28.09.2013 Views

Neerlegging van jaarrekeningen vanaf 2007 (XBRL) - BIBF

Neerlegging van jaarrekeningen vanaf 2007 (XBRL) - BIBF

Neerlegging van jaarrekeningen vanaf 2007 (XBRL) - BIBF

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

De neerlegging <strong>van</strong> <strong>jaarrekeningen</strong><br />

Belangrijke wijzigingen <strong>van</strong>af <strong>2007</strong><br />

Brussel, 27 februari <strong>2007</strong><br />

© National Bank of Belgium


De neerlegging <strong>van</strong> <strong>jaarrekeningen</strong><br />

Belangrijke wijzigingen <strong>van</strong>af <strong>2007</strong><br />

Brussel, 27 februari <strong>2007</strong><br />

Fabienne Verduyn<br />

Balanscentrale<br />

Nationale Bank <strong>van</strong> België<br />

© National Bank of Belgium


De neerlegging <strong>van</strong> <strong>jaarrekeningen</strong>: agenda<br />

De <strong>XBRL</strong>-technologie en de neerlegging <strong>van</strong> <strong>jaarrekeningen</strong>:<br />

— Het <strong>XBRL</strong>-project <strong>van</strong> de Balanscentrale<br />

— Wat is <strong>XBRL</strong>?<br />

— Waarom de keuze voor <strong>XBRL</strong>?<br />

De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening na de overgang naar <strong>XBRL</strong>:<br />

— Wijzigingen aan het volledig en verkort schema<br />

— Sofista <strong>2007</strong><br />

De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via internet:<br />

— evolutie<br />

— algemene kenmerken<br />

— technische vereisten<br />

— het digitaal certificaat<br />

— stap voor stap<br />

— bijstand?


Het <strong>XBRL</strong>-project <strong>van</strong> de Balanscentrale<br />

Vanaf 1 april <strong>2007</strong>: geen neerlegging op diskette meer mogelijk!<br />

Extensie <strong>van</strong> het bestand: ".nbb" → ".xbrl"<br />

Ambitie om een standaard Geen → Internationale<br />

te worden: <strong>XBRL</strong>-standaard<br />

<strong>XBRL</strong> (eXtensible Business Reporting Language) is een open standaard gebaseerd op XML<br />

(eXtensible Markup Language) en is uitermate geschikt voor de elektronische inzameling en<br />

uitwisseling <strong>van</strong> financiële gegevens via het internet


Wat is <strong>XBRL</strong>?<br />

Boekhoudsysteem<br />

Verklarende<br />

tekst<br />

Informatie<br />

<strong>van</strong> derden<br />

<strong>XBRL</strong><br />

Aandeelhouders<br />

Belastingaangifte<br />

Website<br />

Regulators<br />

Andere<br />

derden<br />

Voordelen <strong>van</strong> <strong>XBRL</strong>:<br />

• verhoging <strong>van</strong> de kwaliteit <strong>van</strong> de gegevens omdat ze niet telkens opnieuw moeten worden ingetikt<br />

• vereenvoudiging <strong>van</strong> de uitwisseling <strong>van</strong> gegevens in elektronisch formaat<br />

• substantiële kostenbesparing inzake informatieverstrekking door de gestandaardiseerde structuur


Waarom de keuze voor <strong>XBRL</strong>?<br />

1. Evolutie naar IAS/IFRS-normen voor de boekhouding en de<br />

<strong>jaarrekeningen</strong>:<br />

Europese verordening <strong>van</strong> 19 juli 2002 voor geconsolideerde <strong>jaarrekeningen</strong><br />

<strong>van</strong> beursgenoteerde ondernemingen<br />

Mogelijke invloed op de gestandaardiseerde enkelvoudige <strong>jaarrekeningen</strong>?<br />

= "core business" <strong>van</strong> de Balanscentrale <strong>van</strong> de NBB<br />

de IAS/IFRS-normen hebben een grotere flexibiliteit geïntroduceerd inzake het<br />

presentatieformaat ↔ gestandaardiseerde <strong>jaarrekeningen</strong> nodig voor de opdracht<br />

<strong>van</strong> de Balanscentrale <strong>van</strong> de NBB<br />

Internationaal probleem: onvermijdelijke overgang/convergentie naar IFRS<br />

vergt een internationale oplossing<br />

keuze voor technische <strong>XBRL</strong>-standaard<br />

vertaling <strong>van</strong> de 2.200 blz. tellende IFRS-bijbel naar één taxonomie - zie:<br />

http://xbrl.iasb.org/int/fr/ifrs/gp/2005-05-15/summary_page.htm<br />

2. Kansen creëren voor administratieve vereenvoudiging (door andere<br />

<strong>XBRL</strong>-projecten)


Taxonomy<br />

Verwerking door de Balanscentrale <strong>van</strong>af 1 april <strong>2007</strong><br />

Opmaak <strong>van</strong> een jaarrekeningbestand <strong>Neerlegging</strong> <strong>van</strong> een<br />

