30.09.2013 Views

Poorten van inzicht en liefde nr. 2 1995_1996 - Marieke de Vrij

Poorten van inzicht en liefde nr. 2 1995_1996 - Marieke de Vrij

Poorten van inzicht en liefde nr. 2 1995_1996 - Marieke de Vrij

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>Poort<strong>en</strong></strong> <strong>van</strong> <strong>inzicht</strong> <strong>en</strong> <strong>lief<strong>de</strong></strong>.<br />

No. 2.<br />

Ont<strong>van</strong>g<strong>en</strong> 28 oktober <strong>1995</strong><br />

te Alkmaar.<br />

Korte inhoud <strong>van</strong> dit boekje.<br />

Innerlijke gerechtigdheid aan te gaan in sprek<strong>en</strong><br />

wanneer m<strong>en</strong> wez<strong>en</strong>lijk oprecht zichzelf bek<strong>en</strong>t <strong>en</strong> daarmee belastering <strong>van</strong><br />

an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> het hoofd biedt.<br />

Zij die wez<strong>en</strong>lijk in staat zijn zichzelve te k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>, di<strong>en</strong><strong>en</strong> zichzelve voor te<br />

houd<strong>en</strong>, dat wat an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> h<strong>en</strong> aa<strong>nr</strong>ek<strong>en</strong><strong>en</strong> m<strong>en</strong>igmaal niet op juistheid is<br />

gebaseerd. Daar dat wat wez<strong>en</strong>lijk geme<strong>en</strong>d in zichzelve getoond is, immer<br />

voorrang verdi<strong>en</strong>t.<br />

An<strong>de</strong>r<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> dat belaster<strong>en</strong>, maar <strong>de</strong> belastering di<strong>en</strong>t niet in <strong>de</strong> persoon<br />

zelf dan óók gestalte te krijg<strong>en</strong>.<br />

Innerlijke onachtzaamheid naar zichzelf toe te pleg<strong>en</strong>, voortkom<strong>en</strong>d uit<br />

aantasting welke <strong>van</strong> buit<strong>en</strong> af geschonk<strong>en</strong> is, zal immer tot zelfverkleining<br />

aanleiding gev<strong>en</strong>, daar wanneer m<strong>en</strong> niet wez<strong>en</strong>lijk zichzelve ter harte durft te<br />

nem<strong>en</strong>, an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> inbreuk do<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> het <strong>en</strong>ergiepatroon welke <strong>de</strong>ze m<strong>en</strong>s zelf<br />

t<strong>en</strong> di<strong>en</strong>ste staat.<br />

Wanneer m<strong>en</strong> daarom bij herhaling zichzelve wegcijfert in welgeme<strong>en</strong>d<br />

sprek<strong>en</strong>, dan zull<strong>en</strong> an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> m<strong>en</strong>igmaal nam<strong>en</strong>s hem sprek<strong>en</strong>, onterecht. U<br />

di<strong>en</strong>t uzelve daarom te beschutt<strong>en</strong> voor inkijk <strong>van</strong> <strong>de</strong>rd<strong>en</strong>, wanneer zij niet<br />

welgeme<strong>en</strong>d uw belang<strong>en</strong> behartig<strong>en</strong>. Vroegtijdige signalering hier<strong>van</strong> is<br />

daarom <strong>van</strong> wez<strong>en</strong>lijk belang, daar u an<strong>de</strong>rs uzelve blijv<strong>en</strong>d o<strong>nr</strong>echt aandoet.<br />

Deze poort<strong>en</strong> word<strong>en</strong> door <strong>Marieke</strong> <strong>en</strong> haar begelei<strong>de</strong>rs belicht.<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 1


Hieron<strong>de</strong>r vindt u e<strong>en</strong> aantal on<strong>de</strong>rwerp<strong>en</strong> die in <strong>de</strong>ze uitgave voorkom<strong>en</strong>.<br />

Inhoud:<br />

- Belastering<br />

- Communicatie (storing<strong>en</strong>/patron<strong>en</strong>)<br />

- Contact herstell<strong>en</strong><br />

- E<strong>en</strong>zaamheid<br />

- Eig<strong>en</strong>waar<strong>de</strong> (handhav<strong>en</strong>/herstell<strong>en</strong>)<br />

- Gesprek (in rust lat<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong>)<br />

- Innerlijke gerechtigheid (aangaan in sprek<strong>en</strong>)<br />

- Innerlijke onachtzaamheid (naar jezelf pleg<strong>en</strong>)<br />

- Innerlijke onafhankelijkheid<br />

- Innerlijke waardigheid<br />

- Intimidatie<br />

- Jaloersheid (om gav<strong>en</strong>)<br />

- Kwets<strong>en</strong><br />

- M<strong>en</strong>tale allergie<br />

- Negatieve beeld<strong>en</strong> <strong>en</strong> gezegd<strong>en</strong> (over jezelf)<br />

- Oerprincipe (mannelijk- <strong>en</strong> vrouwelijk-)<br />

- Pesterij<strong>en</strong> (kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>)<br />

- Projecties<br />

- Relaties (verbrek<strong>en</strong>)<br />

- Rod<strong>de</strong>l<br />

- Rouwprocess<strong>en</strong> (<strong>van</strong> verlies)<br />

- Rust (emotionele)<br />

- Spiraal <strong>van</strong> <strong>lief<strong>de</strong></strong><br />

- Sprek<strong>en</strong> (innerlijk -/in zorgvuldigheid -)<br />

- Toetsingsperio<strong>de</strong><br />

- Veelwet<strong>en</strong>dheid<br />

- Verwachting<strong>en</strong> (in relaties)<br />

- Wegcijfer<strong>en</strong> (in sprek<strong>en</strong>)<br />

- Wez<strong>en</strong>lijke behoeft<strong>en</strong><br />

- Zelfgeloof<br />

- Zelfrespect<br />

- Zelfverkleining<br />

- Zelfverlat<strong>en</strong>heid<br />

- Zelfwaar<strong>de</strong>ring<br />

- Zielsverbinding<strong>en</strong><br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 2


Innerlijke gerechtigdheid aan te gaan in sprek<strong>en</strong><br />

wanneer m<strong>en</strong> wez<strong>en</strong>lijk oprecht zichzelf bek<strong>en</strong>t <strong>en</strong> daarmee belastering <strong>van</strong><br />

<strong>Marieke</strong>:<br />

an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> het hoofd biedt.<br />

Corma op<strong>en</strong>t met zang <strong>de</strong>ze bije<strong>en</strong>komst, zij zal zing<strong>en</strong>: "De dag waarop ik toesta mezelf<br />

te zijn". Dat is e<strong>en</strong> oud gedicht <strong>van</strong> mij, ik heb het geschrev<strong>en</strong> zo rond mijn 25e, jaar.<br />

De dag waarop ik toesta mezelf te zijn<br />

De dag waarop ik toesta mezelf te zijn<br />

die dag waarop ik afstand doe <strong>van</strong> mijn pijn<br />

iemand te zijn, die ik niet langer wez<strong>en</strong> kan<br />

te lev<strong>en</strong> ein<strong>de</strong>lijk<br />

<strong>en</strong> niet pas dan, pas dan.<br />

De dag waarop ik kies<br />

ik b<strong>en</strong> wie ik b<strong>en</strong><br />

die dag dat ik mezelf ontworstel <strong>en</strong> herk<strong>en</strong><br />

ik voel, het kan nu niet lang meer dur<strong>en</strong><br />

dat dit vecht<strong>en</strong> ophoudt<br />

<strong>en</strong> <strong>de</strong> pijn, <strong>de</strong>ze ongezi<strong>en</strong>e pijn.<br />

De begele<strong>de</strong>rs gev<strong>en</strong> <strong>de</strong> volg<strong>en</strong><strong>de</strong> tekst door:<br />

“Innerlijke gerechtigdheid aan te gaan in sprek<strong>en</strong> wanneer m<strong>en</strong> wez<strong>en</strong>lijk<br />

oprecht zichzelf bek<strong>en</strong>t <strong>en</strong> daarmee belastering <strong>van</strong> an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> het hoofd biedt.<br />

Zij die wez<strong>en</strong>lijk in staat zijn zichzelve te k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>, di<strong>en</strong><strong>en</strong> zichzelve voor te<br />

houd<strong>en</strong>, dat wat an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> h<strong>en</strong> aa<strong>nr</strong>ek<strong>en</strong><strong>en</strong> m<strong>en</strong>igmaal niet op juistheid is<br />

gebaseerd. Daar dat wat wez<strong>en</strong>lijk geme<strong>en</strong>d in zichzelve getoond is, immer<br />

voorrang verdi<strong>en</strong>t. <strong>Marieke</strong> zal onze woord<strong>en</strong> toelicht<strong>en</strong>.”<br />

<strong>Marieke</strong>:<br />

De term die mijn begelei<strong>de</strong>rs gebruik<strong>en</strong> is 'innerlijke gerechtigdheid in sprek<strong>en</strong>'. Daar<br />

dat, zegg<strong>en</strong> zij, wat oprecht gek<strong>en</strong>d is in zichzelve, <strong>en</strong> <strong>van</strong>uit oprechte<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 3


geme<strong>en</strong>dheid naar buit<strong>en</strong> toe gebracht, niet voor belastering vatbaar is.<br />

An<strong>de</strong>r<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> dat belaster<strong>en</strong>, maar <strong>de</strong> belastering di<strong>en</strong>t niet in <strong>de</strong> persoon<br />

zelf dan óók gestalte te krijg<strong>en</strong>.<br />

Nog simpeler uitgelegd: als je wez<strong>en</strong>lijk oprecht iets naar buit<strong>en</strong> toe uitspreekt <strong>en</strong> <strong>de</strong><br />

an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> <strong>de</strong> diepte niet herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> zelfbek<strong>en</strong>ning die je daarmee naar<br />

buit<strong>en</strong> toe sch<strong>en</strong>kt, dan kunn<strong>en</strong> zij jou belaster<strong>en</strong> <strong>van</strong>uit het onvermog<strong>en</strong> jou aan te zi<strong>en</strong><br />

in dat wat mid<strong>de</strong>ls jouw sprek<strong>en</strong> naar buit<strong>en</strong> toe uitmondt. Wez<strong>en</strong>lijk zelfgeloof di<strong>en</strong>t dan<br />

voorop te staan, omdat, wanneer je je teveel mee laat glijd<strong>en</strong> in dat wat <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r<br />

beticht<strong>en</strong>d aan jou laat wet<strong>en</strong>, je in wez<strong>en</strong> ongeloof naar jezelf toe etaleert. Het is e<strong>en</strong><br />

innerlijke waardigheid, wanneer je wez<strong>en</strong>lijk oprecht b<strong>en</strong>t geweest in het uit<strong>en</strong> <strong>van</strong> wat<br />

innerlijk in jou bek<strong>en</strong>d is, dat je je daar ook wez<strong>en</strong>lijk moedig in di<strong>en</strong>t te blijv<strong>en</strong> durv<strong>en</strong><br />

ton<strong>en</strong>. Is het niet mogelijk naar buit<strong>en</strong>, dan in ie<strong>de</strong>r geval zelfstandig-staand in jezelf.<br />

Blijkbaar zijn we hier met e<strong>en</strong> aantal m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> bij elkaar bij wie dat op dit mom<strong>en</strong>t speelt,<br />

an<strong>de</strong>rs wordt <strong>de</strong>ze Poort niet vrijgegev<strong>en</strong>. Kunn<strong>en</strong> jullie dit zo herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>? Ik zie verschil-<br />

l<strong>en</strong><strong>de</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> knikk<strong>en</strong>. Dan zal ik ver<strong>de</strong>r naar <strong>de</strong> begelei<strong>de</strong>rs luister<strong>en</strong> om voortzetting<br />

te gev<strong>en</strong> op <strong>de</strong>ze Poort.<br />

De begelei<strong>de</strong>rs gev<strong>en</strong> <strong>de</strong> volg<strong>en</strong><strong>de</strong> tekst door:<br />

“Innerlijke onachtzaamheid naar zichzelf toe te pleg<strong>en</strong>, voortkom<strong>en</strong>d uit<br />

aantasting welke <strong>van</strong> buit<strong>en</strong> af geschonk<strong>en</strong> is, zal immer tot zelfverkleining<br />

aanleiding gev<strong>en</strong>, daar wanneer m<strong>en</strong> niet wez<strong>en</strong>lijk zichzelve ter harte durft te<br />

nem<strong>en</strong>, an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> inbreuk do<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> het <strong>en</strong>ergiepatroon welke <strong>de</strong>ze m<strong>en</strong>s zelf<br />

t<strong>en</strong> di<strong>en</strong>ste staat.<br />

Wanneer m<strong>en</strong> daarom bij herhaling zichzelve wegcijfert in welgeme<strong>en</strong>d<br />

sprek<strong>en</strong>, dan zull<strong>en</strong> an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> m<strong>en</strong>igmaal nam<strong>en</strong>s hem sprek<strong>en</strong>, onterecht. U<br />

di<strong>en</strong>t uzelve daarom te beschutt<strong>en</strong> voor inkijk <strong>van</strong> <strong>de</strong>rd<strong>en</strong>, wanneer zij niet<br />

welgeme<strong>en</strong>d uw belang<strong>en</strong> behartig<strong>en</strong>. Vroegtijdige signalering hier<strong>van</strong> is<br />

daarom <strong>van</strong> wez<strong>en</strong>lijk belang, daar u an<strong>de</strong>rs uzelve blijv<strong>en</strong>d o<strong>nr</strong>echt aandoet.<br />

Kunt u dit begrijp<strong>en</strong>?”<br />

<strong>Marieke</strong>:<br />

Wanneer je uit compassie of mildheid naar an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> toe niet herhaalt wat je e<strong>en</strong>s<br />

uitgesprok<strong>en</strong> hebt, maar emotioneel inlevert om <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r voorrang te bied<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> zijn<br />

onjuistheid <strong>van</strong> sprek<strong>en</strong>, dan leidt dat tot verkleining <strong>van</strong> je zelfaanzicht. Wanneer je <strong>de</strong><br />

an<strong>de</strong>r ruimte geeft om te blijv<strong>en</strong> doorsprek<strong>en</strong> in onzorgvuldige bewoording<strong>en</strong> naar jou<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 4


toe gericht, dan verklein je je zelfaanzicht, want je gaat niet respectvol, eervol om met<br />

jezelf. Dat leidt ertoe, doordat jij ge<strong>en</strong> weerwoord biedt, dat <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r steeds dieper be-<br />

voegd d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>d is dat wat hij zegt juist is. Hij neemt daardoor steeds meer ruimte in<br />

binn<strong>en</strong> jouw persoonlijk lev<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> onzorgvuldige wijze <strong>van</strong> uitgang.<br />

Het is daarom wez<strong>en</strong>lijk om zelfsprek<strong>en</strong>d te blijv<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> innerlijk geloof in dat wat<br />

mid<strong>de</strong>ls jouw uitmonding naar buit<strong>en</strong> komt. De an<strong>de</strong>r biedt je dan ge<strong>en</strong> ruimte om in<br />

onzorgvuldigheid die zak<strong>en</strong> te herhal<strong>en</strong> die jóúw gevoelslev<strong>en</strong> betreff<strong>en</strong> <strong>en</strong> niet <strong>de</strong> zijne.<br />

