artikelen - Nederlandse Vereniging voor Radiologie

MEDEDELINGEN
UITSPRAAK RECHTBANK ’S-GRAVENHAGE INZAKE LEEFTIJDSONDERZOEK
Claviculamethode
geloofwaardig geacht
Kan met behulp van een röntgenfoto van
de clavicula bepaald worden of iemand
volwassen is of niet? De rechter vindt dat
dit mogelijk is.
Waarom gaat het in deze casus? De eiser,
een jongeman van Guinese afkomst,
vroeg in 1999 asiel aan in Nederland en
stelde op dat moment 16 jaar te zijn. Hij kon dit niet met
reis- of identiteitsdocumenten aantonen. Uit leeftijdsonderzoek
is gebleken dat hij meerderjarig zou zijn. De
Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) zag geen reëel
risico voor hem bij terugkeer naar Guinee en wees de
asielaanvraag in februari 2002 af.
De betrokken jongeman ging in beroep bij de
Vreemdelingenkamer van de Rechtbank te ‘s-
Gravenhage, nevenzittingsplaats Arnhem, waarbij een
van zijn standpunten was dat het leeftijdsonderzoek
onbetrouwbaar is. De rechter betrok bij zijn beoordeling
o.a. stukken van de Stichting Medisch Advies Kollektief,
een stuk van een kinderradioloog, een stuk van een
antropoloog en brieven van de Nationale Ombudsman en
Vluchtelingenwerk. In maart 2003 benoemde de rechtbank
een deskundige, hoogleraar in de radiologie.
De rechtbank merkte het leeftijdsonderzoek aan als een
deskundigenadvies aan de minister (i.c. de IND). Zo’n
advies dient onpartijdig, objectief en inzichtelijk te zijn
onder aanduiding van – voor zover mogelijk – de bronnen
waaraan het is ontleend. De minister mag in dat
geval van de juistheid van het advies uitgaan, tenzij er
concrete aanknopingspunten bestaan voor twijfel aan de
juistheid of volledigheid ervan.
Het advies (leeftijdsonderzoek) gaat ervan uit dat
de betreffende persoon ten minste 20 jaar oud is indien
de epifysairschijf van de clavicula gesloten is. De rechtbank
zag geen grond om hieraan te twijfelen. De eiser
(de betreffende jongeman) vroeg zich af of dit voor alle
minderjarige vreemdelingen geldt, omdat niet duidelijk
is of vroege rijping beïnvloed kan zijn door ras en andere
factoren in het land van herkomst. De deskundige
stelde in zijn verslag: “De leeftijd waarop de groeischijf
in ieder geval is gesloten, wordt in de literatuur gesteld
op 20 jaar. Deze literatuur omvat onderzoek van verschillende
bevolkingsgroepen. De overeenkomsten van
de verschillende studies bij diverse bevolkingsgroepen
maken aannemelijk dat niet onderzochte bevolkingsgroepen
zeer waarschijnlijk eenzelfde patroon zullen
geven”. Verder schrijft hij: “Algemeen kan worden
gesteld dat ziekten en/of ondervoeding leiden tot een
latere sluiting van de groeischijf. De kalenderleeftijd zal
in dat geval hoger zijn dan de skeletleeftijd”.
Vervolgens moet de vraag beantwoord worden of
met conventioneel röntgenonderzoek voldoende
betrouwbaar is vast te stellen of het sleutelbeen volledig
is uitgerijpt. De gang van zaken is als volgt: er worden
röntgenfoto’s gemaakt van hand/pols en van de
clavicula. Deze foto’s worden beoordeeld door twee
onafhankelijk opererende radiologen. Deze resultaten
worden door de antropoloog betrokken in zijn leeftijdsbepaling,
en de conclusie gaat naar de IND. Bij de
beoordeling worden vier fasen onderscheiden. Bij fase 1
is het uiteinde van het sleutelbeen hol met scherpe randen
en bij fase 4 is het glad en rond. Kan met de conventionele
methode de uitrijping van het sleutelbeen
worden vastgesteld? De rechtbank stelde dat de beoordeling
plaatsvindt aan de hand van verschillende factoren.
Ook de deskundige stelde dat de beoordeling van
de sleutelbeenopnamen mogelijk is, mede omdat slechts
beoordeeld hoeft te worden of de groeischijf is verbeend
c.q. volledig uitgerijpt. De rechtbank concludeerde dat
er onvoldoende aanknopingspunten zijn om tot de conclusie
te komen dat de door de IND gehanteerde claviculamethode
met behulp van conventionele röntgenfoto’s
onvoldoende betrouwbaar is. Verder voerde de
rechtbank aan dat de betreffende jongeman geen
gebruik heeft gemaakt van de mogelijkheid om contraexpertise
aan te vragen.
De partijen hebben de mogelijkheid om tegen deze
uitspraak binnen vier weken hoger beroep in te stellen
bij de Raad van State, Afdeling bestuursrechtspraak.
Dr. R. van Dijk Azn
Uitspraak Rechtbank ’s-Gravenhage, zittingsplaats
Arnhem, 02/14855, 10 oktober 2003; zie voor de volledige
uitspraak www.rechtspraak.nl
UITSPRAAK RAAD VAN STATE INZAKE LEEFTIJDSONDERZOEK
Uitvoering van de methode
voldoet niet aan de eisen
De rechter vindt dat het leeftijdsonderzoek
geen rol mag spelen bij de beslissing
of een asielvergunning wordt afgegeven.
De reden hiervoor is dat het leeftijdsonderzoek
niet voldoet aan de eisen die de
overheid aan zo’n onderzoek moet stellen,
voornamelijk omdat de namen van de
radiologen niet bekend zijn.
Het gaat hier om het hoger beroep van
een asielzoekster. Op 15 mei 2003 heeft
de minister een aanvraag van de verzoeker
(asielzoekster) om haar een verblijfsvergunning
asiel voor bepaalde tijd te verlenen, afgewezen.
De asielzoekster ging in beroep bij de rechtbank ’s-
Uitgave van de Nederlandse Vereniging voor Radiologie MemoRad Jaargang 8 • Nummer 4 • 2003 39