27.09.2013 Views

Aanhouden winkeldieven - Poco Más Communicatie

Aanhouden winkeldieven - Poco Más Communicatie

Aanhouden winkeldieven - Poco Más Communicatie

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Aanhouden</strong><br />

<strong>winkeldieven</strong><br />

DE AANPAK EN DE REGELS<br />

DE AANPAK EN DE REGELS<br />

Een uitgave van het Hoofdbedrijfschap Detailhandel


HOOFDBEDRIJFSCHAP DETAILHANDEL<br />

Inhoud<br />

Voorwoord 3<br />

1 Winkeldiefstal 4<br />

2 Voorkomen scheelt tijd, geld en stress 5<br />

3 <strong>Aanhouden</strong>: hoe pakt u het aan? 7<br />

4 Beperk de schade, houdt u aan de regels 9<br />

5 Blijf stress de baas 11<br />

Colofon 13<br />

2


Winkeldiefstal is een grote bron<br />

van ergernis voor winkeliers en<br />

medewerkers. De kosten van<br />

winkeldiefstal lopen jaarlijks in<br />

de honderden miljoenen euro.<br />

Het Hoofdbedrijfschap<br />

Detailhandel (HBD) doet tal van<br />

inspanningen om de schade<br />

door winkelcriminaliteit te<br />

verminderen. Eén van deze<br />

activiteiten is het samenstellen<br />

van een compleet pakket van<br />

voorlichtingsmateriaal én<br />

gebruiksklare instrumenten die<br />

u ondersteunen bij het aan-<br />

houden van <strong>winkeldieven</strong>. Deze<br />

brochure maakt deel uit van<br />

dit pakket.<br />

HOOFDBEDRIJFSCHAP DETAILHANDEL<br />

Voorwoord<br />

De brochure is bedoeld om u inzicht te<br />

geven in de belangrijkste zaken waarmee u<br />

rekening moet houden bij het aanhouden<br />

van <strong>winkeldieven</strong>:<br />

• Wanneer is er sprake van winkeldiefstal?<br />

• Hoe kunt u nog tot het laatste moment<br />

voorkomen dat tot aanhouding over<br />

gegaan moet worden?<br />

• Welke huisregels kunt u gebruiken om<br />

sterker te staan bij het bestrijden van<br />

winkeldiefstal?<br />

• Wanneer mag u iemand aanhouden?<br />

• Welke regels gelden voor een aanhouding?<br />

• Hoe zorgt u er voor dat de materiële en<br />

immateriële schade van het aanhouden<br />

van <strong>winkeldieven</strong> zo beperkt mogelijk blijft?<br />

In de tekst wordt verwezen naar een aantal<br />

instrumenten, die u kunt gebruiken om het<br />

beleid rondom het aanhouden van <strong>winkeldieven</strong><br />

in uw winkel praktisch vorm te<br />

geven. Net als deze brochure kunt u deze<br />

instrumenten downloaden. Het hele pakket<br />

is te vinden op onze website over het<br />

tegengaan van winkelcriminaliteit:<br />

www.stopwinkelcriminaliteit.nl.<br />

3<br />

Het pakket <strong>Aanhouden</strong><br />

Winkeldieven bestaat uit:<br />

• Brochure:<br />

• <strong>Aanhouden</strong> <strong>winkeldieven</strong>, de aanpak<br />

en de regels<br />

• Instrumenten:<br />

• Bouwdoos huisregels<br />

• Landelijk aangifteformulier<br />

• Standaardbrief winkelontzegging<br />

• Schema aanhouding <strong>winkeldieven</strong><br />

• Voorlichtingsmateriaal winkelpersoneel:<br />

• Poster: Winkeldieven? Aanspreken,<br />

<strong>Aanhouden</strong>, Aangifte (gedrukt en PDF)<br />

• Infocard: Winkeldieven? Aanspreken,<br />

<strong>Aanhouden</strong>, Aangifte (gedrukt en PDF)<br />

Het pakket kan in de toekomst nog uitgebreid<br />

worden als daar aanleiding toe is.<br />

Meer informatie over het tegengaan<br />

van winkelcriminaliteit in het algemeen<br />

vindt u overigens ook op<br />

www.stopwinkelcriminaliteit.nl<br />

Hoofdbedrijfsschap Detailhandel<br />

Postbus 90703<br />

2509 LS Den Haag


1<br />

HOOFDBEDRIJFSCHAP DETAILHANDEL<br />

Winkeldiefstal<br />

Aandachtpunten<br />

• Winkeldiefstal = iets meenemen uit de winkel met de duidelijke bedoeling<br />

niet te betalen.<br />

• <strong>Aanhouden</strong> mag als u de verdachte op zijn daad betrapt en dus een<br />

