Mestvergisting op boerderijniveau - Mestverwerken

Mestvergisting op boerderijniveau
!
"
%& '(()
#$

Mestvergisting op boerderijniveau
*$
,$
*$
,$
0$
"$
+*
-#.&/+
&0!
-#102
-#3032
-4&,2
-1134
-0&
4
51-6 7
-#&
51+8/-7
-#!!
5 4*7
--.!
5!48 4 7
-132
512 7
-#3&/
5 2+7
%& '(()

9 9
Voorwoord
"6
& &0! +*
"-6 +5-+7+*6
:"
-6 6
" -6
" " ;
& 6 " "
;"
;
-6 &0!-
;6 &0! "
33/,12
0! 3-6 "
" ; " "
;
- ""
" + -6
6 ";;
" " " ;
; ; ""
; < '(() "
; 6 ;
&0! ; " "
"
; &0! 6 ; "
""4 51-7&5/-72
512 7.!5473 52+7 6"
=& '(()
&0!
0 $
-33
-/
-,
-12
0!
-3
> $
-42
-14
-0
9 9 ###

9 9
Inhoudsopgave
VOORWOORD ...................................................................................................................................III
SAMENVATTING .............................................................................................................................VII
1 INLEIDING....................................................................................................................................1
1.1 DOELSTELLING.............................................................................................................................1
1.2 LEESWIJZER..................................................................................................................................1
2 AFBAKENING MESTVERGISTING OP BOERDERIJNIVEAU...........................................3
2.1 STROOMSCHEMA AFBAKENING MESTVERGISTING OP BOERDERIJNIVEAU......................................3
2.2 TOELICHTING STROOMSCHEMA BOERDERIJNIVEAU ......................................................................4
3 TECHNOLOGIE / TECHNIEK...................................................................................................7
3.1 TECHNOLOGISCHE ASPECTEN MESTVERGISTING...........................................................................7
3.1.1 Principe mestvergisting...........................................................................................................7
3.1.2 Biochemische achtergrond....................................................................................................10
3.1.3 Ontzwaveling biogas .............................................................................................................12
3.1.4 Digestaat ...............................................................................................................................13
3.2 TECHNISCHE ASPECTEN MESTVERGISTING..................................................................................13
3.2.1 Type vergistingsinstallaties ...................................................................................................13
3.2.2 Benutting van biogas.............................................................................................................16
3.2.3 Mestverwerkingstechnieken...................................................................................................18
3.2.4 Arbeid....................................................................................................................................20
3.2.5 Processchema mestvergisting op boerderijniveau ................................................................21
3.3 AANZET MODULE TECHNIEK / TECHNOLOGIE..............................................................................22
3.3.1 Stroomschema techniek/technologie .....................................................................................22
3.3.2 Toelichting stroomschema techniek / technologie.................................................................23
3.4 BIOGASBENUTTING.....................................................................................................................31
3.4.1 Stroomschema biogasbenutting.............................................................................................31
3.4.2 Toelichting stroomschema biogasbenutting..........................................................................32
3.5 DOCUMENTATIE TECHNIEK/TECHNOLOGIE ................................................................................34
4 RUIMTELIJKE ORDENING.....................................................................................................35
4.1 STROOMSCHEMA WET RUIMTELIJKE ORDENING .........................................................................35
4.2 TOELICHTING WET RUIMTELIJKE ORDENING ..............................................................................36
4.2.1 Algemene beleidsregels.........................................................................................................36
4.2.2 Ruimtelijk beleid mestvergisting op boerderijniveau ............................................................36
4.2.3 Beschikbare ruimte binnen het bouwblok..............................................................................37
4.2.4 Het bestemmingsplan ............................................................................................................37
4.2.5 Het herzien van een bestemmingsplan in het kort .................................................................39
4.3 BOUWVERGUNNING....................................................................................................................39
4.3.1 Hoofdlijnen bouwvergunning................................................................................................39
4.3.2 De bouwvergunningprocedure..............................................................................................40
4.3.3 Publicatie bouwaanvraag .....................................................................................................41
4.3.4 Voorschriften bouwvergunning .............................................................................................42
4.3.5 Intrekken bouwvergunning....................................................................................................42
4.3.6 Rechtsbescherming................................................................................................................42
4.3.7 Openbaar register .................................................................................................................42
4.4 COÖRDINATIE BOUWVERGUNNING MET DE MILIEUVERGUNNING................................................42
4.5 DOCUMENTATIE RUIMTELIJKE ORDENING..................................................................................44
9 9 #

9 9
5 MILIEUWETGEVING ...............................................................................................................45
5.1 VERGUNNINGVERLENING M.B.T. DE WET MILIEUBEHEER...........................................................45
5.2 TOELICHTING STROOMSCHEMA WET MILIEUBEHEER..................................................................49
5.3 MILIEURANDVOORWAARDEN VERGUNNINGVERLENING MESTVERGISTING.................................51
5.3.1 Toetsingskader lucht .............................................................................................................51
5.3.2 Toetsingskader Bodem ..........................................................................................................53
5.3.3 Toetsingskader Geluidshinder...............................................................................................53
5.3.4 Toetsingskader Afvalstoffen ..................................................................................................54
5.3.5 Toetsingskader Veiligheid .....................................................................................................55
5.3.6 Toetsingskader Energie.........................................................................................................57
5.3.7 Toetsingskader Hygiëne ........................................................................................................57
5.4 BESLUIT EMISSIE-EISEN STOOKINSTALLATIES MILIEUBEHEER B ................................................58
5.4.1 Inrichtingen waarop Bees B van toepassing is......................................................................58
5.4.2 Stookinstallatie waarop Bees B van toepassing is.................................................................59
5.4.3 Emissie-eisen.........................................................................................................................59
5.4.4 Meetverplichting ...................................................................................................................61
5.4.5 Storingen en voorvallen ........................................................................................................62
5.5 MESTSTOFFENWET .....................................................................................................................62
5.6 DOCUMENTATIE MILIEUWETGEVING..........................................................................................63
6 CO-VERGISTING.......................................................................................................................64
6.1 TECHNOLOGISCH ........................................................................................................................64
6.2 TECHNIEK...................................................................................................................................65
6.3 WETGEVING ...............................................................................................................................66
6.3.1 Wet milieubeheer...................................................................................................................66
6.3.2 Wet ruimtelijke ordening.......................................................................................................67
6.3.3 Meststoffenwet.......................................................................................................................67
6.4 BEDRIJFSECONOMIE BIJ CO-VERGISTING.....................................................................................68
6.5 DOCUMENTATIE CO-VERGISTING ...............................................................................................70
7 BEDRIJFSECONOMIE..............................................................................................................71
7.1 TOELICHTING REKENMODEL.......................................................................................................71
7.2 BEDRIJFSGEGEVENS....................................................................................................................73
7.3 METHAANPRODUCTIE.................................................................................................................76
7.4 TECHNIEK...................................................................................................................................77
7.5 BESPARING.................................................................................................................................78
7.6 OPBRENGST ................................................................................................................................79
7.7 FISCAAL VOORDEEL....................................................................................................................79
7.8 INVESTERING..............................................................................................................................81
7.9 SALDO ........................................................................................................................................81
7.10 TOELICHTING VOORBEELDREKENMODEL ...............................................................................82
7.11 DOCUMENTATIE BEDRIJFSECONOMIE.....................................................................................83
8 BUURTNIVEAU / CENTRALE MESTVERGISTING ...........................................................84
8.1 BEVOEGD GEZAG........................................................................................................................84
8.2 LOCATIE VAN DE CENTRALE MESTVERGISTINGSINSTALLATIE.....................................................84
8.3 VERGUNNINGVERLENING M.B.T WET MILIEUBEHEER.................................................................85
9 DISCUSSIE...................................................................................................................................87
10 CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN ...................................................................................89
10.1 CONCLUSIES...........................................................................................................................89
10.2 AANBEVELINGEN ...................................................................................................................91
LITERATUURLIJST...........................................................................................................................94
LIJST VAN BEGRIPPEN....................................................................................................................96
LIJST VAN AFKORTINGEN.............................................................................................................99
9 9

