2009 - KHID

open en competitief te maken.
Niettemin blijft het
EDA geconfronteerd met
structurele hindernissen.
Een van de grootste hinderpalen
voor de voortgang van
het EDA ligt in de verscheidenheid
van de nationale
belangen in de sector van
legeraankopen en industrieel
beleid. Bovendien waren
budgettaire kwesties een belangrijke
rem op de ontwikkelingsplannen
op de lange
termijn van de organisatorische
strategie van het EDA,
hoewel het Agentschap
heeft kunnen aantonen in
staat te zijn verder te kijken
dan de horizon. Het hoeft
geen betoog dat het feit dat
de meeste Europeanen nog
nooit van het Agentschap
hebben gehoord, erg problematisch
is. Maar tegelijk
kan deze “zwakke zichtbaarheid”
van het EDA worden
gezien als een troef. De instelling
heeft de bedoeling
een sleutelspeler, maar ook
een discrete speler te zijn
of kan zelfs als katalysator
optreden in het Europese
beleid inzake veiligheid en
defensie (EVDB). Zoals
zal worden uitgelegd is het
Agentschap in minder dan
vijf jaar tijd een hoeksteen
geworden van de Europese
defensie en heeft het mogelijk
in de toekomst een
enorm groeipotentieel.
Veiligheid en Strategie N°104: De ideologie van de global jihad: Een discursieve benadering.
Stefan Deconinck
Het onderwerp van deze
studie is de global jihad
stroming. Global jihad is de
ideologie die door bepaalde
groepen binnen de radicale
politieke islam wordt gebruikt
om doelstellingen en
daden te rechtvaardigen. Het
is een ideologie die de wereld
opdeelt in extremen, waarin
de “goeden” de “slechten”
(het overgrote deel van de
wereldbevolking) bekampen,
onder de waas van een
religieus ideaal.
Dit onderzoek is opgezet als
een literatuurstudie, hoofdzakelijk
van secundaire bronnen.
Eerst nemen we de lezer
mee terug in de tijd om de
oorsprong van de doctrines
van jihad te kaderen in de
klassieke islamitische traditie.
Daarna bekijken we de
opkomst van de politieke
islam, de radicalisering daarbinnen
en de nieuwe doctrines
over jihad die daaruit
voortkwamen. We zien hoe
“internationale jihad” zich
ontwikkelde als een heel specifieke
streng binnen de radicale
politieke islam, met al-
Qaida en Osama bin Laden
als bekendste uitingen.
De origineelste bijdrage ligt
in het derde deel van de studie,
waarin we ingaan op het
discours van de global jihad,
die erop gericht is radicale
moslims te betrekken in hun
strijd tegen de vijand. De manier
waarop onderzoekers van
de kritische discoursanalyse
(CDA) omgaan met “tekst”
om er de ideologische onderlagen
in en de mechanismen
van macht en dominantie die
erin verstopt zijn te ontbloten,
vormden een interessante
inspiratiebron. Om het meer
concreet te maken, werd het
discours van de global jihad
geanalyseerd op basis van een
aantal primaire bronnen, zoals
teksten van jihadisten en
beleidsdocumenten.
Dit leidt ons tot een aantal
conclusies en aanbevelingen
die relevant zijn voor een beleid
tegen radicalisering en
jihadisering in België of, voor
Defensie, tijdens operaties in
het buitenland.
36