Programma - Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie

P R O G R A M M A
30 - 31 mei 2013
Speciale gastspreker
André Kuipers
donderdag 30 mei Lustrumfeest
Maastrichts Expositie & Congresscentrum
MECC Maastricht

We walk the talk
op het gebied van
management in Anesthesie en
Intensive Care
Uw Anesthesie en IC afdeling verdienen die specifieke management
know-how die Medina Care kan bieden. Onze Anesthesie
professionals op medisch academisch en HBO-niveau
zijn opgeleid in algemeen management, project management
en veranderingsmanagement. Wij staan naast uw professionals,
werken samen met hen en helpen hen de veranderingen
door te voeren die uw ziekenhuis efficiënter laat functioneren.
Wilt u weten hoe Medina Care uw organisatie kan ondersteunen
Neem dan contact met ons op: info@medina.net
One Standard: The Highest.
www.medina.net

INLEIDING
Beste collegae,
Eind mei hopen wij u allen te kunnen verwelkomen op de Anesthesiologendagen 2013 in
het MECC te Maastricht. In dit lustrumjaar hebben we gekozen voor het thema: NVA 65 jaar
jong! De NVA is weliswaar voor humane begrippen over de middelbare leeftijd, maar ons
vak en onze vereniging zijn nog jong en volop in beweging. Dit thema zult u in de speciale
Themasessies terugzien en wordt vanuit diverse hoeken door de secties en commissies
belicht. De parallelsessie van de kring geschiedenis van de Anesthesiologie brengt u
bijvoorbeeld op de hoogte van de geschiedenis van onze vereniging met als hoogtepunt een
fraai vormgegeven boek waarin in vijftig vensters een beeld wordt geschetst van de diverse
ontwikkelingen in ons vakgebied. Het bestuur laat u een kijkje nemen in de toekomst van
ons vak en onze vereniging. Deze Toekomstvisie sessie op donderdagochtend krijgt in de
middag een vervolg in de vorm van een praktische workshop Toekomststrategie voor de
anesthesioloog voor belangstellenden. Dit jaar zal ook een speciale gast ons meenemen in
zijn wereld buiten de aarde. André Kuipers zal op vrijdagochtend een lezing houden waarin
techniek, veiligheid en wetenschap een grote rol spelen. Traditioneel zal op donderdagochtend
de Vermeulen-Cranch lezing worden gehouden. Dit jaar valt de eer te beurt aan Prof.dr.
Maarten van Kleef. Op de vrijdagochtend zal ook de State of the Art lecture niet ontbreken.
Prof.dr. Kris Vissers zal deze lecture verzorgen.
Om ons lustrum meer kleur te geven zal een speciaal lustrumfeest worden georganiseerd
op de donderdagavond in de Bonbonnière te Maastricht. Dit speciale feest zal iedereen
aanspreken. Een groots dansfeest met band en DJ op de ene verdieping en een loungezaal
met zit en relaxhoekjes om eens rustig bij te praten een verdieping lager. Het feest wordt
uitgebreid met klein entertainment en lekkere hapjes op de late avond. Wij nodigen u dan ook
van harte uit om u in te schrijven voor dit lustrumfeest. Vanaf 21.30 uur tot 02.00 uur kan er
gefeest worden!
Graag zien wij u op 30 en 31 mei op de Anesthesiologendagen 2013 in Maastricht!.
Elise Sarton Marco Marcus Jan Willem Kallewaard
Voorzitter Organiserend Comité Voorzitter Concilium Voorzitter Bestuur NVA
Anesthesiologendagen 2013 Anaesthesiologicum
3

ORGANISEREND COMITÉ
ANESTHESIOLOGENDAGEN 2013
mw.dr. E.Y. Sarton, voorzitter
dr. P.L. Houweling
J.W. Kallewaard
prof.dr. S.A. Loer
prof.dr. M.A.E. Marcus
drs. R.P. Meijer
mw. M.M.H. Bolman
R.B. Sie
dr. M.M.J. Snoeck
PRESIDIUM
CONCILIUM ANAESTHESIOLOGICUM
prof.dr. M.A.E. Marcus
mw.dr. A.W.M.M.Koopman-van Gemert
mw. M.G.J. van Rens
prof.dr. G.J. Scheffer
dr. J.K.G. Wietasch
NEDERLANDSE VERENIGING VOOR ANESTHESIOLOGIE
Informatie wetenschappelijk programma:
Bureau NVA
Postbus 20063
3502 LB Utrecht
telefoon 030 28 23 385
e-mail nva@anesthesiologie.nl
CONGRESSECRETARIAAT
Informatie registratie, abstracthandling en expositie ondersteunende bedrijven:
Congress & Meeting Services Holland (CMSH)
Postbus 957
6500 AZ Eindhoven
telefoon 040 213 2224
fax 040 213 4010
e-mail anesthesiologendagen@congresservice.nl
bankrekening nr 19.82.43.154 Stichting Wetenschappelijk Fonds NVA Inzake
Anesthesiologendagen 2013
IBAN nr NL20 RABO 0198243154
BIC code RABONL2U
4