9 9
BIJLAGE 1: CATEGORIEËN VAN INRICHTINGEN (BIJLAGE 1, IVB)................................100
BIJLAGE 2: BIOGASOPBRENGST DIERLIJKE MEST.............................................................105
BIJLAGE 3: BIOGASOPBRENGST CO-PRODUCTEN ..............................................................106
BIJLAGE 4: REKENMODEL ..........................................................................................................107
BIJLAGE 5: VOORBEELD REKENMODEL ................................................................................114
BIJLAGE 6: LEVERANCIERS VERGISTINGSINSTALLATIES ..............................................121
BIJLAGE 7: LEVERANCIERS VAN INSTALLATIEONDERDELEN ......................................124
BIJLAGE 8: ALGEMENE ORGANISATIES DUURZAME ENERGIE .....................................126
BIJLAGE 9: KENNISDRAGERS.....................................................................................................128
9 9 #

9 9
Samenvatting
-+ 6 6
+*
6"-6 +5-+7
-6 5-7 6
" 6 "
6 +
" "" 6
; "
? @ ; -
"
&0!
+* "
; ;
- " +
6 ;" ; "8
" ; # 6 ;
6;
; ;
%; ;"
"
; "
;
@ @ ;
& ; 6
" ;-6 " ";
; 5 7 - "
" ;;;
- " "
;
? " "
& &
" ; "" "
" 57
; ;
; "
"
"- "
; :
A B
9 9
##

9 9
;"
6 57 #
;" C

9 9
;
" ;
" 5 "7
; "5 7; ; "
-/!
6 " 'F((( D "
" )K(((D5

9 9
1 Inleiding
; @
;& ";6 ;
" & ;
& " ;
"" ;"
(Tijmensen et al., 2002)
- " ";; 6
6 "
; "
"
6
" " H
"
" + ; "
"6" "
"
6; " 6
6 "
6 "
" "
" " "" 6
; "
? @ ;
*""" 6 " "
" ;6 6 ;
@";; "" " ;"
6" "; " 5 7 "
;
1.1 Doelstelling
- " " "
6 % ;
"
57 & 6 " 6
L ; 6
@
" "8
6 "
1.2 Leeswijzer
6 " "
6 " # " ' ;
";;
" ) $ A
B & "
9 9

9 9
# " M ; ; "" 4 "
* "
* ; ; " F
& ;
; & "K
- "" ;" 6
6 " H " ;"
" 6 # " E ;
& & " N
" 8 - "
8
6 "- 6
" "O
; "

9 9
2 Afbakening mestvergisting op boerderijniveau
"6; 8
;* 8
; "
"
2.1 Stroomschema afbakening mestvergisting op boerderijniveau
- " ;
8 " " N ;
6 6
6"";
0#" P
# " QQ
P
3

9 9
2.2 Toelichting stroomschema boerderijniveau
; " '<
Stappen:
A. Is er sprake van mestvergisting?
6 "
@
,& M ,* ' & ' !& ' *& "
";;""" 8
B. Is de mest, die wordt vergist, afkomstig uit één eigen inrichting?
0 QQ ; ;$ - 6
" " 6
# " " ; A B $ ;;"
6 QQ;"!
" ; QQ ;
6 " # "
6 "
""6
QQ ";
& 6 " 6 "
6 " 6
QQ 6 QQ
"
;" (Infomil, 2001)
- 6 ; "
; "
" 8
3 " QQ "

9 9
1.2 Worden er co-producten toegevoegd?
-6 " "
;
* dierlijke meststoffen $
"- 8
; ; " ; co-producten
-6
"
+;
- "
"
6 ; ! ;
6 6 # " " ; ;

9 9
1.2.1 Zijn de co-producten afkomstig van derden?
- 6 ; "
" " -
; ""
+ ; "
& " 6
*
" 6 "
, "
6 ; "
" ;

9 9
3 Technologie / techniek
# ";
06;
; 6
6 " ; - ;
;" ;
? ;
";
3.1 TECHNOLOGISCHE ASPECTEN MESTVERGISTING
3.1.1 Principe mestvergisting
" @
56 67
-6 " " "
;
K(KFI
)FM(I ,* ' &" & ' !+& )
6 ;& "
; 6
" ; ; " " ;
;;"(Korsten et al., HAS KennisTransfer, 2002)
& ; 6
- 6 6
;666 ,* ' ,& M &
" " "$
•
• 6
•
• ,8+
• 56; 7
•
•
& 66 6 ";
3.1.1.1 Temperatuur
- ;
; " " -
" "6 6 "$
• ? 6$ (T'(U,

9 9
5 7 ? ; S
; ;# "6
-6 "
" " 6 * 'FU, 6
@
" " 0

9 9
3.1.1.3 Verblijftijd
minimale ;
@&
6 6" " @6
; @" "
" H 6 H
;
; (Korsten et al., HAS
KennisTransfer, 2002)
3.1.1.4 C/N-verhouding
6 @6 " 5,76 5*7
6 ; 6 ; 5&7
" 5+7 6; 5!7 517 - 6 "
6
,8+ " ; " ;6 #
" ;6 " @ +
6 " ; 6 ,8+
)( (Korsten et al., HAS KennisTransfer, 2002)
3.1.1.5 Procesremmende stoffen
:; ;6 5 7
: "
; ;-;6
: ;6 & "6;
"; ;
3.1.1.6 Menging
; & ; -
; " " @
" " "
" -6 ;
" "
6 "
3.1.1.7 Drogestofgehalte
& "
&
H

9 9
Tabel 3.1 Biogas- en kWh-opbrengst per mestsoort
Mestsoort DS% Biogasopbrengst (m³/ton) kWh
" O 'E MN
: F

9 9
3.1.2.1 Hydrolyse
# 5 ??7 ; H
?5 6 ; "?76 H
;" H 6?-66?
; @ 6
; " - " 6
?
?;"; :
? -
"; ; ??
? & " $
$
• "5-7G
• "5- 7
- $
• "57G
• 8 "57G
• " "57
1? $
• ?567G
• G
• 5 7
; " 6 - H 6?
" " 6 "" 6
;6 +&'H?5,**&7
6
6 ; ? 6
6 6 67
3.1.2.2 Acidogenese
+ 6 #? H
; 6 #
@; 6
" "6 $
• 6
•
• ; 5& ' 7
• "65,* ' 7
• "5+& ) 7
-6 6
- ; " ; 6
3.1.2.3 Acetogenese
& 6
+ 6 6 5,& ) ,**&7 "6 5,* ' 7 ;
5& ' 7" ;
9 9

