Aanhouden winkeldieven - Poco Más Communicatie
Aanhouden winkeldieven - Poco Más Communicatie
Aanhouden winkeldieven - Poco Más Communicatie
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Aanhouden</strong><br />
<strong>winkeldieven</strong><br />
DE AANPAK EN DE REGELS<br />
DE AANPAK EN DE REGELS<br />
Een uitgave van het Hoofdbedrijfschap Detailhandel
HOOFDBEDRIJFSCHAP DETAILHANDEL<br />
Inhoud<br />
Voorwoord 3<br />
1 Winkeldiefstal 4<br />
2 Voorkomen scheelt tijd, geld en stress 5<br />
3 <strong>Aanhouden</strong>: hoe pakt u het aan? 7<br />
4 Beperk de schade, houdt u aan de regels 9<br />
5 Blijf stress de baas 11<br />
Colofon 13<br />
2
Winkeldiefstal is een grote bron<br />
van ergernis voor winkeliers en<br />
medewerkers. De kosten van<br />
winkeldiefstal lopen jaarlijks in<br />
de honderden miljoenen euro.<br />
Het Hoofdbedrijfschap<br />
Detailhandel (HBD) doet tal van<br />
inspanningen om de schade<br />
door winkelcriminaliteit te<br />
verminderen. Eén van deze<br />
activiteiten is het samenstellen<br />
van een compleet pakket van<br />
voorlichtingsmateriaal én<br />
gebruiksklare instrumenten die<br />
u ondersteunen bij het aan-<br />
houden van <strong>winkeldieven</strong>. Deze<br />
brochure maakt deel uit van<br />
dit pakket.<br />
HOOFDBEDRIJFSCHAP DETAILHANDEL<br />
Voorwoord<br />
De brochure is bedoeld om u inzicht te<br />
geven in de belangrijkste zaken waarmee u<br />
rekening moet houden bij het aanhouden<br />
van <strong>winkeldieven</strong>:<br />
• Wanneer is er sprake van winkeldiefstal?<br />
• Hoe kunt u nog tot het laatste moment<br />
voorkomen dat tot aanhouding over<br />
gegaan moet worden?<br />
• Welke huisregels kunt u gebruiken om<br />
sterker te staan bij het bestrijden van<br />
winkeldiefstal?<br />
• Wanneer mag u iemand aanhouden?<br />
• Welke regels gelden voor een aanhouding?<br />
• Hoe zorgt u er voor dat de materiële en<br />
immateriële schade van het aanhouden<br />
van <strong>winkeldieven</strong> zo beperkt mogelijk blijft?<br />
In de tekst wordt verwezen naar een aantal<br />
instrumenten, die u kunt gebruiken om het<br />
beleid rondom het aanhouden van <strong>winkeldieven</strong><br />
in uw winkel praktisch vorm te<br />
geven. Net als deze brochure kunt u deze<br />
instrumenten downloaden. Het hele pakket<br />
is te vinden op onze website over het<br />
tegengaan van winkelcriminaliteit:<br />
www.stopwinkelcriminaliteit.nl.<br />
3<br />
Het pakket <strong>Aanhouden</strong><br />
Winkeldieven bestaat uit:<br />
• Brochure:<br />
• <strong>Aanhouden</strong> <strong>winkeldieven</strong>, de aanpak<br />
en de regels<br />
• Instrumenten:<br />
• Bouwdoos huisregels<br />
• Landelijk aangifteformulier<br />
• Standaardbrief winkelontzegging<br />
• Schema aanhouding <strong>winkeldieven</strong><br />
• Voorlichtingsmateriaal winkelpersoneel:<br />
• Poster: Winkeldieven? Aanspreken,<br />
<strong>Aanhouden</strong>, Aangifte (gedrukt en PDF)<br />
• Infocard: Winkeldieven? Aanspreken,<br />
<strong>Aanhouden</strong>, Aangifte (gedrukt en PDF)<br />
Het pakket kan in de toekomst nog uitgebreid<br />
worden als daar aanleiding toe is.<br />
Meer informatie over het tegengaan<br />
van winkelcriminaliteit in het algemeen<br />