redelijk vermoeden van schuld heeft.<br />

• Het verstoppen van artikelen kan voldoende reden zijn voor u om aan<br />

te nemen dat de verdachte een winkeldiefstal pleegt.<br />

• Blijf scherp op de creativiteit van <strong>winkeldieven</strong>.<br />

Elke winkelier krijgt vroeg of laat met winkeldiefstal<br />

te maken. Bij sommigen is het<br />

schering en inslag, bij anderen komt het<br />

incidenteel voor. Vervelend en kostbaar is<br />

het altijd. Bij voorkeur voorkomt u dat de<br />

winkeldiefstal werkelijk plaatsvindt. Is de<br />

winkeldiefstal eenmaal een feit en betrapt<br />

u de verdachte op heterdaad? Dan mag u<br />

die persoon aanhouden. Na aanhouding<br />

doet u aangifte en draagt de verdachte<br />

over aan de politie. Daarbij is het wel zaak<br />

te weten wat u doet.<br />

Wanneer is er sprake van<br />

winkeldiefstal?<br />

Om te beginnen is het belangrijk te weten<br />

wanneer er volgens de wet sprake is van<br />

winkeldiefstal. Het Wetboek van Strafrecht<br />

zegt hierover dat iemand zich schuldig<br />

maakt aan winkeldiefstal als hij:<br />

• een artikel uit de winkel pakt, met de<br />

bedoeling<br />

• dat artikel voor zichzelf te gaan houden<br />

• zonder daarvoor te willen betalen.<br />

Het venijn zit in het woord bedoeling. Want<br />

over bedoeling valt te twisten. U kunt<br />

iemand aanhouden als u een redelijke verdenking<br />

van schuld hebt. Die verdenking<br />

4<br />

kan ontstaan uit waarneming (u ziet iemand<br />

iets pakken en niet afrekenen), maar ook uit<br />

omstandigheden: er verdwijnt bijvoorbeeld<br />

iets dat alleen de verdachte gepakt kan<br />

hebben, zonder dit artikel af te rekenen.<br />

Over zijn bedoeling mag de verdachte dan<br />

gaan twisten met justitie.<br />

Een redelijke verdenking kan al ontstaan<br />

voordat iemand de kassa passeert. De<br />

Hoge Raad heeft bepaald dat iemand die<br />

een artikel zo goed wegstopt dat het niet<br />

meer te zien is, zich schuldig maakt aan<br />

een voltooide diefstal. Denk daarbij aan het<br />

verstoppen van artikelen in de kleding of in<br />

een gesloten tas. Iemand die zich daaraan<br />

schuldig maakt, kunt u dus zonder meer<br />

aanhouden op verdenking van diefstal.<br />

Winkeldiefstal in soorten en maten<br />

Winkeldieven zijn vindingrijk. Let niet<br />

alleen op het ‘klassieke’ stelen, maar<br />

bijvoorbeeld ook op:<br />

• het verwisselen of vervalsen van prijzen;<br />

• artikelen achterhouden onder- of in andere<br />

artikelen;<br />

• emballagebonnen maken met volle kratten<br />

uit de winkel;<br />

• ruilen van gestolen goederen;<br />

• betalen met vals geld of gestolen passen;<br />

• consumeren van artikelen in de winkel<br />

zonder af te rekenen;<br />

• opzettelijk beschadigen van artikelen om<br />

vervolgens over de prijs te gaan<br />

debatteren.


