Fietszoektocht doorheen Bree - Toerisme Bree

Fietszoektocht doorheen Bree
Opitter -Tongerlo

Tel. 089 84 85 60 Fax. 089 46 31 40 toerisme@bree.be
Voorwoord
Deze fietstocht gaat door Opitter en Tongerlo. Ze is
uitgewerkt door een leerling-stagiaire van 6 Kantoor
van het Sint-Augustinusinstituut te Bree. De
leerlinge heeft deze fietstocht gemaakt omdat het
een deel uitmaakte van haar eindwerk. Ze heeft
stage gelopen bij de Dienst Info en Toerisme van
Bree. In deze fietstocht krijgt u informatie over de
bezienswaardigheden van Opitter en Tongerlo.
Let goed op onderweg, dan vind je de antwoorden
op de vragen achteraan heel makkelijk terug.
Succes!
We hopen dat het een aangename fietstocht wordt!
2

Tel. 089 84 85 60 Fax. 089 46 31 40 toerisme@bree.be
Inhoudsopgave
1 De Kruidentuin............................................. 3
2 ‘t Rorenijsje.................................................... 3
3 Kapel O.L.Vrouw............................................ 3
4 De Pollismolen - Solterheide Opitter.......... 4
5 Recreatiedomein Het Itterdal.................... 4
6 St. Trudokerk Opitter................................... 4
7 Brouwerij Sint-Jozef..................................... 5
8 Rosse Lei (Dorpsstraat = Dorpsplein)................. 5
9 Sint-Pieterskerk Tongerlo............................ 5
10 De Galdermansmolen.................................. 6
11 Keyartmolen................................................. 6
12 De Kieper....................................................... 6
13 De Fietsroute................................................. 7
14 Leuke opdrachten......................................... 8
3

Dienst Info en Toerisme Bree Markt z/n - 3960 Bree
We beginnen de fietstocht van Opitter bij de Kruidentuin in Opitter. De
Kruidentuin bevindt zich in de Grensstraat.
1 De Kruidentuin
Golfen met de bezem op ons hof gaat niet over groene kort gemaaide heuvels,
maar door weiden, verschillende tuinen en hoogstam boomgaard.
U ontmoet er Polleke de ezel, Colette de geit, koeien, ganzen, kippen, eenden,...
Hier is golf educatief, actief en ludiek met een knipoog. De holes staan op schitterende
plekjes, bij bomen, struiken en kruiden waar schriftelijke informatie
gegeven wordt. Bij ons staat golf garant voor veel plezier en ontspanning. Jong en
oud kan moeiteloos mee golfen!
Duur: +/- 2uur Vooraf reserveren is vereist. Aangepast schoeisel gewenst
Prijs: 6 euro per persoon (drank en kruidencake ingebegrepen)
3 euro per persoon voor kinderen onder 12 jaar.
Na de golf kunnen deelnemers ook gebruik maken van de orangerie en authentieke
boerenschuur (80 zitplaatsen).
Arrangement kan ook gecombineerd worden met rondleiding in de Kruidentuin.
We zetten de fietstocht verder en rijden de Rorenweg in. ‘t Rorenijsje is
gelegen in de Rorenweg.
2 ‘t Rorenijsje
‘t Rorenijsje is een melkveebedrijf met rood-en zwartbonte koeien. In 1990 werd
gestart met de verwerking en verkoop van ambachtelijk hoeve-ijs. Het ijs wordt
geproduceerd van melk van eigen dieren. Het ijssalon en terras is geopend van 18
april tot oktober. Je kan er naast 20 verschillende soorten ijs, ook terecht voor
ijstaarten en ijs-gebakjes. De specialiteit is ijs-lam en gelegenheidstaarten. Voor
evenementen kan u altijd een ijstoog of ijskar huren.
3 Kapel O.L.Vrouw
Aan de rijksweg 721 staat, tussen de lindebomen, een beschermende Kapel
O.L.Vrouw Troosteres der Bedrukten uit de 14de eeuw. In 1954 werd de titel
O.L.Vrouw ter Heirbaan toegevoegd. Vanaf die tijd is er jaarlijks een autowijding.
4

