1vgyjjI

‘Een aap
kun je leren
opereren,
maar niet
het doen
van een
kijkoperatie’
doen van een kijkoperatie. ‘Zij zijn groot
geworden in de wereld van 2D. Artsen die
als kind veel hebben gegamed, blijken
veel beter laparoscopisch te kunnen opereren.
Bovendien hebben ze tijdens de
opleiding kunnen oefenen met computersimulatie
en op fresh frozen kadavers. Én
ze doen al meteen vanaf het begin van de
opleiding kijkoperaties. Eerst relatief makkelijke
ingrepen en gaandeweg steeds
complexere. Zo groeien ze er langzaam
in.’
ingrepen verder heeft gespecialiseerd:
‘Een dedicated chirurg, iemand die zich
na specialisatie nog verder specialiseert
in een bepaald aspect van de buik, blijkt
goede resultaten te boeken in de moeilijker
gebieden van de dikke darm. Waar
een andere arts dan sneller fouten maakt,
blijkt deze groep beduidend minder vaak
complicaties te veroorzaken. Dat heeft
echt te maken met het specialistische
karakter van de ingreep en het aantal kilometers
dat je hierop maakt.’
Robbert Bosker
Dedicated
Ondanks de voordelen van een kijkoperatie
vindt het merendeel van de ingrepen
aan de dikke darm nog steeds plaats met
een open operatie. In sommige gevallen
omdat de tumor te groot is, of omdat de
kijkoperatie fysiek te zwaar zal zijn voor
de patiënt. Het opblazen van de buik met
gas is voor hartpatiënten bijvoorbeeld
vaak te belastend. De belangrijkste reden
is echter dat aangenomen wordt dat
tumoren op moeilijk bereikbare plekken
niet goed met een kijkoperatie verwijderd
kunnen worden. Deze aanname lijkt Bosker
te achterhalen in zijn dataonderzoek
naar 15.000 patiënten die de afgelopen
vijf jaar in Nederland zijn geopereerd
aan een tumor in het begin van de dikke
darm. De promovendus ontdekte dat
ook die tumoren succesvol verwijderd
kunnen worden met een kijkoperatie, mits
de chirurg zich in dit soort ingewikkelde
Doorploeteren
Een kijkoperatie, zo concludeert Bosker,
moet een middel zijn en geen doel op
zich. Het wordt steeds duidelijker dat
het niet dé, maar één van de mogelijke
manieren is om te opereren aan de dikke
darm. ‘Toen we onderzochten waarom er
meer complicaties optreden bij kijkoperaties,
ontdekten we dat teveel specialisten
te lang doorploeteren. Soms zie je vooraf
al dat je met een kijkoperatie een moeilijk
trucje moet doen, terwijl de ingreep met
een open operatie een eenvoudige is.
Soms kom je daar pas achter tijdens de
kijkoperatie. Als je op dat moment maar
tijdig onderkent: dit wordt ‘m niet, ik ga
waarschijnlijk fouten maken. Als je dan
een ‘ouderwetse’ incisie maakt en overgaat
tot een open operatie, is er niets aan
de hand. Dan heb je juist de goede beslissing
genomen’ •
16
DZRESEARCH 01 2015