wielrennen en wijn - Forza Comunicativa

topvorm |
Alcohol en fietsen:
heilzaam of not done?
Wielrenner rijmt op wijnkenner.
Toeval of niet? Wat is de relatie
tussen fietsen en een goed glas
wijn of bier? Wat doet alcohol
met het lichaam van een sporter?
Grinta! ging het na.
› TEKST Joost Houtman
› FOTOGRAFIE maRCo mERtEns EN
pEtER dEConinCk
Is alcohol drinken wel goed voor
een wielrenner? We vroegen het
aan Joeri De Haes, licentiaat
chemie en eigenaar van wijnhandel
Nieuwe Wereldwijnen. Hij studeerde
af met een studie over wijn en is zelf
een fervent wieleramateur. “Ondanks
mijn 1,90 m en 80 kg rij ik het liefst
bergop. Zo vertrok ik deze zomer
vanuit Cuneo om de klim naar Prato
Nevoso te doen. Fantastisch. Als
beloning hoort daar dan ook een goed
glas wijn bij. Dat kan want wijn, en
dan vooral rode wijn, telt nogal wat
positieve eigenschappen. Zo dragen
bepaalde rode druivenrassen een
hoog gehalte aan moleculen in hun
schil die goed zijn voor het lichaam.
Deze moleculen behoren tot families
met vreemde namen als polyfenolen,
flavonoïden, antocyanen, … Deze
hebben door hun anti-oxidatieve
werking een positieve invloed op het
lichaam en ze verkleinen de kans op
cardiovasculaire aandoeningen. Toch
is doseren de boodschap.”
Goed voor de spirit
Joost De Maeseneer, ploegdokter bij
het ProTour-team Saxo Bank, prijst
de positieve effecten van wijn. “In
onze ploeg wordt er het hele jaar wijn
gedronken. ’s Avonds bij het eten
komt er steeds een goede fles rode
wijn op tafel. Bjarne Riis is een groot
wijnliefhebber én -kenner. Bjarne
gelooft heilig in teamwork en teamspirit.
Daarom gaan we elk jaar ook
op survivaltocht met de ploeg. Hij
vindt dat een goed glas wijn bij het
eten de spirit ten goede komt. Eén
glas moet volstaan. Net daarom
kiezen we steeds voor de betere wijn.
En dan is het handig als je een kenner
aan het hoofd van de tafel hebt.
Er zijn ook renners die ondertussen
behoorlijk veel wijnkennis hebben
vergaard en zich een mooie wijnkelder
hebben bijeen verzameld. Er zijn
ook asceten in het peloton. Carlos
Sastre heb ik bijvoorbeeld alleen bij
de echt grote successen eens zien
nippen aan een glas. Een afgetraind
lichaam kan veel af. Het effect van
een glas rode wijn is echt verwaarloosbaar
voor een coureur. Die mannen
verliezen liters water per dag en
drinken ter compensatie gigantisch
veel water en isotone en hypotone
dranken. Dat ene glas wijn maakt het
verschil niet. Er zijn ploegen waar
wijn of alcohol tout court verboden is.
Jongens toch!”
Minder testosteron
De meeste negatieve effecten van
alcohol zijn voldoende gekend.
Minder bekend is dat mannen door
het drinken van alcohol een lager
testosterongehalte kunnen krijgen.
Hoe zit het nu met de combinatie
alcohol-sport? Welke gevolgen heeft
in de spieren. Dat leidt tot extra
vermoeidheid, krampen en spierstijfheid.
Je reactiesnelheid neemt af en
dat verhoogt de kans op blessures.
De lever gebruikt de spiersuiker om
de alcohol onschadelijk te maken. De
lever is daar zo druk mee bezig dat er
geen tijd is nieuwe spiersuiker aan te
maken. Het prestatievermogen loopt
hierdoor sterk terug. Alcohol vóór het
sporten is dus een slecht idee.”
Groot herstelvermogen
Wat dan met alcohol na het sporten?
Joost De Maeseneer: “Een glas wijn
bevat wel wat calorieën. Wijn is veel
beter dan bier. Van bier drinkt men
haast altijd een dubbele hoeveelheid
(1 pint = 84 Kcal). Bovendien bevatten
sommige bieren, denk aan abdijbieren,
meer dan het dubbel aantal
calorieën (tot 240 Kcal). Deze worden
omgezet tot vet en opgestapeld in het
lichaam. 1 of 2 glaasjes wijn kunnen
geen kwaad. Je moet wel weten dat
je na het leveren van een intensieve
inspanning grote delen van je koolhydraatvoorraad
hebt opgebruikt.
Vaak heb je daarnaast nog, als gevolg
van een verhoogde zweetproductie,
een vochttekort. Beiden dienen zo
snel mogelijk te worden aangevuld in
het kader van een optimaal herstelproces.
Alcohol zorgt er echter voor
dat je meer moet plassen, terwijl een
sporter in eerste instantie juist meer
> Voor een sporter is wijn
veel beter dan bier. <
alcohol drinken voor een wedstrijd?
Joeri De Haes: “De Amerikaanse
professor Dan Burke deed hier
uitgebreid onderzoek naar. Alcohol
leidt bij zware inspanningen tot een
verhoogde opstapeling van melkzuur
vocht nodig heeft. Je lever is voor
ieder glas wijn een uur tot anderhalf
uur zoet met de afbraak. Dat atleten
door hun inspanningen de alcohol
sneller zouden afbreken dan nietsporters,
is een fabeltje. >
Grinta! | 83

Fysieke inspanning verandert niets
aan de alcoholverwerking. Wel is het
zo dat wielrenners zoveel water en
sportdranken drinken dat die twee
glazen wijn verdrinken in het niets.