ALGEMENE INFORMATIE
Datum
Donderdag 30 en vrijdag 31 mei 2013
Locatie
MECC Maastricht
Forum 100
6229 GV Maastricht
tel 043 383 83 83
www.mecc.nl
Inschrijving
Inschrijving voor de Anesthesiologendagen vindt elektronisch plaats via het openbare gedeelte
van de website van de NVA (www.anesthesiologie.nl). Deelname aan het congres is pas
definitief na registratie en ontvangst van het verschuldigde inschrijfgeld. Plaatsing voor de
problem based learning discussion sessies geschiedt op volgorde van binnenkomst. Een
bevestiging met toegangsbadge wordt na ontvangst van uw betaling toegezonden. Na 28 mei
2013 kunt u zich uitsluitend aan de registratiebalie inschrijven. Indien u zich ter plaatse inschrijft
wordt € 50 aan administratiekosten extra in rekening gebracht. Om de wachttijden bij de
registratiebalie te voorkomen, adviseren wij u om tijdig in te schrijven via de website.
Registratiekosten
do 30 mei 2013 vrij 31 mei 2013 gehele congres
Leden € 185 € 185 € 285
AIOS € 120 € 120 € 185
Oud leden € 120 € 120 € 185
Buitengewone leden € 185 € 185 € 285
(Incl. programmaboek, abstractboek, koffie, thee, frisdrank, lunches en aperitief)
Voorinschrijving problem based learning discussion sessies
en Workshops toekomstvisie Anesthesie
U kunt zich voor maximaal twee problem based learning discussion sessies (pbld) inschrijven.
Inschrijven is mogelijk vanaf begin april 2013. Neemt u a.u.b. kennis van de sessies die parallel
lopen aan de pbld-sessie van uw keuze, u kunt niet ter plaatse uw keuze wijzingen. Indien u
inschrijft voor deze sessies, wordt een actieve participatie van u verwacht. Via het openbare
gedeelte van de website van de NVA (www.anesthesiologie.nl) kunt u de desbetreffende casus
medio april 2013 downloaden. Voor de workshop Toekomstvisie anesthesie kunnen zich voor
donderdag 56 en vrijdag 28 belangstellenden inschrijven. Aanmelden kan via de registratiesite.
Vanaf 29 mei kunt u ter plekke zich aanmelden bij de registratiebalie.
5