Publicatie <strong>van</strong> de<br />

jaarrekening via internet jaarrekening door de<br />

bij de NBB<br />

NBB voor derden<br />

Software<br />

privé-sector<br />

3D certificaat<br />

Sofista-<br />

<strong>2007</strong><br />

Instance<br />

document<br />

3D certificaat<br />

Validator<br />

s<br />

PDF


Wijzigingen aan het volledig en verkort schema<br />

1983: de Balanscentrale <strong>van</strong> de NBB publiceert het formulier voor de<br />

neerlegging <strong>van</strong> gestandaardiseerde <strong>jaarrekeningen</strong>:<br />

— periodiek aangepast om te voldoen aan de wettelijke verplichtingen<br />

— verouderd en onvoldoende afgestemd op de geïnformatiseerde omgeving<br />

waaruit de jaarrekening voortvloeit<br />

— evolutie <strong>van</strong> een "drager" voor de neerlegging naar een "model" voor de<br />

ontwikkelaars <strong>van</strong> boekhoudsoftware<br />

april <strong>2007</strong>: overgang naar <strong>XBRL</strong>-technologie:<br />

— als formaat voor de elektronische neerlegging <strong>van</strong> <strong>jaarrekeningen</strong><br />

— noodzaakt de herziening <strong>van</strong> het "model" om het beter te verzoenen met de<br />

actuele informaticaomgeving<br />

— leesbaarheid moet bewaard blijven of verbeteren<br />

— <strong>van</strong> toepassing op VOL en VKT


Wijzigingen aan het volledig en verkort schema<br />

De 5 basisprincipes:<br />

1. De continuïteit <strong>van</strong> de informatie<br />

2. Nog slechts weinig vaste bladzijden<br />

3. Het principe <strong>van</strong> de secties<br />

4. De presentatie <strong>van</strong> de rubrieken<br />

5. Gevolgen <strong>van</strong> deze wijzigingen<br />

De algemene presentatie<br />

1. Vereenvoudiging <strong>van</strong> de algemene presentatie <strong>van</strong> de rubrieken<br />

2. De tabellen<br />

De inhoud <strong>van</strong> het nieuwe model<br />

1. Bedragen voortaan steeds in eenheden euro<br />

2. De resultatenrekening in scrontovorm<br />

3. Rubriek 19 "Voorschot aan vennoten op de verdeling <strong>van</strong> het netto-actief"


Wijzigingen aan het volledig en verkort schema:<br />

de 5 basisprincipes<br />

1. De continuïteit <strong>van</strong> de informatie<br />

— het "oude standaardformulier":<br />

indien de ruimte die op bepaalde plaatsen was voorzien niet volstond voor alles wat<br />

de onderneming diende te vermelden → informatieoverschot werd achteraan de<br />

jaarrekening vermeld<br />

o.m. het geval de lijst <strong>van</strong> bestuurders en zaakvoerders, de deelnemingen en de<br />

aandeelhoudersstructuur<br />

— de nieuwe presentatie:<br />

alle informatie met betrekking tot een bepaald onderwerp moet gegroepeerd blijven<br />

vergemakkelijkt het lezen <strong>van</strong> de jaarrekening<br />

2. Nog slechts weinig vaste bladzijden<br />

— het principe <strong>van</strong> de continuïteit <strong>van</strong> informatie ↔ het systeem <strong>van</strong> vaste<br />

bladzijden:<br />

waarbij dezelfde informatie steeds op dezelfde bladzijde <strong>van</strong> iedere jaarrekening<br />

kon worden terugevonden<br />

bv. de staat <strong>van</strong> de materiële vaste activa steeds op blad VOL8 of VKT6<br />

— in het nieuwe model zijn de vaste pagina's ver<strong>van</strong>gen door secties


Wijzigingen aan het volledig en verkort schema:<br />

de 5 basisprincipes<br />

3.Het principe <strong>van</strong> secties<br />

— Opvallend: Volledig model Verkort model<br />

oude standaardformulier 24 blz. 16 blz.<br />

nieuw model 43 blz. 22 blz.<br />

— Verklaring: de noodzaak om, toen de standaardformulieren nog in extenso in<br />

het Belgisch Staatsblad moesten worden gepubliceerd, het aantal bladzijden<br />

tot een absoluut minimum te beperken:<br />

vooral betrekking op de toelichting<br />

bv. staat <strong>van</strong> de materiële vaste activa → hersenbreker voor softwarefirma's die de<br />

layout moesten respecteren in geval <strong>van</strong> afdruk op papier<br />

— Het nieuwe model omvat niet méér elementen dan het oude formulier, maar<br />

is gebaseerd op een logische onderverdeling in "delen" en "secties"


Wijzigingen aan het volledig en verkort schema:<br />

de 5 basisprincipes<br />

— Het sectienummer wordt:<br />

in de rechterbovenhoek <strong>van</strong> het model vermeld<br />

wordt voorafgegaan door "VOL" of "VKT"<br />

— Dit wordt aangevuld met een zuiver sequentiële nummering <strong>van</strong> de bladzijden<br />

in de rechterbenedenhoek <strong>van</strong> het model<br />

— Doel:<br />

Oud formulier<br />

Nieuw model<br />

het mogelijk maken dat de lezer bepaalde informatie steeds in dezelfde sectie kan<br />

terugvinden, ook als die informatie niet op hetzelfde blad voorkomt (bv. de<br />

uitsplitsing <strong>van</strong> de schulden op VOL 5.9 maar niet noodzakelijk op blz.28)<br />

de mogelijkheid bieden om, als in een bepaalde sectie of subsectie geen enkel<br />

gegeven voorkomt, deze sectie of subsectie in de uiteindelijke presentatie niet op te<br />

nemen (bv. de sociale balans)


