Gemeente Sint-Gillis Van Meenenplein 39 1060 Brussel ...

Gemeente Sint-Gillis
Van Meenenplein 39
1060 Brussel
GEINTEGREERD CULTUURBELEIDSPLAN 2008 – 2013
Gemeentelijke Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden, Nederlandstalige Gemeentelijke
Bibliotheek, Gemeenschapscentrum De Pianofabriek

Voorwoord
Voorwoord van mevrouw Novalet-Van Vooren, schepen van Nederlandstalige
Aangelegenheden
Gemeenschapsvorming is een onmisbaar fenomeen in het lokaal cultuurbeleid van Sint-
Gillis. Samen met de gemeentelijke diensten, het gemeenschapscentrum, de bibliotheek en
het Schepencollege schrijven we niet alleen een plan op papier maar zijn we hier dagelijks
aanwezig op het terrein.
De talrijke gemeenschappen weten dat we er zijn en dat we hier met meer dan 140
nationaliteiten samenleven.
De confrontatie met armoede in een gemeente waarvan de financiële situatie niet
gemakkelijk is, verplicht ons om op een positieve wijze de handen uit de mouwen te steken
en er onophoudend een steentje bij te dragen om mee te werken aan een beleid voor allen.
Sint-Gillis komt naar buiten met een rijk patrimonium en een sterk genuanceerd cultureel
imago dat we willen behouden. De uitstraling naar anderen en elders blijft belangrijk, evenals
ons taalbeleid. De kinderen die dankzij de diensten Nederlandstalige Aangelegenheden en
Openbaar Onderwijs Nederlands leren, voelen er zich thuis.
De vele buurtfeesten, wijkcomités en verenigingen werken eraan om van onze gemeente
niet alleen een dorp te maken waar het goed is om te leven, maar een dorp in de grootstad
waar er plaats is voor samenleving en verdraagzaamheid. Dit vergt niet alleen moed en
financiële middelen, wij komen er niet te kort aan creativiteit.
We wensen in de komende jaren verder te gaan met het reeds begonnen werk en het eerste
beleidsplan zo positief mogelijk verder te zetten.
Mady Novalet-Van Vooren
Schepen van Nederlandstalige Aangelegenheden
2

Voorwoord van de voorzitter van het gemeenschapscentrum De Pianofabriek
Als het geïntegreerd lokaal cultuurbeleidsplan in iets zou moeten slagen dan is het in het feit
dat ze mensen de kansen geeft om elkaar te kunnen ontmoeten.
Het gemeenschapscentrum De Pianofabriek heeft het openstaan naar andere culturen als
essentieel deel uitmakend van haar missie opgevat en probeert haar steentje bij te dragen
om creativiteit tot ontplooiing te laten komen. Het probeert een open huis te zijn en gelooft in
samenwerkingsverbanden.
Daarom stapt het centrum met een eigen dynamiek mee in dit plan. Samen met de Dienst
Vlaamse Aangelegenheden en de gemeentelijke Nederlandstalige bibliotheek, samen met
Nederlandstalige verenigingen en scholen, maar ook met anderstalige instellingen willen we
meewerken aan het aangenamer en leefbaarder maken van de gemeente.
Binnen een multiculturele gemeente als Sint-Gillis blijft het belangrijk om het Nederlands ook
als leeftaal te benadrukken. Zo zullen de Nederlandstaligen, maar ook al diegenen met een
interesse voor het Nederlands, in deze gemeente mee tot hun recht kunnen komen.
Jean Engelen
Voorzitter van het gemeenschapscentrum De Pianofabriek
3

Inleiding
De gemeenteraad van Sint-Gillis is op 30 mei 2002 ingestapt in het Decreet van 13 juli 2001
houdende het stimuleren van een kwalitatief en integraal lokaal cultuurbeleid. Sindsdien is
een Nederlandstalig cultuurbeleid op niveau en op maat van de gemeente ontwikkeld en
wordt er met jaarlijkse actieplannen gewerkt om de doelstellingen van het eerste
cultuurbeleidsplan (2004 - 2007) te verwezenlijken.
Dit plan gaat een stap verder: wat volgt is een geïntegreerd cultuurbeleidsplan met als doel
een betere onderlinge afstemming tussen “officiële” Nederlandstalige culturele actoren:
gemeentelijke Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden, gemeenschapscentrum De
Pianofabriek en Nederlandstalige gemeentelijke bibliotheek.
Omdat het gemeenschapscentrum niet onder gemeentelijke bevoegdheid valt, gaat deze
geïntegreerde aanpak echter gepaard met de waarborg van een zekere graad van
autonomie voor de voorgenoemde instellingen hoewel zij in dit beleidsplan de zelfde
doelstellingen onderschrijven. Gemeente en gemeenschapscentrum zijn tot een consensus
gekomen om de grote lijnen van het Nederlandstalig cultuurbeleid te schetsen, prioriteiten te
stellen, ambities en keuzes te bepalen.
Dit plan wordt door vier grote beginselen ondersteund: het wordt geschreven op maat van
een “Zinneke” bevolking in de gemeente; het getuigt van een opening ten aanzien van
andere gemeenschappen; het wijst erop dat een open geest en samenwerkingsverbanden
noodzakelijk zijn om het Nederlandstalig cultuurbeleid tot een goed einde te brengen en, last
but not least, het viseert een grotere coherentie tussen (sociaal -) culturele partners.
Dit cultuurbeleidsplan valt niet uit de lucht: bijzondere aandacht werd geschonken aan het
participatiegegeven. Bovendien sluit dit beleidsplan aan bij de gemeentelijke algemene
beleidsnota (2006 - 2012) en bij het gemeentelijk ontwikkelingsplan. Het zoekt verder
synergieën met de Vlaamse Gemeenschapscommissie - Beleidsplannen (Cultuur, Lokaal
cultuurbeleid, Cultuurcentrum-Brussel, Hoofdstedelijke Openbare Bibliotheek en
Streekgericht Bibliotheekbeleid 2006 - 2010) en met de Vlaamse Gemeenschapscommissie-
Beleidsnota Cultuur, Jeugd en Sport (2005 - 2009).
Dit plan wordt eveneens geformatteerd op het canvas uitgewerkt door de Vlaamse
Gemeenschapscommissie en op de richtlijnen uiteengezet in het ministerieel besluit van 13
februari 2007 houdende wijziging van het ministerieel besluit van 29 mei 2002 houdende
vastlegging van de structuur van een gemeentelijk cultuurbeleidsplan.
Het cultuurbeleidsplan 2008 - 2013 bevat de volgende hoofdstukken: een situatieschets die
een omschrijving van het (culturele) leven van Sint-Gillis brengt, een algemene visietekst, de
algemene en concrete doelstellingen die de visietekst uitwerken, de instrumenten en
middelen die nodig zijn om deze doelstellingen te realiseren en een verslag van het
participatieproces.
De gemeente Sint-Gillis dankt de Vlaamse Gemeenschapscommissie, VCOB en de vzw
Cultuur Lokaal voor de organisatie van het opleidingstraject uitgewerkt voor de Brusselse
gemeenten.
4

Hoofdstuk 1
Situatieschets: Sterktezwakteanalyse van de culturele en maatschappelijke situatie
Beleidsplanning vertrekt vanuit een degelijke inventarisatie van het lokale culturele leven. Dit
hoofdstuk brengt dan ook een omschrijving van het culturele leven van Sint-Gillis, geplaatst
in de context van de historische, demografische en sociaal-economische realiteit die de
gemeente kenmerkt.
Een tweede beleidsplan werkt verder op de analyse van de verfijnde situatieschets uit het
vorige beleidsplan. Daarbij wordt ook bijzondere aandacht besteed aan de evaluatie van het
vorige beleidsplan.
1.1 Algemene kaart
Sint-Gillis is één van de kleinste gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (252
ha) en ligt ten zuiden van de Brusselse Vijfhoek op een grondgebied dat zich uitstrekt van
het Zuidstation tot aan de Louizalaan. Deze gemeente, tot 1800 “Obbrussel” genoemd en
land van de Kuulkappers, ligt in de 19 de eeuwse stadsuitbreiding die de Vijfhoek omringt
(gemeente van de zogenaamde “eerste kroon”). De gemeente vormt een overgangszone
tussen de arbeiderswijken in de Zennevallei en de burgerlijke woonwijken langsheen de
Louizalaan. Deze duale sociale en geografische breuklijn die de gemeente nog steeds sterk
kenmerkt, ligt aan de basis van de begrippen “laag” Sint-Gillis (het westelijke gedeelte dat
aansluit op Anderlecht) en “hoog” Sint-Gillis (het oostelijke gedeelte dat aansluit op Elsene),
die eveneens refereren naar het grote hoogteverschil tussen het Zuidstation (20m) en de
gevangenis (85m).
1.1.1 Geografie
Het gemeentelijke ontwikkelingsplan heeft in 2004 de grenzen van de verschillende wijken
herbekeken. De recentste indeling spreekt over 4 wijken: Zuid, Voorplein, Bethlehem en
Louiza. Deze nieuwe indeling komt overeen met de verspreiding van de wijkantennes.
De gemeente beschikt over een bijzondere openbare ruimte: een uitzonderlijk art-nouveau
erfgoed, een gezellig straatleven, een Stadhuis-Museum en een aantal pleinen die de
culturele ontmoeting kunnen stimuleren (Voorplein, Morichar, Bethleem). Sint-Gillis heeft
niettemin zeer weinig groene ruimtes (uitgezonderd het park Pierre Paulus) en speelruimtes.
Bovendien lopen drukke verkeersassen door de gemeente. De inwoners van Sint-Gillis
kunnen echter het genot hebben van het aangrenzende park van Vorst. Het cultuurbeleid
dient dus op deze feiten in te spelen om zijn positie in een grootstedelijke omgeving te
kunnen bepalen. Sint-Gillis zit ook niet in zijn eentje op een eiland: de gemeente is omcirkeld
door de gemeenten Vorst, Elsene, Anderlecht en Brussel-Stad. De dynamiek rond
bovenlokale samenwerking op het cultureel vlak is op kleine schaal al aanwezig. De
uitdaging voor het toekomstige cultuurbeleid bestaat erin om in deze versnipperde ruimtes
toch bovenlokale samenwerkingsverbanden uit te werken en meer initiatieven op te zetten.
Het College van Burgemeester en Schepenen pleit trouwens in zijn algemene beleidsnota
2006/2012 om “een samenwerking aan te gaan met onze buurgemeente, Vorst. Een
samenwerking die niet alleen vruchten afwerpt voor beide gemeenten, maar één die tevens
schaalvoordelen oplevert”.
1.1.2 Demografie & sociaal - economische context
Sint-Gillis telde 44752 inwoners op 31 december 2006 1 . De bevolkingscijfers zijn dus de
laatste jaren gestabiliseerd na een groei in het begin van het nieuwe millennium . Deze groei
1 2003: 44746. Statistische gegevens bevolkingsdienst
5

was “voor een groot deel een gevolg van de regularisatie van illegale vreemdelingen” 2 . De
bevolkingsdichtheidcoëfficiënt blijft dus ook zeer hoog (één van de hoogste in het Brussels
Gewest) en bedraagt 177 inwoners per hectare. De gemiddelde bevolkingsdichtheid van het
gewest bedraagt maar 60 inwoners per hectare 3 .
Het internationale en multiculturele karakter van de gemeente is een vast gegeven. Men
recenseert 148 verschillende nationaliteiten in de gemeente. Op een totale bevolking van
44752 inwoners zijn er 26222 Belgen, ofwel 58% van het totale aantal inwoners. De sterk
vertegenwoordigde vreemde nationaliteiten zijn: Marokko (vooral in het westelijke deel van
Sint-Gillis 4 ), Spanje, Portugal, Frankrijk (vooral in het oosten 5 ), Italië, Griekenland en Polen 6 .
Bovendien zijn er bij diegenen die de Belgische nationaliteit bezitten veel inwoners die van
allochtone herkomst zijn. De immigranten, ”die doorgaans minder gegoed zijn, vestigden zich
in het lagergelegen deel van de gemeente, waar ze tegen een lagere prijs dan elders een
bouwvallige woning vonden” 7 . De ligging en de geschiedenis liggen dus aan de basis van
een duidelijke ruimtelijke en sociaal - economische differentiatie tussen de verschillende
wijken binnen de gemeente. Zowel het gemiddeld als het mediaan inkomen ligt in Sint-Gillis
een stuk lager dan in het Brussels Gewest 8 . Ook op het gebied van werkloosheid,
woonkwaliteit en onderwijsniveau is de breuk zeer merkbaar 9 . De ongeschoolden en
laaggeschoolden (enkel een diploma van lager onderwijs) zijn “sterk vertegenwoordigd in het
bijzonder in de Turkse en Marokkaanse wijken rond de binnenstad” (kaart 56). In Sint-Gillis
“is er een significante ondervertegenwoordiging van personen met een diploma van hoger
onderwijs” 10 . In zijn beleidsverklaring 2006/2012 pleit het College van Burgemeester en
Schepenen echter voor “het instandhouden in onze wijken van een maatschappelijk
evenwicht door met alle middelen de strijd aan te binden tegen het zich aftekenende
dualisme in onze samenleving” 11 , wat ook een aandachtspunt moet zijn van een
cultuurbeleid op maat geknipt voor alle inwoners van Sint-Gillis.
Sint-Gillis heeft een zeer uitgesproken jonge bevolking 12 . 27.712 inwoners zijn minder dan 40
jaar, ofwel 62 % van de totale bevolking.
De jongeren (0 tot 17 jaar) zijn vooral sterk vertegenwoordigd in de wijken van laag Sint-
Gillis. Jonge volwassenen (18 tot 34) daarentegen, vaak alleenstaanden met een hogere
opleiding, zijn meer in hoog Sint-Gillis gehuisvest. Sint-Gillis telt trouwens meer
éénpersoonshuishoudens dan gemiddeld in het Gewest.
Het aandeel van de leeftijdscategorie senioren is zeer laag. Maar 4.687 inwoners zijn 65-
plussers, ofwel 10,5% van de totale bevolking. Dit is vaak het geval in de gemeenten van de
eerste kroon waar “de proporties bejaarden zeer laag zijn, vaak minder dan 10 %” 13
2 + 14000 op gewestelijke schaal in 2001 uit: D.Willaert, P.Deboosere, Buurtatlas van de bevolking van het Brussels
Hoofdstedelijk Gewest bij de aanvang van de 21 e eeuw, Nr.42, Uitgaven Iris, 2005, p.29
3 D.Willaert, P.Deboosere, Buurtatlas van de bevolking van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bij de aanvang van de 21 e
eeuw, Nr.42, Uitgaven Iris, 2005, p.24
4 idem, p.73, §2
5 ibidem, p.77
6 Nationaliteitenstatistieken bevolkingsdienst 31/12/2006. Deze landen tellen meer dan 500 onderdanen op het grondgebied van
Sint-Gillis: Marokko: 2565 inw.; Spanje: 1893 inw.; Portugal: 2713 inw.; Frankrijk: 2513 inw.; Italië: 1681 inw.; Griekenland: 691
inw.; Polen: 978 inw.
7 Gemeentelijk Ontwikkelingsplan, blz. 6
8 Welzijns- en gezondheidsstatistieken van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, gemeente Sint-Gillis, fiche n°13, Editie 2006/1
9 idem, kaarten 55 en 56 p.112 en 115
10 D.Willaert, P.Deboosere, op.cit., p.122
11 Gemeentelijke beleidsverklaring 2006/2012, inleiding
12 Leeftijdspiramide bevolkingsdienst 31/12/2006
13 idem, p.45
6