vindt u overigens ook op<br />
www.stopwinkelcriminaliteit.nl<br />
Hoofdbedrijfsschap Detailhandel<br />
Postbus 90703<br />
2509 LS Den Haag
1<br />
HOOFDBEDRIJFSCHAP DETAILHANDEL<br />
Winkeldiefstal<br />
Aandachtpunten<br />
• Winkeldiefstal = iets meenemen uit de winkel met de duidelijke bedoeling<br />
niet te betalen.<br />
• <strong>Aanhouden</strong> mag als u de verdachte op zijn daad betrapt en dus een<br />
redelijk vermoeden van schuld heeft.<br />
• Het verstoppen van artikelen kan voldoende reden zijn voor u om aan<br />
te nemen dat de verdachte een winkeldiefstal pleegt.<br />
• Blijf scherp op de creativiteit van <strong>winkeldieven</strong>.<br />
Elke winkelier krijgt vroeg of laat met winkeldiefstal<br />
te maken. Bij sommigen is het<br />
schering en inslag, bij anderen komt het<br />
incidenteel voor. Vervelend en kostbaar is<br />
het altijd. Bij voorkeur voorkomt u dat de<br />
winkeldiefstal werkelijk plaatsvindt. Is de<br />
winkeldiefstal eenmaal een feit en betrapt<br />
u de verdachte op heterdaad? Dan mag u<br />
die persoon aanhouden. Na aanhouding<br />
doet u aangifte en draagt de verdachte<br />
over aan de politie. Daarbij is het wel zaak<br />
te weten wat u doet.<br />
Wanneer is er sprake van<br />
winkeldiefstal?<br />
Om te beginnen is het belangrijk te weten<br />
wanneer er volgens de wet sprake is van<br />
winkeldiefstal. Het Wetboek van Strafrecht<br />
zegt hierover dat iemand zich schuldig<br />
maakt aan winkeldiefstal als hij:<br />
• een artikel uit de winkel pakt, met de<br />
bedoeling<br />
• dat artikel voor zichzelf te gaan houden<br />
• zonder daarvoor te willen betalen.<br />
Het venijn zit in het woord bedoeling. Want<br />
over bedoeling valt te twisten. U kunt<br />
iemand aanhouden als u een redelijke verdenking<br />
van schuld hebt. Die verdenking<br />
4<br />
kan ontstaan uit waarneming (u ziet iemand<br />
iets pakken en niet afrekenen), maar ook uit<br />
omstandigheden: er verdwijnt bijvoorbeeld<br />
iets dat alleen de verdachte gepakt kan<br />
hebben, zonder dit artikel af te rekenen.<br />
Over zijn bedoeling mag de verdachte dan<br />
gaan twisten met justitie.<br />
Een redelijke verdenking kan al ontstaan<br />
voordat iemand de kassa passeert. De<br />
Hoge Raad heeft bepaald dat iemand die<br />
een artikel zo goed wegstopt dat het niet<br />
meer te zien is, zich schuldig maakt aan<br />
een voltooide diefstal. Denk daarbij aan het<br />
verstoppen van artikelen in de kleding of in<br />
een gesloten tas. Iemand die zich daaraan<br />
schuldig maakt, kunt u dus zonder meer<br />
aanhouden op verdenking van diefstal.<br />
Winkeldiefstal in soorten en maten<br />
Winkeldieven zijn vindingrijk. Let niet<br />
alleen op het ‘klassieke’ stelen, maar<br />
bijvoorbeeld ook op:<br />
• het verwisselen of vervalsen van prijzen;<br />
• artikelen achterhouden onder- of in andere<br />
artikelen;<br />
• emballagebonnen maken met volle kratten<br />
uit de winkel;<br />
• ruilen van gestolen goederen;<br />
• betalen met vals geld of gestolen passen;<br />
• consumeren van artikelen in de winkel<br />
zonder af te rekenen;<br />
• opzettelijk beschadigen van artikelen om<br />
vervolgens over de prijs te gaan<br />
debatteren.