Wijzigingen aan het volledig en verkort schema:<br />

de 5 basisprincipes<br />

4. De presentatie <strong>van</strong> de rubrieken<br />

4.1. De codering <strong>van</strong> de rubrieken<br />

Oud formulier<br />

Nieuw model


Wijzigingen aan het volledig en verkort schema:<br />

de 5 basisprincipes<br />

— het principe <strong>van</strong> "unieke rubriek" = unieke rubriekcode: eenzelfde<br />

boekhoudkundig begrip kan op meerdere plaatsen voorkomen in de<br />

jaarrekening; in zo'n geval werd tot nog toe telkens een andere code<br />

gebruikt. In het nieuwe model <strong>van</strong> de jaarrekening wordt daarvoor nog slechts<br />

één code gebruikt onafhankelijk <strong>van</strong> de sectie waarin het begrip wordt<br />

vermeld (bij een tweede vermelding wordt de code tussen haakjes geplaatst);<br />

— rubriekcode en verschillende boekjaren: in het nieuwe model wordt de<br />

unieke rubriekcode aangevuld met een "P" (P <strong>van</strong> "preceding") om aan te<br />

geven dat de waarde slaat op het vorig boekjaar;<br />

— in het algemeen wordt voor de rubriekcodes, in de mate <strong>van</strong> het mogelijke,<br />

de nummers overgenomen <strong>van</strong> de Minimumindeling <strong>van</strong> het Algemeen<br />

Rekeningenstelsel (MAR);<br />

— de toepassing <strong>van</strong> dit principe moet de coherentie verhogen en het begrip <strong>van</strong><br />

de boekhoudkundige gegevens bevorderen.


Wijzigingen aan het volledig en verkort schema:<br />

de 5 basisprincipes<br />

4.2. Het teken <strong>van</strong> de rubrieken<br />

— in de oude formulieren varieert het teken <strong>van</strong> bepaalde rubrieken volgens<br />

het schema (bv. de rubriek "Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen -<br />

code 62" is met een positief teken weergegeven in het volledig schema en<br />

met een negatief teken in het verkort schema);<br />

— In het nieuwe model:<br />

het merendeel <strong>van</strong> de rubrieken wordt standaard weergegeven met een positieve<br />

waarde (bevordert de leesbaarheid en coherentie)<br />

aan rubrieken die een positieve of een negatieve waarde kunnen hebben, wordt de<br />

vermelding (+)/(-) toegevoegd<br />

enkele begrippen hebben standaard een negatieve waarde en krijgen de vermelding<br />

(-) mee (bv. "Als herstructureringskosten geactiveerde bedrijfskosten - code 649" en<br />

"Als herstructureringskosten geactiveerde uitzonderlijke kosten - code 669")


Wijzigingen aan het volledig en verkort schema:<br />

de 5 basisprincipes<br />

Oud formulier


Wijzigingen aan het volledig en verkort schema:<br />

de 5 basisprincipes<br />

Nieuw formulier


Wijzigingen aan het volledig en verkort schema:<br />

de 5 basisprincipes<br />

4.3. De winst- of verliesrubrieken<br />

— het oude formulier geeft de saldi afzonderlijk weer, met verschillende codes<br />

in functie <strong>van</strong> het teken <strong>van</strong> het resultaat (winst of verlies)<br />

— het nieuwe model stelt de winst- of verliesrubrieken voor als één enkel<br />

begrip dat zowel een positieve (winst) als een negatieve (waarde) kan<br />

aannemen, met slechts één unieke code<br />

5. Gevolgen <strong>van</strong> deze wijzigingen<br />

— de controlevergelijkingen moeten worden aangepast aan de nieuwe<br />

rubriekcodes en aan de veranderingen inzake het teken;<br />

— de door de Balanscentrale gepubliceerde gegevens en statistieken moeten<br />

worden aangepast.


Wijzigingen aan het volledig en verkort schema:<br />

de algemene presentatie<br />

1. Vereenvoudiging <strong>van</strong> de algemene presentatie <strong>van</strong> de rubrieken<br />

— het model werd verlost <strong>van</strong> overbodige stippellijnen, haakjes en kaders<br />

— de Romeinse cijfers die in het oude formulier verwijzen naar het KB <strong>van</strong><br />

