Als een paal boven water - van palen tot strandhoofden - Natuurpunt
Als een paal boven water - van palen tot strandhoofden - Natuurpunt
Als een paal boven water - van palen tot strandhoofden - Natuurpunt
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ALS EEN PAAL BOVEN HET WATER<br />
VAN PALEN TOT STRANDHOOFDEN
INHOUD<br />
• Werking <strong>van</strong> <strong>strandhoofden</strong><br />
• Opbouw <strong>van</strong> <strong>strandhoofden</strong><br />
• Geschiedenis<br />
• Strandhoofden aan onze kust<br />
• Conclusies
Zandtransport langsh<strong>een</strong> de kust<br />
- Strandhoofden hebben enkel invloed op de brandingsstroom en <strong>een</strong><br />
gedeelte <strong>van</strong> de getijstroom<br />
- Brandingsstroom aan onze kust overwegend <strong>van</strong> west naar oost<br />
(verhouding 2/3 – 1/3)<br />
- Netto effect <strong>van</strong> het dwarstransport is in normale omstandigheden<br />
zeer klein, behalve bij zware stormen
Werking strandhoofd<br />
Hoe groter de aangroei,<br />
hoe meer het strandhoofd<br />
voorbij laat<br />
aangroei<br />
erosie
Veld <strong>van</strong> <strong>strandhoofden</strong><br />
• Hoe langer de <strong>strandhoofden</strong>, hoe meer zand ze blokkeren<br />
• Hoe verder de <strong>strandhoofden</strong> uit elkaar liggen, hoe groter de<br />
erosieve zone achter het strandhoofd<br />
• => optimalisatie via vuistregels en modellering noodzakelijk
Studie “Zanddynamica”<br />
IMDC/Fides Engineering<br />
i.o.v. Afdeling Kust / WL
Zwemmers !<br />
100m<br />
Google Earth
Een strandhoofd beïnvloedt<br />
dus de langse stroming<br />
langsh<strong>een</strong> de kust.<br />
Maar het breekt niet<br />
noodzakelijk golven …<br />
… en is dus g<strong>een</strong><br />
golfbreker
Evaluatie werking<br />
• Een deel <strong>van</strong> de brandingsstroom (en getijstroming) wordt<br />
geblokkeerd<br />
• Indien de <strong>strandhoofden</strong> dicht genoeg bij elkaar liggen, zal<br />
er zand tussen de <strong>strandhoofden</strong> ge<strong>van</strong>gen worden<br />
• Afwaarts het veld <strong>van</strong> <strong>strandhoofden</strong> is er echter <strong>een</strong> tekort<br />
aan zand en zal dus erosie optreden<br />
• Zeewaarts kan door stromingscontractie extra erosie<br />
optreden<br />
• Doordat <strong>strandhoofden</strong> complexe stromingen veroorzaken,<br />
de effecten in het dwarsprofiel moeilijk te modelleren zijn en<br />
morfologische veranderingen ook andere oorzaken kunnen<br />
hebben, is <strong>een</strong> evaluatie <strong>van</strong> het nut <strong>van</strong> <strong>strandhoofden</strong><br />
moeilijk<br />
• Meer kans op werking bij <strong>een</strong> overwegende<br />
stromingsrichting (dominante golfrichting, veel getijstroming)
INHOUD<br />
• Werking <strong>van</strong> <strong>strandhoofden</strong><br />
• Opbouw <strong>van</strong> <strong>strandhoofden</strong><br />
• Geschiedenis<br />
• Strandhoofden aan onze kust<br />
• Conclusies
Langsprofiel<br />
• Voorkomen dat er tussen dijk/duin en<br />
strandhoofd <strong>een</strong> stroming ontstaat bij HW<br />
(gevaar voor uitschuring): strandhoofd<br />
dient op het droog strand te starten<br />
• Meestal gelijke helling als het strand<br />
(behalve bij <strong>palen</strong>rijen)<br />
• Tot in de brekerszone (lengte afhankelijk<br />
<strong>van</strong> hoeveel zand je wil blokkeren<br />
(problemen afwaarts !) (aan onze kust<br />
dikwijls <strong>tot</strong> aan LW
Opbouw dwarsprofiel<br />
• Conventioneel: relatief dichte structuren in<br />
stortst<strong>een</strong>, blokken,…soms met gladde bekleding<br />
• Al dan niet zeer permeabel
Strandhoofd: dwarsdoorsnede<br />
• Hoe hoger en ondoorlatender hoe meer effect<br />
(meer blokkage <strong>van</strong> golven en langstransport)<br />
• Grote hoogte heeft meer invloed op zicht<br />
• <strong>Als</strong> het strandhoofd <strong>boven</strong> <strong>water</strong> blijft is het beter<br />
zichtbaar (bv. voor bootjes, zwemmers)<br />
• Ev. Erosiebescherming nodig (bv. aan kop !)
