Voorstelling VE193 - AZ Sint-Jan Brugge

Voorstelling
VE 193
Acute Psychiatrie
Versiedatum: 09/08/2011

1 VERWELKOMING
2/12
Beste student,
Welkom op de afdeling psychiatrie-psychosomatiek!
We vinden het zeer aangenaam dat je bij ons je stage geestelijke gezondheidszorg vervult.
We hopen jullie een leerrijke en boeiende periode aan te bieden, waarin zowel voor jullie als voor
ons verpleegkundig team de ruimte is tot samenwerking en open communicatie.
Aarzel dus niet om bij eender welke vraag beroep te doen op ons.
We wensen je een aangename en leerrijke stage toe!!
Hilde Vanneuville
Hoofdverpleegkundige
Stagementoren
De afdeling psychiatrie-psychosomatiek
Verpleegeenheid 193
Spaanse loskaai 1
8000 Brugge
Algemeen telefoonnummer: 050/ 470 470
Telefoonnummer afdeling 193: 050/ 470 330

2 BESCHRIJVING VAN DE AFDELING
3/12
2.1 ARCHITECTONISCHE INDELING
Onze afdeling bevindt zich in het St-Franciscus Xaverius ziekenhuis Spaanse Loskaai 1 te Brugge
op de derde verdieping t.h.v. de A blok (in de lift=A3).
2.2 KENLETTER
Dit is een A-dienst
2.3 BEDDEN
K 3O1: 2-persoonskamer
K 3O2: 2-persoonskamer
K 303: 2-persoonskamer
K 3O4: 2-persoonskamer
K 305: 2-persoonskamer
K 306: ISOLATIEKAMER
K 307: 1-persoonskamer
K 308: 1-persoonskamer
K3O9: 1-persoonskamer
K 310: 1-persoonskamer
K 311: 1-persoonskamer met sas
K 312: 4-persoonskamer
K 313: 3-persoonskamer
K 314: 2-persoonskamer
K 315: 2-persoonskamer
K 316: 2-persoonskamer
K 317: 2-persoonskamer
K 318: 2-persoonskamer
Totaal 32 bedden en een isolatiekamer
2.4 SPECIFIEKE RUIMTEN
Verpleegbureel
1 gesprekslokaal
Sanitaire voorziening (2 douches en 1 bad)
Spoelruimte
Linnenkamer
Berging
Rookzaal

2.5 PERSONEELSSTRUCTUUR
Dr. Verbeke Patrick met assistent(e)
Psychiater
ziet de patiënten op maandag en donderdag voormiddag
4/12
Dr. Dendooven Magda en assistent(e)
Interniste
ziet de patiënten na aanvraag van consult door de psychiater
Mevr. Vanneuville Hilde
Hoofdverpleegkundige
Psychiatrisch verpleegkundigen
Staan in voor het uitwerken en begeleiden van een verpleegplan. De verpleegkundigen hebben een
coördinerende en een begeleidende therapeutische functie bij het therapieproces van de patiënten.
Hulp in de verpleging
Maaltijdgebeuren. Zij kunnen de verpleegkundigen bijstaan in de zorg.
Vande Pitte Leen
Martens Mieke
Interieurverzorgsters
staan in voor het onderhoud van de afdeling
Lycke Francine
Psychologisch departement
Dhr. Lefevere Geert
Medisch maatschappelijk werk
Mevr. Therssen Els
Ergotherapie
3 ergotherapeuten zorgen voor een creatieve tijdsinvulling van onze psychiatrische patiënten.
Dit kan zowel individueel, hetzij op de kamer van de patiënt, als in groep, wat dan plaatsvindt in
het therapielokaal op B3
Hoofdkinesist:
Geldhof Frank
Pastorale dienst
Dhr Desmeth Jos
Mevr. Obreno Dominique
Dieetadvies:
Op vraag van de arts komt de diëtiste langs op de afdeling en overlegt met de patiënt en het
personeel van de keuken om een geschikt dieet op te maken.