2<br />

HOOFDBEDRIJFSCHAP DETAILHANDEL<br />

Voorkomen scheelt tijd,<br />

geld en stress<br />

Aandachtpunten<br />

• Heldere huisregels voor klanten werken preventief en maken aanhouden<br />

effectiever.<br />

• Maak afspraken met de politie over ingrijpen bij hinderlijk gedrag en<br />

communiceer dit in de winkel.<br />

• Spreek mensen aan op ‘bijzonder gedrag’ zodat ze afzien van eventuele<br />

winkeldiefstal.<br />

• Ontzeg de toegang aan notoire lastpakken.<br />

Het aanhouden en aan de politie overdragen<br />

van <strong>winkeldieven</strong> is altijd lastig. Het is slecht<br />

voor de sfeer in de winkel. Het kost tijd en<br />

omzet. En, niet te vergeten, het roept stress<br />

op waar u en uw mensen niet op zitten te<br />

wachten. Zet dus alles op alles om te voorkomen<br />

dat u iemand moet aanhouden. Er<br />

zijn genoeg mogelijkheden om de winkeldief<br />

te laten afzien van zijn voornemen iets<br />

mee te nemen zonder te betalen. Helpt dat<br />

allemaal niet? Dan kan aanhouden altijd nog.<br />

Huisregels<br />

De eerste barricade tegen <strong>winkeldieven</strong> zijn<br />

duidelijk gecommuniceerde huisregels voor<br />

bezoekers aan uw winkel. Maak bij de<br />

ingang van de winkel duidelijk waar uw<br />

(ongewenste) klant rekening mee moet<br />

houden. Het vooraf verlenen van toestemming<br />

voor tassencontrole, verplicht<br />

gebruik van mandjes of wagens, het beperken<br />

van de toegang van (hinderlijke)<br />

groepen. Het mag allemaal en u mag er<br />

mensen op aanspreken. Als u maar bij de<br />

ingang helder maakt dat dit de regels zijn<br />

in uw ‘huis’.<br />

Goede huisregels zijn in verschillende<br />

opzichten effectief. Ze maken duidelijk dat<br />

u winkeldiefstal niet tolereert en werken<br />

daarmee preventief. Ze geven u ook instrumenten<br />

om <strong>winkeldieven</strong> effectiever<br />

aan te pakken. U kunt mensen beter op<br />

hinderlijk gedrag aanspreken en, als dat<br />

niet helpt, ze de toegang tot uw winkel ontzeggen.<br />

Huisregels zijn tenslotte ook van<br />

belang om aan uw medewerkers duidelijk<br />

te maken wat in uw winkel wel en niet ge-<br />

5<br />

tolereerd wordt en hoe tegen wangedrag<br />

opgetreden kan worden.<br />

Duidelijke huisregels maken het mogelijk in<br />

een vroeg stadium assistentie van de politie<br />

te vragen. Het overtreden van huisregels<br />

kan namelijk een goede reden zijn voor de<br />

politie om in te grijpen. Denk bijvoorbeeld<br />

aan het niet nakomen van vooraf verleende<br />

toestemming om tassen te controleren. Of<br />

aan echt hinderlijk gedrag van bepaalde<br />

groepen of individuen. Maak hierover zo<br />

mogelijk afspraken met de plaatselijke politie.<br />

Met de Bouwdoos Huisregels van<br />

HBD beschikt u over een complete<br />

serie standaard regels.<br />

Daarmee kunt u zelf op maat<br />

uw huisregels samenstellen.<br />

U kunt deze downloaden vanaf<br />

de speciale website van HBD:<br />

www.stopwinkelcriminaliteit.nl.<br />

Ingrijpen bij bijzonder of<br />

hinderlijk gedrag<br />

Door in te grijpen als u bijzonder gedrag<br />

opmerkt, kunt u vaak diefstal voorkomen.<br />

Loopt iemand opvallend te dralen rondom<br />

een artikel? Spreek hem of haar dan aan<br />

en vraag of u kunt helpen. Dat is klantvriendelijk<br />

en een eventueel voornemen om<br />

iets mee te nemen wordt meteen een stuk<br />

minder interessant.


