Docentenhandleiding

Dia 1 “Bomen in Lisse”: Startdia met de Atlasceder
Dia 2 “De Atlasceder, deze boom in het centrum van Lisse, heb je vast wel eens zien
staan! Wat zie je hier?”
Op de foto zie je de Atlasceder die op ’t Vierkant staat. Het is een boom uit de dennenfamilie,
en groeit van nature in het Atlasgebergte in Noord-Afrika. In Nederland wordt hij vanwege de
sier aangeplant. Mooie blauwe kleur naalden. Het hele jaar door blijven de naalden aan de
boom.
Deze boom ‘staat’ op het moment dat de foto genomen wordt vol mannelijk bloemen, ze
staan als een soort kaarsje rechtop. Hij bloeit in de herfst! De vrouwelijke bloemen staan in
dezelfde boom maar zijn veel kleiner en zitten meer bovenin. Het stuifmeel valt van de
mannelijke bloemen, de vrouwelijke bloemen worden kegels als ze bevrucht zijn.
Vraag: wat voor onderdelen heeft een boom allemaal?
Mooie aanleiding om de verschillende onderdelen van een boom en functie langs te lopen:
Wortel, stam, tak, blad, vrucht/zaad, bloem, knop, schors, bast. Zie ook werkblad.
De schors beschermt de boom tegen uitdroging, ziekte en vraat. De schors van elke soort
boom ziet er weer anders uit, je kan een boom soms juist aan de schors herkennen.
Je ziet op de foto een vierkant: dit is later aangebracht omdat men dat mooi vond op het
plein. Maar het betekent wel voor de boom een heleboel gewicht bovenop zijn wortels en dus
minder zuurstof. Daarom hebben ze iets extra‘s toegevoegd: een soort luchtkanalen die je
ook kunt zien in het vierkant als je goed kijkt op dia 1. Met teveel druk op de wortels sterven
deze af. Dan is voldoende zuurstof extra belangrijk omdat de boom dan voldoende nieuwe
wortels kan aanmaken. Zonder deze had de boom het waarschijnlijk niet gered.
Vraag: Wat heeft een boom nodig om te leven?
Net zoals wij heeft de boom nodig: water, lucht (zuurstof en ook koolstofdioxide om zelf
suikers mee te maken) en voedingsstoffen. Deze neemt de boom met name op via de
wortels, via de bladeren en ook wel de stam neemt de boom ook lucht (zuurstof en
koolstofdioxide) op.
6