Feestavond en Fileborrel
Voor het feestavond op donderdagavond in Maastricht kunt u zich aanmelden via de website.
De bijdrage in de kosten is € 30,25 per persoon voor drank, entertainment en hapjes. Het
feest is alleen toegankelijk voor NVA leden (geen partners). U kunt ook nog kaarten kopen bij
de deur van de feestlocatie, De Bonbonnière. Meer informatie over de feestavond vindt u op
www.anesthesiologie.nl en de NVA app. Tijdens de feestavond is er een band en een DJ in de
grote feestzaal. Daarnaast is er gelegenheid elkaar in een rustigere omgeving te spreken. De
aanvangstijd van het feest is 21.30 uur.
Het Organiserend Comité nodigt u uit voor een fileborrel als informele afsluiting op vrijdagmiddag.
De fileborrel vindt plaats in het MECC café.
Overnachtingen
Overnachtingen kunt u reserveren via het openbare gedeelte van de website
www.anesthesiologie.nl, klik op de regel hotelreserveringen online. Bij uw inschrijving
kunt u uw wensen kenbaar maken. Tijdig reserveren is gewenst. Aanmeldingen worden in
volgorde van binnenkomst behandeld. Indien u, eventueel met partner, na afloop van de
Anesthesiologendagen nog een nacht in Maastricht wilt blijven kunt u tegen een gereduceerd
tarief een extra hotelovernachting boeken. Voor deze extra overnachting kunt u dan per e-mail
contact op te nemen met Maastricht Booking Services, e-mail: mbs@mecc.nl.
Assistentenborrel
Inmiddels een goede gewoonte: praat en drink bij met je collega-AIOS uit het land op de avond
voorafgaand aan de Anesthesiologendagen. Hapjes en drankjes als vanzelfsprekend verzorgd.
Komt allen, dan ben je weer helemaal op de hoogte! CASA Borrel 2013 woensdag 29 mei 2013
vanaf 21.00 uur in stadscafé Lure.
Betaling
Incasso vindt plaats d.m.v. het afgeven van een éénmalige machtiging. De betaling wordt
geboekt op bankrekening 19.82.43.154 Stichting Wetenschappelijk Fonds NVA Inzake
Anesthesiologendagen 2013 onder vermelding van uw registratienummer.
Annulering
Annuleren kan uitsluitend schriftelijk. Bij annulering na 1 april 2013 zijn de kosten van de
aangegeven opties volledig verschuldigd. Wel kan eventueel een vervanger worden aangemeld.
PARKEREN
MECC Maastricht beschikt over een parkeergarage (P5) met een capaciteit voor 915 auto’s.
Tevens zijn er 7 parkeerterreinen met een capaciteit van 1300 parkeerplaatsen.
6

Openbaar vervoer
NS Station Maastricht-Randwijck ligt op 4 minuten lopen van MECC Maastricht. Op vertoon van
uw badge van de Anesthesiologendagen kunt u op donderdag 30 en vrijdag 31 mei gratis
gebruik maken van de stadsbussen in Maastricht
Bagage
U kunt uw bagage afgeven bij de bewaakte garderobe van MECC Maastricht.
Naambadge
U wordt verzocht gedurende het hele congres uw naambadge te dragen aangezien dit
uw toegangsbewijs is tot de sessies en de Expofoyer. Een week tevoren wordt de badge u
toegezonden, mits u het registratiegeld heeft betaald. Bij binnenkomst in MECC Maastricht
ontvangt u het badgekoord en hoeft u zich niet meer te melden bij de registratiebalie.
Presentaties
Sprekers worden verzocht hun presentatie uiterlijk 24 mei 2013 te mailen naar
anesthesiologendagen@congresservice.nl, zodat alles van tevoren in de juiste volgorde kan
worden gezet. Tijdens het congres is een previewruimte tot uw beschikking.
Zalen
Plenaire sessies: Auditorium 1 (ingang op level 1 en level 2)
Parallelsessies: Auditorium 2,
0.4, 0.5 (level 0)
2.1 (level 2)
Problem based learning discussion sessies: 0.8, 0.9 (level 0)
Previewruimte 1.3 (level 1)
Congressecretariaatskamer 1.2 (level 1)
Expositie
De expositie vindt plaats in de Expofoyer. In deze foyer bevinden zich vier terrassen met
cateringpunten. Tevens is een cateringbuffet beschikbaar op het Trajectum, buiten de expositie.
De openingstijden zijn:
donderdag 30 mei: 08.30 – 19.00 uur
vrijdag 31 mei: 08.30 – 17.00 uur
Naast de expositieruimte vindt u de informatiestand van het bureau van de NVA.
Productreclame van vergunninghouders is alleen bestemd is voor personen die bevoegd zijn
geneesmiddelen voor te schrijven.
7