30.01.2001 om de verschillende delen <strong>van</strong> de jaarrekening af te bakenen,<br />

komen niet meer voor in het nieuwe model:<br />

de ver<strong>van</strong>ging <strong>van</strong> de vaste pagina's door het systeem <strong>van</strong> de secties impliceert een<br />

nieuwe nummering die in combinatie met de Romeinse cijfers verwarring zou kunnen<br />

doen ontstaan<br />

voor sommige rubrieken <strong>van</strong> de balans en de resultatenrekening worden in de<br />

toelichting aanvullende gegevens verstrekt<br />

→ in het oude formulier werd daar in de balans en resultatenrekening naar verwezen<br />

a.d.h.v. de Romeinse cijfers<br />

→ in het nieuwe model wordt in een afzonderlijke kolom (en dus niet meer verwerkt in<br />

de benaming <strong>van</strong> de rubrieken) verwezen naar de desbetreffende sectie in de<br />

toelichting


Oud formulier<br />

Nieuw model<br />

Wijzigingen aan het volledig en verkort schema:<br />

de algemene presentatie


Wijzigingen aan het volledig en verkort schema:<br />

de algemene presentatie<br />

2. De tabellen<br />

— één de opvallendste wijzigingen inzake presentatie<br />

— in het oude formulier werden bepaalde delen <strong>van</strong> de toelichting (bv. de<br />

staten <strong>van</strong> de vaste activa) weergegeven in de vorm <strong>van</strong> tabellen met<br />

verschillende kolommen op dezelfde bladzijde; deze weergave is geschikt<br />

voor een formulier in klassieke zin, maar gaat moeilijk samen met een<br />

automatische reproductie op basis <strong>van</strong> elektronische bestanden


Wijzigingen aan het volledig en verkort schema:<br />

de algemene presentatie<br />

— in het nieuwe model is de weergave in kolommen ver<strong>van</strong>gen door een<br />

eenvoudige voorstelling over verschillende opeenvolgende bladzijden


Wijzigingen aan het volledig en verkort schema:<br />

de algemene presentatie


Wijzigingen aan het volledig en verkort schema:<br />

de inhoud <strong>van</strong> het nieuwe model<br />

1. Bedragen voortaan steeds in eenheden euro<br />

— volgens de huidige reglementering zijn bedragen in een jaarrekening die<br />

wordt neergelegd bij de NBB uitgedrukt:<br />

in eenheden euro, zonder decimalen in geval <strong>van</strong> een verkort schema<br />

in duizenden euro, zonder decimalen voor een volledig schema<br />

— in het nieuwe systeem dienen:<br />

de <strong>jaarrekeningen</strong> die <strong>van</strong>af 1 april <strong>2007</strong> op papier worden neergelegd:<br />

— onafhankelijk <strong>van</strong> de aard <strong>van</strong> de jaarrekening<br />

— opgemaakt te zijn in eenheden euro, zonder decimalen<br />

de <strong>jaarrekeningen</strong> die in <strong>XBRL</strong>-formaat worden neergelegd via elektronische weg (via<br />

internet):<br />

— zal de neerlegger mogen kiezen tussen eenheden euro, zonder decimalen of<br />

eenheden euro met twee decimalen<br />

— deze 2° mogelijkheid moet de neerlegger toelaten de jaarrekeninggegevens<br />

automatisch uit zijn boekhouding over te nemen zonder zich daarbij over de<br />

afrondingen te bekommeren


Wijzigingen aan het volledig en verkort schema:<br />

de inhoud <strong>van</strong> het nieuwe model<br />

2. De resultatenrekening in staffelvorm<br />

— het gestandaardiseerd volledig schema bevat voor de resultatenrekening<br />

twee mogelijke voorstellingswijzen: staffelvorm en scontrovorm<br />

— sinds 2001 bestaat deze keuzemogelijkheid enkel nog voor de neerlegging op<br />

papier (voor diskette is enkel de staffelvorm voorzien)<br />

— voor de coherentie en gezien het klein aantal ondernemingen (< 2% in 2005)<br />

dat bij neerlegging op papier kiest voor een resultatenrekening in<br />

scontrovorm → in de nieuwe versie <strong>van</strong> het volledig model <strong>van</strong> de<br />

jaarrekening enkel nog de resultatenrekening in staffelvorm<br />

3. De rubriek 19 "Voorschot aan vennoten op de verdeling <strong>van</strong> het nettoactief"<br />

— deze rubriek was het onderwerp <strong>van</strong> een advies <strong>van</strong> de Commissie voor<br />

Boekhoudkundige Normen (CBN) maar werd tot nu toe niet opgenomen in<br />

het standaardschema<br />

— het betreft de boekhoudkundige verwerking <strong>van</strong> de toekenning, aan de<br />

vennoten <strong>van</strong> een vennootschap in vereffening, <strong>van</strong> een voorschot op het<br />

netto-actief dat hen ten deel zal vallen bij de afsluiting v.d. vereffening


Wijzigingen aan het volledig en verkort schema:<br />

de inhoud <strong>van</strong> het nieuwe model<br />

— het advies <strong>van</strong> het CBN:<br />

het bedrag <strong>van</strong> het voorschot moet op zichtbare wijze globaal worden afgetrokken<br />

<strong>van</strong> het "eigen vermogen";<br />

deze bedragen toegekend in de vorm <strong>van</strong> een voorschot op de verdeling <strong>van</strong> het<br />

netto-actief zijn niet echt een actief; normaal gezien zullen er in de toekomst geen<br />

kasstromen ten voordele <strong>van</strong> de onderneming uit voortvloeien;<br />

na afloop <strong>van</strong> de vereffening → salderen <strong>van</strong> de rekening "Voorschot aan de vennoten<br />

op de verdeling <strong>van</strong> het nettoactief" door het debiteren <strong>van</strong> de verschillende<br />

betrokken rekeningen <strong>van</strong> het eigen vermogen.


