handhavingsbeleid zuytland buiten - Gemeente Bernisse

Handhavingsbeleid
“Zuytland Buiten”
Gemeente Bernisse

Inhoudsopgave
1. Inleiding.......................................................................................................................................... 3
1.1. Aanleiding ................................................................................................................................ 3
1.2 Probleemstelling ....................................................................................................................... 4
1.3 Doelstelling ............................................................................................................................... 4
1.4 Leeswijzer ................................................................................................................................. 4
2. Bestemmingsplan en bestemmingsplanvoorschriften...................................................... 6
2.1 Rijksbeleid................................................................................................................................. 6
2.2 Bestemmingsplan ..................................................................................................................... 6
3 Handhavingsinstrumenten ........................................................................................................ 8
3.1 Uitgangspunten......................................................................................................................... 8
3.2 Wettelijke grondslag ................................................................................................................. 8
3.3 Beleidsinstrumenten ................................................................................................................. 9
3.3.1 Het bestemmingsplan ................................................................................................... 9
3.3.2 Woningwet en bouwvergunning.................................................................................... 9
3.3.3 Gemeentelijke Basis Administratie (GBA) .................................................................... 9
3.3.4 Controle instrumenten................................................................................................... 9
3.4 Inzet handhavinginstrumenten ............................................................................................... 10
3.4.1 Vooraankondiging en last onder dwangsom............................................................... 10
3.4.2 Invordering dwangsom................................................................................................ 10
3.4.3 Gedogen...................................................................................................................... 11
4 Rechtsbescherming .................................................................................................................. 12
5 Planning en inzet middelen..................................................................................................... 13
Handhavingsbeleid Zuytland Buiten Pagina 2 van 14

1. Inleiding
1.1. Aanleiding
In de politiek is er de afgelopen jaren in toenemende mate aandacht gekomen voor de
handhaving ten aanzien van permanente bewoning van recreatiewoningen. Met betrekking tot
gedogen is bepaald dat dit alleen in bijzondere gevallen is toegestaan. Zo stelt voormalig
minister Pronk in antwoord op kamervragen:
“Als mensen al ‘zeer’ lang in een recreatiewoning wonen, mogen gemeenten voor zo’n situatie
een gedoogbeschikking treffen. Hierbij moet worden aangetekend dat dit alleen onder strenge
voorwaarden mag. Een persoonsgebonden beschikking is alleen van toepassing voor mensen
bij wie in het verleden door gemeentebesturen verwachtingen zijn gewekt door permanente
bewoning jarenlang toe te laten.”
Tot op heden heeft de handhaving van recreatief gebruik van vakantiewoningen geen hoge
prioriteit gehad bij de gemeente Bernisse. Zeker niet omdat het aantal woningen voor
recreatief gebruik niet bijzonder groot is. Echter, gezien het feit dat de overheid grotere
prioriteit aan handhaving in het algemeen geeft (gedogen gebeurt steeds minder), zal ook
door de gemeente Bernisse haar beleid hierop moeten worden afgestemd. De handhaving ten
aanzien van de recreatiewoningen is echter ook gelijk een groot probleem, omdat het zeer
moeilijk is om aan te tonen of mensen in een bepaalde woning permanent verblijven. Het
aantonen dat iemand permanent in een recreatiewoning verblijft kan alleen door middel van
het daadwerkelijk controleren gebeuren. Dit is echter een zeer tijd- en kapitaalrovende
activiteit. Bovendien bevindt de gemeente zich hiermee op het schemergebied van de
privacywetgeving.
In beginsel zijn er vier categorieën overtreders:
- Mensen die als noodoplossing kiezen voor een recreatiewoning in afwachting van een
reguliere woning;
- mensen die een toevlucht nemen tot een recreatiewoning in verband met medische,
psychische of sociale problemen;
- mensen (in het algemeen gepensioneerden en vutters) die (goedkoop) buiten willen
wonen;
- mensen die doordeweeks dichter bij hun werk willen verblijven en in het weekend
weer terug gaan naar “het gezin”.
De mensen uit de eerste categorie zullen wanneer zij een geschikte woning hebben gevonden
weer uit de recreatiewoning verhuizen. Er is in dat geval sprake van een tijdelijke vorm van
permanente bewoning.
De tweede categorie betreft ook een groep tijdelijke bewoners. Wanneer de medische of
sociale problemen zijn opgelost trekken ook zij weer naar het reguliere woningaanbod.
De derde en de vierde categorie mensen zullen veelal lange tijd gebruik maken van de
recreatiewoning als (semi-)permanente woning.