HOOFDBEDRIJFSCHAP DETAILHANDEL<br />

Afhankelijk van de situatie kunt u ook<br />

mensen die de diefstal al aan het plegen<br />

zijn, dringend maar beleefd aanzetten om<br />

alsnog te betalen. Uw kassa klopt aan het<br />

eind van de dag en u voorkomt het hele<br />

circus van aanhouden, politiebezoek en<br />

aangifte doen. Heeft u al vaker op deze<br />

wijze ongewenst contact gehad met de<br />

betreffende klant? Overweeg dan hem of<br />

haar een winkelontzegging op te leggen.<br />

Winkelontzegging<br />

Sommige mensen zijn onverbeterlijk en<br />

behoorlijk brutaal. Zelfs nadat ze betrapt<br />

zijn op winkeldiefstal, ziet u ze na een paar<br />

dagen weer bezig in uw winkel. Vergeet<br />

dan niet dat u de baas bent in de winkel en<br />

dat er geen sprake is van ‘openbare ruimte’.<br />

Heeft u iemand betrapt op winkeldiefstal?<br />

Geef die persoon dan een winkelontzegging.<br />

Doet u dat op de juiste wijze, dan is er sprake<br />

6<br />

van een strafbaar feit (huisvredebreuk) als<br />

de betreffende persoon toch uw winkel<br />

binnen komt. Vanzelfsprekend geeft u een<br />

winkelontzegging alleen af op basis van<br />

redelijke gronden, anders kan de betreffende<br />

persoon de ontzegging met<br />

succes bij de rechter aanvechten.<br />

Een juridisch sluitende<br />

standaardbrief Winkelontzegging<br />

kunt u downloaden vanaf de<br />

speciale website van HBD:<br />

www.stopwinkelcriminaliteit.nl.<br />

Voorkom winkeldiefstal, reageer<br />

op opvallend gedrag<br />

• Overdreven vriendelijkheid<br />

• Onhandig gedrag<br />

• Veel rondkijken<br />

• Geen aandacht voor producten maar<br />

voor de omgeving<br />

• Schijnbaar doelloos lopen door de winkel<br />

• Opzoeken van onoverzichtelijke plaatsen<br />

in de winkel


3<br />

Aandachtpunten<br />

• U mag alleen aanhouden als u vervolgens de politie belt en van plan bent<br />

aangifte te doen.<br />

• Blijf kalm en redelijk, gebruik geen geweld.<br />

• U houdt iemand aan als verdachte. Laat u niet in met discussies over<br />

schuld en omstandigheden. Daarvoor hebben we politie en justitie.<br />

• Verricht een aanhouding bij voorkeur met twee personen.<br />

HOOFDBEDRIJFSCHAP DETAILHANDEL<br />

<strong>Aanhouden</strong>:<br />

hoe pakt u het aan?<br />

Iedereen die een ander een strafbaar feit<br />

ziet plegen, mag die ander aanhouden met<br />

als doel deze over te dragen aan de politie.<br />

<strong>Aanhouden</strong> is een vorm van vrijheidsberoving.<br />

Degene die aangehouden wordt,<br />

schuldig of niet, zal daar in de regel niet blij<br />

mee zijn. Daarom is het van groot belang<br />

dat u weet waar u aan begint als u iemand<br />

aanhoudt en dat u zich strikt aan uw eigen<br />

plan houdt. Zorg dat iedereen die in uw<br />

winkel werkt, grondig is voorbereid en weet<br />

wat wel en niet mag bij het aanhouden van<br />

een winkeldief.<br />

<strong>Aanhouden</strong>, dit zijn de regels<br />

• Als u iemand aanhoudt, berooft u iemand<br />

tijdelijk van zijn vrijheid. Dat kunt u<br />

natuurlijk alleen doen als u ook de vervolgstappen<br />

zet: de politie waarschuwen<br />

en aangifte doen.<br />

• U mag iemand aanhouden als u hem of<br />

haar op heterdaad betrapt op een strafbaar<br />

feit, zoals winkeldiefstal. Heterdaad<br />

betekent dat u de betrokkene het strafbaar<br />

feit hebt zien plegen. <strong>Aanhouden</strong> mag<br />

ook als de omstandigheden zo zijn dat u<br />

(vrijwel) zeker weet dat de betrokkene<br />

een winkeldiefstal heeft gepleegd: er lag<br />

bijvoorbeeld iets op de toonbank dat<br />

alleen de verdachte gepakt kan hebben.<br />

• U mag degene die u op heterdaad<br />

betrapt alleen direct aanhouden. Dus<br />

niet: de volgende dag of als de betrokkene<br />

al ruimschoots de winkel heeft<br />

verlaten. Ook in dit geval kunt u natuurlijk<br />

wel gewoon aangifte doen tegen de<br />

betreffende persoon.<br />

7<br />

Let op: in alle andere gevallen dan heterdaad<br />