(SCHIJNBARE) BELANGENVERSTRENGELING
De NVA verzoekt, als wetenschappelijke vereniging, sprekers om iedere (schijnbare)
belangenverstrengeling met betrekking tot de inhoud van hun presentatie(s) kenbaar te
maken*. Alle sprekers werden onafhankelijk door het organiserend comité gekozen.
*Het bestaan ​van commerciële of financiële belangen van de sprekers die verband houden met
het onderwerp van de presentatie (s) dient niet te worden opgevat als vooringenomenheid
of waardevermindering van hun presentatie (s). Openbaarmaking is noodzakelijk omdat
deelnemers zo hun eigen oordeel kunnen vormen.
Koffie/thee/frisdranken/lunches
Op beide dagen staan verschillende buffetten opgesteld in de Expofoyer.
Rookbeleid
Zoals gebruikelijk zijn de Anesthesiologendagen rookvrij. Wij verzoeken u hier rekening mee te
houden. Buiten naast Auditorium 2, is het toegestaan om te roken.
Evaluatieformulier
Bij de organisatie van de Anesthesiologendagen 2013 is dankbaar gebruik gemaakt van de
suggesties uit de evaluatieformulieren 2012. Uw medewerking aan het invullen van deze
formulieren wordt wederom zeer op prijs gesteld. Het evaluatieformulier zal dit jaar digitaal
worden gestuurd. U ontvangt na afloop van het congres een e-mail met het verzoek om de
enquête in te vullen.
Prijsuitreikingen
Op vrijdag 31 mei worden diverse prijzen uitgereikt:
Uitreiking prijs beste voordacht AIOS in 2013
Toekenning Young Investigator Grant 2013
Uitreiking prijs beste artikel in Nederlands Tijdschrift voor Anesthesiologie in 2012
NVA – Abbott Proefschrift Award 2013
Accreditatie
De Anesthesiologendagen zijn geaccrediteerd voor 6 uur per dag. Een bewijs van deelname
wordt alleen voor AIOS op voorhand afgedrukt. De presenties worden verwerkt in GAIA. Op
verzoek kunnen leden ook een aanwezigheidsformulier ontvangen..
Volgende Anesthesiologendagen
Donderdag 22 en vrijdag 23 mei 2014
Donderdag 28 en vrijdag 29 mei 2015
8

PLATTEGROND MECC
Centrum
A2 A79
W
Randwycksingel
Z
N
O
Duboisdomein
Johan Willem Beyenlaan Busbaan
P7
Itersondomein
15
16
17
P8
14 13
Zuidhal
11
12
10
€uro
Centre
€uro Passage
Westhal
Noordhal
9
8
7
6
P5
Paul-Henri Spaaklaan
Kennedysingel
5
Expo Foyer
Catering
4
Maastricht Passage
P
Ziekenhuis
AZM
Johan Willem Beyenlaan
20
18
19
Congrescentrum
Forum
Entree
Forum Passage
P3
Hoofd-
Entree
P4
Maastricht
Entree
Kennedysingel
P2
P1
Hotel
Forum
NH Maastricht Hotel
Euro Business Centre
P6
Gaetano Martinolaan
Gaetano Martinolaan
P0
Universiteitssingel
Robert Schuman Domein
Paul-Henri Spaaklaan
Joseph Bechlaan
Endepolsdomein
9 juli. 2004 R.Schols MECC
Endepolsdomein
0m
50m
Schaal
Universiteitssingel
A2 A79
NS-Station
Maastricht-Randwyck
9

dowNLoAd NU dE NVA APP:
ALLEEN Voor LEdEN
Alle NVA congressen overzichtelijk op een rij. Met informatie over sprekers,
sessies en de mogelijkheid om uw eigen programma samen te stellen door
een koppeling met uw agenda
Het laatste (verenigings)nieuws gelijk in beeld. Maak gebruik van de
mogelijkheid om push berichten te ontvangen (alleen IOS gebruikers).
Altijd en overal de up-to-date kwaliteitsdocumenten voor handen.
Snel aanmelden voor een examen of cursus is nu mogelijk door een
helder overzicht van alle data en een link naar het aanmeldformulier.

donderdag 30 mei
van 21.30 tot 02.00 uur
La Bonbonnière
Maastricht
Coverband The Tour
DJ Miss Brown
Lounge ruimte
aanwezig
Meer informatie op
www.anesthesiologie.nl
en op de app

