pdf versie - Radboud Universiteit
pdf versie - Radboud Universiteit
pdf versie - Radboud Universiteit
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
1.9 Het twee-spleten experiment op de keper: quantuminterferentie<br />
Als we een twee-spleten experiment uitvoeren maakt het in principe niet uit<br />
of we dit met fotonen of met andere deeltjes doen: immers, alle hebben ze het<br />
benodigde golfkarakter. We zullen ons dus tot fotonen beperken. Een bundel<br />
fotonen geeft in het experiment een interferentie-patroon: dit patroon wordt<br />
gevormd door de ‘inslagen’ van de fotonen. Waar veel fotonen terecht komen<br />
is het scherm licht, waar er weinig eindigen blijft het donkerder. Ieder foton<br />
echter komt op precies één plaats terecht. We kunnen misschien aannemen<br />
dat de fotonen in de bundel elkaar op een of andere manier beïnvloeden om<br />
de verdeling van de fotonen op het scherm te bewerkstelligen. Maar veronderstel<br />
nu dat we de bundel ijler en ijler maken, totdat er slechts één foton<br />
per seconde wordt afgevuurd. Als we maar lang genoeg wachten zal desalniettemin<br />
het interferentiepatroon worden opgebouwd 31 . De conclusie moet<br />
luiden dat elk deeltje ‘met zichzelf interfereert’! In een zekere zin gaat ieder<br />
foton of electron tegelijkertijd door elke spleet — een onhandige manier van<br />
uitdrukken, maar onze taal is nu eenmaal niet erg quantum-proof. Een bevestiging<br />
hiervan is het volgende: als we op welke manier dan ook informatie<br />
krijgen over door welke spleet precies het deeltje gaat 32 , verwijnt het interferentiepatroon<br />
onmiddelijk!<br />
Een uitstekende animatie over deze verschijnselen is te vinden op<br />
http://www.youtube.com/watch?v=DfPeprQ7oGc<br />
31 In 1974 is dit ook voor electronen aangetoond door Pier Giorgio Merli en zijn medewerkers.<br />
32 In het geval van electronen zou men dit kunnen doen door bv met een mageetje bij<br />
elke spleet het passeren van de lading waar te nemen.<br />
21