Vijf nota's van Mussert aan Hitler over de samenwerking ... - KNAW

IN L E ID IN G 5
stukken kan men een zekere toeneming van afhankelijkheid jegens H itler vaststellen.
Gedrukt zijn ook de twee documenten die H itler tegelijk met de nota
aangeboden werden en w aarnaar de schrijver op het eind van zijn memorandum
verwijst (Ie, ƒ); hiervoor is de getypte Nederlandsche tekst gevolgd m et alle
erin voorkomende fouten en weglatingen.
Bovendien is als Bijlage I van deze publicatie afgedrukt het „Ontwerpstatuut
van den Bond van Germaansche Volkeren” , op initiatief, naar aanwijzingen
en volgens den gedachtengang van Mussert door zijn medewerker
dr. J. H. Carp eind 1940, begin 1941 opgesteld i). Mussert heeft later dit stuk
als niet actueel terzijde gelegd.
II. Geleidelijk werd M ussert’s vermoeden to t zekerheid, dat de medewerkers
van den rijkscommissaris volstrekt geen homogene politiek ten opzichte van
Nederland voerden, m aar als verlengstukken moesten worden beschouwd van
in Berlijn zetelende, onderling oneenige instanties. N aast de „vriendschaps-
politiek” van Schmidt, welke door Borm ann en H itler zelf geïnspireerd zou zijn,
onderscheidde Mussert de „annexatiepolitiek” van Himmler en R auter en de
„uitbuitingspolitiek” van Goering en Fischböck 2). De ergste hinderpaal voor
Mussert bestond echter in de omstandigheid, dat de Duitsche „annexatiepoli-
tici” krachtige bondgenooten binnen de rijen van zijn eigen beweging hadden
gevonden, met name de Nederlandsche SS — later Germaansche SS in Nederland
geheeten — onder Rost van Tonningen en Feldmeyer 3).
De zich verscherpende tegenstelling to t de SS — Duitsche èn Nederlandsche
SS — was voor Mussert een reden zich opnieuw in een nota tot H itler te richten.
Mussert heeft het stuk (II) begin Juli 1941 te Godesberg 4) geschreven en ter
vertaling naar het rijkscommissariaat gezonden. H et is evenwel niet aan Hitler
*) Op 18Septem ber 1940 zond Carp mede namens „K am eraad Schrieke” Mussert een door hen beiden
samengesteld „ontw erp eener staatsregeling voor het Rijk der N ederlanden” toe. In de door Mussert
verbeterde versie luidt artikel 1 hiervan aldus: „ H et Rijk der Nederlanden is een Germaansche Natio-
naalsocialistische Staat, onder erkenning van de gebondenheid, welke het nieuwe E u.opa vordert” .
2) M artin Borm ann representeerde de NSDAP in de rijksregeering en in het hoofdkw artier van H itler;
hij bevond zich geregeld in de nabijheid van H itler, op wien hij grooten invloed had. Heinrich Himmler,
de „R eichsführer SS” voerde in nog sterker m ate dan de andere leidende nazi’s een eigen politiek.
H anns R auter was, ofschoon als commissaris-generaal voor de Openbare Veiligheid ondergeschikt aan
Seyss-Inquart, Him m ler’s exponent in Nederland. H erm ann Goering, rijksm aarschalk van het Groot-
Duitsche Rijk, had als H itler’s gemachtigde voor het vierjarenplan de opperste leiding over alle economische
aangelegenheden in D uitschland en de bezette gebieden. H ans Fischböck, commissaris-generaal
voor Financiën en Economische Zaken, volgde Goering’s richtlijnen voor Nederland.
3) Mr M. M. Rost van Tonningen stond reeds voor den oorlog in tegenstelling to t Mussert. J . H.
Feldmeyer, tevoren leider der M ussert-garde, was door Mussert benoemd to t voorm an van de Nederlandsche
SS.