Healthcare GTIN Allocation Rules - GS1
Healthcare GTIN Allocation Rules - GS1
Healthcare GTIN Allocation Rules - GS1
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
Nederland<br />
<strong>Healthcare</strong> <strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong><br />
<strong>GS1</strong> Global <strong>Healthcare</strong> User Group (<strong>GS1</strong> HUG)<br />
Versie 4.11, 03 oktober 2007<br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 1 of 26
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
Documentoverzicht<br />
Documentonderdeel<br />
Documenttitel<br />
Huidige waarde<br />
<strong>Healthcare</strong> <strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong><br />
<strong>GS1</strong> Global <strong>Healthcare</strong> User Group (<strong>GS1</strong> HUG)<br />
Datum laatste wijziging 3 oktober 2007<br />
Huidige documentversie 4.11<br />
Status<br />
Documentbeschrijving<br />
Definitief<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor de gezondheidszorg<br />
Let op! Dit document is gebaseerd op de <strong>GS1</strong> General Specifications, hoofdstuk 2.1.A.1, versie 7.1, jan<br />
2007<br />
Met bijdragen van:<br />
Naam<br />
Mark Walchak (co-voorzitter)<br />
Mark Hoyle (co-voorzitter)<br />
Organisatie<br />
Pfizer<br />
Tyco <strong>Healthcare</strong><br />
Definitieve versie: zie bijlagen voor volledige lijst van de leden van de werkgroep en de gemaakte opmerkingen<br />
Disclaimer<br />
Hoewel uiterste zorgvuldigheid betracht is om de juistheid van de richtlijnen voor het gebruik van de <strong>GS1</strong>-<br />
standaards in dit document te waarborgen, VERKLAREN <strong>GS1</strong> en alle andere partijen die bij de opstelling van<br />
onderhavig document betrokken zijn geweest, HIERBIJ dat het document wordt verstrekt zonder uitdrukkelijke<br />
of stilzwijgende garantie van nauwkeurigheid of geschiktheid voor enig gebruiksdoel. Elke aansprakelijkheid,<br />
direct dan wel indirect, voor schade of verlies in verband met het gebruik van het document wordt HIERBIJ VAN<br />
DE HAND GEWEZEN. Het document kan worden aangepast, afhankelijk van technologische ontwikkelingen,<br />
wijzigingen in de standaards of nieuwe wettelijke voorschriften. Verschillende hierin genoemde product- en<br />
bedrijfsnamen kunnen handelsmerken en/of geregistreerde handelsmerken zijn van de respectievelijke<br />
bedrijven.<br />
NB: alle afbeeldingen in dit document dienen uitsluitend ter illustratie.<br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 2 of 26
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
Inhoudsopgave<br />
1. Toepassingsgebied en achtergrond ................................................................................................5<br />
2. Introductie van het Global Trade Item Number in de gezondheidszorg ...................................5<br />
2.1. Definitie van een <strong>GTIN</strong>.................................................................................................................... 5<br />
2.1.1. <strong>GTIN</strong>’s in de gezondheidszorg ............................................................................................. 5<br />
2.1.2. Structuur van een <strong>GTIN</strong> ....................................................................................................... 6<br />
2.2. Zorgartikelen (definities).................................................................................................................. 7<br />
2.2.1. Farmaceutische producten................................................................................................... 7<br />
2.2.2. Medische hulpmiddelen ....................................................................................................... 8<br />
2.3. Gegevensvereisten in de gezondheidszorg ..................................................................................... 9<br />
2.3.1. Global Trade Item Number (<strong>GTIN</strong>) ....................................................................................... 9<br />
2.3.2. Serienummer ....................................................................................................................... 9<br />
3. Wet- en regelgeving .......................................................................................................................... 10<br />
4. Toewijzing van de nummers (<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong>)............................................................................ 10<br />
4.1. Algemene regel ............................................................................................................................ 10<br />
4.2. Verantwoordelijkheid..................................................................................................................... 10<br />
4.2.1. Merkartikelen ..................................................................................................................... 10<br />
4.3. Richtlijnen voor de toekenning van Global Trade Item Numbers.................................................... 11<br />
4.3.1. Vooraf bepaalde kenmerken .............................................................................................. 11<br />
4.3.2. Wachttijd voor hergebruik van een <strong>GTIN</strong>............................................................................ 11<br />
4.3.3. Voorgeprijsde handelswaar................................................................................................ 12<br />
4.3.4. Artikelwijzigingen ............................................................................................................... 12<br />
4.4. Verpakkingsniveau ....................................................................................................................... 12<br />
4.5. Overnames................................................................................................................................... 12<br />
4.5.1. Overnames en fusies ......................................................................................................... 12<br />
4.5.2. Gedeeltelijke aankoop ....................................................................................................... 13<br />
4.5.3. Opsplitsing of afstoting....................................................................................................... 13<br />
4.6. Afstemming van gegevens............................................................................................................ 14<br />
4.6.1. Best practice voor afstemming van gegevens..................................................................... 14<br />
5. Scenario’s voor <strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> .................................................................................................... 14<br />
5.1. Vrij verkrijgbare producten (Over the Counter; OTC) ..................................................................... 14<br />
5.1.1. Algemene regels en vrij verkrijgbare producten (Over the Counter; OTC)........................... 14<br />
5.1.2. Verschillende taal of doelmarkt .......................................................................................... 14<br />
5.1.3. Extra taal op een verpakking die op verschillende markten wordt verkocht ......................... 15<br />
5.1.4. Wijzigingen in verpakkingsmateriaal of kleine wijzigingen in het drukwerk .......................... 15<br />
5.1.5. Promotieacties................................................................................................................... 16<br />
5.1.6. Vermelde wijziging in de nettoinhoud ................................................................................. 17<br />
5.1.7. Omverpakkingen van hetzelfde artikel met verschillende hoeveelheden ............................. 17<br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 3 of 26
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
5.1.8. Nieuwe / aanvullende palletindeling die permanent zal bestaan naast de oorspronkelijke<br />
