Urologie/Plastische Heelkunde - AZ Sint-Jan Brugge

Voorstelling
VE120 – Urologie/Plastische Heelkunde
Versiedatum: 08/08/2011

1 VERWELKOMING
2/10
Het ganse team van verpleegeenheid 120 heet je van harte welkom. We wensen jou een
duurzame en leerrijke stageperiode. Ook wij zullen ons inzetten om dit te helpen realiseren. De
bedoeling van deze introductie is een algemeen beeld te geven van onze verpleegafdeling, zodat jij
je persoonlijke doelstellingen kan formuleren en proberen te realiseren.
2 BESCHRIJVING VAN DE AFDELING
2.1 ALGEMENE GEGEVENS
VE 120 is een chirurgische afdeling, gelegen op het 12de verdiep van ons ziekenhuis en omvat
voornamelijk volgende specialiteiten:
urologie
plastische heelkunde (reconstructieve en esthetische chirurgie)
Andere, vooral dan heelkundige, specialiteiten kunnen ook voorkomen.
Onze waarnemend hoofdverpleegkundige is Mevr.Sophie Vermeulen.
De volledige equipe is als volgt samengesteld:
gegradueerde en gebrevetteerde verpleegkundigen
hulpverpleegkundigen (=zorgkundigen)
logistieke assistenten
prostaatverpleegkundige: Dhr. Luc De Laere / Dhr. Thijs Develter
referentieverpleegkundige decubitus:
referentieverpleegkundige geriatrische zorg:
referentieverpleegkundigen MZG (=het scoren van de minimale ziekenhuisgegevens):
referentieverpleegkundige pijn en palliatieve zorg:
referentieverpleegkundige wondzorg:
referentieverpleegkundige ziekenhuishygiëne:
incontinentieverpleegkundigen:
2.2 GENEESHEREN VERBONDEN AAN DE AFDELING
2.2.1 UROLOGIE
geneesheer-diensthoofd:
o Dr. Peter Van Oyen
geneesheer-specialist:
o Dr. Jozef Ampe
o Dr. Hugo Denys
o Dr. Christophe Ghysel
1 of meerdere GSO’s urologie (i.e. Geneesheer Specialist in Opleiding, of
assistent)
stagiairs geneeskunde
2.2.2 PLASTISCHE, RECONSTRUCTIEVE EN ESTHETISCHE CHIRURGIE
geneesheer-diensthoofd:
o Dr. Marc Depoorter
geneesheer-specialist:
o Dr. De Frene Bob
GSO plastische heelkunde
Versiedatum: 08/08/2011

2.3 DIENSTEN WAARMEE WORDT SAMENGEWERKT
kinesitherapeuten in het algemeen
bekkenbodemkinesisten voor bekkenbodemreëducatie
referentieverpleegkundigen PZA, OGZ, ..PZA = palliatieve zorg adviesteam; OGZ =
Ondersteuningsteam geriatrische zorg
medisch-maatschappelijk werkers
diverse poliklinieken (waaronder radiologie, cardiologie, pneumologie, gastro-enterologie,
oncologie, nefrologie)
2.4 DAGINDELING VAN DE VE
2.4.1 VERPLEEGMETHODES
1.Taakverpleging voor: T° en RR-opname, medicatiedistributie, bloedafnames en
glycemiecontroles.
2.Groepsverpleging: Verpleegkundigen en studenten worden ’s morgens en ’s namiddags verdeeld
en ingedeeld in 2-3 groepen; m.a.w.
in de vroegdienst werken we meestal met 2-3 groepen, afhankelijk van het aantal
verpleegkundigen op dienst (voor-midden-achter).
In de laatdienst zijn we in de week met 3 verpleegkundigen en in het weekend met 2
verpleegkundigen.
Er zijn meestal ten minste 5 verpleegkundigen aanwezig: één iemand met een administratieve taak
en de rest voor groepsverpleging.
Onze hulpverpleegkundigen en/of logistiek assistente zorgen voor de maaltijden, keuken,
waterbedeling en diverse boodschappen, zoals postbedeling en apotheekbezoek.
Elke groep verpleegkundigen en studenten is samen verantwoordelijk voor de totaalzorg van een
groep patiënten die hen toegewezen zijn.
De begeleiding van een student met een mentor of docent van zijn/haar school wordt in de groep
afgesproken en in de werkverdeling opgenomen.
Aan iedereen wordt gevraagd zeer goed het patiëntendossier te lezen. Na de verzorging dient het
verpleegkundig dossier zo goed mogelijk ingevuld te worden en afgetekend te worden met de
initialen van je naam. Zijn er andere zaken die je opmerkt tijdens de verzorging en die je niet kunt
vermelden in het dossier, meldt dit aan de verpleegkundige met wie je samenwerkt, hij/zij zal dit
dan noteren in het CPD (= het elektronisch Centraal Patiënten Dossier).
2.4.2 DAGINDELING
Onze afdeling werkt momenteel enkel met vroeg- en laatdiensten,vroeg- met nachtdienst en enkel
nachtdiensten.
De vroegdienst is van 6u30-13u, laatdienst van 12u30-21u00, vroeg- met nachtdienst is van 6u30 -
12u30 en van 20u45-6u45, nachtdienst is van 20u45-6u45.
Als student moet je normaal 8uur per dag presteren, tenzij anders vermeld door de school. De
soorten diensten die je krijgt, variëren volgens je graad van opleiding:
3/10
1 ste jaar verpleegkunde: enkel dagdiensten, van 8u-18u, of van 8u-17u naargelang het
aantal studenten op de afdeling.
Versiedatum: 08/08/2011

