Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Toelichting:<br />
Maandblad nr. 5 29e Jaargang 2001/2002<br />
Agenda voor <strong>de</strong> te hou<strong>de</strong>n hobbyavond op maandag 7 januari 2002<br />
in <strong>de</strong> Reensche Compagnie, Tak van Poortvlietstraat 361, te Hoogezand<br />
Aanvang 19.45 uur<br />
A G E N D A<br />
1. Opening<br />
2. Ingekomen stukken en me<strong>de</strong><strong>de</strong>lingen<br />
3. Uitslag huiskeuring door Marc Jansen.<br />
4. Pauze met verloting<br />
5. Vervolg punt 3<br />
6. Prijsuitreiking<br />
7. Sluiting<br />
De uitslag huiskeuring behoeft geen na<strong>de</strong>re uitleg. We weten allemaal dat dit een zeer goed<br />
bezette avond is, dus rekenen wij weer op een volle zaal. We zitten <strong>de</strong>ze avond dan ook in <strong>de</strong><br />
grote zaal.<br />
Namens alle me<strong>de</strong>werkers van <strong>de</strong> redaktie wensen wij u allen fijne feestdagen!<br />
<strong>Van</strong> <strong>de</strong> <strong>voorzitter</strong>.<br />
Het jaar loopt ten ein<strong>de</strong> en dan blikken we weer even terug op het afgelopen seizoen. De<br />
hobby-avon<strong>de</strong>n wer<strong>de</strong>n goed bezocht en het gehalte van onze sprekers was naar mijn i<strong>de</strong>e<br />
hoog. Goe<strong>de</strong> lezingen met uiteenlopen<strong>de</strong> on<strong>de</strong>rwerpen over onze hobby.<br />
Ook had<strong>de</strong>n we voor het eerst een vijverkeuring, welke werd gehou<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> maand juni.<br />
Toch wel verrassend hoe men met hun vijvers omgaat. De afmetingen lopen sterk uiteen,<br />
maar ook met <strong>de</strong> omgeving valt veel te doen. De randverschijnselen komen hier sterk aan <strong>de</strong><br />
or<strong>de</strong>. Dus dit komend seizoen doorgaan op <strong>de</strong> ingeslagen weg en dan met veel meer<br />
<strong>de</strong>elnemers aan <strong>de</strong> vijverkeuring meedoen.<br />
Tevens wer<strong>de</strong>n in hobbyland evenementen of tentoonstellingen georganiseerd, welke onze
hobby in een positief daglicht stel<strong>de</strong>n. Aan enkele evenementen hebben we als vereniging<br />
<strong>de</strong>elgenomen. Leuke dagen om in contact te komen met me<strong>de</strong>-hobbyisten die je niet elke dag<br />
tegenkomt.<br />
In het volgend jaar starten we <strong>de</strong> uitslag van <strong>de</strong> huiskeuring, welke door Marc Jansen uit<br />
Emmen zal wor<strong>de</strong>n gepresenteerd. De aquaria welke in on<strong>de</strong>rhoud zijn bij <strong>Aquaria</strong> H-S<br />
wor<strong>de</strong>n dit jaar gekeurd door Nomi Leuthollf. Zij zal dan ook vertellen welke bak dit jaar <strong>de</strong><br />
mooiste is. Alles zal op vi<strong>de</strong>o en dia's wor<strong>de</strong>n opgenomen zodat we een scherp beeld krijgen<br />
van <strong>de</strong> kwaliteit van <strong>de</strong> aquaria.<br />
En als laatste wil ik allen die zich het afgelopen hebben ingezet voor <strong>de</strong> vereniging bedanken<br />
voor het vele werk, we hopen ook dit jaar weer op uw me<strong>de</strong>werking.<br />
Namens het bestuur wens ik u allen fijne Kerstdagen en Voorspoedig 2002.<br />
Tot 8 Januari 2002 met <strong>de</strong> uitslag huiskeuring.<br />
Hans Osendarp<br />
Dhr. Koolwaay.<br />
Als laatste hobbyavond van dit jaar kregen we een lezing door Dhr. Koolwaay die <strong>de</strong> diverse<br />
soorten vivaria waarmee men <strong>de</strong> hobby bedrijft aan <strong>de</strong> hand van dia's <strong>de</strong> revue liet passeren.<br />
Bij <strong>de</strong> aquaria wordt er een ver<strong>de</strong>ling gemaakt tussen <strong>de</strong> gezelschaps- speciaal- en<br />
zeewateraquaria. De rest van <strong>de</strong> vivaria zoals riparium, aquaterraria etc. valt on<strong>de</strong>r <strong>de</strong> noemer<br />
terraria. Aan <strong>de</strong> hand van <strong>de</strong> schitteren<strong>de</strong> dia's kwamen alle categorieën aan bod en werd<br />
verteld waar je op moet letten bij het inrichten en bevolken van zo'n vivarium. Wat hij<br />
propagan<strong>de</strong>er<strong>de</strong> was dat je voordat je begint met het aanschaffen en inrichten voor jezelf <strong>de</strong><br />
afweging moet maken welke dieren je wilt gaan hou<strong>de</strong>n, heb je een bepaal<strong>de</strong> lievelings vis<br />
dan moet je je vivarium, <strong>de</strong> inhoud, <strong>de</strong> me<strong>de</strong>bewoners en <strong>de</strong> rest van <strong>de</strong> <strong>de</strong>coratie hierop<br />
aanpassen.<br />
Kijk voordat je bepaal<strong>de</strong> dieren aanschaft heel goed naar <strong>de</strong> eisen en <strong>de</strong> eigenschappen want<br />