indeling......................................................................................................................................... 18<br />
5.2. Producten op doktersrecept (Rx)................................................................................................... 19<br />
5.2.1. Algemene regels voor geneesmiddelen op doktersrecept (Rx) ........................................... 19<br />
5.3. Medische hulpmiddelen ................................................................................................................ 19<br />
5.3.1. Algemene regels voor medische hulpmiddelen................................................................... 19<br />
5.3.2. Kleine wijziging in softwareconfiguratie .............................................................................. 20<br />
5.3.3. Grote wijziging in softwareconfiguratie ............................................................................... 20<br />
5.3.4. Toevoeging van een keurmerk........................................................................................... 21<br />
5.3.5. Sets (combinaties van afzonderlijke artikelen met elk een eigen <strong>GTIN</strong>) .............................. 21<br />
5.3.6. Beschermende verpakkingen (steriele verpakking)............................................................. 24<br />
A. Begrippenlijst ..................................................................................................................................... 25<br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 4 of 26
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
1. Toepassingsgebied en achtergrond<br />
Met unieke identificatie krijgen artikelen allemaal een eigen code die machinaal gelezen kan worden.<br />
Dergelijke informatie wordt, gekoppeld aan het batchnummer (of unieke serienummer) en<br />
houdbaarheidsdatum van het artikel, steeds vaker vereist voor de traceerbaarheid van alle<br />
gezondheidszorgproducten van het moment van productie tot de levering aan de patiënt (point of<br />
care). Deze vrijwillige richtlijn is opgesteld door de <strong>GS1</strong> <strong>Healthcare</strong> werkgroep, zodat waar en<br />
wanneer producten ook geïdentificeerd moeten worden, overal ter wereld gebruik gemaakt wordt van<br />
consistente gegevensstructuren. De richtlijn heeft bovendien betrekking op de specifieke Point-of-<br />
Sale-vereisten die essentieel zijn voor vrij verkrijgbare zorgartikelen (Over The Counter).<br />
De <strong>GS1</strong> <strong>Healthcare</strong> werkgroep werkt aan de ontwikkeling, bevordering en invoering van wereldwijde<br />
branchenormen voor producten om medische fouten te voorkomen, namaak te bestrijden en de<br />
logistieke keten efficiënter te maken binnen de hele zorgsector. Om te beginnen is voornamelijk<br />
aandacht besteed aan farmaceutische en medische hulpmiddelen. Hoewel de verstrekte principes en<br />
voorbeelden toegepast kunnen worden op de hele zorgsector, zijn verdere ontwikkeling en wijzigingen<br />
mogelijk om ervoor te zorgen dat specifieke voorbeelden voor de diergeneeskunde, tandheelkunde,<br />
enz. kunnen worden toegevoegd. Indien een sector meer informatie of aanvullingen op dit document<br />
noodzakelijk acht, dient contact te worden opgenomen met de <strong>GS1</strong> HUG om dit te bespreken.<br />
NB: de website van de <strong>GS1</strong> <strong>Healthcare</strong> User Group (http://www.gs1.org/sectors/healthcare/)<br />
wordt voortdurend bijgewerkt.<br />
2. Introductie van het Global Trade Item Number in de<br />
gezondheidszorg<br />
2.1. Definitie van een <strong>GTIN</strong><br />
Het Global Trade Item Number (<strong>GTIN</strong> ) wordt gebruikt voor de unieke identificatie van artikelen<br />
overal ter wereld. <strong>GTIN</strong>’s kunnen 8, 12, 13 of 14 cijfers lang zijn. Voor hun gegevensstructuur kunnen<br />
14 posities nodig zijn: alle verwerkingssoftware voor <strong>GTIN</strong>'s moet dan ook ruimte bieden voor 14<br />
posities.<br />
Onder artikel wordt verstaan elk artikel (product of dienst) waarvoor de behoefte bestaat informatie die<br />
vooraf bepaald is op te vragen en dat op elk willekeurig punt van de logistieke keten kan worden<br />
geprijsd, besteld of gefactureerd. Daaronder vallen zowel afzonderlijke artikelen als alle verschillende<br />
samenstellingen in verschillende soorten verpakkingen.<br />
2.1.1. <strong>GTIN</strong>’s in de gezondheidszorg<br />
Global Trade Item Numbers (<strong>GTIN</strong>’s) verschaffen artikelen (farmaceutische producten, medische<br />
hulpmiddelen, enz.) die worden verhandeld binnen de logistieke keten een unieke identificatiecode.<br />
De onaantastbaarheid van deze nummers tijdens de levensduur van het artikel is cruciaal om het<br />
unieke gebruik ervan te kunnen waarborgen voor fabrikanten, groothandelaren, distributeurs,<br />
ziekenhuizen, toezichthouders en andere ketenpartners. Wijziging van een aspect, kenmerk of variant<br />
of de samenstelling van een artikel kan het toekennen van een nieuw <strong>GTIN</strong> noodzakelijk maken.<br />
Merkhouders die over de specificaties van zorgartikelen beschikken, moeten hun <strong>GTIN</strong>’s zorgvuldig<br />
toekennen en registreren om handelspartners in staat te stellen de verschillende producten goed te<br />
onderscheiden met het oog op regelgeving, logistieke keten en patiëntveiligheid.<br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 5 of 26
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
Dit document is gebaseerd op de <strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> www.gs1.org/gtinrules van <strong>GS1</strong> en is<br />
afgestemd op de specifieke behoeften van de gezondheidszorg. Hoewel <strong>GS1</strong>-standaards niet<br />
verplicht zijn, wordt met deze voorschriften gestreefd naar consequente invoering in de wereldwijde<br />
zorgsector.<br />
NB: landelijke, federale of plaatselijke regelgeving heeft voorrang op deze vrijwillige richtlijn.<br />
Sommige toezichthoudende instanties voor de gezondheidszorg kunnen bijvoorbeeld eisen of<br />
beperkingen stellen voor het gebruik van <strong>GTIN</strong>’s binnen hun rechtsgebied.<br />
2.1.2. Structuur van een <strong>GTIN</strong><br />
Op het moment dat uw bedrijf deelnemer wordt van een <strong>GS1</strong> Organisatie ontvangt u een <strong>GS1</strong><br />
bedrijfsnummer en een volledige beschrijving van de wijze waarop u <strong>GTIN</strong>’s aan uw producten moet<br />
toewijzen. De vier manieren om een <strong>GTIN</strong> samen te stellen worden uitgebreid toegelicht op de<br />
website: http://www.gs1.org/productssolutions/idkeys.<br />
Hoewel <strong>GTIN</strong>’s een administratieve structuur hebben om hun unieke karakter te waarborgen, dienen<br />
ze beschouwd te worden als nummers zonder betekenis. Dat houdt in dat u ze altijd in hun geheel<br />
moet vastleggen en verwerken; het nummer zelf bevat geen classificatie of informatie.<br />
NB: deze <strong>GTIN</strong>-indeling wordt gebruikt voor zakelijke transacties, met name voor eCom (bijv.<br />
elektronische orders, facturen, prijscatalogi, enz.)<br />
Figuur 2-1 laat zien hoe een <strong>GTIN</strong>-13 is opgebouwd<br />
Figuur 2-1 Voorbeeld van een <strong>GTIN</strong>-13<br />
<strong>GS1</strong> bedrijfsnummer Artikelcode Controle<br />
getal<br />
N 1 N 2 N 3 N 4 N 5 N 6 N 7 N 8 N 9 N 10 N 11 N 12 N 13<br />
<strong>GS1</strong> bedrijfsnummer<br />
■<br />
■<br />
Het <strong>GS1</strong> bedrijfsnummer bestaat uit een <strong>GS1</strong> systeemcode en aansluitnummer die beide<br />
worden toegewezen door <strong>GS1</strong> Organisaties en samen het <strong>GS1</strong> bedrijfsnummer vormen. Over<br />
het algemeen bestaat dit voorvoegsel uit zes tot tien cijfers, afhankelijk van de door het bedrijf<br />
benodigde capaciteit.<br />
De eerste twee of drie cijfers N 1 , N 2 , N 3 vormen de <strong>GS1</strong> Prefix die door het <strong>GS1</strong> Global Office<br />
wordt toegewezen aan elke <strong>GS1</strong> Organisatie. Dat betekent niet dat het artikel wordt<br />