Het lichaam heeft een groot herstelvermogen.
Daarenboven, wijn zuip
je niet. Je geniet er langzaam van.
Er bestaan trouwens verschillende
studies over het positieve effect van
wijn.”
Lekker medicijn
De positieve verhalen over wijn zijn
ontstaan nadat men ontdekte dat
hart- en vaatziekten relatief gezien
weinig voorkomen bij mensen uit
het Middellandse-Zeegebied. En
dat ondanks een vetrijker dieet dan
bijvoorbeeld het Amerikaanse. Verklaring?
De mediterranen drinken bij
hun maaltijden altijd (rode) wijn.
Abdelkader Petoetje
Alcohol in het peloton? Van exrenners
als Peter Van Petegem
en Johan Museeuw en van Frank
Vandenbroucke weten we dat ze
er tuk op zijn. Toch kunnen we ook
een hele tijd teruggaan in de wielergeschiedenis.
Voor renners als
Jacques Anquetil en Freddy Maertens
werkten de bubbels van een
met champagne gevulde drinkbus
als een soort turbo. Straffer is het
verhaal van de rode lantaarn van
de Tour in 1951: Abdel-Kader Zaaf
(1917-1986). Een jaar eerder was
deze Algerijn met een landgenoot
uit het peloton gedemarreerd. Ze
bouwden een voorsprong van
twintig minuten uit. Tot Zaaf over
de weg begon te zwalpen en
tegen een boom reed. Raymond
Impanis, achtste in de Tour 1950,
herinnert het zich alsof het gisteren
was: “Het was verschroeiend
heet die dag en Zaaf heeft alles
leeggedronken wat men hem aanbood.
Hij was stomdronken. En de
mensen maar lachen toen hij weer
bijkwam en hij er niet beter op
vond om het peloton tegemoet te
rijden! Tot hij het na enkele meters
weer begaf. Hij werd razend populair
en mocht in alle criteriums
opdraven… en op wijnproeverijen
natuurlijk!” Leuk detail: Marc Sleen
vereeuwigde Zaaf overigens in
een Nero-album als ‘Abdelkader
Petoetje’.
84 | Grinta!
Het zijn de antioxidanten die
hun werk doen. De antioxidanten
(flavonoïden) komen uit de druivenschil.
Wanneer LDL-cholesterol
(‘ongunstig’ cholesterol) in het bloed
circuleert, gaat het een verbinding
aan met zuurstof. Deze oxidatie leidt
tot beschadiging van bloedvaten. Die
verstoppen uiteindelijk. Antioxidanten
voorkomen de oxidatie van LDL,
Het gedacht van Paul Van Den Bosch
“Als slaapmutsje
of als beloning”
paul Van den Bosch, de topvormspecialist
van Grinta!, vindt niet dat
je de geneugten van een glaasje wijn
of bier hoeft te bannen. Zelfs niet als
je intensief traint.
“Het is zeker geen doodzonde. Een
atleet is bovenal een gewone mens
van vlees en bloed, als hij rekening
houdt met enkele negatieve aspecten
van alcohol kan hij toch hetzelfde
drinken als de niet-sporter. Vooreerst
is alcohol een diureticum, een vochtafdrijvend
middel. Bij inspanningen
verliezen we sowieso al vocht, het
is belangrijk om dat vochtverlies te
beperken en zo snel mogelijk aan
te vullen door genoeg te drinken.
Alcoholische dranken zijn daar niet
geschikt voor. Alcohol belast ook
de werking van de lever. Net dat
orgaan moet bij het sporten helpen
de afvalstoffen uit het lichaam
te verwijderen. Alcoholinname
verstoort dat proces.”
waardoor de vaten niet beschadigd
worden. Voor sommige experts is de
echte vraag dan ook niet langer of
matig drinken goed voor je is, maar
juist of algehele onthouding slecht
voor je is. De oude filosoof Plutarchus
wist het al: “Wijn is onder de dranken
de nuttigste, onder de medicijnen
de lekkerste en onder de voedingsmiddelen
de aangenaamste.” n
Dus: je moet alcoholgebruik goed timen?
“Kort voor, tijdens of onmiddellijk na een inspanning valt alcoholgebruik
inderdaad sterk af te raden. Het ideale moment is ’s avonds, mede doordat
alcohol slaapbevorderend werkt. Eén glas is prima, maar die gunstige invloed
neemt niet toe als je de hoeveelheid verhoogt. Na meerdere drankjes zal je wel
makkelijk inslapen maar daarna vooral onrustig slapen en snel weer wakker
worden. Een slaapmutsje is oké als je oplet voor gewenning: wanneer je altijd
eerst een glas nodig hebt om te kunnen slapen, zit ’t fout.”
En wat met alcohol als ‘decompensatie’?
“Een sporter leeft inderdaad vaak onder een continu strafregime om zijn doel
te bereiken. ’s Avonds een glas als beloning, ter ontspanning, moet kunnen.
Met mate. Voor wie probeert gewicht te verliezen is alcohol dan weer minder
geschikt. Een glas bier of wijn bevat op zich niet zo veel calorieën maar
het zijn vooral overbodige calorieën die weinig energie leveren. Kortom: de
wielertoerist die louter als ontspanning fietst moet zijn pintje niet laten. Streef
je echt een sportief doel na, dan ga je best wat bewuster te werk als je een fles
ontkurkt.”