2 de jaar verpleegkunde: dagdiensten + eventueel vroeg- en laatdiensten.
3 de jaar verpleegkunde: vroeg- en laatdiensten, nacht, dagdienst, weekenddienst.
4/10
06.00 uur: aanvang vroegdienst, overdracht van de nachtdienst aan de vroegdiensten,
naargelang het aantal groepen, 2-3 verpleegkundigen doen de geneesmiddelendistributie
en de 2-3 andere verpleegkundigen doen de T° en de RR- controle.
patiënten die om 7u30 in het operatiekwartier moeten zijn eerst klaarmaken!
nog eventuele bloedafnames, indien de GSO vroeg op de afdeling is, gaat één van de
vroegdiensten mee om te toeren.
07.30 uur – 08.00 uur: de hoofdverpleegkundige of verantwoordelijke begint aan
zijn/haar dagtaak. opname van nieuwe patiënten, de vroegdienst maakt dan deze nieuwe
patiënten klaar die naar het OP moeten (bloed afnemen, operatiehemdje + eventuele TEDkousen
aanmeten en aantrekken, nazicht bed en patiënt), uitdelen van de medicatie door
de vroegdiensten, glycemiecontrole bij diabetici, zaalronde met de artsen.
08.00 uur: aanvang stage van studenten (basisjaren), tenzij anders vermeld van de
school, de student stelt zich voor aan de verpleegkundigen, de student krijgt een
rondleiding van de mentor/(hoofd)verpleegkundige, indien op dat moment te druk, volgt de
rondleiding later, ontbijt: de studenten helpen zoveel mogelijk mee met het op- en
afdienen van de maaltijden, de student wordt aan een mentor/verpleegkundige
toegewezen en neemt het, verpleegkundig dossier door, vooraleer aan de individuele zorg
te beginnen.
08.15 uur – 08.30 uur: kleine ontbijtpauze voor de vroegdiensten.
08.30 uur – 08.45 uur: overdracht van één van de vroegdiensten aan de
hoofdverpleegkundige.
08.30 uur -11.30 uur: afwerking totaalzorg van alle patiënten, nadien wordt
het,verpleegkundig dossier ingevuld, eventuele toevoegingen aan het CPD.
11.30 uur: indien mogelijk helpen de studenten mee om het eten op te dienen.
11.45 uur – 12.00 uur: indien mogelijk (afhankelijk van de zorg), koffiepauze.
12.00 uur:de vroegdienst deelt de medicatie uit aan de patiënten, glycemiecontrole bij
diabetici.
einde stage voor de studenten met dagdienst
12.15 uur: afdienen middagmaal door de logistieke assistente en de verpleegkundigen.
12.30 uur:aanvang laatdienst, overdracht van de vroegdiensten aan de
laatdiensten,samen met de hoofdverpleegkundige/verantwoordelijke.
13.00 uur:einde vroegdiensten, begin stage van de student (afhankelijk van het aantal
studenten op de afdeling), parametercontrole (T° en RR) bij de patiënten.
13.00 uur -14.00 uur:middagrust voor de patiënten.
14.00 uur: begin stage van de student (afhankelijk van het aantal studenten op de
afdeling), koffiebedeling door de logistieke hulp met eventuele hulp van de studenten +
afruimen, klaarzetten van de medicatie door de laatdiensten voor 17u-18u-20u-21u-24u
15.00 uur: koffiepauze (indien mogelijk).
15.15 uur: afhalen van de patiënten in de recovery (= ontwaakruimte) + installatie van
de patiënt(e) in zijn/haar kamer, de patiënt dient om het uur gecontroleerd te worden.
Opgelet: dit kan op ieder moment van de dag gebeuren, dit is geen vast uur!
16.00 uur: eventuele ontslagen/opnames van de patiënten, kamer en bed in orde
brengen (afwassen, ontsmetten, opmaken,…) voor de volgende, patiënt – ga zeker na dat
toilet, kastjes en nachttafeltje ook ontruimd en gereinigd werden, een nieuwe patiënt
installeren in de kamer en eventueel voorbereiden op de ingreep voor de dag nadien (bloed
afnemen, toedienen van lavement(en), operatiehemdje klaarleggen, eventuele TED -
kousen aanmeten, onrusthekkens + infuusstaander op het bed aanbrengen,…).
Versiedatum: 08/08/2011