leeftijdscategorie M V TOTAAL
0-19 5.128 11,46% 4.848 10,83% 9.976 22,29%
20-40 8.948 19,99% 8.788 19,64% 17.736 39,63%
40-64 6.495 14,51% 5.858 13,09% 12.353 27,60%
65+ 1.989 4,44% 2.698 6,03% 4.687 10,47%
Totalen: 22.560 50,41% 22.192 49,59% 44.752 100,00%
Sint-Gillis telt ook weinig Nederlandstaligen. Hoewel we over geen officiële betrouwbare
statistieken beschikken mag men echter stellen dat er ongeveer 2500 Nederlandstaligen zijn,
ofwel een kleine 6% op de totale bevolking van de gemeente. In werkelijkheid mag men
echter stellen dat dit cijfer onderschat wordt daar nogal wat Nederlandstaligen in het bezit
zijn van een Franstalige identiteitskaart. De Nederlandse taal is niettemin geen leeftaal in
Sint-Gillis. Zelfs voor de kinderen uit het Nederlandstalig onderwijs is de Nederlandse taal
geen huistaal maar vaak een tweede of zelfs een derde taal. Het Nederlands wordt als
leertaal ervaren door deze kinderen.
1.2 Culturele kaart
Naar aanleiding van het opstellen van dit plan wordt aandacht geschonken aan de evaluatie
van het vorige cultuurbeleidsplan en meer algemeen aan de evaluatie van de evolutie van
het gemeentelijk Nederlandstalig cultuurbeleid. We stellen echter vast dat er weinig
onderzoeksmateriaal beschikbaar is. Met de korte termijn van 4 jaar bestaan van het
gemeentelijk lokaal cultuurbeleid in Sint-Gillis moet men ook rekening houden. In de praktijk
werd het cultuurbeleidsplan in december 2004 goedgekeurd en men is pas in januari 2005
met jaarlijkse actieplannen beginnen werken.
Als vertrekbasis voor de evaluatie van het lokaal cultuurbeleid grijpen we onder meer terug
naar de oorspronkelijke doelstellingen van het vorige plan.
1.2.1 Nederlandstalige actoren
1.2.1.1 De dienst Nederlandstalige Aangelegenheden
De Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden bestaat sinds 2001 en heeft in 2003 een
cultuurbeleidscoördinator aangeworven om in het Decreet Lokaal Cultuurbeleid te kunnen
stappen. Een Nederlandstalig cultuurbeleid werd sindsdien vanuit de gemeente ontwikkeld.
Deze belangrijke stap heeft de aandacht voor cultuurbeleid op gemeentelijk vlak vergroot.
Het invoeren van beleidsplanning zette Nederlandstalige cultuur als gemeentelijke
beleidsmaterie meer op het voorplan.
De dienst Nederlandstalige Aangelegenheden wordt meer en meer als volwaardige partner
beschouwd binnen het gemeentebestuur in de planning en in de uitvoering van bestaande
lokale (sociaal-) culturele initiatieven. Vaak wordt er voortaan aan deze gemeentelijke
activiteiten ook een Nederlandstalig luik verbonden.
De aangeworven cultuurbeleidscoördinator is de spilfiguur van het overleg tussen gemeente,
gemeenschapscentrum en bibliotheek. Met het gemeenschapscentrum werden afspraken
gemaakt in verband met de wijze van samenwerking. Hoewel doelstellingen en visie van het
gemeentelijke cultuurbeleid en van het gemeenschapscentrum soms kunnen verschillen,
werden projecten in samenwerking uitgevoerd. In die zin is doelstelling 1 van het vorige plan
in zekere mate behaald. (Het gemeentelijk Nederlandstalig cultuurbeleid van Sint-Gillis
maakt actief deel uit van en versterkt het horizontale netwerk van lokale culturele actoren).
Dit geïntegreerde plan 2008-2013 moet op termijn leiden tot een betere afstemming van de
werkingen van de instellingen en tot een betere verstandhouding en open communicatie
tussen partners in cultuur.
7

Uit de omgevingsanalyse blijkt dat Sint-Gillis bijna honderdvijftig verschillende nationaliteiten
telt. Tijdens de vorige legislatuur werd vooral aandacht besteed aan het Lokaal Steunpunt
voor etnische en culturele minderheden en aan de allochtone vrouwenwerking van het
gemeenschapscentrum “CitaDelle”. Deze verenigingen werden jaarlijks fors financieel
ondersteund. Ook in het kader van het plannen van kunstprojecten werd aandacht aan deze
doelgroep besteed zodat kunst ook voor deze toegankelijk werd. (Doelstelling 3: Het
gemeentelijk Nederlandstalig cultuurbeleid speelt in op het multiculturele karakter van Sint-
Gillis).
De talrijke uitgevoerde projecten, namelijk Winterkleuren (wedstrijd en tentoonstelling voor
jonge beeldende kunstenaars), Obbrussel Musica (reeks kamermuziekconcerten in
bijzondere locaties), KunstiGebonden (tentoonstelling over boekbinden), het
Nieuwjaarsconcert, rondleidingen in de gemeente, de deelname aan het Parcours d’artistes,
het Atelier Amadeo (kunstactiviteiten voor kinderen), de door de gemeente ondersteunde
kunstprojecten en acties rond duurzame ontwikkeling in de Sint-Gillisschool, Kroniek
Bruxelloise (een artistiek buurtfeest), Salon Lavoir (interventies van choreografe en
plastische kunstenaar in de lokale wasserij), de 11 juliviering, creativiteitsateliers voor
kinderen, schaakavonden, taalateliers Nederlands voor kinderen, speelweken,
theatervoorstellingen voor volwassenen en voor kinderen, het Sinterklaasfeest, de gids
Wegwijs in Sint-Gillis, de deelname aan de bibliotheekweek, aan de jeugdboekenweek, de
gedichtendag, de actie “Lezen in je gemeente», vertelzaterdagen in de bibliotheek … hebben
hun bijdrage geleverd aan het versterken van de sociale cohesie in de gemeente. Verder
moet onderzocht worden hoe het cultuurbeleid in de verschillende wijken van de gemeente
aanwezig kan zijn zodat alle inwoners aan de projecten kunnen deelnemen en om de
zichtbaarheid van het cultuurbeleid te verhogen. (Doelstelling 4: Het gemeentelijk
Nederlandstalig cultuurbeleid van Sint-Gillis richt sociaal-artistieke projecten in).Ook
doelstelling 7 is in dit opzicht beslist behaald (Het gemeentelijk Nederlandstalig cultuurbeleid
wil de sterke punten van Sint-Gillis beklemtonen: het bijzondere erfgoed, de openbare ruimte
en het artistiek imago)
Het vorige cultuurbeleidsplan had 4 categorieën doelgroepen aangeduid (Doelstelling 5:
cultuurbeleid is ook doelgroepenbeleid), namelijk senioren, kinderen, jongeren en
amateurskunstenaars. De doelgroepen kinderen en amateurkunstenaars zijn beslist bereikt
(zie voorgenoemde projecten). In 2007 organiseerde het cultuurbeleid ook voor het eerst
activiteiten in het kader van de Week voor amateurskunsten (WAK) Er moet verder
onderzocht worden hoe de gemeente een waardig Nederlandstalig beleid voor jongeren
(+12) en voor senioren kan ontwikkelen.
Op het gebied van communicatie worden culturele manifestaties van de bibliotheek en van
de dienst Nederlandstalige Aangelegenheden aangekondigd in “Fabriekslawaai”, het
tweemaandelijkse blad van het gemeenschapscentrum. Activiteiten van het
gemeenschapscentrum krijgen een vaste stek in Info Culture, het blad van de gemeentelijke
Dienst Cultuur. De versnippering van cultuurcommunicatie blijft echter een zwakte voor het
cultuurbeleid. Er moet aan deze gezamenlijke communicatiestrategie en aan e-communicatie
verder gewerkt worden. (Doelstelling 6: Het gemeentelijk Nederlandstalig cultuurbeleid werkt
aan een goede cultuurcommunicatie).
1.2.1.2 De Nederlandstalige Gemeentelijke Bibliotheek
Sinds 1 januari 2005 is de Nederlandstalige gemeentelijke bibliotheek van Sint-Gillis erkend
als plaatselijke openbare bibliotheek. Na de verhuis uit De Pianofabriek (wegens
verbouwingswerken in het gemeenschapscentrum) wordt de bibliotheek tijdelijk gehuisvest in
het Fontainashof. De definitieve locatie (Emile Feronstraat 173) zou in 2007 klaar moeten
zijn, na de verbouwingswerken. Doelstelling 8 van het vorige cultuurbeleidsplan is bijgevolg
beslist gehaald (De gemeente garandeert de uitvoering van het Nederlandstalige
8

cultuurbeleid en de oprichting van de Nederlandstalige, openbare, gemeentelijke
bibliotheek). Deze nieuwe infrastructuur betekent een ongelooflijke opportuniteit voor het
verder ontwikkelen van het lokaal cultuurbeleid. Er zijn twee afdelingen in de bibliotheek: een
volwassenenafdeling en een afdeling voor de jeugd De bibliotheek werkt mee met SBB en
met de Vlaamse Gemeenschapscommissie om een bibliotheek van de XXIste eeuw te
worden (Doelstelling 1 bibliotheekbeleidsplan: Informatie en educatie): website, e-mailadres,
aansluiting op BruNO (Brussels Netwerk Openbare Bibliotheken), computers ter beschikking
van de gebruikers, enz. Naast de gewone uitleendienst worden ook andere diensten
verleend aan het publiek zoals boekenpakketten, klas en groepsbezoeken en thematafels.
De bibliotheek doet jaarlijks mee aan de jeugdboekenweek en aan de bibliotheekweek en
organiseert vertelzaterdagen. (Doelstelling 2: ontmoeting en inspanning/ Doelstelling 3:
cultuurparticipatie)
De bibliotheek telt ongeveer 565 leden (uitgezonderd school- en groepsbezoeken).
Opmerkelijk is weer het groot aantal kinderen en jongeren dat de bibliotheek bezoekt. Dit is
een sterkte voor het cultuurbeleid. Het zeer geringe aantal senioren (65-plussers) dat
momenteel bereikt wordt, is integendeel een zwakte voor het cultuurbeleid.
1.2.1.3 Het gemeenschapscentrum De Pianofabriek
De Pianofabriek is een pluralistische instelling van de Vlaamse Gemeenschap in Brussel. Ze
beschikt over ongeveer 4000 m² aan les- en vergaderlokalen, repetitieruimte en loges, een
keuken, een polyvalente zaal, een onthaalbalie, een cafetaria, een binnenkoer en
kantoorruimte. Elk jaar bezoeken ongeveer 45.000 mensen het centrum.
De Pianofabriek vervult een aantal functies en wordt door verschillende overheden
betoelaagd. In eerste instantie is De Pianofabriek erkend en gesubsidieerd door de Vlaamse
Gemeenschapscommissie als gemeenschapscentrum van Sint-Gillis. Binnen deze opdracht
krijgt De Pianofabriek van de VGC specifieke middelen om de jeugdwerking te realiseren.
Ook vanuit de VGC krijgt De Pianofabriek middelen om samenlevingsinitiatieven, gericht op
interculturele ontmoeting, op te zetten en te stimuleren. De Pianofabriek als culturencentrum
speelt in op de mogelijkheden van een interculturele samenleving. Zij meent dat de actuele
maatschappelijke diversiteit de basis vormt voor een solidaire samenleving waar de
verschillen positief kunnen worden ervaren en gebruikt. Hiervoor ontwikkelt en steunt De
Pianofabriek projecten die een antwoord bieden op vragen rond diversiteit, de discussie in
een bredere context plaatsen en mensen beter tot hun recht laten komen. De activiteiten
situeren zich op vlak van welzijn, onderwijs en cultuur.
De Pianofabriek is ook erkend als lokaal steunpunt voor etnisch-culturele minderheden en
wordt hiervoor met Vlaamse middelen gesubsidieerd. Hieruit is in 1995 een vrouwenwerking
gegroeid, citaDelle, die gericht is op empowerment en responsabilisering van
Noordafrikaanse vrouwen. In 2006 startte De Pianofabriek, eveneens met Vlaamse
middelen, met het fair trade en biocafé Alcantara, als vormings- en tewerkstellingsproject,
gekaderd binnen de principes van de sociale economie en eerlijke handel.
Voor de beroepsopleiding licht- en geluidstechnieken, die samen met de VDAB wordt
georganiseerd, komen er middelen vanuit Vlaanderen en ESF.
De organisch gegroeide ondersteuning van artiesten is uitgegroeid tot een stevige artistieke
werking. Sinds 2006 wordt deze artistieke werking van De Pianofabriek als
kunstenwerkplaats gesubsidieerd binnen het Vlaamse kunstendecreet. De muziekeducatieve
werking van De Pianofabriek, inclusief de opnamestudio, valt sinds 2007 binnen deze
kunstenwerkplaats (vanaf 2008 ook financieel).
De Pianofabriek heeft in totaal een 60-tal samenwerkingsverbanden met lokale en
bovenlokale en/of gespecialiseerde verenigingen, organisaties en instellingen.
Missie:
De Pianofabriek wil het leven in de stad aangenamer maken door de deelname van burgers
aan het maatschappelijk samenleven te vergemakkelijken en kwalitatief te verrijken. De
Pianofabriek begeeft zich op verschillende terreinen: kunst en cultuur, educatie, informatie
9

