Fietszoektocht doorheen Opitter - Tongerlo - Toerisme Bree

Fietszoektocht doorheenOpitter - TongerloUitgave: Toerisme Bree 089 84 85 61, toerisme@bree.be

VoorwoordDeze fietstocht gaat door Opitter en Tongerlo. Ze is uitgewerktdoor een leerling-stagiaire van 6 Kantoor van hetSint-Augustinusinstituut te Bree. De leerlinge heeft dezefietstocht gemaakt omdat het een deel uitmaakte van haareindwerk. Ze heeft stage gelopen bij de Dienst Info en Toerismevan Bree. In deze fietstocht krijgt u informatie over debezienswaardigheden van Opitter en Tongerlo.Let goed op onderweg, dan vind je de antwoorden op de vragenachteraan heel makkelijk terug.Succes!We hopen dat het een aangename fietstocht wordt!2

We beginnen de fietstocht van Opitter bij de Kruidentuin in Opitter. DeKruidentuin bevindt zich in de Grensstraat.1 De KruidentuinGolfen met de bezem op ons hof gaat niet over groene kort gemaaide heuvels,maar door weiden, verschillende tuinen en hoogstam boomgaard.U ontmoet er Polleke de ezel, Colette de geit, koeien, ganzen, kippen, eenden,...Hier is golf educatief, actief en ludiek met een knipoog. De holes staan op schitterendeplekjes, bij bomen, struiken en kruiden waar schriftelijke informatiegegeven wordt. Bij ons staat golf garant voor veel plezier en ontspanning. Jong enoud kan moeiteloos mee golfen!Duur: +/- 2uur Vooraf reserveren is vereist. Aangepast schoeisel gewenstPrijs: 6 euro per persoon (drank en kruidencake ingebegrepen)3 euro per persoon voor kinderen onder 12 jaar.Na de golf kunnen deelnemers ook gebruik maken van de orangerie en authentiekeboerenschuur (80 zitplaatsen).Arrangement kan ook gecombineerd worden met rondleiding in de Kruidentuin.We zetten de fietstocht verder en rijden de Rorenweg in. ‘t Rorenijsje isgelegen in de Rorenweg.2 ‘t Rorenijsje‘t Rorenijsje is een melkveebedrijf met rood-en zwartbonte koeien. In 1990 werdgestart met de verwerking en verkoop van ambachtelijk hoeve-ijs. Het ijs wordtgeproduceerd van melk van eigen dieren. Het ijssalon en terras is geopend van 18april tot oktober. Je kan er naast 20 verschillende soorten ijs, ook terecht voorijstaarten en ijs-gebakjes. De specialiteit is ijs-lam en gelegenheidstaarten. Voorevenementen kan u altijd een ijstoog of ijskar huren.3 Kapel O.L.VrouwAan de rijksweg 721 staat, tussen de lindebomen, een beschermende KapelO.L.Vrouw Troosteres der Bedrukten uit de 14de eeuw. In 1954 werd de titelO.L.Vrouw ter Heirbaan toegevoegd. Vanaf die tijd is er jaarlijks een autowijding.4

Contact:Mariette en Réne Clijsters-ReynersGrensstraat 2, 3960 Bree - OpitterTel. 089 46 16 08E-mail: stukkenheidehof@busmail.netWebsite: www.stukkenheidehof.beKruidentuin, StukkenheidehofContact:Jos & Annick Braeken - JehoulRorenweg 18, 3960 BreeTel. 089 46 12 23Gsm: 0496 14 57 17E-mail: annick.jehoul@telenet.be5

We zetten de fietstocht verder en blijven de Rorenweg volgen. We rijdende 2de straat rechts in. Deze blijft u volgen. U steekt de Opitterkiezel[voorzichtig: drukke straat] over en rijdt de Molenstraat in, hier bevindtzich de Pollismolen.4 De Pollismolen - Solterheide OpitterDe Pollismolen is gelegen aan de Itter in een uitzonderlijk prachtig, waardevolnatuurgebied, Solterheide. De molen wordt voor het eerst genoemd in 1296. Zeheette toen “Weyenberch molen”. In de 16de eeuw veranderde de naam in de“Schelenmolen” en in 1633 in “de molen bij Pöllen”. Vandaar waarschijnlijk de huidigenaam “Pollismolen”.Op het domein van Pollismolen is er een interactief bosmuseum (Wipobos). Hierkunnen kinderen spelenderwijs kennis maken met het leven in het bos. Na dat bezoekkan je een wandeling maken in de bossen rond Pollismolen.We zetten de tocht verder en rijden een stukje terug, dan rechtsaf(Parkdreef) en zo rijden we verder naar het Itterdal.5 Recreatiedomein Het ItterdalIn Opitter ligt het recreatiedomein Itterdal, een kasteelpark dat vroeger eenlandhuis bevatte. De aanleg gebeurde naar het model van een Engels landschapspark.Een smal pad loopt door het park naar de Pollismolen.Het Itterdal is een vrij smalle vallei die werd geboetseerd door de Itterbeek diezich een weg snijdt door het Kempens Plateau. Je bent hier op de grens van hetKempen~Broek en de droge, Hoge Kempen. De beken zorgen niet alleen voor reliëfmaar ook voor variatie in het landschap: kronkelende beken met natte moerassen,weilanden met houtkanten, loofbossen van eiken en berken, maar ook aangeplantenaaldbossen. Er staan ook enkele watermolens. Naast de natuur heb je ook hetboeiende kasteelpark Itterdal met een uitgebreide collectie bomen en pittoreskewaterpartijen.We zetten de tocht verder en rijden naar de brouwerij Sint-Jozef. Urijdt via de Opitterkiezel richting kerk.6 St. Trudokerk OpitterOpitter heeft een beschermende gotische Maaslandse St-Trudokerk met eenprachtig retabel uit de 16de eeuw, een orgelkast uit 1702 en andere merkwaardigebeelden. De voormalige pastorij in Maaslandse renaissance is één der mooiste uitonze streek.6