geproduceerd of gedistribueerd in het land waaraan het voorvoegsel is toegewezen. Het <strong>GS1</strong><br />
bedrijfsnummer dat op de <strong>GS1</strong> Prefix volgt, wordt toegekend door de Member Organisation.<br />
Artikelcode<br />
■<br />
De artikelcode is een onderdeel van het Global Trade Item Number (<strong>GTIN</strong>) dat wordt toegewezen door<br />
de houder van het <strong>GS1</strong> Company Prefix of U.P.C. Company Prefix om een uniek <strong>GTIN</strong> te vormen. Het<br />
heeft verder geen betekenis, d.w.z. geen van de afzonderlijke getallen in het nummer heeft betrekking<br />
op een bepaalde classificatie of verschaft enige specifieke informatie. De eenvoudigste manier om<br />
artikelcodes toe te wijzen is op volgorde, oftewel 000, 001, 002, 003, etc.<br />
Controlegetal<br />
■<br />
Het laatste cijfer is het controlegetal. Dit wordt berekend op basis van alle andere cijfers van<br />
het <strong>GTIN</strong>.<br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 6 of 26
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
Figuur 2-2 Voorbeeld van een <strong>GTIN</strong>-14<br />
Gegevensstructuur<br />
<strong>GTIN</strong>-14<br />
Indicator<br />
<strong>GTIN</strong> van de desbetreffende artikelen (zonder<br />
controlegetal)<br />
Controle<br />
getal<br />
N 1 N 2 N 3 N 4 N 5 N 6 N 7 N 8 N 9 N 10 N 11 N 12 N 13 N 14<br />
Indicator<br />
■ De indicator wordt uitsluitend gebruikt in de <strong>GTIN</strong>-14-gegevensstructuur. Hij kan de waarde 1<br />
t/m 8 krijgen (zie Opm. 1 hieronder) en wordt gebruikt voor hogere verpakkingsniveaus (zie<br />
hoofdstuk 4.4, Verpakkingsniveau). De eenvoudigste manier om de indicator toe te wijzen is<br />
op volgorde, oftewel 1, 2, 3, enz., voor elke omverpakking van een artikel.<br />
Een standaard omverpakking van artikelen is een standaard en vast aantal identieke artikelen samen<br />
verpakt. De fabrikant of leverancier kan ervoor kiezen een uniek <strong>GTIN</strong>-13 of <strong>GTIN</strong>-12 toe te wijzen<br />
aan elke omverpakking of een uniek <strong>GTIN</strong>-14 toe te wijzen met behulp van een indicatorwaarde<br />
tussen 1 en 8. Deze <strong>GTIN</strong>’s van 14 cijfers bevatten het <strong>GTIN</strong> van het artikel in de omverpakking<br />
(zonder het controlegetal). Door een indicator 1 tot en met 8 voor deze <strong>GTIN</strong> te plaatsen kunt u een<br />
<strong>GTIN</strong>14 creëren. Het controlegetal voor elk <strong>GTIN</strong>-14 wordt dan opnieuw berekend.<br />
De indicatoren hebben geen betekenis. De cijfers hoeven niet op volgorde gebruikt te worden en<br />
sommige worden wellicht helemaal niet gebruikt. De <strong>GTIN</strong>-14-structuur voor omverpakkingen levert<br />
extra capaciteit op. Indicatoren kunnen hergebruikt worden.<br />
NB: de waarde 9 is gereserveerd voor artikelen met een variabele hoeveelheid. Dit komt niet<br />
vaak voor in de zorgsector, maar een voorbeeld zou kunnen zijn: gassen die gebruikt worden<br />
voor operaties. De hoeveelheid gas die voor een bepaalde operatie gebruikt wordt, is variabel,<br />
maar kan worden geprijsd, besteld of gefactureerd in vooraf bepaalde eenheden (bijv. kubieke<br />
meter) bij levering aan een ziekenhuis.<br />
De indicator is een cijfer met een waarde tussen 1 en 8. Hij wordt desgewenst toegekend door het<br />
bedrijf dat het identificatienummer opstelt. Er kunnen tot acht afzonderlijke EAN/UCC-14 Identification<br />
Numbers worden gecreëerd om onderscheid te maken tussen verschillende omverpakkingen van een<br />
artikel.<br />
De <strong>GTIN</strong> van het artikel met 8, 12 of 13 cijfers moet altijd de <strong>GTIN</strong> zijn van het verpakkingsniveau dat<br />
in de omverpakking zit, meestal het laagste niveau. U kunt voor deze opbouw geen <strong>GTIN</strong>’s voor<br />
beperkte distributie gebruiken.<br />
2.2. Zorgartikelen (definities)<br />
De wettelijke definities van zorgartikelen zullen van land tot land verschillen (zie hoofdstuk 3. Wet- en<br />
regelgeving). Sommige wettelijke definities voor geneesmiddelen zijn niet meer dan ‘een stof die is<br />
erkend door een officiële rechtspersoon’. In dit hoofdstuk willen we daarom een globaal overzicht<br />
verschaffen.<br />
2.2.1. Farmaceutische producten<br />
2.2.1.1. Vrij verkrijgbare producten (Over the Counter; OTC)<br />
Een OTC is een farmaceutisch product, geneesmiddel of geneeskundige specialiteit die zonder<br />
medische bevoegdheid geleverd en toegediend kan worden. De consument kan dit soort artikelen op<br />
eigen initiatief en verantwoordelijkheid gebruiken ter voorkoming, verlichting of behandeling van<br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 7 of 26
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
klachten of milde aandoeningen. Het gebruik ervan, in de desbetreffende vorm, omstandigheden en<br />
de bevoegde doseringen, zou veilig moeten zijn voor de consument.<br />
Hieronder vallen zorgartikelen, farmaceutische producten en medische hulpmiddelen waarvoor geen<br />
doktersrecept of direct medisch ingrijpen vereist is. Veel voorkomende voorbeelden zijn: verband,<br />
EHBO-dozen, mondspoelmiddel, lichte pijnstillers, enz.<br />
2.2.1.2. Producten op doktersrecept (Rx)<br />
Een product op doktersrecept (vaak farmaceutisch product genoemd) (Rx) is een geneesmiddel of<br />
geneeskundige specialiteit waarvoor een doktersrecept of direct medisch ingrijpen vereist is. Veel<br />
voorkomende voorbeelden zijn: medicinaal verband, pijnmedicatie, injecties, enz. Deze producten zijn<br />
uitsluitend op recept van een bevoegde zorgverlener verkrijgbaar.<br />
2.2.1.3. Producten uit de ziekenhuisapotheek<br />
Een product uit de ziekenhuisapotheek (Hospital Pharmacy Product) is een product dat door een<br />
ziekenhuisapotheek moet worden vervaardigd voor intern gebruik of voor gebruik in meerdere<br />
ziekenhuizen. Het wordt dus niet (of niet meer) op de markt gebracht door het farmaceutische bedrijf<br />
dat de grondstoffen heeft geleverd. Deze producten kunnen zowel in de Rx- als in de OTC-categorie<br />
vallen. Ze moeten in ieder geval duidelijk te herkennen zijn van het moment van productie tot aan het<br />
ziekenhuisbed.<br />
2.2.2. Medische hulpmiddelen<br />
Onder medisch hulpmiddelen verstaan we: instrumenten, apparaten, voorwerpen, machines,<br />
toestellen, implantaten, reageerbuizen of ijkinstrumenten, software, materiaal of soortgelijke of<br />
aanverwante artikelen, die door de fabrikant bedoeld zijn om, alleen of in combinatie, gebruikt te<br />
worden voor mensen met een of meer van de volgende specifieke doeleinden:<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
diagnose, preventie, bewaking, behandeling of verlichting van ziekte<br />
diagnose, bewaking, behandeling, verlichting of compensatie van letsel<br />
onderzoek, vervanging, aanpassing of ondersteuning van de anatomie of van een fysiologisch<br />
proces<br />
ondersteuning of instandhouding van leven<br />
(anti)conceptie<br />
ontsmetting van medische hulpmiddelen<br />
informatieverschaffing voor medische doeleinden door middel van in-vitro onderzoek van<br />
monsters, afkomstig van het menselijk lichaam, dat niet in de eerste plaats in of op het<br />
menselijk lichaam werkt op farmacologische, immunologische of metabolische wijze, maar<br />
daardoor wel ondersteund kan worden.<br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 8 of 26
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
2.3. Gegevensvereisten in de gezondheidszorg<br />
2.3.1. Global Trade Item Number (<strong>GTIN</strong>)<br />
Na toetreding tot een <strong>GS1</strong> Organisatie ontvangt het bedrijf een <strong>GS1</strong> bedrijfsnummer waardoor het<br />
<strong>GTIN</strong>’s kan aanmaken en de <strong>GS1</strong>-standaards kan raadplegen. Het <strong>GS1</strong>-systeem is bedoeld voor<br />
gebruik in elke branche of elk deel van de openbare sector, zodat afzonderlijke bedrijven ervoor<br />
kunnen kiezen <strong>GTIN</strong>'s toe te wijzen met gebruik van een <strong>GS1</strong> bedrijfsnummer van de <strong>GS1</strong><br />
