Wisselverlieszaak moet uit de Doofpot! Harry Geels

Door Harry Geels,
Dft.nl (De Financiële Telegraaf) maandag 20 april 2009
Wisselverlieszaak moet uit de doofpot!
AMSTERDAM - Afgelopen week bleek dat veel Nederlanders nog
steeds prijzen omrekenen van euro’s naar guldens. Bij de
Europees Parlement-verkiezingen moet de Wisselverlieszaak
eindelijk eens uit de doofpot!
Voormalig minister-president Wim Kok sloeg in januari 2009 nog vol trots de
herdenkingsmunt ter gelegenheid van 10 jaar euro. En hoewel de euro in deze tijden
van financiële crisis voor Nederland zijn waarde zeker heeft bewezen, zien politiek en
media nog steeds een belangrijk en zeer schadelijk aspect voor Nederland van de
euro volledig over het hoofd.
Door de besluitvorming en advisering terzake van de Europese Unie (EU) en de Europees
Centrale Bank (ECB) hebben wij een kwartje te veel betaald voor de euro (NLG 2,20 i.p.v.
NLG 1,95; ja, het tweede kwartje van Kok!). Hierover schreef ik eerder twee columns, te
weten op 5 juli 2007 en 6 juni 2008, onder de titel: De keerzijde voor Nederland van tien jaar
euro.
Het is logisch dat onder het Nederlandse volk nog steeds een sterk gevoel van onbehagen
blijft doorzeuren over de invoering van de euro. Hierbij is het kwalijk dat onze regering en
ook DNB de Wisselverlieszaak blijven ontkennen en in de doofpot proberen te houden. Zo
stuurde bijvoorbeeld minister Bos in het najaar 2007 - met een rammelend en aanvechtbaar
CPB-rapport in zijn hand - de Vaste Commissie Financiën van de Tweede Kamer vakkundig
het bos in bij de toen ook aldaar aan de orde gestelde Wisselverlieszaak.
En merkwaardigerwijze laten zelfs de media het na om serieuze aandacht aan de
Wisselverlieszaak te geven. Het is volgens mij juist de taak van media op actieve en kritische
wijze onderzoek te doen en, in dit geval dan, van de Tweede Kamer-fracties, regering en
DNB opheldering en standpuntinname af te dwingen.
Om parlement en media hiertoe aan te sporen, volgt hier een korte uitleg van wat er nu
eigenlijk gebeurd is, dus zónder de revaluatie van de gulden, én wat er gebeurd zou zijn mét
een revaluatie van de gulden.
Sinds het Akkoord van Wassenaar (1982) is er in Nederland structureel en doorschietend
loonmatiging doorgevoerd, waardoor aan de vooravond van de invoering van de euro
(1997/1998) Nederland en de gulden véél te goedkoop waren geworden ten opzichtte van
het buitenland en de buitenlandse valuta, met een toen op ons aanstormende oververhitting
van onze economie tot gevolg.
Ter voorkoming van deze oververhitting van onze economie diende de gulden dus voor de
invoering van de euro fors gerevalueerd te worden. Zo niet (wat dus het geval is geweest),
dan zouden in de jaren vanaf 1999 bovenmatig stijgende consumenten- en
producentenprijzen (door import van inflatie) ons deel worden. En dit alles hebben we in de
jaren vanaf 1999 t/m 2003 dus helaas ook gezien (de vergelijking van de OESOprijsindicatoren
van Nederland ten opzichte van die van de overige eurolanden in die jaren
spreken boekdelen).
Door de bovenmatige stijging van de consumenten- en producentenprijzen in die jaren bleef
de koopkrachtontwikkeling van de Nederlandse burgers en bedrijven ver achter bij die van
de burgers en bedrijven in het buitenland. Daarvan werden vanzelfsprekend het MKB en de

werkgelegenheid ernstig de dupe. En door de bovenmatige stijging van de
producentenprijzen in Nederland werd ook onze concurrentiepositie aangetast met verlies
van internationaal marktaandeel, exportwinstmarges en werkgelegenheid tot gevolg.
