Impost 37 (3 MB PDF) - Belasting & douane museum

Uit de Boekenhoek
Over de loden last van het koperen fietsplaatje
De Nederlandse rijwielbelasting 1924-
1941 door Ferdinand Grapperhaus, Deventer,
2005.
Vanaf 1924 moest de Nederlandse fietser
ieder jaar naar het postkantoor om een klein,
dun koperen fietsplaatje te halen voor ƒ 3,–.
Deze moest zichtbaar op de fiets bevestigd
worden, zodat controle eenvoudig plaats kon
vinden. Het fietsplaatje was voor iedereen
verplicht, behalve voor ambtenaren in uniform.
De lagere inkomens – en later werkeloze
familiehoofden – kregen een gratis
plaatje met een opzichtig gat erin geslagen.
Zo was hun armzalige status voor iedereen
zichtbaar.
De fietsbelasting was hoogst impopulair, niet
alleen omdat het voor de meeste mensen
ontzettend duur was, maar ook omdat het zo
extreem streng werd gecontroleerd. Geen
fietsplaatje? Dan een fikse boete! Het duurde
tot 1941 voor er een einde kwam aan de
gehate fietsbelasting, onder invloed van de
Duitse bezetter.
Prof. Dr. Ferdinand Grapperhaus was van
1967 tot 1971 staatssecretaris van Financiën.
Hij was zowel bijzonder hoogleraar fiscaal
recht als bijzonder hoogleraar vanwege het
Belasting & Douane Museum in de geschiedenis
van het belastingrecht, beide aan de
Rijksuniversiteit Leiden. Grapperhaus beleefde
zelf de periode van de rijwielbelasting in
zijn jeugd, en denkt met warme herinneringen
terug aan het blinkende koperen fietsplaatje.
Hij besloot uit te zoeken waarom de
rijwielbelasting zo’n slechte reputatie had en
dat resulteerde in dit zeer leesbaar en rijk
geïllustreerd boekje.
cartoon
Prijs: E 14,50 inclusief
De gevolgen van de rijwielbelasting J.C. Braakensiek (1858-1940) Litho
een nieuw exemplaar
van het fietsplaatje
21
Gepubliceerd in de Groene Amsterdammer, 24 mei 1924.
1941/1942, gedrukt
door de Koninklijke
Nederlanse Munt met
behulp van de originele
stempels.