In Bernisse is het niet duidelijk in welke categorie de gevallen van permanente bewoning in
Zuytland Buiten valt. De verwachting is dat het met name de derde en de vierde categorie
betreft. Het betreft hier mensen die voordelig willen wonen in een luxe woning. De
recreatiewoningen zijn hiervoor heel geschikt. Zij bezitten vaak veel comfort voor een redelijke
prijs.
Er bestaat momenteel een inventarisatie van voor- en nadelen, die door een andere gemeente
is gemaakt. Deze inventarisatie is ook op de recreatiewoningen in de gemeente Bernisse van
toepassing.
Handhavingsbeleid Zuytland Buiten Pagina 3 van 14

Negatieve aspecten permanente bewoning:
- permanente bewoning op recreatieterreinen leidt tot onttrekking van de voor
recreatiedoeleinden bestemde woningvoorraad, waardoor elders wellicht meer
behoefte ontstaat aan recreatievoorzieningen;
- tijdelijke gedoogsituaties groeien vaak uit tot permanente woonsituaties, indien de
gemeente verzuimt de tijdelijke situatie na verloop van tijd te (doen) beëindigen;
- permanente bewoning op recreatieterreinen of elders in het buitengebied druist in
tegen het ruimtelijk beleid dat is gericht op bundeling van wonen, werken en
voorzieningen en op beperking van de mobiliteit en aantasting van het buitengebied;
- de strijdige bewoners kunnen gebruik maken van lokale voorzieningen, welke zijn
bedoeld voor de reguliere inwoners. Hierbij valt o.a. te denken aan gesubsidieerde
instellingen, zoals de thuiszorg en de sociale voorzieningen;
- recreatieve en permanente bewoners hebben een verschillend uitgavenpatroon.
Toeristen besteden over het algemeen meer dan permanente bewoners;
- vanwege de verschillende leefpatronen tussen permanente bewoners en
vakantiegangers kunnen er op een recreatieterrein spanningen ontstaan tussen deze
groepen bewoners;
- De planologisch gewenste inrichting wordt niet verwezenlijkt.
Positieve aspecten permanente bewoning
- op het recreatiepark zelf zal ook buiten het vakantieseizoen een bepaalde mate van
sociale controle zijn, vanwege de aanwezigheid van bewoners;
- vanwege een toename van het inwonersaantal van de gemeente ontstaat een
toenemend draagvlak voor voorzieningen zoals winkels en verenigingen;
- in het geval van een gemeentelijk woningtekort kan bewoning op een recreatieterrein
een tijdelijke oplossing bieden;
Uit deze opsomming blijkt dat er aanzienlijk meer nadelen dan voordelen aan de permanente
bewoning van recreatiewoningen kleven. Reden genoeg om het probleem aan te pakken.
1.2 Probleemstelling
Probleem bij onrechtmatige bewoning van recreatiewoningen is hoe de gemeente kan
aantonen dat iemand op een bepaald adres woont. Hiertoe staat de gemeente wel een aantal
instrumenten ter beschikking, maar het is ondoenlijk alle recreatiewoningen 24 uur per dag
constant te controleren. De opstelling van een adequaat handhavingsbeleid voor het
recreatiepark is dan ook een belangrijk instrument voor de aanpak van de onrechtmatige
bewoning.
1.3 Doelstelling
Doelstelling van dit handhavingsbeleid is het scheppen van een kader voor de aanpak van
onrechtmatige bewoning van recreatiewoningen alsmede voor de aanpak van het oprichten
van bouwwerken zonder bouwvergunning en in strijd met het bestemmingsplan bij de
recreatiewoningen, waardoor tegen deze ongewenste situaties kan worden opgetreden.
Deze nota behelst geen wijziging van het bestaande beleid. Bewoning is nooit toegestaan
geweest en door de gemeente is nooit toestemming gegeven voor dergelijke vormen van
onrechtmatige bewoning. Overtreders kunnen zich dan ook niet beroepen op het feit dat het
onrechtmatige gebruik van hun opstallen voorheen door de gemeente was toegestaan.
Het handhavingsbeleid “Zuytland Buiten” geeft aan op welke wijze en met inzet van welke
middelen de gemeente zal optreden in situaties van onrechtmatige bewoning van
recreatiewoningen. Dit inzicht is zowel van belang voor het gemeentebestuur als voor haar
burgers. De reikwijdte van het handhavingsbeleid is dan ook niet algemeen geldend, maar
specifiek gericht op de aanpak van onrechtmatige bewoning van recreatiewoningen die vallen
binnen het bestemmingsplan “Zuytland Buiten”.
