Waarom er op de Aarde een atmosfeer is en op Mars niet + ...

Waarom er op Aarde een atmosfeer is en op Mars niet
We lopen op een dun laagje afgekoelde magma,
terwijl er onder onze voeten 13.000km magma
van minstens 1000°C zit! Deze magma kan
uitbarsten tijdens meteorietinslagen, maar ook uit
zichzelf. Vulkanisme treedt vooral op langs de
randen van onze continenten, maar ook op
sommige plaatsen binnen een continent of op de
oceaanbodem. Deze plekken noemen geologen
“hotspots”, met de Hawaiaanse en de
Galapagoseilanden als bekende voorbeelden. In
Europa hebben we er ook: de Azoren en IJsland.
Onder IJsland zit een magmabel van 2000km
doorsnede. Haar warmte houdt Europa hoog
genoeg boven het zeewater.
Ze zijn zeldzaam, maar soms barsten explosieve
supervulkanen uit. Hoe meer water in de magma,
hoe explosiever de vulkaan. Hele beschavingen
gingen zo hun ondergang tegemoet (Santorini ter
illustratie: de Thera uitbarsting rond 1500 v. C.
die vermoedelijk de basis is van het Atlantisverhaal
van Plato) . Momenteel zijn een 500-tal
vulkanen actief, en enkele ervan zijn
supervulkanen die een bedreiging vormen voor de
mensheid! Weinigen weten dat Yellowstone er
één van is. Ongeveer 73500 jaar geleden barstte
de Toba uit op Indonesië. Die uitbarsting heeft de
komst van een ijstijd versneld. Uit globaal DNAonderzoek
blijkt dat de huidige mensheid afstamt
van een groep van 2000 mensen die 73500 jaar
geleden de uitbarsting van de Toba overleefd
hebben.
De Aarde is een
reusachtige bol
magma die enkel
aan de buitenzijde is
afgekoeld, maar
intern is de magma
1000°C warm, tot
zelfs 5000°C in de
aardkern. Met
satellieten werd een warmtebeeld gemaakt van de
Aarde. Daarop bemerk je de warmteafgifte aan
het aardoppervlak.
Het unieke aan onze
planeet is haar gelaagde
atmosfeer, die het leven
op Aarde toelaat. De
ozonlaag beschermt
levend weefsel tegen de
schadelijke UV-stralen
van de zon, en de dichte
gassen doen kleine
meteorieten tijdens hun
val verbranden (“vallende
sterren”). De gassen in
onze atmosfeer zijn
grotendeels afkomstig van
vulkanen. Deze gassen
zijn natuurlijke
broeikasgassen en zij
zorgen aan een
aardoppervlak voor een
leefbare gemiddelde
temperatuur van 15°C.
Zonder deze gassen zou
onze planeet een
sneeuwbal zijn.
Een beroemde oorzaak van droogte en
extreme klimaatsfenomenen op onze
planeet is de El Nino Southern
Oscillation (ENSO), bekend als El
Nino. Ons klimaat wordt wereldwijd
gestuurd door de koude en warme
zeestromingen. El Nino is een
fenomeen waarbij voor de kust van
Peru een koudwaterstroom wordt
bedekt door een warmwaterstroom.
Wanneer dit niet het geval is spreekt
men van La Nina. El Nino zorgt onder
andere voor droogte en bosbranden in
Alaska en Australië.
Warme zeestromen zijn tevens in
staat om methaanijs uit de zeebodem
vrij te maken. Methaanijs kan spontaan
branden, en helpt bij het opwarmen
van onze atmosfeer.
De invloed van de mens op het natuurlijke broeikaseffect
is inmiddels bewezen en aanvaard. Maar op globale schaal
is het natuurlijke broeikaseffect nog steeds de
belangrijkste speler.
Ander natuurlijk proces
dat onze planeet
verwarmt: bosbranden.