Sofista <strong>2007</strong><br />

Sofista wordt een webtoepassing:<br />

— een elektronisch formulier:<br />

de software wordt op een server <strong>van</strong> de NBB beschikbaar gesteld<br />

de ingetikte gegevens worden niet centraal opgeslagen<br />

de gebruiker moet regelmatig een back-up <strong>van</strong> zijn jaarrekening lokaal opslaan (het<br />

systeem zal hem daaraan herinneren)<br />

— de toegang is beveiligd d.m.v. een digitaal certificaat (Certipost, Globalsign,<br />

Isabel of de eID)<br />

— niet meer lokaal downloaden <strong>van</strong> een software<br />

— online validatie<br />

— voor bepaalde delen <strong>van</strong> de jaarrekening is de import <strong>van</strong> een pdf-document<br />

mogelijk (bv. verslag <strong>van</strong> de commissarissen of jaarverslag)<br />

— mogelijkheid om het document te visualiseren zoals de jaarrekening zal<br />

worden gepubliceerd


Sofista <strong>2007</strong><br />

In dit scherm kan de gebruiker kiezen om:<br />

- een nieuwe jaarrekening aan te maken (aard <strong>van</strong> de jaarrekening: VOL, VKT - taal <strong>van</strong> de jaarrekening:<br />

NL, FR, DE)<br />

- gegevens op te laden <strong>van</strong>af een XML- of <strong>XBRL</strong>-bestand


Sofista <strong>2007</strong><br />

Mogelijkheid om een pdf-document te importeren (bv. verslag <strong>van</strong> de commissarissen of jaarverslag)


Sofista <strong>2007</strong><br />

De validatie <strong>van</strong> het jaarrekeningbestand gebeurt in verschillende stappen: een XML-validatie, een<br />

<strong>XBRL</strong>-validatie en een NBB-validatie. Het bestand kan tussentijds lokaal bewaard worden indien er<br />

geen overtredingen zijn tegen de XML- en <strong>XBRL</strong>-validatie.


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: evolutie<br />

Evolutie <strong>van</strong> de neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening bij de NBB:<br />

— april 1978: neerlegging op papier<br />

Voor <strong>jaarrekeningen</strong> opgesteld volgens het volledig schema of het verkort<br />

schema:<br />

— april 1993: neerlegging op diskette<br />

— januari 2004: neerlegging via internet met NBB-certificaat en online betaling<br />

met Bancontact/MisterCash-kaart<br />

— juni 2004: online betaling met kredietkaart (Visa, MasterCard)<br />

— mei 2005: openstelling <strong>van</strong> de internettoepassing naar alle ondernemingen<br />

door aanvaarding <strong>van</strong> het certificaat <strong>van</strong> Certipost, Globalsign en Isabel<br />

— maart 2006: aanvaarding <strong>van</strong> de elektronische identiteitskaart (eID)<br />

— juni 2006: mogelijkheid tot offline betaling door overschrijving


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: evolutie<br />

30<br />

25<br />

20<br />

15<br />

10<br />

5<br />

0<br />

Aandeel Internet in totaal aantal neerleggingen<br />

trim1/04 trim4/04 mei/05 aug/05 nov/05 feb/06 mei/06 aug/06 nov/06


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: evolutie<br />

Toestand per einde december 2006<br />

— reeds 27% <strong>van</strong> alle <strong>jaarrekeningen</strong> wordt neergelegd met de NBB-toepassing<br />

"<strong>Neerlegging</strong> <strong>van</strong> <strong>jaarrekeningen</strong> via het internet"<br />

— middels in totaal 2.994 verschillende niet-NBB certificaten ("Third party<br />

certificates": Certipost, Globalsign, Isabel en eID)<br />

— stille opmars <strong>van</strong> de eID (12%)<br />

— de betaling:<br />

kredietkaart: 33% Visa en 33% MasterCard<br />

Bancontact/MisterCash-kaart: 10% (met CZAM/PC-kaartlezer)<br />

overschrijving: 24%


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: evolutie<br />

Papier Diskette Internet<br />

100%<br />

90%<br />

80%<br />

70%<br />

60%<br />

50%<br />

40%<br />

30%<br />

20%<br />

10%<br />

0%<br />

trim1/04 trim4/04 mei/05 aug/05 nov/05 feb/06 mei/06 aug/06 nov/06


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: evolutie<br />

Vanaf 1 april <strong>2007</strong> is geen neerlegging op diskette meer mogelijk!<br />

Waarom?<br />

— diskette = een verouderde gegevensdrager: nieuwe pc's hebben geen<br />

diskettelezer meer<br />

— een nieuw bestandsformaat: de gestandaardiseerde enkelvoudige<br />

<strong>jaarrekeningen</strong> <strong>van</strong> niet-financiële ondernemingen die langs elektronische<br />

weg worden neergelegd bij de NBB zullen <strong>van</strong>af april <strong>2007</strong> opgesteld moeten<br />

zijn volgens het <strong>XBRL</strong>-formaat<br />

— de 1ste EG-richtlijn verplicht de Balanscentrale om de elektronische<br />

neerlegging voor alle vennootschappen beschikbaar te stellen <strong>van</strong>af januari<br />