Tel. 089 84 85 60 Fax. 089 46 31 40 toerisme@bree.be
Contact:
Mariette en Réne Clijsters-Reyners
Grensstraat 2, 3960 Bree - Opitter
Tel. 089 46 16 08
E-mail: stukkenheidehof@busmail.net
Website: www.stukkenheidehof.be
Kruidentuin, Stukkenheidehof
Contact:
Jos & Annick Braeken - Jehoul
Rorenweg 18, 3960 Bree
Tel. 089 46 12 23
Gsm: 0496 14 57 17
E-mail: annick.jehoul@telenet.be
5

Dienst Info en Toerisme Bree Markt z/n - 3960 Bree
We zetten de fietstocht verder en blijven de Rorenweg volgen. We rijden
de 2de straat rechts in. Deze blijft u volgen. U steekt de Opitterkiezel
[voorzichtig: drukke straat] over en rijdt de Molenstraat in, hier bevindt
zich de Pollismolen.
4 De Pollismolen - Solterheide Opitter
De Pollismolen is gelegen aan de Itter in een uitzonderlijk prachtig, waardevol
natuurgebied, Solterheide. De molen wordt voor het eerst genoemd in 1296. Ze
heette toen “Weyenberch molen”. In de 16de eeuw veranderde de naam in de
“Schelenmolen” en in 1633 in “de molen bij Pöllen”. Vandaar waarschijnlijk de huidige
naam “Pollismolen”.
Op het domein van Pollismolen is er een interactief bosmuseum (Wipobos). Hier
kunnen kinderen spelenderwijs kennis maken met het leven in het bos. Na dat bezoek
kan je een wandeling maken in de bossen rond Pollismolen. Op het Pollispad
(= bosleerpad) wijst Papapol je de weg.
We zetten de tocht verder en rijden een stukje terug, dan rechtsaf
(Parkdreef) en zo rijden we verder naar het Itterdal.
5 Recreatiedomein Het Itterdal
In Opitter ligt het recreatiedomein Itterdal, een kasteelpark dat vroeger een
landhuis bevatte. De aanleg gebeurde naar het model van een Engels landschapspark.
Een smal pad loopt door het park naar de Pollismolen.
Het Itterdal is een vrij smalle vallei die werd geboetseerd door de Itterbeek die
zich een weg snijdt door het Kempens Plateau. Je bent hier op de grens van het
Kempen~Broek en de droge, Hoge Kempen. De beken zorgen niet alleen voor reliëf
maar ook voor variatie in het landschap: kronkelende beken met natte moerassen,
weilanden met houtkanten, loofbossen van eiken en berken, maar ook aangeplante
naaldbossen. Er staan ook enkele watermolens. Naast de natuur heb je ook het
boeiende kasteelpark Itterdal met een uitgebreide collectie bomen en pittoreske
waterpartijen.
We zetten de tocht verder en rijden naar de brouwerij Sint-Jozef. U
rijdt via de Opitterkiezel richting kerk.
6 St. Trudokerk Opitter
Opitter heeft een beschermende gotische Maaslandse St-Trudokerk met een
prachtig retabel uit de 16de eeuw, een orgelkast uit 1702 en andere merkwaardige
beelden. De voormalige pastorij in Maaslandse renaissance is één der mooiste uit
onze streek.
6

Tel. 089 84 85 60 Fax. 089 46 31 40 toerisme@bree.be
Contact:
De Pollismolen
Molenstraat 48, 3960 Bree
Tel. / fax 089 86 69 39
Opmerking:
De verbouwingswerken in de Pollismolen zijn gestart. De horecazaak is gesloten.
De vernieuwde brasserie met restaurant opent zijn deuren in juni 2010. De bestaande
verblijfsaccommodatie wordt omgebouwd tot een hotel. De heropening is
voorzien in 2011.
Contact:
Recreatiedomein Het Itterdal
Opitterkiezel 140, 3960 Bree
Het Itterdal beschikt over een kinderspeeltuin, en fietscafé met terras. Hier
staat de Itterbeekmolen, er zijn vijvers en u kan in het park Parkdreef wandelen.
St.-Trudokerk Opitter
7

