecteerd. Tijdens het<br />
<strong>internet</strong>bankieren vonden er stiekem<br />
overboekingen plaats. Het gestolen geld<br />
ging naar katvangers. Dat zijn mensen<br />
die het gestolen geld <strong>op</strong> hun rekening<br />
laten storten. Als beloning mogen ze vijf<br />
procent houden. Die katvangers moesten<br />
het geld doorsluizen naar criminelen in<br />
Rusland. Onderzoek van het High Tech<br />
Crime Team ging van Nederland naar<br />
Zwitserland, Engeland, Hongkong,<br />
Rusland en de Oekraïne. Uiteindelijk<br />
is vastgesteld dat de bende in Rusland<br />
zit en zijn de Nederlandse katvangers<br />
aangehouden.<br />
Belangrijk werk<br />
Cybercrime-officier Den Hartigh vertelt<br />
dat <strong>internet</strong>criminelen over de hele<br />
wereld banken hebben aangevallen en<br />
miljoenen euro’s winst hebben gemaakt.<br />
Het geld geven ze uit aan dure auto’s,<br />
onroerend goed, vakanties, uitgaan en<br />
kostbare artikelen. ‘Dat kan natuurlijk<br />
niet ongestraft blijven,’ vindt Bart den<br />
Hartigh. ‘Internet mag geen vrijplaats<br />
voor criminelen worden.’<br />
Katvangers,<br />
pas <strong>op</strong>!<br />
‘Hallo. Ik heb een rekening nodig om<br />
100 euro <strong>op</strong> te storten. Mag ik even je<br />
pasje lenen?’ Soms worden scholieren<br />
zo aangesproken <strong>op</strong> het schoolplein.<br />
Natuurlijk is het fijn om extra euro’s<br />
te verdienen, maar trap er nooit in.<br />
‘Twee jaar geleden hebben we honderden<br />
jongeren <strong>op</strong>gepakt die aan zoiets<br />
hadden meegewerkt,’ vertelt Rob van<br />
der Veen van de politie Amsterdam.<br />
‘Ze waren zich van geen kwaad bewust.<br />
Ondertussen waren ze wel <strong>op</strong> een zwarte<br />
lijst van de bank belandt, waardoor ze<br />
later bijvoorbeeld geen lening kunnen<br />
krijgen om een huis te k<strong>op</strong>en.’<br />
De criminelen gebruiken rekeningen<br />
om gestolen geld (soms duizenden<br />
euro’s) onvindbaar te maken voor politie<br />
en justitie.<br />
Diefstal<br />
in Habbo<br />
Inbraak door skimmers<br />
per skateboard<br />
Skimmers k<strong>op</strong>iëren bankpasgegevens.<br />
Zij verzinnen steeds sluwere methoden<br />
om hun “werk” te kunnen doen.<br />
‘Zo zijn er skimmers die ’s nachts in-<br />
breken en <strong>op</strong> een skateboard onder de<br />
infraroodstralen van de beveiligingscamera’s<br />
doorrollen. Ze kunnen dan<br />
ongemerkt in een winkel het pinautomaatje<br />
(pinpad) bij de kassa jatten,’<br />
vertelt Rob van der Veen van de politie<br />
Amsterdam.<br />
Buiten staat een auto klaar waarmee de<br />
pinpad naar een technicus wordt ver-<br />
Gebruikers van Habbo-hotel doen<br />
aangifte bij de politie van inbraak en<br />
diefstal. Inbrekers hebben meubels<br />
gestolen uit hun virtuele kamers van<br />
het hotel. ‘Een redelijk brutale diefstal,’<br />
vindt officier van justitie Wouter van<br />
Schaijck. ‘De inbrekers worden aangeklaagd.<br />
’<br />
De digitale recherche wordt ingescha -<br />
keld door het bedrijf dat Habbo-Hotel<br />
be heert. De rechercheur hoort dat er<br />
accounts zijn gehackt.<br />
Habbo is een virtueel hotel. Bezoekers<br />
beschikken over een virtuele kamer en<br />
kunnen die mooier maken door virtuele<br />
meubeltjes te k<strong>op</strong>en voor echt geld.<br />
Iedere Habbo-bezoeker kan toegang<br />
krijgen tot het hotel door het invullen<br />
van een gebruikersnaam en een wachtwoord.<br />
Die gegevens zijn uiteraard<br />
persoonlijk.<br />
Toch hebben de hackers persoonsgegevens<br />
weten te achterhalen. Dat kan<br />
als controlevragen van e-mailaccounts<br />
makkelijk te raden zijn of fake-sites<br />
worden ingezet om gebruikersnamen<br />
en wachtwoorden te ontfutselen. ‘Zodra<br />
persoonlijke gegevens worden gevraagd,<br />
moet je alert zijn,’ waarschuwt officier<br />
Van Schaijck.<br />
Er zijn vier 16-jarige verdachten <strong>op</strong> -<br />
ge pakt. Zij worden door de officier van<br />
justitie vervolgd voor computervredebreuk<br />
en diefstal. ‘Ik wil een signaal<br />
afgeven. Ook in een virtuele wereld is<br />
inbreken en diefstal strafbaar.’<br />
voerd. Hij brengt er k<strong>op</strong>ieerapparatuur<br />
in aan. De inbreker brengt het gekraakte<br />
apparaatje vervolgens terug naar de<br />
winkel.<br />
Als de winkeleigenaar de volgende<br />
ochtend binnenkomt, lijkt er niets aan<br />
de hand. Zijn klanten betalen hun bood-<br />
schappen gewoon via het pinautomaatje.<br />
Ze hebben dan nog niet door dat hun<br />
pinpasgegevens direct worden gek<strong>op</strong>ieerd<br />
naar de computers van de criminelen.<br />
Zo kunnen de skimmers valse pasjes<br />
maken en andermans rekening compleet<br />
plunderen.