kunt u wel aangifte doen op basis van<br />

uw waarnemingen of vermoedens, maar<br />

mag u geen aanhouding verrichten.<br />

Het hele proces van aanhouden<br />

en uw mogelijkheden om aangifte<br />

te doen is overzichtelijk voor u op<br />

een rij gezet in het schema<br />

Winkeldieven aanhouden. Dit<br />

schema kunt u downloaden vanaf<br />

de speciale website van HBD:<br />

www.stopwinkelcriminaliteit.nl.<br />

<strong>Aanhouden</strong> in de praktijk<br />

Aanspreken<br />

1 Stap bij voorkeur met twee personen af<br />

op de winkeldief. Blijf kalm en beleefd.<br />

Vertel de verdachte wat u gezien heeft –<br />

zonder te spreken over diefstal - en vraag<br />

of deze vrijwillig met u mee wil komen<br />

naar het kantoor of magazijn om de<br />

kwestie te bespreken.<br />

2 Weigert de verdachte, dan kunt u hem of<br />

haar ter plekke aanhouden. Spreek daarbij<br />

de letterlijke (want juridisch juiste) tekst<br />

uit: "Ik houd u aan wegens verdenking<br />

van diefstal".<br />

3 Zorg ervoor dat direct hierna de politie<br />

wordt gebeld.<br />

Begeleiden in de winkel<br />

• Probeer de verdachte zonder lichamelijk<br />

contact te geleiden naar de plaats waar u<br />

samen op de politie gaat wachten.<br />

Daarvoor is het belangrijk dat u zo mogelijk<br />

met z’n tweeën bent. U mag iemand


HOOFDBEDRIJFSCHAP DETAILHANDEL<br />

vastpakken als deze probeert weg te<br />

lopen, maar dit kan onnodig agressie<br />

opwekken. Dat heet ‘gepaste dwang’.<br />

Geweld gebruiken om iemand staande te<br />

houden mag nooit. Meer hierover leest u<br />

in hoofdstuk 4.<br />

• Tracht te voorkomen dat de verdachte<br />

gestolen spullen weggooit.<br />

• Ga niet in op provocaties en ga niet in<br />

discussie over de schuldvraag.<br />

• Denk altijd aan uw eigen veiligheid en aan<br />

die van medewerkers en klanten. Wordt<br />

de agressie van de verdachte u teveel,<br />

dan kunt u hem beter laten gaan dan<br />

uzelf of anderen in gevaar te brengen.<br />

• Let op: agressie, geweld en bedreigingen<br />

door de verdachte zijn ook strafbaar. Doe<br />

daar aangifte van: de straffen hierop zijn<br />

vaak hoger dan die op winkeldiefstal. Op<br />

intimidatie om u te doen afzien van aangifte<br />

staat een maximale gevangenisstraf<br />

van 4 jaar.<br />

Wachten op de politie<br />

• Bedenk van tevoren in welke ruimte u<br />

met de verdachte wacht op de politie.<br />

De verdachte mag niet zichtbaar zijn voor<br />

het publiek.<br />

• Leg de verdachte duidelijk en kalm uit<br />

welke procedure u volgt. Leg ook<br />

duidelijk uit dat nadere discussies over<br />

schuld of omstandigheden met de politie<br />

gevoerd moeten worden.<br />

• Vraag de verdachte eventueel zijn zakken<br />

leeg te maken. Weigert deze? Probeer dan<br />

niet zelf zakken leeg te maken of te<br />

fouilleren, maar laat dat over aan de politie.<br />

• Hou de verdachte continu in het zicht<br />

(dus ook niet naar de wc laten gaan),<br />

zodat deze geen gestolen goederen weg<br />

kan maken.<br />

• Laat de verdachte zitten en ga zelf ook<br />

zitten, ter voorkoming van agressiviteit.<br />

Overdragen aan de politie en<br />

aangifte doen<br />

• Draag de verdachte over aan de politie<br />

als die is gearriveerd.<br />

• Vul een aangifteformulier winkeldiefstal in.<br />

• Vul op het aangifteformulier nooit uw<br />

privé-adres in, maar het adres van de<br />

winkel of het hoofdkantoor.<br />

8<br />

• Neem het aangifteformulier door met de<br />

politie op volledigheid en juistheid.<br />

• Houd een kopie van het aangifteformulier.<br />

Het landelijk uniforme<br />

Aangifteformulier Winkeldiefstal<br />

kunt u downloaden vanaf de<br />

speciale website van HBD:<br />

www.stopwinkelcriminaliteit.nl.<br />

Zorg dat u altijd voldoende<br />

exemplaren op voorraad hebt!<br />

U heeft zich vergist…<br />

Als blijkt dat u zich vergist heeft<br />

• Biedt zonder meer excuses aan.<br />

• Leg de reden van het misverstand uit.<br />