dit voorkomt zeer veel problemen. Een paar voorbeel<strong>de</strong>n hiervan zijn; hoe groot wordt het<br />
dier, is het een scholenvis of juist een solitair, is het agressief t.o.v. soortgenoten of juist<br />
an<strong>de</strong>re me<strong>de</strong>bewoners, eet het b.v. planten of in zeewater lagere dieren, en zo zijn er<br />
natuurlijk nog veel meer mogelijkhe<strong>de</strong>n te noemen.<br />
Ook bij het kopen of zelf maken van b.v. een aquarium komt het een en an<strong>de</strong>r kijken; hoe<br />
staat het met <strong>de</strong> grootte in verhouding tot <strong>de</strong> omgeving (kamer), is <strong>de</strong> afwerking in harmonie<br />
met <strong>de</strong> rest van <strong>de</strong> ruimte en <strong>de</strong> inrichting, maar vooral wat vind je zelf en/of je huisgenoten<br />
mooi (want over smaak valt wel te praten maar niet te twisten).<br />
Dhr. Koolwaay had naar mijn mening een prachtige lezing (een kwestie van smaak natuurlijk)<br />
al is het als je al vele jaren <strong>de</strong> diverse lezingen meegemaakt hebt wel eens een herhaling van<br />
wat er door een an<strong>de</strong>r al eens is verteld. Toch zaten er in <strong>de</strong>ze lezing weer dingen die je eens<br />
doet na<strong>de</strong>nken over hoe je met <strong>de</strong> hobby bezig bent.<br />
Ik wens ie<strong>de</strong>reen gezellige feestdagen, een knallen<strong>de</strong> jaarwisseling en een probleemloze €day.
Tot ziens in 2002.<br />
Nico Bulthuis.<br />
AQUARIA VATTENMUSEUM<br />
Bovenstaan<strong>de</strong> titel wekt bij u wellicht <strong>de</strong> indruk dat <strong>de</strong> schrijver in kennelijke staat was<br />
tij<strong>de</strong>ns het schrijven van dit stukje. Dit is echter niet het geval, het is Zweeds voor <strong>Aquaria</strong> en<br />
watermuseum.<br />
In <strong>de</strong> week van 19 tot 24 november moest ik voor mijn werk naar Stockholm en in <strong>de</strong><br />
beperkte vrije uurtjes heb ik naast het bekijken van <strong>de</strong> vele historische pan<strong>de</strong>n ook een bezoek<br />
gebracht aan het <strong>Aquaria</strong> en watermuseum. Het museum ligt op een van <strong>de</strong> vele eilandjes<br />
voor <strong>de</strong> kust van Stockholm en pompt hon<strong>de</strong>rdduizend liter zeewater per uur op uit <strong>de</strong><br />
Botnische Golf. Op <strong>de</strong>ze wijze verkrijgt men een stromen<strong>de</strong> rivier binnenin het museum<br />
waarvan het water via een vislad<strong>de</strong>r weer terug stroomt in <strong>de</strong> Botnische Golf. De brochure<br />
van het museum geeft aan dat <strong>de</strong> zeeforel vrij is om naar buiten te zwemmen en in het<br />
museum terug te keren om te paaien. Of dit daadwerkelijk gebeurt weet ik niet, <strong>de</strong><br />
voorzieningen ervoor waren in ie<strong>de</strong>r geval te bezichtigen.<br />
Het museum is niet erg groot, maar er is genoeg te zien. Het museum gaat om tien uur open<br />
en als ik er op dat tijdstip ben, ben ik <strong>de</strong> eerste bezoeker van die dag. In <strong>de</strong>ze tijd van het jaar<br />
zullen er wel niet veel toeristen meer zijn. Ver<strong>de</strong>r heeft het <strong>de</strong> afgelopen nacht gesneeuwd en<br />
gevroren, hierdoor is het een glibberpartij om bij het museum te komen.<br />
De kassa van het museum staat om een balie die wordt gevormd door een ingebouwd laag<br />
aquarium waarin een aantal zoetwater roggen zwemmen.<br />
Direct na <strong>de</strong> ingang loop je via een mooi nagebouwd tropisch regenwoud naar een mangrove<br />
moeras. Vervolgens kom je bij het tropisch koraal rif en uitein<strong>de</strong>lijk bij noor<strong>de</strong>lijke<br />
bergstromen.<br />
Met name het tropisch regenwoud is zeer mooi, het bestaat uit een grote vijver waarom heen<br />
het tropisch regenwoud in <strong>de</strong> vorm van vele tropische planten en bomen is gesitueerd. Je loopt<br />
via een echte hangbrug van touwen en slecht uitzien<strong>de</strong> planken over <strong>de</strong> vijver heen. De<br />
hangbrug <strong>de</strong>elt <strong>de</strong> vijver als het ware in tweeën, wat ook daadwerkelijk het geval is. On<strong>de</strong>r <strong>de</strong><br />
hangbrug vormt een glazen plaat <strong>de</strong> afscheiding tussen <strong>de</strong> bei<strong>de</strong> vijver<strong>de</strong>len. Als je <strong>de</strong><br />
hangbrug over bent loop je via een stenen trap enigszins naar bene<strong>de</strong>n. Via een lager gelegen<br />
ruimte kun je ook on<strong>de</strong>r water kijken. Een enorme glazen wand geeft zicht op een grote groep<br />