Je kan je bijvoorbeeld voorstell<strong>en</strong> dat als iemand jou of mij niet kan begrijp<strong>en</strong>, hij dat<br />

gerust mag zegg<strong>en</strong>, want dat is zijn eig<strong>en</strong> beleving. De an<strong>de</strong>r kan ook gerust zegg<strong>en</strong> dat<br />

hij zich daar onbehaaglijk bij voelt. Dat kan <strong>en</strong> dat mag. Máár, wanneer an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> uit<br />

gaan sprek<strong>en</strong> dat jij (wellicht) dìt bedoelt <strong>en</strong> dat bedoelt, dan is dat e<strong>en</strong> veron<strong>de</strong>rstelling,<br />

dat kan <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r niet voor 100% wet<strong>en</strong>. Je di<strong>en</strong>t dus <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r dàt te lat<strong>en</strong> uitsprek<strong>en</strong><br />

wat e<strong>en</strong> beleving in hem oproept, maar niet in te lat<strong>en</strong> vull<strong>en</strong> wat jouw beleving zèlf<br />

k<strong>en</strong>merkt. Want dat is jouw beleving. Is dat zo te begrijp<strong>en</strong>?<br />

Vervolg<strong>en</strong>s is het ess<strong>en</strong>tieel om rust te nem<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s het sprek<strong>en</strong>, omdat je an<strong>de</strong>rs<br />

overlad<strong>en</strong> wordt door d<strong>en</strong>kbeeld<strong>en</strong> die je niet e<strong>en</strong>voudig snel gevoelsmatig <strong>en</strong> m<strong>en</strong>taal<br />

kan verwerk<strong>en</strong>. Dan <strong>de</strong> an<strong>de</strong>re kant. Wanneer je je laat verleid<strong>en</strong> om teveel te luister<strong>en</strong><br />

zon<strong>de</strong>r rust tuss<strong>en</strong>in, binn<strong>en</strong> zo'n spanningsveld <strong>van</strong> terechtwijzing<strong>en</strong> <strong>van</strong> e<strong>en</strong> an<strong>de</strong>r<br />

naar jou toe gericht, leidt dat ertoe dat je teveel in één keer op gaat nem<strong>en</strong>. Je verkeert<br />

dan all<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> ongelukkige omstandigheid, omdat zak<strong>en</strong> niet, innerlijk langdurig,<br />

terecht, bestu<strong>de</strong>erd kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Wanneer person<strong>en</strong> dan overhaast tot conclusies<br />

kom<strong>en</strong>, dan zijn <strong>de</strong>ze m<strong>en</strong>igmaal niet gebaseerd op zorgvuldig we<strong>de</strong>rzijds overleg.<br />

Wez<strong>en</strong>lijke belangstelling di<strong>en</strong>t daarom voorop te staan <strong>en</strong> respect naar e<strong>en</strong> niet geheel<br />

kunn<strong>en</strong> begrijp<strong>en</strong> <strong>van</strong> wat <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r laat wet<strong>en</strong> omtr<strong>en</strong>t zichzelf.<br />

“Basale vorming is hier<strong>van</strong> het gevolg, omdat, wanneer m<strong>en</strong> wez<strong>en</strong>lijk oprecht<br />

elkan<strong>de</strong>r blijft ontmoet<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> ongewoonheid <strong>van</strong> omstandighed<strong>en</strong> omdat<br />

m<strong>en</strong> elkan<strong>de</strong>r niet <strong>van</strong>zelfsprek<strong>en</strong>d begrijpt, dan leidt dit tot uitbreiding <strong>van</strong><br />

k<strong>en</strong>nisgav<strong>en</strong>” Dit zegg<strong>en</strong> mijn begelei<strong>de</strong>rs.<br />

Het is het on<strong>de</strong>rzoek waard om elkan<strong>de</strong>r te blijv<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>, maar respectvol. Mijn bege-<br />

lei<strong>de</strong>rs gev<strong>en</strong> aan dat dit voor dit mom<strong>en</strong>t voldo<strong>en</strong><strong>de</strong> is. We zijn nu toe zijn aan verdie-<br />

ping. Het on<strong>de</strong>rwerp voor nu is dus 'gerechtigdheid in sprek<strong>en</strong>'; wanneer je wez<strong>en</strong>lijk<br />

geme<strong>en</strong>d <strong>en</strong> oprecht jezelf naar buit<strong>en</strong> toe br<strong>en</strong>gt, je eig<strong>en</strong> Zelf k<strong>en</strong>t.<br />

De an<strong>de</strong>r interpreteert je soms verkeerd <strong>en</strong> legt daar e<strong>en</strong> behoorlijke druk op, waardoor<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 5


jij vaak te weinig krachtig b<strong>en</strong>t om in je oprechtheid te blijv<strong>en</strong> staan. Je gaat je<br />

wegcijfer<strong>en</strong> om voorrang te gev<strong>en</strong> aan <strong>de</strong> impressies <strong>van</strong> <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r die afbreuk do<strong>en</strong> aan<br />

jouw eig<strong>en</strong>heid. Dat is dus het punt <strong>van</strong> <strong>de</strong>l<strong>en</strong>.<br />

Corma zingt nu het lied:"Ja, ik hou <strong>van</strong> mezelf". Het thema dat mijn begelei<strong>de</strong>rs ingeleid<br />

hebb<strong>en</strong> staat heel erg in contact met het thema zelfrespect.<br />

Vraag:<br />

Ik hou <strong>van</strong> mijzelf<br />

Ja, ik hou <strong>van</strong> mijzelf<br />

<strong>en</strong> omarm mij in dit wet<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> in stilte toon ik mijzelf<br />

wat ik <strong>van</strong>uit e<strong>en</strong>zaamheid<br />

in mijzelf heb neergelegd.<br />

Want tuss<strong>en</strong> gister<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>van</strong>daag<br />

b<strong>en</strong> ik meer alle<strong>en</strong> geweest<br />

dan ik in woord<strong>en</strong> kan b<strong>en</strong>oem<strong>en</strong>.<br />

En in <strong>de</strong> pijn <strong>van</strong> het niet<br />

verstaanbaar <strong>de</strong>l<strong>en</strong> bij elkaar<br />

heb ik alles aan mijzelf getoond.<br />

Alle<strong>en</strong> ik k<strong>en</strong> <strong>de</strong> stapp<strong>en</strong><br />

die ik heb gezet<br />

in al mijn pog<strong>en</strong> om te groei<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> hoe ik telk<strong>en</strong>s tot acceptatie kwam<br />

<strong>van</strong> <strong>de</strong>ze zo lange lijd<strong>en</strong>sweg.<br />

Alle<strong>en</strong> ik k<strong>en</strong> in diepte<br />

mijn onverwoestbaar gebrok<strong>en</strong> hart<br />

<strong>en</strong> <strong>de</strong> parel die hierin is geslep<strong>en</strong>.<br />

Wanneer laat je het negatieve beeld bij <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r, dus het negatieve gezeg<strong>de</strong> over jou,<br />

wanneer ga je erteg<strong>en</strong>in of laat je ev<strong>en</strong>tueel zelfs die persoon, die wat jij positief zegt<br />

negatief teruggeeft, los?<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 6


<strong>Marieke</strong>:<br />

Dat is e<strong>en</strong> belangrijk gebeur<strong>en</strong>. Ik ga innerlijk kijk<strong>en</strong> of het antwoord zorgvuldig te<br />

gev<strong>en</strong> is. Belangrijk is dat <strong>de</strong> eig<strong>en</strong>-waar<strong>de</strong> gehandhaafd wordt. Dàt di<strong>en</strong><strong>en</strong> we immer<br />

als uitgangspunt te stell<strong>en</strong>. Wanneer je eig<strong>en</strong>waar<strong>de</strong> niet langer aangetast kan word<strong>en</strong><br />

door (negatieve) rod<strong>de</strong>l <strong>van</strong> <strong>de</strong>rd<strong>en</strong>, dan kan je, wet<strong>en</strong>d dat <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r rod<strong>de</strong>lt, bij jezelf<br />

blijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> je gang gaan, omdat je voldo<strong>en</strong><strong>de</strong> innerlijke standvastigheid in jezelf hebt<br />

neergelegd. E<strong>en</strong> afweging voor jezelf is: hoe nauw sta ik in verbinding met die persoon?<br />

In welke mate b<strong>en</strong> ik betrokk<strong>en</strong> bij die persoon <strong>en</strong> wat doet het me als juist <strong>de</strong>ze<br />

persoon mij afwijst? Dan zul je merk<strong>en</strong> dat waar die betrokk<strong>en</strong>heid het grootst is, je zelf<br />

ook <strong>de</strong> grootste behoefte aan ophel<strong>de</strong>ring hebt.<br />

Stel dat er in jouw straat gerod<strong>de</strong>ld wordt over jou. Het kan zijn dat al die m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> te ver<br />

af zijn voor jou om persoonlijk naar al die huiz<strong>en</strong> toe te gaan <strong>en</strong> zak<strong>en</strong> te herstell<strong>en</strong>,<br />

maar het kan ook goed voor jezelf zijn om het wèl te do<strong>en</strong>. Dat is maar net wat je daar<br />

zelf in nodig hebt. Als het bijvoorbeeld om je partner gaat, of je kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>, vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> of<br />

familieled<strong>en</strong>, dan wordt je eig<strong>en</strong>lijk al dieper getriggerd om te kijk<strong>en</strong> hoe je kan staan<br />

wanneer afwijzing actief is, <strong>en</strong> of je het zelf nodig hebt om daar keer op keer op in te<br />

gaan wanneer je ziet dat <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r onzorgvuldig met jou om gaat.<br />

Wat voor mij altijd heel help<strong>en</strong>d is geweest, is innerlijk te on<strong>de</strong>rzoek<strong>en</strong> of <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r<br />

wèrkelijk niet an<strong>de</strong>rs kan, of dat <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r wel an<strong>de</strong>rs kan, maar niet wil. Dat is voor mij<br />

altijd e<strong>en</strong> toetsing geweest waar ik veel aan heb gehad. Ik heb in mijn omgeving veel<br />

m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> gehad die mij echt gekwetst hebb<strong>en</strong>, maar <strong>van</strong>uit onwet<strong>en</strong>dheid. Als iemand je<br />

kwetst <strong>van</strong>uit onwet<strong>en</strong>dheid, dan zijn dat min<strong>de</strong>r zware wond<strong>en</strong> dan wanneer iemand je<br />

bewust kwetst <strong>en</strong> ook als doel heeft jou te kwetst<strong>en</strong> <strong>en</strong> werkelijk alles op alles zet om<br />

dat te do<strong>en</strong>. Ik zou zegg<strong>en</strong>: person<strong>en</strong> die <strong>van</strong>uit onwet<strong>en</strong>dheid kwetst<strong>en</strong>, hebb<strong>en</strong> er vaak<br />

ge<strong>en</strong> erg in hoe pijnlijk zij jou b<strong>en</strong>a<strong>de</strong>r<strong>en</strong> <strong>van</strong>uit hun onwet<strong>en</strong>dheid. Ik heb zelf altijd<br />

afgetast, in hoeverre ik h<strong>en</strong> kon aansprek<strong>en</strong> om meer tekst <strong>en</strong> uitleg aan mij te kunn<strong>en</strong><br />

gev<strong>en</strong>, zodat hun wet<strong>en</strong> wat aangescherpt zou kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Ook dan zul je hele grote<br />

part<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>kom<strong>en</strong> die zij niet kunn<strong>en</strong> belop<strong>en</strong>, omdat hun bewustzijn an<strong>de</strong>rs<br />

ontwikkeld is dan het jouwe. Dat is nou e<strong>en</strong>maal die verscheid<strong>en</strong>heid die we als m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

on<strong>de</strong>rling hebb<strong>en</strong>.<br />

Ikzelf heb er mijn rust in gevond<strong>en</strong> om te accepter<strong>en</strong> dat <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r niet an<strong>de</strong>rs kan<br />

kijk<strong>en</strong>, gezi<strong>en</strong> zijn eig<strong>en</strong> bewustzijn <strong>en</strong> ik heb daar vre<strong>de</strong> mee. Ik kies ervoor om niet<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 7


teveel op díé plaats<strong>en</strong> te zijn wanneer ik mezelf di<strong>en</strong> te voed<strong>en</strong>. Heb ik op dat mom<strong>en</strong>t<br />

ge<strong>en</strong> voeding nodig, dan kan ik daar zijn <strong>en</strong> kan daarmee wez<strong>en</strong>. Er kunn<strong>en</strong> dan<br />

algem<strong>en</strong>e on<strong>de</strong>rwerp<strong>en</strong> aan <strong>de</strong> or<strong>de</strong> kom<strong>en</strong>. Maar als ik voeding nodig heb, dan br<strong>en</strong>g ik<br />

mezelf dus niet in e<strong>en</strong> gebied waar ik te kwetsbaar b<strong>en</strong>.<br />

Dan is er <strong>de</strong> groep person<strong>en</strong> die het doel hebb<strong>en</strong> om te kwets<strong>en</strong>. Dat is ge<strong>en</strong> kwestie <strong>van</strong><br />

onwet<strong>en</strong>dheid, maar vaak e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>tale allergie teg<strong>en</strong> wat jij als persoon oproept. Deze<br />

person<strong>en</strong> tracht<strong>en</strong> je vaak m<strong>en</strong>taal on<strong>de</strong>ruit te hal<strong>en</strong> met woord <strong>en</strong> weerwoord. Ik b<strong>en</strong> er<br />

langdurig op beproefd. Mijn begelei<strong>de</strong>rs hebb<strong>en</strong> in die jar<strong>en</strong> dat dit met mij sterk gaan<strong>de</strong><br />

was <strong>en</strong> ook later to<strong>en</strong> ik daarmee klaar was, gezegd dat ik <strong>de</strong> kruisiging <strong>van</strong> het d<strong>en</strong>k<strong>en</strong><br />

doorgegaan was. Dat hield concreet in, dat ik <strong>van</strong> dag tot dag getoetst b<strong>en</strong> door an<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />

op wat ik letterlijk <strong>de</strong>ed <strong>en</strong> met mijn gav<strong>en</strong> kan je blijv<strong>en</strong> toets<strong>en</strong>.<br />

Kan je het je e<strong>en</strong> beetje voorstell<strong>en</strong> hoe zo’n toetsing gaat? Als ik iets voel; waar voel je<br />

dat dan aan? En hoe moet ik dat dan bewijz<strong>en</strong>? En <strong>de</strong> vraag <strong>van</strong> buit<strong>en</strong>; weet je dat dan<br />

wel zeker? Et cetera, Et cetera. Wat je in zo'n toetsingsperio<strong>de</strong> leert is, op e<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong><br />

og<strong>en</strong>blik, uitein<strong>de</strong>lijk, in <strong>de</strong> bemoediging naar jezelf toe te kom<strong>en</strong>. Je merkt dan dat je<br />

voelt, dat je púúr voelt, dat heeft ge<strong>en</strong> ka<strong>de</strong>r <strong>van</strong> wet<strong>en</strong>schappelijke bewijskracht, het is<br />

<strong>de</strong> innerlijke doorleving <strong>van</strong> waaruit je spreekt. Hoe meer ik daarmee in rust kwam, hoe<br />

gemakkelijker ik <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r emotioneel kon loslat<strong>en</strong>; in <strong>de</strong> acceptatie dat als <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r mij<br />

niet kon liefhebb<strong>en</strong> zoals ik was, dat het dan jammer was. Als iemand niet met mij zoals<br />

ik nu b<strong>en</strong> kan zijn, dan verdi<strong>en</strong>t <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r daar respect voor, maar ik ook.<br />