• Bedenk hoe u zelf behandeld zou willen<br />

worden.<br />

U heeft zich niet vergist…<br />

Als na tussenkomst van de politie blijkt<br />

dat u zich niet vergist heeft, dan kunt u<br />

de winkeldief direct een winkelontzegging<br />

opleggen, waarmee u de betrokkene voor<br />

bepaalde tijd de toegang tot uw winkel<br />

ontzegt.<br />

Een juridisch sluitende standaardbrief<br />

Winkelontzegging<br />

kunt u downloaden vanaf<br />

de website van HBD:<br />

www.stopwinkelcriminaliteit.nl.<br />

Agressie bij aanhoudingen<br />

beperken<br />

• Blijf beleefd: er kan een vergissing in het<br />

spel zijn.<br />

• Probeer het met z’n tweeën te doen. Een<br />

aanhouding met meer dan twee personen<br />

kan extra agressie opwekken van beide<br />

kanten. <strong>Aanhouden</strong> door één persoon is<br />

minder veilig.<br />

• Voorkom lichamelijk contact.<br />

• U mag de verdachte vragen zakken en<br />

tassen leeg te maken. Weigert deze, laat<br />

dan het doorzoeken van jassen, tassen en<br />

broekzakken over aan de politie.<br />

• De persoon die wordt aangehouden kan in<br />

paniek raken. De beste remedie hiertegen<br />

is zelf kalm te blijven.<br />

• Vermijd het gebruik van geweld.


4<br />

HOOFDBEDRIJFSCHAP DETAILHANDEL<br />

Beperk de schade,<br />

houdt u aan de regels<br />

Aandachtpunten<br />

• Aangifte kan altijd, aanhouden niet.<br />

• Huisregels zijn er om alle wettelijke mogelijkheden ook echt te kunnen<br />

toepassen.<br />

• <strong>Aanhouden</strong>: alleen in de winkel en met zo min mogelijk lichamelijk<br />

contact.<br />

• Geweld en eigenrichting zijn niet toegestaan.<br />

Om uw lijf en goederen te beschermen is<br />

meer toegestaan dan we wel eens denken.<br />

Vooral met een set van duidelijke huisregels<br />

bent en blijft u in de winkel de baas over uw<br />

spullen. Maar er zijn natuurlijk grenzen. En<br />

wie daar over heen gaat, vindt zichzelf<br />

terug in het beklaagdenbankje. Daarom is<br />

het goed te weten waar die grenzen liggen.<br />

Doel van aanhouding<br />

De wet zegt dat het doel van een aanhouding<br />

moet zijn de verdachte voor een<br />

(hulp-)Officier van Justitie te brengen. De<br />

politie zorgt ervoor dat dit daadwerkelijk<br />

gebeurt. U mag iemand dus niet aanhouden<br />

en vasthouden als ‘straf’ of om de verdachte<br />

te dwingen spullen terug te geven. Als u<br />

aanhoudt, moet u de politie bellen en de<br />

intentie hebben aangifte te doen.<br />

<strong>Aanhouden</strong>: wanneer wel,<br />

en wanneer niet?<br />

Zoals al eerder gezegd, mag iedereen een<br />

persoon aanhouden die wordt betrapt op<br />

9<br />

een strafbaar feit. Gaat de verdachte er<br />

vandoor en onderneemt u verder niets, dan<br />

mag u hem of haar niet in een later stadium<br />

alsnog aanhouden. U mag de verdachte<br />

gaan zoeken en op straat aanhouden, maar<br />

erg verstandig is dat niet omdat het extra<br />

risico voor u en voor omstanders met zich<br />

meebrengt.<br />

Buiten de winkel<br />

Is de verdachte eenmaal buiten, dan kunt u<br />

hem om redenen van veiligheid beter niet<br />

achtervolgen met als doel hem zelf aan te<br />

houden. U kunt eventueel de betreffende<br />

persoon volgen, zodat de politie de aanhouding<br />

kan verrichten. Bijvoorbeeld doordat<br />

u het kenteken van zijn auto noteert.<br />

Probeer geweld op straat hoe dan ook te<br />

vermijden: wek zo min mogelijk irritatie op<br />

en onderneem zelf geen actie in de richting<br />

van de verdachte.<br />

Gepaste dwang<br />

Om een onwillige, aangehouden verdachte<br />

niet te laten weglopen of de zaak op stelten<br />

te laten zetten, mag u ‘gepaste dwang’<br />

toepassen om hem af te voeren naar bijvoorbeeld<br />

het kantoor of de kantine. Een<br />

lastig begrip, maar het komt er op neer dat<br />

u de ander hoe dan ook geen letsel mag<br />

toebrengen. Stevig vasthouden aan de jas<br />

kan wel, tegen de muur drukken kan niet,<br />

want daarbij is de kans op letsel te groot.