<strong>2007</strong>:<br />

neerlegging op diskette wordt door de Europese richtlijn niet beschouwd als<br />

elektronische neerlegging<br />

de internettoepassing wordt uitgebreid: mogelijkheid om elektronisch neer te leggen<br />

in het pdf-formaat (niet-gestandaardiseerde <strong>jaarrekeningen</strong>)


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: algemene kenmerken<br />

Toegang tot de toepassing mits een gekwalificeerd certificaat:<br />

— authenticiteit: de Balanscentrale moet in staat zijn om eenduidig te bepalen<br />

wie de neerlegging heeft gedaan<br />

— data-integriteit: zekerheid dat het geüploade jaarrekeningbestand geen<br />

wijzigingen heeft ondergaan tussen verzending en ont<strong>van</strong>gst<br />

Upload <strong>van</strong> een jaarrekeningbestand met de extensie ".nbb":<br />

— bestand per bestand (geen batchverwerking) omdat de neerlegger elke<br />

betrokken onderneming eenduidig zelf moet selecteren<br />

— dat voldoet aan het "Protocol voor de neerlegging op informatiedrager <strong>van</strong><br />

jaarekeningen <strong>van</strong> ondernemingen";<br />

— zoals afgeleverd door het softwarepakket voor de opmaak <strong>van</strong> een<br />

jaarrekening<br />

Automatische validatie <strong>van</strong> het geüploade jaarrekeningbestand:<br />

— de opgelegde structuur en technische voorwaarden <strong>van</strong> het Protocol<br />

— de wettelijk verplichte rekenkundige en logische controles


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: algemene kenmerken<br />

De neerlegger kan online opvolgen hoe de stapsgewijze verwerking <strong>van</strong><br />

het bestand verloopt<br />

Een succesvol gevalideerd bestand:<br />

— wacht gedurende 7 kalenderdagen op betaling<br />

— de betaling kan voor meerdere <strong>jaarrekeningen</strong> samen<br />

Betalingsmogelijkheden:<br />

— kredietkaart (Visa, MasterCard): kredietkaartnummer, vervaldatum<br />

kredietkaart, CVC/CVV-code<br />

— overschrijving:<br />

keuze voor overschrijving enkel tijdens de dag <strong>van</strong> de toekenning <strong>van</strong> de status<br />

"Wacht op betaling"<br />

moet buiten de internettoepassing worden uitgevoerd<br />

correct bedrag en correcte gestructureerde mededeling (OGM) moet binnen de 7<br />

kalenderdagen op de rekening <strong>van</strong> de NBB worden ont<strong>van</strong>gen<br />

automatische terugstorting <strong>van</strong> niet-correcte bedragen, te laat ont<strong>van</strong>gen bedragen,<br />

geen of een foutieve OGM


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: algemene kenmerken<br />

Wanneer de betaling succesvol is verlopen:<br />

— is de jaarrekening officieel aanvaard door de Balanscentrale<br />

— de officiële neerleggingsdatum = de datum <strong>van</strong> toekenning <strong>van</strong> de status<br />

"Wacht op betaling"<br />

— binnen de 11 dagen na de aanvaarding ont<strong>van</strong>gt de publicatieplichtige<br />

onderneming de "Mededeling <strong>van</strong> de neerlegging <strong>van</strong> de jaarrekening"<br />

— in de internettoepassing kan op basis <strong>van</strong> het transactienummer een overzicht<br />

worden opgevraagd <strong>van</strong> alle <strong>jaarrekeningen</strong> die het onderwerp zijn geweest<br />

<strong>van</strong> één succesvolle betalingstransactie<br />

Openingsuren:<br />

— alle NBB-werkdagen <strong>van</strong> 8.30 tot 20 uur (bank holidays!)<br />

— <strong>van</strong>af 19.45 uur kan geen nieuwe sessie meer worden opgestart


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: technische vereisten<br />

PC met een internetverbinding (bij voorkeur een breedbandverbinding)<br />

Windows als besturingssysteem:<br />

— Windows 2000 (Service Pack 3) of recenter<br />

— Windows XP (Service Pack 1) of recenter<br />

Microsoft Internet Explorer versie 5.5 (of hoger) als browser:<br />

— de recenste versie kan u downloaden <strong>van</strong>op het volgende adres:<br />

http://www.micrsoft.com/windows/ie_intl/nl/download/default.mspx<br />

Java Runtime:<br />

— gratis te downloaden <strong>van</strong>op het volgende adres: http://www.java.com/nl/<br />

Digitaal certificaat (klasse 3) dat in de browser is geïnstalleerd:<br />

— Certipost<br />

— Globalsign<br />

— Isabel<br />

— eID


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: het digitaal certificaat<br />

1. Wat is een digitaal certificaat<br />

— garandeert de identiteit <strong>van</strong> de persoon waarmee over het internet<br />

elektronische gegevens worden uitgewisseld;<br />

— wordt uitgereikt door de Certificatie Authoriteit (CA) = een onafhankelijke<br />

partij;<br />

— voor een gekwalificeerd (of klasse 3) certificaat moet u zich persoonlijk met<br />

uw identiteitskaart aanmelden bij één <strong>van</strong> de agentschappen <strong>van</strong> de CA<br />

