Evaluatierapport wachttijdvoorspeller gemeente ... - Fietsberaad

NOTITIE
Aan leden Werkgroep Verkeerslichten Amsterdam
Van Ane Wiersma
Doorkiesnummer 7809
E-mail a.wiersma@dro.amsterdam.nl
Datum 9 november 2006
Onderwerp evaluatie wachttijdmelder
Inleiding
In het voorjaar van 2005 zijn op een viertal kruisingen wachttijdmelders in
fietslantaarns geplaatst. Wachttijdmelders zijn tellers die de tijd in
hele seconden aangeven totdat groen licht verschijnt. Deze ledtellers
zijn gepositioneerd in de gele lens van het verkeerslicht.
De wachttijdmelders zijn alleen mogelijk in starre, en in sommige
gevallen halfstarre, verkeerslichtenregelingen.
De kruisingen waarop zij zijn aangebracht, zijn:
109: Prins Hendrikkade – Martelaarsgracht; fietslantaarn 261
voor café Karpershoek
113: NieuwezijdsVoorburgwal – Raadhuisstraat; fietslantaarn 281
voor fietsers op de Nieuwezijds Voorburgwal rechtdoor richting
Spui
114: NieuwezijdsVoorburgwal – Paleisstraat; fietslantaarn 261 voor fietsers in de
Paleisstraat rechtdoor richting Dam
542: Weteringcircuit; fietslantaarn 261 voor fietsers op de Weteringschans
rechtdoor richting Frederiksplein; fietslantaarn 251 voor schuin overstekende
fietsers op de Weteringschans richting Leidseplein.
Doel onderzoek
het doel van het plaatsen van deze wachttijdmelders is:
bevorderen verkeersveiligheid door het terugdringen van de
roodlichtnegatie
service verlening aan fietsverkeer
Het eerste doel is bepaald door voor- en naonderzoeken te houden, waarbij de
roodlichtnegatie is gemeten. Deze metingen hebben plaatsgevonden op de
kruispunten 113 (richting 28), 114 (richting 26) en 542 (richting 26). In juli 2005 is
een eerste evaluatie gehouden (zie hiervoor notitie DRO ‘evaluatie
wachttijdmelder’ dd. 14-07-2005). De uitkomst hiervan was, dat er geen sprake

9 november 2006
Notitie
Pagina 2 van 5
Gemeente Amsterdam
Dienst Ruimtelijke Ordening
5 4
was van een terugdringing van de roodlichtnegatie. Dat kwam vooral door de
resultaten van het Weteringcircuit.
5
Op de andere 2 kruispunten was een zeer
kleine afname van de roodlichtnegatie vast te stellen. De oorzaak van de hoge
roodlichtnegatie op het Weteringcircuit lag vermoedelijk in het feit dat op dit
kruispunt 6de
lantaarns en de wachttijdmelders niet goed zichtbaar waren. Ook is
het heel goed mogelijk dat de chaotische indeling van het kruispunt en de lage
verkeersdruk een oorzaak van de hoge roodlichtnegatie is. In de 0-meting was er
min of meer sprake van een ‘normale’ situatie. Op grond hiervan is besloten dit
kruispunt niet verder mee te nemen in de evaluatie van de roodlichtnegatie.
Om de zichtbaarheid van vooral de wachttijdmelders te verhogen is besloten om
de terugteller ook in het gele laaglicht te plaatsen. Dit was een aanbeveling vanuit
de vorige evaluatie en bleek technisch haalbaar.
Onderzoeksresultaten
Om het effect hiervan te bepalen zijn opnieuw roodlichtnegatie metingen verricht .
De metingen van november 2004 (voor plaatsing van de melders), mei 2005 (na
plaatsing van de melders in het gele bovenlicht) en september 2006 (na plaatsing
van extra melders in het gele onderlicht) zijn naast elkaar gezet.
600
500
400
300
200
100
0
65
55
9-11-2004 2-6-2005 27-9-2006
5
43
43=
roodlichtnegatie
percentage
# fietsers die
aankomen
tijdens rood en
door rood fietsen
# fietsers die
aankomen
tijdens rood en
wachten voor
rood
Figuur 1 roodlichtnegatie fietsers Paleisstraat richting Dam van 14.00 uur
tot 16.00 uur
2

9 november 2006
Notitie
Pagina 3 van 5
Gemeente Amsterdam
Dienst Ruimtelijke Ordening
200
150
100
50
0
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
55
9-11-2004 2-6-2005 27-9-2006
2-6-2005 27-9-2006
55=
roodlichtnegatie
percentage
# fietsers die
aankomen
tijdens rood en
door rood fietsen
# fietsers die
aankomen
tijdens rood en
wachten voor
rood
Figuur 2 roodlichtnegatie fietsers NZVBW richting Paleisstraat van 14.00
uur tot 16.00 uur
58
45
58=
roodlichtnegatie
percentage
# fietsers die
aankomen
tijdens rood en
door rood fietsen
# fietsers die
aankomen
tijdens rood en
wachten voor
rood
Figuur 3 roodlichtnegatie fietsers Paleisstraat richting Dam van 16.00 uur
tot 18.00 uur
54
33
3

9 november 2006
Notitie
Pagina 4 van 5
200
150
100
Gemeente Amsterdam
Dienst Ruimtelijke Ordening
50
0
2-6-2005 27-9-2006
55=
roodlichtnegatie
percentage
# fietsers die
aankomen
tijdens rood en
door rood fietsen
# fietsers die
aankomen
tijdens rood en
wachten voor
rood
Figuur 4 roodlichtnegatie fietsers NZVBW richting Paleisstraat van
16.00 uur tot 18.00 uur
100
75
50
25
0
totaal roodlichtnegatie percentage voor en na
62
Figuur 5 totaal roodlichtnegatie percentage
55
45
10-11-2004
31-5-2005
3-10-2006
4

9 november 2006
Notitie
Pagina 5 van 5
Gemeente Amsterdam
Dienst Ruimtelijke Ordening
Tevredenheidonderzoek
In oktober 2006 is ook een tevredenheidonderzoek gehouden (dienst IVV.2006).
Fietsers die de wachttijdmelder kennen, zijn er zeer positief over. De wachttijdmelder
werd met een 8,5 (schaal 10) beoordeeld.
Conclusie
Indien het Weteringcircuit buiten beschouwing wordt gelaten, is de roodlichtnegatie
op de onderzochte kruispunten afgenomen ten opzichte van de eerste 2 metingen.
Het totale percentage is afgenomen ten opzichte van de vorige 2 metingen. De
verschillen zijn ook wel zodanig, dat min of meer gesteld kan worden, dat de
wachttijdmelder de roodlichtnegatie vermindert en zeker ook dat herhaling van de
terugteller in het onderlicht een positief effect heeft.
Aanbeveling
De wachttijdmelder met terugteller in het boven- en onderlicht zoveel mogelijk
toepassen.
5