HOOFDBEDRIJFSCHAP DETAILHANDEL<br />

Zelfverdediging<br />

U heeft het recht zichzelf te verdedigen als<br />

een verdachte u rechtstreeks pijn of letsel<br />

wil toebrengen. Desnoods met gebruik van<br />

geweld, als afwerings- of ontwijkingsmanoeuvres<br />

niet helpen. U mag echter<br />

niet meer geweld gebruiken dan strik noodzakelijk<br />

is voor uw verdediging en u moet<br />

stoppen als de aanvaller er mee stopt. Ook<br />

als u vindt dat de aanvaller wel een lesje<br />

verdiend heeft. De kans is dan groot dat u<br />

zelf voor de rechter komt te staan.<br />

In beslag nemen van goederen<br />

Voorwerpen die een verdachte meevoert in<br />

zijn kleding mag u niet in beslag nemen en<br />

u mag daar ook niet naar gaan zoeken.<br />

Wettelijk is het wel toegestaan voorwerpen<br />

in beslag te nemen waar u bij kunt zonder<br />

de verdachte aan te raken. Ter voorkoming<br />

van agressie kunt u dit echter beter aan de<br />

politie overlaten.<br />

10<br />

Tassen controleren<br />

Het controleren van tassen is vaak de<br />

snelste methode om te kijken of er daadwerkelijk<br />

sprake is van winkeldiefstal. U<br />

mag vragen om een tas te controleren als<br />

de klant u tevoren – middels de huisregels -<br />

toestemming heeft gegeven. Deze huisregel<br />

dient duidelijk zichtbaar bij de ingang<br />

van de winkel kenbaar gemaakt te zijn. Met<br />

het betreden van uw winkel, accepteert de<br />

klant de huisregels. Weigert de klant zijn<br />

afspraak na te komen, dan kunt u de politie<br />

vragen de tas te doorzoeken.<br />

De Bouwdoos Huisregels van<br />

HBD biedt u een complete serie<br />

standaard regels, waarmee u zelf<br />

op maat uw huisregels kunt<br />

samenstellen.<br />

U kunt deze downloaden vanaf<br />

de speciale HBD website:<br />

www.stopwinkelcriminaliteit.nl.