Ik heb uitein<strong>de</strong>lijk vre<strong>de</strong> ler<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> door, door heel veel rouwprocess<strong>en</strong> <strong>van</strong> verlies<br />

he<strong>en</strong> te gaan. Door <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r met e<strong>en</strong> op<strong>en</strong> hart te lat<strong>en</strong> gaan, maar in zelfwaar<strong>de</strong>ring te<br />

blijv<strong>en</strong> rust<strong>en</strong>. Als person<strong>en</strong> daar ge<strong>en</strong> vre<strong>de</strong> mee hebb<strong>en</strong>, dan di<strong>en</strong> je je er<strong>van</strong> bewust<br />

te zijn dat je e<strong>en</strong> zware spiegeling b<strong>en</strong>t <strong>en</strong> dus <strong>de</strong> zware projecties op je krijgt. Wat<br />

teg<strong>en</strong> mij vaak gezegd werd was dat <strong>de</strong>ze person<strong>en</strong> gew<strong>en</strong>d war<strong>en</strong>, als zij m<strong>en</strong>taal alert<br />

war<strong>en</strong>, altijd weerwoord te verkrijg<strong>en</strong>. Zij war<strong>en</strong> gew<strong>en</strong>d altijd <strong>de</strong> sterkste te kunn<strong>en</strong> zijn<br />

<strong>en</strong> haal<strong>de</strong> daar emotionele bevrediging uit <strong>en</strong> dat nam<strong>en</strong> ze bij mij niet waar. Wat ze<br />

zag<strong>en</strong> was dat ik verdriet had om het gebrek aan contact <strong>en</strong> dat ik niet in het weerwoord<br />

ging. Ik heb dan ook vaak gehoord: "Jij hebt er nog niet voor <strong>de</strong> helft erg in wat je<br />

daarmee met mij doet, want ik win altijd overal met mijn m<strong>en</strong>tale overwicht, maar met<br />

jouw verdriet kan ik niet zijn". Uitein<strong>de</strong>lijk breekt het verzet <strong>van</strong> <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r, want hij komt<br />

zichzelf teg<strong>en</strong> in zijn m<strong>en</strong>tale machtstructur<strong>en</strong> die ge<strong>en</strong> overwicht meer blijk<strong>en</strong> te<br />

hebb<strong>en</strong>.<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 8


Dan is er het aspect <strong>van</strong>: wanneer ga je bij <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r weg? Ik ga pas bij <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r weg<br />

na, ik zou zegg<strong>en</strong>, oeverloos geprobeerd te hebb<strong>en</strong>. Tot er e<strong>en</strong> gr<strong>en</strong>s bereikt is waarin ik<br />

voel dat het mijn eig<strong>en</strong> opdracht voor dit lev<strong>en</strong> in <strong>de</strong> weg staat. Wanneer ik voel dat ik<br />

langdurig mijn zijn geschonk<strong>en</strong> heb ter verlev<strong>en</strong>diging <strong>van</strong> <strong>de</strong> relatie met elkaar <strong>en</strong> <strong>de</strong><br />

an<strong>de</strong>r kan niet waarnem<strong>en</strong> wat geschonk<strong>en</strong> wordt, kan niet in rust daarmee zijn; dan<br />

verdi<strong>en</strong><strong>en</strong> ik <strong>en</strong> an<strong>de</strong>r rust. Dan b<strong>en</strong> ik vaak <strong>de</strong>g<strong>en</strong>e die kiest om te gaan, omdat ik voel<br />

dat ik <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r teveel belast met mijn blijv<strong>en</strong>. Daar rouw ik om. Het is e<strong>en</strong> heel ver-<br />

drietig stadium, als je voelt dat je afscheid di<strong>en</strong>t te nem<strong>en</strong> <strong>en</strong> je hart is nog zo op<strong>en</strong>,<br />

want het punt is dat ik afscheid neem met mijn hart op<strong>en</strong>. Ook als er al zo on-gelooflijk<br />

veel gebeurd is.<br />

Het is misschi<strong>en</strong> goed om e<strong>en</strong> gedicht voor te lez<strong>en</strong> rondom het weggaan, ter<br />

verdui<strong>de</strong>lijking.<br />

Het wacht<strong>en</strong> is voorbij<br />

Wacht<strong>en</strong>d op sam<strong>en</strong>gaan<br />

heb ik <strong>de</strong> dag<strong>en</strong> gevuld<br />

op<strong>en</strong>- <strong>en</strong> vrij-lat<strong>en</strong>d<br />

zelf-drag<strong>en</strong>d<br />

alle<strong>en</strong><br />

m<strong>en</strong>igmaal in kracht.<br />

Nu di<strong>en</strong> ik te gaan<br />

Het wacht<strong>en</strong> is voorbij.<br />

Zij op wie ik wachtte<br />

di<strong>en</strong><strong>en</strong> meer dan ooit daarvóór<br />

zelf hun eig<strong>en</strong> keuzes te mak<strong>en</strong>.<br />

Ik zelf<br />

sta nu alle<strong>en</strong><br />

voor <strong>de</strong> opdracht<br />

te kom<strong>en</strong> tot zelf-uitgaan<br />

zelf uit te zett<strong>en</strong><br />

dieper dan ooit daarvoor.<br />

Wacht<strong>en</strong> in <strong>de</strong>ze fase<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 9


op h<strong>en</strong> die ik zo min<br />

zou leid<strong>en</strong> tot krachtverlies<br />

in mij.<br />

Ruimte heb ik<br />

in overvloed geschonk<strong>en</strong><br />

voor hun zelf-gaan<strong>de</strong> proces<br />

<strong>en</strong> voeding ev<strong>en</strong>e<strong>en</strong>s.<br />

Ik di<strong>en</strong> h<strong>en</strong> <strong>van</strong>af nu<br />

het eig<strong>en</strong> proces te lat<strong>en</strong>.<br />

Het wacht<strong>en</strong> voor mij<br />

is nu voorbij.<br />

Wij schov<strong>en</strong> weer aane<strong>en</strong><br />

Wij schov<strong>en</strong> weer aane<strong>en</strong><br />

huid aan huid<br />

<strong>en</strong> liet<strong>en</strong> og<strong>en</strong> versmelt<strong>en</strong>.<br />

Alle<strong>en</strong> ìk was an<strong>de</strong>rs dan daarvoor<br />

<strong>en</strong> daarvoor <strong>en</strong> daarvoor ....<br />

De herhaling <strong>van</strong> maand<strong>en</strong>lange<br />

afwezigheid in contactloosheid<br />

<strong>van</strong> jou naar mij toe<br />

had behoedzaamheid gewev<strong>en</strong><br />

tot in ie<strong>de</strong>re vezel <strong>van</strong> mijn zijn.<br />

In louter<strong>en</strong><strong>de</strong> e<strong>en</strong>zaamheid<br />

had mijn ik in bedachtzaamheid<br />

zachtmoedig e<strong>en</strong> nieuwe huid gereg<strong>en</strong>.<br />

Mijn <strong>lief<strong>de</strong></strong><br />

nimmer begr<strong>en</strong>sd naar jou voorhe<strong>en</strong><br />

had aardse gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> gevond<strong>en</strong>.<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 10


Vraag:<br />

Jij b<strong>en</strong>t mij zo zielsbek<strong>en</strong>d<br />

<strong>en</strong> toch .....<br />

Zoveel proces <strong>van</strong> weerkom<strong>en</strong>d vertrek<br />

kan mijn trouwe ik<br />

niet langer verdrag<strong>en</strong>.<br />

En ik die je lief heb<br />

nog steeds ie<strong>de</strong>re dag<br />

eeuwigdur<strong>en</strong>d<br />

rijg mijzelf aane<strong>en</strong><br />

ev<strong>en</strong> maar<br />

in kortdur<strong>en</strong>d huid- <strong>en</strong> zielsoogcontact met jou.<br />

Ev<strong>en</strong> maar<br />

je diepste zijn te begroet<strong>en</strong><br />

om nu zelf-verkiez<strong>en</strong>d jou te verlat<strong>en</strong>.<br />

Met mijn <strong>lief<strong>de</strong></strong> op<strong>en</strong>-gebloeid<br />

in mijn eeuwig wacht<strong>en</strong>d hart<br />

<strong>en</strong> mijn lichaam verlang<strong>en</strong>d op<strong>en</strong><br />

verlaat ik jou die ik eeuwigdurig min<br />

om mijn trouwe ik te behoed<strong>en</strong><br />

voor nog meer smart.<br />

De ou<strong>de</strong> condities <strong>van</strong> sam<strong>en</strong>zijn<br />

zijn niet meer g<strong>en</strong>oeg.<br />

Bij ons in <strong>de</strong> groep was <strong>de</strong> vraag: in hoeverre kun je jezelf voorbereid<strong>en</strong> om <strong>van</strong>uit<br />

rust jezelf te blijv<strong>en</strong>?<br />

<strong>Marieke</strong>:<br />

Mooie vraag! Rust kan niet gevond<strong>en</strong> word<strong>en</strong> in zelf-verlat<strong>en</strong>heid. Wez<strong>en</strong>lijk is<br />

daarom om binn<strong>en</strong> <strong>de</strong> condities <strong>van</strong> ie<strong>de</strong>re dag bij jezelf te blijv<strong>en</strong>, want dat geeft<br />

rust, ook binn<strong>en</strong> extreem drukke omstandighed<strong>en</strong>. We zijn veelal onvoldo<strong>en</strong><strong>de</strong><br />

gew<strong>en</strong>d om binn<strong>en</strong> <strong>de</strong> gewoonheid <strong>van</strong> ie<strong>de</strong>re dag, in alle ervaring<strong>en</strong> die je opdoet,<br />

verbond<strong>en</strong> te blijv<strong>en</strong> met onze eig<strong>en</strong> kern <strong>van</strong> wez<strong>en</strong>lijke w<strong>en</strong>skracht <strong>en</strong> vervulling.<br />

Dat houdt in dat je je te vaak laat verleid<strong>en</strong> tot zak<strong>en</strong> die niet wez<strong>en</strong>lijk jou waardig<br />

zijn. Het kan dan voorkom<strong>en</strong>, wanneer op zo'n mom<strong>en</strong>t m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> jou onzorgvuldig<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 11


<strong>en</strong>a<strong>de</strong>r<strong>en</strong>, dat je niet meer echt <strong>van</strong>uit ev<strong>en</strong>wicht kunt functioner<strong>en</strong> <strong>en</strong> in rust-in-<br />

jezelf je daarbij kan beweg<strong>en</strong>. Dus zelf-verlat<strong>en</strong>heid haalt je <strong>van</strong> je rust weg. Rust<br />

heeft niet feitelijk te mak<strong>en</strong> met of je het ook letterlijk rustig hebt. Het gaat om<br />

emotionele rust.<br />

Vraag:<br />

Het gebeurt nog wel e<strong>en</strong>s dat je in gesprek met elkaar heel snel botst. Hoe verbind<strong>en</strong> wij<br />

ons met elkaar, zodat e<strong>en</strong> gesprek in rust kan blijv<strong>en</strong>? Dus hoe vind je e<strong>en</strong> manier<br />

waarbij je beid<strong>en</strong> in die rust <strong>en</strong> verbinding kunt blijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> elkaar niet afstoot om wat je<br />

zegt <strong>en</strong> wat je doet.<br />

<strong>Marieke</strong>:<br />

Mijn begelei<strong>de</strong>rs zijn daar zoëv<strong>en</strong> al op in gegaan door te vrag<strong>en</strong> om langzaam te spre-<br />

k<strong>en</strong>. Ik zal het ver<strong>de</strong>r aanvull<strong>en</strong> door te zegg<strong>en</strong> dat het belangrijk is om stilte-ruimt<strong>en</strong> in<br />

te lass<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s het gesprek, zodat zak<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> bezink<strong>en</strong> voordat m<strong>en</strong> antwoord geeft.<br />

Wanneer <strong>de</strong> spanning oploopt, kan je tuss<strong>en</strong>tijds e<strong>en</strong> rondje gaan lop<strong>en</strong>, want lop<strong>en</strong><br />

maakt dat <strong>de</strong> spanning afgevoerd wordt naar an<strong>de</strong>re <strong>de</strong>l<strong>en</strong> <strong>van</strong> het lichaam <strong>en</strong> niet zo op<br />

het m<strong>en</strong>tale <strong>en</strong> het spreekgebied begint te rust<strong>en</strong>. Het is e<strong>en</strong> heel ongewone omstan-<br />

digheid binn<strong>en</strong> onze cultuur om dat soort zak<strong>en</strong> ter harte te nem<strong>en</strong>, maar gewoon<br />

wan<strong>de</strong>l<strong>en</strong> helpt al.<br />

Mijn begelei<strong>de</strong>rs hebb<strong>en</strong> dit vaak in relatietherapie ook doorgegev<strong>en</strong>.<br />

Hoe kan m<strong>en</strong> met elkaar sprek<strong>en</strong> als <strong>de</strong> spanning oploopt? Ga tuss<strong>en</strong>door maar lop<strong>en</strong>,<br />

ie<strong>de</strong>r e<strong>en</strong> an<strong>de</strong>re kant uit; kom dan weer binn<strong>en</strong> <strong>en</strong> ga e<strong>en</strong> volg<strong>en</strong><strong>de</strong> ron<strong>de</strong> <strong>van</strong> gesprek<br />

in.<br />

Vrager:<br />

IJsber<strong>en</strong>?<br />

<strong>Marieke</strong>: IJSBEREN, dat zou kunn<strong>en</strong>. Wat ess<strong>en</strong>tieel is, is om <strong>van</strong> tevor<strong>en</strong> te voel<strong>en</strong> of<br />

m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> je will<strong>en</strong> kwets<strong>en</strong> of niet. Als je weet dat <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r niet <strong>de</strong> int<strong>en</strong>tie heeft je<br />

wez<strong>en</strong>lijk te kwets<strong>en</strong>, maar bijvoorbeeld over-ongerust is of zichzelf gepasseerd voelt <strong>en</strong><br />

daarom zelf pijn heeft <strong>en</strong> niet helemaal zorgvuldig kan sprek<strong>en</strong>, dan kun je met e<strong>en</strong><br />

grotere zachtheid naar <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r daarmee overweg gaan. Probeer <strong>van</strong> tevor<strong>en</strong> in te<br />

schatt<strong>en</strong> door innerlijk on<strong>de</strong>rzoek waarom <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r reageert zoals die doet, dat is vaak<br />

heel vruchtbaar.<br />

Ik kan e<strong>en</strong> voorbeeld gev<strong>en</strong>. Van <strong>de</strong> week bel<strong>de</strong> iemand op <strong>en</strong> die zei: "ik moet echt<br />

ev<strong>en</strong> met je prat<strong>en</strong>". Dan beginn<strong>en</strong> bij mij belletjes te rinkel<strong>en</strong> <strong>en</strong> d<strong>en</strong>k ik: "er is echt<br />

iets aan <strong>de</strong> hand <strong>en</strong> het is niet gemakkelijk voor haar". Dus het was iets naar mij toe.<br />