en dienstverlening, belangenbehartiging, samenlevingsopbouw en maatschappelijke acties.
In het bijzonder met vernieuwende en dus vaak creatief artistieke projecten die erop gericht
zijn de stad aangenaam en verrassend te maken.
De Pianofabriek biedt artiesten atelier-, oefen- en repetitieruimte. Er wordt professioneel
samengewerkt op artistiek, technisch en administratief vlak.
De Pianofabriek geeft kansen op zinvol werk door het organiseren van opleidingen in het
verlengde van hun activiteiten en op maat van hun publiek, inspelend op actuele
maatschappelijke ontwikkelingen.
De Pianofabriek profileert zich met activiteiten die de maatschappelijke diversiteit ombouwen
tot een meerwaarde, discriminaties wegwerken en de stedelijke dialoog bevorderen.
De Pianofabriek geeft de voorkeur aan activiteiten met een ondersteunend karakter waarbij
de stadsbewoner het initiatiefrecht behoudt, die een aanvullend karakter vertonen ten
opzichte van het bestaande aanbod en vertrekken vanuit de behoefte of achteruitstelling van
een individu of een groep.
De Pianofabriek pleit voor een open en verdraagzame samenleving en bestrijdt elke vorm
van racisme.
1.2.1.4 Het verenigingsleven
Hoewel 38 verenigingen aan de gemeenschapsraad van het gemeenschapscentrum
verbonden zijn stellen we vast dat er weinig Nederlandstalige verenigingen op het
grondgebied van Sint-Gillis actief zijn. Dit is ongetwijfeld een zwakte voor het lokaal
Nederlandstalig cultuurbeleid. Sint-Gillis heeft niettemin de laatste jaren individuen en
verenigingen uit de buurt ondersteund en gestimuleerd om hun ideeën uit te voeren. De deur
van de Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden is altijd open voor diegene die een
cultureel project wil ontwikkelen. Jaarlijks krijgen ook een aantal verenigingen
werkingssubsidies via de dienst Nederlandstalige Aangelegenheden.
In 2006 werd een organisatiegids bestemd voor verenigingen gepubliceerd. Deze gids is een
handig instrument voor verenigingen en individuen die een evenement in de gemeente willen
organiseren en is een mooi voorbeeld van de gemeentelijke realisaties voor het
cultuurbeleid, in het bijzonder voor het verenigingsleven. (Doelstelling 3: het gemeentelijk
Nederlandstalig cultuurbeleid van Sint-Gillis is laagdrempelig en stimuleert initiatieven van
individuen en verenigingen).
1.2.1.5 Het Nederlandstalig Onderwijs
Sint-Gillis heeft 2 Nederlandstalige scholen. Beide bieden zowel kleuter– als basisonderwijs
aan. Ze behoren ieder tot een ander net. De school ‘De Bron’ (120 kleuters en evenveel
kinderen in het lager onderwijs) met vestigingen in de Bronstraat en in de Merodestraat (de
Merodevestiging wordt binnenkort vervangen door een nieuwe vestiging in de
Engelandstraat) behoort tot het gemeenschapsonderwijs. De “Sint-Gillisschool”, in de
Montenegrostraat (90 kleuters en 85 kinderen in het lager onderwijs), behoort tot het vrije
net. Beide scholen hebben met elkaar gemeen dat hun leerlingen, op enkele uitzonderingen
na, niet Nederlandstalig van oorsprong zijn. In beide scholen lopen dan ook heel wat
programma’s rond taalstimulering. Op deze situatie wordt ingespeeld door
gemeenschapscentrum de Pianofabriek en door de Dienst Nederlandstalige
Aangelegenheden door extra culturele en kunsteducatieve activiteiten te organiseren. De
Sint-Gillisschool werkt mee en is altijd bereid om een activiteit in haar agenda toe te voegen.
Zij bezoekt ook regelmatig de bibliotheek. Wat de samenwerking met de school ‘De Bron”
betreft, moeten we integendeel vaststellen dat deze minder vlot verloopt en dat de school
haar culturele aanbod buiten de gemeentegrenzen zoekt. Beide scholen zijn vragende partij
voor extra ondersteuning om na – en buitenschoolse activiteiten (zowel voor kleuters als
voor kinderen uit het lager onderwijs) te kunnen organiseren. Dit is een opportuniteit en een
uitdaging voor de komende jaren
10

1.2.1.6 Het overlegorgaan: de adviesraad voor cultuur
De gemeentelijke adviesraad voor cultuur is hét platform van de lokale culturele actoren voor
visieontwikkeling, informatie-uitwisseling en overleg over het lokaal cultuurbeleid. Het
cultuurbeleidsplan, het jaarlijkse actieplan en het jaarverslag worden er voorbereid,
geadviseerd en geëvalueerd. Ook de bijzondere en vernieuwende projecten (die vatbaar zijn
voor subsidiëring door de Vlaamse Gemeenschapscommissie) worden er voorgelegd en
geadviseerd. Deze adviesraad cultuur garandeert de participatie van de burger aan het
lokaal cultuurbeleid en vergadert tenminste drie keer per jaar.
De adviesraad voor het Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid wordt samengesteld uit de
verschillende gemeentelijke en Nederlandstalige culturele actoren die in Sint-Gillis actief zijn.
Dit orgaan is een belangrijk instrument dat het lokaal cultuurbeleid moet sturen omdat het
cultuuraanbod in een gemeente op de noden en behoeften van de bevolking moet inspelen.
De adviesraad bestaat sinds 2004 en werd samengesteld volgens de bepalingen uit het
werkingsreglement (bijlage 6 van het eerste cultuurbeleidsplan). De gemeente moet, in het
kader van de beleidsvoorbereiding en evaluatie, advies vragen aan het adviesorgaan over
alle aangelegenheden, bedoeld in artikel 4, 1° tot en met 10°, van de bijzondere wet van 8
augustus 1980 tot hervorming der instellingen (gemeenschapsmateries). Een huishoudelijk
reglement werd voorbereid om de adviesraad op een efficiënte manier te laten werken. Dit
reglement werd goedgekeurd door de gemeenteraad op 1 december 2005. De adviesraad
vergaderde op 14 april 2005, 18 oktober 2005, 19 december 2005, 30 maart 2006, 21 juni
2006, 19 november 2006 en op 13 maart 2007. Het proces van de adviesraad is dus in gang
gezet. Wel hoeft er nog gewerkt te worden aan het dynamiseren van de raad. Het
cultuurbeleid verlangt naar een gemotiveerde commissie, die haar taak met dynamisme en
betrokkenheid ter harte neemt. De bijeenkomsten van de raad verliepen niettemin tot nu toe
op een efficiënte manier. De discussies waren zinvol en verrijkend en leidden ook soms tot
het ontwikkelen van gezamenlijke projecten. Positieve punten zijn: de goede
vertegenwoordiging uit het gemeenschapscentrum, de grote betrokkenheid van de
aanwezige deelnemers en het creatieve proces. Daarentegen is er een minderheid van
leden die nooit deelneemt.
Op 29 maart 2007 werd de nieuwe samenstelling en het nieuwe werkingsreglement van de
adviesraad door de gemeenteraad goedgekeurd. Sindsdien vergaderde de adviesraad voor
cultuur op 28 juni en 27 september 2007.
1.2.2 Relatie tot andere actoren
1.2.2.1 Le Service de la Culture
De gemeentelijke Dienst Cultuur (Service de la Culture) staat in voor de organisatie van tal
van culturele evenementen. Vermeldenswaardig zijn de juridische permanentie voor
kunstenaars, de vele tentoonstellingen in het Pelgrimshuis en in het Volkshuis - meestal
gewijd aan jonge beeldende kunstenaars - en de fameuze biënnale Parcours d’Artistes
voornamelijk afgestemd op plastische kunsten. De gemeentepolitiek op het vlak van cultuur,
beoogt een versterking van de identiteit van laag Sint-Gillis onder andere door de inplanting
van het op til zijnde Culturenhuis in deze regio (Belgradostraat 120). Momenteel zijn werken
aan de gang om het bestaande gebouw gebruiksklaar te maken. In het huis komt een
polyvalente zaal die een antwoord wil bieden op de vraag naar lokalen voor allerlei
activiteiten ingericht door de lokale verenigingen. Het beoogt een positieve dynamiek te
brengen in een wijk met sociale problemen. De term ‘culturen’ verwijst naar de multiculturele
identiteit van Sint-Gillis. Het Culturenhuis opende zijn deuren op 13 september 2007.
11

De dienst Nederlandstalige Aangelegenheden is een volwaardige partner van de Dienst
Cultuur geworden. Het cultuurbeleid heeft zich een plekje veroverd in de gemeente en
aansluiting gevonden bij de traditionele gemeentelijke culturele activiteiten. (Doelstelling 3:
Het gemeentelijk Nederlandstalig cultuurbeleid speelt in op het multiculturele karakter van
Sint-Gillis).
1.2.2.2 Het “Centre Culturel Jacques Franck”
Het Cultureel Centrum Jacques Franck heeft een uitstraling die tot ver over de
gemeentegrenzen reikt met een kwaliteitsvol aanbod rond theater, film, dans, plastische
kunsten en een jeugdprogrammering voor scholen. Om haar activiteiten bekend te maken
heeft het centrum een eigen magazine “Le Jacques Franck”. Het centrum wordt
gesubsidieerd door de Franse Gemeenschapscommissie en door de gemeente.
Het CC Jacques Franck ligt op een steenworp van De Pianofabriek. Hoewel er geen
structureel overleg is tussen beide is de onderlinge relatie positief en staat men open voor
samenwerking, indien relevant. Beide organisaties zijn bijvoorbeeld partners in de
voorbereidingen voor de Zinneke Parade. Beide centra hebben andere accenten in hun
aanbod waardoor ze elk een eigen publiek hebben.
1.2.2.3 La Bibliothèque communale francophone
De eerste volksbibliotheek heeft in Sint-Gillis de deuren geopend in 1865 in de Fortstraat. De
bibliotheek kende sindsdien verschillende locaties. Sinds 1997 is ze centraal gelegen in de
Romestraat, in de buurt van het aantrekkelijke Voorplein. Ze bevindt zich in een mooi
gewezen industrieel gebouw opgetrokken in Art Deco, het Huis Hoguet, dat ook ruimte biedt
aan La Maison du Livre. Er zijn contacten tussen de Nederlandstalige en Franstalige
bibliotheken. Deze contacten kunnen alleen maar verrijkend zijn voor beide instellingen.
1.2.2.4 Franstalig Onderwijs
Er zijn zeven gemeentelijke lagere en/of middelbare scholen in Sint-Gillis, daarnaast zijn er
nog een aantal vrij gesubsidieerde scholen en scholen van het gemeenschapsonderwijs in
de gemeente. Het publiek van deze scholen zien we immers als een mogelijke belangrijke
doelgroep, partners zoals de Nederlandstalige bibliotheek en de Pianofabriek, die een
Nederlandstalige omgeving kunnen zijn voor deze leerlingen, zijn belangrijke actoren binnen
dit beleid. We denken bijvoorbeeld aan regelmatige bibliotheekbezoeken van
geïnteresseerde klassen en het aanbrengen van Nederlandstalige lectuur voor deze scholen.
Ook samenwerkingsverbanden met de Nederlandstalige scholen kunnen hier vruchtbaar zijn.
12