9 9
3.1.2.4 Methanogenese
# 6 ; 6 6 ; "6 6 -
" 5,& M 7"6-66
" -6 ;";
(Korsten, et al. HAS KennisTransfer, 2002)
,& ) ,**XV& ' * ,& M V&,* ) Y
&,* ) YV& V VM& ' ,& M V)& ' *
M,& ) *& ),& M V,* ' V'& ' *
M&,**YV'& V ,& M V,* ' V'&,* ) Y
3.1.3 Ontzwaveling biogas
& F(NFI 5,& M 7

9 9
6; & 6;6
" " "6 ; "
6" 6 " " 6"
; ; 6 ; " " ;
+6 ; "
(Korsten et al.,HAS KennisTransfer, 2002; Van Lent en van Dooren, 2001)
3.1.4 Digestaat
- ; " ; &
" ;
6 " ; "
6 ; "K
- ;"6
"-"6 $
" 6 -
+ 1 6 " 0 ; 6
;6 6 -
;" @ @ ; "
;
" 6 " & " " "
; - ;" KFI N(I + &
" EFI+ "
" ; ;
;" (DLV adviesgroep
NV 2002).
3.2 Technische aspecten mestvergisting
; ";"
" @
" @
; 5 7
6; ""; 5
"" 7& ;" ;-
6 6
"
" ; $
# " 6 ;
6 6";
"
? (Stimuland Overijssel, CCS,
Ecofys, 2002)
3.2.1 Type vergistingsinstallaties
6 ; ? $ ?
? - ? "
;
6"; "
9 9

9 9
* " ? 6" "
6 ;

9 9
3.2.1.2 Volledig geroerde reactoren
? ; 6
;
;"; &
6" "
@ @" -6
6 "#" "; M

9 9
- ?? 5
7 &
;? 6
6 6" "" "- ? 6
"
3.2.2 Benutting van biogas
+ " 6 "
6 " $
• ;"G
• 6 " ; G
• 6 " ; ;""
57
3.2.2.1 Biogas opwerken naar aardgas
";" ;
- ; "
"
; ; "
; "
; 6 6" 6 ; " ?
6 ";;
& " QQ
- ; 5FNI7&;
; & ;
; 5KNI7 - "
;,* ' & ' !; ;
-6 " ,* ' " ; - ;
" ,* ' % ; ; ;
6"; & 6
";(Nijssen, et al., 1997)
- ;" "
"& ""
;- "
"*"";
- 6 " ;" 6" " 6 -
" #
6
"
6 6- "
;; ; " 6
; & "
;6 6 6
! ";
"; - 66;"
-6 "
;; " ;" (Van Lent
en van Dooren, 2001)
9 9

9 9
3.2.2.2 Biogas via brandstofcellen omzetten in elektriciteit en warmte
" " 6 ; " " "
# ; ; "
& ; ;;
" " H 6
& " " $
H FFI" )FI &
" " ; ; " "
N(U,
- " ; )FI ; -
;" ; ;
; ;
" ;&;
";"" :"
6 ; ; ;
6 ? -6? 6
" ";" "
6 5
,.,7 ,., ,+ 1 ; ""
; ; ;
6 # ?,., ",* ' "?
6 ; ,.,
& ' ! 6
; ; (Nijssen, et al. 1997)
+ ; 6
'((F*6" 6; "66
6 " -6
;"(Van Lent en van Dooren, 2001)
3.2.2.3 Biogas via een WKK omzetten in elektriciteit en warmte
" "; 6
# ; " "
; ""6
'MI
H M(I
#" "%" )FI
FFI-
;;
* '( " 6 ; 6 5/
* 7 "5 7" / ;"
6:[:["
5)()FI '('FI 7 6
:[ ;

9 9
6 ; "$ ?
?? 6
;-6 L
- ? +
; ";"
? ?
? 6 ;"
& H ;
-

9 9
" "
- ; 6 6 6
"
" "
; " 8
;" "
;" ""
" ; &
""
"
6 "" 6 "
"" ""
56 7 6 6 -
S ;" ;
" ; " ;
"";6
6 " - ;
* ; ; "
" " H6
, 6 "
;" 6 " & ; ;
"
; &;;
; &
; "" #
" * ;
6 " -
;
@ "" 6
(Infomil, 2001)
" ";";
" ;
" "
5:7;6 @6
,* ' ;- ; ;
6 - ; " @
6 @ " ;
" -
" *
" 6 " "
5W)I7
- ;
"" " " " "
" 6 ;6 -6
" 6;
9 9

9 9
- " " " ;"
6 " -6 " ; "
;" 0 " 6 "
" 6
3.2.4 Arbeid
- -
; - "
N

9 9
3.2.5 Processchema mestve rgisting op boerderijniveau
> ";" ;
" 6
!
Opslag
mest
Co-vergisting
5*7
0
5 7
5 ;7
;"
5 7
"
;
-
Navergister
en/of
eindopslag
"
5 7
Vergister
"
+6
5 "" 7
>
0
Legenda
,
-
"
5"
;7
Figuur 3.2 Processchema mestvergisting op boerderijniveau
Gasopslag
9 9
'

9 9
3.3 Aanzet module techniek / technologie
# ;"" "- "
6 ;
""
3.3.1 Stroomschema techniek/technologie
* " "6 6 "
6
<
'48
)/6
*6
M"
F?
;"
8
,8
F

9 9
3.3.2 Toelichting stroomschema techniek / technologie
& "" "8
Stappen:
1. Eigen mest in opslag
- ; " "
6" # ;
; #
6" " "
56 ;
7 6 " ; 56
7 ?
# ; 6
\\ ; ; -
;
2. Roeren/Mengen
- 6 ;
66 " 0; QQ
" &
6 -
" ; "
- " "" " -
" ; "$
• 6 HG
• ? G
• 8
3. Grove zeef
-6 & ;"
6 6 ;

9 9
" 6 06
" ;"
;" 6" " " " "
;
-6 " ; 6
-6 " "
6 ; -6
" "
; -" S
-
6 "
& 6 ;
& " 6 6
"60 "
; 6 8
" ;66
6 & 6 "
/.
" " 6 " " 6
; S 6 ; "
; " & 6 "
"
"";
+6 " 6 6"6
- 6" " ;
; " & "
" ";;-
6"" "
6 * "
8 " "
;6 6 + " "
;
5. Type vergister
6" ? " 6 < - "
6
" ";
& " ;
" & "
* "
- ; " ,& M
" - " " "
?
6
6
"
6 6
0
1 ""6? 6
9 9
'M

9 9
"" "6" "
@ "
? " 6
6 " &
;
? ; ? 6
" "$
• 6 HG
• ? G
• 8
#";" "6?
"* ;"?
"6 ; " " "
Belangrijke criteria voor de keuze van het type vergister:
• Het type en de grootte van de mestopslag die momenteel op het bedrijf aanwezig
is.
- " ; ;
; " " ; -
"" 8
• Het drogestofpercentage van het de biomassa die in de vergister vergist dient te
worden.
& 6 ;
" "6 ?
" " " 6
]

9 9
5.1 Propstroomvergister
- ; ;
; A B
-6
; -
;- ; 6
" &

9 9
5.2 Volledig geroerde vergister met constante inhoud
- ?;
; +
? 6
6 ;
-
H &6 QQ
"
H

9 9
- ;
@;
(HAS KennisTransfer, 2002; Van Lent en van Dooren, 2001)
Sterke punten van de volledig geroerde vergister met variabele inhoud:
• - " "
;";"F
• 0 ;6 "6;
;
Zwakke punten van de volledig geroerde vergister met variabele inhoud:
• " H