To<strong>en</strong> zei ik: "meid, kom maar, waar zit je mee?" Dan kan <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r ontspann<strong>en</strong>, want die<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 12


heeft het moeilijk iets teg<strong>en</strong> mij te zegg<strong>en</strong>. Ze zit er mee omhoog, er is iets <strong>en</strong> ze kan<br />

nog niet begrijp<strong>en</strong> wàt er is, of het bij haar zit, of bij mij, of dat het haar hele omstan-<br />

digheid is.<br />

Als ik dan gelijk geagiteerd raak of me er ongelukkig bij voel <strong>en</strong> daardoor bijvoorbeeld <strong>de</strong><br />

tijd <strong>van</strong> tevor<strong>en</strong> afmeet zodat er weinig ruimte is voor e<strong>en</strong> gesprek, dan krijgt zij ge<strong>en</strong><br />

keus uit leg te gev<strong>en</strong>. Indi<strong>en</strong> <strong>de</strong> tijd niet schikt, vraag dan e<strong>en</strong> an<strong>de</strong>r mom<strong>en</strong>t. Je kan zo<br />

vaak iets do<strong>en</strong> waardoor je <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r al afkapt vóórdat hij gaat sprek<strong>en</strong> <strong>en</strong> dan kom je<br />

nerg<strong>en</strong>s met elkaar. Het is verschrikkelijk belangrijk om te zi<strong>en</strong> dat <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r het moeilijk<br />

heeft met iets. Of dat iets met jou te mak<strong>en</strong> heeft, dat kan je pas later bemerk<strong>en</strong>.<br />

Daarom is het zo belangrijk dat ie<strong>de</strong>re<strong>en</strong> spreekt <strong>van</strong>uit: "ik voel dit..." <strong>en</strong> niet: "jij doet<br />

dat...." Het gaat hier om e<strong>en</strong> basisregel.<br />

Vraag:<br />

Dit gaat over in gesprek zijn, hoe je met elkaar kunt omgaan. Ik stel me voor dat <strong>de</strong><br />

communicatie is afgebrok<strong>en</strong> doordat twee m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> elkaar niet hebb<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> bereik<strong>en</strong>.<br />

Hoe vind je nou stapsgewijze <strong>de</strong> weg terug, <strong>van</strong> je klein voel<strong>en</strong>, niet hebb<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong><br />

realiser<strong>en</strong>, gefaald hebb<strong>en</strong> <strong>en</strong>z., tot die eig<strong>en</strong>waar<strong>de</strong>?<br />

<strong>Marieke</strong>:<br />

Dat is belangrijk! Verontschuldiging<strong>en</strong> aanbied<strong>en</strong> rondom <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r niet geheel te hebb<strong>en</strong><br />

kunn<strong>en</strong> bereik<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> wijze <strong>van</strong> vormgeving die in onze westerse maatschappij dan<br />

vaak wordt opgezocht. Maar in het woord verontschuldiging zit het woord schuld. Hoe<br />

kan je schuld drag<strong>en</strong> voor iets wat je nog niet k<strong>en</strong>t/kan?<br />

Het is beter om <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r tegemoet te tred<strong>en</strong> <strong>van</strong>uit respect voor jezelf èn <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r<br />

wanneer je <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r graag beter wil ler<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> <strong>en</strong> dan <strong>de</strong> op<strong>en</strong>heid aanbied<strong>en</strong> dat je<br />

<strong>de</strong> an<strong>de</strong>r jou dieper laat ontmoet<strong>en</strong>. Zo'n op<strong>en</strong> vraagstelling kan vaak zeer aanvull<strong>en</strong>d<br />

zijn om te kijk<strong>en</strong> of e<strong>en</strong> herleving <strong>van</strong> contact mogelijk is indi<strong>en</strong> beid<strong>en</strong> dat w<strong>en</strong>s<strong>en</strong>.<br />

Vraag:<br />

Maar wanneer dat contact nou juist verbrok<strong>en</strong> is? Hoe kom je dan bij het gevoel <strong>van</strong><br />

herstel <strong>van</strong> eig<strong>en</strong>waar<strong>de</strong>?<br />

<strong>Marieke</strong>:<br />

Als je het goedvindt lees ik eerst e<strong>en</strong> persoonlijk gedicht daarover voor <strong>en</strong> dan ga ik op<br />

<strong>de</strong> uitleg in.<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 13


Je zegt mij vertrouw<strong>en</strong> te hebb<strong>en</strong><br />

Het is nog niet te laat.<br />

Je zegt mij vertrouw<strong>en</strong> te hebb<strong>en</strong>.<br />

Waarin, vraag ik je.<br />

Vertrouw<strong>en</strong>, ja<br />

maar vertrouw<strong>en</strong> in jou?<br />

Mijn geloof in jou is verslet<strong>en</strong> bij ie<strong>de</strong>re<br />

snijd<strong>en</strong><strong>de</strong> opmerking<br />

om mij te kleiner<strong>en</strong>.<br />

Ja, ik geloof<br />

opnieuw in mijzelf<br />

<strong>en</strong> dat voelt goed.<br />

Illusieloos<br />

<strong>de</strong> realiteit toelat<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> dan zi<strong>en</strong><br />

waar dat naar toe leidt<br />

tuss<strong>en</strong> jou <strong>en</strong> mij.<br />

Te lev<strong>en</strong> op zo'n manier<br />

dat ik mijzelf herk<strong>en</strong><br />

in wat ik in wez<strong>en</strong> b<strong>en</strong>.<br />

E<strong>en</strong> onvolmaakt m<strong>en</strong>s<br />

in respect naar zichzelf<br />

g<strong>en</strong>ez<strong>en</strong>d.<br />

De kern hierachter is dat je di<strong>en</strong>t jezelf te respecter<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> <strong>de</strong> onafheid <strong>van</strong> <strong>de</strong> eig<strong>en</strong><br />

structuur. Wijzelf, maar ook <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r, zijn ge<strong>en</strong> <strong>van</strong> all<strong>en</strong> perfect.<br />

Imperfectie kunn<strong>en</strong> we elkan<strong>de</strong>r niet aa<strong>nr</strong>ek<strong>en</strong><strong>en</strong>. Wanneer er hoge verwachting<strong>en</strong><br />

neergelegd zijn binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> relatie, dan kunn<strong>en</strong> die verwachting<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> <strong>de</strong>sillusie<br />

aanleiding gev<strong>en</strong>, want <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r vervult niet <strong>de</strong> verwachting<strong>en</strong> die je gekoesterd hebt <strong>en</strong><br />

kan zich daar zelfs b<strong>en</strong>auwd door gaan voel<strong>en</strong>. In het geval waarin iemand (<strong>en</strong> dat is ook<br />

in mijn gedicht te hor<strong>en</strong>) ook nog voortdur<strong>en</strong>d pijnlijke opmerking<strong>en</strong> plaatst, dan kan je<br />

hart zo beschadigd word<strong>en</strong> dat alle<strong>en</strong> afstand nog maar belangrijk is om te g<strong>en</strong>ez<strong>en</strong>,<br />

zolang je niet g<strong>en</strong>ez<strong>en</strong> b<strong>en</strong>t, kan je <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r niet opnieuw ontmoet<strong>en</strong>. Ik heb wel e<strong>en</strong>s<br />

geschrev<strong>en</strong>, in e<strong>en</strong> gedicht, dat ik door <strong>de</strong> tralies <strong>van</strong> mijn onvermog<strong>en</strong> he<strong>en</strong> onze<br />

vingertopp<strong>en</strong> behoedzaam naar elkaar voel<strong>de</strong> reik<strong>en</strong>. Maar er zat<strong>en</strong> bij beid<strong>en</strong> tralies <strong>van</strong><br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 14


onvermog<strong>en</strong>, dan di<strong>en</strong> je opnieuw <strong>de</strong> weg naar elkaar te ler<strong>en</strong> belop<strong>en</strong>.<br />

Wéz<strong>en</strong>lijk is dat je het oprecht bedoeld hebt met <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r. Als je het oprecht bedoeld<br />

hebt treft jezelf ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele blaam. Het kan in oprechte bedoeling<strong>en</strong> ook gebeur<strong>en</strong> dat<br />

iets e<strong>en</strong> fiasco wordt. Niet omdat je zou will<strong>en</strong> dat het fiasco's zoud<strong>en</strong> word<strong>en</strong>, maar het<br />

pakt ongelukkig uit.<br />

Dus als <strong>de</strong> bedoeling oprecht is geweest, treft jezelf ge<strong>en</strong> blaam <strong>en</strong> di<strong>en</strong> je jezelf<br />

respectvol te herstell<strong>en</strong>. Zijn er beleving<strong>en</strong> naar elkan<strong>de</strong>r toe (ik doe dit gewoon in het<br />

algeme<strong>en</strong>), die niet wez<strong>en</strong>lijk respectvol naar <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r toe bedoeld zijn, dan verdi<strong>en</strong>t het<br />

on<strong>de</strong>rzoek <strong>en</strong> kleurbek<strong>en</strong>ning naar elkaar. Het kan heilzaam zijn om dat te lat<strong>en</strong> zi<strong>en</strong>, je<br />

neemt vaak pas achteraf waar <strong>van</strong> jezelf, wat in onzorgvuldigheid <strong>van</strong> jezelf uit naar <strong>de</strong><br />

an<strong>de</strong>r is geschied.<br />

Dat zelfrespect, dat is het punt. Wij d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> altijd dat je dat via an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> di<strong>en</strong>t te beha-<br />

l<strong>en</strong>.<br />

Op het mom<strong>en</strong>t dat die an<strong>de</strong>r zegt, als er e<strong>en</strong> gebrok<strong>en</strong> relatie is,: ja, maar ik heb je<br />

toch altijd aardig gevond<strong>en</strong>, <strong>en</strong> ... we hebb<strong>en</strong> het toch goed bedoeld, <strong>en</strong> ... we redd<strong>en</strong><br />

het net niet, dan krik je jezelf weer omhoog, want je d<strong>en</strong>kt: ach, die an<strong>de</strong>r me<strong>en</strong>t het<br />

toch wel goed met me. Zelfrespect kan eig<strong>en</strong>lijk alle<strong>en</strong> verkreg<strong>en</strong> word<strong>en</strong> door het aan<br />

jezelf te gev<strong>en</strong>, maar dat is vaak <strong>de</strong> meest e<strong>en</strong>zame weg. Er is niet e<strong>en</strong> kant-<strong>en</strong>-klare<br />

oplossing, behalve te on<strong>de</strong>rzoek<strong>en</strong> of <strong>de</strong> bedoeling<strong>en</strong> zuiver zijn geweest. Zo ja, dan<br />

verdi<strong>en</strong>t het ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele blaam.<br />

Alles wat daarin dan nog afwijz<strong>en</strong>d is, dat is nog verled<strong>en</strong> waarin person<strong>en</strong> zichzelf nog<br />

niet durv<strong>en</strong> te rechtvaardig<strong>en</strong> voor wie ze gewoon zijn. Als je iets zuiver bedoeld hebt <strong>en</strong><br />

je blijft toch innerlijk in gevecht om er vre<strong>de</strong> mee te hebb<strong>en</strong> dat het niet an<strong>de</strong>rs gelop<strong>en</strong><br />

is, dan stoelt dat vaak op ou<strong>de</strong> beleving<strong>en</strong> uit het verled<strong>en</strong> waarin je te weinig rust<br />

gevond<strong>en</strong> hebt in zelfaanzi<strong>en</strong>. Natuurlijk is het heel verdrietig als e<strong>en</strong> relatie verbreekt.<br />

Dat verdriet is vreselijk, maar als het extra zwaar wordt doordat het op onzekerheid<br />

stoelt in <strong>de</strong> persoon die het verlies draagt, dan wordt het haast onoverzichtelijk <strong>en</strong> kom<br />

je er moeizaam overhe<strong>en</strong>.<br />

Corma zingt twee gedicht<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>Marieke</strong> die beid<strong>en</strong> over afscheid nem<strong>en</strong> gaan:<br />

"Afscheid" <strong>en</strong> "Afscheid nem<strong>en</strong>”<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 15


Vraag:<br />

AFSCHEID<br />

Ik heb nog e<strong>en</strong>maal met je will<strong>en</strong> vrij<strong>en</strong>.<br />

Je will<strong>en</strong> voel<strong>en</strong> <strong>van</strong> hart tot hart<br />

vóórdat het afscheid dat we g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong><br />

ons op an<strong>de</strong>re weg<strong>en</strong> <strong>van</strong> ontmoeting<strong>en</strong> plaatst.<br />

Daarom heb ik je in diepte geliefkoosd<br />

met heel mijn op<strong>en</strong> gebrok<strong>en</strong> hart.<br />

En in <strong>de</strong> zachtheid <strong>van</strong> <strong>de</strong>ze omarming<br />

bracht ik je mijn pure <strong>lief<strong>de</strong></strong><br />

die nog altijd op je wacht.<br />

AFSCHEID NEMEN<br />

Afscheid nem<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> blijv<strong>en</strong><br />

tegelijkertijd.<br />

Loslat<strong>en</strong><br />

in<br />

verbond<strong>en</strong>heid.<br />

Drijv<strong>en</strong>d<br />

op <strong>de</strong> stroom<br />

terwijl ik<br />

verankerd b<strong>en</strong><br />

in tijdloosheid.<br />

Ge<strong>en</strong> weg te ver<br />

om thuis te kom<strong>en</strong><br />

in ie<strong>de</strong>r mom<strong>en</strong>t.<br />

Mijn terriër-instinct laat het nog ev<strong>en</strong> niet los: bij ernstige communicatiestoring<strong>en</strong>,<br />

waarbij bei<strong>de</strong> partij<strong>en</strong> geconfronteerd word<strong>en</strong> met bei<strong>de</strong>r zeer diepe innerlijke pijn; hoe<br />

kan je elkaar nou toch nog ler<strong>en</strong> bereik<strong>en</strong>, <strong>van</strong>uit die pijn-basis?<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 16


<strong>Marieke</strong> haar begelei<strong>de</strong>rs antwoord<strong>en</strong> als volgt:<br />

“Innerlijke onafhankelijkheid staat voorop. Daar wanneer person<strong>en</strong><br />

onvoldo<strong>en</strong><strong>de</strong> onafhankelijkheid in zichzelve kunn<strong>en</strong> neerlegg<strong>en</strong>, zij nimmer in<br />

staat zijn volledig uit te gaan naar <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r zon<strong>de</strong>r dat <strong>de</strong> betrekking<strong>en</strong><br />

gekleurd zijn. Dit houdt in dat wez<strong>en</strong>lijke oprechtheid slechts alle<strong>en</strong> dan kan<br />

ontstaan wanneer m<strong>en</strong> geheel in staat is in zichzelve te rust<strong>en</strong> <strong>van</strong>uit<br />

begaandheid naar zichzelve toe. Daar dit zeer moeilijk is voor <strong>de</strong> m<strong>en</strong>s om te<br />

bereik<strong>en</strong>, vrag<strong>en</strong> wij u e<strong>en</strong> mom<strong>en</strong>t verstilling, zodat wij u innerlijk will<strong>en</strong> lat<strong>en</strong><br />

voel<strong>en</strong> wat wij m<strong>en</strong><strong>en</strong> te zegg<strong>en</strong> mid<strong>de</strong>ls <strong>de</strong>ze woord<strong>en</strong>.<br />

B<strong>en</strong>t u angstig om alle<strong>en</strong> te zijn? Zo ja, dan kleurt u uw contact<strong>en</strong> met an<strong>de</strong>r<strong>en</strong><br />

in om angst te vermijd<strong>en</strong> rondom alle<strong>en</strong>-zijn.<br />

Heeft u behoefte dat <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r u totaal begrijpt? En zo ja, realiseert u zich dat<br />

ge<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s op aar<strong>de</strong> u geheel zal kunn<strong>en</strong> begrijp<strong>en</strong>?<br />