1.3 Schematisch SWOT-Analyse
Sterktes
bereidheid tot lokale samenwerking
geïntegreerd cultuurbeleidsplan
Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden
als Nederlandstalige culturele dienst,
volwaardige partner binnen het
gemeentebestuur/de aanwezigheid van de
cultuurbeleidscoördinator
verschillende werkingen van De
Pianofabriek (gemeenschapscentrum,
kunstenwerkplaats, interculturele werking,
diversiteitswerking…)
Sterk overlegorgaan: adviesraad voor
cultuur
beschikbaar budget
Zwaktes
Aantal Nederlandstaligen niet bereikt
doelgroepen die minder bereikt worden:
jongeren (12-18) en senioren
weinig Nederlandstalig verenigingsleven
versnipperde cultuurcommunicatie naar
publiek
Communicatie tussen partners
Kwaliteit en verscheidenheid aan projecten
sterke Franstalige cultuurdienst en cultureel
centrum
Heldere visie op leefomgeving/buurtgerichte
werking
Kansen
Bedreigingen
Intergemeentelijke/bovenlokale
samenwerking
bijzondere openbare ruimte
Grootstedelijke initiatieven die lokaal
ingevuld kunnen worden
Nieuwe bibliotheek in laag Sint-Gillis
Vernieuwde infrastructuur van het
gemeenschapscentrum
Centrale geografische positie in het Brussels
Gewest
rijk artistiek potentieel
Nederlands is geen leeftaal voor de kinderen
uit het Nederlandstalig onderwijs
klein aantal Nederlandstaligen
geen gemeentelijk Nederlandstalig
basisonderwijs / geen secundair
Nederlandstalig onderwijs
hoge bevolkingsdichtheid
hoge graad werkloosheid/Laag gemiddeld en
mediaan inkomen
laag gemiddeld onderwijsniveau van de
bevolking
multiculturaliteit
jonge bevolking
mobiliteit en bereikbaarheid
13

Hoofdstuk 2: Visie
Visie rond cultuur ontwikkelen is een cultuurbegrip definiëren. Een visie is het gewenste
toekomstbeeld. Een visie schetst de doelstellingen die nagestreefd worden, geeft een beeld
van het doelpubliek en van het cultuuraanbod en bepaalt een algemene werkwijze zodat de
ambities van de gemeente op het gebied van cultuurbeleid zich tegen 2013 in een ideaal
klimaat kunnen verwezenlijken.
Cultuur is een ruim begrip…Cultuur is méér dan Kunst (en kunst). Cultuur is leefgewoonte.
Cultuur is het samenleven van mensen, cultuur is de menselijke expressie. Cultuur is cement
tussen mensen. Maar Cultuur is ook wat hen onderscheidt van andere mensen. Cultuur is
tijd- en plaatsgebonden. Maar Cultuur evolueert met de tijd en met de omgeving. Cultuur is
soms een erfenis. Maar cultuur kan je ook zelf kiezen of bepalen. Wat is dan cultuurbeleid
voor Sint-Gillis? Wat volgt zijn de krachtlijnen van een lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid
op maat van onze gemeente.
De drie “officiële” Nederlandstalige culturele actoren (gemeentelijke Dienst Nederlandstalige
Aangelegenheden, gemeentelijke Bibliotheek en gemeenschapscentrum) werken samen aan
het ontwikkelen van een geïntegreerd cultuurbeleid. Deze samenwerking is verrijkend voor
alle partners en bewerkstelligt een grotere mobilisatiekracht voor het lokaal cultuurbeleid.
Samenwerking betekent ook het nauwer aanhalen en de versterking van de lokale
netwerken zodat infrastructuur en financiële middelen op een optimale en rationele wijze
worden gebruikt.
Het cultuurbeleid is een lokaal geschreven verhaal dat niettemin ook over de grenzen heen
naar buurgemeenten en grootstedelijke initiatieven toekijkt, in een multicultureel, Europees
en internationaal Brussel.
Het cultuurbeleid heeft een brede democratische visie en beoogt het samenbrengen van de
verschillende gemeenschappen: de Franstalige en Nederlandstalige gemeenschappen, maar
ook de andere culturen. Omdat het in Sint-Gillis bruist van culturen, investeert het lokaal
Nederlandstalig cultuurbeleid in diversiteit. Het Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid in
Sint-Gillis is dus erop gericht dat de Nederlandstalige inwoner en ieder die zich in het
Nederlandstalig cultuurbeleid thuis voelt een cultuuraanbod op zijn maat vindt. Het
cultuurbeleid zet dan ook samenwerkingsprojecten met andere gemeenschappen op het
getouw.
Informatie is de eerste stap naar cultuurparticipatie. Een doordacht communicatiebeleid zorgt
ervoor dat iederéén weet wat er reilt en zeilt in de gemeente en dat álle inwoners bereikt
kunnen worden. Een dergelijk communicatiebeleid kost inspanning én samenwerking tussen
alle culturele actoren. Het cultuurbeleid slaat bruggen overheen de talen tussen de
verschillende partners en rationaliseert de huidige versnipperde cultuurcommunicatie.
Het verhogen van de cultuurparticipatie betekent ook naast financiële en drempelverlagingen
het zoeken van een evenwicht in de algemene verhouding tussen de verschillende
doelgroepen. Het culturele aanbod is dus voldoende gediversifieerd. Het Nederlandstalig
cultuurbeleid ontwikkelt een publieksbeleid dat er op toeziet dat alle doelgroepen aan hun
trekken komen, een moeilijke oefening die gezamenlijk door de drie grote partners moet
gebeuren.
Er bestaat ook een evenwichtige algemene verhouding tussen laagdrempelige initiatieven en
projecten met een hoge artistieke waarde. De spanningsboog tussen Kunst en Volkscultuur
is een prikkelende uitdaging voor de komende jaren. Het cultuurbeleid draagt op deze
manier zijn steentje bij aan het versterken van de sociale cohesie. Cultuur wordt als hefboom
beschouwd om het sociale weefsel te versterken. Gemeenschapscentrum, bibliotheek en
14

dienst Nederlandstalige Aangelegenheden werken een Nederlandstalig cultuurbeleid uit in
respect voor andere culturen die voor het Nederlands en het Nederlandstalig cultuurbeleid
interesse hebben.
Sint-Gillis is een jonge gemeente. Het lokaal cultuurbeleid schenkt extra aandacht aan
kinderen, jongeren, jonge gezinnen en scholen. “Cultuur als cement van jongsaf” is een
begrip. Ook senioren vormen een belangrijke doelgroep voor het lokaal cultuurbeleid. Daarbij
streeft het naar het stimuleren van de intergenerationele dimensie.
Sint-Gillis heeft een rijk cultureel, sociaal - cultureel en artistiek potentieel. De drie actoren
werken samen aan het opbouwen van een cultuurnetwerk waarin initiatieven van individuen
en verenigingen zich kunnen ontplooien. Extra aandacht wordt geschonken aan
professionele- en amateurkunstenaars. Ook sociaal-culturele verenigingen vormen een
onmisbare schakel in het uitwerken van een gemeenschapsvormend cultureel leven in Sint-
Gillis. Het Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid ondersteunt deze verenigingen financieel en
op een logistieke wijze.
De Nederlandse taal wordt een leeftaal in Sint-Gillis. De kennis en het gebruik van deze taal
worden in de gemeente gestimuleerd zodat het Nederlands geen geïsoleerde taal blijft.
Gemeentelijke Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden, gemeenschapscentrum en
Nederlandstalige gemeentelijke bibliotheek creëren het kader waarin het lokaal
Nederlandstalig cultuurbeleid zich kan ontplooien. Het cultuurbeleid werkt samen met
anderen, stimuleert deze en ontwikkelt zelf projecten om leemtes op te vullen. Het lokaal
Nederlandstalig cultuurbeleid in Sint-Gillis werkt dus eerst receptief en, indien en waar nodig,
creatief.
15

Hoofdstuk 3: Strategische doelstellingen en operationele doelstellingen
Dit hoofdstuk gaat in op de algemene en concrete doelstellingen. Het geheel van
beleidsdoelstellingen vormt een gestructureerde en gedetailleerde uitwerking van de
visietekst. Telkens wordt het onderscheid gemaakt tussen algemene of strategische en
concrete doelstellingen.
Een algemene doelstelling geeft een aspect weer van de gewenste situatie. Dit aspect wordt
op haar beurt opgesplitst en geconcretiseerd in meerdere concrete doelstellingen. Concrete
doelstellingen zijn dus onderdelen of nog, deelgebieden, van algemene of strategische
beleidsdoelstellingen.
3.1 Samenwerking en complementariteit
3.1.1 Lokaal: Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid wordt gezamenlijk gevoerd vanuit de
gemeentelijke Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden, het gemeenschapscentrum en de
gemeentelijke bibliotheek in samenwerking met andere lokale culturele actoren
o Bibliotheek, gemeenschapscentrum en gemeentelijke Dienst
Nederlandstalige Aangelegenheden zijn geprivilegieerde en prioritaire
partners en ontwikkelen een complementair sociaal - cultureel aanbod
o De adviesraad cultuur, samengesteld uit een representatief panel van lokale
Nederlandstalige actoren, fungeert als centraal dynamisch platform voor het
plannen, het uitvoeren en de evaluatie van het lokaal Nederlandstalig
cultuurbeleid
o De cultuurbeleidscoördinator is de drijvende kracht van het overleg tussen
prioritaire partners en tussen prioritaire partners en andere culturele actoren
3.1.2 Bovenlokaal: Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid kijkt over het muurtje
o Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid zoekt aansluiting en samenwerking
bij het lokaal cultuurbeleid van buurgemeenten
o Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid vindt aansluiting bij grootstedelijke
en gemeenschapsgebonden initiatieven en zorgt voor de lokale invulling
ervan
o De Nederlandstalige gemeentelijke bibliotheek werkt mee aan regionale
projecten en wordt definitief aangesloten op BruNO - Brussels Netwerk van
Openbare Bibliotheken
3.2 Culturele identiteit binnen de culturele diversiteit
Het Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid speelt in op het uitgesproken multiculturele karakter
van de gemeente
16

3.2.1 Samenwerking met andere culturele actoren
o Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid zoekt aansluiting bij de initiatieven
ingericht door andere partners (Dienst Cultuur, gemeentelijke Franstalige
bibliotheek, Cultureel Centrum Jacques Franck,…)
3.2.2 Samenwerking met anderstalige gemeenschappen
o De Nederlandstalige actoren werken samen met andere gemeenschappen
o Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid gaat een samenwerking aan met het
nieuwe gemeentelijke Culturenhuis
o Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid vindt aansluiting bij activiteiten
ingericht door de diversiteitswerking van De Pianofabriek
3.3 Cultuurbeleid is Cultuurparticipatie
Cultuur is voor iedereen. Er is ruimte voor cultuur en Cultuur. Cultuur brengt mensen samen
en opent mogelijkheden om aan de samenleving te participeren
o De Nederlandstalige culturele infrastructuur is ingebed in een breder
gemeentelijk cultureel landschap: Inwoners, scholen, verenigingen en andere
organisaties kennen en/of vinden de weg naar de nieuwe infrastructuur van
de gemeentelijke bibliotheek en van het gemeenschapscentrum. Deze
infrastructuur fungeert als ontmoetingsruimte via kunst en cultuur
o Het culturele aanbod reflecteert een evenwicht tussen enerzijds
laagdrempelige activiteiten en anderzijds initiatieven van heel hoge artistieke
waarde. Het cultuurbeleid brengt een minder begoed publiek naar cultuur
o De Nederlandstalige gemeentelijke bibliotheek investeert in de diversiteit van
haar aanbod en ontwikkelt deze verder
o De amateurskunsten vinden ook hun stek in het lokaal Nederlandstalig
cultuurbeleid (zie ook 3.4.4)
o De sociale samenhang wordt versterkt via (culturele)
gemeenschapsvormende initiatieven via de projecten gesubsidieerd door de
Vlaamse Gemeenschapscommissie
o De openbare ruimte wordt benut om zichtbaarheid te bevorderen en om een
laagdrempelig effect in cultuurbeleving te creëren
o Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid werkt samen met het Brussels
Netwerk voor Kunsteducatie en Publieksbemiddeling
17

3.4 Cultuurbeleid is Doelgroepenbeleid
Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid heeft aandacht voor:
3.4.1 Kinderen, jongeren en jonge gezinnen
3.4.2 Senioren
o Het Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid brengt cultuur bij op jonge leeftijd via
een kunsteducatief aanbod dat een multidisciplinaire en interculturele
beleving van kunst en cultuur beoogt. Het cultuurbeleid werkt hiervoor samen
met de Nederlandstalige kleuter- en basisscholen uit de gemeente.
o Het cultuurbeleid heeft aandacht voor de bijzondere doelgroep jongeren (12-
18 j.). Ook deze groep krijgt de kans om deel te nemen aan buitenschoolse
activiteiten waarbij het Nederlands de eerste en de gemeenschappelijke taal
is. Dat aanbod wordt uitgewerkt op maat van de jongeren van Sint-Gillis
o Het Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid werkt samen met de gemeentelijke
diensten jeugd en sport
o De collectie jeugdboeken/ de jeugdafdeling van De Nederlandstalige
bibliotheek wordt verder ontwikkeld
o Het Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid heeft aandacht voor senioren. De
Nederlandstalige bibliotheek en het gemeenschapscentrum fungeren als
ontmoetingscentra.
o De Nederlandstalige gemeentelijke bibliotheek verhoogt de participatiegraad
van senioren door gerichte acties zoals het aanschaffen van
groteletterboeken, Bib aan huis, evenementen in rusthuizen…
3.4.3 De intergenerationele dimensie
o Naast de interculturele dimensie van onze samenleving is vandaag ook de
intergenerationele dimensie aan de orde. Het Nederlandstalig lokaal
cultuurbeleid speelt in op het bevorderen van de sociale samenhang tussen
de jonge en de oudere generatie
3.4.4 Professionele - en amateurkunstenaars
o Sint-Gillis heeft een rijk artistiek potentieel: Het Nederlandstalig lokaal
cultuurbeleid ondersteunt en stimuleert professionele- en
amateurkunstenaars
3.4.5 Het verenigingsleven
o Sociaal-culturele verenigingen vormen een onmisbare schakel in het
uitwerken van een gemeenschapsvormend cultureel leven in Sint-Gillis. Het
Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid ondersteunt deze verenigingen
18