2<br />
HOOFDBEDRIJFSCHAP DETAILHANDEL<br />
Voorkomen scheelt tijd,<br />
geld en stress<br />
Aandachtpunten<br />
• Heldere huisregels voor klanten werken preventief en maken aanhouden<br />
effectiever.<br />
• Maak afspraken met de politie over ingrijpen bij hinderlijk gedrag en<br />
communiceer dit in de winkel.<br />
• Spreek mensen aan op ‘bijzonder gedrag’ zodat ze afzien van eventuele<br />
winkeldiefstal.<br />
• Ontzeg de toegang aan notoire lastpakken.<br />
Het aanhouden en aan de politie overdragen<br />
van <strong>winkeldieven</strong> is altijd lastig. Het is slecht<br />
voor de sfeer in de winkel. Het kost tijd en<br />
omzet. En, niet te vergeten, het roept stress<br />
op waar u en uw mensen niet op zitten te<br />
wachten. Zet dus alles op alles om te voorkomen<br />
dat u iemand moet aanhouden. Er<br />
zijn genoeg mogelijkheden om de winkeldief<br />
te laten afzien van zijn voornemen iets<br />
mee te nemen zonder te betalen. Helpt dat<br />
allemaal niet? Dan kan aanhouden altijd nog.<br />
Huisregels<br />
De eerste barricade tegen <strong>winkeldieven</strong> zijn<br />
duidelijk gecommuniceerde huisregels voor<br />
bezoekers aan uw winkel. Maak bij de<br />
ingang van de winkel duidelijk waar uw<br />
(ongewenste) klant rekening mee moet<br />
houden. Het vooraf verlenen van toestemming<br />
voor tassencontrole, verplicht<br />
gebruik van mandjes of wagens, het beperken<br />
van de toegang van (hinderlijke)<br />
groepen. Het mag allemaal en u mag er<br />
mensen op aanspreken. Als u maar bij de<br />
ingang helder maakt dat dit de regels zijn<br />
in uw ‘huis’.<br />
Goede huisregels zijn in verschillende<br />
opzichten effectief. Ze maken duidelijk dat<br />
u winkeldiefstal niet tolereert en werken<br />
daarmee preventief. Ze geven u ook instrumenten<br />
om <strong>winkeldieven</strong> effectiever<br />
aan te pakken. U kunt mensen beter op<br />
hinderlijk gedrag aanspreken en, als dat<br />
niet helpt, ze de toegang tot uw winkel ontzeggen.<br />
Huisregels zijn tenslotte ook van<br />
belang om aan uw medewerkers duidelijk<br />
te maken wat in uw winkel wel en niet ge-<br />
5<br />
tolereerd wordt en hoe tegen wangedrag<br />
opgetreden kan worden.<br />
Duidelijke huisregels maken het mogelijk in<br />
een vroeg stadium assistentie van de politie<br />
te vragen. Het overtreden van huisregels<br />
kan namelijk een goede reden zijn voor de<br />
politie om in te grijpen. Denk bijvoorbeeld<br />
aan het niet nakomen van vooraf verleende<br />
toestemming om tassen te controleren. Of<br />
aan echt hinderlijk gedrag van bepaalde<br />
groepen of individuen. Maak hierover zo<br />
mogelijk afspraken met de plaatselijke politie.<br />
Met de Bouwdoos Huisregels van<br />
HBD beschikt u over een complete<br />
serie standaard regels.<br />
Daarmee kunt u zelf op maat<br />
uw huisregels samenstellen.<br />
U kunt deze downloaden vanaf<br />
de speciale website van HBD:<br />
www.stopwinkelcriminaliteit.nl.<br />
Ingrijpen bij bijzonder of<br />
hinderlijk gedrag<br />
Door in te grijpen als u bijzonder gedrag<br />
opmerkt, kunt u vaak diefstal voorkomen.<br />
Loopt iemand opvallend te dralen rondom<br />
een artikel? Spreek hem of haar dan aan<br />
en vraag of u kunt helpen. Dat is klantvriendelijk<br />
en een eventueel voornemen om<br />
iets mee te nemen wordt meteen een stuk<br />
minder interessant.
