incl. modaliteiten van neuraxiale blokkade

Omwille van hun relatief kleine diameter margineren bloedplaatjes: dwz.
dat zij preferentieel zeer dicht bij de vaatwand en met een relatief lage snelheid circuleren.
Bij doorbreken van de endotheliale integriteit (vb. bij een wonde), zal circulerend factor Von
Willebrand (vWF) in contact komen met collageen en andere wandproteïnen en hieraan
binden. Vrije trombocyten zullen op hun beurt onmiddellijk aand vWF moleculen adheren
via de glycoproteïne Ib-receptoren (GPIb) op hun celmembraan.
Aansluitend treedt de plaatjesactivatie op. Dit resulteert in
vormverandering van de plaatjes welke nu van discoïd naar sferisch gaan veranderen.
Bovendien gaan geactiveerde plaatjes allerlei mediatoren en proteïnen secreteren: uit a-
granules komt o.a. fibrinogeen, factor V, factor X, Ca 2+ , factor VIII-von Willebrand, en
proteïne C. Uit dense granules wordt ADP, ATP, serotonine en histamine vrijgezet.
Tenslotte komen glycoproteïne IIIa- en IIb-receptoren (GPIIIa en GPIIb) tot expressie op de
plaatjescelmembraan. Tezamen met Ca 2+ en fibrinogeen (beiden afkomstig van plaatjes en
plasma) staan deze receptoren in voor aggregatie van de plaatjes onderling. Het contact
tussen plaatjes en vaatwand wordt in de hand gewerkt door de reflectoire (en tromboxaan
gemedieerde) vasoconstrictie welke optreedt binnen enkele seconden na het beschadigen van
een bloedvat
Bij de activering wordt er tevens tromboxaan A 2 (TXA 2 ) vrijgezet o.i.v. fosfolipasen uit de
celmembraan van bloedplaatjes. TXA 2 is een potente vasoconstrictor en stimuleert de
secretie van ADP, een krachtige plaatjesaggregatie stimulator, zodat de plaatjesaggregatie
verder toeneemt. Tijdens dezelfde activereing worden bepaalde fosfolipiden van de binnennaar
de buitenzijde van de plaatjesmembraan gebracht. Deze fosfolipiden veranderen de
lading van de celmembraan (wordt negatief) waardoor ze een procoagulerende activiteit
hebben. Ze worden ook wel plaatjesfactor 3 (PF3) genoemd. Plaatjesfactor 3 vormt de basis
van wat het reactiecomplex van de secundaire hemostase zal worden (Cf. later).
5