3.5 De Nederlandse taal: van leertaal naar leeftaal
o De kennis en het gebruik van de Nederlandse taal wordt bij kinderen en
jongeren bevorderd via taallessen en buitenschoolse activiteiten die de
taalvaardigheid bevorderen (zie ook 3.4.1)
o De kennis en het gebruik van de Nederlandse taal wordt bij volwassenen
bevorderd (in het bijzonder bij ouders van kinderen uit het Nederlandstalig
onderwijs) via NT2 lessen (Nederlands als tweede taal / CVO Brussel) en
conversatietafels in samenwerking met BruTaal
o De NT2 collectie van de Nederlandstalige gemeentelijke bibliotheek wordt
verder ontwikkeld
o Het Nederlandstalig cultuurbeleid werkt samen met het Huis van het
Nederlands
3.6 Cultuurbeleid is communicatiebeleid
3.6.1 Lokaal communicatiebeleid
o Het Nederlandstalig cultuurbeleid werkt aan de optimalisering van de
cultuurcommunicatie via de bestaande bladen: Fabriekslawaai en Info
Culture
o Het Nederlandstalig cultuurbeleid werkt mee aan een lokaal
gemeenschappelijk communicatiebeleid, samen met Nederlandstalige en
Franstalige partners, via een gezamenlijke (elektronische) culturele agenda
3.6.2 Bovenlokaal communicatiebeleid
o Het Nederlandstalig cultuurbeleid werkt samen met de Dienst Communicatie
van de Vlaamse Gemeenschapscommissie en met hoofdstedelijke
communicatiespelers TV-Brussel, FM-Brussel en Brussel Deze Week
o Het Nederlandstalig cultuurbeleid verspreidt en promoot zijn activiteiten via
de bestaande communicatienetwerken binnen het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest.
19

Hoofdstuk 4: ondersteuning van het culturele werk door de gemeente: instrumenten en
middelen
Dit hoofdstuk gaat in op de beleidsinstrumenten. Beleidsinstrumenten zijn instrumenten of
producten die worden ingezet om de beoogde doelstellingen te realiseren. De
beleidsinstrumenten gaan over de manier waarop de doelstellingen zullen gerealiseerd
worden. Daar waar doelstellingen spreken over het waarom, spreken beleidsinstrumenten
over het hoe. Deze instrumenten worden in een niet-exhaustieve lijst opgesomd.
4.1 Beleidsinstrumenten
Doelstelling Instrumenten timing
Samenwerking en complementariteit
Lokaal: Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid wordt gezamenlijk gevoerd vanuit de
gemeentelijke Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden, het gemeenschapscentrum en de
gemeentelijke bibliotheek in samenwerking met andere lokale culturele actoren
Bibliotheek,
gemeenschapscentrum en
gemeentelijke
Dienst
Nederlandstalige
Aangelegenheden zijn
geprivilegieerde en prioritaire
partners en ontwikkelen een
complementair sociaal - cultureel
aanbod
Regelmatig overleg via informeel
beroepskrachtenoverleg
en
programmatievergadering GC
Samenwerking bij gezamenlijke initiatieven
(nieuwjaarsconcert, feest van de Vlaamse
Gemeenschap, Week van
Amateurkunsten,…)
Bevordering van dialoog en openheid
onder Nederlandstalige actoren
Vanaf 2008,
maandelijks
Vanaf 2008
///
De adviesraad cultuur,
samengesteld uit een
representatief panel van lokale
Nederlandstalige actoren,
fungeert als centraal dynamisch
platform voor het plannen, het
uitvoeren en de evaluatie van het
lokaal Nederlandstalig
cultuurbeleid
Trimestriële vergadering van de
Adviesraad cultuur
geïntegreerd actieplan en
voortgangsrapport
Vanaf 2008,
3 X per jaar
Jaarlijks
De cultuurbeleidscoördinator is
de drijvende kracht van het
overleg tussen prioritaire
partners en tussen prioritaire
partners en andere culturele
actoren
Verduidelijking van de positie en van de rol
van de cultuurbeleidscoördinator binnen
eigen administratie en in de werking van
het gemeenschapscentrum via de
functiebeschrijving
///
Bovenlokaal: Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid kijkt over het muurtje
Het lokaal Nederlandstalig
cultuurbeleid zoekt aansluiting en
samenwerking bij het lokaal
Maandelijkse vergadering van de
Brusselse cultuurbeleidscoördinatoren
Zoektocht naar mogelijke externe partners
Vanaf 2008,
maandelijks
Vanaf 2008
20

cultuurbeleid van buurgemeenten Wijkoverleg Sint-Gillis/Vorst geïnitieerd
door Schoolopbouwwerk
Het lokaal Nederlandstalig
cultuurbeleid vindt aansluiting bij
grootstedelijke
en
gemeenschapsgebonden
initiatieven en zorgt voor de
lokale invulling ervan
Opsporing en inrichting van activiteiten in
het kader van regionale initiatieven
Vanaf 2008
De
Nederlandstalige
gemeentelijke bibliotheek werkt
mee aan regionale projecten en
wordt definitief aangesloten op
BruNO - Brussels Netwerk van
Openbare Bibliotheken
Samenwerking en overleg met Steunpunt
Brusselse Bibliotheken
Definitieve aansluiting op BruNO
Netwerk/catalogus
Vanaf 2008
Culturele identiteit binnen de culturele diversiteit
Het Nederlandstalig lokaal cultuurbeleid speelt in op het uitgesproken multiculturele karakter
van de gemeente
Samenwerking met andere culturele actoren
Het lokaal Nederlandstalig
cultuurbeleid zoekt aansluiting bij
de initiatieven ingericht door
andere partners (Dienst Cultuur,
gemeentelijke Franstalige
bibliotheek, Cultureel Centrum
Jacques Franck,…)
Oprichting van een Cultuur,Jeugd en Sport
Overleg, over de talen heen
Regelmatig overleg en samenwerking bij
gezamenlijke activiteiten
Vanaf 2008
Vanaf 2008
Samenwerking met anderstalige gemeenschappen
De Nederlandstalige actoren
werken samen met andere
gemeenschappen
Contact met verenigingen en leden uit
anderstalige gemeenschappen
Vanaf 2008
Het lokaal Nederlandstalig
cultuurbeleid gaat een
samenwerking aan met het
nieuwe gemeentelijke
Culturenhuis
Afspraken met Dienst Cultuur inzake
gebruik van infrastructuur
Bij opening
Culturenhuis
Het lokaal Nederlandstalig
cultuurbeleid vindt aansluiting bij
activiteiten ingericht door de
diversiteitswerking werking van
De Pianofabriek
Samenwerking met de diversiteitswerking
en de interculturele werking van De
Pianofabriek
Aanwezigheid van deze actoren op de
adviesraad voor cultuur
Vanaf 2008
21

Cultuurbeleid is Cultuurparticipatie
Cultuur is voor iedereen. Er is ruimte voor cultuur en Cultuur. Cultuur brengt mensen samen
en opent mogelijkheden om aan de samenleving te participeren
De Nederlandstalige culturele
infrastructuur is ingebed in een
breder gemeentelijk cultureel
landschap: Inwoners, scholen,
verenigingen en andere
organisaties kennen en/of vinden
de weg naar de nieuwe
infrastructuur van de
gemeentelijke bibliotheek en van
het gemeenschapscentrum.
Deze infrastructuur fungeert als
ontmoetingsruimte via kunst en
cultuur
Informatiecampagne rond opening van
nieuwe bibliotheek en heropening van het
gemeenschapscentrum
EN verdere promotieacties op langere
termijn
De Dienst Nederlandstalige
Aangelegenheden wil bepleiten bij de
Dienst Toerisme om culturele
bewegwijzering binnen de gemeente te
verwezenlijken
De bibliotheek wordt zo ingericht dat
ontmoeting bevorderd wordt
Bij opening
Vanaf 2008
Bij opening
Het culturele aanbod reflecteert
een evenwicht tussen enerzijds
laagdrempelige activiteiten en
anderzijds initiatieven van heel
hoge artistieke waarde.
Het cultuurbeleid brengt een
minder begoed publiek naar
cultuur
De
Nederlandstalige
gemeentelijke bibliotheek
investeert in de diversiteit van
haar aanbod en ontwikkelt deze
verder
Toetsen van het jaarlijkse geïntegreerde
actieplan
Gebruik van de cultuurwaardebon en van
“article 27”
Uitbreiding van de collectie (boeken en
multimedia) in functie van het beschikbare
budget
Vanaf 2008
Vanaf 2008,
jaarlijks
De amateurskunsten vinden ook
hun stek in het lokaal
Nederlandstalig cultuurbeleid
Deelname aan bestaande initiatieven voor
amateurskunsten (bv. Week van
Amateurkunsten)
Vanaf 2008
De sociale samenhang wordt
versterkt via (culturele)
gemeenschapsvormende
initiatieven o.a. via de projecten
gesubsidieerd door de Vlaamse
Gemeenschapscommissie
Ondersteunen of organiseren van sociaalartistieke
projecten met een vernieuwende
aanpak die gemeenschapsvorming
bevorderen
Vanaf 2008
De openbare ruimte wordt benut
om zichtbaarheid te bevorderen
en om een laagdrempelig effect
in cultuurbeleving te creëren
Opzet van activiteiten in de openbare
ruimte, in het bijzonder in het centrum van
de gemeente
Vanaf 2008
22

Het lokaal Nederlandstalig
cultuurbeleid werkt samen met
het Brussels Netwerk voor
Kunsteducatie
en
Publieksbemiddeling
Contacten worden gelegd met deze
organisatie en beogen een verhoogde
betrokkenheid van burgers bij het lokaal
cultuurbeleid
Vanaf 2008
Cultuurbeleid is Doelgroepenbeleid
Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid heeft aandacht voor:
Kinderen, jongeren en jonge gezinnen
Het Nederlandstalig lokaal
cultuurbeleid brengt cultuur bij op
jonge leeftijd via een
kunsteducatief aanbod dat een
multidisciplinaire en interculturele
beleving van kunst en cultuur
beoogt. Het cultuurbeleid werkt
hiervoor samen met de
Nederlandstalige kleuter- en
basisscholen uit de gemeente.
Uitwerken van een schoolprogrammatie,
buiten- en naschoolse activiteiten,
bibliotheekbezoeken
en
gezinsvoorstellingen
Samenwerking met Schoolopbouwwerk en
deelname aan het wijkoverleg Sint-
Gillis/Vorst
Reeds vanaf
september
2007
Het cultuurbeleid heeft aandacht
voor de bijzondere doelgroep
jongeren (12-18 j.). Ook deze
groep krijgt de kans om deel te
nemen aan buitenschoolse
activiteiten waarbij het
Nederlands de eerste en de
gemeenschappelijke taal is. Dat
aanbod wordt uitgewerkt op maat
van de jongeren van Sint-Gillis
Uitwerken van een eerst kleinschalig
project voor jongeren: wekelijkse
activiteiten in het Nederlands voor een
kleine groep omkaderd door vrijwilligers
Onderzoeksfase naar vraag en hiaten in
het aanbod
Start van een reguliere werking voor
jongeren
Reeds vanaf
september
2007
Vanaf 2008
In de loop
van 2008
Het Nederlandstalig lokaal
cultuurbeleid werkt samen met
de gemeentelijke diensten Jeugd
en Sport
Oprichting van een Cultuur, Jeugd en
Sport Overleg, over de talen heen
Regelmatig overleg en samenwerking bij
gezamenlijke activiteiten
///
De collectie jeugdboeken/ de
jeugdafdeling van De
Nederlandstalige bibliotheek
wordt verder ontwikkeld
Senioren
Het Nederlandstalig lokaal
cultuurbeleid heeft aandacht voor
senioren. De Nederlandstalige
bibliotheek en het
gemeenschapscentrum fungeren
als ontmoetingscentra.
Uitbreiding van de collectie (boeken en
multimedia) in functie van het beschikbare
budget
Uitwerken van aanbod op maat van
senioren in Sint-Gillis
Toegankelijkheid en inrichting van de
bibliotheek om ontmoeting te stimuleren
Vanaf 2008,
jaarlijks
Vanaf 2008
23