piranha's en een aantal enorme Colossoma macropomum (Pacu's) U weet wel die schijfron<strong>de</strong><br />
on<strong>de</strong>rwater koeien, <strong>de</strong>ze jongens waren zeer nieuwsgierig van aard en zwommen steeds naar<br />
<strong>de</strong> plaats waar ik ging staan. Ze dachten zeker dat ik ze kwam voeren, een fikse teleurstelling<br />
voor hen.<br />
In het an<strong>de</strong>r <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> vijver zwemmen drie Arowana's, twee Astronotus ocellatus en twee<br />
hele grote meervallen. Wellicht kent u ze wel die meervallen met hun opvallen<strong>de</strong> witte buik,<br />
zwarte rug, bloedro<strong>de</strong> rugvin en staartvin. Ver<strong>de</strong>r zoals een goed meerval betaamt vele lange<br />
baarddra<strong>de</strong>n. De wetenschappelijke naam van <strong>de</strong>ze meervallen is Pharactorephalus
hemiliopterus, waarvan alleen jonge dieren geschikt zijn voor het grotere (minimaal 150 cm<br />
lang) huisaquarium. Bij een goe<strong>de</strong> voeding groeien ze snel en kunnen maximaal 120 cm lang<br />
wor<strong>de</strong>n. Zoals <strong>de</strong> meeste meervallen hou<strong>de</strong>n ook <strong>de</strong>ze grote jongens van ge<strong>de</strong>mpt licht en<br />
verschuilen ze zich graag tussen kienhoutwortels en grote stenen. Het zijn echte roofvissen,<br />
die dus gevoerd moeten wor<strong>de</strong>n met wormen en vissen. Ook diepvriesvoer wordt door hen<br />
gegeten.<br />
Vervolgens kom je aan bij een soort van betonnen binnenvijver waarin <strong>de</strong> mangroven zijn<br />
nagebouwd. In vergelijking met het geweldige tropische regenwoud doen <strong>de</strong> mangroven<br />
amateuristisch aan. Tussen <strong>de</strong> luchtwortels zwemt een school schuttersvissen en op kienhout<br />
zitten een aantal slijkspringers.<br />
Het aardige bij het grote tropische zeerif is dat er een glazen gang is gebouwd dat <strong>de</strong>els door<br />
het aquarium loopt. Voor kleine kin<strong>de</strong>ren een ware uitdaging om hier doorheen te kruipen en<br />
volledig omgeven te zijn door water en <strong>de</strong> mooist gekleur<strong>de</strong> tropische zeevissen.<br />
Ver<strong>de</strong>r zijn er nog vele kleinere aquariums met vele tropische zeevissen. Dit is echter niet<br />
mijn sterkste kant van onze hobby zodat ik u niet kan verblij<strong>de</strong>n met hun namen.<br />
Het koud water ge<strong>de</strong>elte viel mij tegen, er waren maar een paar vissen te zien. Volgens mij<br />
waren het een aantal zeeforellen (kleintjes), ver<strong>de</strong>r veel snel stromend water en weinig te zien.<br />
Als geheel een leuke ervaring en mocht u er eens in <strong>de</strong> buurt zijn, het adres van het museum<br />
is: Djurgår<strong>de</strong>n, Falkenbergsgatan 2, 115 21 Stockholm.<br />
Bart Vries<br />
Appelslak vreet <strong>de</strong> rijstvel<strong>de</strong>n van Vietnam<br />
kaal<br />
overgenomen uit: <strong>de</strong> Uitstromer<br />
info.bron: <strong>de</strong> Volkskrant<br />
'Mag ik ra<strong>de</strong>n om welke slak het gaat? Ik <strong>de</strong>nk dat het een pomacae is' . Slakken<strong>de</strong>skundige<br />
dr. A <strong>de</strong> Winter uit Wageningen prikt meteen goed. Want <strong>de</strong> slak die in Vietnam <strong>de</strong><br />
rijstvel<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> Mekong<strong>de</strong>lta kaal vreet, is in<strong>de</strong>rdaad <strong>de</strong> appelslak, een geslacht van grote<br />
tropische slakken. Deze dieren zijn volgens <strong>de</strong> Winter in Japan al jaren een plaag en hebben<br />
zich inmid<strong>de</strong>ls over bijna heel Zuidoost-Azië verspreid.<br />
Een krant uit Hanoi meld<strong>de</strong> dat <strong>de</strong> zogeheten gou<strong>de</strong>n slak (pomacae pomacae sl), die zes jaar<br />
gele<strong>de</strong>n als <strong>de</strong>licatesse in Vietnam is geïntroduceerd, vorig najaar bij een overstroming uit <strong>de</strong><br />
kweekvijvers spoel<strong>de</strong>n en inmid<strong>de</strong>ls 31 duizend hectare heeft kaalgevreten. Vietnamese<br />
biologen schijnen bij <strong>de</strong> introductie al gewaarschuwd te hebben voor <strong>de</strong> gevaren. Nadat <strong>de</strong><br />
eerste exemplaren ontsnapt waren, verbood <strong>de</strong> regering enkele jaren gele<strong>de</strong>n, tevergeefs, <strong>de</strong><br />
slakkencultuur. Vorig jaar gaf <strong>de</strong> Vietnamese premier Vo <strong>Van</strong> Kiet persoonlijk opdracht <strong>de</strong><br />
kwekerijen te sluiten. Juist in die tijd <strong>de</strong><strong>de</strong>n zich <strong>de</strong> overstromingen voor.