2. Verkrijgen <strong>van</strong> een digitaal certificaat<br />

— Certipost:<br />

enkel nog verdeling <strong>van</strong> certificaten aan specifieke beroepsdoelgroepen ("trusted<br />

community"; certificatie <strong>van</strong> de identiteit + de beroepshoedanigheid <strong>van</strong> de leden)<br />

IAB en IBR-leden: https://iec-iab.certipost.be/info_nl.php<br />

bestelling gebeurt volledig online (thuis bezorg per aangetekende zending)<br />

keuze tussen smartcard (met kaartlezer) of USB-token


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: het digitaal certificaat<br />

— Globalsign:<br />

http://secure.globalsign.net/phoenixng/og/index.cfm<br />

selecteer "PersonalSign 3 Pro TM Certificaat"<br />

online identiteits- en betalingsinformatie doorgeven<br />

overeenkomst afdrukken<br />

met intekenovereenkomst en kopie identiteitskaart moet u zich persoonlijk<br />

aanbieden bij een Lokale Registratie Authoriteit (LRA) = Kamer <strong>van</strong> Koophandel<br />

u ont<strong>van</strong>gt een mail met hyperlink → digitaal certificaat lokaal downloaden<br />

— Isabel:<br />

alle Isabel-gebruikers beschikken over een certificaat dat met hun chipkaart (Secure<br />

Signing Card) verbonden is (kaartlezer nodig)<br />

gratis downloaden en installatie <strong>van</strong> software "Isabel OfficeSign 5.0" <strong>van</strong>op het<br />

volgende adres: www.isabel.be/officesign/


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: het digitaal certificaat<br />

— de elektronische identiteitskaart (eID):<br />

4.000.000 Belgen beschikken reeds over hun eID<br />

u heeft het recht om uw eID zelf aan te vragen bij de dienst Bevolking <strong>van</strong> uw<br />

gemeente<br />

voor meer informatie: http://www.rijksregister.fgov.be/eik_nl/cdoku.htm<br />

u hebt een eID-kaartlezer nodig die de programma's op uw computer laat<br />

communiceren met uw eID:<br />

— overzicht <strong>van</strong> de kaartlezers: http://www.cardreaders.be<br />

— lijst <strong>van</strong> de verkooppunten:<br />

http://www.rijksregister.fgov.be/eik_nl/kaartlezer/kaartlezer_eid.pdf<br />

u dient het stuurprogramma voor de eID te installeren:<br />

— "Belgium Identity Card Run-Time": kan gratis worden gedownload <strong>van</strong>op<br />

http://www.belgium.be/zip/eid_datacapture_nl.html


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: het digitaal certificaat<br />

na de installatie <strong>van</strong> het stuurprogramma vindt u op uw desktop een nieuw icoon<br />

terug:<br />

eID GUI.lnk<br />

als u op dit icoon dubbelklikt, wordt de zogenaamde "eID GUI" opgestart, waarmee u<br />

de gegevens die opgeslagen zijn in de microchip <strong>van</strong> uw eID kan lezen<br />

→ u moet alleen nog uw certificaten<br />

registreren in Windows via de tab<br />

"Certificates"<br />

→ klikken op de knop "Register"


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: het digitaal certificaat<br />

Toegangscontrole<br />

niv. 1(CRL)<br />

CALENDRA<br />

(geeft toegangscontrole<br />

niv. 2<br />

in handen <strong>van</strong> de<br />

Balanscentrale<br />

NBB<br />

Unique<br />

Identifying<br />

Number<br />

"NUIN"


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: stap voor stap<br />

Stap 1: Toegang tot de beveiligde internettoepassing via een link op de<br />

website <strong>van</strong> de Balanscentrale<br />

Stap 2: Selectie in de browser <strong>van</strong> het digitaal certificaat waarmee<br />

toegang tot de internettoepassing wordt gevraagd<br />

Stap 3: Invullen <strong>van</strong> het "User information - Self registration" formulier<br />

(eenmalig)<br />

Stap 4: Keuze <strong>van</strong> de rechtspersoon waarvoor een jaarrekening via het<br />

internet wordt neergelegd<br />

Stap 5: Uploaden <strong>van</strong> het jaarrekeningbestand<br />

Stap 6: Betaling <strong>van</strong> de neerleggingskosten


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: stap voor stap<br />

Demo


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: stap voor stap<br />

Stap 1: Toegang tot de beveiligde internettoepassing (https) via een link op de website<br />

<strong>van</strong> de Balanscentrale (www.balanscentrale.be).


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: stap voor stap<br />

Stap 2: Selectie <strong>van</strong> het certificaat waarmee toegang tot de internettoepassing wordt<br />

gevraagd. Als de gebruiker beschikt over een Certipost-, Globalsign-, Isabel- of<br />

eID-certificaat, klikt hij op "3rd Party Certificate".