5/10
Opgelet: dit kan op ieder moment van de dag gebeuren,dit is geen vast uur!
16.30 uur – 17.00 uur: namiddagverzorging, eventuele wondverzorgingen die 2-3 maal
per dag moeten gebeuren, toedienen anticoagulantia (Fraxiparine®, Clexane®,…).
17.00 uur: opdienen avondmaal door de logistiek assistente, einde stage van de student
(afhankelijk van het aantal studenten op de afdeling), einde dagdienst van de
hoofdverpleegkundige/verantwoordelijke (kan soms wel later zijn), uitdelen van de
medicatie door de laatdienst, glycemiecontrole bij diabetici.
17.20 uur: afdienen van het avondmaal.
17.30 uur: einde dienst van de logistiek assistente (= de hoteldienst).
18.00 uur: de rest van de medicatie wordt verstrekt, voornamelijk intraveneuze medicatie,
einde stage van de student (afhankelijk van het aantal studenten op de afdeling).
18.30 uur -19.00 uur: indien mogelijk pauze voor de laatdiensten.
19.00 uur -19.30 uur: begin laatste toezicht/ronde, toedienen van medicatie, ledigen van
de collecteerzakken (vooral urinecollecties), glycemiecontrole bij diabetici, T°-controle.
20.30 uur: alles opruimen, zoals vuilnis- en linnenzakken wegdoen, briefing uitprinten
voor de nachtdienst.
20.45 uur: aanvang nachtdienst, overdracht van de laatdiensten aan de nachtdienst.
21.00 uur: einde laatdienst.
3 VERWACHTINGEN VANUIT DE VE NAAR DE STUDENT
gemotiveerd is om naar onze verpleegafdeling te komen.
de introductiebundel vooraf grondig gelezen heeft om zicht te krijgen op de problematiek
van de patiënten (een kopie maken van deze bundel mag).
de verpleegkundige procedures i.v.m. deze specialiteit grondig ingestudeerd/bekeken
heeft voor de aanvang van de stage.
persoonlijke leerdoelen noteert op de begeleidingsfiche en bespreekt met de
mentoren/verpleegkundigen bij aanvang van de stage.
initiatief neemt om de aanwezige leermomenten te benutten en indien nodig concrete
afspraken maakt met de verantwoordelijken.
eerlijk zegt wat hij/zij wel of niet gezien heeft op school van bv. wondverzorgingen,
bloedafnames, plaatsen van intraveneuze katheters, … .
verantwoordelijkheid opneemt voor zijn/haar eigen leerproces.
na een zorgverlening onder begeleiding, zijn/haar begeleidingsfiche aanbiedt aan een
mentor/verpleegkundige, om hierover feedback te krijgen.
stipt is bij de uitvoering van verpleegkundige interventies en nazorg.
indien onduidelijke opdrachten gegeven worden, meer informatie inwint.
bij eventuele fouten of vergissingen, zijn/haar verantwoordelijkheid opneemt en er
eerlijk voor uitkomt en deze bespreekt met de verantwoordelijken.
zich probeert te integreren in het team met aandacht en respect voor de cultuur van de
verpleegeenheid.
Versiedatum: 08/08/2011