De Winter kent <strong>de</strong> Vietnamese soort niet, evenmin als dr. E. Gittenberger van het Nationaal<br />
Natuurhistorisch Museum in Lei<strong>de</strong>n. Maar dat is niet vreemd, aldus <strong>de</strong> Winter. Het geslacht<br />
pomacae telt veel soorten en on<strong>de</strong>rsoorten. Hun gedrag is meestal hetzelf<strong>de</strong>. Het zijn grote<br />
dieren met een slakkenhuis van vijf cm. doorsnee. <strong>Van</strong> oorsprong komen ze uit Zuid-<br />
Amerika, met nam Argentinië.<br />
Het zijn eigenlijk zoetwater slakken, maar ze leven volgens <strong>de</strong> Winter amfibisch. Ze hou<strong>de</strong>n<br />
het dus ook op het land uit. Rijstvel<strong>de</strong>n zijn i<strong>de</strong>aal voor ze, want die staan meestal on<strong>de</strong>r<br />
water. Vrouwtjeslakken leggen om <strong>de</strong> twee tot drie dagen ongeveer vijfhon<strong>de</strong>rd eieren.<br />
De eerste melding dat <strong>de</strong> appelslak een plaag werd, komt volgens <strong>de</strong> Winter uit Japan en<br />
dateert uit 1986. Ook daar vrat <strong>de</strong> als voedsel geïntroduceer<strong>de</strong> slak op grote schaal jonge<br />
rijstplanten aan. De dieren wor<strong>de</strong>n volgens Gittenberger over <strong>de</strong> hele wereld verhan<strong>de</strong>ld. Ook<br />
in Ne<strong>de</strong>rland zijn ze af en toe in <strong>de</strong> dierenwinkels te koop.<br />
In 1992 werd er een internationaal slakkencongres gehou<strong>de</strong>n, waar een bioloog uit Hawaii<br />
mee<strong>de</strong>el<strong>de</strong> dat <strong>de</strong> appelslak inmid<strong>de</strong>ls een plaag was gewor<strong>de</strong>n in Taiwan, Japan, Filipijnen,<br />
China, Vietnam, Thailand, Indonesië en Nieuw Guinea. Ze waren ook tot Hawaii<br />
doorgedrongen, waarschijnlijk nadat ze uit een aquarium waren ontsnapt. Daar <strong>de</strong><strong>de</strong>n ze zich<br />
te goed aan het ou<strong>de</strong> cultuurgewas taro, waarvan <strong>de</strong> wortelstok wordt gegeten.<br />
Uit Japan is bekend dat <strong>de</strong> slakken kool nog lekker<strong>de</strong>r vin<strong>de</strong>n dan jonge rijstplantjes.<br />
Gittenberger zegt van een aquariumhan<strong>de</strong>laar in Ne<strong>de</strong>rland gehoord te hebben dat sommige<br />
klanten na aankoop van een appelslak boos terug kwamen. Want het dier had in een paar<br />
dagen hun hele aquarium leeggegeten.<br />
Volgens <strong>de</strong> Winter en Gittenberger is <strong>de</strong> gang van zaken met <strong>de</strong> appelslak een typisch<br />
voorbeeld van faunavervalsing. Een diersoort belandt in een vreem<strong>de</strong> omgeving waar geen of<br />
onvoldoen<strong>de</strong> natuurlijke vijan<strong>de</strong>n zijn, en ontwikkelt zich vervolgens tot een plaag. Iets<br />
<strong>de</strong>rgelijks is al tientallen jaren gele<strong>de</strong>n gebeurd met <strong>de</strong> Afrikaanse reuzenslak die ook in Azië<br />
werd geïntroduceerd en daar eveneens een plaag werd voor <strong>de</strong> landbouw, vooral in Indonesië.<br />
Een an<strong>de</strong>r voorbeeld is volgens Gittenberger <strong>de</strong> slak Theba pisana die oorspronkelijk alleen in<br />
het westelijk <strong>de</strong>el van het Mid<strong>de</strong>llandse-zee gebied voorkwam, maar in <strong>de</strong> Verenig<strong>de</strong> Staten<br />
terecht is gekomen. Daar heeft het dier zich ontwikkelt tot een plaag in citrusplantages.<br />
Hetzelf<strong>de</strong> is in Israël gebeurd.<br />
Kweek van Corydoras aeneus<br />
overgenomen uit: Natuurvrien<strong>de</strong>n uit Zwolle<br />
auteur: Marcel Bennik<br />
Een tijdje gele<strong>de</strong>n stond een verslag van <strong>de</strong> kweek van corydoras aeneus in ons clubblad. Dit<br />
was voor mij on<strong>de</strong>rmeer <strong>de</strong> aanleiding om <strong>de</strong>ze corydorassen te kopen. Bij het kweken met<br />
<strong>de</strong>ze vissen ben ik door dit artikel en door diverse boeken enigszins op het verkeer<strong>de</strong> been<br />
gezet. Mijn eerste fout was steeds maar water verversen. Ik begon met 20% waterverversing<br />