HOOFDBEDRIJFSCHAP DETAILHANDEL<br />
Afhankelijk van de situatie kunt u ook<br />
mensen die de diefstal al aan het plegen<br />
zijn, dringend maar beleefd aanzetten om<br />
alsnog te betalen. Uw kassa klopt aan het<br />
eind van de dag en u voorkomt het hele<br />
circus van aanhouden, politiebezoek en<br />
aangifte doen. Heeft u al vaker op deze<br />
wijze ongewenst contact gehad met de<br />
betreffende klant? Overweeg dan hem of<br />
haar een winkelontzegging op te leggen.<br />
Winkelontzegging<br />
Sommige mensen zijn onverbeterlijk en<br />
behoorlijk brutaal. Zelfs nadat ze betrapt<br />
zijn op winkeldiefstal, ziet u ze na een paar<br />
dagen weer bezig in uw winkel. Vergeet<br />
dan niet dat u de baas bent in de winkel en<br />
dat er geen sprake is van ‘openbare ruimte’.<br />
Heeft u iemand betrapt op winkeldiefstal?<br />
Geef die persoon dan een winkelontzegging.<br />
Doet u dat op de juiste wijze, dan is er sprake<br />
6<br />
van een strafbaar feit (huisvredebreuk) als<br />
de betreffende persoon toch uw winkel<br />
binnen komt. Vanzelfsprekend geeft u een<br />
winkelontzegging alleen af op basis van<br />
redelijke gronden, anders kan de betreffende<br />
persoon de ontzegging met<br />
succes bij de rechter aanvechten.<br />
Een juridisch sluitende<br />
standaardbrief Winkelontzegging<br />
kunt u downloaden vanaf de<br />
speciale website van HBD:<br />
www.stopwinkelcriminaliteit.nl.<br />
Voorkom winkeldiefstal, reageer<br />
op opvallend gedrag<br />
• Overdreven vriendelijkheid<br />
• Onhandig gedrag<br />
• Veel rondkijken<br />
• Geen aandacht voor producten maar<br />
voor de omgeving<br />
• Schijnbaar doelloos lopen door de winkel<br />
• Opzoeken van onoverzichtelijke plaatsen<br />
in de winkel
3<br />
Aandachtpunten<br />
• U mag alleen aanhouden als u vervolgens de politie belt en van plan bent<br />
aangifte te doen.<br />
• Blijf kalm en redelijk, gebruik geen geweld.<br />
• U houdt iemand aan als verdachte. Laat u niet in met discussies over<br />
schuld en omstandigheden. Daarvoor hebben we politie en justitie.<br />
• Verricht een aanhouding bij voorkeur met twee personen.<br />
HOOFDBEDRIJFSCHAP DETAILHANDEL<br />
<strong>Aanhouden</strong>:<br />
hoe pakt u het aan?<br />
Iedereen die een ander een strafbaar feit<br />
ziet plegen, mag die ander aanhouden met<br />
als doel deze over te dragen aan de politie.<br />
<strong>Aanhouden</strong> is een vorm van vrijheidsberoving.<br />
Degene die aangehouden wordt,<br />
schuldig of niet, zal daar in de regel niet blij<br />
mee zijn. Daarom is het van groot belang<br />
dat u weet waar u aan begint als u iemand<br />
aanhoudt en dat u zich strikt aan uw eigen<br />
plan houdt. Zorg dat iedereen die in uw<br />
winkel werkt, grondig is voorbereid en weet<br />
wat wel en niet mag bij het aanhouden van<br />
een winkeldief.<br />
<strong>Aanhouden</strong>, dit zijn de regels<br />
• Als u iemand aanhoudt, berooft u iemand<br />
tijdelijk van zijn vrijheid. Dat kunt u<br />
natuurlijk alleen doen als u ook de vervolgstappen<br />
zet: de politie waarschuwen<br />
en aangifte doen.<br />
• U mag iemand aanhouden als u hem of<br />
haar op heterdaad betrapt op een strafbaar<br />
feit, zoals winkeldiefstal. Heterdaad<br />
betekent dat u de betrokkene het strafbaar<br />
feit hebt zien plegen. <strong>Aanhouden</strong> mag<br />
ook als de omstandigheden zo zijn dat u<br />
(vrijwel) zeker weet dat de betrokkene<br />
een winkeldiefstal heeft gepleegd: er lag<br />
bijvoorbeeld iets op de toonbank dat<br />
alleen de verdachte gepakt kan hebben.<br />
• U mag degene die u op heterdaad<br />
betrapt alleen direct aanhouden. Dus<br />
niet: de volgende dag of als de betrokkene<br />
al ruimschoots de winkel heeft<br />
verlaten. Ook in dit geval kunt u natuurlijk<br />
wel gewoon aangifte doen tegen de<br />
betreffende persoon.<br />
7<br />
Let op: in alle andere gevallen dan heterdaad<br />
kunt u wel aangifte doen op basis van<br />
uw waarnemingen of vermoedens, maar<br />
mag u geen aanhouding verrichten.<br />
Het hele proces van aanhouden<br />
en uw mogelijkheden om aangifte<br />
te doen is overzichtelijk voor u op<br />
een rij gezet in het schema<br />
Winkeldieven aanhouden. Dit<br />
schema kunt u downloaden vanaf<br />
de speciale website van HBD:<br />
www.stopwinkelcriminaliteit.nl.<br />
<strong>Aanhouden</strong> in de praktijk<br />
Aanspreken<br />
1 Stap bij voorkeur met twee personen af<br />
op de winkeldief. Blijf kalm en beleefd.<br />
Vertel de verdachte wat u gezien heeft –<br />