1.4 Leeswijzer
In het tweede hoofdstuk wordt beknopt aangegeven wat de invloed van het rijksbeleid is met
betrekking tot dit onderwerp. Daarnaast wordt aangegeven welk kader het bestemmingsplan
Oud Stompaard biedt. In het volgende hoofdstuk wordt inzicht gegeven in de beschikbare
Handhavingsbeleid Zuytland Buiten Pagina 4 van 14

handhavingsinstrumenten, gevolgd door de middelen ter rechtsbescherming in het vierde
hoofdstuk. Het laatste hoofdstuk geeft de planning van het handhavingstraject weer.
Handhavingsbeleid Zuytland Buiten Pagina 5 van 14

2. Bestemmingsplan en bestemmingsplanvoorschriften
2.1 Rijksbeleid
De problematiek rondom permanente bewoning van recreatiewoningen is landelijk in 2003
aan de orde gesteld. In dat jaar zijn er een aantal voorwaarden gesteld waaronder
permanente bewoning moest worden toegestaan al dan niet middels een
bestemmingsplanwijziging of een persoonlijke gedoogbeschikking. Het recreatiepark waar
deze beleidsnota betrekking op heeft, “Zuytland Buiten”, is echter veel later gerealiseerd. Het
rijksbeleid met betrekking tot de aanpak van permanente bewoning is daarom in deze notitie
niet zozeer van belang. Van belang is wat is toegestaan in het bestemmingsplan.
2.2 Bestemmingsplan
In Bernisse is slechts 1 recreatiepark aanwezig met recreatiewoningen. Er zijn betrouwbare
signalen dat op dit park sprake is van een aantal gevallen van permanente bewoning. De
precieze omvang is echter niet bekend. Het voor deze recreatiewoningen van toepassing
zijnde bestemmingsplan is het bestemmingsplan “Oud Stompaard”.
In dit plan is aangegeven dat de op de kaart als zodanig aangewezen gronden zijn bestemd
voor recreatieve voorzieningen, waar onder andere onder wordt begrepen recreatiewoningen
(artikel 10, lid 1 bestemmingsplanvoorschriften). Een recreatiewoning wordt vervolgens nader
gedefinieerd als een gebouw bestemd voor permanente verblijfsrecreatie (Artikel 1 lid 9
bestemmingsplanvoorschriften).
Onder permanente verblijfrecreatie wordt verstaan een verblijfsrecreatie in ruimten, waarbij
het recreatieve ruimtegebruik een bestendig karakter draagt, zoals bij een logeergebouw, een
pension of recreatiewoning of bij kampeermiddelen die langer dan gedurende het
zomerseizoen een standplaats innemen op hetzelfde terrein, door personen die elders een
vaste woon- en verblijfplaats hebben, hetgeen onder meer blijkt uit het feit dat zij elders zijn
ingeschreven in de administratie als bedoeld in de wet Gemeentelijke Basis Administratie
(artikel 1 lid 10 bestemmingsplanvoorschriften).
In artikel 13 van de bestemmingsplanvoorschriften is aangegeven dat het verboden is om
gronden en bouwwerken te gebruiken op een wijze of tot een doel wat strijdig is met de aan
de grond gegeven bestemming, doeleindenomschrijving en de overige voorschriften (eerste
lid).
Vervolgens is bepaald in het derde lid dat onder strijdig gebruik van bouwwerken in ieder
geval wordt verstaan:
• de in het plan begrepen bouwwerken te gebruiken voor doeleinden in strijd met de in
het plan gegeven bestemmingen, hieronder wordt nadrukkelijk begrepen het
permanent bewonen van recreatiewoningen;
• de bouwwerken te gebruiken als beroeps- of bedrijfsmatige werk- of opslagruimte.
Met andere woorden permanente bewoning is dus niet toegestaan. Maar ook gebruik anders
dan voor recreatieve doeleinden is niet toegestaan.
Tot slot is de strafbepaling die is neergelegd is artikel 16 van de bestemmingsplanvoorschriften
van belang. In dit artikel wordt bepaald dat overtreding van de
verbodsbepalingen gesteld in artikel 13 lid 1,2 en 3 een strafbaar feit oplevert in de zin van
artikel 59 WRO. Dit artikel is intussen gewijzigd in artikel 7.10 van de Wet ruimtelijke ordening.
Hierin is opgenomen dat het verboden is onder andere bouwwerken te gebruiken of te laten
gebruiken in strijd met het bestemmingsplan.
Indien de overtreding opzettelijk is kan dit op grond van de Wet economische delicten als een
misdrijf worden beschouwd. Dit kan worden bestraft met een celstraf van 2 jaar, een taakstraf
of een boete van de vierde categorie (€ 19.000).