en eindig<strong>de</strong> met 60%. Een keer gaf dit een goed resultaat, maar ik merkte <strong>de</strong> afzetting te laat
op en er waren nog maar enkele eitjes te vin<strong>de</strong>n. Daags na het water verversen moet men <strong>de</strong><br />
vissen geduren<strong>de</strong> enige tijd observeren, daar Corydorassen in <strong>de</strong> ochtend altijd druk zijn. Bij<br />
<strong>de</strong> kweek van Corydorassen aeneus ligt het geheim in het voeren. Gewoon veel voeren. Ze<br />
moeten net geen buikje krijgen. Het 'forellenvoer' dat <strong>de</strong> vereniging verkoopt is volgens mij<br />
een prima basisvoer. Daarnaast geef ik ze nog pekelkreeftjes - hiermee komen ze beter op<br />
kleur en wor<strong>de</strong>n ze actiever. - (ingevroren muggelarven - voer rustig een flinke portie waar ze<br />
een paar uur aan kunnen zuigen - microaaltjes (een paar keer per week).Na flink voer en<br />
matig waterverversen (ca. 10% per week), zijn <strong>de</strong> vissen in ruim een maand in topconditie.<br />
Men hoeft nu alleen een keer flink water te verversen (20% of meer in een keer) en <strong>de</strong><br />
volgen<strong>de</strong> dag begint het kuitschieten. Soms wachten ze niet eens op een waterverversing.<br />
Waarschijnlijk is een re<strong>de</strong>lijke waterstroming nog belangrijker dan waterverversing. Ik kweek<br />
ze in het aquarium zelf. Dit geeft wel wat scha<strong>de</strong> aan <strong>de</strong> planten, maar is het gemakkelijkst.<br />
De temp. in <strong>de</strong> bak is ongeveer 23 gr.C. en bestaat uit Zwols leidingwater (DH 12) met een<br />
hoge pH van 7 tot 8. De kweek van <strong>de</strong>ze vissen is gemakkelijk. Je moet wat geduld hebben,<br />
want <strong>de</strong> afzetting kun je niet afdwingen. Wil je een legsel opkweken, dan moet je <strong>de</strong> eieren uit<br />
<strong>de</strong> bak halen. Corydorassen hebben <strong>de</strong> neiging om hun eigen eieren na het afzetten op te eten.<br />
De eieren wor<strong>de</strong>n bij voorkeur on<strong>de</strong>r een blad afgezet. Bij mij wer<strong>de</strong>n ze hoofdzakelijk op <strong>de</strong><br />
bla<strong>de</strong>ren van het Belgisch groen afgezet en een enkele keer op een slaplantje en op <strong>de</strong><br />
voorruit. Nu had ik gelezen dat men <strong>de</strong> eieren van <strong>de</strong> voorruit af kan halen met een<br />
scheermes. Dus ik aan <strong>de</strong> gang met een scheermes. <strong>Van</strong> <strong>de</strong> zeven eieren die nog op <strong>de</strong> ruit<br />
zaten kon ik er drie oogsten. De volgen<strong>de</strong> poging met het scheermes lever<strong>de</strong> <strong>de</strong> opbrengst ven<br />
1 ei op. Dus <strong>de</strong> rest maar laten zitten.. De eieren zijn in <strong>de</strong> loop van <strong>de</strong> dag visvoer gewor<strong>de</strong>n.<br />
(Een opmerking voor Killy-hou<strong>de</strong>rs; Mijn Aphyosemion australe's aten lekker mee). Na <strong>de</strong><br />
bla<strong>de</strong>ren met eieren geplukt te hebben, heb ik <strong>de</strong> eieren op een drinkglas gekleefd en in een<br />
kleiner aquarium geplaatst. Goed doorluchten is nu belangrijk voor een goed<br />
zuurstofvoorziening en men heeft dan ook min<strong>de</strong>r kans op schimmel. De eieren komen bij 23<br />
gr. C. in drie dagen uit. Dit was veel sneller dan ik had verwachten. De opkweek bestaat uit:<br />
na 2 a 3 dagen voeren met pekelkreeftjes, na een week dit menu aanvullen met microazijnaaltjes.<br />
Na 3 weken kunnen ook fijngesne<strong>de</strong>n ro<strong>de</strong> muggelarven (en/of tubifex) extra<br />
gegeven wor<strong>de</strong>n. De eerste 5 a 6 weken eten ze geen droogvoer! Geef ze dit ook niet eer<strong>de</strong>r,<br />
want voor je het weet heb je een ammoniakvergiftiging. De vissen zijn na 6 weken ca 2 cm<br />
groot en beginnen droogvoer te eten. Het beste is elke dag 10 tot 20% water te verversen. In<br />
het begin gebruik ik altijd mijn aquariumwater uit <strong>de</strong> grote bak, daar hiervan <strong>de</strong> temp. en<br />