Organisatie van hun keuze. Enkele toezichthouders (wetgevende instanties???) stellen echter<br />
verplichte, plaatselijke vereisten voor het gebruik van <strong>GTIN</strong>’s binnen hun rechtsgebied (zie hoofdstuk<br />
3 Toezichthouders).<br />
Kenmerken zoals batchnummer, houdbaarheidsdatum, serienummer, etc. voegen waarde toe aan het<br />
product in combinatie met het <strong>GTIN</strong> in een <strong>GS1</strong>-barcode met gebruik van de <strong>GS1</strong> Application<br />
Identifiers. Daardoor kunnen registratie- en traceringssystemen worden gebruikt, wat kan bijdragen<br />
aan verbetering van de patiëntveiligheid.<br />
Binnen het <strong>GS1</strong>-systeem mogen de volgende kenmerken uitsluitend worden gebruikt in combinatie<br />
met een <strong>GTIN</strong>.<br />
2.3.1.1. Batchnummer<br />
Een batchnummer (Application Identifier (10)) wordt doorgaans toegekend bij de fabrikant op basis<br />
van bijvoorbeeld een productiepartijnummer, een ploegnummer, een machinenummer, een tijd of een<br />
interne productiecode. De gegevens zijn alfanumeriek en hebben een variabele lengte van max. 20<br />
alfanumerieke tekens.<br />
2.3.1.2. Houdbaarheidsdatum<br />
Een expiratiedatum (Application Identifier (17)) wordt vaak vervaldatum of uiterste gebruiksdatum<br />
genoemd en geeft de beperking aan voor de consumptie of het gebruik van een product (bijv. voor<br />
farmaceutische producten wordt aangegeven dat er een indirect gezondheidsrisico zou kunnen<br />
ontstaan, doordat het product na de desbetreffende datum niet meer effectief is). Deze datum heeft<br />
altijd een vaste lengte van zes numerieke tekens met de structuur JJMMDD, waarbij:<br />
■ JJ = de tientallen en eenheden van het jaartal (bijv. 2003 = 03).<br />
■ MM = het getal van de maand (bijv. januari = 01).<br />
■ DD = het getal van de dag van de desbetreffende maand (bijv. tweede dag = 02).<br />
U kunt ook een expiratiedatum en -tijd weergeven (Application Identifier (7003)). Deze structuur<br />
gebruikt u uitsluitend gebruikt wanneer voor de houdbaarheid een exact tijdstip cruciaal is voor de<br />
patiëntveiligheid.<br />
2.3.2. Serienummer<br />
Een serienummer (Application Identifier (21)) wordt doorgaans gebruikt voor medische hulpmiddelen<br />
die afzonderlijk geregistreerd en getraceerd moeten worden (bijv. rolstoelen, pacemakers, MRIscanners).<br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 9 of 26
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
3. Wet- en regelgeving<br />
De zorgsector staat onder strenge regelgeving en bedrijven moeten voldoen aan landelijke, federale<br />
en/of plaatselijke voorschriften.<br />
Deze richtlijn is opgesteld als wereldwijde standaard om bedrijven te helpen voldoen aan de<br />
kernvereiste van productidentificatie (maakt ook codering van batch en houdbaarheidsdatum<br />
mogelijk). De bredere <strong>GS1</strong> Global <strong>Healthcare</strong> werkgroep heeft een deel van haar website gewijd aan<br />
regelgeving (zie: http://www.gs1.org/sectors/healthcare/). <strong>GS1</strong> <strong>Healthcare</strong> steunt het gebruik van<br />
wereldwijde standaardisatie ter bevordering van de naleving van de wettelijke voorschriften van alle<br />
landen. Daarbij moet echter benadrukt worden dat er landelijke, federale of plaatselijke regelgeving<br />
van toepassing kan zijn die heeft voorrang boven elke <strong>GS1</strong>-standaard.<br />
4. Toewijzing van de nummers (<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong>)<br />
4.1. Algemene regel<br />
Een Global Trade Item Number (<strong>GTIN</strong>) wordt gebruikt ter identificatie van een artikel waarvoor de<br />
behoefte bestaat informatie die vooraf bepaald is op te vragen en dat op elk willekeurig punt van de<br />
logistieke keten kan worden geprijsd, besteld of gefactureerd. Daar vallen daar zowel het laagste<br />
als de hogere verpakkingsniveaus onder.<br />
Wanneer een van de vooraf bepaalde kenmerken van een artikel in enigerlei opzicht anders is en dat van<br />
belang is voor het handelsproces, dan is een afzonderlijk, uniek <strong>GTIN</strong> vereist. Dit principe wordt in<br />
onderstaande figuur geïllustreerd. Beide producten hebben exact dezelfde ingrediënten en merknamen,<br />
maar er zijn afzonderlijke <strong>GTIN</strong>’s vereist, omdat het ene product overal verkocht kan worden, terwijl het<br />
andere door een apotheker verstrekt moet worden (in verband met het bestemde gebruik).<br />
Figuur 4-1 Voorbeeld van een productwijziging die aanleiding vormt voor de toewijzing van een nieuw <strong>GTIN</strong><br />
Een leidraad is dat als er een significante wijziging plaatsvindt, waardoor naar verwachting<br />
onderscheid gemaakt zal worden tussen een nieuw artikel en een oud artikel en het gebruik ervan,<br />
dan moet een nieuw <strong>GTIN</strong> worden toegewezen. In dit document beschrijven we aan de hand van<br />
praktische voorbeelden wat wordt verstaan onder ‘significante wijziging’ in de gezondheidszorg.<br />
4.2. Verantwoordelijkheid<br />
4.2.1. Merkartikelen<br />
De merkhouder, de organisatie die de specificaties van het artikel bezit ongeacht waar en door wie het<br />
geproduceerd wordt, is verantwoordelijk voor de toekenning van het Global Trade Item Number<br />
(<strong>GTIN</strong>). Na toetreding tot een <strong>GS1</strong> Organisatie ontvangt het bedrijf een <strong>GS1</strong> bedrijfsnummer dat<br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 10 of 26
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
uitsluitend gebruikt mag worden door het bedrijf waaraan het is toegekend. Het <strong>GS1</strong> bedrijfsnummer<br />
mag niet, geheel of gedeeltelijk, worden verkocht, verhuurd of in gebruik gegeven aan een ander<br />
bedrijf.<br />
Het bedrijf dat het product bezit en de wettelijke deponering verzorgt is verantwoordelijk voor de <strong>GTIN</strong><br />
<strong>Allocation</strong>. Voor zorgartikelen is het gebruikelijk dat landelijke toezichthouders eisen dat het product<br />
wordt gedeponeerd door een rechtspersoon die is gevestigd in het rechtsgebied van de<br />
toezichthouder. Dergelijke regelingen hebben geen rechtstreekse gevolgen voor de <strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong>,<br />
maar moeten worden geregeld onder de normale contractafspraken (bijv. distributeur onder licentie,<br />
dochtermaatschappij, wederverkoper, enz.).<br />
De merkhouder kan uitsluitend verantwoordelijk worden gehouden voor de <strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong>, zolang<br />
het artikel onder haar invloedssfeer blijft. Een ingewikkeld medisch hulpmiddel kan bijvoorbeeld<br />
worden aangepast (bijv. nieuwe taal, verbeterde software, enz.). Afzonderlijke klantaanpassingen<br />
hebben daarom geen gevolgen voor de <strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong>.<br />
4.3. Richtlijnen voor de toekenning van Global Trade Item Numbers<br />
4.3.1. Vooraf bepaalde kenmerken<br />
Deze lijst is niet uitputtend, maar de fundamentele, vooraf bepaalde kenmerken van een artikel zijn:<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
■<br />
productnaam, productmerk en productbeschrijving<br />
samenstelling (actieve ingrediënten)<br />
sterkte<br />
dosering (of gebruik)<br />
nettohoeveelheid (gewicht, inhoud of andere afmeting die van belang is voor de handel)<br />
verpakking<br />
vorm, pasvorm of werking<br />
voor omverpakkingen: het aantal elementaire artikelen dat erin zit en de onderverdeling in<br />
binnenverpakkingen, de aard van de omverpakking (doos, pallet, boxpallet, platte pallet, enz.)<br />
Een wijziging in een van deze basiselementen van een artikel zal over het algemeen leiden tot een<br />
wijziging in het <strong>GTIN</strong>.<br />
4.3.2. Wachttijd voor hergebruik van een <strong>GTIN</strong><br />
Wanneer een <strong>GTIN</strong> dat aan een artikel is toegekend, komt te vervallen, mag het niet eerder worden<br />
hergebruikt voor een ander artikel dan wanneer ten minste 48 maanden verstreken zijn:<br />