Handhavingsbeleid Zuytland Buiten Pagina 6 van 14

Uit al hetgeen hier naar voren is gebracht vloeit voort dat permanente bewoning op grond van
het bestemmingsplan “Oud Stompaard” expliciet is aangemerkt als verboden en zelfs als
strafbaar feit is gekwalificeerd.
Het is verder niet wenselijk dat de mogelijkheid om er wel permanent te kunnen wonen wordt
geschapen. Er wordt in dit beleid daarom niet verder ingegaan op de mogelijkheden tot
legalisering.
Handhavingsbeleid Zuytland Buiten Pagina 7 van 14

3 Handhavingsinstrumenten
3.1 Uitgangspunten
Uit jurisprudentie en beleid van andere gemeenten blijkt dat zorgvuldig beleid gebaseerd is op
verworven rechten, maatschappelijke redelijkheid en algemene beginselen van behoorlijk
bestuur. Het oplossen van het probleem van permanente bewoning van recreatiewoningen is,
indien men oog heeft voor belangen van burgers en het probleem hanteerbaar wil houden,
een zaak van langere duur. Er moet gewoonlijk eerder gedacht worden in termen van jaren
dan maanden. Voor de gemeente Bernisse zijn die verworven rechten niet erg sterk,
aangezien het een redelijk jong recreatiepark is. Daarbij komt dat ook door de VVE nieuwe
eigenaren worden gewezen op het feit dat permanente bewoning niet mogelijk is.
Op basis van het voorgaande kan voor de gemeente Bernisse het volgende geconcludeerd
worden:
• Het betreft een bouwplan waarbij een vergunning is verleend voor de bouw van 176
woningen, waarvan er momenteel 148 zijn gerealiseerd;
• de woningen op het recreatiepark zijn vanaf 2007 opgeleverd;
• indien er sprake is van permanente bewoning, dan kan deze op dit moment (augustus
2010) maximaal 3 jaar hebben geduurd;
• er kan geen sprake zijn van planologisch overgangsrecht;
• er zijn geen bewoners ingeschreven in het GBA.
Onder handhaving wordt verstaan het door controle en het toepassen van
administratiefrechtelijke -, strafrechtelijke - of privaatrechtelijke middelen bereiken dat de
algemeen geldende regels en individueel geldende voorschriften worden nageleefd.
Burgers en bedrijven zijn primair zelf verantwoordelijk voor de naleving van regelgeving en
voorschriften en voor de gevolgen van overtredingen. De overheid, dus ook de gemeente
Bernisse, is op haar beurt verantwoordelijk voor een goede informatievoorziening zodat
burgers weten wat op dit gebied van hen wordt verwacht.
Naast de verantwoordelijkheid voor goede communicatie is de gemeente ook verantwoordelijk
voor controle op de naleving van wet- en regelgeving waarvoor zij het bevoegd gezag is. De
gemeentelijke mogelijkheden tot handhaving zijn echter niet onbeperkt. Zij worden onder meer
begrensd door capaciteit, beperkingen in het beschikbare instrumentarium, rechtsbeginselen
en niet te vergeten de rechtsbescherming.
Het beëindigen en ongedaan maken van overtredingen is vaak moeilijk, tijdrovend en duur.
Het bevorderen van een goed naleefgedrag en het voorkomen van overtredingen hebben
daarom prioriteit. Een absolute randvoorwaarde hiervoor is dat de gemeente Bernisse
geloofwaardig naar burgers en bedrijven overkomt. Geloofwaardigheid wordt onder meer
verkregen door een consequente en consistente aanpak van overtredingen en door deze
aanpak ook effectief te communiceren.
3.2 Wettelijke grondslag
Op grond van artikel 125 Gemeentewet is het gemeentebestuur bevoegd tot het opleggen van
een last onder bestuursdwang. Artikel 5:32 Awb bepaalt dat het bestuursorgaan dat bevoegd
is tot het opleggen van een dergelijke last tevens bevoegd is tot het opleggen van een last
onder dwangsom. Van deze twee mogelijkheden is de last onder bestuursdwang de meest
ingrijpende. Deze komt neer op het feitelijk beëindigen van de overtreding. De kosten die
hieraan zijn verbonden kunnen op de overtreder worden verhaald. Het is aan de gemeente om
al dan niet tot verhaal van de kosten over te gaan. Doordat er sprake is van het feitelijk
beëindigen van een illegale situatie treedt de gemeente zichtbaar op. Op deze wijze is voor de
gehele gemeenschap duidelijk dat het de gemeente ernst is om illegale bewoning tegen te
gaan. De dwangsom is de minder omslachtige manier om overtreders ertoe te bewegen het
strijdige gebruik van het recreatieverblijf te beëindigen. Gezien het vorenstaande heeft de last
onder dwangsom de voorkeur, omdat deze praktisch beter uitvoerbaar is.