De
Nederlandstalige
gemeentelijke bibliotheek
verhoogt de participatiegraad van
senioren door gerichte acties
zoals het aanschaffen van
groteletterboeken, Bib aan huis,
evenementen in rusthuizen…
De intergenerationele dimensie
Naast de interculturele dimensie
van onze samenleving is
vandaag ook de
intergenerationele dimensie aan
de orde. Het Nederlandstalig
lokaal cultuurbeleid speelt in op
het bevorderen van de sociale
samenhang tussen de jonge en
de oude generatie
Uitwerken van aanbod op maat van
senioren in Sint-Gillis
Uitwerken van projecten die ontmoeting
tussen jonge en oude generaties
bevorderen
Vanaf 2008
Vanaf 2008
Professionele- en amateurkunstenaars
Sint-Gillis heeft een rijk artistiek
potentieel: Het Nederlandstalig
lokaal cultuurbeleid ondersteunt
en stimuleert professionele- en
amateurkunstenaars
Het verenigingsleven
Sociaal-culturele verenigingen
vormen een onmisbare schakel
in het uitwerken van een
gemeenschapsvormend cultureel
leven in Sint-Gillis. Het
Nederlandstalig lokaal
cultuurbeleid ondersteunt deze
verenigingen
Contacten met creatieve individuen van de
gemeente, al dan niet professioneel
Voeren van een ondersteunend en
stimulerend beleid
Toekennen van projectgebonden- en
werkingssubsidies
Voeren van een ondersteunend en
stimulerend beleid
Vanaf 2008
Vanaf 2008
De Nederlandse taal: van leertaal naar leeftaal
De kennis en het gebruik van de
Nederlandse taal wordt bij
kinderen en jongeren bevorderd
via taallessen en buitenschoolse
activiteiten die de taalvaardigheid
bevorderen
Inrichting en uitbreiding van taallessen en
Nederlandstalige culturele activiteiten
buiten de schooluren
Reeds vanaf
September
2007
De kennis en het gebruik van de
Nederlandse taal wordt bij
volwassenen bevorderd (in het
bijzonder bij ouders van kinderen
Bevordering en bekendmaking van:
Nt2 lessen
Conversatietafels
Reeds vanaf
september
2007
24

uit het Nederlandstalig onderwijs)
via NT2 lessen (Nederlands als
tweede taal / CVO-Brussel) en
conversatietafels
in
samenwerking met BruTaal
De NT2 collectie van de
Nederlandstalige gemeentelijke
bibliotheek wordt verder
ontwikkeld
Het
Nederlandstalig
cultuurbeleid werkt samen met
het Huis van het Nederlands
Uitbreiding van de collectie (boeken en
multimedia) in functie van het beschikbare
budget
Vanaf 2008,
jaarlijks
Cultuurbeleid is communicatiebeleid
Lokaal communicatiebeleid
Het
Nederlandstalig
cultuurbeleid werkt aan de
optimalisering van de
cultuurcommunicatie via de
bestaande
bladen
Fabriekslawaai en Info Culture
Het Nederlandstalig cultuurbeleid
werkt mee aan een lokaal
gemeenschappelijk
communicatiebeleid, samen met
Nederlandstalige en Franstalige
partners, via een gezamenlijke
(elektronische) culturele agenda
Bovenlokaal communicatiebeleid
Het Nederlandstalig cultuurbeleid
werkt samen met de Dienst
Communicatie van de Vlaamse
Gemeenschapscommissie en
met
hoofdstedelijke
communicatiespelers TV-Brussel,
FM-Brussel en Brussel Deze
Week
Deelname van de
cultuurbeleidscoördinator aan de
redactievergadering van het GC
Onderzoek naar efficiënte en
gemeenschappelijke strategie voor
cultuurcommunicatie
Oprichting van een Cultuur, Jeugd en
Sport Overleg, overheen de talen
Houden en verspreiden van een
gezamenlijke agenda
Gerichte bekendmaking van activiteiten
Houden en verspreiden van een
gezamenlijke agenda
Vanaf 2008
In de loop
van 2008
Vanaf
september
2008
Vanaf 2008
Vanaf
september
2008
Het Nederlandstalig cultuurbeleid
verspreidt en promoot zijn
activiteiten via de bestaande
communicatienetwerken binnen
het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest
Gerichte bekendmaking van activiteiten Vanaf 2008
25

4.2 Beleidsmiddelen
4.2.1 Advisering
De gemeentelijke adviesraad cultuur is hét platform van de lokale culturele actoren voor
visieontwikkeling, informatie-uitwisseling en overleg over het lokaal cultuurbeleid. Het
cultuurbeleidsplan, het jaarlijkse actieplan en het gemeenschappelijke voortgangsrapport
worden er voorbereid, geadviseerd en geëvalueerd. Ook de projecten die
gemeenschapsvorming, -opbouw, en –versterking bevorderen (die vatbaar zijn voor
subsidiëring door de Vlaamse Gemeenschapscommissie) worden er voorgelegd en
geadviseerd. Deze adviesraad cultuur wordt het centrale orgaan inzake participatie van de
burger aan het lokaal cultuurbeleid.
De adviesraad is samengesteld volgens de bepalingen van het decreet lokaal cultuurbeleid.
(zie samenstelling en organiek reglement in bijlage). Het gemeenschapscentrum en de
bibliotheek worden erin sterk vertegenwoordigd.
De Vlaamse Gemeenschapscommissie wordt uitgenodigd om als waarnemer te zetelen.
4.2.2 Financiën
4.2.2.1. Gemeentebegroting
De gemeente doet inspanningen om de uitvoering van het lokaal cultuurbeleid te garanderen
en zorgt voor een evenwichtige verhouding tussen haar aandeel in de financiering en de
geldelijke inbreng van beide instellingen: Vlaamse Gemeenschap en Vlaamse
Gemeenschapscommissie, in de mate van de begrotingsmogelijkheden van het
gemeentebestuur, rekening houdende met de sinds 2002 geleverde inspanningen en met de
gewestelijke bepalingen over het gemeentelijke begrotingsbeleid.
Hoewel er geen financieel meerjarenplan bestaat op niveau van de administratieve diensten
ziet de Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden erop toe dat het budget dat kan besteed
worden aan sociaal-culturele, culturele en artistieke projecten ongeveer 25.000€ bedraagt.
De gemeente voorziet ook een budget om de werking van de Nederlandstalige
gemeentelijke bibliotheek te verzekeren: jaarlijks besteedt zij 15.000€ aan de uitbreiding van
de collectie en 6.500€ aan het organiseren van nevenactiviteiten.
Hiernaast garandeert de gemeente nog subsidies voor de verenigingen ten belope van
5000,00€.
De gemeente voorziet in haar begroting ook nog frankeringskosten, receptie- en
representatiekosten, documentatie- en reiskosten voor de cultuurbeleidscoördinator en, in
aparte begrotingsartikels, uitgaven voor telefoon, internet, elektriciteit, gas en water van de
gemeentelijke bibliotheek, naast de gewone werkingskosten die nodig zijn voor een goed
beheer van de Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden. Het lokaal cultuurbeleid kan ook
op de medewerking van de gemeentelijke drukkerij rekenen voor het drukken van allerlei
promotiemateriaal met het oog op het realiseren en het bevorderen van de
cultuurcommunicatie.
De gemeente garandeert ook de jaarlijks vastgelegde toelage toegekend aan het
gemeenschapscentrum. Sinds 2005 bedraagt deze subsidie 6000,00€. Het toekennen van
de jaarlijkse toelage belet het gemeenschapscentrum echter niet om, in onderling en
voorafgaand akkoord met de gemeente, andere vormen van geldelijke tussenkomsten te
verkrijgen in het kader van samenwerkingsprojecten.
4.2.2.2. Subsidies Vlaamse Gemeenschapscommissie en Vlaamse Gemeenschap
Het Decreet Lokaal Cultuurbeleid voorziet dat de Vlaamse Gemeenschapscommissie de
gemeente jaarlijks subsidies toekent ter ondersteuning van de uitvoering van het
26

cultuurbeleidsplan. In 2007 kon de gemeente Sint-Gillis maximaal rekenen op 13.280 € voor
de uitvoering van de “bijzondere en vernieuwende projecten”. Dit bedrag werd berekend aan
1 euro per inwoner, naar de 30%-regel die van kracht is in het Brussels Hoofdstedelijk
Gewest. Het bedrag kan dus licht verschillen, afhankelijk van het aantal inwoners van de
gemeente. Om van de subsidies te kunnen genieten, dient jaarlijks een actieplan ingediend
te worden waarin de doelstellingen van het cultuurbeleidsplan concreet vorm krijgen in
projecten. De herziening van het Decreet Lokaal Cultuurbeleid voorziet dat deze “1 €-
subsidie” voortaan aan gemeenschapsvormende initiatieven dient besteed te worden. Vanaf
2008 zal de Vlaamse Gemeenschapscommissie dan ook dit nieuwe criterium hanteren voor
het toekennen van de subsidie, namelijk het bevorderen van gemeenschapsvorming. De
concrete invulling van het concept ‘gemeenschapsvorming’ dient verder uitgeklaard te
worden door de subsidiërende overheid. Een nieuw subsidiereglement wordt dientengevolge
vanaf 2008 ook van kracht waarin gesteld wordt dat “onder gemeenschapsvorming, -
opbouw en -versterking projecten worden begrepen die de kwaliteit en de samenhang van
de lokale gemeenschap versterken”
De Vlaamse Gemeenschap garandeert de volledige subsidiering van het loon van de
cultuurbeleidscoördinator en komt gedeeltelijk tussen in de financiering van de lonen van het
bibliotheekpersoneel.
4.2.2.3. Budget van de sociaal–culturele werking van het gemeenschapscentrum voor het
jaar 2007
Het gemeenschapscentrum garandeert een sociaal-culturele werking waarbinnen de
vooropgestelde doelstellingen in het cultuurbeleidsplan mee ter uitvoering worden gebracht.
Om die doelstellingen te bereiken, heeft het gemeenschapscentrum een eigen budget.
In 2007 ontvangt het gemeenschapscentrum van de Vlaamse Gemeenschapscommissie een
subsidiebudget van 42.500 euro en een bijkomende subsidie van 6050 euro voor de
kinderwerking. Van de Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden ontvangt het
gemeenschapscentrum een subsidie van 6000 euro.
Met die subsidies worden verschillende opdrachten van het gemeenschapscentrum
gerealiseerd: sociaal-culturele activiteiten, cursussen, schoolprogrammatie, het
Nieuwjaarsconcert, communicatieacties zoals het tijdschrift Fabriekslawaai en de
programmabrochure, avond- en weekendonthaal,.. De totale programmatie hiervan is
begroot op 54.450 euro.
Opmerking: Enkele van de doelstellingen in het cultuurbeleidsplan worden financieel
gerealiseerd vanuit andere budgetten binnen De Pianofabriek, vb. van het culturencentrum
en de diversiteitswerking. Afhankelijk van de doelstellingen en acties, is dit dus geen volledig
financieel overzicht van de middelen die De Pianofabriek investeert binnen de doelstellingen
van het lokaal cultuurbeleidsplan.
4.2.3 Personeel
4.2.3.1 De Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden
De gemeentelijke Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden beschikt over een diensthoofd
(bestuurssecretaris), een cultuurbeleidscoördinator (bestuurssecretaris) en een
administratieve medewerker (administratief adjunct) die voltijds aan de slag zijn.
Het personeelskader van de bibliotheek bestaat uit een hoofdbibliothecaris (administratief
secretaris - voltijds), een bibliotheekmedewerker (administratief secretaris – deeltijds) en een
bibliotheekassistent (administratief assistent - voltijds)
Het personeel van de Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden vormt één team dat voor
cultuur- en bibliotheekbeleid zorgt.
27

4.2.3.2 Het gemeenschapscentrum
Het lokaal cultuurbeleid kan vanuit het gemeenschapscentrum op de medewerking rekenen
van:
• een coördinator programmatie sociaal culturele werking en coördinatie communicatie
(deeltijds)
• een programmator jeugd, maatschappelijke actie, informatie en onthaal (voltijds)
4.2.4 Infrastructuur
Een overeenkomst in verband met het gebruik van de culturele infrastructuur van het VGCgemeenschapscentrum
voor de uitvoering van het lokaal cultuurbeleid wordt bij dit plan
gevoegd (zie bijlage). Deze overeenkomst stelt dat de modaliteiten voor het ter beschikking
stellen van de infrastructuur van het VGC-gemeenschapscentrum jaarlijks, na overleg in de
gemeentelijke adviesraad cultuur, in een afsprakennota vastgelegd worden.
Voor de uitvoering van sommige projecten van het jaarlijkse actieplan kan het
Nederlandstalig cultuurbeleid, in overleg met de Dienst Cultuur en met andere betrokken
gemeentelijke diensten, ook gebruik maken van de gemeentelijke infrastructuur: de
Nederlandstalige Bibliotheek, het Volkshuis, het Pelgrimshuis, de zalen van het Stadhuis en
de openbare ruimte.
28