an<strong>de</strong>re eigenschappen stabieler zijn dan van schoon leidingwater. De vissen leven bij 22 - 23<br />
gr.C. en gewoon leidingwater. Tenslotte nog iets over het kuitschieten. Dit is een interessant<br />
gebeuren. De mannetjes zwemmen druk achter het vrouwtje met kuit aan. Ze duwen haar in<br />
<strong>de</strong> buikstreek. Het vrouwtje duwt terug en probeert te ontkomen. Na dit voorspel gaat het<br />
vrouwtje op <strong>de</strong> grond liggen en schuift een van <strong>de</strong> mannetjes voor het vrouwtje. Met zijn<br />
borstvin haakt hij achter <strong>de</strong> baarddra<strong>de</strong>n van het vrouwtje, waarna (of waardoor) het vrouwtje<br />
tegen zijn buikstreek aandrukt. Het mannetje geeft daarbij sperma af, waarna het vrouwtje <strong>de</strong><br />
eieren een voor een uitstoot. Drie tot <strong>de</strong>rtien eieren, die wor<strong>de</strong>n opgevangen in een door <strong>de</strong><br />
bei<strong>de</strong> buikvinnen gevormd "tasje". Het vrouwtje schuifelt daarna door <strong>de</strong> wolk sperma, blijft<br />
wat liggen, vooral aan het eind van <strong>de</strong> afzetting. De mannetjes gunnen haar even rust en<br />
daarna begint het jagen weer van voren af aan. Het vrouwtje zoekt nu een plaatsje voor <strong>de</strong><br />
eieren, kijkt of <strong>de</strong>ze schoon is en kleeft daar <strong>de</strong> eieren aan vast. Dit alles terwijl <strong>de</strong> mannetjes<br />
haar amper rust gunnen. Hierdoor verliest ze ook menig eitje. Na het afzetten snuffelen ze wat<br />
op <strong>de</strong> plaats rond en ont<strong>de</strong>kken een lekker maaltje. Weg eieren! (In <strong>de</strong> natuur zal dit wel<br />
an<strong>de</strong>rs gaan). Als je nu tussendoor eten geeft, wat echt wel nodig is, vergeet het vrouwtje <strong>de</strong><br />
eieren af te zetten. On<strong>de</strong>r het eten verliest ze vaak een voor een <strong>de</strong> eieren. De mannetjes zetten
haar nu ook niet tot afzetten, want eerst moet er gegeten wor<strong>de</strong>n. Het afzetten gebeurt om <strong>de</strong><br />
10 a 15 minuten. Het begint om 8 uur en duurt tot 11 uur.<br />
overgenomen uit: <strong>de</strong> Uitstromer<br />
auteur: Wilfried Gyselaers<br />
Stofwisseling in het aquarium<br />
Een van <strong>de</strong> voornaamste re<strong>de</strong>n, waarom het aquarium <strong>de</strong> mens steeds heeft weten te<br />
fascineren is, omdat het leeft. Het aquarium leeft, omdat het boor<strong>de</strong>vol leven zit: <strong>de</strong> vissen<br />
glij<strong>de</strong>n in sierlijke kronkels door het water heen, <strong>de</strong> planten sprei<strong>de</strong>n hun bla<strong>de</strong>ren ten toon in<br />
volle kleurenpracht en hier en daar schuift een slak onverstoorbaar over een steen. Er is echter<br />
een natuurwet die zegt: "daar waar leven is, is automatisch <strong>de</strong> dood". Dus ook in het<br />
aquarium: een plant doet haar uiterste best om zo dicht mogelijk bij het licht te komen en<br />
hierbij verwaarloost ze haar on<strong>de</strong>rste bla<strong>de</strong>ren, die dan ook spoedig afvallen. Daarnaast staat<br />
er een te verslijmen, omdat <strong>de</strong> temperatuur voor haar niet optimaal te noemen is. Een vis<br />
krijgt een ziekte te pakken en sterft ergens in een verloren hoekje, terwijl zijn soortgenoten <strong>de</strong><br />
dag druk in <strong>de</strong> weer zijn hun buikje te vullen, maar ook om ze weer te legen. Blad, vis, en<br />
uitscheidingsstoffen zinken alle naar <strong>de</strong> bo<strong>de</strong>m en zou<strong>de</strong>n daar op <strong>de</strong>n duur een enorme hoop<br />
gaan vormen, mochten ze niet wor<strong>de</strong>n aangepakt door afbraakbacteriën, wier functie<br />
werkelijk van onschatbare waar<strong>de</strong> is.<br />
Kringloop<br />
Men kan zon<strong>de</strong>r twijfel stellen dat, zou<strong>de</strong>n <strong>de</strong>ze bacteriën er niet zijn, er op aar<strong>de</strong> geen leven<br />
mogelijk zou zijn. Zij immers vormen <strong>de</strong> basis van <strong>de</strong> kringloop van <strong>de</strong> stof. Een kringloop<br />