Dwarsdoorsnede zeewaarts einde<br />
Versterking <strong>van</strong> de kop met (rots-)blokken, omdat daar grote<br />
stroomsnelheden voorkomen (conttractie)
Opbouw <strong>strandhoofden</strong><br />
eerste helft 20 ste eeuw<br />
Archief MDK
Strandhoofden: <strong>palen</strong>rij<br />
• Meestal 2 rijen met <strong>een</strong> tussenafstand <strong>van</strong> 1 <strong>tot</strong> 2 meter<br />
• Afstand tussen 2 <strong>palen</strong>=diameter <strong>paal</strong><br />
• Een <strong>paal</strong> dient zich over 2/3 <strong>van</strong> zijn lengte onder het zand te bevinden<br />
• Vooral geschikt om <strong>een</strong> getijstroming uit de kust weg te houden<br />
• In het geval <strong>van</strong> overwegend golfgedreven langstransport is de werking onzeker<br />
• Is goedkoper, maar niet goedkoop ! (kostprijs duurzaam hout)<br />
• Hoogte niet mee met het strand laten dalen !<br />
• Stroming langsh<strong>een</strong> het strandhoofd is kleiner -> minder gevaarlijk voor<br />
zwemmers
Longardbuizen<br />
Buizen <strong>van</strong><br />
synthetische vezels<br />
en ondoorlatende<br />
kunststof, opgevuld<br />
met zand<br />
->kwetsbaar !
INHOUD<br />
• Werking <strong>van</strong> <strong>strandhoofden</strong><br />
• Opbouw <strong>van</strong> <strong>strandhoofden</strong><br />
• Geschiedenis<br />
• Strandhoofden aan onze kust<br />
• Conclusies
Geschiedenis<br />
• 1500- 1600 zijn de eerste (houten)<br />
<strong>strandhoofden</strong> zichtbaar op kaarten<br />
(Blankenberge en Oostende) (VLIZ NB 4)<br />
• Begin 20 ste eeuw: constructie op grotere<br />
schaal in st<strong>een</strong><br />
• Laatste stenen <strong>strandhoofden</strong> : Koksijde<br />
(1986-1988, verlenging (2x)), Westende (4<br />
nieuwe, laatste in 1989) en Blankenberge<br />
(verhoging en verlenging)<br />
• Afbraak strandhoofd Baai <strong>van</strong> Heist (2009)<br />
• Momenteel : bouw <strong>palen</strong>rij in Lombardsijde
127 <strong>strandhoofden</strong> en 33 kribben
INHOUD<br />
• Werking <strong>van</strong> <strong>strandhoofden</strong><br />
• Opbouw <strong>van</strong> <strong>strandhoofden</strong><br />
• Geschiedenis<br />
• Strandhoofden aan onze kust<br />
• Conclusies
Effecten - Koksijde<br />
400m<br />
Foto’s MDK)
Aangroei … en erosie in Koksijde<br />
Kustlijntrends,<br />
Houthuys, 2012
Nieuwpoort - Westende<br />
Licht erosief<br />
- Nieuwe <strong>palen</strong>rij in aanlegfase<br />
- Zal het bestaande <strong>strandhoofden</strong>veld vervolledigen
Oostende (voor 2004) - Petten<br />
• Dijk bedreigt – beetje zand voor de dijk vasthouden -><br />
<strong>strandhoofden</strong> noodzakelijk
Uitbreiding 3<br />
<strong>strandhoofden</strong><br />
Blankenberge
Zeebrugge: extra strand rond de dammen,<br />
problemen ten oosten<br />
Boven: Houthuys, 2012, onder Eurosense, 1997 (i.o.v. Afdeling Kust)
Knokke-Heist<br />
• Beletten/vertragen de <strong>strandhoofden</strong> de<br />
verdere landwaartse uitbreiding <strong>van</strong> de<br />
Appelzakgeul ?<br />
• Versteiling <strong>van</strong> het strandprofiel<br />
• Erosie blijft doorgaan
INHOUD<br />
• Werking <strong>van</strong> <strong>strandhoofden</strong><br />
• Opbouw <strong>van</strong> <strong>strandhoofden</strong><br />
• Geschiedenis<br />
• Strandhoofden aan onze kust<br />
• Conclusies
Conclusies<br />
• Strandhoofden hebben hun invloed op de<br />
kustlijn<br />
• Strandhoofden brengen g<strong>een</strong> zand naar<br />
het strand, maar zorgen voor andere<br />
verdeling <strong>van</strong> het aanwezige zand<br />
• Nieuwe <strong>strandhoofden</strong> nog enkel <strong>van</strong><br />
toepassing voor specifieke lokale<br />
situaties (blijkt ook uit <strong>een</strong> kosten baten<br />
analyse)
Bedankt voor uw aandacht