OnderwijsInnovatie - Open Universiteit Nederland

Inhoud
9 Idols in de wetenschap?
De kenniseconomie heeft grote behoefte
aan hoogopgeleide professionals. Aan de
lopende band worden initiatieven
genomen en middelen verzonnen om
meer mensen met een hbo- of wodiploma
af te leveren. Eén zo’n middel
zou het populariseren van wetenschap
kunnen zijn. Sylvia Roelofs en Maarten
van Rossem bekijken vanuit hun eigen
achtergrond de mogelijkheden.‘Een vak
als theoretische natuurkunde laat zich
lastig populariseren.’
13 Trends in onderwijs- en
kennisontwikkeling
Welke trends en ontwikkelingen
hebben de afgelopen vijftien jaar een
rol gespeeld in het hoger (beroeps)onderwijs?
Wat is de functie en het
belang van kennis in het competentiegerichte
onderwijsmodel? En wat zijn
de spanningen tussen het feitelijke
onderwijs, de verwachtingen uit het
beroepenveld en de onderwijskundige
inzichten?
26 Een nieuwe werkdefinitie van blended
learning
Over het begrip blended learning is al
veel geschreven. De meest gebruikte
definities verwijzen naar de samenvoeging
van e-learning en traditionele
vormen van onderwijs, maar daarmee is
niet duidelijk wat er precies wordt
bedoeld. In dit artikel wordt ingegaan op
de definitiekwestie door misverstanden
en spraakverwarring in relatie tot
blended learning aan de orde te stellen.
30 Cyberpesten, big deal?
Pesten in cyberspace ligt voor alle
kinderen binnen handbereik. Bijna
allemaal hebben ze thuis een pc met
internet en een grote meerderheid
bezit een mobiele telefoon. Is het
virtuele getreiter een probleem? Vergt
het speciale aandacht? ‘Cruciaal is, dat
je de kinderen vanaf de eerste
schooldag betrekt bij het maken van
afspraken over sociaal positief gedrag.’
33 Nieuwe media in oude vakken
Jongeren leren van en met elkaar,
probleemgestuurd en -oplossend in
eigen peergroups en ervaringscommunities.
Zo ontstaat een zelfstandig
virtueel jongerendomein waarin
nieuwe media het empowerment
faciliteren. Des te opvallender is het te
constateren dat jongeren nog steeds
worden gepasseerd bij het maken van
onderwijstoepassingen voor nieuwe
media.
38 Het failliet van onderwijshervormingen?
Schaalvergroting, megafusies en jaarlijks
tienduizenden drop-outs. Onderwijsvernieuwingen
en het ‘nieuwe
leren’ hebben het hoger onderwijs nog
niet aantrekkelijker gemaakt noch het
studierendement opgekrikt. Jarenlang
werden klagende docenten, gefrustreerde
studenten en ouders door bestuurders
en onderwijskundigen neergezet
als behoudzuchtig en lastig. Maar
het tij lijkt zich te keren.
4 Nieuwsladder
Chronologisch overzicht van drie
maanden innovatienieuws.
15 Geheugensteuntjes
Column van Francisco van Jole.
17 Competentieroutekaart als hulpmiddel
bij (her)ontwerpen van opleidingen
Competentiegericht onderwijs blijkt moeilijk
te verenigen met bestaande curricula.
Wanneer een deel van het curriculum
competentiegericht wordt gemaakt, maar
een (substantieel) deel van het curriculum
onveranderd blijft, ontstaan er fricties.
De cohesie tussen de ‘nieuwe’ en de ‘oude’
componenten van het curriculum ontbreken
vaak waardoor studenten essentiële kennis
en vaardigheden zouden kunnen missen. In
de afgelopen tien jaar is bij de Open Universiteit
Nederland een aantal implementatietrajecten
rond competentiegericht onderwijs
gerealiseerd. Uit de verschillende trajecten is
een aanpak voortgekomen die de kern van
de competentiegerichte benadering
vasthoudt. Een analytisch instrument dat
daarbij een rol speelt is een competentieroutekaart.
In dit artikel presenteren de
auteurs deze aanpak en het instrument,
bespreken ze de interpretatie van het
competentiebegrip waarop deze aanpak is
gebaseerd en halen voorbeelden aan.
34 Onderzoeksnieuws
Een overzicht van recente ontwikkelingen
in nationaal en internationaal onderzoek
naar onderwijsinnovatie.
39 Colofon