zonder te spreken over diefstal - en vraag<br />
of deze vrijwillig met u mee wil komen<br />
naar het kantoor of magazijn om de<br />
kwestie te bespreken.<br />
2 Weigert de verdachte, dan kunt u hem of<br />
haar ter plekke aanhouden. Spreek daarbij<br />
de letterlijke (want juridisch juiste) tekst<br />
uit: "Ik houd u aan wegens verdenking<br />
van diefstal".<br />
3 Zorg ervoor dat direct hierna de politie<br />
wordt gebeld.<br />
Begeleiden in de winkel<br />
• Probeer de verdachte zonder lichamelijk<br />
contact te geleiden naar de plaats waar u<br />
samen op de politie gaat wachten.<br />
Daarvoor is het belangrijk dat u zo mogelijk<br />
met z’n tweeën bent. U mag iemand
HOOFDBEDRIJFSCHAP DETAILHANDEL<br />
vastpakken als deze probeert weg te<br />
lopen, maar dit kan onnodig agressie<br />
opwekken. Dat heet ‘gepaste dwang’.<br />
Geweld gebruiken om iemand staande te<br />
houden mag nooit. Meer hierover leest u<br />
in hoofdstuk 4.<br />
• Tracht te voorkomen dat de verdachte<br />
gestolen spullen weggooit.<br />
• Ga niet in op provocaties en ga niet in<br />
discussie over de schuldvraag.<br />
• Denk altijd aan uw eigen veiligheid en aan<br />
die van medewerkers en klanten. Wordt<br />
de agressie van de verdachte u teveel,<br />
dan kunt u hem beter laten gaan dan<br />
uzelf of anderen in gevaar te brengen.<br />
• Let op: agressie, geweld en bedreigingen<br />
door de verdachte zijn ook strafbaar. Doe<br />
daar aangifte van: de straffen hierop zijn<br />
vaak hoger dan die op winkeldiefstal. Op<br />
intimidatie om u te doen afzien van aangifte<br />
staat een maximale gevangenisstraf<br />
van 4 jaar.<br />
Wachten op de politie<br />
• Bedenk van tevoren in welke ruimte u<br />
met de verdachte wacht op de politie.<br />
De verdachte mag niet zichtbaar zijn voor<br />
het publiek.<br />
• Leg de verdachte duidelijk en kalm uit<br />
welke procedure u volgt. Leg ook<br />
duidelijk uit dat nadere discussies over<br />
schuld of omstandigheden met de politie<br />
gevoerd moeten worden.<br />
• Vraag de verdachte eventueel zijn zakken<br />
leeg te maken. Weigert deze? Probeer dan<br />
niet zelf zakken leeg te maken of te<br />
fouilleren, maar laat dat over aan de politie.<br />
• Hou de verdachte continu in het zicht<br />
(dus ook niet naar de wc laten gaan),<br />
zodat deze geen gestolen goederen weg<br />
kan maken.<br />
• Laat de verdachte zitten en ga zelf ook<br />
zitten, ter voorkoming van agressiviteit.<br />
Overdragen aan de politie en<br />
aangifte doen<br />
• Draag de verdachte over aan de politie<br />
als die is gearriveerd.<br />
• Vul een aangifteformulier winkeldiefstal in.<br />
• Vul op het aangifteformulier nooit uw<br />
privé-adres in, maar het adres van de<br />
winkel of het hoofdkantoor.<br />
8<br />
• Neem het aangifteformulier door met de<br />
politie op volledigheid en juistheid.<br />
• Houd een kopie van het aangifteformulier.<br />
Het landelijk uniforme<br />
Aangifteformulier Winkeldiefstal<br />
kunt u downloaden vanaf de<br />
speciale website van HBD:<br />
www.stopwinkelcriminaliteit.nl.<br />
Zorg dat u altijd voldoende<br />
exemplaren op voorraad hebt!<br />
U heeft zich vergist…<br />
Als blijkt dat u zich vergist heeft<br />
• Biedt zonder meer excuses aan.<br />
• Leg de reden van het misverstand uit.<br />
• Bedenk hoe u zelf behandeld zou willen<br />
worden.<br />
U heeft zich niet vergist…<br />
Als na tussenkomst van de politie blijkt<br />
dat u zich niet vergist heeft, dan kunt u<br />
de winkeldief direct een winkelontzegging<br />
opleggen, waarmee u de betrokkene voor<br />
bepaalde tijd de toegang tot uw winkel<br />
ontzegt.<br />
Een juridisch sluitende standaardbrief<br />
Winkelontzegging<br />
kunt u downloaden vanaf<br />
de website van HBD:<br />
www.stopwinkelcriminaliteit.nl.<br />
Agressie bij aanhoudingen<br />
beperken<br />
• Blijf beleefd: er kan een vergissing in het<br />
spel zijn.<br />
• Probeer het met z’n tweeën te doen. Een<br />
aanhouding met meer dan twee personen<br />
kan extra agressie opwekken van beide<br />
kanten. <strong>Aanhouden</strong> door één persoon is<br />
minder veilig.<br />
• Voorkom lichamelijk contact.<br />
• U mag de verdachte vragen zakken en<br />
tassen leeg te maken. Weigert deze, laat<br />
dan het doorzoeken van jassen, tassen en<br />
broekzakken over aan de politie.<br />
• De persoon die wordt aangehouden kan in<br />
paniek raken. De beste remedie hiertegen<br />
is zelf kalm te blijven.<br />
• Vermijd het gebruik van geweld.