Contact:De PollismolenMolenstraat 48, 3960 BreeTel. 089 86 69 39www.pollismolen.beOpmerking:De verbouwingswerken in de Pollismolen zijn gestart. De vernieuwde brasserie enrestaurant zijn opnieuw geopend sinds juni 2010. De bestaande verblijfsaccommodatiewordt omgebouwd tot een hotel. De heropening hiervan is voorzien in 2011.Contact:Recreatiedomein Het ItterdalOpitterkiezel 140, 3960 BreeHet Itterdal beschikt over een kinderspeeltuin, en fietscafé met terras. Hierstaat de Itterbeekmolen, er zijn vijvers en u kan in het park Parkdreef wandelen.St.-Trudokerk Opitter7

7 Brouwerij Sint-JozefBrouwerij Sint-Jozef is een familiebrouwerij van meer dan 100 jaar oud. Ondankshet gebruik van moderne technieken blijft Sint-Jozef een artisanale brouwerij. Intotaal komen hier 9 bieren uit de gistkuipen.De brouwerij Sint-Jozef is nog één van de weinige brouwerijen die een eigentafelstout brouwt. Ten slotte is er ook nog de Limburgse Witte. Dit bier wordt opambachtelijke wijze gebrouwen in Sint-Jozef en gecommercialiseerd door Duobrouw.Dat is een vennootschap van de twee Limburgse familiebrouwerijen Martensen Sint-Jozef.Via het Itterplein, waar momenteel de Kim Clijstersfontein in aanbouw is,rijdt u de Tongerlostraat in, daarna via de brug over de Zuid-Willemsvaartnaar de Bosstraat. Dan de 4de straat rechts, dit is de Poststraat, verderde 1ste straat links, dit is de Dorpstraat.8 Rosse Lei (Dorpsstraat = Dorpsplein)Tongerlo is de geboorteplaats van dhr. Jaak Langens, romanschrijver (1892). Zijnboeken “De kermis van Rosse Lei” en “Rosse Lei en de bruiloft van tante Kato” vertellende fratsen en stunten die Lei Keppers uithaalt in Tongerlo, streken waaropDe Witte jaloers zou zijn.Het beeldje van Rosse Lei en een gedenksteen aan het geboortehuis van Jaak Langenshouden de herinnering aan dit dorpsfiguur levend.Op het Dorpsplein bevindt zich ook café ’t Sjasse. ‘t Sjasse is een gerenoveerdeherenboerderij uit 1885. Sinds 1996 is het een fiets- en eetcafé in een zeer rustige,familiale omgeving te midden van het groen. Hier kan je terecht voor versehuisbereide snacks aan democratische prijzen.9 Sint-Pieterskerk TongerloTongerlo was vanaf ongeveer 1300 Loons gebied. Sedert 1971 is het dorp gefusioneerdmet Opitter.De geklasseerde Gotische Sint-Pieterskerk uit de 15de eeuw is trots van dezeplaats. De kerk bezit de mooiste gotische toren in de Kempen. De hardstenen zuilenmet Maaslandse waterbladkapitelen in het koor dateren uit de 15de eeuw.Merkwaardige beelden o.a. O.L. Vrouw met Kind op de Maansikkel en een Piëta,beide +/- 1500, behoren tot één van de mooiste elementen van de kerk. Grafstenenvanaf 1733 vormen een geheel met de kerk.Stap even af en zoek de zonnewijzer.We zetten de tocht verder en draaienvoor de kerk rechtsaf, dit is deSolterweg. Hier bevindt zich de Galdermansmolen.8

Contact:Brouwerij Sint-JozefItterplein 19, 3960 Bree – OpitterTel. 089 86 47 11Fax. 089 86 74 19www.brouwerijsintjozef.beContact:Café - feestzaal ‘t SjasseDorpsstraat 313960 Bree - TongerloTel. 089 86 14 14Sint-Pieterskerk Tongerlo9