Voelt u zich niet verstaan, niet begrep<strong>en</strong>, <strong>en</strong> b<strong>en</strong>t u angstig om alle<strong>en</strong> te gaan?<br />

Dan zult u bemerk<strong>en</strong> uw afhankelijkheid naar <strong>de</strong>rd<strong>en</strong>.<br />

Ge<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s w<strong>en</strong>st wez<strong>en</strong>lijk alle<strong>en</strong> te staan. Echter, op het niveau <strong>van</strong> behag<strong>en</strong><br />

<strong>van</strong> an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> kan m<strong>en</strong> zichzelve verliez<strong>en</strong>. Dit verlies maakt m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

zwaarmoedig, daar m<strong>en</strong> niet langer tracht uit te gaan om zichzelve te bereik<strong>en</strong>.<br />

Het is daarom <strong>van</strong> ess<strong>en</strong>tieel belang wez<strong>en</strong>lijke behoeft<strong>en</strong> niet te verzwijg<strong>en</strong> in<br />

nabijheid <strong>van</strong> <strong>de</strong>rd<strong>en</strong> wanneer zij u niet toestaan <strong>de</strong>ze behoeft<strong>en</strong> te realiser<strong>en</strong>.<br />

Echter, wanneer u alle<strong>en</strong> ver<strong>de</strong>r w<strong>en</strong>st te gaan, zelfvoorzi<strong>en</strong>d dat wat u behoeft,<br />

dan zull<strong>en</strong> an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> met u mee optrekk<strong>en</strong> daar ook hun behoeft<strong>en</strong> hier<br />

m<strong>en</strong>igmaal in verteg<strong>en</strong>woordigd ligg<strong>en</strong>, daar <strong>de</strong> m<strong>en</strong>s aangeslot<strong>en</strong> is op e<strong>en</strong><br />

groter verband dan zichzelve alle<strong>en</strong>.<br />

Wez<strong>en</strong>lijk uitgaan is daarom immer aangeslot<strong>en</strong> op an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> die u omring<strong>en</strong>, al<br />

of niet bewust voor h<strong>en</strong>.<br />

Kunt u dit begrijp<strong>en</strong>?<br />

<strong>Marieke</strong>:<br />

Ik zal rustig <strong>de</strong> woord<strong>en</strong> gaan vertal<strong>en</strong>.<br />

Wanneer ie<strong>de</strong>r m<strong>en</strong>s zijn wez<strong>en</strong>lijke behoeft<strong>en</strong> zou durv<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>, is dat t<strong>en</strong> bate <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />

m<strong>en</strong>sheid als geheel. M<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die hem omring<strong>en</strong> zull<strong>en</strong>, al of niet bewust, aangeslot<strong>en</strong><br />

zijn op <strong>de</strong> bewustzijnsverruiming die <strong>de</strong> persoon in kwestie voorstaat. Niet naar jezelf<br />

luister<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> wez<strong>en</strong>lijk niveau leidt tot verval <strong>van</strong> kracht<strong>en</strong> in <strong>de</strong> omgeving waarin je<br />

verblijft, omdat jijzelf in kracht afneemt. Elkaar will<strong>en</strong> bereik<strong>en</strong>, want dat was <strong>de</strong> grond-<br />

vraag, binn<strong>en</strong> omstandighed<strong>en</strong> <strong>van</strong> zich pijnlijk geraakt voel<strong>en</strong> <strong>en</strong> elkan<strong>de</strong>r niet<br />

verstaan, di<strong>en</strong>t daarom immer als uitgangspunt te hebb<strong>en</strong>: <strong>de</strong> onafhankelijkheid.<br />

Wat je w<strong>en</strong>st te realiser<strong>en</strong> mid<strong>de</strong>ls <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r, kan m<strong>en</strong>igmaal gerealiseerd word<strong>en</strong> in<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 17


jezelf alle<strong>en</strong>, <strong>en</strong> dàn b<strong>en</strong> je beter in staat <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r onthecht te ontmoet<strong>en</strong>, wez<strong>en</strong>lijk te<br />

sch<strong>en</strong>k<strong>en</strong> <strong>en</strong> te ont<strong>van</strong>g<strong>en</strong>.<br />

Wanneer dat voorhe<strong>en</strong> onvoldo<strong>en</strong><strong>de</strong> actief was, verdi<strong>en</strong>t dat vergeving, zowel naar jezelf<br />

toe gericht alswel naar <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r die het betreft. M<strong>en</strong> kan elkan<strong>de</strong>r dan ler<strong>en</strong> omarm<strong>en</strong><br />

binn<strong>en</strong> pijn <strong>van</strong> onvervuldheid <strong>en</strong> daar me<strong>de</strong>dog<strong>en</strong> naar hebb<strong>en</strong>.<br />

Mijn begelei<strong>de</strong>rs hebb<strong>en</strong> ooit <strong>de</strong> positieve spiraal <strong>van</strong> <strong>lief<strong>de</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>de</strong> negatieve spiraal <strong>van</strong><br />

<strong>lief<strong>de</strong></strong> uitgelegd. Ik herhaal die uitleg vaak op lezing<strong>en</strong>.<br />

De positieve spiraal <strong>van</strong> <strong>lief<strong>de</strong></strong> is dat je weet dat wij allemaal uit e<strong>en</strong> bron voortkom<strong>en</strong><br />

waar <strong>de</strong> <strong>lief<strong>de</strong></strong> totaal is. Wij hebb<strong>en</strong> allemaal in onze cell<strong>en</strong>, onbewust, herinnering<strong>en</strong> <strong>van</strong><br />

dáár opgeslag<strong>en</strong> omdat we dat ooit gek<strong>en</strong>d hebb<strong>en</strong> voordat we op aar<strong>de</strong> incarneerd<strong>en</strong>.<br />

Wij zijn all<strong>en</strong> zoek<strong>en</strong>d die volledige bron <strong>van</strong> <strong>lief<strong>de</strong></strong> te herwinn<strong>en</strong>, maar zull<strong>en</strong> dat nooit<br />

binn<strong>en</strong> het aar<strong>de</strong>-gestel bereik<strong>en</strong>. Daarom is het belangrijk elkaar te on<strong>de</strong>rsteun<strong>en</strong> in het<br />

zoek<strong>en</strong> <strong>en</strong> te wet<strong>en</strong> dat ook <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r, net zoals jij, dit op aar<strong>de</strong> nimmer totaal zal<br />

bereik<strong>en</strong>.<br />

De negatieve spiraal <strong>van</strong> <strong>lief<strong>de</strong></strong> is dat je <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r dwingt jou te gev<strong>en</strong> wat je zelf niet<br />

hebt kunn<strong>en</strong> vind<strong>en</strong>. Als je elkaar steeds op <strong>de</strong> huid zit <strong>en</strong> elkaar daarover on<strong>de</strong>rhoudt<br />

omdat <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r ontoereik<strong>en</strong>d is jou dat te gev<strong>en</strong> wat je zelf nog niet gevond<strong>en</strong> hebt, dan<br />

maak je het elkaar zeer moeilijk <strong>en</strong> dat is dus e<strong>en</strong> neerdrukk<strong>en</strong><strong>de</strong> <strong>en</strong>ergie. Terwijl <strong>de</strong><br />

an<strong>de</strong>re <strong>en</strong>ergie opbouw<strong>en</strong>d is <strong>en</strong> aan kracht wint.<br />

Vraag:<br />

Hoe ga je om met <strong>de</strong> e<strong>en</strong>zaamheid die ontstaat doordat je steeds meer te wet<strong>en</strong> komt <strong>en</strong><br />

dit niet kan <strong>de</strong>l<strong>en</strong> met an<strong>de</strong>r<strong>en</strong>?<br />

<strong>Marieke</strong>:<br />

Dit is e<strong>en</strong> belangrijk aspect. Ik kan vertell<strong>en</strong> hoe dat in mijn lev<strong>en</strong> gaat, omdat ik<br />

natuurlijk dagelijks geïnspireerd word. Ik merk bijvoorbeeld in mijn hele privé-gebeur<strong>en</strong><br />

(ik woon alle<strong>en</strong>, heb ge<strong>en</strong> partner, wel kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>) hoe gewoon het voor mij is geword<strong>en</strong><br />

niet te <strong>de</strong>l<strong>en</strong> over <strong>de</strong> veelheid waarin ik leef, omdat ik het voor mezelf wel weet. Ik kreeg<br />

<strong>van</strong> <strong>de</strong> week e<strong>en</strong> vri<strong>en</strong>din die zei dat ze het gevoel had dat ik weinig <strong>de</strong>el<strong>de</strong>. To<strong>en</strong><br />

realiseer<strong>de</strong> ik mij ine<strong>en</strong>s dat ik, omdat ik dus ge<strong>en</strong> partner heb, zo gew<strong>en</strong>d b<strong>en</strong> om, als<br />

ik e<strong>en</strong> lezing gegev<strong>en</strong> heb, dan alle<strong>en</strong> thuis te kom<strong>en</strong> <strong>en</strong> er dan niemand is die vraagt:<br />

“hoe was het nou?”, <strong>en</strong>:”kwam er veel k<strong>en</strong>nis vrij?” Ik b<strong>en</strong> zo gew<strong>en</strong>d om het allemaal in<br />

m'n e<strong>en</strong>tje te verter<strong>en</strong>, dat ik er niet e<strong>en</strong>s meer bij stilsta dat wat ik verteerd heb dat ik<br />

dat met e<strong>en</strong> an<strong>de</strong>r zou kunn<strong>en</strong> <strong>de</strong>l<strong>en</strong>.<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 18


Je komt op e<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong> og<strong>en</strong>blik in e<strong>en</strong> stadium dat die veelwet<strong>en</strong>dheid voor jezelf zo<br />

gewoon wordt <strong>en</strong> dat je dat direct verteert binn<strong>en</strong> die e<strong>en</strong>zaamheid, maar daarmee kan<br />

zíjn. Ik moet er soms op lett<strong>en</strong> niet te weinig te <strong>de</strong>l<strong>en</strong>, maar wat ik wel merk is dat<br />

persoonlijke process<strong>en</strong> wel weer ge<strong>de</strong>eld word<strong>en</strong> met vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> <strong>en</strong> vri<strong>en</strong>dinn<strong>en</strong> omdat ik<br />

nog niet klaar b<strong>en</strong> met het verter<strong>en</strong> er<strong>van</strong>.<br />

Veelwet<strong>en</strong>dheid hoeft dus ge<strong>en</strong> belasting te zijn als het wet<strong>en</strong> wat je hebt door jouzelf<br />

steeds op tijd verteerd wordt. Maar als je e<strong>en</strong> achterstand oploopt om k<strong>en</strong>nis die in jou<br />

op<strong>en</strong> is gaan ligg<strong>en</strong> te verter<strong>en</strong>, dan is het ess<strong>en</strong>tieel an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> daarvoor op te zoek<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

ze te help<strong>en</strong> als het ware jouw k<strong>en</strong>nis te conserver<strong>en</strong>. Dat is je voorraad, dat is voedsel<br />

dat je conserveert tot <strong>de</strong> tijd daar is dat an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> er gebruik <strong>van</strong> will<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>. Ik heb<br />

inmid<strong>de</strong>ls hele voorraadkamers aangelegd die ik waarschijnlijk, net zoals ie<strong>de</strong>re<strong>en</strong>,<br />

voorlopig helemaal niet nodig heb, maar als het ooit nodig is dan word<strong>en</strong> ze op<strong>en</strong>ge-<br />

maakt.<br />

Veelwet<strong>en</strong>dheid is e<strong>en</strong> belasting, vind ik zelf, op het niveau <strong>van</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijkheid<br />

drag<strong>en</strong> voor het vele wat je weet. Ik kan nooit zegg<strong>en</strong>: ik heb het niet gewet<strong>en</strong>; wat veel<br />

an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> wel kunn<strong>en</strong> zegg<strong>en</strong>. Je kan immers ge<strong>en</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijkheid drag<strong>en</strong> voor wat<br />

je niet k<strong>en</strong>t <strong>en</strong> weet.<br />

Als ik nieuwe k<strong>en</strong>nis krijg, op medische- of op psychosociale grond<strong>en</strong>, of rondom zak<strong>en</strong><br />

die in <strong>de</strong> toekomst nog 'ligg<strong>en</strong> te gebeur<strong>en</strong>', dan heb ik verantwoor<strong>de</strong>lijkheid voor die<br />

k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> di<strong>en</strong> die k<strong>en</strong>nis in zorgvuldigheid te beher<strong>en</strong>. Dat kan voor mij wèl e<strong>en</strong><br />

belasting zijn, want ik heb soms k<strong>en</strong>nis bij me waar<strong>van</strong> het zeer dring<strong>en</strong>d is dat die naar<br />

buit<strong>en</strong> gebracht wordt. Ik b<strong>en</strong> dan afhankelijk <strong>van</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die zelf goed geaard zijn <strong>en</strong> in<br />

bepaal<strong>de</strong> vakgebied<strong>en</strong> geïntegreerd functioner<strong>en</strong>, zodat ik weet dat ik in alle<br />

zorgvuldigheid <strong>de</strong>ze k<strong>en</strong>nis door kan gev<strong>en</strong> aan m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> <strong>de</strong>ze vakgebied<strong>en</strong>. Zodat<br />

<strong>de</strong> k<strong>en</strong>nis op d<strong>en</strong> duur maatschappelijk geïntegreerd kan word<strong>en</strong>. Ik voel hier<br />

bijvoorbeeld voortdur<strong>en</strong><strong>de</strong> zorg om. Het is voor mij e<strong>en</strong> ontlasting, elke keer als ik weet<br />

dat ik <strong>de</strong> goe<strong>de</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>gekom<strong>en</strong> b<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>de</strong> k<strong>en</strong>nis kan <strong>de</strong>l<strong>en</strong> <strong>en</strong> ik niet het<br />

vrachtje alle<strong>en</strong> op m'n schou<strong>de</strong>rs heb.<br />

Veelwet<strong>en</strong>dheid is daarom niet altijd e<strong>en</strong> zeg<strong>en</strong>. Veel m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zoud<strong>en</strong> graag veel will<strong>en</strong><br />

wet<strong>en</strong>, maar als je werkelijk doorleeft wéét is het e<strong>en</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijkheid. Veel boek<strong>en</strong><br />

lez<strong>en</strong> met spirituele k<strong>en</strong>nis daarin maakt dat je w<strong>en</strong>t aan i<strong>de</strong>eën. Wat nog niet wil<br />

zegg<strong>en</strong> dat je die i<strong>de</strong>eën doorleefd hebt. Dat is e<strong>en</strong> fase daarna.<br />

Probeer altijd goed contact te houd<strong>en</strong> met dat wat je weet <strong>en</strong> wat jouw basis di<strong>en</strong>t te<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 19


zijn, namelijk dat dat wat je weet belééfd is.<br />

Ik zal vrag<strong>en</strong> of hierover nog aanvull<strong>en</strong><strong>de</strong> informatie nodig is.<br />

Mijn begelei<strong>de</strong>rs will<strong>en</strong> graag dat ik nog spreek over het facet jaloersheid.<br />

“Veel person<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> jaloers reager<strong>en</strong> naar m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die binn<strong>en</strong> e<strong>en</strong> bepaal<strong>de</strong><br />

innerlijke gesteldheid e<strong>en</strong> 'meerwaar<strong>de</strong>' aan k<strong>en</strong>nis do<strong>en</strong> uitdrukk<strong>en</strong>. Omdat zij<br />