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: stap voor stap<br />

Stap 3 : invullen <strong>van</strong> het "User information - Self registration" formulier<br />

— enkel wanneer een gebruiker zich voor de eerste maal aanlogt<br />

— als de gebruiker de gevraagde identificatiegegevens correct invult, kan de<br />

Balanscentrale hem contacteren/helpen indien nodig<br />

— voor "derde neerleggers" is het ondernemingsnummer belangrijk (om het<br />

duplicaat <strong>van</strong> de "Mededeling <strong>van</strong> neerlegging <strong>van</strong> de jaarrekening" te<br />

ont<strong>van</strong>gen)<br />

— in het veld "Identifier" staat het "NBB Unique Identity Number" (NUIN):<br />

een uniek nummer dat wordt toegekend aan het certificaat<br />

éénzelfde certificaat wordt slechts eenmaal geregistreerd<br />

wordt in de internettoepassing getoond (bovenaan rechts)


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: stap voor stap


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: stap voor stap<br />

De toepassing zal bijhouden welke "NUIN" (zie rechtsboven) één of meer <strong>jaarrekeningen</strong> uploadt,<br />

om dan later de gebruiker automatisch te kunnen tonen hoe de verwerking is verlopen<br />

("Opvolging") en toe te laten te betalen voor <strong>jaarrekeningen</strong> waaraan de status "Wacht op<br />

betaling" kon worden toegekend ("Betaling"). Om een jaarrekening neer te leggen, klikt de<br />

gebruiker op "Nieuwe neerlegging".


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: stap voor stap<br />

Stap 4: Keuze <strong>van</strong> de rechtspersoon waarvoor een jaarrekening via het internet wordt<br />

neergelegd. In de zone "Ondernemingsnummer" tikt de gebruiker het ondernemingsnummer<br />

in <strong>van</strong> de publicatieplichtige onderneming en klikt daarna op "OK".


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: stap voor stap<br />

De gebruiker krijgt een scherm te zien met voor het door hem ingetikte ondernemingsnummer :<br />

a. de identificatiegegevens <strong>van</strong> de desbetreffende rechtspersoon<br />

b. de refertes <strong>van</strong> JR en geconsolideerde JR die gedurende de laatste drie voorbije<br />

kalenderjaren bij BA zijn neergelegd.


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: stap voor stap<br />

Stap 5: Uploaden <strong>van</strong> het jaarrekeningbestand. Wanneer de gebruiker klikt op de knop<br />

"Tekenen en versturen" opent er zich het volgende dialoogvenster:


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: stap voor stap<br />

In dit dialoogvenster selecteert de gebruiker het jaarrekeningbestand (met extensie<br />

".nbb") dat hij via het internet wil neerleggen. Door op het bestand te dubbelklikken,<br />

wordt het automatisch elektronisch ondertekend en naar de NBB verstuurd.


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: stap voor stap<br />

Mogelijke stadia <strong>van</strong> verwerking waarin het jaarrekeningbestand zich<br />

kan bevinden:<br />

— "Matching aan de gang": de verwerking is nog bezig<br />

— "Ongeldige neerlegging": er is tijdens de verwerking minstens één fout<br />

vastgesteld waardoor het bestand wordt geweigerd - op de status klikken,<br />

geeft toegang tot een pagina met de opsomming <strong>van</strong> de opgespoorde fouten<br />

— "Wacht op bevestiging": tijdens de automatische verwerking is er een<br />

element vastgesteld waarover de gebruiker dient te beslissen alvorens dit<br />

bestand eventueel kan overgaan naar de status "Wacht op betaling"<br />

— "Wacht op betaling": de validatie is succesvol verlopen en enkel de<br />

neerleggingskosten moeten nog worden betaald opdat de jaarrekening<br />

officieel wordt aanvaard door de NBB - op de status klikken, geeft toegang tot<br />

een pagina waarin de mogelijkheid wordt geboden om het bestand alsnog te<br />

schrappen (wijziging neerleggingsdatum!)<br />

— "Geregistreerde neerlegging": de jaarrekening is officieel aanvaard


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: stap voor stap<br />

Stap 6: Om over te gaan tot de betaling <strong>van</strong> de neerleggingskosten <strong>van</strong> één of meerdere<br />

<strong>jaarrekeningen</strong> die via internet zijn neergelegd, klikt de gebruiker in de menubalk<br />

op "Betaling".


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: stap voor stap<br />

Via het menupunt "Betalingsgegevens" kan de gebruiker op ieder ogenblik met het<br />

transactienummer een lijst opvragen <strong>van</strong> alle <strong>jaarrekeningen</strong> die het onderwerp zijn geweest<br />

<strong>van</strong> een succesvolle betalingstransactie. Bovenaan wordt de mogelijkheid geboden om een<br />

printvriendelijke pagina af te drukken (een pdf- of html-versie) <strong>van</strong> de lijst.


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: stap voor stap


De neerlegging <strong>van</strong> een jaarrekening via<br />

internet: bijstand<br />

Bij technische problemen:<br />

— e-mail: helpdesk@nbb.be<br />

— tel: 02 221 40 60<br />

— fax: 02 221 31 35<br />

Bij problemen in verband met de neerlegging <strong>van</strong> een<br />

jaarrekening:<br />

— e-mail: helpdesk.ba@nbb.be<br />

— tel: 02 221 30 01<br />

— fax: 02 221 32 66<br />

Info & handleidingen:<br />

— www.balanscentrale.be


Vragen?


Hartelijk dank voor uw aandacht<br />

PowerPoint <strong>van</strong>af volgende week<br />

op www.bibf.be<br />

© National Bank of Belgium

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!