Grijp je kans voordat de<br />
schooldirectie het doet<br />
Zelf ben ik nooit een jongere tegengekomen<br />
die het leuk vond om in de shit te belanden.<br />
Maar het gebeurt wel: jongeren zijn net men<br />
sen! Want hoe weet je nou of die leuke MSNverkering<br />
geen ouwe vent van 50 is? Of hoe<br />
weet je dat het intieme filmpje van jullie samen<br />
niet ooit misbruikt wordt via YouTube? En weet<br />
je écht 100% zeker dat wat je je vrienden of<br />
vriendinnen vertelt door hen geheim wordt ge <br />
houden? Inclusief jouw wachtwoorden? Hoe<br />
achterhaal je wie anonieme scheldsms’jes<br />
stuurt? Is het een geintje van degene die naast<br />
je in de klas zit? Of zijn het die rotjochies die<br />
je ook uitschelden in de gang?<br />
Als het om <strong>internet</strong> en gsm gaat ziet de<br />
wereld er totaal anders uit. Wat je offline<br />
vaak wel weet, weet je online niet zeker. Maar<br />
<strong>op</strong> een school in Schagen zijn ze aan de bak<br />
gegaan om <strong>internet</strong>ten en sms’jes veilig te<br />
maken. Dáár heeft de school het lef <strong>op</strong>gebracht<br />
om aan leerlingen te vragen wat ze<br />
willen. En wat blijkt? Het werkt! De docenten<br />
wisten niet wat hen overkwam. Leerlingen<br />
konden prima afspraken maken over hoe de<br />
computers en waar de mobieltjes gebruikt<br />
mochten worden.<br />
Leerlingen zijn de beste experts. Maar daar<br />
moeten leerkrachten (en ouders) aan wennen.<br />
Want natuurlijk moet elk veiligheidsbeleid<br />
samen met leerlingen worden vastgesteld. Het<br />
is een must! Het is een recht! En: het is bovendien<br />
onzinnig om zónder de leerlingen te pro <br />
beren de school veiliger te maken.<br />
p.s. Conclusie: stap naar je school toe. Stel<br />
voor dat je met andere leerlingen het veiligheidsbeleid<br />
wilt maken. Doe het zelf, voordat<br />
de directie het doet. Grijp je kans!<br />
Bamber Delver, algemeen directeur van<br />
stichting De Kinderconsument<br />
Zelf een veiligheidsplan maken?<br />
Kijk <strong>op</strong> www.kinderconsument.nl en www.pestenislaf.nl<br />
Lees ook “Pesten is laf! Cyberpesten is laffer”<br />
cammyboy<br />
‘Whaha! Kijk dan; een naakte Sproet!’ Schuddebuikend rollen klasgenoten<br />
over de grond, terwijl <strong>op</strong> YouTube het jongetje keer <strong>op</strong> keer gillend en<br />
naakt in beeld verschijnt: ‘NEE!’ en ‘Tyft <strong>op</strong>!’ Een rood hoofd van schaamte<br />
en een afwerende hand tegen de camera. De andere hand heeft hij<br />
tussen zijn benen geklemd om niet teveel van zijn naaktheid bloot te<br />
geven. Wat een grap.<br />
Internet als chantagemiddel voor seks<br />
Kameleon in<br />
schaapskleren<br />
De man (48) gedroeg zich als een<br />
kameleon in schaapskleren. Eerst<br />
vertelde hij de meisjes onschuldige<br />
verhaaltjes, daarna maakte hij al gauw<br />
seksuele toespeling en uiteindelijk<br />
dwong hij via een webcam-striptease<br />
een meisje tot seks. Gelukkig liet een<br />
moeder het er niet bij zitten.<br />
Het duurt maanden voordat de 13-<br />
en 14-jarige Charlotte* en Judith* er<br />
achterkomen door wíe ze al maanden<br />
worden gestalkt. Vanaf de zomer verleden<br />
jaar krijgt Judith vervelende telefoontjes<br />
van een onbekende. Bij haar<br />
vriendin Charlotte begint het kort<br />
daarna. Lang zaamaan veranderen de<br />
tientallen telefoontjes van toon. De jonge<br />
meisjes krijgen seksuele voorstellen. Ze<br />
proberen te achterhalen wie de beller is.<br />