waarvan elk levend wezen afhankelijk is, of het nu een plant, een dier of een mens is; het<br />
ontstaan en het vervallen van het voedsel zitten erin verpakt. In ons aquarium verloopt <strong>de</strong>ze<br />
kringloop als volgt. Zoals eer<strong>de</strong>r reeds geschreven liggen do<strong>de</strong> bla<strong>de</strong>ren en gestorven vissen<br />
en uitscheidingsstoffen op <strong>de</strong> bo<strong>de</strong>m. De afbraakbacteriën vormen <strong>de</strong>ze stoffen om tot<br />
enkelvoudige stoffen, die als voeding dienen voor planten en algen. Vooral <strong>de</strong>ze laatste<br />
wor<strong>de</strong>n door <strong>de</strong> kleinere vissoorten graag gegeten, maar <strong>de</strong>ze vallen zelf ten prooi aan <strong>de</strong><br />
grotere vissoorten. Bei<strong>de</strong>n schei<strong>de</strong>n ze echter mest en urine uit, die samen met bla<strong>de</strong>ren en <strong>de</strong><br />
do<strong>de</strong> vissen <strong>de</strong> afvalstoffen gaan vormen, die door <strong>de</strong> bacteriën kunnen wor<strong>de</strong>n omgezet.<br />
Zoals je ziet, is dit een kringloop, waarvan elke schakel onontbeerlijk is voor het goed<br />
functioneren van een aquarium. Trouwens, niet alleen in het aquarium gebeurt dit, in <strong>de</strong> vrije<br />
natuur verloopt dit proces op <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> wijze. In <strong>de</strong> lucht, op het land, in het water, overal is<br />
het precies een<strong>de</strong>r en ie<strong>de</strong>r levend wezen, ook <strong>de</strong> mens, heeft er <strong>de</strong>el aan.<br />
Onwelriekend<br />
Laten we nu even na<strong>de</strong>r gaan bekijken hoe <strong>de</strong> bacteriën stoffen kunnen afbreken en omzetten.<br />
Een organisme dat afsterft en naar <strong>de</strong> bo<strong>de</strong>m zinkt, wordt na enige tijd aangetast door<br />
rottingsbacterien (Urobacterien). Deze breken het af tot onwelrieken<strong>de</strong> stoffen, waarvan<br />
ammoniak en zwavelstof <strong>de</strong> voornaamste zijn. De ammoniak wordt "aangegrepen" door<br />
an<strong>de</strong>re bacteriën (in Europa Nitrosomonus in Amerika Nitrosoccus), die er nitriet van maken.<br />
Dit gebeurt door verbranding van <strong>de</strong> ammoniak, waardoor er energie vrijkomt. Deze wordt<br />
door <strong>de</strong> bacteriën aangewend om uit koolzuur en water suiker op te bouwen, waarmee zij<br />
zichzelf voe<strong>de</strong>n (chemosynthese). De nitriet wordt op zijn beurt weer aangegrepen door weer
een an<strong>de</strong>re groep bacteriën (nitrobacterie), die het omzetten in nitraat (salpeter), een stof die<br />
door <strong>de</strong> planten rechtstreeks kan wor<strong>de</strong>n opgenomen. De omzetting gebeurt op bijna<br />
gelijkwaardige wijze als hierboven vermeld. De zwavelwaterstof wordt door twee soorten<br />
bacteriën verbrand. De eerste groep zijn purperbacterien, die een kleurstof bevatten, waarmee<br />
ze in staat zijn aan fotosynthese te doen. Men kan het vergelijken met <strong>de</strong> chlorofylkorrels,<br />
waarmee planten aan fotocynthese doen. Als <strong>de</strong> purperbacterien genoeg licht ontvangen,<br />
kunnen ze <strong>de</strong> zwavelwaterstof in verbinding met zuurstof omzetten in zwavelzuur. Dit<br />
vermengt zich met an<strong>de</strong>re stoffen in het water en vormt zouten, die rechtstreeks door planten<br />
kunnen wor<strong>de</strong>n opgenomen. De twee<strong>de</strong> groep bacteriën zijn <strong>de</strong> "beggiatoa", die <strong>de</strong><br />
zwavelwaterstof omzetten in water en vrije zwavel. Deze zwavel wordt dan weer ver<strong>de</strong>r<br />
verbrand tot zwavelzuurzouten.<br />
Uitgemoord<br />
Zoals je ziet, vervullen <strong>de</strong> afbraakbacteriën een enorm belangrijke functie in het aquarium; je<br />
zou ze als het ware <strong>de</strong> "weldoeners van <strong>de</strong> glazen bak" kunnen noemen. Hoe vaak wor<strong>de</strong>n ze<br />