Handhavingsbeleid Zuytland Buiten Pagina 8 van 14

3.3 Beleidsinstrumenten
3.3.1 Het bestemmingsplan
Het handhaven van het ruimtelijk beleid ten aanzien van de permanente bewoning van
recreatiewoningen gebeurt op basis van het bestemmingsplan, dat juridisch bindend is voor
zowel de burger als voor het gemeentebestuur. Het bestemmingplan “Oud Stompaard” laat
permanente bewoning expliciet niet toe. Daarnaast is het bestemmingsplan de basis voor
preventief (informerend) beleid. In hoofdstuk 2 is uitvoerig ingegaan op de kaders die door het
bestemmingsplan worden gevormd.
3.3.2 Woningwet en bouwvergunning
Voor het uitbreiden van of het aanbouwen van een bijgebouw aan een recreatiewoning is een
bouwvergunning vereist. De vergunning zal, indien de totale inhoud van de woning inclusief
aangebouwd bijgebouw meer dan 350m³ bedraagt, in principe worden geweigerd omdat deze
activiteiten in strijd zijn met het bestemmingsplan en niet worden gelegaliseerd. Ook mogen
deze bouwwerken niet vergunningvrij worden uitgevoerd. Er dient dan ook handhavend te
worden opgetreden tegen illegaal gerealiseerde bouwwerken.
3.3.3 Gemeentelijke Basis Administratie (GBA)
In de GBA worden personen opgenomen die, naar eigen opgave, in de gemeente hun
hoofdverblijf hebben. Doel van de GBA is om alle in Nederland woonachtige personen op
eenduidige wijze te registreren. In de GBA ingeschreven personen kunnen, indien zij ook aan
de overige voorwaarden daarvoor voldoen, een beroep doen op allerlei gemeentelijke
voorzieningen.
Bewoners van recreatiewoningen kunnen niet worden geweigerd om zich in te schrijven in de
GBA, omdat de wet GBA een verplichting tot inschrijving kent bij verblijf in Nederland. Iemand
kan echter in slechts één gemeente zijn ingeschreven. Inschrijving in de GBA kan alleen
achterwege blijven indien de persoon niet voldoet aan de vereisten voor inschrijving. Het feit
dat de recreatiewoning binnen een verblijfsrecreatieve bestemming ligt is derhalve geen
gegronde reden om de inschrijving te weigeren, maar daar mag degene die wordt
ingeschreven geenszins de conclusie aan verbinden dat men er dan ook mag wonen.
3.3.4 Controle instrumenten
Om voldoende aanwijzingen te vinden of iemand een recreatiewoning bewoont, zullen vaak
verschillende instrumenten in combinatie moeten worden gebruikt. Instrumenten die in dit
kader kunnen worden aangewend om voldoende bewijslast te verzamelen zijn:
a. controle van registratiesystemen;
b. controle van opgegeven adres;
c. meldingen van burgers;
d. waarnemingen ter plaatse;
e. verklaringen van betrokkenen;
Ad a.
Verificatie van registratiesystemen is van belang omdat het adres waarop iemand in een
verificatiesysteem staat ingeschreven, een belangrijke aanwijzing is voor iemands feitelijke
woonadres. Een van de manieren om er achter te komen of van deze situatie sprake is, is
vergelijking van gegevens in verschillende registratiesystemen op mogelijke inconsistenties.
Gemeenten mogen echter niet zonder meer van allerlei registratiesystemen en
persoonsgegevens gebruikmaken om er achter te komen waar iemand feitelijk woont. De Wet
Bescherming Persoonsgegevens stelt hier duidelijke voorwaarden en grenzen aan. De
registratie is reeds bij het College Bescherming Persoonsgegevens aangemeld.
Ad b.
Wanneer bewoners van recreatiewoningen niet in de GBA van de gemeente staan
ingeschreven, zal informatie over de situatie op het adres waar deze wel staan ingeschreven,
doorgaans goede aanwijzingen geven over hun feitelijke woonsituatie.
Ad c.
Al dan niet anonieme tips van burgers over gevallen van bewoning kunnen belangrijke
aanwijzingen voor de gemeente opleveren. Overigens dient te worden opgemerkt dat de
Handhavingsbeleid Zuytland Buiten Pagina 9 van 14

toegevoegde waarde van deze informatie gering is, omdat een dergelijk instrument moet
worden bezien in samenhang met andere vormen van bewijslast.
Ad d.