Omdat de gulden in 1998 niét werd gerevalueerd zijn de Nederlandse burgers en bedrijven
bovendien een structureel prijsvoordeel (ruilvoetwinst) misgelopen wat betreft importen uit
het buitenland. En om de gevolgen van de inflatiesprong en de verslechtering van de
toenmalige economie (medio 2000 t/m 2003) te pareren, is er in Nederland vanaf 2004 t/m
2008 (wederom) loonmatiging doorgevoerd (het “eerst het zuur en dan het zoet” van de
kabinetten Balkenende) waardoor de koopkracht van de Nederlandse burger ten opzichte
van die in het buitenland nog veel verder is achtergebleven.
Indien de gulden in 1998 wél zou zijn gerevalueerd, dan had de hiervoor genoemde
oververhitting van onze economie (en bovenmatige stijging van consumenten- en
producentenprijzen) dus niet plaatsgevonden. Integendeel, de revaluatie van de gulden zou -
als gevolg van de dan structureel goedkopere import uit het buitenland - voor de
Nederlandse burgers en bedrijven juist een lagere (ondermatige) inflatie en een forse
koopkrachtverbetering (ruilvoetwinst) ten opzichte van het buitenland met zich mee hebben
gebracht.
Weliswaar zou onze concurrentiepositie dan vanzelfsprekend (initieel) afgezwakt zijn, maar,
gelet op onder andere de economisch gunstige geografische ligging van Nederland (onze
functie als ‘Main Port of Europe’), zou de schade in doorvoer-export naar het Europese
achterland beperkt zijn gebleven. Dit verlies aan reëel Bruto Binnenlands Product (BBP) zou
dan echter in de jaren vanaf 1999 ruimschoots gecompenseerd zijn geworden door hogere
reële bestedingen.
De hier genoemde reële groeipotentie van ons BBP is onder andere gebaseerd op het in die
jaren in onze binnenlandse economie grote aantal (en veelal onvervulbare) vacatures: medio
1999 bijvoorbeeld bijna 200.000. Dus die werknemers die in de exportsector hun baan kwijt
zouden zijn geraakt, zouden toen hebben kunnen instappen in de toen zeer ruim voor
handen zijnde werkgelegenheid in onze binnenlandse economie.
Met een revaluatie van de gulden bij de invoering van de euro zou er macro-economisch
gezien dus enerzijds een lichte verschuiving hebben plaatsgevonden van buitenlandgerelateerd
reëel BBP naar binnenland-gerelateerd reëel BBP en anderzijds ook een groei
van het gehele reële BBP. Ook zou onze lopende rekening (met grote overschotten eind
jaren ‘90) beter in balans zijn gekomen.
De Stichting Wisselverlies.nl heeft in nauw overleg met een aantal economische experts
berekeningen gemaakt over het wisselverlies. Binnenkort komt een rapport naar buiten met
daarin een nauwkeurige schatting van de (structurele) schade die wij hebben opgelopen
tijdens en na de omwisseling van de gulden naar de euro. Dit bedrag loopt in de vele
miljarden euro’s.
Nader parlementair onderzoek is niet alleen vereist, het Nederlandse volk heeft er simpelweg
recht op te weten wat er is gebeurd in de aanloop van de introductie van de euro én de
gevolgen daarvan!
Bij het referendum over de Europese Grondwet in 2005 speelde volgens onderzoek het
voortdurende gevoel van onbehagen bij de Nederlandse burger over het koopkrachtverlies
door de euro een doorslaggevende rol. Hopelijk hebben politici daarvan iets geleerd en
zullen zij nu in de aanloop naar de Europees-Parlementverkiezingen de Wisselverlieszaak
eindelijk eens uit de doofpot halen. Het zou de kloof tussen burgers en politiek zeker
verkleinen.
Harry Geels is directeur Research en partner bij INMAXXA in Naarden (www.inmaxxa.nl). Daarnaast is hij
uitvoerend hoofdredacteur van Technische en Kwantitatieve Analyse (TKA). De informatie in deze opinie is niet
bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De
standpunten en vooruitzichten van Geels geven zijn mening weer in zijn hoedanigheid als directeur Research.