2.6 DIENSTEN WAARMEE WORDT SAMENGEWERKT
Het departement psychiatrie:
5/12
dagcentrum psychiatrie AZ St.Jan en SFX
KOLK( kliniek onverklaarde lichamelijke klachten) en dagcentrum KOLK
polikliniek psychiatrie SFX
POC ( poliklinisch ontwenningscentrum)
ergo psychiatrie
psychomotoriek
epsi
VE 195
VE 015 AZ St. Jan
VE 025 AZ St.Jan
2.7 DAGORDE VERPLEEGKUNDIGEN
Verpleegkundige activiteiten over het verloop van de dag:
6.30u - overdracht van de nachtdienst aan de vroegdienst
- bloedname + sorteren en naar labo brengen
(vergeet de urinestalen uit de koelkast niet!!)
- medicatiebedeling+ eventueel toedienen van insuline
- nakijken in de agenda wie nuchter moet blijven voor onderzoek of
ECT, alsook de mensen van de hoteldienst hiervan op de hoogte
brengen.
7.30u - opdienen van het ontbijt op de kamers en hulp bieden waar nodig
- overdracht en patiëntentoewijzing
9u
11u
- verzorging en begeleiding van patiënten
- medicatiebedeling
- rapportage in de verpleegdossiers
- invullen van de MPG-registratie op de PC ( niet voor studenten)
11.30u - opdienen van het middagmaal op de kamers
12u
- afdienen van het middagmaal
12.30u - overdracht van de vroegdienst aan de laatdienst
- opmaken van werkblad en spuitenboek
13.30u - koffiebedeling op kamer voor alle patiënten
14.30u - afdienen van de koffie
- namiddagtoer: nemen van parameters, zeker langsgaan bij de
volgpatiënten (risico suïcide-kandidaten, patiënten in een
ontwenningsfase)
- tijd voor een gesprek

17u
- medicatiebedeling
6/12
17.30u - opdienen van het avondmaal
18.45u - avondtoer met parametercontrole
20.45u - overdracht van de laatdienst aan de nachtdienst
Vroegdienst: 6.30u – 15u
Dagdienst: 7.30u – 12.30u / 15u – 18u
Laatdienst: 12.30u – 21u
Nachtdienst: 20.45u – 06.45u
2.8 PATIENTENPROFIEL
Verpleegeenheid 193 heeft naast patiënten met een klassiek PAAZ-profiel ( doelgroep 1) een
therapeutisch aanbod voor mensen met OLK ( doelgroep 2)
Doelgroep 1:
ernstige therapieresistente stemmingsstoornissen
bipolaire stoornissen
acute psychotische stoornissen
psychische crisissen naar aanleiding van ingrijpende gebeurtenissen
ernstige somatische problematiek met psychische stemmingsziekte
Opname eenheid voor observatie en screening op psychisch, psychologisch en sociaal vlak.
Een diagnostische werkhypothese wordt door het multidisciplinair team geformuleerd en er wordt
een therapeutisch advies en of behandeling gestart.
De familie en zijn omgeving en de eerstelijnszorg wordt maximaal betrokken.
Doelgroep 2:
Binnen de profileringsopdracht van het departement, leggen wij bijzondere accenten;
mensen met Onverklaarde Lichamelijke Klachten (OLK) kunnen bij ons terecht voor een
ambulante intake, korte opname en/of een vervolgtherapie binnen de dagkolk. Deze
patiëntengroep vertoont enkele specifieke kenmerken waarmee het behandelteam voldoende
rekening moet houden.
Onverklaarde lichamelijke klachten zijn aanslepende lichamelijke klachten waarvoor geen
medische verklaring wordt gevonden.
De klachten zijn grondig onderzocht en onvoldoende verklaard gebleven.
Het zijn klachten die ernstige beperkingen met zich mee brengen: zowel op lichamelijk,
professioneel, relationeel, sociaal of emotioneel vlak.
De klachten kunnen zich manifesteren op verschillende manieren: moeheid, spierpijn,
zwaartegevoel, duizelingen, drukgewaarwordingen enz.
De afdeling biedt gedurende de opname een specifieke behandeling en de nadruk ligt op het
verhogen van de levenskwaliteit, met en ondanks de klachten en de beperkingen.
Binnen dit behandelprogramma wordt er maximaal gestreefd naar informatie en psycho-educatie
met betrekking tot de leefomgeving van de patiënt.