9 9
6.3 Thermofiel
6 FFU,
";
" ; " 5

9 9
) & " 6 ;
& ; " " ;
5 7 6;
;; "# ";
" 0 ;MTKI
6 6 &
" 6;
& 6;6
M & " 6" 6
" " 6"
; ; 6 ; " "
; + 6 ; "
(Korsten, et al. 2002; Van Lent en van Dooren, 2001)
& 6 ;
" ;""
& "; 6";"
";0" "
; 6"
QQ-6"
; "
# ";6 ;
" ; "" -
6" " "
" 6 "
B. Digestaat in opslag
&
*; "
6; "
";6 -
; "" " "
6 56 )

9 9
;
; " 0 ;
" ;;
+ 575 7
6 " "- 6
;; "
• + " 6
- F'FI+ 6
• & +& )
• & " ;" -
S;6 6 "
?(Van den Berg, 2002)
3.4 Biogasbenutting
+ "
6;
3.4.1 Stroomschema biogasbenutting
- ; "" 6
)M
0
0<
5;V" 7
0'*;"
5;7
0)
5;V" 7
";
8"
2
;8"
Figuur 3.4 Stroomschema biogasbenutting
Legenda
"< "
"6;
""
;
; ""
9 9 )

9 9
3.4.2 Toelichting stroomschema biogasbenutting
Stappen:
A. Biogas in opslag
& 6 ;
"
;"" & "; 6";"
" ; 0
" " ;
6" QQ-
6" ;
" # " ;
6 ; " ;
"" - "
" 6 "
6 ) 6 ;8 " "
;"" ;"
A.1WarmteKrachtKoppeling (WKK)
;"" ;
6;; 6 -
- ";
6 " & ";
" -
" )'FI FFI-
" " 5 7 ; " &
";
" ; 5"7 *" ; " ; " -6 "
- ;" "; 6
" " " 6 6 "
;" "6 *""
; ";";"
; 6 6 ;
;; ; "
; 6#""
6 6 ;
# " " ,* ' "
# ; " ; 6
-
(Van Lent en van Dooren, 2001)
A.2Opwerken tot aardgas
" ;"
& ; "6 ;
6;; 6 & 6" "
,* ' ;

9 9
*"
" - " ;
6 " " -6
- ;
6 &
6
! ";
&;"";
"576 ;& 6 "
6 6; .
(Van Lent en van Dooren, 2001)
Tabel 3.2 Samenstelling aardgas i.r.t. biogas
Bestanddelen Aardgas (vol. %) Biogas (vol. %)
,&M `O( F(TNF
,*'

9 9
3.5 Documentatie Techniek/Technologie
2 ; 6 $
- ! 5'(('7 Businessplan Boerderij Plus, ROB Agri-PowerG
, , ! <
- -20 +5'(('7Mest de groene motor.
- # 5'((;6/&
- a- ;
2 $56 6 E7
- 0&1;
- H
- - H1
- .0+!
- #!!# !!?810!*?
- ! ,
- "
-
9 9 )M

9 9
4 Ruimtelijke ordening
"
6 $
•
G
• ; G
•
"" "
"
5 7 ; #
" 6 6 ; "
" RM'; RM)0
; 6 " F
";
4.1 Stroomschema Wet ruimtelijke ordening
* M< ;
" &
"" " "
4 "
" "K
#"57
P
b
+
8
3
#"
;""P
+
> ;"
0
"
8"P
3
3
+
#"
;;"P
3
+
+ ;; 0
3
6 ;+
;
b
;
Figuur 4.1 Stroomschema ruimtelijke ordening
9 9 )F

9 9
4.2 Toelichting Wet ruimtelijke ordening
- " 57 "
;;" ;" @ 6
; 6 " ; "" &
;
"
; &6 "
;
"6 "(;;; )
4.2.1 Algemene beleidsregels
- "
; "
";"; "
6 " ; *
; " "
"" 6
"" ;6 6 ;
56
7 * 6 ;
" $
• ;G
• ; ;
; ;"" G
• " G
• "
0 6 6"
6" 6 ; #
"N;" 6
" ;"(Infomil, 2001)
4.2.2 Ruimtelijk beleid mestvergisting op boerderijniveau
6 ;""
"
56 "

9 9
" 6
" " ; &
6; ; "
6& 6
" " & ""
; # " 6" ;
;
"" ; 6 H
6" 6 # H6" 6 "
;
Let op
: " "
8
"
" "
6 4*
; ; " 8
" - ; " ?
;" "
;" "
; ;6
"KN
(Infomil, 2001)
4.2.3 Beschikbare ruimte binnen het bouwblok
;; "
;" "
-
;; ; ; " ;
& "8
"6 " " 6
4.2.4 Het bestemmingsplan
& " ";
- ; 6 5;
" 7
" " 6 6
1;" 6
1
!"
6 "; ;
$
• ; G
• ; G
• ;
;" ;
; 6 ;;; 6
06
6 " ;
9 9 )E

9 9
6 ;"
;"
; ;
- 6; 6
: ;"
" ; ; 6
& #
"";; "6 *6
6 ""#
6 ; ; 6 "
; 6 ; 6 "

9 9
4.2.5 Het herzien van een bestemmingsplan in het kort
* "
6; " 6 -
" "
6
; "" "; " "
& " " ; "" "
6 ; "
& ;"
<
" - "&
"6 "
' -;
) &; M;" 6#"
"6 ; 6""
M N;" 6 ; 66 "" M
F M;" 6 M;"
"" /!5/!7
";
K

9 9
-; ;6
" - " ;
" " " ;
; 6
@$
• 50M)7G
• 50M'7G
• 50M(7
-
;
0 ; ; ;
; "" 6 " " - "" ;
" " ; ;
$
• ;;" ; ""
; ' G
• ;;" ; G
• ;;" G
• ;;" " ;
(HAS KennisTransfer, 2002)
4.3.2 De bouwvergunningpr ocedure
- ; ;
; 5 ; 7 6 "
0 50;7 -
6;
5 7
< ; 5 7;
' - ;
) 0; 5" "7
; ; " " & " "
" ;6" "6
M

9 9
vooroverleg
" "
8
;
"

9 9
4.3.4 Voorschriften bouwvergunning
0 " FK ) ;
";;;;"
; " ;-6 "6
;-
; ;
; ;
6 " a "
" " ""
; ; ;
" ;
& " "; ;;
; " ; ;
;;;"
6 ;
;
4.3.5 Intrekken bouwvergun ning
# "FO ;"a; "
""- "6 ;
5 K 7 ;;"6
"
4.3.6 Rechtsbescherming
"
6; ;
" " "
0 " 4 ! 5047 ;
4.3.7 Openbaar register
a " FE ;
;$
• ; G
• G
• ; G
• ; G
• ; ;
(HAS KennisTransfer, 2002)
4.4 Coördinatie bouwvergunning met de milieuvergunning
* "
;;" 6 " ; 6
" >
" ; -
" " ; #
; 5 7 ; -
; " ;
; :
; ; 0
" $
9 9
M'

9 9
- $
• " ; " 6 G
• 6 G
• ; 6"
0 ; ; a
0 5
7 a ; F ;"
;
; F;" " 6 ;
; -
&"6 ;;
;
(HAS KennisTransfer, 2002)
9 9 M)

9 9
4.5 Documentatie Ruimtelijke Ordening
2 ; 6 $
- # 5'((

9 9
5 Milieuwetgeving
QQ "
;"" 6 "H
" H ;
06 A B ;" ;5RF

9 9
> " ;