• na de expiratiedatum van de laatste oorspronkelijke artikelen die geproduceerd zijn met dat<br />
nummer<br />
of<br />
• indien er geen expiratiedatum is, na levering aan de klant van de laatste oorspronkelijke<br />
artikelen die geproduceerd zijn met dat nummer.<br />
Afhankelijk van het soort goederen en/of eventuele regelgeving moeten merkhouders een langere<br />
termijn in overweging nemen. Voor geneesmiddelen op recept, implantaten en andere risicovolle<br />
artikelen moeten maatregelen worden genomen door het toewijzende bedrijf om ervoor te zorgen dat<br />
de verstrekte <strong>GTIN</strong>’s niet worden hergebruikt tot ver na het verstrijken van de levensduur van het<br />
product of na het eind van de behandeling om de integriteit van statistische analyses of<br />
onderhoudsdossiers te waarborgen.<br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 11 of 26
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
4.3.3. Voorgeprijsde handelswaar<br />
Voorprijzing voor de handel wordt afgeraden, aangezien daardoor het bijhouden van het<br />
artikelbestand binnen de logistieke keten onnodig complex kan worden. Voorprijzing kan echter<br />
wettelijk verplicht zijn. Wanneer de prijs die de consument moet betalen op het artikel vermeld is, moet<br />
u het Global Trade Item Number (<strong>GTIN</strong>) wijzigen wanneer de op het artikel vermelde prijs verandert.<br />
4.3.4. Artikelwijzigingen<br />
Artikelwijzigingen zijn wijzigingen of verbeteringen tijdens de levensduur van een artikel, waarbij het<br />
nieuwe artikel het oude vervangt. Besluit u als merkhouder besluit een variant te creëren (bijv. met een<br />
ander actief bestanddeel) naast het standaardartikel, dan moet u een nieuw <strong>GTIN</strong> toekennen.<br />
Bij kleine wijzigingen of verbeteringen in het artikel hoeft u geen nieuw <strong>GTIN</strong> toe te kennen. Voorbeelden:<br />
kleurwijzigingen drukwerk, materiaalwijziging buitenverpakking, enz.<br />
Bij grote wijzigingen of verbeteringen in het artikel moet u wel een nieuw <strong>GTIN</strong> toekennen. Voorbeelden:<br />
als de hoeveelheid of afmetingen van een artikel of andere vooraf bepaalde kenmerken worden<br />
gewijzigd, dan moet er een nieuw <strong>GTIN</strong> worden toegekend.<br />
4.4. Verpakkingsniveau<br />
Het is belangrijk dat aan elk verschillend verpakkingsniveau (bijv. gebruikseenheid, verzendeenheid of<br />
doos, pallet, enz.) een ander <strong>GTIN</strong> wordt toegewezen. Hoewel u als de merkhouder bepaalt op welke<br />
niveaus precies een <strong>GTIN</strong> moet worden toegewezen, moet elk verpakkingsniveau dat op enig punt in<br />
de logistieke keten wordt geprijsd, besteld of gefactureerd, een eigen <strong>GTIN</strong> krijgen.<br />
http://www.gs1.org/productssolutions/idkeys verschaft gedetailleerde voorbeelden en in Figuur 4-2<br />
wordt de nummering per verpakkingsniveau geïllustreerd.<br />
Figuur 4-2 Voorbeeld van nummering per verpakkingsniveau<br />
<strong>GTIN</strong> A<br />
Gebruikseenheid<br />
Verzendeenheid<br />
<strong>GTIN</strong> B<br />
Pallet<br />
<strong>GTIN</strong> C<br />
NB: hoewel het verpakkingsniveau geen gevolgen heeft voor het <strong>GTIN</strong> van een bepaald artikel,<br />
is voor elke omverpakking van hetzelfde artikel een afzonderlijk <strong>GTIN</strong> nodig.<br />
4.5. Overnames<br />
4.5.1. Overnames en fusies<br />
Bij het bedrijf dat wordt overgenomen, behouden bestaande voorraden die genummerd zijn voor de<br />
overname of fusie hetzelfde Global Trade Item Number (<strong>GTIN</strong>). Producten die worden vervaardigd na<br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 12 of 26
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
de overname of fusie kunnen het voor de overname toegekende <strong>GTIN</strong> behouden, als het<br />
overnemende bedrijf een deelnemer van een <strong>GS1</strong> Organisatie blijft.<br />
Bij een fusie wordt een bedrijf overgenomen door een rechtspersoon die de verantwoordelijkheid<br />
overneemt voor de <strong>GS1</strong> Company Prefix en de bedrijfsmiddelen en vestigingen van het bedrijf.<br />
Producten die het bedrijf vervaardigt met het <strong>GS1</strong> Company Prefix, mogen na de fusie nog steeds<br />
worden vervaardigd met hetzelfde nummer, aangezien de volledige verantwoordelijkheid voor het <strong>GS1</strong><br />
Company Prefix onveranderd is gebleven. Daarnaast kan het nieuwe bedrijf slechts een van de<br />
bestaande <strong>GS1</strong> Company Prefixen gebruiken voor het coderen van alle overgenomen producten.<br />
We kunnen niet voldoende benadrukken dat het van het grootste belang is handelspartners tijdig op<br />
de hoogte te stellen van eventuele wijzigingen. Wees voorzichtig bij het centraliseren van de<br />
toekenning van alle nummers onder één <strong>GS1</strong> Company Prefix: de <strong>GTIN</strong> van bestaande producten<br />
verandert, terwijl die anders ongewijzigd zouden blijven. Het centraliseren van de toekenning van alle<br />
nummers onder één <strong>GS1</strong> Company Prefix moet een uitzondering blijven, aangezien het leidt tot extra<br />
werk en bijwerking van gegevensbestanden voor klanten. Bedrijven moeten hun <strong>GS1</strong> Member<br />
Organisation binnen een jaar op de hoogte stellen van eventuele wijzigingen in hun rechtspositie om<br />
de overgang vlekkeloos te laten verlopen.<br />
4.5.2. Gedeeltelijke aankoop<br />
Wanneer een bedrijf een divisie koopt van een bedrijf dat zijn <strong>GS1</strong> Company Prefix ook gebruikt voor<br />
producten van andere divisies, dan moet het kopende bedrijf de <strong>GTIN</strong>’s van producten van de<br />
aangekochte divisie binnen een jaar veranderen.<br />
In de meeste gevallen moet bij het opstellen van de koopovereenkomst rekening worden gehouden<br />
met de regels inzake het gebruik van de <strong>GTIN</strong>’s, en andere <strong>GS1</strong> Identification Keys, van de verkoper.<br />
De koper moet zo vroeg mogelijk en gefaseerd nieuwe nummers, uit zijn eigen nummerreeks,<br />
invoeren voor artikelen waarvan de merknaam is aangekocht. De koper kan dat bijvoorbeeld doen,<br />
wanneer er een nieuwe verpakking wordt ontworpen of er nieuwe verpakkingen worden gedrukt.<br />
De best practice in de gezondheidszorg is dat het verkopende bedrijf de nummers die werden gebruikt<br />
voor de afgestoten producten, nooit opnieuw toekent.<br />
4.5.3. Opsplitsing of afstoting<br />
Wanneer een bedrijf wordt opgesplitst in twee of meer afzonderlijke bedrijven, dan mag elke <strong>GS1</strong><br />
Company Prefix die aan het oorspronkelijke bedrijf was toegewezen, slechts aan één van de nieuwe<br />
bedrijven worden overgedragen. Elk bedrijf waarvoor geen <strong>GS1</strong> Company Prefix meer is, moet een<br />
nieuwe company prefix aanvragen bij een <strong>GS1</strong> Member Organisation. Bij het besluit over welk van de<br />
nieuwe bedrijven de oorspronkelijke <strong>GS1</strong> Company Prefixen krijgt, moet ernaar worden gestreefd het<br />
aantal extra benodigde <strong>GTIN</strong>'s tot het minimum te beperken. Het besluit moet worden opgenomen in<br />
de wettelijke regeling van de nieuwe bedrijven.<br />
De bestaande artikelvoorraden hoeven niet omgenummerd te worden. Indien een of meerdere van de<br />
opgesplitste of afgestoten bedrijven echter artikelen heeft met een <strong>GS1</strong> Company Prefix dat niet<br />
langer van hen is, dan moet het bedrijf die artikelen omnummeren met zijn eigen <strong>GS1</strong> Company<br />
Prefix, wanneer er nieuwe verpakkingen of labels worden vervaardigd. Klanten moeten ruim van<br />
tevoren op de hoogte worden gesteld van de wijzigingen.<br />
Opgesplitste of afgestoten bedrijven die een <strong>GS1</strong> Company Prefix behouden, moeten een registratie<br />
bijhouden van de aangemaakte <strong>GTIN</strong>’s die zijn toegekend aan artikelen die zij niet langer bezitten. De<br />
best practice in de gezondheidszorg is dat nummers die werden gebruikt voor afgestoten producten,<br />
nooit opnieuw worden toegekend.<br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 13 of 26