<strong>de</strong> hoop hebb<strong>en</strong> ook zelf dat te kunn<strong>en</strong> verlev<strong>en</strong>dig<strong>en</strong> wat <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r uitbeeldt.<br />

Daarmee ontkracht<strong>en</strong> zij zichzelf, want je hoeft niet meer uit te beeld<strong>en</strong> dan dat<br />

je b<strong>en</strong>t geword<strong>en</strong> door het lev<strong>en</strong> zelf. Veel m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> verspill<strong>en</strong> tijd voor zichzelf<br />

door heel nauwlett<strong>en</strong>d an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> te volg<strong>en</strong>, <strong>en</strong> in die tijd niet zelfwerkzaam te<br />

zijn.”<br />

Daar w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> mijn begelei<strong>de</strong>rs voor te waarschuw<strong>en</strong>. Het is niet dat je niet begaan kan<br />

zijn met <strong>de</strong> ontwikkeling <strong>van</strong> <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r, maar dat kan hand in hand lop<strong>en</strong> met je eig<strong>en</strong><br />

ontwikkeling. Dan is er niets aan <strong>de</strong> hand. Soms kan je je in di<strong>en</strong>stbaarheid naar<br />

an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> toe begev<strong>en</strong> omdat je voelt dat <strong>de</strong> werkzaamhed<strong>en</strong> <strong>van</strong> zo iemand het gehele<br />

bewustzijn mee do<strong>en</strong> help<strong>en</strong> opricht<strong>en</strong>. Maar ook dat ontslaat je niet <strong>van</strong> je eig<strong>en</strong>,<br />

zelfstandige, proces. Als dat wat je doet voed<strong>en</strong>d is, is het altijd heilzaam voor je eig<strong>en</strong><br />

ontwikkeling, want als je jezelf uit hand<strong>en</strong> geeft t<strong>en</strong> koste <strong>van</strong> jezelf, dan doe je jezelf<br />

dus tekort. On<strong>de</strong>rzoek dat innerlijk altijd op tijd<br />

wanneer je jaloers b<strong>en</strong>t op iemand, op z'n wet<strong>en</strong>, want wie weet is het e<strong>en</strong> g<strong>en</strong>a<strong>de</strong> dat jij<br />

nog niet weet wat <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r weet. Hoe zou het je wellicht niet kunn<strong>en</strong> belast<strong>en</strong>?<br />

Vaak wordt te laconiek naar m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> gekek<strong>en</strong>, naar dat wat wet<strong>en</strong> inhoudt, want het is<br />

niet pure k<strong>en</strong>nis, het is procesmatig zak<strong>en</strong> heel lang doorgegaan zijn, voordat het<br />

doorleefd is. Dat wordt vaak verget<strong>en</strong>. Het blijft dan e<strong>en</strong> soort trekautomaat waar je<br />

k<strong>en</strong>nis uit trekt als je er e<strong>en</strong> guld<strong>en</strong> in stopt. Maar zo werkt dat niet!<br />

Dus het vraagt procesmatig zeer veel.<br />

Vraag:<br />

Bij ons in <strong>de</strong> groep is naar vor<strong>en</strong> gekom<strong>en</strong> dat je eig<strong>en</strong>lijk soms alle<strong>en</strong> innerlijk kan<br />

sprek<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r als je accepteert dat die an<strong>de</strong>r je taal niet verstaat, maar dat je<br />

daardoor toch het hart kan rak<strong>en</strong>, <strong>van</strong> ziel tot ziel.<br />

<strong>Marieke</strong>:<br />

Dat is prachtig wat je zegt! Dus <strong>de</strong> vraag is: als <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r je in <strong>de</strong> uiterlijke wereld niet<br />

kan verstaan, is het dan gerechtvaardigd om innerlijk tot hem te sprek<strong>en</strong> omdat je je<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 20


gevoel <strong>van</strong> <strong>lief<strong>de</strong></strong> door wil sch<strong>en</strong>k<strong>en</strong>?<br />

Mijn begelei<strong>de</strong>rs zegg<strong>en</strong> hierover:<br />

“Dat is zéér gerechtvaardigd. Mits m<strong>en</strong> wez<strong>en</strong>lijk zorgvuldig sprek<strong>en</strong><strong>de</strong> is.”<br />

Maar het is e<strong>en</strong> zuiverheid <strong>van</strong> zielsbeleving wanneer je <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r bemoedigt om door te<br />

gaan <strong>en</strong> <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r indirect steunt, ook in diepte.<br />

Ik heb daar ooit e<strong>en</strong> belangrijk gedicht over geschrev<strong>en</strong>, ik zal kijk<strong>en</strong> of ik het kan<br />

vind<strong>en</strong>, het geeft e<strong>en</strong> bepaald beeld.<br />

Wat <strong>Marieke</strong> in háár gedicht beschrijft is die innerlijke wereld. Zij vertelt dat alle<br />

gedicht<strong>en</strong> die ze geschrev<strong>en</strong> heeft puur voor haarzelf geschrev<strong>en</strong> zijn. Dat ze nu naar<br />

buit<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> is goed, maar het was niet <strong>de</strong> opzet. (red)<br />

Laat mij nog e<strong>en</strong>maal schrijv<strong>en</strong><br />

Laat mij nog e<strong>en</strong>maal schrijv<strong>en</strong><br />

over dat<br />

waar ge<strong>en</strong> woord<strong>en</strong> voor zijn.<br />

Ik blijf aanhang<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> betek<strong>en</strong>iss<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> vorm<strong>en</strong> <strong>van</strong> doorzage<br />

daar waar al lang <strong>de</strong> taal opgehoud<strong>en</strong> is te bestaan.<br />

Zo dicht bij jou<br />

waar je ziel opgehoud<strong>en</strong> is aards tot mij te sprek<strong>en</strong><br />

houd ik je staan<strong>de</strong><br />

voed ik je <strong>van</strong> binn<strong>en</strong> uit.<br />

Mijn geestelijk lichaam<br />

is e<strong>en</strong> bron geword<strong>en</strong> voor jouw vermoei<strong>de</strong> ziel<br />

waar je 's nachts he<strong>en</strong>reist<br />

om te bekom<strong>en</strong> <strong>van</strong> al wat aards onveilig is.<br />

Jouw aardse afgeslot<strong>en</strong>heid <strong>van</strong> je ziel<br />

zal mij niet do<strong>en</strong> verstomm<strong>en</strong> in naast je te staan.<br />

Daar waar mijn lichaam zich niet vertoont<br />

mijn stem je nimmer zal bereik<strong>en</strong><br />

daar wacht ik eeuwigdur<strong>en</strong>d<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 21


op herleving <strong>van</strong> je w<strong>en</strong>s<br />

mij e<strong>en</strong>s nabij te zijn.<br />

Ik laat je geestelijk gedurig vrij<br />

om te kom<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> zelfkeuze<br />

aards hiernaar toe.<br />

Deze persoon zie ik soms 's nachts, hij zegt niets <strong>en</strong> kijkt maar, <strong>en</strong> ik voed; <strong>en</strong> dan gaat<br />

hij weer. Die verbinding is zo diep op zielsniveau, maar <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r kan daar aards niet<br />

voor kiez<strong>en</strong>, <strong>en</strong> dan di<strong>en</strong>t hij daarin gerespecteerd te word<strong>en</strong>. Op e<strong>en</strong> onstoffelijk niveau<br />

weet <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r dat er bij mij voeding is om <strong>van</strong> zak<strong>en</strong> te bekom<strong>en</strong> waar hij zich nu<br />

ongelukkig in voelt. Dus al die zielsverbinding<strong>en</strong> gaan door. Ik heb dan soms het<br />

vermog<strong>en</strong> te zi<strong>en</strong> wat er gebeurt, maar als je echt in <strong>lief<strong>de</strong></strong> met iemand verbond<strong>en</strong> b<strong>en</strong>t<br />

hoef je niet bang te zijn dat je iemand kwijtraakt, ook al zie je hem aards nooit meer.<br />

Vraag:<br />

Hoe krijg ik, praktisch gesprok<strong>en</strong>, zelfrespect. Wat ook belangrijk is: hoe verlies ik dat<br />

zelfrespect, hoe ga ik om met zelftwijfel <strong>en</strong> hoe kan ik die basis weer hervind<strong>en</strong>?<br />

<strong>Marieke</strong>:<br />

Doordat het thema <strong>van</strong>daag is: innerlijke gerechtigdheid <strong>van</strong>uit zielsecht sprek<strong>en</strong>, kan je<br />

dat ook alle<strong>en</strong> maar als je zelfrespect hebt <strong>en</strong> jezelf k<strong>en</strong>t. Dat is eig<strong>en</strong>lijk waar je vraag<br />

over gaat: hoe kan ik mezelf nou beter ler<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>, zodat ik ziels-echt, rechtsgeldig,<br />

voor mezelf kan sprek<strong>en</strong>.<br />

Wez<strong>en</strong>lijk is om je m<strong>en</strong>s-zijn te accepter<strong>en</strong>. En m<strong>en</strong>s zijn houdt in dat je faalbaar b<strong>en</strong>t.<br />

Maar <strong>van</strong>uit <strong>de</strong> hoogmoed <strong>van</strong> het d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>, d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> wij dat wij alles zoud<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong> te<br />

kunn<strong>en</strong>. Wij zijn perfect zoals we zijn, meer is er niet. In <strong>de</strong>ze vorm, zoals we nu zijn,<br />

zijn we geschap<strong>en</strong>. Wij gev<strong>en</strong> daar stempels op <strong>van</strong> goed of slecht, maar <strong>de</strong> acceptatie<br />

ligt in zelfwaar<strong>de</strong>ring zoals je b<strong>en</strong>t, <strong>en</strong> jezelf te bemoedig<strong>en</strong> om die positieve spiraal <strong>van</strong><br />

<strong>lief<strong>de</strong></strong> op te gaan, waardoor je steeds meer jezelf in <strong>lief<strong>de</strong></strong> kan terugvind<strong>en</strong>.<br />

Zelfrespect di<strong>en</strong>st niet opgebouwd te zijn uit verdi<strong>en</strong>st<strong>en</strong> die je nalaat voor an<strong>de</strong>r<strong>en</strong>.<br />

Want we d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> maar: als we dit goed gedaan hebb<strong>en</strong>, <strong>en</strong> dat hebb<strong>en</strong> we goed gedaan,<br />

<strong>en</strong> dat hebb<strong>en</strong> we inmid<strong>de</strong>ls ook al bereikt, nou, dan mag ik toch respect voor mezelf<br />

hebb<strong>en</strong>. Dat is e<strong>en</strong> optelsommetje, <strong>en</strong> in feite niet waar.<br />

Zelfrespect houdt in dat je je Zelf respecteert. En je Zelf is niet opgebouwd uit<br />

prestaties, maar uit Zijn. En dat verget<strong>en</strong> we. Als je jezelf dùrft te zijn (het vergt veel<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 22


moed om dat niet-aflat<strong>en</strong>d te durv<strong>en</strong>), dan b<strong>en</strong> je uitein<strong>de</strong>lijk in vre<strong>de</strong> met jezelf, <strong>en</strong> <strong>de</strong><br />

spanning valt weg omdat je dan al jezelf b<strong>en</strong>t geword<strong>en</strong>. We zijn vaak zo gespann<strong>en</strong><br />

omdat we afwacht<strong>en</strong>d zijn hoe <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r ons beoor<strong>de</strong>elt. Als we onszelf al beoor<strong>de</strong>eld<br />

hebb<strong>en</strong> als zijn<strong>de</strong> goed, omdat we zijn wie we zijn, dan valt die spanning weg omtr<strong>en</strong>t<br />

hoe an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> ons beoor<strong>de</strong>l<strong>en</strong> <strong>en</strong> dan blijf je beter bij jezelf.<br />

Het is dus stapsgewijs oef<strong>en</strong><strong>en</strong> met jezelf te lat<strong>en</strong> uitmond<strong>en</strong> zoals jij jezelf k<strong>en</strong>t, want<br />

dan ervaar je zelfrespect. Dat is dan ge<strong>en</strong> kunstgreep achteraf.<br />

Misschi<strong>en</strong> e<strong>en</strong> belangrijke aanvulling, <strong>Marieke</strong> vertelt over haar lezing<strong>en</strong> in het Davidhuis<br />

te Rotterdam: het vrouwelijke oerprincipe in <strong>de</strong> m<strong>en</strong>s dat ook in mann<strong>en</strong> ligt, maar in<br />

vrouw<strong>en</strong> meer oververteg<strong>en</strong>woordigd is, heeft <strong>van</strong> nature die zijns-kwaliteit. Het<br />

mannelijke oerprincipe in <strong>de</strong> m<strong>en</strong>s heeft in wez<strong>en</strong> meer <strong>de</strong> actieve daadkracht <strong>en</strong> is<br />

toekomstgericht. Daarom is het maatschappelijk gezi<strong>en</strong> zo, dat mann<strong>en</strong> on<strong>de</strong>rling pas<br />

respect verdi<strong>en</strong><strong>en</strong> als ze prestaties hebb<strong>en</strong> verricht, omdat ze meer angstig zijn om in<br />

die vrouwelijke zijnskwaliteit in h<strong>en</strong>zelf te stapp<strong>en</strong>. Als wij als vrouw<strong>en</strong> daar teveel in<br />

meegaan, verliez<strong>en</strong> we onze zelfwaar<strong>de</strong>ring. Het is wez<strong>en</strong>lijk belangrijk, los <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />

prestatie, jezelf te bevestig<strong>en</strong>, want het is e<strong>en</strong> oerkwaliteit, te Zijn.<br />

Vraag:<br />

Hoe zou je jezelf nu kunn<strong>en</strong> begr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> an<strong>de</strong>r jou probeert te overtuig<strong>en</strong>? Soms<br />

heb je die gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> als het ware niet hel<strong>de</strong>r, voel je die niet e<strong>en</strong>s bij jezelf.<br />

<strong>Marieke</strong>: Belangrijke vraag!<br />

De begelei<strong>de</strong>rs gev<strong>en</strong> het volg<strong>en</strong><strong>de</strong>:<br />

“Rust <strong>en</strong> afstand nem<strong>en</strong> ter overd<strong>en</strong>king <strong>en</strong> dieper voel<strong>en</strong> dat wat aangeraakt<br />

is.<br />

Het is niet noodzakelijk om zich steeds <strong>van</strong>uit gr<strong>en</strong>svorming naar buit<strong>en</strong> toe te<br />

richt<strong>en</strong> wanneer <strong>de</strong> gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> nog niet ervar<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. M<strong>en</strong> zou dan mid<strong>de</strong>ls<br />

onecht han<strong>de</strong>l<strong>en</strong> zichzelve pres<strong>en</strong>ter<strong>en</strong> omdat m<strong>en</strong> d<strong>en</strong>kt dat dat het beste is”.<br />

Op het mom<strong>en</strong>t dat je zelf niet weet wat voor jou het beste is kan je dat bek<strong>en</strong>n<strong>en</strong>, <strong>en</strong><br />

ruimte <strong>en</strong> afstand vrag<strong>en</strong> om on<strong>de</strong>rzoek te do<strong>en</strong>. Wie weet vraagt zo'n on<strong>de</strong>rzoek wel<br />

jar<strong>en</strong>. Het is onze prestatiemaatschappij waarin we direct di<strong>en</strong><strong>en</strong> te wet<strong>en</strong>, maar dan<br />

spreek je eer<strong>de</strong>r over e<strong>en</strong> k<strong>en</strong>nis-niveau dan innerlijk voel<strong>en</strong>, <strong>en</strong> dit zijn zak<strong>en</strong> die met<br />

innerlijk voel<strong>en</strong> te mak<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>. Je zit in e<strong>en</strong> groeiproces.<br />