9 9
# F< ;
" "

9 9
> F' 6
# " ;
;"
; 6
< "
P
3
'
"
P
3
+
M#"
'F(((D
buiten
" " P
3
+
)
"
buiten
P
M<
EM# /!
M'
E

9 9
5.2 Toelichting stroomschema Wet milieubeheer
# ? ;
6&6;"
- F'; ;"
Stappen:
1. Er is sprake van vergisting van dierlijke of overige organische
meststoffen
3 " /'
2. Worden afvalstoffen toegevoegd tijdens het vergisten van dierlijke of
overige organische meststoffen?
3 )
# "

9 9
)'+ 'N

9 9
5.3 Milieurandvoorwaarden vergunningverlening mestvergisting
- ; "
< 2
'
) /
M 0
F
K
E &? @
- ";;6
; & 6 ;
5.3.1 Toetsingskader lucht
# " 6 ; "" 6
6&
" ; "" 6 ; "
" 6 ;
;"
;
" 6 ; ""
5Infomil, 2001)
#";
" " "8
"
6 $
• + 4 2 5+47
64 ;" G
• , ; G
• !" 5!7
- " 57 6"
" 6 "
-6 ;
6 " - ;
6 +
4 5+47 - +4 ;
6 6"
6"
Nederlandse emissie Richtlijn Lucht (NeR)
&+4
"" ;
" " -+4
"" 6 "
-+4 6 "
" - +4
; "& +4; "
9 9 F

9 9
; " +4 "
;L;
-+4 "
" " -6 6
" ""-6; +4
6 - 6 5 7
" 5;;; G ;;;7
- +4
"-6;
" " "; 6
+4 ;
-
"
" & "
- "
- ; 99
-+4 6 @
"56 R)'+471 "
0
" 6 " ;
"
- 6 +4 6
" "" -6 ;
6
Bijzondere regeling Mestverwerkende bedrijven
* 64 ;"
5 +4 0< )F8 6 6
5 ;" 7
+& ) ; H F 8+D -6
+4 "'((8D
F "8 # 6 6
;
Inspectierichtlijn mestverwerkingsinstallaties
& 4* '((< 4
;" ;"
; " +4
6 ;" -
" " " 5F
8D7 "; & 6 6 "
" ; " - "
4 ; " -
"
FI "
; /
2(Infomil, 2001)
+ " "
"+* H ;""
9 9
F'

9 9
& +* H 6 "6
5020407 ) " 5 7
;"; ;""
+* H ,* ' -
6 6" 65 " "
? 7 +* H !
6 - "
; RFM (Pronk, 2002)
5.3.2 Toetsingskader Bodem
6 ;
" ;;
;; ;
- " 6 A B # A#
B 5#7 ; @ -
; 5; ; 7 ; 4
" *"
8 ; 6
6"6 ; ; 6
:" " 66";
;" ;" "
;" ; #RFF6
"; ;
; ; ;
6 6 " ;
"
6 6
57;
# "" 6
6 6
" + 4
5+47 ;
" 5 7;
; " # +4 6 ""
6 #
" 1 / 6
;
5.3.3 Toetsingskader Geluidshinder
- ;
& " ; 5
4*8-/ /ON(KF''K7 6 "
6"
# 0% " ;
; #RF<
NM(
3 ALARA (As Low As Reasonable Achievable) is een criterium op basis waarvan kan worden beoordeeld welke
milieu en kwaliteitsprestaties van installaties redelijkerwijs kunnen worden geëist in relatie tot de financieeleconomische
kosten van de benodigde voorzorgs- en beheersmaatregelen.
9 9 F)

9 9
; " ; " ;
56 F'7 -6 ; ;
F(
Tabel 5.2 Grenswaarde geluidshinder
Grenswaarde (LAeq) in Dag
Avond
Nacht
dB(A)
(06.00 – 19.00) (19.00 – 22.00) (22.00 – 06.00)
2 "
M( )F )(
(Min. LNV, Besluit mestbassins Milieubeheer, 1997)
*
6 ;6
;"6
";6 F)
Tabel 5.3 Piekwaarde geluidshinder
Grenswaarde (LAeq) in
dB(A)
2 "
(Min. LNV, Besluit mestbassins Milieubeheer, 1997)
Dag
Avond
Nacht
(06.00 – 19.00) (19.00 – 22.00) (22.00 – 06.00)
E( KF K(
" ;""
- 6
" ";
- 6 "
6;" 6
";
6 6" " 6"
; ;"" #;
S "6 " "
0 " ;
" ; 6
6 6 6"
; " ;;
5.3.4 Toetsingskader Afvals toffen
- ;
" #
" " 6 ; -
; 6

9 9
5.3.5 Toetsingskader Veiligheid
0 ;
;" %6;

9 9
Gasdetectie
# 5L 7 ?
5,& M 7 6;; 5& ' !7 ;6 6 * "
? ; ;6
6;; - "
;
Gevarenzone-indeling
"" ;6
6 ; &
+1" " EO

9 9
5.3.6 Toetsingskader Energie
# A e ; 6
; 6 ; "
" -
; 6 ; ;
6 -6
; 6 ;
" ; "
30
M (Min. EZ/Min. VROM, Energie in de milieuvergunning, 1999)
5.3.7 Toetsingskader Hygië ne
& " &? @ 6
6 " ;
? @
# ";
" -6 6 "

9 9
5.4 Besluit emissie-eisen stookinstallaties Milieubeheer B
& !" 5!7 ""
; 5A B7 " H 5+* H 7 6;H 5!* ' 7
" 6; "
" (Infomil, Leidraad Bees B,
1999)
# " ; !
6 ;"" 56 7
"
" H 5+* H 7 "
6; 6
6;H 6 6;
6 & 6
;
" "
6
5.4.1 Inrichtingen waarop Bees B van toepassing is
! 6;
57 "
6
507
@ # 56

9 9
5.4.2 Stookinstallatie waarop Bees B van toepassing is
# ;
;"" 6 "
" "6
6 " ;
" 6 ;
;" 5 "<

9 9
- ; 6 6;
G06;
";;6;
- +* H

9 9
5.4.4 Meetverplichting
"
; -
R

9 9
5.4.5 Storingen en voorvalle n
# "

9 9
5.6 Documentatie Milieuwetgeving
2 ; 6 $
- # 5'((

9 9
6 Co-vergisting
!" 6 "
*
& "
; " 6 "
6""
" - ""
5
7 " 6 " 6 6
#+
; ;"6;
;6 $
• - 6"
j;
• - ;6 6 ""
" 5 !
!":7
• & ;"
"" 6 6 0 L
; ;" 5 7
5 7
66;" "$
• "6 " 5
+ 1 7 ;
"" ;
• #
"6
H ;6
"
*
""";
0 ; ;
";
6.1 Technologisch
- "
"6; 6 - "
6 " &
"
; ; $
= %-H
; + ;
; "
- ; ; ; "
6 " ;6 6 -
6 "" "
9 9
KM

9 9
# ;
" ; 6 " ; -6
" = %
6 ;-"
" " ;
;
K(I "6
5,* ' 7> "6" ;;
;"
* ; "
; " " @ ;
6
#- -";6
6 # + ; ;6
: )8
6.2 Techniek
, ;
;6 6 -6
" "
+ ;
"6; 6 "
$
• 6 6 " " #
" 6 " *"
6" 6 "
6 " " 6 >
;6
• / 6""66
" -
6 "
• &
" "
"" ;
" 5 7
; (Van Lent en van Dooren, 2001, Nijssen, et al.,
1997)
-
6" " !" 6
" " "
6 6 * ;
"
-
" " L