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
4.6. Afstemming van gegevens<br />
Wanneer een nieuw <strong>GTIN</strong> wordt toegewezen aan een artikel, is het essentieel dat de merkhouder zijn<br />
handelspartners gedetailleerde informatie verschaft over de kenmerken van het artikel (zie hoofdstuk<br />
4.3.1, Vooraf bepaalde kenmerken). Het is cruciaal dat de informatie die aan een <strong>GTIN</strong> is gekoppeld,<br />
klopt en op tijd wordt verstrekt.<br />
4.6.1. Best practice voor afstemming van gegevens<br />
Een aantal handelingen is essentieel om ervoor te zorgen dat <strong>GTIN</strong>’s op juiste wijze worden<br />
doorgegeven binnen de logistieke keten. Zo wordt gewaarborgd dat de gegevens die zijn gekoppeld<br />
aan de gescande barcode, kunnen worden gekoppeld aan accurate, actuele gegevens. Dat is met<br />
name van belang voor artikelen die worden gescand in logistieke ketens voor de zorgsector, waar het<br />
ontbreken van accurate gegevens gevolgen zou kunnen hebben voor de veiligheid, de<br />
beschikbaarheid van producten en/of de naleving van de wettelijke voorschriften.<br />
Het <strong>GTIN</strong> biedt de mogelijkheid artikelen overal in de logistieke keten te identificeren. De totale kosten<br />
van de logistieke keten worden tot het minimum beperkt, als alle ketenpartners dezelfde <strong>Allocation</strong><br />
<strong>Rules</strong> hanteren, zoals vastgelegd in dit document.<br />
5. Scenario’s voor <strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong><br />
5.1. Vrij verkrijgbare producten (Over the Counter; OTC)<br />
5.1.1. Algemene regels en vrij verkrijgbare producten (Over the Counter; OTC)<br />
Hoewel regelgeving (zie hoofdstuk 3. Wet- en regelgeving) bijzonder belangrijk is op dit gebied,<br />
gelden voor de meeste vrij verkrijgbare producten in grote lijnen dezelfde <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> als in de<br />
algemene detailhandel (zie www.gs1.org/gtinrules). In onderstaande voorbeelden gaat het met name<br />
om belangrijke, specifieke scenario’s voor de zorgsector die zich niet voordoen in de algemene<br />
detailhandel.<br />
Er bestaat een duidelijke overlap tussen vrij verkrijgbare producten en zowel medische hulpmiddelen<br />
als geneesmiddelen op doktersrecept (Rx). De algemene principes in dit hoofdstuk gelden voor elk<br />
soort zorgartikel.<br />
5.1.2. Verschillende taal of doelmarkt<br />
Figuur 5-1 geeft twee overigens identieke producten weer: de een bestemd voor een Engelstalig land,<br />
de ander voor een Spaanstalig land. Aangezien de twee artikelen naast elkaar bestaan en elkaar niet<br />
kunnen vervangen (vanwege aanvaarding op de markt en ter plaatse geldende wetgeving inzake<br />
etikettering), is voor een versie in een nieuwe taal voor de verkoop op de ene markt/in het ene land<br />
een ander <strong>GTIN</strong> vereist dan voor de andere versie die op een andere markt/in een ander land wordt<br />
verkocht.<br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 14 of 26
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
Figuur 5-1 Nieuw <strong>GTIN</strong><br />
5.1.3. Extra taal op een verpakking die op verschillende markten wordt verkocht<br />
Naast de eentalige verpakking (zie hoofdstuk 5.1.2, Verschillende taal of doelmarkt) zijn er ook veel<br />
producten met een verpakking voor meerdere landen en markten. Wanneer een bestaande taalgroep<br />
wordt uitgebreid, blijft het <strong>GTIN</strong> hetzelfde.<br />
Figuur 5-2 Uitbreiding van een bestaande taalgroep: zelfde <strong>GTIN</strong><br />
5.1.4. Wijzigingen in verpakkingsmateriaal of kleine wijzigingen in het drukwerk<br />
Bij kleine wijzigingen in het drukwerk of het verpakkingsmateriaal hoeft geen nieuw <strong>GTIN</strong> te worden<br />
toegekend.<br />
Normaalgesproken spelen de brutomaten van een artikel die via het artikelbestand (data alignment??)<br />
worden doorgegeven en geen gevolgen hebben voor de nettohoeveelheid of -afmetingen van het<br />
artikel, geen rol voor de toewijzing van <strong>GTIN</strong>’s. Wanneer de maten ergens in de logistieke keten van<br />
belang zijn, geldt als algemene regel dat als een van de brutomaten (bijv. lengte, diepte, gewicht,<br />
enz.) met meer dan 20% verandert, een nieuw <strong>GTIN</strong> vereist is. Bij wijzigingen van minder dan 20%<br />
staat het de merkhouder vrij al dan niet een nieuw <strong>GTIN</strong> toe te kennen.<br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 15 of 26
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
Figuur 5-3 Kleine wijziging in verpakkingsmateriaal: zelfde <strong>GTIN</strong><br />
NB: bij kleine wijzigingen, die niet van belang zijn voor handelspartners, omdat ze geen<br />
gevolgen hebben voor de informatie over de uitwisseling van producten, is geen nieuw <strong>GTIN</strong><br />
vereist.<br />
5.1.5. Promotieacties<br />
Bij promotieacties gaat het normaalgesproken om tijdelijke wijzigingen in de wijze waarop het artikel<br />
wordt gepresenteerd. Prijsgerelateerde promotieacties hebben geen gevolgen voor de <strong>GTIN</strong><br />
<strong>Allocation</strong>.<br />
Figuur 5-4 Prijsgerelateerde promotieacties: zelfde <strong>GTIN</strong><br />
NB: promotieacties met betrekking tot de inhoud van het product of waarvoor een nieuwe<br />
wettelijke deponering vereist is, worden beschouwd als grote wijziging die een nieuw <strong>GTIN</strong><br />
vereist.<br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 16 of 26
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
5.1.6. Vermelde wijziging in de nettoinhoud<br />
Bij elke wijziging die leidt tot een vermelde wijziging in de nettoinhoud van een zorgartikel, moet een<br />
nieuw <strong>GTIN</strong> worden toegewezen. Enkele voorbeelden: aantal tabletten in een verpakking; het aantal<br />
steriele doekjes in een verpakking; de nettoinhoud van 400 gram in 4 porties van 100 gram (voor<br />
volwassenen) gewijzigd in 400 gram in 8 porties van 50 gram (voor een kind); enz.<br />
Figuur 5-5 Vermelde wijziging in nettoinhoud: nieuw <strong>GTIN</strong><br />
Informatiesystemen moeten onderscheid kunnen maken tussen oude en nieuwe zorgartikelen, als er<br />
een vermelde wijziging in de nettoinhoud is. Het ontbreken van dergelijk onderscheid zou kunnen<br />
leiden tot medische fouten en/of onjuiste prijsstelling.<br />
NB: bij verbeteringen in productietoleranties, die geen enkele gevolgen hebben voor de<br />
verklaring op het product, is geen <strong>GTIN</strong>-wijziging vereist, aangezien de verandering uitsluitend<br />
van belang is voor de fabrikant.<br />
5.1.7. Omverpakkingen van hetzelfde artikel met verschillende hoeveelheden<br />
Het is essentieel dat aan elk verschillend verpakkingsniveau (bijv. gebruikseenheid, doos, enz.) een<br />
ander Global Trade Item Number (<strong>GTIN</strong>) wordt toegewezen. Hieronder een voorbeeld met overigens<br />
identieke spuiten in verpakkingen van een, drie en vijf stuks:<br />
■<br />
■<br />
Het <strong>GTIN</strong> voor elk afzonderlijk artikel is gelijk, ongeacht het hogere verpakkingsniveau of het<br />
gebruik als deel van een grotere set zorgartikelen (zie hoofdstuk 5.3.5, Sets (combinaties van<br />
afzonderlijke artikelen met elk een eigen <strong>GTIN</strong>))<br />
Voor elke omverpakking (de verpakking voor een, drie en vijf stuks hieronder) is een<br />
afzonderlijk <strong>GTIN</strong> vereist.<br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 17 of 26
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
Figuur 5-6 Omverpakkingen van hetzelfde artikel met verschillende hoeveelheden<br />
5.1.8. Nieuwe / aanvullende palletindeling die permanent zal bestaan naast de<br />
oorspronkelijke indeling<br />
De palletindeling heeft geen gevolgen voor de <strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> voor artikelen op de pallet (zie<br />
hoofdstuk 5.1.7, Omverpakkingen van hetzelfde artikel met verschillende hoeveelheden) en er is<br />
normaalgesproken geen <strong>GTIN</strong> vereist op palletniveau. Indien de markt echter aanvullende<br />