7/12
Naast de opname voor mensen met onverklaarde lichamelijke klachten, biedt de afdeling een
ambulant programma (dagKOLK) voor mensen met onverklaarde lichamelijke klachten. De
studenten kunnen na overleg met de mentoren en /of hoofdverpleegkundige het programma
bijwonen. Indien ze dit wensen kan er ook gebruik gemaakt worden van de website van het AZ.
St.Jan => www.azbrugge.be
Binnen de dagKOLK ligt de nadruk op het verhogen van de kwaliteit van leven, met en ondanks de
klachten. Dit gebeurt door terug controle te krijgen over het eigen lichaam, zicht te krijgen op
herstelbelemmerende factoren en aandacht te ontwikkelen voor anderen, soms vergeten
vaardigheden. Uiteindelijk moet dit leiden naar beter functioneren: persoonlijk, relationeel en
professioneel.
2.9 THERAPEUTISCH MILIEU
Elk teamlid draagt continu bij tot het onderhouden en verder uitbouwen van het therapeutisch
milieu.
Therapeutisch hulp bestaat uit 4 pijlers:
- RESPECT
Respect moet men zien als basishouding, gedragen door het hele team.
Het is begrip t.a.v. de patiënt en zijn omgeving.
Respect voor vroegere behandelaars en behandelingen. Patiënten met onbegrepen lichamelijke
klachten hebben veelal bij verschillende instanties hulp gezocht. We proberen vroegere
inspanningen zoveel mogelijk te gebruiken tijdens de opname.
Respect voor het lichamelijke lijden.
Respect door te blijven luisteren naar het lijdensverhaal van de patiënt.
Respect voor de symboolfunctie.
Respect voor de inperking en de handicap veroorzaakt door de aandoening.
Op de afdeling gebruiken we registratieformulieren om de klachten nauwkeurig te registreren en
zo dit respect een tastbare vorm te geven. We zien dat deze formulieren een belangrijke vorm van
communicatie zijn tussen patiënt en team.
Wij zoeken aansluiting bij het bekende verhaal van de patiënt en proberen kleine veranderingen
aan te brengen die een verschil kunnen betekenen. Dit gebeurt door elke uitzondering op die
klacht te benoemen en te versterken

- CONTEXT
8/12
We gaan op zoek naar verbanden tussen de verschillende contexten ( de patiënt en zijn omgeving,
de patiënt en de afdeling, de patiënt en zijn herkomst), zodat de klacht in een nieuw daglicht
komt.
Er wordt ook belang gehecht om anderen te ontmoeten tijdens de opname( partner, kinderen,
vrienden).
We moeten als team(lid) ook stilstaan bij de context die we zelf creëren.
Een bevraging van ons eigen functioneren, het nagaan van onze invloed op ons werk, en onze
houding tegenover de mensen die we behandelen, moet geregeld aan de orde komen. Dit vraagt
een onderlinge openheid en vertrouwensrelatie binnen het team.
- SEMANTIEK
Hier gaan we op zoek naar de betekenis van de klacht.
Deze betekenis kan de patiënt ons ook niet geven.
Het is dan ook van belang op zoek te gaan naar nieuwe invalshoeken.
Belangrijk hierbij is het positief kunnen benoemen van het gedrag van de patiënt waardoor een
opening wordt verkregen in de vicieuze cirkel.
- DIFFERENTIATIE EN KEUZE
Mensen met psychosomatische klachten voelen zich machteloos en hulpeloos. Het lijden overvalt
hen. Het gebeurt aan hun lichaam en niet aan henzelf.
Differentiëren bestaat erin dat men de machteloosheid en hulpeloosheid kan vervangen door
mogelijkheden om met de klacht om te gaan:
Differentiatie van de klacht
waar situeert zich de klacht?
hoe doet de klacht zich voor?
hoe erg is de klacht?
Differentiatie van de context
wie in je omgeving heeft nog dergelijke klachten?
wie begrijpt deze klachten?
wie reageert onbegrijpend?
Differentiatie van de geschiedenis
wanneer is het beter geweest met de klachten?
wanneer was de slechtste periode?
wanneer was de beste periode?
Differentiatie van de mogelijkheden
zoeken naar de nog aanwezige krachten om de eventuele latere verandering te kunnen
doorvoeren.
Differentiatie van verandering
hier worden de verschillende veranderingsmogelijkheden overlopen om tot een keuze te
komen. Zo kunnen kleine stapjes genomen worden.