9 9
6 "
?
& " 6 ; 6 ";
* ; 6 ""
6.3 Wetgeving
, L 6 ; $
< G
' " G
) ;
# 6L ;; ;"0
"
6.3.1 Wet milieubeheer
# ; ;"
6" " ; 6
;
niet zijnde afval ;
EM 'N< #
afval-productenbuiten
; 'NM#U#56 M'7
; /!6
" #
"

9 9
niet " " niet 6 wel
6 ;
• 6 "H

9 9
M
6 7 ** 5 "; "
'M

9 9
" " 6" ;
" 6"
6
; "6 "
9 9
KO

9 9
6.5 Documentatie Co-vergisting
2 ; 6 $
- 5

9 9
7 Bedrijfseconomie
- ; 6" "
" + " ;
*
"; "" ";
"
6 ; "
# M ";
Belangrijk: Het rekenmodel geeft een indicatie van de opbrengsten en kosten
van een mestvergister en een WKK voor een bedrijf.
- " " &
" # KEN;6
;
6 "
; " ;
7.1 Toelichting rekenmodel
# E< 6 ;"";&
" H1"6
" ; *
""" ";" ;
" - " ; ""
" 6
" 6 H 6
"? 6 ""
; & " ; ,-4*
A"HB" ""
#6";
% " ; 6 A%
#"B A %B ; "6 + 6 " ;
- " "?6 $
Invulvak (oranje). # " "" "
6" ";
Scroll bar& " "
"
- " ""6;
6
Invulvak (oranje) met een opmerking0"
"" -6"
6 "
9 9 E

9 9
-6" ; 6
" ";
Link -6 " "
"" "" "A B
"-6
";
;
* ;""AB A. B
" "A0 B AH B&"6 ;
; 6 ; -6"A3B AlB
" ""& ; 6
# ; 6 ;" A+B A+B
# 6 "% "
; & 6 ; ;
" ; - 6 " "
" ;. E<
; ;"
E'-4#3.!//+!
E)&00+14*->,#
EM,&+#
EF!104#+/
EK*14+/!
EE.#!,002**4-2
EN#+!4#+/
EO!02-*
Figuur 7.1 Stroomschema bedrijfseconomie
9 9
E'

9 9
7.2 Bedrijfsgegevens
"
" "" 6" "
"A "
F
MESTPRODUCTIE
0; " ;6
-
" " ;
" " ; -6 " "
# " " " "
" * 6 ;
" + * ;
6 ;
6 @ 6 "
; "" - " " $ ;
6 ; ;
6 "
" "
; ; "
6 "
- " 6
Rundvee
"
? 56 " ; " ;
6 7 ;
?;5H )KF7& "
"6 " ; )(F "
- )(F K(((

9 9
Varkens
* " " " 6
8 " ;6 ;#"
A " B ""
;- "6 6" "
" " "
? (Praktijkonderzoek Veehouderij, 2002; Van Lent en van Dooren,
2001)
HUIDIGE OPSLAGCAPACITEIT MEST
? ;
D " -6"; "
# 6 " 6
; -6 " ;
"
-
"" ; ;6 ;;
; " " 6
; # " ;
#
;6 ""6;
-
" ;
GEGEVENS VOOR NORMVERBRUIK WARMTE EN ELEKTRICITEIT
";" 6" "
6 " ""L0
; " A B "
; " 6 " &
; S; "
""
TYPE VERGISTER
; ;" ? "6 ;
& ""6;
0 6? ";
"8 5R))

9 9
Tabel 7.1 Gemiddelde verblijftijd van de mest in de vergister
Type vergister Mesofiel proces Thermofiel proces
1 '<

9 9
"
; &
;"# "; "
: "K
; ; &
6 6 "
@
7.3 Methaanproductie
0 " ;
" -6 ; "
-66 ";
DRIJFMEST
0 ; D 6 ;
" - ;
-

9 9
TOEVOEGINGEN
+ " " "
; # " A B ;
;06
; "A B"
" # EM ; ;"
; 6 " " "
Tabel 7.4 Methaanproductie van vaste mest en co-producten.
Product Soort Aantal m³
biogas per
ton materiaal
Aantal m³
methaan per
kg organische
stof
Aantal m³
biogas per kg
organische
stof.
4 N' <
2 ('O ' (MN
" " ('O ' (MN
, 4 N( <
! S

9 9
- 6 ; "
0 ; ;" "
6 " 6 -
- "
"
6 6"
;
WARMTE EN ELEKTRICITEIT NODIG VOOR DE VERGISTER
- ; ;;)F FF°, " "
-;"
" " "
- " ";"'FI
" 6
" ? - ;
;" $
& H " ; H 5 T
7H5

9 9
; "
; ;
; - M(IHet is belangrijk
te weten dat de besparing wel wordt uitgedrukt in aardgas, terwijl het geen aardgas
is.
7.6 Opbrengst
; ; "
6 @H " ; - ;
" " " ;
& ; " ;""
;5

9 9
+ " "
" "0#2#0#0-6
6
:6 6 ";
VAMIL
0#2 5
0 #2 70#2
L ;S; "
* 0#2
; "
;
# 4 " 0 5#407
" 0#2 N
)FI+6
6 "
;
-6 ;" 5 "7 6;
"6 " )'FI
EIA
- # 0 " 5#07
0#0
FFI "
5 "7; "" ;
"; -6FFI
H; - ;)
K
; " #0
" 0#2 )FI6
" #0" 6
*" 57
)(I "
" " #0 0#2 5 "7
; 6 "
MIA
0 # 0 " "
M(I ;
; & " " "
" "#0"
" " 0#2 * " 0#2
" " "#0 "
#0#0 " "#00#2"; ;
1 6 #0 0#2 @
" " ; - ; "
;" ; "
& ; ; #0
N & " V'8)H
;;
9 9 N(

9 9
0#2-6 ; 6
6 H " " ; "
&
: " 5 $
6" ""; " 7
@ -
; 6 "
H - @"
-6 ""
@ " +
" @ "
Groenleningen
+ " "
" " -6
(F(EFI
"
MFI - 6
6-6 "6
(Tijmensen, et al. 2002; Van den Berg, 2002; Korsten, et al., 2002; ;;; )
7.8 Investering
-" 6
"-; "
H ""
- " 6 -
H " 6 "
" H " 6 "
6

9 9
" ;6 6
; " ; - 6 " 6
# " "
S6
:
KE
7.10 Toelichting voorbeeldrekenmodel
* " 6
;"- F
* 6

9 9
7.11 Documentatie Bedrijfseconomie
2 ; 6 $
- !5'(('7Businessplan Boerderij Plus, ROB Agri-PowerG
, , ! <
- /5'(('7Ontwikkelingen van een informatiesysteem voor
vergisten van mest in combinatie met organische reststromen op
boerderijniveau, -$&0!
- 20&-5'((

9 9
8 Buurtniveau / centrale mestvergisting
+ ""
-6 6
+ 6
" ; ; ; "
6
;" 0 "
; ""
? ? #
; ; "" " "
-
" 5 > 7 "
; " " ;
& +57+ " "
" ; 6 ; " ; ?
& ; 1 - +
1 " ; ;
& ""; &;";
";& ;
*" ; ;
& 6" "4:# "+
1 ;; & "
8.1 Bevoegd gezag
QQ ;
" 6;
" -6
";
" 6 "
-6 "
;"
; "
*" " ;
" ; gemeente 6
'F(((D 'F(((D
provincie 6 -
"
# )K(((D5