echter niet met miljoenen tegelijk uitgemoord, wanneer <strong>de</strong> aquarist voor een ziekte geen<br />
betere oplossing ziet dan <strong>de</strong> bak propvol chemische produkten te gooien. An<strong>de</strong>rzijds is ook<br />
weer niet goed <strong>de</strong>ze bacteriën volledig vrij spel te geven, zoals dit gebeurt wanneer het water<br />
nooit wordt ververst. Zij vermenigvuldigen zich dan erg snel en gaan <strong>de</strong> stoffen, die normaal<br />
als voedsel voor <strong>de</strong> planten moeten dienen, zelf opeten. Deze laatste hebben dan een tekort en<br />
gaan spoedig beginnen weg te kwijnen. Hoe onlogisch klinkt <strong>de</strong> bewering dat <strong>de</strong> aquarist niets<br />
hoeft te weten over microben en bacteriën. Immers, het is zijn taak het evenwicht, dat wordt<br />
gecreëerd door <strong>de</strong>ze kleine diertjes, te bewaren en te beveiligen, een taak die niet altijd even<br />
gemakkelijk is. Een goed aquarist zal <strong>de</strong>ze taak niet beschouwen als een last, maar als een<br />
uitdaging die werkelijk <strong>de</strong> moeite is om een doorgewinter<strong>de</strong> aquarist te wor<strong>de</strong>n.<br />
Voor u gelezen in: De Siervis<br />
Auteur: W. Boekema.<br />
Plant van <strong>de</strong> maand<br />
Dwerg Amazoneplant<br />
De plant luistert naar <strong>de</strong> wetenschappelijke naam van: Echinodorus latifolius. De Ne<strong>de</strong>rlandse<br />
benaming is Dwerg Amazoneplant.<br />
De plant behoort tot <strong>de</strong> familie <strong>de</strong>r Alismataceae. Het verspreidingsgebied ligt in Columbia en<br />
Rio Magdalena en in <strong>de</strong> gebie<strong>de</strong>n rond <strong>de</strong> Grote Oceaan.<br />
Deze plant wordt <strong>de</strong> laatste jaren weer wat vaker in onze aquaria gehou<strong>de</strong>n. Een paar jaar<br />
gele<strong>de</strong>n was hij bijna geheel uit onze hobby verdwenen. Vaak kwam dit doordat <strong>de</strong> plant als<br />
die het naar zijn zin had nogal eens ging woekeren. Tegenwoordig kunnen we dit met wat<br />
an<strong>de</strong>re belichting aardig binnen <strong>de</strong> perken hou<strong>de</strong>n.<br />
Bij een goe<strong>de</strong> belichting wordt een Echinodorus latifolius niet hoger dan zo'n 8 cm. Terwijl<br />
elke plant, mits goed uitgegroeid, ongeveer 10 bla<strong>de</strong>ren heeft die in <strong>de</strong> breedte variëren van 4<br />
tot 8 mm. De bla<strong>de</strong>ren zijn lichtgroen van kleur en hebben een sterk afgetekend<br />
nervenstructuur.<br />
Een goe<strong>de</strong> belichting zorgt ervoor dat <strong>de</strong> plant mooie rozetten vormt, terwijl <strong>de</strong> bla<strong>de</strong>ren bijna
horizontaal groeien, en een zeer dicht bla<strong>de</strong>n<strong>de</strong>k vormen.<br />
Op een gegeven moment zien we bijna geen bo<strong>de</strong>m meer. Dit komt me<strong>de</strong> door <strong>de</strong> manier van<br />
vermeer<strong>de</strong>ring.<br />
On<strong>de</strong>r aan <strong>de</strong> plant bij <strong>de</strong> wortelaanzet ontstaan uitlopers die vaak over <strong>de</strong> bo<strong>de</strong>m<br />
voortkruipen en na circa 4 cm. weer een nieuw plantje laat ontstaan.<br />
Deze uitlopers kunnen enorm lang wor<strong>de</strong>n en aan een uitloper kunnen wel 12 tot 15 nieuwe<br />
plantjes komen. Soms zitten er wel 4 a 5 uitlopers aan een plant.<br />
Nu hoor ik u al roepen dat <strong>de</strong>ze net als vroeger nogal neigt te gaan woekeren, maar wees niet<br />
getreurd, uw vissen zorgen er wel voor dat dit wel meevalt. Want vooral <strong>de</strong> jonge plantjes<br />
wor<strong>de</strong>n door vele vissen als dankbare aanvulling op hun voeding gezien.<br />
En mocht u toch teveel krijgen, welnu; binnen <strong>de</strong> vereniging zijn er vast en zeker nog een<br />
hoop liefhebbers, dus <strong>de</strong> eerste jaren kunt u wel ver<strong>de</strong>r. De Echinodorus heeft om te groeien<br />
een fijne, luchtige bo<strong>de</strong>m nodig met klei en wat turf. De temperatuur mag variëren tussen <strong>de</strong><br />
24 en 28 gra<strong>de</strong>n Celsius.