Waarnemingen ter plaatse kunnen de eerste aanwijzingen opleveren dat een recreatiewoning
wordt bewoond. Bovendien kunnen de resultaten van een dergelijke controle ook aanvullend
bewijsmateriaal opleveren indien reeds vermoedens bestaan van bewoning.
Ad e.
Naast de gegevensverzameling door de gemeente, kunnen ook verklaringen van betrokkenen
aanwijzingen voor bewoning opleveren. In de praktijk blijken veel mensen, geconfronteerd met
het vermoeden van de gemeente dat zij een recreatiewoning bewonen, toe te geven dat dit
ook daadwerkelijk het geval is. Daarnaast kan aan de bewoners een vragenlijst worden
overhandigd met het verzoek deze binnen een bepaalde tijd in te vullen. Ook kan in zo’n geval
de bewijslast worden omgekeerd, in die zin dat betrokkene moet aantonen waar hij of zij dan
wel feitelijk woont.
Opgemerkt wordt, dat bovengenoemde lijst niet uitputtend is. Gezien de complexiteit van het
probleem moeten alle mogelijke gegevens worden aangewend in de bewijsvoering. Met name
de feitelijke controle is hierbij van groot belang. Het accent ligt daarbij met name op het
periodiek actief op het recreatiepark controleren van de situatie.
Feitelijke controle kan alleen worden uitgevoerd door observaties ter plaatse. Hierbij kan door
de bewoners geen beroep worden gedaan op schending van de privacy. Uit de jurisprudentie
valt namelijk op te maken dat een gemeente niet onrechtmatig handelt indien de observaties
plaats vinden vanaf de openbare weg, vanwaar iedereen zicht heeft op de recreatiewoning.
Daarnaast zijn er geen andere - minder ingrijpende - mogelijkheden om het bewijs van
permanente bewoning te verzamelen. Ook het maken van foto's hoort nu eenmaal bij het
vergaren van bewijsmateriaal.
3.4 Inzet handhavinginstrumenten
3.4.1 Vooraankondiging en last onder dwangsom
Handhaving ten aanzien van de permanente bewoning zal in de eerste plaats bestaan uit het
verzenden van vooraankondigingen aan iedere eigenaar c.q. gebruiker van de
recreatiewoningen. In deze vooraankondigingen zal de bewoner worden geattendeerd op het
feit dat het verboden is permanent te wonen in een recreatiewoning. Daarnaast zal in de
vooraankondigingen worden vermeld dat de gemeente, wanneer het vermoeden van
permanente bewoning bestaat, tot handhaving zal overgaan.
Wanneer geconstateerd is dat er sprake is van permanente bewoning en er is geen sprake
van een situatie waarin een gedoogbeschikking kan worden verleend, dan wordt een
vooraankondiging last onder dwangsom opgelegd. In deze last zal een begunstigingstermijn
worden opgenomen van maximaal 6 maanden. Wanneer de begunstigingtermijn is verlopen
zal het invorderingstraject worden opgestart.
Voor de hoogte van de last onder dwangsom zal als uitgangspunt worden genomen de prijs
van een luxe vakantiewoning per week. In de regel zal de hoogte van de dwangsom
€ 4.000,00 per maand bedragen met een maximum van € 26.000,00. Wanneer blijkt dat er
sprake is van bijzondere omstandigheden in een bepaald geval, zal hiervan kunnen worden
afgeweken. Wanneer na verloop van de begunstigingstermijn de dwangsom wordt betaald en
er wordt niet overgegaan tot het beëindigen van de permanente bewoning zal nogmaals een
termijn volgen waarbij het bedrag van de last onder dwangsom zal worden verdubbeld. Het
bedrag zal dan € 8.000,00 per maand bedragen met een maximum van
€ 52.000,00. Indien ook hieraan niet zal worden voldaan, dan zal tot het toepassen van
bestuursdwang worden overgegaan.
3.4.2 Invordering dwangsom
Wanneer de dwangsom is verbeurd wordt er een invorderingsbesluit genomen door of
namens het college van burgemeester en wethouders. Dit besluit geeft dan direct een
Handhavingsbeleid Zuytland Buiten Pagina 10 van 14

executoriale titel voor de invordering. Wanneer het invorderingsbesluit is genomen zal een
brief aan de overtreder worden verzonden met daarin het verzoek binnen zes weken tot
betaling over te gaan van de verbeurde dwangsom. Wanneer de overtreder hiertoe niet
overgaat zal hij nog een aanmaning ontvangen en wanneer zelfs dat niet tot gevolg heeft dat
de overtreder zal betalen zal door de gemeente een deurwaarderskantoor worden benaderd
om voor de verdere invordering zorg te dragen.