Bijvoorbeeld in het geval <strong>van</strong> e<strong>en</strong> relatie, dat je niet weet of je al dan niet zou moet<strong>en</strong><br />

scheid<strong>en</strong>. Je kan e<strong>en</strong> beslissing vroegtijdig afdwing<strong>en</strong>, maar je kan ook ruimte vrag<strong>en</strong><br />

om dieper on<strong>de</strong>rzoek te do<strong>en</strong>. Dan laat je <strong>de</strong> tijd het antwoord dieper uitkristalliser<strong>en</strong> in<br />

beid<strong>en</strong>. Wij zijn zo g<strong>en</strong>eg<strong>en</strong> om snel hel<strong>de</strong>re keuzes te hebb<strong>en</strong>, want dan weet je waar je<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 23


aan toe b<strong>en</strong>t <strong>en</strong> kan je <strong>de</strong> onzekerheid tracht<strong>en</strong> te vermijd<strong>en</strong>, maar dat is niet altijd<br />

raadzaam.<br />

Vraag:<br />

Wat kan je do<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> <strong>de</strong> angst om geïntimi<strong>de</strong>erd te word<strong>en</strong>, als dat erg<strong>en</strong>s bij je<br />

speelt?<br />

<strong>Marieke</strong>:<br />

Bij mij komt e<strong>en</strong> beeld naar bov<strong>en</strong>: ik b<strong>en</strong> één keer heel zwaar belasterd, zo zwaar had<br />

ik het in mijn lev<strong>en</strong> nog nooit meegemaakt. Wat er to<strong>en</strong> met mij gebeur<strong>de</strong> is dat ik zo<br />

'waardig' mijn eig<strong>en</strong> pijn doorleefd heb ter plekke, zon<strong>de</strong>r terug te reager<strong>en</strong> naar <strong>de</strong><br />

an<strong>de</strong>r omdat ik alle <strong>en</strong>ergie nodig had om mijn pijn te verwerk<strong>en</strong>. En dat wàs het dus. Ik<br />

heb na<strong>de</strong>rhand gezi<strong>en</strong> dat dat op <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r zo'n diepe indruk achtergelat<strong>en</strong> heeft dat er<br />

e<strong>en</strong> omslag is gekom<strong>en</strong>, omdat ik niet teruggegaan b<strong>en</strong> in vergelding, maar zó tastbaar,<br />

zichtbaar, pijn leed zon<strong>de</strong>r terug te slaan. To<strong>en</strong> zag <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r pas wat hij <strong>de</strong>ed.<br />

Dat is natuurlijk niet altijd mogelijk, want op straat word je, zeg maar, geïntimi<strong>de</strong>erd<br />

door e<strong>en</strong> stel opgeschot<strong>en</strong> knull<strong>en</strong>. Dan staan ze in e<strong>en</strong> cirkeltje om je he<strong>en</strong> <strong>en</strong> ze schel-<br />

d<strong>en</strong> niet alle<strong>en</strong>, maar ze hebb<strong>en</strong> bijvoorbeeld ook nog e<strong>en</strong> mes bij zich. Het is dan<br />

belangrijk goed in je eig<strong>en</strong> haraveld te gaan zitt<strong>en</strong>, dus in je bekk<strong>en</strong>, goed in je eig<strong>en</strong><br />

beleving te blijv<strong>en</strong>. Dan te vrag<strong>en</strong> of je doorgang mag krijg<strong>en</strong> om bijvoorbeeld zo'n cirkel<br />

te verlat<strong>en</strong>. Doe dit <strong>van</strong>uit rust, want dat is wat ze niet verwacht<strong>en</strong>. Ze verwacht<strong>en</strong><br />

paniek <strong>en</strong> in paniek zijn zij <strong>de</strong> sterkst<strong>en</strong>. Dus het is wez<strong>en</strong>lijk belangrijk diep in je eig<strong>en</strong><br />

kracht te zitt<strong>en</strong>. Innerlijk contact te houd<strong>en</strong> <strong>en</strong> om geestelijke begeleiding te vrag<strong>en</strong>,<br />

contact met je begeleiding te houd<strong>en</strong> (ie<strong>de</strong>r m<strong>en</strong>s heeft begeleiding), <strong>en</strong> dan te zi<strong>en</strong> wat<br />

er gebeurt.<br />

Intimidatie is ook iets wat steeds sterker maatschappelijk geactiveerd wordt, omdat m<strong>en</strong><br />

daar profijt uit tracht te hal<strong>en</strong>. Ook in <strong>de</strong> reclameboodschapp<strong>en</strong> zit puur intimidatie. Er<br />

gebeur<strong>en</strong> zijn steeds meer vorm<strong>en</strong> <strong>van</strong> intimidatie, ook in <strong>de</strong> werkcontact<strong>en</strong>,<br />

bijvoorbeeld op winstbejag geënt.<br />

Als je ge<strong>en</strong> innerlijke waardigheid in jezelf terug kan vind<strong>en</strong> dan b<strong>en</strong> je kwetsbaar voor<br />

dat soort intimidatie, want dan maak je je afhankelijk <strong>van</strong> wat buit<strong>en</strong> als gewoon ervar<strong>en</strong><br />

wordt.<br />

Vraag:<br />

Deze vraag sluit daarop e<strong>en</strong> beetje aan: is het <strong>van</strong> belang om situaties waar<strong>van</strong> je weet<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 24


dat daar intimidatie plaatsvindt, te mijd<strong>en</strong>?<br />

<strong>Marieke</strong>:<br />

Dat is zeer juist, als <strong>de</strong> plek voor jou onaantrekkelijk is om daar te verblijv<strong>en</strong>.<br />

Er kunn<strong>en</strong> plaats<strong>en</strong> zijn waar geïntimi<strong>de</strong>erd wordt, bijvoorbeeld door je partner of één<br />

<strong>van</strong> je kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong>, maar dan kan het zijn dat je toch zóveel <strong>van</strong> h<strong>en</strong> houdt dat je <strong>de</strong> moed<br />

hebt om het daar te blijv<strong>en</strong> aangaan, <strong>en</strong> dan te prober<strong>en</strong> iets te veran<strong>de</strong>r<strong>en</strong>.<br />

Als <strong>de</strong> plek echt voor jou onaantrekkelijk is, waarom zou je er dan zijn?<br />

<strong>Marieke</strong> voelt dat er vermoeidheid in <strong>de</strong> zaal ontstaat, het on<strong>de</strong>rwerp raakt blijkbaar heel<br />

veel aan. Zij stelt voor dat Corma ev<strong>en</strong> e<strong>en</strong> lied zingt.<br />

Corma zingt:<br />

AAN WIE DAN WEL?<br />

Als ik aan jou<br />

mijn kwetsbaarheid <strong>en</strong> kracht<br />

niet kan ton<strong>en</strong><br />

aan wie dan wel?<br />

Als ik met jou<br />

mijn vrag<strong>en</strong> <strong>en</strong> verwachting<strong>en</strong><br />

niet kan <strong>de</strong>l<strong>en</strong><br />

met wie dan wel?<br />

Als ik met jou<br />

mijn vreug<strong>de</strong> <strong>en</strong> vervulling<br />

niet kan vier<strong>en</strong><br />

met wie dan wel?<br />

Als ik aan jou<br />

mijn boosheid <strong>en</strong> teleurstelling<br />

niet kan lat<strong>en</strong> zi<strong>en</strong><br />

aan wie dan wel?<br />

Als ik bij jou<br />

mijn verdriet <strong>en</strong> pijn<br />

niet mag onthull<strong>en</strong><br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 25


Vraag:<br />

bij wie dan wel?<br />

Je hoeft niet het antwoord te zijn<br />

op mijn vrag<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> ev<strong>en</strong>min <strong>de</strong> pleister te zijn<br />

op mijn wond<strong>en</strong>.<br />

Ik hoop alle<strong>en</strong> mezelf te kunn<strong>en</strong> zijn<br />

in contact met jou<br />

<strong>en</strong> sam<strong>en</strong> oprecht te zijn<br />

in we<strong>de</strong>rzijds <strong>de</strong>l<strong>en</strong>.<br />

Als ik dit bij jou niet mag<br />

bij wie dan wel?<br />

.... bij wie dan wel?<br />

Je zei iets over prober<strong>en</strong> te on<strong>de</strong>rzoek<strong>en</strong> of m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> bewust kwets<strong>en</strong> of niet. Iemand in<br />

onze groep opper<strong>de</strong> dat dat moeilijk te on<strong>de</strong>rscheid<strong>en</strong> is. Hoe weet je dat, <strong>en</strong> hoe ga je<br />

daarmee om? De an<strong>de</strong>r kàn bijvoorbeeld niet an<strong>de</strong>rs, het is dan dus niet volledig onbe-<br />

wust, ik vind het heel erg moeilijk.<br />

<strong>Marieke</strong>:<br />

De scheidingslijn tuss<strong>en</strong> bewust <strong>en</strong> onbewust kan verlop<strong>en</strong>. Als je an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> pijn doet om<br />

zelf meer te word<strong>en</strong>, als het ware <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergie <strong>van</strong> <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r afneemt <strong>en</strong> opslurpt om zelf<br />

groter te word<strong>en</strong>, dan b<strong>en</strong> je vaak bewust aan het kwets<strong>en</strong>. Je pakt <strong>de</strong> <strong>en</strong>ergie <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />

an<strong>de</strong>r af om er jezelf mee te vergrot<strong>en</strong>.<br />

Vrager:<br />

Dat kan toch ook e<strong>en</strong> onbewust proces zijn?<br />

<strong>Marieke</strong>: Ik vraag mijn begelei<strong>de</strong>rs wel ev<strong>en</strong> om hulp.<br />

“Veel m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zijn niet bewust kwets<strong>en</strong>d, maar oplegg<strong>en</strong>d aan <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r.<br />

Wanneer m<strong>en</strong> weet dat an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> lijd<strong>en</strong><strong>de</strong> zijn <strong>en</strong> m<strong>en</strong> w<strong>en</strong>st hun lijd<strong>en</strong> te<br />

vermeer<strong>de</strong>r<strong>en</strong> door er zelf emotioneel beter <strong>van</strong> te word<strong>en</strong>, dan is m<strong>en</strong> bewust<br />

kwets<strong>en</strong>d.”<br />

Ik vraag nog ev<strong>en</strong> om voorbeeld<strong>en</strong>.<br />

Voorbeeld 1: Wanneer e<strong>en</strong> kind zich innerlijk zeer ongemakkelijk voelt omdat hij<br />

iets wil bereik<strong>en</strong> maar nog niet kan, <strong>en</strong> daar heel verdrietig over is.<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 26


Als ou<strong>de</strong>r zie je dat. Je gaat het dan kwets<strong>en</strong> door te zegg<strong>en</strong>: je<br />

stelt toch maar niets voor dat je dat niet kan, <strong>en</strong> ik vind (op e<strong>en</strong><br />

doordrijv<strong>en</strong><strong>de</strong> manier) dat je nu dìt moet do<strong>en</strong> <strong>en</strong> dàt moet do<strong>en</strong><br />

.... En we gaan net zo lang door tot je het kan! Terwijl het kind<br />

haast stikt in het verdriet dat hij het nog niet kan. Dat is bewust<br />

kwets<strong>en</strong>, want je weet dat het kind verdriet lijdt, alles al<br />

geprobeerd heeft, <strong>en</strong> niet meer kan ton<strong>en</strong> dan wat hij doet.<br />

Voorbeeld 2: Wanneer e<strong>en</strong> volwass<strong>en</strong>e e<strong>en</strong> meer<strong>de</strong>re treft in uiterlijk gezag, bij-<br />

voorbeeld in e<strong>en</strong> werkkring, <strong>en</strong> die meer<strong>de</strong>re w<strong>en</strong>st hem te<br />

kleiner<strong>en</strong> omdat <strong>de</strong> functie <strong>van</strong> die persoon in zijn og<strong>en</strong> niet <strong>de</strong><br />

moeite waard is, dan is dat e<strong>en</strong> bewuste kwetsing. Dus stel dat e<strong>en</strong><br />

directeur e<strong>en</strong> min<strong>de</strong>re qua rang steeds laat voel<strong>en</strong> dat dat echt<br />

min<strong>de</strong>r is, inhou<strong>de</strong>lijk, dan is dat e<strong>en</strong> bewuste kwetsing. Ie<strong>de</strong>re<strong>en</strong><br />

zet zijn eig<strong>en</strong> capaciteit in <strong>en</strong> doet naar beste kunn<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> positie<br />

die maatschappelijk min<strong>de</strong>r in gezag is di<strong>en</strong>t niet bevuil<strong>en</strong>d<br />

b<strong>en</strong>a<strong>de</strong>rd te word<strong>en</strong> door iemand die uiterlijk gezi<strong>en</strong> in e<strong>en</strong><br />

meerwaardige positie zit. Dat is e<strong>en</strong> bewuste kwetsing.<br />

E<strong>en</strong> an<strong>de</strong>re kwetsing is: wanneer iemand naar iets verlangt <strong>en</strong> daar op<strong>en</strong> <strong>en</strong> fijn over<br />

gesprok<strong>en</strong> heeft, <strong>en</strong> <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r bewust ontk<strong>en</strong>t dat hij daarnaar verlangt. Want je weet<br />

waar <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r naar verlangt. Je kwetst <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r door te do<strong>en</strong> alsof dat verlang<strong>en</strong> niet<br />

bestaat.<br />

Dus het heeft te mak<strong>en</strong> met, <strong>en</strong> bewustzijn te hebb<strong>en</strong> <strong>van</strong>, waar <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r zit. Je kwetst<br />

door dat te neger<strong>en</strong>, <strong>en</strong> zelf door te drijv<strong>en</strong> omdat je met <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r iets wilt bereik<strong>en</strong> wat<br />

eig<strong>en</strong>lijk voor jou prettiger voelt.<br />

Vraag:<br />

Hoe gaan we om met sprek<strong>en</strong> <strong>van</strong>uit ons innerlijk, ook als we daarin soms heel onzeker<br />

zijn, met <strong>de</strong> weerstand <strong>en</strong> agressie <strong>van</strong> <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r? Hoe voorkom je dat je vervalt in<br />

herhaling <strong>en</strong> hoe uitlegg<strong>en</strong> <strong>en</strong> hoe 'rek<strong>en</strong>ing aflegt' aan jezelf?<br />

<strong>Marieke</strong>:<br />

Wat me opvalt in <strong>de</strong> vraag is dat je soms nog niet helemaal wéét wat je daar uitspreekt.<br />

Dat is e<strong>en</strong> basis die daar doorhe<strong>en</strong> gewev<strong>en</strong> ligt.<br />

Het niet helemaal zeker wet<strong>en</strong> hoeft ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel na<strong>de</strong>el te zijn als je dat erbij b<strong>en</strong>oemt.<br />

