Water Internationaal Krant - NWP

More documents

Recommendations

Info

2 Water Internationaal Meer samenhang in internationaal waterbeleid Het ministerie van Infrastructuur en Milieu, Economische Zaken, Landbouw en Innovatie en het Ministerie van Buitenlandse Zaken werken nauw samen op het gebied van internationaal waterbeleid. Programma’s die op de watersector gericht zijn, zoals Water Mondiaal, Water OS, Partners voor Water en publieke en economische diplomatie worden zo steeds beter op elkaar afgestemd. Duurzame samenwerking met vijf delta’s Water Mondiaal: springplank naar grotere opdrachten Het programma Water Mondiaal draait om het opbouwen van een duurzame relatie met een aantal (delta)landen. Centraal staat het leveren van een bijdrage aan oplossingen voor de lokale waterproblematiek. Water Mondiaal is vanaf de start ook gericht geweest op het vergroten van kansen voor de Nederlandse sector, zowel voor bedrijven als kennisinstellingen en NGO’s. Het is een springplank naar grotere opdrachten, die niet door Nederland worden gefinancierd. Dat begint te komen. Peter van den Horn, (NWP) organiseert de samenwerking met de sector bij water Mondiaal: ‘De samenwerking krijgt in steeds meer landen vorm en wordt dan bijvoorbeeld bekrachtigd in een memorandum of understanding met het partnerland. Het proces om te komen tot zulke overeenkomsten voor strategische samenwerking maakt het makkelijker, zorgt voor meer ingangen, ook bij andere donoren. En zo ontstaan er kansen. Het gaat om delta’s, maar niet uitsluitend om deltatechnologie: er is in die gebieden een sterke link met bijvoorbeeld voedselveiligheid, economische ontwikkeling en drinkwateren afvalwatertechnologie. In een aantal deltalanden ontstaat in enige vorm een deltaplanning in de vorm van een ‘deltaplan’ of ‘masterplan’. Bij het opstellen daarvan maken de landen gebruik van Nederlandse kennis en ervaring. Dat is mooi, maar het wordt commercieel pas echt interessant bij de volgende fase: de feitelijke uitvoering, het beheer en de exploitatie. Daarmee zijn enorme investeringsvolumes gemoeid. Voor de havenstad Beira wordt nu in het kader van Partners voor Water een masterplan geschreven met financiele ondersteuning van het programma Partners voor Water. De projecten die eruit voortkomen, worden aan andere financiers aangeboden. De Nederlandse watersector is dan al betrokken en heeft een goede positie om de tenders voor deze projecten te verwerven. Zo komt ‘de derde stap’ in zicht. Ook op het gebied van financieringsvraagstukken heeft Nederland veel ervaring en kan het partnerland worden ondersteund bij het vinden van oplossingen. Voor financiering kloppen landen veelal aan bij de Wereldbank, de Asian Development Bank, de African Development Bank of bijvoorbeeld de investeringsbank van de Europese Unie. De landen zelf beslissen waaraan ze geld willen besteden, maar de financiële instellingen stellen natuurlijk wel eisen. ‘Het gaat om delta’s, maar niet uitsluitend om deltatechnologie’ Aan de ene kant doen we ons best om de eisen en de formulering van de tenders meer te laten aansluiten bij onze Nederlandse expertise. Het zou bijvoorbeeld meer in de richting moeten gaan van geïntegreerde contracten: niet alleen het ontwerp, maar ook delen van bouw, het beheer en de exploitatie. We stellen vast dat steeds meer landen het belang van die combinatie inzien. En aan de andere kant gaan we met de internationale financiers in gesprek over het versterken van de kwaliteitseisen en het belang van duurzame oplossingen.’ Over Water Mondiaal Water Mondiaal (2009-2015) is het interdepartementale programma voor internationale samenwerking van Nederland met andere landen. In het programma werken de ministeries van Buitenlandse Zaken/ Ontwikkelingssamenwerking , Infrastructuur en Milieu en Economische Zaken, Landbouw en Innovatie samen. Men is gestart met het opbouwen en versterken van een duurzame relatie met vijf landen: Bangladesh, Egypte, Indonesië, Vietnam en Mozambique. Bovenaan de agenda staan klimaatadaptatie en het bijdragen aan het bereiken van de Millenniumdoelstellingen, het beschermen tegen overstromingen en het zorgen voor voldoende en schoon water. Uitgangspunt is bovendien het creëren en benutten van economische kansen. Hoe kunt u meedoen? Het NWP verzorgt de verbinding tussen de overheid en de brede