4<br />
HOOFDBEDRIJFSCHAP DETAILHANDEL<br />
Beperk de schade,<br />
houdt u aan de regels<br />
Aandachtpunten<br />
• Aangifte kan altijd, aanhouden niet.<br />
• Huisregels zijn er om alle wettelijke mogelijkheden ook echt te kunnen<br />
toepassen.<br />
• <strong>Aanhouden</strong>: alleen in de winkel en met zo min mogelijk lichamelijk<br />
contact.<br />
• Geweld en eigenrichting zijn niet toegestaan.<br />
Om uw lijf en goederen te beschermen is<br />
meer toegestaan dan we wel eens denken.<br />
Vooral met een set van duidelijke huisregels<br />
bent en blijft u in de winkel de baas over uw<br />
spullen. Maar er zijn natuurlijk grenzen. En<br />
wie daar over heen gaat, vindt zichzelf<br />
terug in het beklaagdenbankje. Daarom is<br />
het goed te weten waar die grenzen liggen.<br />
Doel van aanhouding<br />
De wet zegt dat het doel van een aanhouding<br />
moet zijn de verdachte voor een<br />
(hulp-)Officier van Justitie te brengen. De<br />
politie zorgt ervoor dat dit daadwerkelijk<br />
gebeurt. U mag iemand dus niet aanhouden<br />
en vasthouden als ‘straf’ of om de verdachte<br />
te dwingen spullen terug te geven. Als u<br />
aanhoudt, moet u de politie bellen en de<br />
intentie hebben aangifte te doen.<br />
<strong>Aanhouden</strong>: wanneer wel,<br />
en wanneer niet?<br />
Zoals al eerder gezegd, mag iedereen een<br />
persoon aanhouden die wordt betrapt op<br />
9<br />
een strafbaar feit. Gaat de verdachte er<br />
vandoor en onderneemt u verder niets, dan<br />
mag u hem of haar niet in een later stadium<br />
alsnog aanhouden. U mag de verdachte<br />
gaan zoeken en op straat aanhouden, maar<br />
erg verstandig is dat niet omdat het extra<br />
risico voor u en voor omstanders met zich<br />
meebrengt.<br />
Buiten de winkel<br />
Is de verdachte eenmaal buiten, dan kunt u<br />
hem om redenen van veiligheid beter niet<br />
achtervolgen met als doel hem zelf aan te<br />
houden. U kunt eventueel de betreffende<br />
persoon volgen, zodat de politie de aanhouding<br />
kan verrichten. Bijvoorbeeld doordat<br />
u het kenteken van zijn auto noteert.<br />
Probeer geweld op straat hoe dan ook te<br />
vermijden: wek zo min mogelijk irritatie op<br />
en onderneem zelf geen actie in de richting<br />
van de verdachte.<br />
Gepaste dwang<br />
Om een onwillige, aangehouden verdachte<br />
niet te laten weglopen of de zaak op stelten<br />
te laten zetten, mag u ‘gepaste dwang’<br />
toepassen om hem af te voeren naar bijvoorbeeld<br />
het kantoor of de kantine. Een<br />
lastig begrip, maar het komt er op neer dat<br />
u de ander hoe dan ook geen letsel mag<br />
toebrengen. Stevig vasthouden aan de jas<br />
kan wel, tegen de muur drukken kan niet,<br />
want daarbij is de kans op letsel te groot.