Dienst Info en Toerisme Bree Markt z/n - 3960 Bree
7 Brouwerij Sint-Jozef
Brouwerij Sint-Jozef is een familiebrouwerij van meer dan 100 jaar oud. Ondanks
het gebruik van moderne technieken blijft Sint-Jozef een artisanale brouwerij. In
totaal komen hier 9 bieren uit de gistkuipen.
De brouwerij Sint-Jozef is nog één van de weinige brouwerijen die een eigen
tafelstout brouwt. Ten slotte is er ook nog de Limburgse Witte. Dit bier wordt op
ambachtelijke wijze gebrouwen in Sint-Jozef en gecommercialiseerd door Duobrouw.
Dat is een vennootschap van de twee Limburgse familiebrouwerijen Martens
en Sint-Jozef.
Via het Itterplein, waar momenteel de Kim Clijstersfontein in aanbouw is,
rijdt u de Tongerlostraat in, daarna via de brug over de Zuid-Willemsvaart
naar de Bosstraat. Dan de 4de straat rechts, dit is de Poststraat, verder
de 1ste straat links, dit is de Dorpstraat.
8 Rosse Lei (Dorpsstraat = Dorpsplein)
Tongerlo is de geboorteplaats van dhr. Jaak Langens, romanschrijver (1892). Zijn
boeken “De kermis van Rosse Lei” en “Rosse Lei en de bruiloft van tante Kato” vertellen
de fratsen en stunten die Lei Keppers uithaalt in Tongerlo, streken waarop
De Witte jaloers zou zijn.
Het beeldje van Rosse Lei en een gedenksteen aan het geboortehuis van Jaak Langens
houden de herinnering aan dit dorpsfiguur levend.
Op het Dorpsplein bevindt zich ook café ’t Sjasse. ‘t Sjasse is een gerenoveerde
herenboerderij uit 1885. Sinds 1996 is het een fiets- en eetcafé in een zeer rustige,
familiale omgeving te midden van het groen. Hier kan je terecht voor verse
huisbereide snacks aan democratische prijzen.
9 Sint-Pieterskerk Tongerlo
Tongerlo was vanaf ongeveer 1300 Loons gebied. Sedert 1971 is het dorp gefusioneerd
met Opitter.
De geklasseerde Gotische Sint-Pieterskerk uit de 15de eeuw is trots van deze
plaats. De kerk bezit de mooiste gotische toren in de Kempen. De hardstenen zuilen
met Maaslandse waterbladkapitelen in het koor dateren uit de 15de eeuw.
Merkwaardige beelden o.a. O.L. Vrouw met Kind op de Maansikkel en een Piëta,
beide +/- 1500, behoren tot één van de mooiste elementen van de kerk. Grafstenen
vanaf 1733 vormen een geheel met de kerk.
Stap even af en zoek de zonnewijzer.
We zetten de tocht verder en draaienvoor de kerk rechtsaf, dit is de
Solterweg. Hier bevindt zich de Galdermansmolen.
8

Tel. 089 84 85 60 Fax. 089 46 31 40 toerisme@bree.be
Contact:
Brouwerij Sint-Jozef
Itterplein 19, 3960 Bree – Opitter
Tel. 089 86 47 11
Fax. 089 86 74 19
www.brouwerijsintjozef.be
Contact:
Café - feestzaal ‘t Sjasse
Dorpsstraat 31
3960 Bree - Tongerlo
Tel. 089 86 14 14
Sint-Pieterskerk Tongerlo
9

Dienst Info en Toerisme Bree Markt z/n - 3960 Bree
Hieronder een overzicht van de streekbieren van
brouwerij Sint-Jozef:
Pax Pils Ops-Ale Bosbier
Kriekenbier Limburgse Witte Bruin Tafelbier
Bokkereyer St- Gummarus St- Gummarus
Trippel
Dubbel
10