2.10 VERPLEEGMETHODE EN VERPLEEGKUNDIGE AANDACHTSPUNTEN
1) Er wordt gekozen voor een bio-psychosociaal model met als therapeutisch denkkader het
systheemdenken, in het bijzonder het “Brugs Model”. Er wordt gebruik gemaakt van korte,
oplossingsgerichte therapie.
9/12
- Wij zijn een team van psychiatrisch verpleegkundigen, een psychiater en een internist.
De klacht van de patiënt wordt centraal gesteld.
Er werd gekozen voor het systeemtheoretisch denkmodel, en oplossingsgericht werken. Men
probeert op die manier te werken naar de patiënt toe:
- biologisch niveau: medicatie is zeer belangrijk
- gezins en familiaal niveau: de familie wordt in de behandeling betrokken
- de suprasystemen: werk, school de financiële situatie
- keuzes vanuit de oplossing ipv het probleem
Er wordt gezocht naar de samenhang van de dingen, de circulaire causaliteit i.p.v. de lineaire
causaliteit. Men probeert de in stand houdende factoren van een probleem te vinden en aan te
pakken.
Naast deze standaardtherapie, wordt er ook zeer individueel te werk gegaan. Er wordt niet alleen
maar vooral naar de reeds aanwezige oplossingen gekeken, en de expertise van de patiënt in het
behandelplan. Vanuit het systeemdenken wordt ook de dienst zelf bekeken: welke rol speelt de
dienst naar de problematiek van de patiënt toe? De aanpak, sfeer op de afdeling spelen eveneens
een belangrijke rol.
2 ) Patiëntentoewijzing
De patiënten worden iedere morgen toegewezen aan een verpleegkundige. Zij is verantwoordelijk
voor de totaalzorg van die patiënt. De toewijzing gebeurt volgens zorgniveau van de patiënt. De
verpleegkundig die de opname van de patiënt verzorgde blijft het aanspreekpunt met netwerk
gedurende de opname. Er wordt voor deze wijze van patiëntentoewijzing gekozen om optimale
continuïteit te kunnen bieden en de zorgverdeling eerlijk te spreiden. Elke verpleegkundige is dan
van iedere patiënt goed geïnformeerd en in staat in naam van het team op te treden bij infooverdracht
in overleg met huisartsen, familie en andere netwerkers.
3) Enkele belangrijke aandachtspunten bij het verpleegkundig gesprek
1. Wij sluiten ons altijd aan bij het uitgangspunt dat iedere patiënt en zijn familie het op elk
ogenblik zo goed als mogelijk doet. Met oprechte verbazing voor heel wat inzet en energie om
het tot nu toe uit te houden, vragen wij naar de krachten en mogelijkheden waar ze tot nu toe
uit geput hebben.
“Met wat je ons vertelde, en hoe wij zien hoe veel pijn je hebt, moet het heel erg moeilijk
zijn geweest. Het zou zelfs erger gekund hebben!
Hoe heb je het klaargespeeld om met die hoofdpijn eten klaar te hebben tegen de middag
als je 4 kinderen thuiskomen?”

Deze hanteringsmogelijkheden om met het probleem om te gaan, worden sterk bekrachtigd,
genoteerd en gebruikt in een verdere opname.
10/12
Vanuit dit uitgangspunt wordt heel veel au-serieux genomen: gaande van de klachten als van
de inspanning die tot nu toe werd geleverd.
Zoveel mogelijk reeds genomen oplossingen worden in de ziekenhuiskamer overgenomen
en verder gezet: bv: “ een zonnebril maakt het iets draaglijker, vraag je man om hem mee
te brengen.”
Wie zeker au-serieux wordt genomen, zijn de familieleden. Bij hen vragen wij advies hoe
wij hun familielid het beste kunnen verzorgen. Waar het mogelijk is en gewenst wordt,
kunnen zij ingeschakeld worden in de verzorging. Daarmee druk je ook alle respect uit
voor hun zorg thuis, neem je wat angst weg dat zij het niet genoeg deden en waardoor
opname nodig was.
2. Onze woorden worden door materiële ingrepen kracht bijgezet. We proberen nog een stap
verder te gaan in het aanbieden van hulpmiddelen.
we proberen de klacht een plaats te geven binnen een ruimer geheel, dan de
klacht zelf: * inventariseren
* scoreblad invullen en bespreken met patiënt en familie
we proberen de klacht te verlichten en draaglijker te maken:
bv: looprek, kruk, rolwagen, aangepast voedsel of eetgerei, waterbed,
alternerende matras,….en leren mensen er gedoseerd gebruik van te maken
Al deze technieken wekken hoop en doen iedereen genuanceerd en creatief denken over
betere en draaglijkere ogenblikken.
3. Verder proberen wij klachten te benoemen en te hervatten naar patiënt en gezin toe: bv.
depressie, stress, conflict,…daarbij proberen wij zoveel mogelijk positief te etiketteren dwz
het probleem in een zo gunstig mogelijk daglicht stellen. Zo thematiseer je iets en je
brengt verruiming in de klacht. Tevens wijs je de patiënten erop dat ze wel degelijk
verantwoordelijkheid opnemen en er nodig zijn. Positief etiketteren en benoemen maakt
iets vaags minder vaag en begrijpelijker, werkt schuldontladend en brengt weer wat
opening in het starre patroon van eeuwige pijn.