een tactvolle en voorname manier van omgaan heeft met patiënten en alle
personeelsleden, dus m.a.w. niet te familiair zijn; komt niet altijd positief over..
spontane medewerking biedt en initiatief neemt voor neventaken, zoals het gebruikte
materiaal afwassen in de natte cel, utility opruimen, … .
beleefd blijft bij onduidelijkheid/onenigheid.
6/10
4 BESPREKING VAN DE HEELKUNDIGE INGREPEN OP
ONZE AFDELING
Hier volgt een kort overzicht met uitleg over de verschillende ingrepen, problemen. Voor meer
informatie betreffende pré - operatieve onderzoeken, hoe en wat na de operatie (post - operatief),
zie onze andere bundels op de afdeling of vraag meer uitleg aan je mentor/
(hoofd)verpleegkundige.
4.1 UROLOGISCHE INGREPEN/PROBLEMEN
basket: verwijderen van een distaal uretersteentje met
opvangnetje (basket) via cystoscopische weg. De Basketkatheter
wordt als een dunne ureterkatheter voorbij het
distale uretersteentje opgeschoven; éénmaal voorbij het
steentje opent men het mandje en trekt men voorzichtig
de katheter terug waarbij het steentje in het opvangnetje
valt en zo met de katheter mee naar buiten getrokken
wordt.
brachytherapie: letterlijk vertaald betekent het:
therapie van dichtbij.
Brachytherapie is een onderdeel van de
radiotherapie waarbij de stralingsbron zo dicht
mogelijk bij de kankercellen gebracht wordt om op
die manier de celgroei te stoppen. Het is een zeer
precieze techniek die er voor zorgt dat er zo weinig
mogelijk gezonde cellen beschadigd worden.
brickerderivatie: het aanleggen van een urostoma d.m.v. een afgezonderd stuk dunne
darm van een 15-tal centimeter met aan het ene uiteinde de inplanting van beide ureters
(= urineleiders), terwijl het andere uiteinde aan de huid wordt gezet als urostoma (i.e.
ileo-cutaneostomie).
DVP: DaVinci Prostatectomie: met behulp van de
roboticatechnologie wordt de prostaat
weggenomen, samen met het omliggende
weefsel, het stuk plasbuis of urethra dat doorheen
Versiedatum: 08/08/2011

7/10
de prostaat loopt, een deel van de blaasuitgang, een gedeelte van de zaadleiders en de
beide zaadblaasjes achter de prostaat.Vervolgens wordt een nieuwe verbinding gemaakt
tussen de blaas en het overgebleven gedeelte van de plasbuis. Bij de ingreep worden ook
de zaadleiders afgesloten.
epididymitis: ontsteking van de bijbal of epididymis.
ESWL: Extra-corporal Shock Wave Lithription: uitwendige
niersteenverbrijzeling d.m.v. geluidsgolven (zie brochure op dienst of
internet).
J-stent of dubbel J-stent: een J-stent is een inwendig buisje dat
geplaatst wordt in het lumen van een ureter (= urineleider) tussen
nierbekken (= pyelum) en blaas.
Dubbel J-stent staat voor de dubbele krul: een omkrulling van de buis in
het nierbekken en een tweede omkrulling in de blaas moeten de stent
ter plaatse houden. De stent wordt endoscopisch geplaatst via de
urethra en de blaas.
liesbreuk (=hernia inguinalis): de breuk stulpt boven de liesband naar buiten uit.
nefrectomie: is de wegname van een nier, vaak o.w.v. neoplasie.
nefrostomiesonde: is een percutane katheter voor drainage van het linkse of rechtse
pyelo-calicieel stelsel.
nierkoliek: een plotse aanval van pijn in de homolaterale flank door distentie van het
glad spierweefsel in de holle organen (hier in de urinewegen). De pijn strekt zich soms uit
tot in de liesstreek, bewegingsdrang en misselijkheid met braken komt veelvuldig voor.
orchitis: ontsteking van de teelbal met koorts en pijnlijke en soms erg gezwollen rood
hemiscrotum (links of rechts).
otis: het insnijden van een urethravernauwing. Otis is in feite de naam van het gebruikte
instrument.
penisprothese: wordt geplaatst bij erectiele disfunctie.
prostatitis: ontsteking van de prostaat met koorts en
pijnlijke micties (= urinelozingen), ook wel symptomen als
algurie, dysurie, frequency, urge, LUTS, … (Lower Urinary
Tract Symptoms).
pyelonefritis: infectie van de nieren, kelken en de hogere
urinewegen.
Versiedatum: 08/08/2011

