Het verzorgen en observeren van de Parelhagedis, Tirnon ... - Lacerta
Het verzorgen en observeren van de Parelhagedis, Tirnon ... - Lacerta
Het verzorgen en observeren van de Parelhagedis, Tirnon ... - Lacerta
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>de</strong> verwarmingslamp niet in het midd<strong>en</strong> <strong>van</strong> het<br />
terrarium. Door <strong>de</strong> lamp links of rechts te hang<strong>en</strong>,<br />
verkrijg je bij <strong>de</strong> lamp e<strong>en</strong> gebied met e<strong>en</strong> hogere<br />
temperatuur. Indi<strong>en</strong> <strong>de</strong> dier<strong>en</strong> het te warm krijg<strong>en</strong><br />
kunn<strong>en</strong> ze zich naar <strong>de</strong> teg<strong>en</strong>over ligg<strong>en</strong><strong>de</strong> kant <strong>van</strong><br />
<strong>de</strong> bak begev<strong>en</strong> waar <strong>de</strong> temperatuur dus lager is.<br />
Dit is erg belangrijk. Zorg ook hier voor <strong>en</strong>ige<br />
schuilgeleg<strong>en</strong>heid, want <strong>de</strong> dier<strong>en</strong> voel<strong>en</strong> zich niet<br />
op hun gemak als ze op<strong>en</strong> <strong>en</strong> bloot ligg<strong>en</strong>.<br />
Nog ev<strong>en</strong> iets over <strong>de</strong> v<strong>en</strong>tilatiestripjes. Zorg ervoor<br />
dat <strong>de</strong>ze, zoals bov<strong>en</strong> reeds gezegd schuin t<strong>en</strong><br />
opzichte <strong>van</strong> elkaar in <strong>de</strong> teg<strong>en</strong>overligg<strong>en</strong><strong>de</strong> zijwand<strong>en</strong><br />
gemonteerd zijn. Let er wel op dat het laagst<br />
zitt<strong>en</strong><strong>de</strong> v<strong>en</strong>tilatiestripje aan <strong>de</strong> kant <strong>van</strong> <strong>de</strong> verwarmingslarop<br />
zit. Waarom, zult u zich afvrag<strong>en</strong>?<br />
Mijn red<strong>en</strong>ering is, dat bij <strong>de</strong> lamp <strong>de</strong> warme lucht<br />
opstijgt <strong>en</strong> langs het plafond naar <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re, koelere<br />
kant stroomt. Hier kan ze dan ev<strong>en</strong>tueel ontsnapp<strong>en</strong>,<br />
waardoor <strong>de</strong> bak roch nog behoorlijk<br />
warm blijft. De bo<strong>de</strong>m wordt dus niet verwarmd<br />
<strong>en</strong> blijft dus koel. Aan <strong>de</strong> kant <strong>van</strong> <strong>de</strong> lamp wordt<br />
dan lucht <strong>van</strong> buit<strong>en</strong> het terrarium aangezog<strong>en</strong>,<br />
waardoor er e<strong>en</strong> aardige doorluchting ontstaat,<br />
doch ge<strong>en</strong> tocht.<br />
De lamp<strong>en</strong> word<strong>en</strong> aan <strong>en</strong> uit geschakeld door<br />
mid<strong>de</strong>l <strong>van</strong> schakelklokk<strong>en</strong>. Ik laat <strong>de</strong> verwarmingslamp<strong>en</strong><br />
één uur later brand<strong>en</strong> dan <strong>de</strong> TLverlichting,<br />
ze gaan ook één uur eer<strong>de</strong>r uit. De UVlamp<strong>en</strong><br />
laat ik ongeveer tegelijkertijd met <strong>de</strong> verwarmingslamp<strong>en</strong><br />
aangaan, daar <strong>de</strong> dier<strong>en</strong> dan het<br />
meeste hier<strong>van</strong> kunn<strong>en</strong> profiter<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s het zonn<strong>en</strong>.<br />