5<br />

HOOFDBEDRIJFSCHAP DETAILHANDEL<br />

Blijf stress de baas<br />

Aandachtpunten<br />

• Bereid uzelf en uw medewerkers goed voor op het aanhouden van<br />

<strong>winkeldieven</strong>.<br />

• Weet wat moet, wat mag en wat niet mag.<br />

• Wees alert op angsten en machogedrag, dan voorkomt u dat een<br />

aanhouding uit de hand loopt.<br />

• Maak bij ernstige zaken gebruik van Slachtofferhulp, uw arbodienst of<br />

instellingen voor nazorg bij calamiteiten.<br />

Het is belangrijk uw bedrijf goed voor te<br />

bereiden op het aanhouden van <strong>winkeldieven</strong>.<br />

Ook, of misschien wel juist, als<br />

winkeldiefstal voor u geen dagelijks probleem<br />

is. Want hoe goed u uw zaak ook<br />

beveiligt, er is altijd wel iemand bereid om<br />

te proberen of er bij u iets gestolen kan<br />

worden. Een goede voorbereiding voorkomt<br />

dat aanhoudingen uit de hand lopen,<br />

dat er onnodig veel onrust in uw bedrijf ontstaat<br />

en dat er wellicht zelfs ziekteverzuim<br />

uit voortvloeit.<br />

Voorbereiden<br />

Van belang is dat iedereen in uw bedrijf<br />

weet wat er gedaan moet worden bij het<br />

aanhouden van een winkeldief:<br />

• altijd met z’n tweeën;<br />

• direct de politie bellen;<br />

• weten waar je de verdachte naar toe<br />

brengt na aanhouding en er voor zorgen<br />

dat die ruimte ook beschikbaar en veilig is;<br />

11<br />

• duidelijke afspraken over wat te doen als<br />

een verdachte zich (zeer) agressief<br />

gedraagt;<br />

• weten wat je wel mag doen en wat je<br />

beslist niet mag doen bij een aanhouding<br />

en het wachten op de komst van de politie.<br />

De beste methode hiervoor is met elkaar te<br />

oefenen, zodat de zaken snel duidelijk<br />

worden. Dat kunt u zelf organiseren, maar<br />

u kunt ook gebruik maken van externe<br />

oefenfaciliteiten, bij voorbeeld van HBD.<br />

HBD biedt trainingen aan voor u<br />

en uw personeel om effectiever<br />

te kunnen optreden tegen<br />

winkelcriminaliteit. Daarvoor<br />

geldt een zeer aantrekkelijke<br />

korting. Kijk op de website voor<br />

de inhoud van de trainingen en<br />

prijzen, data en locaties:<br />

www.stopwinkelcriminaliteit.nl.<br />

Angsten en machogedrag<br />

Hoe goed u ook voorbereid bent, toch<br />

is het niet altijd te voorkomen dat medewerkers<br />

flink schrikken van bijvoorbeeld<br />

agressief gedrag of bedreigingen van aangehouden<br />

<strong>winkeldieven</strong>. Bij de één leidt dat<br />

tot angst, waardoor het functioneren en het<br />

werkplezier minder wordt. Bij de ander tot<br />

machogedrag, wat weer kan leiden tot<br />

onnodige agressie over en weer bij het<br />

verrichten van een aanhouding. Het is


HOOFDBEDRIJFSCHAP DETAILHANDEL<br />

belangrijk hier attent op te zijn, ter voorkoming<br />

van ziekteverzuim en ernstige<br />

incidenten in uw winkel.<br />

Bespreek incidenten na<br />

Van de gebeurtenissen rond een aanhouding<br />

valt altijd wat te leren. Bespreek met elkaar<br />

na een aanhouding wat goed ging en wat<br />

beter moet. Pas eventueel uw bedrijfsrichtlijnen<br />

hieraan aan.<br />

Zoek hulp als dat nodig is<br />

Niet iedereen kan zijn emoties even goed<br />

verwerken na een incident met een winkeldief.<br />

Zeker niet als daar bedreigingen en<br />

geweld bij te pas zijn gekomen.<br />

Organisaties als Slachtofferhulp of<br />

specialisten van uw arbodienst zijn er om<br />

zulke gevallen bijstand te verlenen. Bij<br />

nog ernstiger zaken als overvallen of als er<br />

gewonden of doden gevallen zijn, kan het<br />

raadzaam zijn traumahulpverlening in te<br />

schakelen. De politie of eventueel uw<br />

arbodienst kunnen de weg wijzen naar<br />

hulpverlening op dit gebied bij u in de buurt.<br />

12<br />

42919_HBD_Card q<br />

Winkeldieven?<br />

1 AANSPREKEN<br />

2 AANHOUDEN<br />

3 AANGIFTE<br />

Om het gesprek met uw medewerkers<br />

aan te gaan is het handig<br />

gebruik te maken van de posters<br />

en infocard die zijn ontwikkeld<br />

door HBD. De poster geeft een<br />

instructief beeld van het aanhouden,<br />

de infocard wijst nog<br />

eens op de juiste gang van zaken:<br />

aanspreken – aanhouden –<br />

aangifte. De gedrukte posters en<br />

stickers kunt u bestellen via de<br />

speciale website van HBD:<br />

www.stopwinkelcriminaliteit.nl.<br />

U kunt ze daar ook downloaden<br />

op een printbaar formaat.


HOOFDBEDRIJFSCHAP DETAILHANDEL<br />

Colofon<br />

<strong>Aanhouden</strong> <strong>winkeldieven</strong><br />

De aanpak en de regels<br />

Een uitgave van het Hoofdbedrijfschap Detailhandel, 2004<br />

Concept en tekst: <strong>Poco</strong> <strong>Más</strong> <strong>Communicatie</strong>, Utrecht<br />

Inhoudelijke adviezen: B&A, Den Haag, met dank aan Nico de Jong<br />

Met dank aan het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL). Bij het samenstellen van<br />

dit document is dankbaar gebruik gemaakt van de informatie uit het ‘Protocol Winkeldieven<br />

<strong>Aanhouden</strong>’ van het CBL.<br />

HBD<br />

Hoofdbedrijfschap Detailhandel<br />

Nieuwe Parklaan 72-74<br />

Postbus 90703<br />

2509 LS Den Haag<br />

T (070) 338 56 10<br />

F (070) 338 57 11<br />

www.hbd.nl <br />

13

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!