Hoofdstuk 5: Beschrijving van het participatieproces
Volgens artikel 56, §1 en §2 van het Decreet Lokaal cultuurbeleid moet de gemeente met het
oog op de organisatie van het overleg en de inspraak bij de voorbereiding en de evaluatie
van het cultuurbeleid (inzonderheid bij de opmaak en de uitvoering van een gemeentelijk
cultuurbeleidsplan) een ruim participatieproces organiseren.
Dit kan via 2 kanalen:
• via de adviesraad voor cultuur (Decreet, art.56, §1)
• via tijdelijke overlegstructuren en activiteiten om de ruimere bevolking bij het proces
te betrekken (art.56 §2)
Het vijfde hoofdstuk omschrijft het participatieproces. Het geeft aan welke actoren betrokken
werden bij de opmaak van het cultuurbeleidsplan van Sint-Gillis en welke partners bij de
uitvoering en bij de evaluatie van het plan geconsulteerd zullen worden.
5.1 Opmaak van het cultuurbeleidsplan
De opmaak van dit cultuurbeleidsplan is gebaseerd op een ruim participatieproces:
5.1.1 Stakeholderskaart/belangengroepenkaart
Aan de hand van de opgemaakte stakeholderskaart van actoren aanwezig in Sint-Gillis is
een voor de gemeente op maat geknipt participatieproces bij de planningsfase van het
cultuurbeleidsplan uitgewerkt. Afhankelijk van de interesse voor cultuur en in functie van de
impact op het cultuurbeleid werden actoren opgedeeld in categorieën die de verschillende
niveaus van participatie reflecteren: mee weten, mee denken, mee werken.
5.1.1.1 The Keyplayers: mee werken
Naast de Schepen en de dienst Nederlandstalige Aangelegenheden, de gemeentelijke
bibliotheek en het gemeenschapscentrum De Pianofabriek spelen de beheerders van het
gemeenschapscentrum De Pianofabriek, de gemeenschapsraad, de gemeenteraad, de
lokale gemeentelijke adviesraad cultuur, het beheersorgaan van de bibliotheek, het Lokaal
Steunpunt voor etnische en culturele minderheden, de Nederlandstalige scholen en het
Schoolopbouwwerk een prominente rol in de opmaak van het cultuurbeleidsplan.
5.1.1.2 Andere actoren : mee denken en mee weten
De gemeentelijke Dienst Cultuur, het « Centre Culturel Jacques Franck”, de Franstalige
gemeentelijke bibliotheek, de gemeentelijke jeugd en sportdienst, … zijn partners die
ongetwijfeld betrokken moesten worden bij deze beleidsplanning. Verder werd er extra
aandacht geschonken aan lokale verenigingen aangesloten bij het gemeenschapscentrum.
5.1.2 Concrete acties
5.1.2.1 Begeleidingstraject
De gemeentelijke culturbeleidscoördinator, de cultuurfunctionaris van het
gemeenschapscentrum en de hoofdbibliothecaris van de gemeentelijke bibliotheek volgden
een driedaagse vorming ontwikkeld door steunpunten Cultuur Lokaal en het Vlaams
Centrum voor Openbare Bibliotheken (VCOB) als ondersteuningsaanbod voor het
beleidsplanningsproces, in het bijzonder voor het participatieproces.
29

5.1.2.2 Informatiecampagne
In eerste instantie werd een tweeledige informatiecampagne gezamenlijk gevoerd vanuit het
gemeentebestuur en het gemeenschapscentrum:
• informeren van bestaande formele overlegorganen over de cultuurbeleidsplanning:
adviesraad voor cultuur, beheersorgaan van de bibliotheek en beheerraad van het
gemeenschapscentrum.
Raad van Bestuur gemeenschapscentrum 5 februari 2007
adviesraad cultuur/beheersorgaan 13 maart 2007
gemeenschapsraad 25 maart 2007
Adviesraad cultuur 28 juni 2007
• informeren van de ruimere bevolking via de gemeentelijke website, de website van
het gemeenschapscentrum, informatiebladen...
Timing: februari – maart 2007
5.1.2.3 Persoonlijke gesprekken met beroepskrachten en partners in cultuur
Het gemeentebestuur heeft geopteerd voor individuele gesprekken over het cultuurbeleid in
Sint-Gillis met beroepskrachten en partners in cultuur omdat het niet eenvoudig is om
Nederlandstaligen te bereiken in een meertalige en multiculturele gemeente. Er werd
gezamenlijk nagegaan welke prioriteiten gesteld moesten worden. Hieronder is een lijst
opgenomen van de verschillende gesprekken die plaatsvonden tussen april en juni 2007.
Verantwoordelijke van de gemeentelijke Dienst Cultuur 18 april 2007
30 mei 2007
Directeur van het « Centre Culturel Jacques Franck » 20 juni 2007
Verantwoordelijke van de Franstalige gemeentelijke Bibliotheek 16 mei 2007
Directie van de “Sint-Gillisschool” 24 april 2007
Directie van de “Bronschool” 25 april 2007
Schepen van Jeugd 18 april 2007
30 mei 2007
Wijkoverleg Sint-Gillis/Vorst 22 mei 2007
30

Nederlandstalig gemeenteraadslid (Groen!) 3 mei 2007
Verantwoordelijke “Schoolopbouwwerk-Brussel” 2 mei 2007
Medewerker “Minderhedenwerking” van De Pianofabriek
Intern gesprek
Medewerker “Interculturele werking” van De Pianofabriek
Intern gesprek
Medewerker “Kunstenwerkplaats” van De Pianofabriek
Intern gesprek
Timing: april/mei/juni 2007
5.1.2.4 Enquête
Een enquête over het huidig aanbod van het Nederlandstalig cultuurbeleid werd voorbereid
en verspreid in de gemeente via het blad Fabriekslawaai, de website van het
gemeenschapscentrum, het emailadressenbestand en via brieven die samen met de
uitnodiging voor het open Forum (zie 5.2.5) werden verstuurd. Uit deze enquête bleek dat:
• De meerderheid van de bevraagden aan culturele activiteiten in Sint-Gillis deelnemen
(35/50)
• De belangrijkste redenen om niet deel te nemen, zijn tijdsgebrek en geen interesse in
het aanbod van Sint-Gillis.
• Van alle instellingen aanwezig in Sint-Gillis werden De Pianofabriek, het Stadhuis,
het Volkshuis, Parcours d’artistes en CC Jacques Franck het vaakst vernoemd
• Het gemiddelde bedrag dat men uitgeeft in Sint-Gillis aan cultuur sterk van persoon
tot persoon verschilt
• De kwaliteit van het cultureel aanbod over het algemeen goed bevonden wordt
• Hoewel een meerderheid vindt dat men voldoende op de hoogte is van het cultureel
aanbod, meer dan één op vier mensen volgens hen niet voldoende wordt
geïnformeerd.
• de meeste mensen geïnformeerd worden via Info Sint-Gillis, Fabriekslawaai en vooral
de Agenda van Brussel Deze Week, affiches en flyers maar ook via mond aan mond
reclame.
• De meerderheid vindt dat er een ander of uitgebreider aanbod moet zijn (39/50)
• De overgrote meerderheid van de bevraagden vindt dat de gemeente nog meer
belang aan cultuur moet hechten.
Timing: april/mei 2007
31

5.1.2.5 Forum
Een open forum over het Nederlandstalig cultuurbeleid werd georganiseerd op 9 mei 2007 in
het gemeenschapscentrum De Pianofabriek voor alle inwoners van Sint-Gillis die vanuit
beroep of vrije tijd interesse hebben voor cultuur. Naar aanleiding van dit Forum werd
gepeild naar de visie van Nederlandstalige Sint-Gillenaren in verband met cultuur. De
opkomst was bevredigend: 12 Nederlandstalige Sint-Gillenaren daagden op. De vier
volgende vragen werden gesteld, gedebatteerd en antwoorden werden verwerkt in het
verdere proces van cultuurbeleidsplanning:
• Waar moet het cultuurbeleid in Sint-Gillis « van wakker liggen »?
• Wat verstaat u onder « CULTUUR »?
• Op welke manier kan Nederlandstalige cultuur bijdragen aan sociale samenhang in
Sint-Gillis?
• Wat is de rol van een Nederlandstalig cultuuraanbod voor de multiculturele
samenleving in Sint-Gillis?
Naar aanleiding van deze avond werden samen met de deelnemers de volgende conclusies
getrokken:
• Waar moet het cultuurbeleid in Sint-Gillis « van wakker liggen »?:
a) het grensoverschrijdend aspect van cultuur: over de gemeentegrenzen
(bovenlokaal werken) en over humane grenzen (interculturaliteit,
intergenerationele werking, verleggen van socio-economische grenzen)
b) de verbetering van de cultuurcommunicatie (innerlijke samenhang tussen
culturele actoren, zichtbaarheid van de acties)
c) de efficiëntie van de samenwerking tussen culturele actoren
• Wat verstaat u onder « CULTUUR »?
a) cultuur is de manier van leven eigen aan een bepaalde gemeenschap,
cultuur kies je zelf
b) cultuur is cement / sociaal gebonden
c) cultuur is constant in ontwikkeling
d) cultuur is de levensstijl, een heel ruim begrip
e) cultuur is overgedragen en overdragen
• Op welke manier kan Nederlandstalige cultuur bijdragen aan sociale samenhang in
Sint-Gillis?
a) Cultuur kan bijdragen aan sociale emancipatie via de taal
b) Er moeten bruggen geslaan worden tussen verschillende culturen en tussen
verschillende generaties
c) Een laagdrempelig aanbod voor kinderen, jongeren, volwassenen is
wenselijk zodat ze geprikkeld worden. (men moet toestappen naar mensen)
d) De openbare ruimte van de gemeente moet meer benut worden
32

• Wat is de rol van een Nederlandstalig cultuuraanbod voor de multiculturele
samenleving in Sint-Gillis?
a) Het ontwikkelen van multiculturele projecten: laagdrempelige acties die zich
op ontmoeting focussen
b) projecten ontwikkelen buiten de muren van een cultuurcentrum : park / plein /
straatfeesten
c) stimulatie van het gebruik van het Nederlands
d) participatie aan cultuur in een familiale betrokkenheid
e) breed publiek aantrekken
Timing: 9 mei 2007, 19 uur
5.2 Uitvoeringfase
De uitvoering van het cultuurbeleidsplan zal vanaf 2008 geschieden via een gezamenlijk
jaarlijks actieplan dat aan de gemeentelijke adviesraad cultuur voorgelegd zal worden voor
advies. De adviesraad cultuur, samengesteld uit een representatief panel van lokale
Nederlandstalige actoren, fungeert inderdaad als een centraal dynamisch platform voor het
plannen, het uitvoeren en de evaluatie van het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid
5.3 Evaluatiefase
Ook de evaluatie van het cultuurbeleidsplan en van zijn concretisering in de jaarlijkse
actieplannen zal via de adviesraad cultuur geschieden.
5.4 Communicatie van het beleidsplan aan de bevolking
Het plan wordt gepubliceerd in een bruikbaar formaat zodat de bevolking ervan kennis kan
nemen. Het beleidsplan wordt ook geplaatst op de website van de gemeente en van het
gemeenschapscentrum. Een communicatieactie wordt in gemeentelijke bladen gelanceerd
(Info Sint-Gillis, Fabriekslawaai, Info Culture).
33

Inhoudstafel
Voorwoord p.2
Inleiding p.4
Hoofdstuk 1: Situatieschets: Sterktezwakteanalyse van de culturele en
maatschappelijke situatie
1.1 Algemene kaart p.5
1.1.1 Geografie
1.1.2 Demografie & sociaal-economische context
1.2 Culturele kaart p.7
1.2.1 Nederlandstalige actoren
1.2.1.1 De dienst Nederlandstalige Aangelegenheden p.7
1.2.1.2 De Nederlandstalige gemeentelijke Bibliotheek p.8
1.2.1.3 Het gemeenschapscentrum De Pianofabriek p.9
1.2.1.4 Het verenigingsleven p.10
1.2.1.5 Het Nederlandstalig Onderwijs p.10
1.2.1.6 Het overlegorgaan: de adviesraad voor cultuur p.11
1.2.2 Relatie tot andere actoren
1.2.2.1 Le Service de la Culture p.11
1.2.2.2 Het “Centre Culturel Jacques Franck” p.12
1.2.2.3 La Bibliothèque communale francophone p.12
1.3 Schematisch SWOT-Analyse p.13
Hoofdstuk 2: Visie p.14
Hoofdstuk 3: Strategische doelstellingen en operationele doelstellingen
3.1 Samenwerking en complementariteit p.16
3.1.1 Lokaal: Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid wordt gezamenlijk gevoerd vanuit de
gemeentelijke Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden, het gemeenschapscentrum en de
gemeentelijke bibliotheek in samenwerking met andere lokale culturele actoren
3.1.2 Bovenlokaal: Het lokaal Nederlandstalig cultuurbeleid kijkt over het muurtje p.16
3.2 Culturele identiteit binnen de culturele diversiteit p.16
3.2.1 Samenwerking met andere culturele actoren p.17
3.2.2 Samenwerking met andere gemeenschappen p.17
3.3 Cultuurbeleid is Cultuurparticipatie p.17
3.4 Cultuurbeleid is Doelgroepenbeleid p.18
3.4.1 Kinderen, jongeren en jonge gezinnen
3.4.2 Senioren
3.4.3 De intergenerationele dimensie
3.4.4 Professionele- en amateurkunstenaars
3.4.5 Het verenigingsleven
34

3.5 De Nederlandse taal: van leertaal naar leeftaal p.19
3.6 Cultuurbeleid is communicatiebeleid p.19
3.6.1 Lokaal communicatiebeleid
3.6.2 Bovenlokaal communicatiebeleid
Hoofdstuk 4: ondersteuning van het culturele werk door de gemeente: instrumenten
en middelen
4.1 Beleidsinstrumenten p.20
4.2 Beleidsmiddelen p.26
4.2.1 Advisering p.26
4.2.2 Financiën p.26
4.2.2.1. Gemeentebegroting
4.2.2.2. Subsidies Vlaamse Gemeenschapscommissie
4.2.2.3. Budget van de sociaal–culturele werking van het gemeenschapscentrum voor
het jaar 2007
4.2.3 Personeel p.27
4.2.3.1 De Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden
4.2.3.2 Het gemeenschapscentrum
4.2.4 Infrastructuur p.28
Hoofdstuk 5: Beschrijving van het participatieproces p.29
5.1 Opmaak van het cultuurbeleidsplan p.29
5.1.1 Stakeholderskaart/belangengroepenkaart p.29
5.1.1.1 The Keyplayers: mee werken
5.1.1.2 Andere actoren : mee denken en mee weten
5.1.2 Concrete acties p.29
5.1.2.1 Begeleidingstraject p.29
5.1.2.2 Informatiecampagne p.30
5.1.2.3 Persoonlijke gesprekken met beroepskrachten en partners in cultuur p.30
5.1.2.4 Enquête p.31
5.1.2.5 Forum p.32
5.2 Uitvoeringfase p.33
5.3 Evaluatiefase p.33
5.4 Communicatie van het beleidsplan aan de bevolking p.33
Inhoudstafel p.35
35