4. Ook heel bewust hanteren wij het complimenteren en invoegen
11/12
Invoegen is bedacht woorden te kiezen of handelingen stellen, die ertoe bijdragen
dat er een positieve therapeutische relatie gecreëerd of in stand gehouden wordt.
Daardoor is het mogelijk dat andere interventies beter aanslaan.
Complimenteren van onze patiënten doen we uitdrukkelijk en overvloedig.
Iedereen is blij met een pluim. Onze patiënten worden zo in beslag genomen door
hun ellende en het negatieve daar rond, dat zij niet meer letten op wat er wel
allemaal goed gaat. Heel dikwijls zien we dat ze dan ook verrast zijn door wat ze
allemaal nog wel presteren en betekenen.
- Uitgaande van het principe dat de patiënt altijd gelijk heeft, is het uiteraard niet aan ons
om behandelingsdoelen vast te leggen, wel de patiënt zelf en dit in samenspraak met de
familie en het team. We beperken ons tot een zo constructief mogelijke formulering van
het doel van de patiënt: bv. “ Wat is voor jou en je zus nodig zodat je weer thuis zou
kunnen verzorgd worden?”
Tenslotte proberen wij keuzes te introduceren of te herintroduceren. Dit met als doel weer
verantwoordelijkheid en vrijheid te winnen op de beperkingen die de klachten hem
opleggen.
Bv: Mevrouw A wordt niet verplicht om te eten, maar uitgenodigd om te eten of iets meer
of iets minder te eten.
Bv: Bij iemand met erge moeheidsklachten, wordt nagegaan wat een haalbaar tijdstip is
om zich te verzorgen, wanneer zij het minst moe is.
Natuurlijk met wederzijds respect, ook voor onze beperkingen, waar we dan ook eerlijk in
zijn.
Als student is het niet altijd even gemakkelijk om dit te zien. Het is nochtans een wezenlijk
onderdeel in de communicatie met onze patiënt. Je kunt dit als student ook altijd verder aftoetsen
bij de verpleegkundigen. We zijn ervan overtuigd dat dit een meerwaarde kan zijn tijdens jou
stage!

3 VERWACHTINGEN VANUIT DE VE NAAR DE STUDENT
3.1 WAT VERWACHTEN WIJ VAN ONZE STUDENTEN?
zorg voor een net voorkomen en wees stipt!
neem initiatief! Het team stelt het enorm op prijs als je de uitdaging aangaat.
wees bereid om iets te leren en daar misschien een half uurtje te moeten voor over
werken! Praktijk is de beste leerschool om ervaringen op te doen.
stel veel vragen! Een student die geen vragen stelt wordt verondersteld alles te weten…?
help de mensen van de keuken een handje bij het op en afdienen van de maaltijden.
wees voorzichtig met notaboekjes! Laat die niet zomaar rondslingeren bv: in de kamer.
pas op met beroepsgeheim. Patiënten en therapeuten vertrouwen erop dat dit correct
wordt toegepast.
de afspraak binnen ons team is dat de studenten naar de beloproepen gaan, ook tijdens
de overdracht!
een volgpatiënt kies je altijd in overleg met de mentoren of de hoofdverpleegkundige.
bewaak je positie binnen het team.
inbreng in de overdracht is zeer belangrijk!
informeer je vooraleer je naar een patiënt toe stapt. Aan de hand van een dossier,
mondelinge info,…
wees alert voor de leermomenten en eventuele technieken (bv: leg een briefje bij de
bloedafnames).
neem je leerproces in eigen handen. Wees je bewust van je positieve en mindere positieve
punten. Vraag supervisie voor een gesprek. Heb voldoende aandacht voor je eigen
belevingsaspecten en maak ze bespreekbaar.
kritisch reflecteren rond eigen functioneren.
neem geziene leerstof eens extra door voor de aanvang van de stage.
bij afwezigheid: verwittig zowel de stageplaats als de school.
zijn er problemen rond uren, bespreek dit tijdig met de mentor of hoofdverpleegkundige.
In de mate van het mogelijke wordt hiermee rekening gehouden.
alle handelingen m.b.t. medicatie, infusen, bloedafname worden uitgevoerd onder
supervisie van een verpleegkundige.
12/12
Veel succes met de stage!!!