Hieronder een overzicht van de streekbieren vanbrouwerij Sint-Jozef:Pax Pils Ops-Ale BosbierKriekenbier Limburgse Witte Bruin TafelbierBokkereyer St- Gummarus St- GummarusTrippelDubbel10

10 De GaldermansmolenDe Galdermansmolen of ook de Dorpermolen genoemd is gelegen aan de Itterbeek.De molen werd gebouwd in 1633 en werkt gebruikt als oliemolen, maar het iseigenlijk een watermolen van het onderslagtype. In 1735 werd het woonhuis van demolenaar gebouwd en in 1841 werd het molenhuis zelf gebouwd. In 1850 werd demolen omgebouwd naar een graan- en oliemolen maar vanaf 1906 werd er enkel noggraan gemalen. In 1920 werd het houten molenrad vervangen door een metalen rad.De molen en haar omgeving werden in 1996 respectievelijk beschermd als monumenten als dorpsgezicht.We zetten de tocht verder en rijden een stukje terug, dit is deBeekstraat. U bevindt zich nu in de Keyartstraat. Voor de Aveve slaat ulinks af naar de Keyartmolen en daarna rechtsaf.11 KeyartmolenDe Keyartmolen aan de Itterbeek die voor het eerst vermeld werd in 1139 is eenwatermolen van het onderslagtype. De huidige molen dateert van 1850. In 1923werd het waterrad vervangen door een turbine. De molen maalde op waterkrachttot in 1985 toen op elektrische aandrijving werd overgeschakeld. De molen en haaromgeving werden in 1994 respectievelijk beschermd als monument en als dorpsgezicht.We beëindigen de fietstocht door te stappen aan de Kieper. U heeft hierde mogelijkheid een pauze in te lassen.12 De KieperManger@café De Kieper ligt in Tongerlo, één van de meest authentieke dorpjesvan Limburg, temidden van de prachtige natuur van het landelijke Bree aan deZuid-Willemsvaart. Aan De Kieper is ook een parking voor motorhomes.Reserveren aangeraden!Openingsuren:Het café/Loge gedeelte is tijdens de vakantie iedere dag open vanaf 10u tem 24u,roken is toegelaten.Op schooldagen vanaf 12u.Vaste sluitingsdag woensdag en zaterdagmiddag.Bij reservaties op sluitingsdagen van 10 of meer personen openen wij ook.De keuken van de bistro is iedere dag openvanaf 12u tem 14u30 en 18u30 tem 22u rookvrije ruimte.11

De GaldermansmolenDe KeyartmolenContact:Manger@café “de Kieper”Keyartstraat 2, 3960 Tongerlo – BreeTel. 089 86 13 27Website: www.mangercafe.beE-mail:info@mangercafe.beU heeft hier de kans om de streekbieren te proeven van de Brouwerij van Opitter.PS: om de lus rond te maken, rijdt u langs het kanaal, u steekt de brugover. U slaat rechts af, dit is de Carloweg. U blijft deze weg volgen. Urijdt in de Rorenweg en zo komt u terug uit bij de Kruidentuin.12

1. De Kruidentuin2. ’t Rorenijsje3. Kapel- O.L. Vrouw4. De Pollismolen – Solterheide Opitter5. Recreatiedomein Itterdal6. St. – Trudokerk Opitter7. Brouwerij Sint-Jozef8. Rosse Lei9. Sint-Pieterskerk Tongerlo10. De Galdermansmolen11. De Keyartmolen12. De Kieper13

14 Leuke opdrachten:1. Opitter is het thuisdorp van een bekende tennisster, diegehuwd is met een Amerikaanse basketballer. Hoeheet deze tennister?__________________________________________________2. Over wie schreef dhr. Jaak Langens 2 boeken? *Tip:Tongerlo.__________________________________________________3. Welk van deze ingrediënten komt het meest voor inbier?A: Hop B: Gist C: Water D: Gerst__________________________________________________4. We zijn over een brug gereden in Tongerlo. Welkkanaal stroomt eronder?__________________________________________________5. Waar heb je Wipo ontmoet?__________________________________________________6. Noem 2 streekbieren gemaakt in de Brouwerij vanOpitter.__________________________________________________7. Zonnewijzer gevonden? Waar?__________________________________________________8. Wat heb je nodig om ijs te maken? (’t Rorenijsje)__________________________________________________9. Hoeveel Watermolens ben je tegengekomen op jetocht?__________________________________________________10. Waar wonen Colette de geit en Polleke de ezel?__________________________________________________14

Oplossingen:1. Kim Clijsters2. Rosse Lei3. Hop4. De Zuid-Willemsvaart5. Wipobos Pollismolen6. Ops-Ale, Pax Pils, Bokkereyer(voor meer streekbieren, zie p. 10)7. Bij de Sint-Pieterskerk8. Melk, eierdooiers, suiker en room9. 3: De Pollismolen, de Galdermansmolen ende Keyartmolen10. Bij Mariëtte Reynders in de Kruidentuin16