HOOFDBEDRIJFSCHAP DETAILHANDEL<br />
Zelfverdediging<br />
U heeft het recht zichzelf te verdedigen als<br />
een verdachte u rechtstreeks pijn of letsel<br />
wil toebrengen. Desnoods met gebruik van<br />
geweld, als afwerings- of ontwijkingsmanoeuvres<br />
niet helpen. U mag echter<br />
niet meer geweld gebruiken dan strik noodzakelijk<br />
is voor uw verdediging en u moet<br />
stoppen als de aanvaller er mee stopt. Ook<br />
als u vindt dat de aanvaller wel een lesje<br />
verdiend heeft. De kans is dan groot dat u<br />
zelf voor de rechter komt te staan.<br />
In beslag nemen van goederen<br />
Voorwerpen die een verdachte meevoert in<br />
zijn kleding mag u niet in beslag nemen en<br />
u mag daar ook niet naar gaan zoeken.<br />
Wettelijk is het wel toegestaan voorwerpen<br />
in beslag te nemen waar u bij kunt zonder<br />
de verdachte aan te raken. Ter voorkoming<br />
van agressie kunt u dit echter beter aan de<br />
politie overlaten.<br />
10<br />
Tassen controleren<br />
Het controleren van tassen is vaak de<br />
snelste methode om te kijken of er daadwerkelijk<br />
sprake is van winkeldiefstal. U<br />
mag vragen om een tas te controleren als<br />
de klant u tevoren – middels de huisregels -<br />
toestemming heeft gegeven. Deze huisregel<br />
dient duidelijk zichtbaar bij de ingang<br />
van de winkel kenbaar gemaakt te zijn. Met<br />
het betreden van uw winkel, accepteert de<br />
klant de huisregels. Weigert de klant zijn<br />
afspraak na te komen, dan kunt u de politie<br />
vragen de tas te doorzoeken.<br />
De Bouwdoos Huisregels van<br />
HBD biedt u een complete serie<br />
standaard regels, waarmee u zelf<br />
op maat uw huisregels kunt<br />
samenstellen.<br />
U kunt deze downloaden vanaf<br />
de speciale HBD website:<br />
www.stopwinkelcriminaliteit.nl.
5<br />
HOOFDBEDRIJFSCHAP DETAILHANDEL<br />
Blijf stress de baas<br />
Aandachtpunten<br />
• Bereid uzelf en uw medewerkers goed voor op het aanhouden van<br />
<strong>winkeldieven</strong>.<br />
• Weet wat moet, wat mag en wat niet mag.<br />
• Wees alert op angsten en machogedrag, dan voorkomt u dat een<br />
aanhouding uit de hand loopt.<br />
• Maak bij ernstige zaken gebruik van Slachtofferhulp, uw arbodienst of<br />
instellingen voor nazorg bij calamiteiten.<br />
Het is belangrijk uw bedrijf goed voor te<br />
bereiden op het aanhouden van <strong>winkeldieven</strong>.<br />
Ook, of misschien wel juist, als<br />
winkeldiefstal voor u geen dagelijks probleem<br />
is. Want hoe goed u uw zaak ook<br />
beveiligt, er is altijd wel iemand bereid om<br />
te proberen of er bij u iets gestolen kan<br />
worden. Een goede voorbereiding voorkomt<br />
dat aanhoudingen uit de hand lopen,<br />
dat er onnodig veel onrust in uw bedrijf ontstaat<br />
en dat er wellicht zelfs ziekteverzuim<br />
uit voortvloeit.<br />
Voorbereiden<br />
Van belang is dat iedereen in uw bedrijf<br />
weet wat er gedaan moet worden bij het<br />
aanhouden van een winkeldief:<br />
• altijd met z’n tweeën;<br />
• direct de politie bellen;<br />
• weten waar je de verdachte naar toe<br />
brengt na aanhouding en er voor zorgen<br />
dat die ruimte ook beschikbaar en veilig is;<br />
11<br />
• duidelijke afspraken over wat te doen als<br />
een verdachte zich (zeer) agressief<br />
gedraagt;<br />
• weten wat je wel mag doen en wat je<br />
beslist niet mag doen bij een aanhouding<br />
en het wachten op de komst van de politie.<br />
De beste methode hiervoor is met elkaar te<br />