8/10
sackse: insnijden van een strictuur t.h.v.de urethra (urineafvoer blaas-naar buiten) bij de
man. De insnijding gebeurt endoscopisch.
sfincterprothese: wordt geplaatst voor het herstellen/vervangen van de urinaire
sluitspier
tortio testis: urologische urgentie. Gevaar van ischemische necrose van de aangetaste
testis.
TRP: Totale radicale prostatectomie: een volledige wegname van de prostaat, de
zaadblaasjes, en eventueel omliggende lymfeklieren noodzakelijk voor het verwijderen van
een kwaadaardige tumor.
TURB: Transurethrale resectie van de blaas
Heeft 2 doelstellingen: 1. diagnostisch: nemen van een biopsie
2. therapeutisch: verwijderen van blaastumoren
TURP: Transurethrale resectie van de prostaat: het benigne hypertrofisch deel van de
prostaat, dat zich anatomisch rond de urethra (= urinebuis) bevindt, via de urethra
endoscopisch reseceren om zo de obstructie op te heffen.
TVP: Transvesicale prostatectomie: aanleiding tot deze ingreep is ook een goedaardige
prostaathypertrofie (= prostaatvergroting), waardoor obstructie van de urethra, met de
erbij gepaard gaande verwikkelingen, zoals mictieproblemen, urine-infecties (= LUTS),
blaas-en nierbeschadiging.
De prostaatklier wordt uit het prostaatkapsel gepeld (= enucleatie) via een blaasincisie.
ureterplastie: reïmplantie (=herinplanteren) van de ureter (= urineleider)
vervangblaasingreep: construeren van een nieuw urinereservoir (= neoblaas of pouch)
met structuren van het spijsverteringsstelsel (dikke of dunne darm of eventueel maag), na
radicale cystoprostatectomie (= wegname van de blaas, de prostaat, zaadblaasjes, evt.
lymfeklieren) bij de man.
4.2 PLASTISCHE HEELKUNDE
Zie onze aparte infomap ‘Plastische/reconstructieve en esthetische chirurgie’, opgemaakt door onze
vorige hoofdverpleegkundige Dhr. Benjamin Deblauwe, of vraag uitleg aan je mentor of
(hoofd)verpleegkundige!
4.3 AANBOD LEERSITUATIES
4.3.1 VERPLEEGTECHNISCH
hygiënische zorgen, zoals bedbad, hulp aan lavabo met telkens preventie op flebitis,
trombose, embolie en decubitus (zoals de TED -kousen,…).
hef- en tiltechnieken
diverse wondzorg:
o reinigen en ontsmetten van chirurgische en
chronische wonden
o wondzorg met wiek
Versiedatum: 08/08/2011

o
o
o
o
o
o
o
wondzorg met wondspoelingen al dan niet gecombineerd met wiek
inkorten of verwijderen van drains
verwijderen van easyflows (=slappe penrosedrain)
verwijderen van hechtingsmateriaal
vacuumtherapie
air fluidized of zandbedtherapie
wondzorg met zalven/tulles (bv. Jelonet®,…)
9/10
bloedafnames
plaatsen van intraveneuze katheters al dan niet gecombineerd met een bloedafname
inspuitingen: intra-musculair, subcutaan, intra-veneus (enkel 3 de jaar verpleegkunde
en onder begeleiding)!
zorgen aan het urinair stelsel:
o plaatsen/verwijderen van een verblijfskatheter.
o collecteerzakken ledigen, debieten noteren en blaasspoelingen vervangen.
o urine observeren op kleur, geur, concentratie, …
o staalafname, zowel steriel als niet steriel en al dan niet aanprikkend via de
verblijfskatheter.
o residubepaling.
o zorgen aan een patiënt met een verblijfskatheter.
o ..
het toedienen van een lavement pré-operatief (Fleet®,flessen
Moviprep®,Kleanprep®, …).
observatie en bediening van een PCEA/PCIA-pomp, spuitpomp, IVAC-pomp.
zorgen aan een patiënt met een maagsonde.
parametercontrole (temperatuur, bloeddruk, zuurstofsaturatie, …).
glycemiecontrole
4.3.2 PSYCHOSOCIAAL
als student leer je omgaan met de specifieke noden en problemen van de patiënt.
je krijgt de kans om inzicht te krijgen in de belevingswereld van de patiënt en diens
directe omgeving.
je leert omgaan met de individuele behoeften van de patiënten en kan op de gepaste
manier informatie verstrekken.
4.3.3 ADMINISTRATIEF:
als student leer je op de juiste manier rapporteren in het verpleegkundig dossier en alle gegevens
van de patiënt correct te gebruiken.
Heb je nog vragen of zit je met een probleem, aarzel dan niet om naar
ons te komen!
Versiedatum: 08/08/2011

10/10
Onze hoofdverpleegkundige, mentoren, het
ganse team wensen jou een aangename,
boeiende en leerrijke stageperiode!!!
Versiedatum: 08/08/2011