t Klepke nr. 9 april 1998 - Verbond der schuttersgilden Genk

12 DE EUROPEES SCHUTTERSTREFFEN IN KRAKOW
De ORGANISATOR Towarzystwo Strzeleckie BRACTWO KURKOWE
H
et ontstaan van deze Schuttersgilde situeert zich in de Middeleeuwen. Op het
ogenblik dat de toenmalige stad ommuurd werd, ontstond de noodzaak om deze
wallen te verdedigen. In 1257 werd dan door Prins Leszek Carny een Gilde in het
leven geroepen met als doel de weerbare mannen van de stad te oefenen in het hanteren van
de wapens ter verdediging van hun stad. Dit oefenterrein bevond zich buiten een van de zes
poorten van de omwalling nl de Mikoràj poort. Op deze plaats ontstond ook het eerste
schuttershuis "Celestat". Deze huisvesting werd lang in
stand gehouden tot in 1794, tijdens de Kosciuszki
opstand, het gebouw door de Pruisen werd platgebrand.
De naam "Towarzystwo Strzeleckie"
(Schutterscompagnie) dateert waarschijnlijk ook uit het
prille begin in de Middeleeuwen. Het is pas veel later,
dat de huidige benaming: "Bractwo Kurkowe"
(Broederschap van de papegaai) aangenomen werd.
Deze benaming dateert uit de periode rond 1831,
waarbij, samen met het verdwijnen van de
stadsomwalling, de verdedigende taak van de
schuttersgilde wegviel en de gilde zich meer en meer
ging toeleggen op het bewaren van de traditie. Het
schieten op een houten vogel (Kura = hen cfr papegaai)
met als inzet de koningstitel van de gilde werd het
belangrijkste jaarlijkse schuttersgebeuren. Een dergelijk
tornooi duurde gewoonlijk drie dagen. Begin 1837 kwam
de gilde in het bezit van een tuin gelegen in de voorstad
"Wesola" (huidige ul.Lubicz 16). In oktober van datzelfde jaar werd het nieuwe schuttershuis
"Celestat (naar analogie met de oude nederzetting)" plechtig geopend. Stilaan groeide dit park
in belangstelling en werd in de periode tussen de beide wereldoorlogen het centrum van het
cultureel en sociaal leven in Kraków. In 1951 werd de "Bractwo Kurkowe" ontbonden en al
haar eigendommen verbeurd verklaard. Gelukkig werden al hun historisch waardevolle
bezittingen, door het "Historisch museum van de stad Kraków" goed bewaard en zelfs op
geregelde tijdstippen in het buitenland ten toon gespreid. Vermeldenswaardig zijn de
tentoonstellingen in Gent (1958), Chicago (1966) en in 1967 in Philadelfia en Otawa ter
gelegenheid van het millennium van de christianisatie van Polen. Dank zij de nieuwe politieke
situatie, werd de schuttersgilde in 1989, terug in het bezit gesteld van hun patrimonium. Het
door de Duitse bezetter als wasserij gebruikt schuttershuis werd aan zijn bezitter als ruïne
terugbezorgd. Met vereende krachten en financiële hulp van de stad werd de "celastet" terug
in zijn oorspronkelijke staat hersteld. Het onderhoud van het historisch gebouwen de vele
waardevolle voorwerpen werd een zware opgave voor de schutterij, zo werd besloten om het
gebouw met zijn inhoud over te maken aan het museum. Zo werd de "celestat" in 1997
omgevormd tot schuttersmuseum waar alle historische voorwerpen met betrekking tot de
"Bractwo Kurkowe" gecentraliseerd, permanent tentoon gesteld worden en bewaard voor het
nageslacht.
De "Bractwo Kurkowe" is lid van het "Verbond van schuttersgilden van de republiek Polen".
Dit verbond telde voor de oorlog meer dan 200 aangesloten leden. Dit verbond is opgedeeld
in Kringen en telt op dit ogenblik reeds meer dan 50 heropgerichte schutterijen. In 1992 werd
dit verbond lid van de "Europese gemeenschap van historische schuttersgilden.
27