Download het ACAT Jubileum Boekje 25 jaar (in ... - ACAT Nederland

“We hebben jullie allemaal nodig, artsen, juristen, vakbonden, kerken
enz.” De werkgroepen waren samengesteld op basis van professie.
Zo waren er werkgroepen met parlementsleden, met politieagenten,
met persmensen; er was ook een werkgroep met theologen en
predikanten van verschillende Kerken. Pater Pierre Toulat (Justitia et
Pax) was een van de leden van de laatst genoemde werkgroep. Hij
zal later een brief (18 april 1974) van Edith du Tertre ontvangen met
de uitnodiging voor de vergadering van 7 mei 1974. Ook Marie-Josée
Protais, vier jaar ervoor oprichtster van de Franse afdeling van Amnesty
International, is uitgenodigd, evenals priester Jacques Desseaux,
(secretaris van de Raad voor de Bevordering van de Eenheid onder
de Christenen).
Een aantal mensen van verschillende confessionele richtingen komt
‘namens het Evangelie en zonder onderscheid van politieke achtergrond’
op 7 mei 1974 bijeen in het Diaconessenhuis te Versailles met
de vraag: wat kunnen wij als christenen doen tegen het martelen? Er
wordt gesproken over de „martelscholen“, over de werkwijze van Amnesty
International en over ervaringen van vrijgelaten gevangenen
die twaalf jaar in een tijgerkooi hadden gezeten. Marie-Josée Protais
geeft bijzonderheden over de concrete acties van Amnesty: over het
oprichten van een groep, over het adopteren van gevangenen en
hoe juridisch te interveniëren bij de autoriteiten.
Als eerste stap wordt besloten om bijeen te komen met een tiental
gemartelden. Deze bijeenkomst wordt het onderwerp van een communiqué
dat op 27 mei aan verschillende kranten en tijdschriften
wordt gestuurd. Andere vergaderingen volgen en afgesproken wordt
dat de nieuwe vereniging noch van politieke partijen, noch van de
Kerken afhankelijk zal zijn.
Omdat in Frankrijk de scheiding van kerk en politiek bestaat, ook
6 | 25 jaar ACAT Nederland |
wel laïcité genoemd, had Amnesty International moeite om door te
dringen in de kerken. Geen wonder dat de voorzitter van Amnesty
Frankrijk destijds zo blij was dat eindelijk vanuit de kerken een initiatief
genomen werd om een actie op te zetten tegen het martelen.
Marie-Josée Protais (AI) was bereid om samen te werken door alle
noodzakelijke technische ondersteuning te geven.
De oprichtingsvergadering van ACA T
Bij deze historische vergadering op 16 juni 1974 komen ongeveer 30
mensen uit zeer verschillende geledingen samen in het Diaconessenhuis
te Versailles. Marie-Josée Protais en Michel Odier, een van de
toekomstige voorzitters van de Franse afdeling van Amnesty International,
nemen ook aan het overleg deel. Niemand had voor deze dag
een programma of een resolutie voorbereid. Zij waren samengekomen
omdat zij christenen waren én omdat zij door de feiten geschokt
waren. Op deze dag richtten zij ACAT op, l’Action des Chrétiens pour
l’Abolition de la Torture. Zij waren ervan overtuigd, dat de geest van
het evangelie onverenigbaar is met martelen en wel zo absoluut dat
men zich niet christen kan noemen zonder ervoor te zorgen dat dit
kwaad verdwijnt.
Unaniem wordt het project begrepen als een actie van christenen
om hun eigen organisaties en hun eigen Kerken bewust te maken
van de realiteit van het martelen en hen op te roepen openlijk voor
het afschaffen van martelen te pleiten. Pater Claude Richard-Molard
beschrijft de situatie later als volgt: Met het oprichten lieten wij de
klokken in de Kerk luiden, als een oproep om wakker te worden.
De christenen in ACAT kwamen naast de concrete inzet voor de gemartelden,
ook voor de uitdaging te staan aan zichzelf te werken.
Het werken aan een betere wereld kan niet zonder te werken aan
jezelf.