Opgemerkt moet echter wel worden dat zowel de toepassing van bestuursdwang als het
opleggen van een last onder dwangsom gebonden zijn aan de eisen die de Algemene wet
bestuursrecht daaraan stelt. Dit betekent dat de nodige zorgvuldigheid in acht genomen moet
worden, dat gelijke gevallen gelijk moeten worden behandeld naar mate van hun gelijkheid en
dat de overtreder de mogelijkheid moet krijgen om het besluit van de gemeente aan te
vechten (middels bezwaar en beroep). Een succesvolle aanpak van de permanente bewoning
zal dan ook de nodige inzet vragen van de gemeente.
Een zeer belangrijke andere voorwaarde is tevens dat het gemeentelijk beleid inzake de
aanpak van permanente bewoning voldoende draagvlak heeft bij de gemeenteraad, het
college en de individueel bestuurders. Om dit te bereiken zal dit beleid dan ook doelgericht,
consequent, sociaal en op basis van een goed voorlichtingstraject tot stand moeten komen.
Een duidelijke en structurele aanpak zal in preventieve zin bijdragen aan het handhaven en
daar waar mogelijk terugdringen van de permanente bewoning van recreatieverblijven. Een
consequent handhavingsbeleid komt de geloofwaardigheid van de gemeente zonder meer ten
goede.
3.4.3 Gedogen
Tot slot dient een zeer strikt gedoogbeleid te worden aangehouden. Gedoogbeschikkingen
kunnen worden afgegeven in slechts twee soorten gevallen:
- medische, psychische of sociale redenen;
- tijdelijk urgente woningnood;
Een voorwaarde voor deze gedoogbeschikkingen is dat de bewoner actief op zoek dient te
gaan naar een woning en de volgende bewoner erop gewezen dient te worden dat de
recreatiewoning niet permanent bewoond mag worden. Na het verstrijken van de termijn van
gedogen kan de gemeente overgaan tot handhaving door middel van het opleggen van een
last onder dwangsom of het verzegelen van de woning. De maximale gedoogtermijn in deze
gevallen bedraagt 12 maanden.
In andere gevallen dan de hierboven genoemde wordt door de gemeente Bernisse niet
gedoogd.
Handhavingsbeleid Zuytland Buiten Pagina 11 van 14

4 Rechtsbescherming
Onder rechtsbescherming kunnen we verstaan: de mogelijkheid om klachten over bestuurlijke
beslissingen en handelingen voor te leggen aan een onafhankelijke rechter (of daaraan
voorafgaand een bestuurlijke instantie) die bevoegd is daarover bindende beslissingen te
nemen. Hiermee worden bedoeld de bezwaar- en de beroepsprocedure.
Bezwaar
Wanneer bij de overtreder een besluit binnenkomt van een bestuursorgaan, dan heeft hij de
mogelijkheid om binnen zes weken na de verzenddatum van dit besluit een bezwaarschrift in
te dienen bij het bestuursorgaan dat het betreffende besluit heeft genomen.
Beroep
Wanneer ook de beslissing op bezwaar geen positieve beschikking voor de overtreder heeft
opgeleverd, dan kan hij in bezwaar gaan bij de Arrondissementsrechtbank, die bevoegd is
over het geschil te oordelen.
Hoger Beroep
Als laatste staat de mogelijkheid open om naar de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad
van State te gaan om daar voor een laatste maal zijn geschil voor te leggen.
Voorlopige voorziening
Van belang is dat het indienen van een bezwaar- of beroepschrift geen schorsende werking
heeft (artikel 6:16 Awb). Dit houdt in dat wanneer een last onder dwangsom wordt opgelegd
en deze dwangsom wordt verbeurd, dan zal de overtreder wanneer hij het innen van deze
dwangsom zal willen voorkomen, naast zijn bezwaar- of beroepschrift tevens schorsing van de
dwangsom, in de vorm van een voorlopige voorziening, dienen aan te vragen bij de
Voorzieningenrechter van de rechtbank (artikel 8:81 Awb), die bevoegd is een uitspraak te
geven omtrent de voorlopige voorziening. De Voorzieningenrechter van de rechtbank zal dan
het innen van de dwangsom kunnen schorsen totdat er een uitspraak in het geding komt.
Handhavingsbeleid Zuytland Buiten Pagina 12 van 14

5 Planning en inzet middelen
Om uiteindelijk het gebruik in overeenstemming met de bestemming te brengen is de
belangrijkste stap om in beeld te brengen om hoeveel gevallen van permanente bewoning het
nu daadwerkelijk gaat.
