VredesMagazine - Vredesbeweging Pais

Washington Rules
In zijn nieuwe boek, washington rules,
america’s path to permanent war, presenteert
Andrew J. Bacevich een alternatieve
Amerikaanse militaire geschiedenis sinds de
Tweede Wereldoorlog. De conservatief
Bacevich, zelf oud-kolonel totdat hij kort na de
val van de Sovjet-Unie een academische
carrière begon als historicus, concludeert dat
er tot op de dag van vandaag een duidelijke
consensus ten grondslag ligt aan de
Amerikaanse buitenlandse politiek. Met vrede
of democratie, idealen waarmee Amerikaanse
presidenten steeds opnieuw hun buitenlandse
avonturen legitimeren, heeft dit evenwel
niets van doen.
Deze consensus, die zoals Bacevich
meteen benadrukt, de belangen
van ‘Washington’ dient
en niet die van het volk, bestaat uit de
“Amerikaanse geloofsbelijdenis” en de
“heilige drie-eenheid”. De geloofsbelijdenis
houdt in dat de Verenigde Staten
de overtuiging hebben dat ze, welhaast
door een goddelijke macht, gesommeerd
worden de wereld te leiden. De aanname
is dat de wereld gered, bevrijd en hervormd
moet worden.
De heilige drie-eenheid betreft de manier
waarop de Verenigde Staten optreedt.
Deze kent drie principes, aldus
Bacevich: “een aanhoudende overtuiging
dat de minimumingrediënten van internationale
vrede en orde vereisen dat de
Verenigde Staten een mondiale militaire
aanwezigheid in stand houdt, dat het
leger is uitgerust voor mondiale machtsprojectie
en om bestaande of geanticipeerde
bedreigingen tegen te gaan door
te vertrouwen op een beleid van mondiale
interventie”. Samen maken de geloofsbelijdenis
(credibility) en de drie-eenheid
(trinity) de Verenigde Staten tot een
imperialistische macht die op niets minder
dan wereldheerschappij uit is, aldus
het betoog van de auteur.
Deze consensus heeft een almaar uitdijend
veiligheidsapparaat en een continue
verhoging van het budget voor het ministerie
van Defensie (volgens Bacevich
het “mondiale politieministerie”) tot gevolg.
De vele Amerikaanse buitenlandse
interventies, door het leger, de geheime
dienst of allebei, getuigen ervan dat het
10 VREDESMAGAZINE nr. 1-2011
VAN LINKS NAAR RECHTS: ANDREW BACEVICH, KURT CAMPBELL EN MICHELE FLAUNOY
de Verenigde Staten ernst is met de geloofsbelijdenis
en de drie-eenheid.
Geen enkele president of gebeurtenis is
in staat deze consensus te veranderen, aldus
Bacevich, ook al mislukken buitenlandse
interventies vaker dan dat ze slagen
en zijn ze, in de ogen van de auteur,
meestal zelfs contraproductief. De belangen
erachter zijn te sterk. De door de CIA
georganiseerde Varkensbaai-invasie, na
het aan de macht komen van Fidel Castro
in Cuba in 1961, is een typisch voorbeeld.
President Kennedy concludeerde
na de uiterst vernederende en totaal geflopte
invasie niet om geen geheime acties
in Cuba meer te doen. Integendeel,
Kennedy werd alleen maar meer gedreven
om de CIA in te zetten als vehikel om
‘het communisme in de achtertuin’ uit te
roeien.
IN EEN HOEK GEDREVEN
Na de bloederige nederlaag in de Vietnamoorlog
leek de consensus even onhoudbaar
te worden. Maatschappij en
politiek leken zich tegen buitenlandse
militaire inmenging te keren. De aanhangers
van de interventionistische buitenlandse
politiek voelden zich voor het
eerst serieus in een hoek gedreven, maar
dat duurde niet lang. In 1980, slechts vijf
jaar na de val van Saigon legden zowel de
Republikeinen als de Democraten in hun
verkiezingsprogramma’s vast dat de Verenigde
Staten het leger, indien nodig,
moet inzetten om een veiliger, betere wereld
te creëren. Maar uiteindelijk werd
van Vietnam niets geleerd. Na korte tijd
werd interventie politiek alweer omarmd,
concludeert Bacevich. De CIAoperaties
in Midden-Amerika in de jaren
1980 en, daarna, de oorlogen tegen Irak,
Joegoslavië, Afghanistan en opnieuw
Irak onderschrijven dit punt.
Net als zijn voorganger, president Bush,
zo concludeert een teleurgestelde Bacevich,
onderschrijft ook president Obama
de geloofsbelijdenis en de drie-eenheid.
Zijn zogenaamde surge (troepenescalatie)
in Afghanistan levert hiervoor het
belangrijkste bewijs, maar ook bijvoor-