Bijlagen
• De gemeenteraadsbeslissing houdende goedkeuring van het cultuurbeleidsplan
• De samenstelling van de adviesraad cultuur
• Het advies van de adviesraad cultuur over het cultuurbeleidsplan
• De samenstelling van de Raad van Bestuur van het gemeenschapscentrum
• Het advies van de Raad van Bestuur van het gemeenschapscentrum
• De samenstelling van het beheersorgaan van de bibliotheek
• Het advies van het beheersorgaan van de bibliotheek over het cultuurbeleidsplan
• De overeenkomst tussen gemeente en VGC
36

Bijlage 1: De gemeenteraadsbeslissing houdende goedkeuring van het cultuurbeleidsplan
Bijlage 2: de samenstelling van de Adviesraad Cultuur
De Adviesraad Cultuur is samengesteld uit volgende leden:
• 2 vertegenwoordigers van het culturele verenigingsleven van Sint-Gillis, leden van
de gemeenschapsraad van het gemeenschapscentrum De Pianofabriek en
gehuisvest in Sint-Gillis; in de persoon van Karin Vyncke en Phylma Everduin;
• De voorzitter en de centrumverantwoordelijke van het gemeenschapscentrum De
Pianofabriek, of hun vertegenwoordigers; in de persoon van Jean Engelen en
Geert Steendam;
• Het diensthoofd van de gemeentelijke Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden
of de vertegenwoordiger ervan; in de persoon van Marc Reniers;
• De minderhedenmedewerker en de interculturele medewerker van het centrum
De Pianofabriek; in de persoon van Trees Candaele en Paul Van den Berghe;
• De coördinator van de Kunstenwerkplaats gehuisvest in het
gemeenschapscentrum De Pianofabriek; in de persoon van Linda Suy;
• De hoofdbibliothecaris van de Nederlandstalige Gemeentelijke Bibliotheek of de
afgevaardigde ervan; in de persoon van Roland Demailly;
• De vertegenwoordigers van de Nederlandstalige scholen gehuisvest in Sint-Gillis,
of hun afgevaardigden; in de persoon van Bernadette Herremans en Anne-Marie
Mox;
• Een afgevaardigde van de gemeentelijke Dienst Cultuur; in de persoon van
Juliette Roussel;
• 3 deskundigen inzake cultuur, woonachtig in de gemeente; in de persoon van
Frans Claus, Jean-Claude Geerinck en Stijn Kuppens
Zetelen als waarnemers:
• De coördinator van het Nederlandstalig cultuurbeleid van de gemeente
• De Schepen van Nederlandstalige Aangelegenheden
De adviesraad cultuur is samengesteld zoals voorzien in artikel 56, 62 en 63 van het decreet
van 13 juli 2001 houdende het stimuleren van een integraal en kwalitatief lokaal cultuurbeleid
en zoals voorzien in het werkingsreglement voor de organisatie van het overleg en de
inspraak naar aanleiding van het decreet op het geïntegreerd cultuurbeleid. De nieuwe
samenstelling van de adviesraad en het werkingsreglement zijn goedgekeurd in een
gemeenteraadsbeslissing van 29 maart 2007.
37

Bijlage 3: Het advies van de adviesraad cultuur over het cultuurbeleidsplan
Bijlage 4: De samenstelling van de Raad van Bestuur van het Gemeenschapscentrum
Rechtbank van koophandel
Register der rechtspersonen vzw
Britse Tweede legerlaan 148
1190 Vorst
Ledenlijst algemene vergadering
vzw De Pianofabriek
fortstraat 35 1060 sint gillis
Ondernemingsnummer: 0449928758
Statuten Belgisch staatsblad: 6043/93 dd 15 april 1993
Laatste wijzigingen BS 23.03/2004 nr 449928758
Volgende ledenlijst werd goedgekeurd op de algemene vergadering van 24 november 2007
Naam en voornaam Adres Vereniging of coöptatie Functie
Jean Engelen Krakeelstraat 1/100 – 1000 Brussel Breinbrekers Voorzitter
Cathy Van Keymeulen Fernand Bernierstraat 29 1060 Sint-Gillis Wereldwerkgroep secretaris
Simon Hermans Selderijstraat 16 1060 Brussel gecoöpteerd lid
Geert Vandenabeeele Rogierlaan 86 1030 Brussel gecoöpteerd penningmeester
Nathalie Espeel Gustave Defnetstraat 36 1060 Sint-Gillis gecoöpteerd waarnemer
Willem Stevens Bordeauxstraat 32 1060 Sint-Gillis gecoöpteerd waarnemer
Mady Novalet Van Vooren Munthofstraat 118 1060 Sint-Gillis schepen Waarnemer
Geert Steendam E Bockstaellaan 72 1020 Brussel centrumverantwoordelijke Waarnemer
Yoris Vandenhoute Canadastraat 53 1190 VORST gecoöpteerd lid
Ilse Thyssen Rogierlaan 214 1030 Schaarbeek Vlaamse Gemeenschapscommissie waarnemer
Sergio Roberto Gratteri Parklaan 88 1060 Sint-Gillis gecoopteerd lid
Griet Dobbelaere Jourdanstraat 76 - 1060 Sint-Gillis Gezinsbond lid
Phylma Everduin Charleroise Steenweg 163 1060 Sint-Gillis gecoöpteerd lid
38

Bijlage 5: Het advies van de Raad van Bestuur van het gemeenschapscentrum
Het advies van de Raad van Bestuur van de Pianofabriek kan teruggevonden worden in het
verslag van de Raad van Bestuur van 10 september, onder punt 3.
Verslag Raad van bestuur vzw De Pianofabriek – maandag 10 september ‘07
Aanwezig: Jean Engelen, Nathalie Espeel, Ilse Thyssen, Geert Steendam, Cathy Van
Keymeulen, Simon Hermans, Yoris Vandenhoute, Stéphanie Bosmans, Sarah Verhees,
Kirsten Saenen (verslag)
Verontschuldigd: Willem Stevens, Geert Vandenabeele ?
Voorafgaande is er een gesprek met Eric Verrept, leidend ambtenaar van de VGC:
1. Voorstellingsronde
Sarah Verhees volgt Stéphanie Bosmans op als cultuurbeleidscoördinator voor de
gemeente Sint-Gillis. Sarah is ook verantwoordelijk voor de inhoudelijke coördinatie van
de Dienst Vlaamse Aangelegenheden, Marc Reniers voor de administratieve coördinatie.
Sarah was tot nu cultuurbeleidscoördinator in Elsene en woont zelf in Sint-Gillis.
sverhees@stgillis.irisnet.be.
2. Subsidiedossiers De Pianofabriek
Een aantal deelwerkingen van De Pianofabriek hebben de afgelopen maanden een
beslissing afgewacht over de volgende subsidieperiode.
De Kunstenwerkplaats is intussen zeker van de subsidies voor de periode 2008-2009.
De muziekwerking is echter nog niet zeker van projectsubsidies voor dit jaar. Voor
volgend jaar, wanneer deze werking niet alleen inhoudelijk, maar ook financieel onder de
Kunstenwerkplaats valt, zijn de middelen al wel verzekerd.
Voor de Minderhedenwerking, waar De Foyer het contract heeft verbroken en Trees
Candaele ontslagen is, is een subsidieaanvraag ingediend bij het Kabinet Grouwels in
Brussel. Er is nog geen definitieve beslissing, maar het dossier evolueert positief.
Grouwels zou vanaf volgend jaar de werking overnemen. Sowieso wordt Trees via een
ontslagprocedure uitbetaald tot december.
De opleiding licht- en geluidstechnieken heeft wijzigingen ondergaan. Er zijn
hervormingen doorgevoerd vanuit ESF/VDAB en intern is de opleiding dan ook
aangepast. In eerste instantie is de nieuwe werking echter niet weerhouden voor
subsidiëring vanaf september 2008. De overbrugging die we nu moeten maken voor de
basisopleiding, is wel weerhouden. De opleiding studiotechniek zal vermoedelijk niet
meer gesubsidieerd worden. Dat maakt dat er een tekort is van 15.000 euro. De optie om
een lening af te sluiten om de module te financieren, zal worden overwogen. Het is ook
mogelijk dat de opleiding nog wordt opgevist door de VDAB…afwachten dus.
3. Bespreking Lokaal cultuurbeleidsplan Sint-Gillis
Stéphanie Bosmans, cultuurbeleidscoordinator, licht de beleidsinstrumenten en
doelstellingen hierbij toe. De opmerkingen worden meegenomen; de aangepaste versie
wordt als bijlage bij het verslag gevoegd.
39

Timing bespreking en goedkeuring cultuurbeleidsplan:
- 27 september: adviesraad Cultuur
- 4 oktober: beheerraad bibliotheek
- midden oktober: College
- eind oktober: gemeenteraad
Opmerkingen, mededelingen:
- elk jaar moeten cultuurbeleidcoördinator, bib en gemeenschapscentrum een
gezamenlijk actieplan schrijven;
- culturele signalisatie in de gemeente = belangrijk aandachtspunt!
- Aanbod voor jongeren: op plaatsen in de gemeente die voor jongeren geschikt zijn.
Pianofabriek is geen plek om een jeugdhuis te herbergen, wel: cursusaanbod;
- Permanentie Huis van het Nederlands ook in De Pianofabriek?? In Elsene,
Anderlecht,.. is dat het geval.
- Ilse: Het psychotherapeutisch centrum Brussel Zuid heeft een geslaagd project rond
ouders en kinderen gedaan (doelstelling in CBP: intergenerationeel werken).
De Raad van Bestuur keurt het lokaal cultuurbeleidsplan Sint-Gillis goed mits
inachtneming van de gemaakte opmerkingen. De cultuurbeleidscoördinator past dit
aan in het cultuurbeleidsplan, alvorens deze door te sturen naar de beheerraad en de
adviesraad cultuur.
4. Interne werking De Pianofabriek
Louisa heeft ontslag genomen als conciërge. Hoewel ze het graag deed, had ze deze
opdracht toch onderschat. We moeten iemand zoeken vanaf januari 2008. Cathy, Jean en
Geert plannen nog een gesprek met Louisa.
Data
-18 september om 20u: info-avond over de audit, voor vrijwilligers-beheerders, in de
Markten
-19 september om 20u: debat over mobiliteit en leefbaarheid in Sint-Gillis, in De
Pianofabriek (ikhv Week van Vervoering)
-22 september vanaf 14u: seizoensopener De Pianofabriek met als afsluiter om 19u
charangoconcert
40

Bijlage 6: De samenstelling van het beheersorgaan van de bibliotheek
Het beheersorgaan van de Nederlandstalige gemeentelijke Bibliotheek dat een adviserende
bevoegdheid heeft ten aanzien van de gemeentelijke overheid voor alle aspecten van het
bibliotheekwerk en in het bijzonder voor het bibliotheekbeleidsplan in uitvoering van artikel 9
van het Besluit van de Vlaamse Regering van 11 januari 2002, is als volgt samengesteld.
1. een vertegenwoordiger van het Nederlandstalig gemeenschapsonderwijs aanwezig
op het grondgebied van Sint-Gillis; in de persoon van Bernadette Herremans;
2. een vertegenwoordiger van het Nederlandstalig Vrij Onderwijs aanwezig op het
grondgebied van Sint-Gillis; in de persoon van Anne-Marie Mox;
3. het diensthoofd van de Dienst Nederlandstalige Aangelegenheden van de gemeente
Sint-Gillis; in de persoon van Marc Reniers;
4. de cultuurbeleidscoördinator van de gemeente Sint-Gillis; in de persoon van Sarah
Verhees;
5. een vertegenwoordiger van de Dienst Cultuur van de gemeente Sint-Gillis; in de
persoon van Cathérine Lehon, bibliothecaresse;
6. een vertegenwoordiger van het gemeenschapscentrum De Pianofabriek; in de
persoon van Jean Engelen;
7. drie vertegenwoordigers van de gebruikers van de bibliotheek; in de persoon van
Simon Hermans, Sofie Temmerman en Liliane Decommere
8. een vertegenwoordiger van het Willemsfonds, Davidsfonds of Vermeylenfonds; in de
persoon van Jean-Claude Geerinck;
9. een vertegenwoordiger van de vrouwenwerking van De Pianofabriek; in de persoon
van Malika El M’rihi;
De bibliothecaris is waarnemer in het beheersorgaan, alsook:
1. de schepen van Nederlandstalige Aangelegenheden van de gemeente Sint-Gillis; in
de persoon van Mady Novalet-Van Vooren
2. de gemeenteraadsleden van Nederlandse taalaanhorigheid; in de personen van
Willem Stevens en Nathalie Espeel;
Het secretariaat van dit beheersorgaan wordt waargenomen door de gemeentelijke
bibliothecaris.
De Raad van Beheer van de Nederlandstalige Gemeentelijke Openbare Bibliotheek is
samengesteld volgens formule 9C overeenkomstig de bepalingen van het cultuurpactdecreet
van 28.01.1974 - art.9; en de bepalingen van het decreet betreffende het lokaal
cultuurbeleid van 13 juli 2001 – art. 10, §1,7. Het huishoudelijk reglement van de
beheerraad werd goedgekeurd in de gemeenteraadsbeslissing van 27 september 2007.
41

Bijlage 7: Het advies van het beheersorgaan van de bibliotheek over het cultuurbeleidsplan
Bijlage 8: De overeenkomst tussen gemeente en VGC
42