watersector. Er zijn onder meer landenplatforms waar partijen die samen aan de slag willen in een van de landen, aan deelnemen. Voor meer info: p.vandenhorn@nwp.nl Het programma Partners voor Water biedt ondersteuning, onder meer via de aanbesteding van projecten van de Nederlandse watersector die goed in het programma passen. Meer info: www.partnersvoorwater.nl In de nieuwsbrieven van NWP en Partners voor Water staat informatie over projecten en tenders. vervolg van pagina 1 traject betrokken is. En we kunnen onze ambassades en posten beter inzetten om via economische en publieke diplomatie Nederland te positioneren als een partner voor duurzame oplossingen, én om de juiste contacten te leggen.” Zijn er ook ‘Water Internationaal’ subsidies? “Water Internationaal is geen subsidiekraan”, stelt René van Hell. “Een gezonde sector moet daar niet afhankelijk van zijn. Er zijn wel wat instrumenten om projecten op gang te helpen, maar daar draait het niet in eerste instantie om. Het gaat ons om het creëren van de juiste randvoorwaarden voor de ambitie die we ons gezamenlijk hebben gesteld. Als de exportkredietfinanciering in Nederland achterblijft bij andere landen, moeten we kijken of we daaraan iets moeten doen. Als het belangrijk is om kennis van publieke organisaties internationaal in te zetten, proberen we daar een oplossing voor te vinden. We openen deuren voor bedrijven, nemen drempels weg. Nu de ministeries hun instrumentarium samen inzetten voor één doel, kunnen bijvoorbeeld ook de reizen van de bewindslieden daarop worden afgestemd. Je bouwt dan steeds verder aan dezelfde ambitie.” Renske Peters vult aan: “Er zijn programma’s waar de sector nu ook aan mee doet. Water Mondiaal bijvoorbeeld, waarin we een langdurige samenwerking opbouwen met 5 eveneens laaggelegen delta’s. Daar leggen we als overheid de contacten, de ambassades spelen lokaal een belangrijke rol. We trekken gezamenlijk op met de kennisinstellingen en de private sector, de gouden driehoek. Afhankelijk van de vraagkant van het betreffende land spelen we hier vanuit de driehoek op in. Het betrekken van de internationale financiële instellingen zoals de ADB en de Wereldbank in een vroeg stadium is een belangrijke voorwaarde.” Gaat het alleen om commerciële doelstellingen? “Nee, zegt Kitty van der Heijden, armoedebestrijding is een belangrijke doelstelling van BUZA, bijvoorbeeld in het Water OS programma. Maar de tijd dat ontwikkelingssamenwerking het domein was van geitenwollen sokken en het commerciële dat van de krijtstreeppakken, is definitief voorbij. In het programma ‘Water OS’ zoeken we de samenwerking met bedrijven op. Omdat zij ons op ideeën brengen waar we normaal niet op zouden komen en omdat ze expertise hebben waar we het verschil mee kunnen maken. Andersom hebben bedrijven veel aan de contacten met NGO’s, die weten hoe ze de lokale bevolking kunnen bereiken. Ja, de bedrijven die hun technologie en expertise leveren kunnen daaraan verdienen en mooie referentieprojecten neerzetten, maar dat gebeurt alleen als men er in het land in kwestie behoefte aan heeft en we door het oplossen van de waterproblematiek, aan armoedebestrijding doen. Als Nederland wereldwaterleider wil zijn heeft het ook de plicht om bij te dragen aan oplossingen voor wereldwaterproblematiek. Sterker nog: we moeten daarin een belangrijke rol willen spelen.” Wat is de relatie met de Topsector Water? Renske Peters: “ In de verschillende teams en werkgroepen van de Topsector Water zijn mensen uit allerlei geledingen van de watersector actief. Om onze positie te versterken is de thuismarkt onvoldoende en zullen we ons met name op de export moeten richten. Het beleid zoals we dat nu inzetten, is deels gebaseerd op de internationaliseringsstrategie die de Topsector Water heeft opgeleverd. Hierin is aandacht voor een focus op landen en de wens van de sector voor inzet van economische diplomatie. Daarnaast versterking van het werken in de keten: van planvorming via uitvoering naar beheer en onderhoud waarbij ook naar de mogelijkheden voor inzet van drinkwaterbedrijven en waterschappen wordt gekeken.” “We werken allemaal aan dezelfde doelstelling.” Maar het Topsectorenbeleid mag niet van een exclusief clubje ‘usual suspects’ zijn, vult René van Hell aan. We zijn juist op zoek naar bijvoorbeeld het kleinere MKB, dat we nog te