palletindelingen vereist die apart besteld kunnen worden, dan zijn verschillende <strong>GTIN</strong>’s nodig voor<br />
elke palletindeling.<br />
Figuur 5-7 Aanvullende palletindelingen om te bestellen: nieuw <strong>GTIN</strong><br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 18 of 26
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
5.2. Producten op doktersrecept (Rx)<br />
5.2.1. Algemene regels voor geneesmiddelen op doktersrecept (Rx)<br />
Evenals bij de algemene regels voor alle zorgartikelen (zie hoofdstuk 4.1, Algemene regel) krijgt<br />
naleving van wettelijke voorschriften altijd de prioriteit (zie hoofdstuk 3. Wet- en regelgeving). De<br />
volgende algemene regels gelden daarnaast specifiek voor producten op doktersrecept (Rx):<br />
■<br />
■<br />
■<br />
bij wijzigingen in de wettelijke deponering van een product (bijvoorbeeld in verband met<br />
wijziging van samenstelling, gebruik, concentratie/werkzaamheid, enz.) is een nieuw <strong>GTIN</strong><br />
nodig;<br />
naast de productidentificatie (<strong>GTIN</strong>) moeten normaalgesproken ook batchnummer en<br />
expiratiedatum in barcode worden weergegeven;<br />
wanneer een product op doktersrecept (Rx) voor een specifieke patiënt wordt vervaardigd<br />
(bijv. in een ziekenhuisapotheek), zijn soms de normale <strong>GTIN</strong>-regels niet van toepassing.<br />
Voor deze specialistische, ‘eenmalige’ preparaten wordt aangeraden een unieke barcode en<br />
nummer toe te kennen aan het product, zodat het alleen aan de desbetreffende patiënt wordt<br />
verstrekt.<br />
5.3. Medische hulpmiddelen<br />
5.3.1. Algemene regels voor medische hulpmiddelen<br />
De algemene regels (zie hoofdstuk 4.1, Algemene regel) en de wettelijke voorschriften (zie hoofdstuk<br />
3. Wet- en regelgeving) gelden voor alle zorgartikelen. Daarnaast moet rekening worden gehouden<br />
met de complexiteit van de markt voor medische hulpmiddelen. Onderstaand voorbeeld betreft een<br />
beademingsapparaat dat bestaat uit drie onderdelen: gebruikersinterface (GUI), hoofdapparaat en<br />
accu. Elk van deze onderdelen kan afzonderlijk worden besteld en kan worden aangepast aan<br />
plaatselijke vereisten, zoals taal, stekker, software, enz.<br />
Figuur 5-8 Voorbeeld van de complexiteit van een medisch hulpmiddel met betrekking tot <strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong><br />
Beademingsappar<br />
aat<br />
Configuratie<br />
1. Taal<br />
Drie onderdelen<br />
1. GUI<br />
2. Hoofdapparaat<br />
3. Accu<br />
2. Land van gebruik<br />
3. Firmwarerevisie<br />
4. Softwareopties<br />
5. Hardwarerevisie<br />
Afzonderlijke<br />
serienummers<br />
Commercieel<br />
Nieuw <strong>GTIN</strong> ?<br />
̌<br />
̌<br />
<br />
̌<br />
<br />
Hoofdserienummer<br />
AI(21)<br />
Vorm, pasvorm of werking<br />
̌<br />
̌<br />
̌<br />
̌<br />
̌<br />
Extra optie<br />
<strong>GTIN</strong>’ s<br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 19 of 26
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
Een belangrijke overweging bij de <strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> is de vermarkting van het product (bijv. wordt het<br />
medische hulpmiddel anders beschouwd voor prijsstelling, bestelling of facturering). Als het product<br />
‘anders’ is dan is een ‘ander <strong>GTIN</strong>’ nodig.<br />
In bovenstaande afbeelding wordt weergegeven welke problemen er kunnen zijn bij het bepalen<br />
wanneer een <strong>GTIN</strong>-wijziging noodzakelijk is voor complexe medische hulpmiddelen, afhankelijk van<br />
hoe het hulpmiddel wordt bekeken, bijv. vanuit commercieel oogpunt en/of met het oog op vorm,<br />
pasvorm of werking. In theorie wordt een <strong>GTIN</strong>-wijziging bepaald door de commerciële aspecten van<br />
een FMCG-artikel, maar er bestaan andere belangrijke factoren die niet noodzakelijkerwijs op een<br />
commerciële verandering hoeven te duiden, maar wel gevolgen hebben voor de toewijzing van <strong>GTIN</strong>’s<br />
in de zorgsector. De merkhouder is verantwoordelijk voor het juiste beheer van de configuratie van<br />
een complex hulpmiddel en de bijbehorende toewijzing van <strong>GTIN</strong>(‘s) tot aan het Point of Sale. Het<br />
voorbeeld betreft grote hardwareonderdelen die worden beheerd aan de hand van <strong>GTIN</strong>- en<br />
serienummercombinaties, waarbij er rekening mee moet worden gehouden dat in dit complexe<br />
medisch hulpmiddel nog andere potentiële parameters zijn die een rol spelen bij het beheer van<br />
configuratiewijzigingen; <strong>GTIN</strong>-wijzigingen kunnen worden voorgeschreven in het<br />
wijzigingsbeheerproces van de fabrikant.<br />
Voor veel medische hulpmiddelen, met name dure elektronische apparatuur, wordt de combinatie van<br />
<strong>GTIN</strong> en serienummer gebruikt voor de registratie (in plaats van het <strong>GTIN</strong>, het batchnummer en de<br />
houdbaarheidsdatum, zoals normaal vereist is op andere vlakken binnen de gezondheidszorg). De<br />
merkhouder bepaalt uiteindelijk de identificatievereisten.<br />
5.3.2. Kleine wijziging in softwareconfiguratie<br />
Een kleine wijziging in een softwareconfiguratie die op niet-commerciële basis wordt uitgevoerd en<br />
geen invloed heeft op de werking van het hulpmiddel, heeft geen gevolgen voor de <strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong>.<br />
Voorbeelden zijn: reparatie van bugs, taalopties (gratis aangeboden), kleine versie-updates, enz.<br />
5.3.3. Grote wijziging in softwareconfiguratie<br />
Bij een grote wijziging in een softwareconfiguratie waarmee de functionaliteit wordt uitgebreid of<br />
aangepast, moet er onderscheid gemaakt kunnen worden tussen de twee configuraties door de<br />
toekenning van verschillende <strong>GTIN</strong>’s. Dergelijke wijzigingen worden normaalgesproken uitgevoerd op<br />
commerciële basis en handelspartners moeten onderscheid kunnen maken tussen de twee<br />
configuraties voor prijsstelling, bestelling of facturering. Andere voorbeelden zijn: software-updates<br />
met de toevoeging van extra productkenmerken of inhoudelijke versie-updates.<br />
Figuur 5-9 Grote wijziging in softwareconfiguratie: nieuw <strong>GTIN</strong><br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 20 of 26
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
5.3.4. Toevoeging van een keurmerk<br />
Binnen de zorgsector bestaan vele keurmerken. Een keurmerk is een symbool, logo of tekst op een<br />
product dat aangeeft dat het voldoet aan een voorgeschreven reeks criteria (bijv. het Europese<br />
keurmerk CE). Wanneer een productwijziging het toevoegen van een keurmerk (dat niet eerder<br />
vermeld werd op de verpakking of het product zelf) betreft, moet een nieuw <strong>GTIN</strong> worden toegekend<br />
voor markten waar het keurmerk een bepaalde betekenis heeft. Een kernprincipe van <strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong><br />
is dat de <strong>GTIN</strong> unieke identificatie mogelijk maakt van het product en de verpakking.<br />
Figuur 5-10 Toevoeging van een keurmerk: nieuw <strong>GTIN</strong><br />
NB: merkhouders zijn verantwoordelijk voor het interne toezicht op hun voorraad en eventuele<br />
retourneringssystemen. Het is belangrijk dat dergelijke systemen, en logistieke<br />
beheerssystemen voor geleidelijke invoer en afschaffing, onderscheid kunnen maken tussen<br />
‘oude’ en ‘nieuwe’ producten. Wanneer dit op effectieve wijze kan worden gedaan, bijvoorbeeld<br />
met behulp van het batchnummer of de productvariant, hoeft er in bovenstaand scenario geen<br />
nieuw <strong>GTIN</strong> te worden toegekend. Ook moet worden opgemerkt dat wanneer een keurmerk<br />
wordt toegevoegd om verkoop in een nieuw land/op een nieuwe markt mogelijk te maken, dat<br />
geen gevolgen heeft voor de landen/markten waar het product al te koop was. In dat geval hoeft<br />
er in bovenstaand scenario geen nieuw <strong>GTIN</strong> te worden toegekend.<br />