9 9
- 6 $
• # ;
bedrijventerreinen- "4
;" 6 -
" ;" "
" ; L ;" "
;
• # "6
" ;
vrijkomende agrarische bebouwing (vab7 perspectief locaties -
" 4 ;
;6 ;; "" & "
"; -
; ;" " ,
""; 6
" "
"; ; 6;
• # verwervingsgebieden 6 4 ;
6
& " " ";
•
extensiveringsgebieden groene contourgebieden +
"
(Infomil, 2001)
- 4 ;

9 9
;
#
)K((( D 5

9 9
9 Discussie
"
*6
" " & "
"" 5 7
+ " "
6 "
"6$
• Schaalgrootte
- " #
A B
, 6 ;
;; ; 6*
6 " " "
"
;6 "
8
4 " ; 6
• Voordelen digestaat
& "
6 6 ;
" " ;
; 6 * ;
$ " " 6
" " " 6
+ " ; ; " 0
;; "
" & " ;
;" 5"$ 7; ;
6
• AMvB mestbassins
6H-
" ;
" " L
; ?-
? ; 0
# 0
6
" 6
" 6
0 -
0 "
;
9 9
NE

9 9
• Co-vergisting met agrarische restproducten van derden
, " 6
6 in elke hoeveelheid ;" 0 ;"
; "
6 ";
- "
"
6 " ;
;"
• Afvalverwerkingsinstallatie
niet als meststof"
; " 6 ;6
" ;" 6
;
;
; "
6";
A;" "B ;"
• Clustering van bedrijven
- " %
"" 6 " ; ? @
QQ &
" ;
-"
"";8 56 7 "
"
" " * ;" ; 6
; 6
QQ ; 6 ; "
; P
6 ;
P
9 9
NN

9 9
10 Conclusies en aanbevelingen
- 6"
+
6; - ;
;" " 6
+
10.1 Conclusies
• " 6 " 6
6 ;"" +
+ -6
" 6
"
" "
• ;-;
; 6
" - " 6
" " ;
H ; 6
;"
• ?
" "
- "$
- & &
6
- "
; ?6
; ? "" "
- - 6 "
5 7
;
*" 6 "
"6?
• * " ;
6 +
; ""
;" 6
; "" 6";
;" &6
6 6
" 6 / "
; buiten ;5
7
•
" "; "0
& " ; "
" ; & 5

9 9
• : ; " buiten
"
- #
" " " ;6 ;
;6
• ;"
- "
;
• - ;
6
@ " " "
6 " 5 7
6"57 ;
- "
" ;" ;
• * "" ""
6" " &
" 6
; " 6
;" 06 ;"
" ;
6; " " *"
; " ;6 ;6
, "
" 6
• - "
; # ; ; ;
;6
6; ;
• 1 6
; -6
" " 6$
; "
-
# "
" " ;
H
• ;"
" ;6"
" ; 5 7 ;
*H 6
"; ";
" ;6
; 6
; & "; " 6
9 9 O(

9 9
" ; ;
" " ; "
; "
• . @ 6 6
" " #
0#2#0 ""
"; 6 " &
; "
""";6
6" 6 "
• - + 5` NF k8"7
" ;
- 5`

9 9
• Eenduidige normen
/ 6 " ; ;
;
"
- " ";
6"";
/ 6"
"6 ;
- 6 6"
" " ; 0
" 6"" ;
;*6 ; "
"" "
• AMvB Mestbassins
06 L "
"; "
" ; ? % #
0 H
%; 0
" " 0 6
"* @H
6
G 0
mestvergistingsinstallaties op boerderijniveau 0
6 mestvergisting op
boerderijniveau
• Begrip “inrichting”
& A B S;
6 5
;""7 " ; QQ -
" 6 ;""
QQ ;" ;
A6 "B -
/6 " 6
; "" ;
6 ; "
• Clustering van bedrijven
* 6 "
; "
"
& ;" ; "
" "
" 6
" H
#
;
; ? @
9 9
O'

9 9
• Co-vergisting
"
;
" 6
" 5" 67
* 6 H
;" 6 ";
H
H
; - 6 "
5 7 ; 6
• Samenstelling digestaat
; "
6"
& 4##2 "
" " ; - 6" ;
";
;
• Afschermen afvalverwerking in agrarisch buitengebied
#
" 6 ; "
; 6
6";6;
" ; 5 7
;" 6 " "
; 5 ;" 7
;-" ;
6
""
9 9 O)

9 9
Literatuurlijst
< 0 " Rechtspraak Bestuursrecht, Afvalstof
'MM'MF'MK
' 0 25'(('7Biogas in de varkenshouderij=&$! G
3. 0?Beschikking mestverwerking
M 0?5'(('7Inbreng voor agenda LOOM
F 0?5

9 9
'O -5'(((7Milieurecht in de praktijk!;
)( + 35

9 9
Lijst van begrippen
• 0 &6 6 6"6
; ; ; ;
• 0 &6
" 6 6
• 0 " 8
";
;" ;" ;
• 0 ! ;6
; 6
6
;
• 02040 502;040 7
;";;"
"; "; "
;@ "
6
• 0@ 66
• !"
• ;" & ?
57 "
• ;
"" H
• /; ";"";
";"" "
* $- "
;5
" 7;;
"" "
"
• " /;" "
;" H 5,* ' 7
5 "

9 9
• - " * "<
;
" ; ;
; "
• - "
; " ;
"
• - - "
• & " " "
6
/ "- "
• > ;
5 7 ;
• ;;""
5 7
• H 0 %
& %
6 "
"
• / -; ;
5W

9 9
• &66 6; "6
• 0 @$ " "
• + @ "
;+1
• * ; 6

9 9
Lijst van afkortingen
• 02040 02;040
• 0 0
• 0 0 "
• !"
• /- / "- "
• / / "
• ** "; "* *
• 42
• #0 # 0 "
•
• *0 * 0
• /. /.
• /! /!
• # #
• ,., ,.,
• 4 4
• #0 # 0 "
• ?
• +4 + 4
• +4 +4
• ; ;
• 2+ 2;+
•
• 4 4 5H7
• 4##2 4 " "; ;
• 4 4 " "
• 4:# 4 ;6
• " ;
• 0#2 0 #2
• 4* " 4 "*
• "
•
•
• "
• ";
9 9
OO

9 9
Bijlage 1: Categorieën van inrichtingen (bijlage 1, Ivb)
Bijlage I. behorende bij het Inrichtingen- en vergunningenbesluit milieubeheer
, @ "

9 9
@
;S <
Categorie 7
E

9 9
;" ;
"; ; ; ; "
";"; "<
;"" "
"";6
"6" G
o0 " !