weinig internationaal actief zien. De deltatechnologie en de maritieme sector doen het internationaal goed, maar in de watertechnologie zijn nog veel onbenutte kansen. Dat ligt in veel gevallen aan schaalgrootte. Wij hebben geen giganten zoals Veolia en GDF Suez, we zullen dus naar slimme combinaties moeten kijken, consortia vormen.” “Wij zetten beleid in voor de sector ”, stelt Renske Peters. “Ik zou graag horen wat de sector vindt van de lijn die is ingezet. Zitten we op de goede weg en pakt de sector ook haar rol? En ik zou graag zien dat veel partijen zich geïnspireerd voelen om nu echt hun internationale ambitie te realiseren.” Nederlandse sensortechnologie (hier in Egypte) brak internationaal door met steun van het programma Partners voor Water
Water Internationaal 3 De successen in de vijf landen in het kort Bénin Bénin heeft een goedgekeurd meerjarig strategisch plan. Met behulp van Water OS is het programma sterk verbreed en geïntensiveerd, met hogere budgetten. De betrokkenheid van de Nederlandse sector heeft geleid tot de oprichting van het Platform Nederland Bénin, een PPP met het nationale drinkwateren sanitatiebedrijf en Brabant Water, en de oprichting van het Nationaal Water Instituut. De Nederlandse sector is geïnformeerd over een inmiddels lopende tender. Publiek private samenwerking: Football for WASH consortium (met Ruud Gullit) overhandigt Life Skills manual aan de Prins van Oranje Water OS: Sector nauw betrekken bij ontwikkelingssamenwerking Begin 2011 werden de nieuwe contouren bekendgemaakt voor het Nederlandse ontwikkelingssamenwerkingbeleid. De ambitie is armoedebestrijding door duurzame groei met meer kansen voor de Nederlandse watersector: bedrijven, kennisinstellingen, NGO’s en overheid. Thema’s waar Nederland veel ervaring mee heeft, waaronder water, kregen prioriteit. Uitgangspunt was het vinden van een goede koppeling tussen de lokale behoeften met de kennis en kunde van de Nederlandse watersector. Nu, anderhalf jaar later, is een goede basis gelegd om daadwerkelijk kansen te gaan verzilveren. Tijd om de balans op te maken. Het beeld: het is niet altijd makkelijk, maar het gaat de goede kant op. Omdat het ministerie van Buitenlandse Zaken de sector nauw bij het programma Water OS wilde betrekken, gaf het een deel van de uitvoering in handen van het NWP en Agentschap NL. Deze twee partijen zijn namelijk al op dezelfde manier betrokken bij de programma’s Partners voor Water en Water Mondiaal. Het gaat om vijf landen: Bénin, Ghana, Kenia, Mali en Zuid-Soedan. Fase 1 van Water OS betrof de ondersteuning van ambassades bij het opstellen en uitwerken van meerjarige strategische plannen voor deze vijf landen. ‘Laat zien waartoe Nederlandse bedrijven en kennisinstituten in staat zijn’ Karin Roelofs is hoofd van de afdeling Milieu en Water van de directie Klimaat Energie, Milieu en Water van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Ze is tevreden met de tot nu toe behaalde resultaten. Wat begin 2011 werd gepresenteerd, is goed uit de verf gekomen. ‘Het Water OSprogramma heeft de betrokkenheid van de sector gestructureerd. Die betrokkenheid was er in het verleden ook wel, maar we werken nu met vaste gesprekspartners voor de ambassades. In overleg met ambassades is vanuit de sector voor elk van de vijf landen een kernadviseur aangesteld. Die hebben zich bewezen als belangrijke sparringpartners voor de themadeskundigen van onze ambassades. Ze hebben een wezenlijke instrumentele rol gespeeld bij het uitwerken van de meerjarige strategische plannen. Ze hoefden dat bovendien niet alleen te doen, maar konden voor specialistische onderwerpen terugvallen op een pool van specialisten uit de sector. Bovendien zijn landenplatforms opgericht waar Nederlandse actoren tijdig worden geïnformeerd over ontwikkelingen in de partnerlanden en betrokken worden bij de vormgeving en uitvoering van beleid. Deze werkwijze is goed bevallen, er is grote waardering voor de aanpak. Dat bleek ook uit een interviewronde die we hebben gehouden onder de collega’s op de posten, om na te gaan of we verder moesten gaan op de ingeslagen weg. Dat doen we, en bovendien breiden we de aanpak uit van vijf naar elf landen.’ ‘Ga in elk geval ook naar bijeenkomsten van de landenplatforms!’ Rol sector versterkt De nieuwe aanpak spoort goed met de focus van Water Internationaal en de Topsector Water. Roelofs: “Het idee is dat landen, wanneer ze het stadium van ontwikkelingshulp ontstijgen en een zogenoemd transitieland worden, de Nederlandse sector weten te vinden. Dat lukt alleen wanneer diezelfde sector ook nauw bij de ontwikkelingssamenwerking wordt betrokken, en laat zien waartoe Nederlandse bedrijven en kennisinstituten in staat zijn.” Van aid naar trade In verschillende partnerlanden is de uitvoering van nieuwe programma’s gestart. Joris van Oppenraaij, programmamanager bij NWP: ‘We hebben samen een belangrijke basis gelegd. Van daaruit moeten we nu verder. De grote uitdaging is om de opgebouwde relatie goed te benutten en er als sector meer uit te halen. Van ‘aid’ naar ‘trade’. Dat doe je door je toegevoegde waarde nog beter naar voren te laten komen. Een voorwaarde daarvoor is samenwerking. Want de kracht van Nederland zit in integrale oplossingen, en daar heb je meerdere partijen voor nodig. Als NWP kunnen we daarbij een belangrijke faciliterende rol spelen: we richten ons op het tot stand brengen van die noodzakelijke samenwerkingsverbanden. We prikkelen de sector door te laten zien hoe ze kansen kunnen benutten door elkaar op te zoeken. Zo bouwen we ook voor de sector aan duurzame relaties met de Water OS-landen.’ Karin Roelofs: ‘We proberen van onze kant voortdurend openingen te vinden, bijvoorbeeld door bij ontwikkelingsbanken aan te dringen op scherpere kwaliteitscriteria in tenders. Dan stijgen de Nederlandse kansen. Als Nederlands bedrijf is het van belang om bij NWP aandacht te vragen voor mogelijkheden die je ziet en specifieke kennis en ervaring die je hebt: dit kan ik, dit wil ik. Dus meld je aan en ga in elk geval ook naar bijeenkomsten van de landenplatforms!’ De komende twee jaar (2013-2014) zal worden voortgebouwd op de fundamenten die zijn gelegd. Het programma wordt daarnaast uitgebreid van vijf naar elf landen: Bangladesh, Mozambique, Indonesië, Jemen, de Palestijnse Gebieden en Rwanda komen erbij. Ook hier is het doel: meer kansen creëren voor de brede Nederlandse watersector. Commerciele partijen, NGO’s en overheid werken samen in “the Bangladesh project” Ghana In Ghana is een omvangrijk urbaan drinkwateren sanitatieprogramma, het zogenaamde Ghana Netherlands WASH program, opgenomen in het meerjarig strategisch plan. De tenderdocumenten bieden aanknopingspunten voor specifieke expertise van de Nederlandse water sector. Een PPP-window vormt onderdeel van het waterprogramma met een ‘call for proposals’ voor innovatieve business cases. Kenia Ook Kenia heeft een meerjarig strategisch plan. In het verlengde daarvan is een ‘NL Business Hub’ uitgewerkt, en binnen de ambassade met brede steun ontvangen. Voedselzekerheid is integraal meegenomen. De structuur legt een goede basis om de sector bij de uitvoering van het strategisch plan te betrekken. Steeds meer partijen haken aan, waaronder waterschappen. Mali In Mali is het proces eind 2011 vanwege de politieke onrust stilgelegd. Wel is er na een missie een Water Scan voor voedselzekerheid gemaakt, als basis voor een meerjarig strategisch plan. Inmiddels zijn delen van het land weer redelijk toegankelijk. Het positioneren van de Nederlandse watersector is nog niet echt aan de orde, de animo is op het ogenblik ook laag. Zuid-Soedan In Zuid-Soedan heeft Water OS bijgedragen aan het vormgeven van de water component in de samenwerking tussen beide landen. Inmiddels ligt er een uitgewerkt programma dat in november (deels) als tender wordt uitgezet. De belangstelling van de sector kwam vooral van NGO’s, kennisinstituten en bedrijven met een nichemarkt voor veelal decentrale oplossingen. Hoe kunt u meedoen? Het NWP organiseert landenplatforms, netwerken van organisaties die aan de slag willen in een van de Water OS landen. Daarnaast zijn er regelmatig tenders, missies en/of projecten waar u aan kunt deelnemen. Abonneer u op de nieuwsbrieven van NWP en Partners voor Water en u ontvangt tijdig de juiste informatie. Contactpersoon voor de sector: j.vanoppenraaij@nwp.nl Alle informatie over Water OS staat op www.partnersvoorwater.nl.
Page 1: WaterInternationaal Informatie over
Page 5 and 6: Topsector Water 5 Wat zijn focuslan
Page 7 and 8: Netwerkorganisaties 7 Nederland Mar

Water Internationaal Krant - NWP

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?