Tel. 089 84 85 60 Fax. 089 46 31 40 toerisme@bree.be
10 De Galdermansmolen
De Galdermansmolen of ook de Dorpermolen genoemd is gelegen aan de Itterbeek.
De molen werd gebouwd in 1633 en werkt gebruikt als oliemolen, maar het is
eigenlijk een watermolen van het onderslagtype. In 1735 werd het woonhuis van de
molenaar gebouwd en in 1841 werd het molenhuis zelf gebouwd. In 1850 werd de
molen omgebouwd naar een graan- en oliemolen maar vanaf 1906 werd er enkel nog
graan gemalen. In 1920 werd het houten molenrad vervangen door een metalen rad.
De molen en haar omgeving werden in 1996 respectievelijk beschermd als monument
en als dorpsgezicht.
We zetten de tocht verder en rijden een stukje terug, dit is de
Beekstraat. U bevindt zich nu in de Keyartstraat. Voor de Aveve slaat u
links af naar de Keyartmolen en daarna rechtsaf.
11 Keyartmolen
De Keyartmolen aan de Itterbeek die voor het eerst vermeld werd in 1139 is een
watermolen van het onderslagtype. De huidige molen dateert van 1850. In 1923
werd het waterrad vervangen door een turbine. De molen maalde op waterkracht
tot in 1985 toen op elektrische aandrijving werd overgeschakeld. De molen en haar
omgeving werden in 1994 respectievelijk beschermd als monument en als dorpsgezicht.
We beëindigen de fietstocht door te stappen aan de Kieper. U heeft hier
de mogelijkheid een pauze in te lassen.
12 De Kieper
Manger@café De Kieper ligt in Tongerlo, één van de meest authentieke dorpjes
van Limburg, temidden van de prachtige natuur van het landelijke Bree aan de
Zuid-Willemsvaart. Aan De Kieper is ook een parking voor motorhomes.
Reserveren aangeraden!
Openingsuren:
Het café/Loge gedeelte is tijdens de vakantie iedere dag open vanaf 10u tem 24u,
roken is toegelaten.
Op schooldagen vanaf 12u.
Vaste sluitingsdag woensdag en zaterdagmiddag.
Bij reservaties op sluitingsdagen van 10 of meer personen openen wij ook.
De keuken van de bistro is iedere dag open
vanaf 12u tem 14u30 en 18u30 tem 22u rookvrije ruimte.
11

Dienst Info en Toerisme Bree Markt z/n - 3960 Bree
De Galdermansmolen
De Keyatmolen
Contact:
Manger@café “de Kieper”
Keyartstraat 2, 3960 Tongerlo – Bree
Tel. 089 86 13 27
Website: www.mangercafe.be
E-mail:info@mangercafe.be
U heeft hier de kans om de streekbieren te proeven van de Brouwerij van Opitter.
PS: om de lus rond te maken, rijdt u langs het kanaal, u steekt de brug
over. U slaat rechts af, dit is de Carloweg. U blijft deze weg volgen. U
rijdt in de Rorenweg en zo komt u terug uit bij de Kruidentuin.
12

Tel. 089 84 85 60 Fax. 089 46 31 40 toerisme@bree.be
1. De Kruidentuin
2. ’t Rorenijsje
3. Kapel- O.L. Vrouw
4. De Pollismolen – Solterheide Opitter
5. Recreatiedomein Itterdal
6. St. – Trudokerk Opitter
7. Brouwerij Sint-Jozef
8. Rosse Lei
9. Sint-Pieterskerk Tongerlo
10. De Galdermansmolen
11. De Keyartmolen
12. De Kieper
13

Dienst Info en Toerisme Bree Markt z/n - 3960 Bree
14 Leuke opdrachten:
1. Opitter is het thuisdorp van een bekende tennisster, die
gehuwd is met een Amerikaanse basketballer. Hoe
heet deze tennister?
__________________________________________________
2. Over wie schreef dhr. Jaak Langens 2 boeken? *Tip:
Tongerlo.
__________________________________________________
3. Welk van deze ingrediënten komt het meest voor in
bier?
A: Hop B: Gist C: Water D: Gerst
__________________________________________________
4. We zijn over een brug gereden in Tongerlo. Welk
kanaal stroomt eronder?
__________________________________________________
5. Waar heb je Papapol ontmoet?
__________________________________________________
6. Noem 2 streekbieren gemaakt in de Brouwerij van
Opitter.
__________________________________________________
7. Zonnwijzer gevonden? Waar?
__________________________________________________
8. Wat heb je nodig om ijs te maken? (’t Rorenijsje)
__________________________________________________
9. Hoeveel Watermolens ben je tegengekomen op je
tocht?
__________________________________________________
10. Waar wonen Colette de geit en Polleke de ezel?
__________________________________________________
14

Oplossingen:
1. Kim Clijsters
2. Rosse Lei
3. Hop
4. De Zuid-Willemsvaart
5. Pollismolen Bosleerpad
6. Ops-Ale, Pax Pils, Bokkereyer
(voor meer streekbieren, zie p. 10)
7. Bij de Sint-Pieterskerk
8. Melk, eierdooiers, suiker en room
9. 3: De Pollismolen, de Galdermansmolen en
de Keyartmolen
10. Bij Mariëtte Reynders in de Kruidentuin
15