9 9
$

9 9

9 9
Bijlage 2: Biogasopbrengst dierlijke mest
Biogas*
Productie/dierplaats Dichtheid
I I )8" )8 8 8 "8) /
"86"

9 9
Bijlage 3: Biogasopbrengst co-producten
Biomassastromen Droge stof Org. droge stof Biogas (60% CH4)
oIp oIp o"8p o ) 8"p o ) 8 p
4;
/ 'K(N'( KE(ON(

9 9
Bijlage 4: Rekenmodel
BEDRIJFSGEGEVENS
MESTPRODUCTIE
Drijfmest
)(F
"
0
;
0"
D8
"
Weideperiode D I D
" "; K(((" "
E((("
"
N((("
"
O((("
"

9 9
HUIDIGE VERBRUIK BEDRIJF EN WONING
"" 85 "7
"" 857
" 8
"8
"
"
"
D
HUIDIGE PRIJZEN ELEKTRICITEIT EN AARDGAS
" 5 "7 k8" > "
" 57 k8" > "
0 k8D >
TOEVOEGINGEN
Soort product dat eventueel wordt toegevoegd per jaar:
$ 4
2
" "
,$ 4
! S
/
/
METHAANPRODUCTIE
Drijfmest
"
"
I
6
I
" D KK D
3 C< D KK D
W< D

9 9
TECHNIEK
MINIMALE INHOUD VERGISTER
D
D
)FF
m³
Warmte en elektriciteit nodig voor de vergister
&
D
/ 57 U,
!
U,
Elektriciteitsvraag vergister
Warmtevraag vergister
kWh
MJ
BEPALING VERMOGEN WARMTEKRACHTKOPPELING
&
D
537
3
5"7
"
5)FFH'M7
NF'(
"
FF(( I
"
)'F( I
"
kWe
9 9

9 9
BESPARING
ELEKTRICITEIT
Elektriciteitsproductie per jaar:
! $
"
kWh
Verbruik elektriciteit volgens norm:
- 1 "
" " "
: " "
" " "
/ Q " " "
Totaal verbruik " "
Totale hoeveelheid elektriciteit
kWh
Verbruik elektriciteit op het bedrijf:
" 5 "7
" 57
Totaal
"
"
"
kWh
Besparing elektriciteitsverbruik €
WARMTE
Warmteproductie vergister door WKK per jaar:
! $
3
;
MJ
Omgerekend in aardgas m³
Verbruik warmte volgens norm:
"
3
:
3
"
3
/ Q "
3
Totaal verbruik
3
Totale hoeveelheid aardgas m³
Verbruik warmte op het bedrijf:
& ;
0D
Besparing aardgasverbruik €
3
3
D
9 9

9 9
OPBRENGST
OPTIE 1:
OPBRENGST BIJ LEVERING VAN ALLE ELEKTRICITEIT
0D "
537
5 "7 "5 k7
OPBRENGST BIJ LEVERING VAN ALLE WARMTE
0D
537
€
5 37 35 k7
; €
OPTIE 2:
OPBRENGST BIJ LEVERING OVERTOLLIGE ELEKTRICITEIT EN WARMTE
! $
Elektriciteit
1 " 2
k8"
" " " ( €
Warmte
; " 2
k8D
3 3 3
*"
D D D ( €
FISCAAL VOORDEEL
0#28#0 k (
+0#28#0 k ( ( ( ( ( ( ( ( (
) ' < ( < ' ) M F
0#28#0
0 $0#28#0 k ( ( ( ( ( ( ( ( (
0#28#0 k ( ( ( ( ( ( ( ( (
k ( ( ( ( ( ( ( ( (
k ( ( ( ( ( ( ( ( (
Belastingvoordeel € 0 0 0 0 0 0 0 0 0
9 9

9 9
INVESTERING
INVESTERINGSKOSTEN BIJ NIEUWBOUW VAN DE VERGISTER
Bruto-investering vergister:
;"
k k k
"" k k k
Totaal k k €
Extra investering co-vergisting: €
Totale bruto-investering €
. I
,
k k k k
. k k k k
Netto-investering k k k €
EXPLOITATIEKOSTEN
;"
Afschrijving
k k k
H
k
"" k k k
Totaal afschrijving €
Onderhoud en verzekering
k k k
H
k
"" k k k
Totaal onderhoud en verzekering €
Rente (4,5%) €
Totale kosten €
9 9

9 9
SALDO
Optie 1: Optie 2:
;"
;"
Baten:
*" k k
*; k k
"
k
;
k
Totaal baten € €
Kosten:
0 k k
*6" k k
4 k k
Totaal kosten € €
Saldo € €
TERUGVERDIENTIJD
+ k k
Bruto jaarlasten:
! k k
0 k k
Totale bruto jaarlasten € €
Terugverdientijd (jaren)
9 9

9 9
Bijlage 5: Voorbeeld rekenmodel
BEDRIJFSGEGEVENS
MESTPRODUCTIE
Drijfmest
)(F
"
0
;
0"
D8
"
Weideperiode D I D
" "; K(((" "
E((("
"
N((("
"
O((("

9 9
HUIDIGE VERBRUIK BEDRIJF EN WONING
"" 85 "7
"" 857
" 8
"8

9 9
TECHNIEK
MINIMALE INHOUD VERGISTER
Volledig geroerde vergister met constante inhoud
F'N) D
FKN D
)(
)FF
494 m³
Warmte en elektriciteit nodig voor de vergister
&
F'N) D
/ 57

9 9
BESPARING
ELEKTRICITEIT
Elektriciteitsproductie per jaar:
! $
"
299898
kWh
Verbruik elektriciteit volgens norm:
- 1 "
" ')FNE " M

9 9
OPBRENGST
OPTIE 1:
OPBRENGST BIJ LEVERING VAN ALLE ELEKTRICITEIT
0D "
537
5 "7 "5 k7
Volledig geroerde vergister met constante inhoud
N)MKK ))'

9 9
INVESTERING
INVESTERINGSKOSTEN BIJ NIEUWBOUW VAN DE VERGISTER
Bruto-investering vergister:
;"
k O'OF' k )(ONM k

9 9
SALDO
Optie 1: Optie 2:
;"
;"
Baten:
*" k 'FMO< k ''MEM
*; k ( k
(
" k )K

9 9
Bijlage 6: Leveranciers vergistingsinstallaties
BiogaS International
-02
1

9 9
Funki Manura A/S-Benelux
-.2
-&"N
FM)

9 9
LIPP GmbH
# r
-E)MOE
$ VMO5(7EOKMO(()(
.H$ VMO5(7EOKMO(()'E
$ q ?
$;;; ?
Planet Energietechniek GmbH
)F
-MNKO<
$ VMO5(7'FKMOEFKF
.H$ VMO5(7'FKM))E

9 9
Bijlage 7: Leveranciers van installatieonderdelen
A.E.H. Power B.V.
-3 "
MN
FOOF+- "
$ (EEMK'

9 9
Smits Constructies B.V.
1F0
FMMK+0
$ (MNFMF))OK
.H$ (MNFMFF(''
$;;;
Pompinstallaties, filterinstallaties en opslagsystemen
Wiefferink B.V.
H

9 9
Bijlage 8: Algemene organisaties Duurzame Energie
Bureau Investeringsregelingen en Willekeurige Afschrijving
1)))N
MMN(-&
$ (EKF''O(MM
Infomil
/"M)
'F

9 9
Senter
-"-;

9 9
Bijlage 9: Kennisdragers
Advies, onderzoek, ingenieursbureaus.
Arcadis Heidemij
1KK(
F

9 9
ECN Energieonderzoek Centrum Nederland
;)
1<
;

9 9
IMAG-DLO B.V.
/;

9 9
TNO-MEP Milieu, Energie en Procesinnovatie
2"F(<
1)M'
E)((0&0
$ (FFFMO)MO)
.H$ (FFFMO)EM(
$ !2q
$;;;
Witteveen + Bos Raadgevende Ingenieurs
1'))
EM((0-
$ (FE(KOEO