<strong>Het</strong> is namelijk zo dat <strong>de</strong> dier<strong>en</strong>, indi<strong>en</strong> ze<br />
e<strong>en</strong>maal opgewarmd zijn, zich soms verschuil<strong>en</strong>.<br />
T<strong>en</strong>slotte wil ik nog vermeld<strong>en</strong> dat ik rek<strong>en</strong>ing<br />
houd met <strong>de</strong> dagl<strong>en</strong>gte buit<strong>en</strong>. Dat houdt in dat ik<br />
<strong>de</strong> schakelklokk<strong>en</strong> regelmatig verzet, om ze aan re<br />
pass<strong>en</strong> aan het tijdstip <strong>van</strong> op- <strong>en</strong> on<strong>de</strong>rgang <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />
zon. Dit doe ik in <strong>de</strong> tijd dat <strong>de</strong> dier<strong>en</strong> in <strong>de</strong><br />
binn<strong>en</strong>terraria zitt<strong>en</strong>. De hagediss<strong>en</strong> verblijv<strong>en</strong> hier<br />
<strong>van</strong> eind september rot half mei, gedur<strong>en</strong><strong>de</strong> <strong>de</strong> rest<br />
<strong>van</strong> het jaar lev<strong>en</strong> ze buit<strong>en</strong>.<br />
DE BUITENTERRARIA<br />
De buit<strong>en</strong>terraria zijn verschill<strong>en</strong>d <strong>van</strong> afmeting, <strong>de</strong><br />
gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> grootte is 2,0 x 1,5 m bo<strong>de</strong>moppervlakte.<br />
De hoogte, 70-80 cm, is min<strong>de</strong>r belangrijk,<br />
daar <strong>Parelhagedis</strong>s<strong>en</strong> toch niet zulke klimmers zijn.<br />
De terraria zijn gebouwd <strong>van</strong> maaskei<strong>en</strong> of st<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
<strong>van</strong> <strong>de</strong> ste<strong>en</strong>koolmijn<strong>en</strong>. De bo<strong>de</strong>m <strong>en</strong> <strong>de</strong> inrich-<br />
<strong>Lacerta</strong> 61(5) • 2003<br />
ring zijn ongeveer gelijk met die <strong>van</strong> <strong>de</strong> binn<strong>en</strong>terraria.<br />
De bakk<strong>en</strong> zijn beplant met klimop langs <strong>de</strong><br />
wand<strong>en</strong> <strong>en</strong> over <strong>de</strong> ste<strong>en</strong>hop<strong>en</strong>, <strong>en</strong> mediterrane<br />
plant<strong>en</strong>, zoals rozemarijn, lav<strong>en</strong><strong>de</strong>l <strong>en</strong> rijm. De<br />
bo<strong>de</strong>m is ongeveer 30 cm dik op e<strong>en</strong> laag geplastificeerd<br />
gaas, met <strong>de</strong> bedoeling dat <strong>de</strong> dier<strong>en</strong> zich<br />
niet uit kunn<strong>en</strong> grav<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat muiz<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>de</strong>rgelijke<br />
niet in <strong>de</strong> bakk<strong>en</strong> terecht kom<strong>en</strong>. Van bov<strong>en</strong> zijn <strong>de</strong><br />
terraria afgeslot<strong>en</strong> door e<strong>en</strong> raamwerk met ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s<br />
geplastificeerd gaas om <strong>de</strong> dier<strong>en</strong> te belett<strong>en</strong> te omsnapp<strong>en</strong>,<br />
maar ook om ev<strong>en</strong>tuele predator<strong>en</strong>, zoals<br />
kraai<strong>en</strong>, eksters, ratt<strong>en</strong> <strong>en</strong> katt<strong>en</strong>, te wer<strong>en</strong>. Ik raad<br />
aan <strong>de</strong> terraria ge<strong>de</strong>eltelijk te overkapp<strong>en</strong> met golfplat<strong>en</strong><br />