Ze maken een afspraak, om te kijken met<br />
wie ze van doen hebben. Maar het<br />
mislukt, hun stalker komt niet <strong>op</strong>dagen.<br />
Gek genoeg belt hij meteen daarna om<br />
achteloos te melden wat Judith voor<br />
kleren droeg. De jongedames zijn bang<br />
geworden en nemen een nieuw telefoonnummer.<br />
Maar <strong>op</strong>nieuw weet de stalker<br />
hen te bereiken, nu ook via MSN en hij<br />
weet te vertellen wanneer Judith en<br />
Charlotte bij elkaar logeren. Daar<strong>op</strong> doen<br />
ze aangifte. De politie Midden en <strong>West</strong><br />
Sproet stond rustig te douchen terwijl wat klasgenoten bij hem thuis<br />
waren. Vrienden kun je ze niet noemen. Op het moment dat ze zich<br />
begonnen te vervelen, besloot eentje namelijk dat het “wel geinig” zou<br />
zijn om Sproet te filmen. Een náákte Sproet, welteverstaan. Met een<br />
camera in de aanslag stapten Sproets zogenaamde vriendjes de badkamer<br />
binnen, stelden zich gauw even voor aan de kijker en trokken<br />
vervolgens het douchegordijn <strong>op</strong>zij. De arme jongen wist eerst niet wat<br />
hem overkwam, maar daarna galmde Sproets gebrul door de badkamer.<br />
Eén van de filmers liet me het filmpje zien: Het was voor iedereen<br />
zichtbaar, zo <strong>op</strong> YouTube. Al binnen een paar uur zijn er een stuk of<br />
twintig reacties bij het filmpje geplaatst. De meeste in de trant van<br />
‘Haha, wat een kleine lul.’ Eén commentaar zaait echter wat ho<strong>op</strong>:<br />
‘Vind je dit normaal?’ Helaas valt het nauwelijks <strong>op</strong>, tussen alle vuile<br />
grappen over Sproet. Niet zo lang daarna werden <strong>op</strong> school de filmers uit<br />
de les geplukt, gedwongen het filmpje te deleten én geschorst. Een grap?<br />
Nee man, een naaistreek.<br />
Columnist Arantxa Polak (14), Den Haag<br />
Brabant achterhaalt vrij snel het telefoonnummer<br />
waarmee meer dan 400<br />
keer werd gebeld, maar zij kunnen niet<br />
vaststellen wie er met dat nummer belt.<br />
Charlottes moeder laat het er niet bij zit -<br />
ten. Zij belt het nummer en hoort dat de<br />
eigenaar met zijn voornaam <strong>op</strong>neemt.<br />
Ook met deze voornaam blijft het een<br />
onbekende, totdat… haar dochter een<br />
vriendinnetje mee naar huis neemt.<br />
Heeft zij niet een vader met die naam?<br />
De 48-jarige vader wordt aan ge houden.<br />
De politie zou later aan de hand van zijn<br />
GSM-nummer en zijn computer ontdekken<br />
dat de man een dagtaak had aan het<br />
lastigvallen van onder andere vriendinnen<br />
en collega’s van zijn dochter. Dat<br />
Charlotte en Judith er nog relatief goed<br />
vanaf kwamen, bleek toen de recherche<br />
in zijn computer stuitte <strong>op</strong> het MSNadres<br />
van een scholiere. Zij kwam - na<br />
een onbedachte webcam-striptease voor<br />
een “19-jarige” - in de greep van de<br />
48-jarige dader. Met de blootfoto’s<br />
als chantagemiddel heeft ze meerdere<br />
malen tegen haar zin seks met hem<br />
gehad. De man zit een gevangenisstraf<br />
van 4 jaar uit.<br />
* niet hun echte namen<br />
Kijk ook <strong>op</strong><br />
www.vetverkeerd.nl<br />
Als je een moordenaar bent<br />
Het is een spannend lesuur voor de<br />
leerlingen. Via een <strong>internet</strong>verbinding<br />
stellen ze rechtstreeks vragen aan een<br />
officier van justitie. Eén van de eerste<br />
vragen is: ‘Wat gebeurt er als je een<br />
moord hebt gepleegd?’ en ‘Hoe lang<br />