5.3.5. Sets (combinaties van afzonderlijke artikelen met elk een eigen <strong>GTIN</strong>)<br />
Een medische set kan worden omschreven als een willekeurige combinatie van artikelen in een<br />
standaard, vaste omverpakking die afzonderlijk geprijsd, besteld of gefactureerd kan worden; de<br />
merkhouder is verantwoordelijk voor de <strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong>. Wanneer een set artikelen van meerdere<br />
fabrikanten bevat, is de organisatie die de set samenstelt, verantwoordelijk voor de <strong>GTIN</strong>-vereisten<br />
(en normaalgesproken de eventuele wettelijke deponering) voor de set.<br />
NB: sets kunnen producten op doktersrecept (Rx) bevatten (zie 5.2, Producten op<br />
doktersrecept (Rx).<br />
Enkele standaardvoorbeelden van sets zijn omverpakkingen met artikelen die nodig zijn voor een<br />
bepaalde medische ingreep. De drie onderstaande voorbeelden betreffen grote en kleine wijzigingen<br />
die de <strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> op verschillende wijze beïnvloeden. De kernprincipes zijn de vermarkting van<br />
het product (bijv. anders voor prijsstelling, bestelling of facturering?) en de werking (bijv. verandert het<br />
bestemde gebruik?):<br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 21 of 26
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
Figuur 5-11 Grote wijziging in een set; extra artikel met gevolgen voor vermarkting en werking.<br />
Figuur 5-12 <strong>GTIN</strong>-wijziging binnen een set; steriel water in de set wordt gewijzigd (fles steriel water heeft<br />
een <strong>GTIN</strong>); er wordt een nieuw <strong>GTIN</strong> toegewezen aan de set<br />
New<br />
<strong>GTIN</strong><br />
NB: de artikelen in de sets kunnen een eigen <strong>GTIN</strong> hebben. Bij wijziging van een <strong>GTIN</strong> binnen<br />
de set moet het <strong>GTIN</strong> van de set zelf ook worden gewijzigd.<br />
Figuur 5-13 Kleine wijziging in een set door merkhouder; andere watten in de set zonder gevolgen voor<br />
vermarkting, netto-inhoud of werking<br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 22 of 26
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
NB: als een merkhouder een artikel in een set verandert en het artikel geen <strong>GTIN</strong> heeft, dan<br />
hoeft de merkhouder het <strong>GTIN</strong> van de set niet te wijzigen.<br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 23 of 26
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
5.3.6. Beschermende verpakkingen (steriele verpakking)<br />
Zoals aangegeven in hoofdstuk 4.4, Verpakkingsniveau geldt als algemene regel dat voor elk<br />
verpakkingsniveau een afzonderlijk <strong>GTIN</strong> nodig is. Voor bepaalde artikelen, met name steriele<br />
artikelen, wordt de meerlaagse beschermende verpakking echter niet als verpakkingsniveau<br />
beschouwd voor <strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong>.<br />
In onderstaand voorbeeld wordt een standaardproduct weergegeven waarvoor verschillende<br />
verpakkingsniveaus zijn voor de sterilisatie (tweelaagse beschermende verpakking). Bij gebruik van<br />
de hechtdraad mogen bepaalde verpakkingsniveaus uitsluitend in een steriele omgeving worden<br />
geopend, maar voor het artikel en de ‘steriele’ beschermende verpakking kan hetzelfde <strong>GTIN</strong> worden<br />
gebruikt, aangezien de kernprincipes voor <strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> betrekking hebben op de vermarkting van<br />
het product (bijv. verschillend voor prijsstelling, bestelling of facturering?) en de werking (bijv.<br />
verandert het bestemde gebruik?), terwijl de steriele verpakking geen invloed heeft op vermarkting of<br />
werking.<br />
Figuur 5-14 Beschermende verpakkingen (steriele verpakking)<br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 24 of 26
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
A. Begrippenlijst<br />
Begrip<br />
Application Identifier<br />
Merkhouder<br />
<strong>GS1</strong> Company Prefix<br />
EPC<br />
<strong>GS1</strong> General<br />
Specifications<br />
<strong>GS1</strong> Global Office<br />
<strong>GS1</strong> Member<br />
Organisation<br />
<strong>GS1</strong>-systeem<br />
<strong>GTIN</strong><br />
Artikelcode<br />
Medisch hulpmiddel<br />
Vrij verkrijgbaar<br />
product (Over the<br />
Counter; OTC)<br />
Rx (product op<br />
doktersrecept)<br />
Definitie<br />
Het veld van twee of meer karakters aan het begin van een elementenreeks die op<br />
unieke wijze het formaat en de betekenis bepaalt.<br />
De partij die verantwoordelijk is voor toekenning van de nummers voor het <strong>GS1</strong>-<br />
systeem en de barcodesymbolen aan een bepaald artikel. De beheerder van een<br />
<strong>GS1</strong> Company Prefix.<br />
Deel van het identificatienummer voor het <strong>GS1</strong>-systeem, bestaande uit een <strong>GS1</strong><br />
Prefix en een Company Number, die beide zijn toegekend door <strong>GS1</strong> Member<br />
Organisations.<br />
Electronic Product Code is een identificatieprogramma voor de universele<br />
identificatie van fysieke objecten via RFID-tags en andere middelen. Zie<br />
http://www.epcglobalinc.org<br />
Beschrijving van de data- en applicatienormen van het <strong>GS1</strong>-systeem met betrekking<br />
tot de markering en automatische identificatie van artikelen, locaties, logistieke<br />
eenheden, bedrijfsmiddelen en dergelijke door middel van barcodes, RFID en <strong>GS1</strong><br />
Identification Keys.<br />
Gevestigd In Brussel, België, en Princeton, VS, is een organisatie van <strong>GS1</strong> Member<br />
Organisations die het <strong>GS1</strong>-systeem beheert.<br />
Een lid van <strong>GS1</strong> dat verantwoordelijk is voor het beheer van het <strong>GS1</strong>-systeem in<br />
zijn land (of toegewezen gebied). Deze taak bestaat onder meer, maar niet<br />
uitsluitend, uit het waarborgen dat deelnemende bedrijven het <strong>GS1</strong>-systeem op<br />
juiste wijze gebruiken, gebruik kunnen maken van ondersteuning door middel van<br />
voorlichting, training, promotie en invoering en een actieve rol kunnen spelen in<br />
GSMP.<br />
De specificaties, standaards en richtlijnen die door <strong>GS1</strong> worden verstrekt.<br />
Global Trade Item Number dat wordt gebruikt ter identificatie van een artikel<br />
(product of dienst) waarvoor de behoefte bestaat informatie die vooraf bepaald is op<br />
te vragen en dat op elk willekeurig punt van de logistieke keten kan worden<br />
geprijsd, besteld of gefactureerd.<br />
Het deel van de gegevensstructuur die door de gebruiker is toegewezen ter<br />
identificatie van een artikel bij een bepaalde <strong>GS1</strong> Company Prefix.<br />
Instrumenten, apparaten, voorwerpen, machines, toestellen, implantaten,<br />
reageerbuizen of ijkinstrumenten, software, materiaal of soortgelijke of aanverwante<br />
artikelen, die door de fabrikant bedoeld zijn om, alleen of in combinatie, gebruikt te<br />
worden voor mensen met een medisch doeleinde.<br />
Een geneesmiddel of geneeskundige specialiteit die zonder medische bevoegdheid<br />
geleverd en toegediend kan worden en door de consument op eigen initiatief en<br />
verantwoordelijkheid kan worden gebruikt ter voorkoming, verlichting of behandeling<br />
van klachten of milde aandoeningen en waarvan het gebruik, in de desbetreffende<br />
vorm, omstandigheden en de bevoegde doseringen, veilig is voor de consument.<br />
Een geneesmiddel of geneeskundige specialiteit waarvoor een doktersrecept of<br />
direct medisch ingrijpen vereist is. Veel voorkomende voorbeelden zijn: medicinaal<br />
verband, pijnmedicatie, injecties, enz. Normaalgesproken zijn deze producten<br />
uitsluitend op recept van een bevoegde zorgverlener verkrijgbaar.<br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 25 of 26
NEDERLAND<br />
<strong>GTIN</strong> <strong>Allocation</strong> <strong>Rules</strong> voor gezondheidszorg<br />
<strong>GS1</strong> - Connecting business, creating value<br />
03-10-2007, 4.11 All contents copyright © <strong>GS1</strong> 2007 Page 26 of 26