Controlefase c.q. quick scan
Dit beeld kan worden gecreëerd door het uitvoeren van een aantal controles ter plaatse
gevolgd door een administratief onderzoek. Parallel aan deze fase worden alle eigenaren
aangeschreven om aan te geven dat er een controle wordt uitgevoerd en dat zij dienen aan te
geven of de woning al dan niet permanent wordt bewoond. Deze fase zal ongeveer drie
maanden in beslag nemen.
Gerichte aanschrijving
Indien uit de controle fase blijkt dat er inderdaad sprake is van permanente bewoning van een
recreatiewoning, dan zal er een gerichte aanschrijving worden gedaan met een
vooraankondiging van een last onder dwangsom. In deze fase krijgt de belanghebbende een
maand de tijd om een zienswijze in te dienen.
Vervolgens wordt, bij onvoldoende weerlegging, een last onder dwangsom opgelegd met een
begunstigingstermijn van zes maanden. Indien men na die zes maanden het onjuiste gebruik
van de woning niet heeft gestaakt verbeurt men een dwangsom van € 4.000,00 per maand tot
een maximum van € 26.000,00. Indien het onjuist gebruik na die tijd nog steeds niet is
gestaakt, wordt de dwangsom verdubbeld tot een maximum van € 52.000,00. Daarna wordt
bestuursdwang toegepast.
Inzet rechtsmiddelen
Tegen de last onder dwangsom staan de reguliere rechtsmiddelen open (bezwaar, beroep,
hoger beroep en eventueel voorlopige voorziening). Voor de afhandeling van deze fasen moet
in ogenschouw worden genomen dat hierbij afhankelijkheid bestaat van de doorstroom bij
externe partijen, denk daarbij aan de rechtbank en de raad van state. Het is op voorhand niet
precies aan te geven hoeveel gevallen in deze fase behandeld zullen moeten worden.
De inschatting is echter wel dat de totale doorlooptijd op ongeveer twee jaar moet worden
geschat. Dat wil zeggen vanaf het begin van de handhavingsactie tot aan het volledig
onherroepelijk zijn van de last onder dwangsom na het doorlopen van alle rechtsmiddelen.
Er moet bovendien rekening gehouden worden met het feit dat gedurende het gehele traject
steeds controles gehouden moeten worden om het dossier up to date te houden. Alleen op
die manier kan worden voldaan aan de bewijslast die bij de gemeente rust.
In tijd kan het als volgt worden weergegeven:
onderwerp werkzaamheden duur Wanneer
Vooronderzoek
Vooraankondiging last
onder dwangsom
• controle ter plaatse,
• screening diverse
administraties,
• informeren
eigenaren op
handen zijnde actie
• Screening gegevens
vooronderzoek,
• daaruit voortvloeiend
gerichte
aanschrijving met
vooraankondiging
last onder
dwangsom.
3 maanden Hangt af van
de start van
het project.
2 maanden (is inclusief
1 maand termijn om
zienswijzen in te
kunnen dienen)
Hangt af van
de start van
het project.
Definitieve • Begunstigingstermijn 2,5 maand (inclusief Hangt af van
Handhavingsbeleid Zuytland Buiten Pagina 13 van 14

aanschrijving last
onder dwangsom
Vervolgfase
van 6 maanden,
• Mogelijkheid tot
indienen van
bezwaar tot 6 weken
na dagtekening
beschikking.
• Afhandelen
bezwaarschriften
(inclusief zitting
commissie),
• Opstellen
beschikkingen voor
verbeuren
dwangsom,
• Opstellen
beschikking voor
inning dwangsom,
• Afhandelen beroepen
hoger beroep
zaken indien die zich
voordoen (Bij
rechtbank en Raad
van State).
bezwaartermijn)
Ongeveer 17
maanden. Er wordt
uitgegaan van een
volledige periode van
het project van 2 jaar.
Dit is dus inclusief de
afhandeling van de
volledige rechtsgang.
de start van
het project.
Hangt af van
de start van
het project.
Controles ter
completering van het
dossier
Gedurende de gehele
bezwaar- en
(hoger)beroepsfase
moet er gecontroleerd
blijven worden om het
dossier op orde te
blijven houden.
Hangt af van
de start van
het project.
Gezien het bovenstaande moet rekening gehouden worden met een doorlooptijd van het
gehele project van ongeveer 2 jaar. Dit is afhankelijk van de rechtsgang waarvan door de
belanghebbenden gebruik wordt gemaakt en de doorlooptijd bij de gerechtelijke instanties.
Zodra het beleid is vastgesteld en de (financiële) middelen ter beschikking zijn gesteld kan er
worden gestart met het project.
Handhavingsbeleid Zuytland Buiten Pagina 14 van 14