duurt een levenslange straf?’ De officier<br />
van justitie legt uit: een levenslange<br />
straf is echt lévenslang!<br />
Ook vertelt ze dat jongeren tot 18 jaar in<br />
principe niet meer dan twee jaar jeugddetentie<br />
kunnen krijgen. Zelf heeft de<br />
officier ook nog een aantal vragen aan<br />
de leerlingen: ‘Weten jullie dat een of-<br />
ficier van justitie het <strong>op</strong>sporingsonderzoek<br />
van de politie leidt, een lijkschouw<br />
kan laten uitvoeren en tele foons af kan<br />
laten luisteren?’<br />
Wil je meer weten over het werk van de<br />
officier van justitie, vraag dan een web-<br />
cam-sessie aan. De “Expert <strong>op</strong> afstand”<br />
is door jouw school aan te vragen.<br />
Aanmelden via http://expert<strong>op</strong>afstand.kennisnet.nl<br />
Wat mag<br />
wel en wat<br />
mag niet?<br />
Die vraag stellen we aan de cybercrimeofficier<br />
van justitie Bart den Hartigh.<br />
Hij is de expert van het OM. ‘Je hoeft<br />
geen hacker te zijn om met justitie in<br />
aanraking te komen,’ zegt hij.<br />
Strafbaar<br />
Iemand beledigen of ernstig bedreigen<br />
via chat rooms is verboden. Zoals dat ook<br />
<strong>op</strong> straat, in de klas of thuis verboden is.<br />
Spullen k<strong>op</strong>en via e-Bay of Marktplaats<br />
en deze niet betalen is ronduit diefstal.<br />
Goederen via <strong>internet</strong> k<strong>op</strong>en waarvan je<br />
weet dat ze gestolen zijn – omdat de prijs<br />
belachelijk laag is – is heling én dus ook<br />
strafbaar. En k<strong>op</strong>iëren van muziek voor<br />
eigen gebruik mag wel, maar het delen<br />
met anderen mag weer niet.<br />
Oppassen<br />
Toch wil de officier van justitie vooral<br />
waarschuwen. ‘Ouders vertellen kleine<br />
kinderen om niet mee te gaan met<br />
vreem de mannen. Maar ook <strong>op</strong> <strong>internet</strong><br />
moet je voorzichtig zijn. Weet goed wat je<br />
<strong>op</strong> hyves, Party Flocks of andere online<br />
communities zet. Mensen met kwade<br />
bedoelingen kunnen je gegevens mis -<br />
bruiken. Pas <strong>op</strong> dat je geen persoonlijke<br />
gegevens, uitgebreide verslagen van<br />
vakanties, complete familiereportages of<br />
dagboekfragmenten <strong>op</strong> een website zet.<br />
Heb je eenmaal iets <strong>op</strong> <strong>internet</strong> gezet dan<br />
gaat het er nooit meer af,’ waarschuwt officier<br />
Den Hartigh nog maar eens. Zijn<br />
advies is om een <strong>internet</strong>-nickname te<br />
gebruiken. Informatie alleen maar uit te<br />
wisselen met mensen die je kent. En<br />
nooit iets af te spreken met iemand die je<br />
niet in de ‘echte’ wereld kent.<br />
Ezelsbrug<br />
Iedereen zou de gevaren van de 6-P’s<br />
moeten kennen: Pedo’s, Porno, Pesten,<br />
Privacy, Prostitutie en Piraterij zijn de<br />
gevaren van het <strong>internet</strong>. Je bent gewaarschuwd.<br />
colofon<br />
Dit is een uitgave van het<br />
Openbaar Ministerie<br />
eindredactie Thea van der Geest<br />
aan dit nummer werkten mee Rahany<br />
Gramberg, Martine Pilaar, Elke Kool, Pieter<br />
Vermaas, Wil Eelsing, Reinier van Loon<br />
ontwerp VormVijf, Den Haag<br />
illustratie Bart Sparnaaij<br />
Druk Ando bv, Den Haag<br />
<strong>op</strong>lage 50.000<br />
redactieadres<br />
Openbaar Ministerie<br />
Afdeling Communicatie<br />
Postbus 20305<br />
2500 EH Den Haag<br />
Telefoon 070-33 99 823<br />
Deze uitgave is te bestellen<br />
via www.vetverkeerd.nl<br />
35 BR 2008 G 754