oefenen, zodat de zaken snel duidelijk<br />
worden. Dat kunt u zelf organiseren, maar<br />
u kunt ook gebruik maken van externe<br />
oefenfaciliteiten, bij voorbeeld van HBD.<br />
HBD biedt trainingen aan voor u<br />
en uw personeel om effectiever<br />
te kunnen optreden tegen<br />
winkelcriminaliteit. Daarvoor<br />
geldt een zeer aantrekkelijke<br />
korting. Kijk op de website voor<br />
de inhoud van de trainingen en<br />
prijzen, data en locaties:<br />
www.stopwinkelcriminaliteit.nl.<br />
Angsten en machogedrag<br />
Hoe goed u ook voorbereid bent, toch<br />
is het niet altijd te voorkomen dat medewerkers<br />
flink schrikken van bijvoorbeeld<br />
agressief gedrag of bedreigingen van aangehouden<br />
<strong>winkeldieven</strong>. Bij de één leidt dat<br />
tot angst, waardoor het functioneren en het<br />
werkplezier minder wordt. Bij de ander tot<br />
machogedrag, wat weer kan leiden tot<br />
onnodige agressie over en weer bij het<br />
verrichten van een aanhouding. Het is
HOOFDBEDRIJFSCHAP DETAILHANDEL<br />
belangrijk hier attent op te zijn, ter voorkoming<br />
van ziekteverzuim en ernstige<br />
incidenten in uw winkel.<br />
Bespreek incidenten na<br />
Van de gebeurtenissen rond een aanhouding<br />
valt altijd wat te leren. Bespreek met elkaar<br />
na een aanhouding wat goed ging en wat<br />
beter moet. Pas eventueel uw bedrijfsrichtlijnen<br />
hieraan aan.<br />
Zoek hulp als dat nodig is<br />
Niet iedereen kan zijn emoties even goed<br />
verwerken na een incident met een winkeldief.<br />
Zeker niet als daar bedreigingen en<br />
geweld bij te pas zijn gekomen.<br />
Organisaties als Slachtofferhulp of<br />
specialisten van uw arbodienst zijn er om<br />
zulke gevallen bijstand te verlenen. Bij<br />
nog ernstiger zaken als overvallen of als er<br />
gewonden of doden gevallen zijn, kan het<br />
raadzaam zijn traumahulpverlening in te<br />
schakelen. De politie of eventueel uw<br />
arbodienst kunnen de weg wijzen naar<br />
hulpverlening op dit gebied bij u in de buurt.<br />
12<br />
42919_HBD_Card q<br />
Winkeldieven?<br />
1 AANSPREKEN<br />
2 AANHOUDEN<br />
3 AANGIFTE<br />
Om het gesprek met uw medewerkers<br />
aan te gaan is het handig<br />
gebruik te maken van de posters<br />
en infocard die zijn ontwikkeld<br />
door HBD. De poster geeft een<br />
instructief beeld van het aanhouden,<br />
de infocard wijst nog<br />
eens op de juiste gang van zaken:<br />
aanspreken – aanhouden –<br />
aangifte. De gedrukte posters en<br />
stickers kunt u bestellen via de<br />
speciale website van HBD:<br />
www.stopwinkelcriminaliteit.nl.<br />
U kunt ze daar ook downloaden<br />
op een printbaar formaat.
HOOFDBEDRIJFSCHAP DETAILHANDEL<br />
Colofon<br />
<strong>Aanhouden</strong> <strong>winkeldieven</strong><br />
De aanpak en de regels<br />
Een uitgave van het Hoofdbedrijfschap Detailhandel, 2004<br />
Concept en tekst: <strong>Poco</strong> <strong>Más</strong> <strong>Communicatie</strong>, Utrecht<br />
Inhoudelijke adviezen: B&A, Den Haag, met dank aan Nico de Jong<br />
Met dank aan het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL). Bij het samenstellen van<br />
dit document is dankbaar gebruik gemaakt van de informatie uit het ‘Protocol Winkeldieven<br />
<strong>Aanhouden</strong>’ van het CBL.<br />
HBD<br />
Hoofdbedrijfschap Detailhandel<br />
Nieuwe Parklaan 72-74<br />
Postbus 90703<br />
2509 LS Den Haag<br />
T (070) 338 56 10<br />
F (070) 338 57 11<br />
www.hbd.nl <br />
13