Maar wat wij vaak oplegg<strong>en</strong>d naar an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> do<strong>en</strong>, is sprek<strong>en</strong> alsof we zeker wet<strong>en</strong><br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 27


omtr<strong>en</strong>t dat wat we zegg<strong>en</strong>. Het meest eerlijke is om gewoon te sprek<strong>en</strong> in<br />

zorgvuldigheid, dàt te b<strong>en</strong>oem<strong>en</strong> wat je al weet; <strong>en</strong> dat wat je nog niet weet. De an<strong>de</strong>r<br />

kan dan meehelp<strong>en</strong> te on<strong>de</strong>rzoek<strong>en</strong> wat je niet weet, <strong>en</strong> dat wat je wel al weet is gelijk<br />

<strong>de</strong> discussie wáárdig.<br />

Dan kom ik terug op <strong>de</strong> vorige uitleg: als je werkelijk geaccepteerd hebt dat je mèns<br />

b<strong>en</strong>t, <strong>en</strong> dus onaf nog in evolutie, dan is het heel logisch dat je niet je hele zijn al k<strong>en</strong>t,<br />

<strong>en</strong> dat er heel veel in jou nog onbewust is <strong>en</strong> niet zeker-wet<strong>en</strong>d.<br />

Buit<strong>en</strong> dat, iets wat <strong>van</strong>daag zeker-wet<strong>en</strong>d is, kan over e<strong>en</strong> jaar, als je weer meer<br />

diepgang bereikt hebt, wellicht an<strong>de</strong>rs geformuleerd word<strong>en</strong>. Dus je b<strong>en</strong>t op e<strong>en</strong><br />

doorgangs-reis. Wat belangrijk is, is dat je steeds spreekt <strong>van</strong>uit het bewustzijn zoals je<br />

nú b<strong>en</strong>t. Spreek dat wat je nog niet k<strong>en</strong>t als zodanig eerlijk uit naar buit<strong>en</strong>, zodat <strong>de</strong><br />

an<strong>de</strong>r niet <strong>de</strong> vergissing maakt <strong>en</strong> d<strong>en</strong>kt dat jij dat al helemaal b<strong>en</strong>t. On<strong>de</strong>rzoek waar je<br />

b<strong>en</strong>t. Dan kan er eig<strong>en</strong>lijk weinig mis gaan; of <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r moet je niet respecter<strong>en</strong>, maar<br />

je hebt dan in ie<strong>de</strong>r geval jezelf gerespecteerd.<br />

Indi<strong>en</strong> <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r daar ge<strong>en</strong> vre<strong>de</strong> mee heeft dan zegt dat meer over <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r dan over<br />

jezelf, want jij b<strong>en</strong>t eerlijk, in compassie, bij jezelf geblev<strong>en</strong> in het uitsprek<strong>en</strong> <strong>van</strong> wat je<br />

wil<strong>de</strong> mee<strong>de</strong>l<strong>en</strong>. Als <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r meer verwacht dan komt hij op dat terrein in<br />

afhankelijkheid naar jou te zitt<strong>en</strong>, want hij verwacht iets <strong>van</strong> jou wat jij nog niet kan<br />

gev<strong>en</strong>. Hij di<strong>en</strong>t dat zichzelf te gev<strong>en</strong>, want het is zijn verwachting. Jij mag je daar<strong>van</strong><br />

ontslaan, want je kan niet meer dan dat je doet.<br />

Dus als je het op die manier steeds probeert te scheid<strong>en</strong> is het respectvol naar jezelf toe<br />

<strong>en</strong> respectvol naar <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r. Kan <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r er niet mee zijn, dan di<strong>en</strong>t hij zijn eig<strong>en</strong><br />

verlang<strong>en</strong> daarin te ler<strong>en</strong> bevredig<strong>en</strong>. Dan hoeft hij ook niet in herhaling door te gaan<br />

met sprek<strong>en</strong>, want als je één of twee keer gezegd hebt: ja, ik weet het echt niet, dan<br />

di<strong>en</strong>t <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r dat te respecter<strong>en</strong>. Maar dan di<strong>en</strong> je ook eerlijk te communicer<strong>en</strong> <strong>en</strong> ge<strong>en</strong><br />

ding<strong>en</strong> achter te houd<strong>en</strong>, want als <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r aanvoelt dat je echt meer weet zou het<br />

unfair zijn om dan te do<strong>en</strong> alsof je dat niet weet. Het gaat wel om eerlijke<br />

communicatiepatron<strong>en</strong>.<br />

Vraag:<br />

<strong>Marieke</strong>, hoe gaat het dan in het geval dat als e<strong>en</strong> an<strong>de</strong>r uit jouw gav<strong>en</strong>, zeg maar, uit<br />

dat wat je geschonk<strong>en</strong> hebt, zijn eig<strong>en</strong> conclusie heeft opgebouwd, <strong>van</strong>: okee, jij hebt<br />

dat gegev<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat is voor mij altijd-dur<strong>en</strong>d? Terwijl jij helemaal niet weet of dit voor<br />

jou altijd-dur<strong>en</strong>d is.<br />

<strong>Marieke</strong>:<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 28


Ja, dat klopt.<br />

Vrager: Hoe ga je dan om met die situatie?<br />

<strong>Marieke</strong>:<br />

Dan nog is het <strong>de</strong> verantwoor<strong>de</strong>lijkheid <strong>van</strong> <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r, want ik kan mezelf niet meer<br />

pres<strong>en</strong>ter<strong>en</strong> dan <strong>de</strong>g<strong>en</strong>e die ik <strong>van</strong>daag b<strong>en</strong>, <strong>en</strong> ik b<strong>en</strong> e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s in ontwikkeling.<br />

Als <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r mij in zijn ontwikkeling zo hard nodig heeft dat hij e<strong>en</strong> beeld schept waar ik<br />

aan moet beantwoord<strong>en</strong>, dan word ik onvrij, maar <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r is ook onvrij in zijn eig<strong>en</strong><br />

ontwikkeling. Dus die onthechting is heel belangrijk.<br />

Doordat ik in <strong>de</strong> loop <strong>van</strong> <strong>de</strong> tijd geschoold b<strong>en</strong> in projecties ont<strong>van</strong>g<strong>en</strong>, leer ik daar<br />

uitein<strong>de</strong>lijk meer in vre<strong>de</strong> mee te zijn.<br />

Wat ik bijvoorbeeld wel e<strong>en</strong>s merk: ik heb gav<strong>en</strong> die zichtbaar zijn, maar er is ook in mij<br />

nog gewoon veel imperfect, want dat maakt mij. Wanneer m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> bijvoorbeeld gav<strong>en</strong><br />

zoud<strong>en</strong> will<strong>en</strong> ler<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> in zichzelf zoals ik het heb, di<strong>en</strong> ik voor h<strong>en</strong> e<strong>en</strong> beeld te<br />

vervull<strong>en</strong> dat ik nooit kan zijn. Want ik heb gav<strong>en</strong>, maar ik b<strong>en</strong> ook zo m<strong>en</strong>selijk als wat.<br />

Als ik dus vervolg<strong>en</strong>s niet blijk te pass<strong>en</strong> in het beeld dat zij <strong>van</strong> mij gevormd hebb<strong>en</strong>,<br />

dan zijn zij heftig teleurgesteld in mij, terwijl het hùn beeld is. Het is het beeld zoals ze<br />

zelf ooit will<strong>en</strong> word<strong>en</strong>, maar op dit mom<strong>en</strong>t nog niet kunn<strong>en</strong> belop<strong>en</strong>, <strong>en</strong> daarom moet<br />

ik het voor h<strong>en</strong> belop<strong>en</strong>. Maar dat kan niet.<br />

Dat maakt dat m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die bov<strong>en</strong> het maaiveld uitstek<strong>en</strong>, althans uiterlijk gezi<strong>en</strong> zoals ze<br />

dan opvall<strong>en</strong>, zeer kwetsbaar zijn voor afwijz<strong>en</strong><strong>de</strong> projecties omdat <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r het zo<br />

nodig heeft dat ze e<strong>en</strong> bepaald beeld vervull<strong>en</strong> wat ze niet zijn. In <strong>de</strong>ze tijd d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> we<br />

vaak dat bijvoorbeeld m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met gav<strong>en</strong> op z'n minst al heilig zijn. Dat valt gerust<br />

teg<strong>en</strong> op z'n tijd. Daar moet je dus mee kunn<strong>en</strong> zijn, want an<strong>de</strong>rs verwacht je spie-<br />

geling<strong>en</strong> buit<strong>en</strong> die heel perfect zijn, <strong>en</strong> dan b<strong>en</strong> jij altijd <strong>de</strong> min<strong>de</strong>re; <strong>en</strong> wie zegt dat jij<br />

e<strong>en</strong> min<strong>de</strong>re moet zijn, dat is toch helemaal niet aan <strong>de</strong> or<strong>de</strong>?<br />

Het is dus heel belangrijk om steeds in jezelf te staan <strong>en</strong> jezelf te bevestig<strong>en</strong>, dan b<strong>en</strong> je<br />

niet afhankelijk <strong>van</strong> beeld<strong>en</strong> buit<strong>en</strong> of bevestiging <strong>van</strong> buit<strong>en</strong>.<br />

Vraag:<br />

Ik heb nog één vraagje over bewust pijn do<strong>en</strong>. Als volwass<strong>en</strong>e kun je daar bewust<br />

afstand <strong>van</strong> nem<strong>en</strong>, je kan zegg<strong>en</strong>: ik ga daar niet meer naar toe, maar als bijvoorbeeld<br />

kin<strong>de</strong>r<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> school bewust gekleineerd word<strong>en</strong> door pesterij<strong>en</strong> of klassikaal, hoe kan<br />

e<strong>en</strong> kind zich daarteg<strong>en</strong> wap<strong>en</strong><strong>en</strong>?<br />

<strong>Marieke</strong>: Moeilijk! Dat is echt heel moeilijk. Daar zijn ge<strong>en</strong> pasklare antwoord<strong>en</strong> voor.<br />

Het <strong>en</strong>ige wat je als ou<strong>de</strong>rs, <strong>en</strong> als omstan<strong>de</strong>rs, kan do<strong>en</strong>, is het kind bov<strong>en</strong>al steun<strong>en</strong> in<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 29


z'n eig<strong>en</strong>waar<strong>de</strong> <strong>en</strong> in z'n zelfbeleving. Dat c<strong>en</strong>traal stell<strong>en</strong>. Dat di<strong>en</strong>t het mid<strong>de</strong>lpunt te<br />

zijn <strong>van</strong> waaruit hij z'n omgeving di<strong>en</strong>t te ler<strong>en</strong> bezi<strong>en</strong>. Als hij zichzelf waar<strong>de</strong>ert, dan<br />

kan hij an<strong>de</strong>r<strong>en</strong> inschal<strong>en</strong> naar gelang zij hem ook waar<strong>de</strong>r<strong>en</strong>. Dus het is wez<strong>en</strong>lijk het<br />

kind te on<strong>de</strong>rsteun<strong>en</strong> in z'n zelfbevestiging <strong>en</strong> zelfbepaling.<br />

Mogelijkerwijs kan je als ou<strong>de</strong>rs contact met school legg<strong>en</strong> om het probleem te bespre-<br />

k<strong>en</strong>. Ook weer <strong>van</strong>uit het uitgangspunt dat het kind zichzelf w<strong>en</strong>st te bevestig<strong>en</strong> <strong>en</strong> daar<br />

on<strong>de</strong>rsteuning in nodig heeft.<br />

Corma zingt t<strong>en</strong> afscheid e<strong>en</strong> gedicht <strong>van</strong> <strong>Marieke</strong><br />

BRUIDSKLEED<br />

Gewev<strong>en</strong> heb ik mijn eig<strong>en</strong> bruidskleed<br />

in tijd <strong>en</strong> geduld.<br />

Na e<strong>en</strong> ein<strong>de</strong>loze werkzame perio<strong>de</strong><br />

kom ik spoedig thuis.<br />

Minuut na minuut<br />

heb ik aane<strong>en</strong>gesponn<strong>en</strong>.<br />

Uur na uur<br />

dag na dag<br />

jaar na jaar<br />

lev<strong>en</strong> na lev<strong>en</strong>.<br />

De tijd heeft langdurig<br />

drad<strong>en</strong> <strong>van</strong> trouw aane<strong>en</strong>gewev<strong>en</strong><br />

tot e<strong>en</strong> transparant kleed<br />

om te mog<strong>en</strong> verschijn<strong>en</strong><br />

volledig naakt<br />

voor het altaar<br />

<strong>van</strong> Uw aangezicht.<br />

Niets meer te verberg<strong>en</strong>.<br />

Ie<strong>de</strong>re draad is gesponn<strong>en</strong><br />

innerlijk werk<strong>en</strong>d door lev<strong>en</strong>s<br />

<strong>en</strong> ur<strong>en</strong> e<strong>en</strong>zaamheid he<strong>en</strong>.<br />

E<strong>en</strong>s nog weeklag<strong>en</strong>d<br />

gezi<strong>en</strong> het vele bloed<strong>en</strong><br />

<strong>van</strong> mijn verwon<strong>de</strong> vingers<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 30


heb ik uitein<strong>de</strong>lijk overgave geleerd<br />

aan uw kosmische wett<strong>en</strong><br />

om nu te voltooi<strong>en</strong> dit kleed.<br />

De laatste schred<strong>en</strong> naar U<br />

zal ik begaan.<br />

Mijzelf g<strong>en</strong>oeg geword<strong>en</strong><br />

bied ik U mij aan.<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 31


Stichting De <strong>Vrij</strong>e Mare heeft t<strong>en</strong> doel ‘het bewerkstellig<strong>en</strong> <strong>van</strong> verdieping <strong>van</strong> algeme<strong>en</strong> maatschappelijke<br />

thema’s <strong>en</strong> vernieuwing op maatschappelijke terrein<strong>en</strong> waarbij het mogelijk is, door sam<strong>en</strong>werking <strong>van</strong> <strong>de</strong><br />

ongezi<strong>en</strong>e wereld <strong>en</strong> <strong>de</strong> aardse realiteit, k<strong>en</strong>nis te integrer<strong>en</strong> die voorbij <strong>de</strong> huidige realiteitswaar<strong>de</strong> gaat <strong>en</strong><br />

aldus toekomstbar<strong>en</strong>d is’. In e<strong>en</strong>voudige bewoording<strong>en</strong>: ‘bijdrag<strong>en</strong> aan positieve maatschappelijke veran<strong>de</strong>ring<br />

door het zo breed mogelijk verspreid<strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>de</strong> <strong>inzicht</strong><strong>en</strong> <strong>van</strong> <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong>.’<br />

In 2001 is het bestuur <strong>van</strong> <strong>de</strong> voormalige stichting MV4 tot het unanieme besluit gekom<strong>en</strong>, <strong>de</strong> stichting <strong>de</strong>ze<br />

naam te lat<strong>en</strong> drag<strong>en</strong>. Uitgeverij De <strong>Vrij</strong>e Mare is sinds januari 2006 on<strong>de</strong>rgebracht bij <strong>Marieke</strong> <strong>en</strong> haar partner<br />

<strong>en</strong> wordt hierin on<strong>de</strong>rsteund door stichting De <strong>Vrij</strong>e Mare.<br />

U kunt donateur word<strong>en</strong> <strong>van</strong> stichting De <strong>Vrij</strong>e Mare <strong>en</strong> publicaties bestell<strong>en</strong> bij <strong>de</strong> uitgeverij. Voor na<strong>de</strong>re<br />

informatie zie <strong>de</strong> website: http://www.<strong>de</strong>vrijemare.nl.<br />

2011 / M<strong>en</strong>s zijn /Ontwikkelingspoort<strong>en</strong> / © <strong>Marieke</strong> <strong>de</strong> <strong>Vrij</strong> 32

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!