of iets <strong>de</strong>rgelijks, om ervoor te zorg<strong>en</strong> dat <strong>de</strong><br />
grond niet te nat wordt door <strong>de</strong> reg<strong>en</strong>. Dit is naar<br />
mijn i<strong>de</strong>e niet gezond voor <strong>de</strong> hagediss<strong>en</strong>.<br />
Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> raad ik aan niet teveel hagediss<strong>en</strong> in één<br />
terrarium te houd<strong>en</strong>, ook al is het behoorlijk groot.<br />
Ik houd <strong>de</strong> dier<strong>en</strong> koppelsgewijs, dit geeft zeld<strong>en</strong> of<br />
nooit problem<strong>en</strong>. Ik heb wel e<strong>en</strong>s twee mannetjes<br />
<strong>en</strong> één vrouwtje zon<strong>de</strong>r problem<strong>en</strong> bij elkaar<br />
gehoud<strong>en</strong>, maar dit was in <strong>de</strong> koelere tijd (mijn terraria<br />
staan in <strong>de</strong> kel<strong>de</strong>r). De dier<strong>en</strong> war<strong>en</strong> to<strong>en</strong> weinig<br />
actief. Later to<strong>en</strong> ze in het buit<strong>en</strong>terrarium werd<strong>en</strong><br />
gezet, begonn<strong>en</strong> <strong>de</strong> mann<strong>en</strong> elkaar flink te bijt<strong>en</strong>,<br />
er werd<strong>en</strong> stukk<strong>en</strong> vel losgescheurd op <strong>de</strong> rug<br />
<strong>en</strong> flank<strong>en</strong>. Dit gebeur<strong>de</strong> ondanks het feit dat er<br />
voldo<strong>en</strong><strong>de</strong> schuilplaats<strong>en</strong> aanwezig war<strong>en</strong>. Daarna<br />
heb ik <strong>de</strong> halfwas <strong>en</strong> adulte dier<strong>en</strong> steeds per koppel<br />
gehoud<strong>en</strong>. Ook twee vrouwtjes sam<strong>en</strong> gaat<br />
meestal niet goed.<br />
GEDRAG<br />
<strong>Parelhagedis</strong>s<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> behoorlijk onstuimig zijn<br />
als het om et<strong>en</strong> gaat. Meestal zijn ze toch rustiger<br />
<strong>en</strong> bedachtzamer dan Smaragdhagediss<strong>en</strong> (<strong>Lacerta</strong><br />
viridis), vooral wanneer ze uit <strong>de</strong> hand of met e<strong>en</strong><br />
pincet gevoerd word<strong>en</strong>. De meeste exemplar<strong>en</strong>,<br />
ook <strong>de</strong> mannetjes met hun imposante kopp<strong>en</strong>,<br />
pakk<strong>en</strong> zelfs kleine prooidier<strong>en</strong> zeer voorzichtig <strong>en</strong><br />
precies tuss<strong>en</strong> mijn vingers <strong>van</strong>daan. Maar uitzon<strong>de</strong>ring<strong>en</strong><br />
bevestig<strong>en</strong> <strong>de</strong> regel; ik word ook wel e<strong>en</strong>s<br />
flink geknep<strong>en</strong>. Als er gevoerd wordt kom<strong>en</strong> ze wel<br />
zeer geïnteresseerd kijk<strong>en</strong> <strong>en</strong> reager<strong>en</strong> ook op roll<strong>en</strong><strong>de</strong><br />
ste<strong>en</strong>tjes <strong>en</strong> <strong>de</strong>rgelijke, maar ze grijp<strong>en</strong> ze<br />
bijna nooit, dit in teg<strong>en</strong>stelling tot <strong>Lacerta</strong> viridis,<br />
die toch veel feller reageert op beweging<strong>en</strong>.<br />
Sommige mannetjes word<strong>en</strong> onrustig als hun partner<br />
niet in <strong>de</strong> buurt is; meestal verton<strong>en</strong> ze dat<br />
193