PROGRAMMA DONDERDAG 30 MEI 2013
08.15 – 09.10
Trajectum/ Expofoyer
09.10 – 09.15
Auditorium 1
09.15 – 09.45
Auditorium 1
09.45 – 10.15
Auditorium 1
10.20 – 11.00
Auditorium 1
10.20 – 11.00
zaal 2.1
10.20 – 11.00
Auditorium 2
10.20 – 11.00
zaal 0.5
11.00 – 11.30
Expofoyer/ Trajectum
11.30 – 13.00
Auditorium 2
11.30 – 13.00
zaal 2.1
Inschrijving en koffie
Opening:
M.A.E. Marcus, voorzitter Concilium Anaesthesiologicum
Plenaire sessie I: Professor Vermeulen-Cranch Lezing
voorzitter: M.A.E. Marcus
65 jaar “den strijd van het menschelijk vernuft tegen lichamelijke pijn”
M. van Kleef
Ledenbijeenkomst
Parallelsessie 1: Kieskringvergadering ‘vrij gevestigd’
Parallelsessie 2: Kieskringvergadering ‘academisch’
Parallelsessie 3: Kieskringvergadering ‘loondienst’
Parallelsessie 4: Kieskringvergadering ‘AIOS’
Koffiepauze
Parallelsessie 5: heel oud en anesthesie
voorzitter: M.M.J. Snoeck
Anesthesie in de oudere patiënt
Mw. B.Th. Veering
Postoperatieve cognitieve dysfunctie
A.J.C. Slooter, Neuroloog, UMC Utrecht, Utrecht
PK/PD in de oudere patiënt
M.M.R.F. Struys
Parallelsessie 6: heel jong en anesthesie
voorzitter: M.A.E. Marcus
Pijn en pijnperceptie in de hele vroege levensfase van het kind
M.A.E. Marcus
12

Pijnperceptie, wind-up en immunologische veranderingen in de
laatste levensfase van het kind
M.O. Mensink
Ontwikkelingen in de chronische pijnbestrijding bij het kind aan
de hand van een casus
M. Sommer
11.30 – 13.00
Auditorium 1
11.30 – 12.30
zaal 0.5
13.00 – 14.00
Expofoyer/ Trajectum
13.00 – 14.00
Zaal 0.4
14.00 – 15.00
zaal 0.5
Parallelsessie 7: actualiteit toekomst NVA
voorzitter: J.W. Kallewaard
Scenario planning as instrument to address turbulent times
R. Ramirez, Said Business School/Oxfort University, Engeland
Felix and the bunny-hop: anesthesiology in 2035
H.J. Medina
Parallelsessie 8: Concilium Anaesthesiologicum
voorzitter: R. Krage
The next phase of simulationtraining in Anesthesiology
H. Berkenstadt, The Chaim Sheba Medical Center, Tel Hashomer, Israël
Lunch
Lunchsymposium Grünenthal;
voorzitter: Dr. Sjouke Schiere
MOR-NRI: A novel Concept of Mechanism based Analgesia in Severe
Chronic Pain
Clinical Profile of Tapentadol and its Place in Pain Treatment
Prof. dr. Albert Dahan, Anesthesiologie, LUMC, Leiden
Linking Theory with Clinical Reality - Latest Trial Results and Patient
Profiles from Current Tapentadol Experience
Dr. med. Michael Schenk, Abteilung für Anästhesie und
Schmerztherapie, Gemeinschaftskrankenhaus Havelhöhe, Berlijn
Parallelsessie 9: Sectie Kinderanesthesiologie
voorzitter: B.M. Gerritse
Van toeschouwer tot aanvoerder De veranderde rol van de perifere
anesthesioloog bij de opvang van het benauwde kind (1948-2013)
J. Visscher
13

De rol van de KNO arts
Dr. L.J. Hoeve, KNO arts, Sophia Kinderziekenhuis, Rotterdam
De rol van een kinderarts
Dr. P.L.J.M. Leroy, kinderarts-kinderintensivist, MUMC+, Maastricht
14.00 – 15.00
zaal 2.1
14.00 – 15.00
Auditorium 2
14.00 – 15.00
Auditorium 1
14.00 – 15.00
zaal 0.4
14.00 – 15.00
zaal 0.8
(voorinschrijving)
14.00 – 15.00
zaal 0.9
(voorinschrijving)
15.05 – 16.05
zaal 2.1
Parallelsessie 10: BBC
voorzitter: J.W. Kallewaard
Integrale zorg, integrale bekostiging
R.B. Sie
Parallelsessie 11: Commissie Kwaliteit deel I
voorzitter: A.P. Wolff
Ziekenhuis Middeland in opspraak. Alle anesthesiologen ontslagen
A.P. Wolff, C.T.J.M. Doreleijers en mw. A. Schuurhuis
Parallelsessie 12: lecture
voorzitter: P.L. Houweling
Richtlijn Postoperatieve pijn
M.W. Hollmann
Parallelsessie 13: actualiteit Sedatie
voorzitter: J.T.A. Knape
De landelijke begeleidingscommissie: een update van ontwikkelingen
J.T.A. Knape
Structuur en inhoud van de vernieuwde opleiding tot SPS
B. Preckel
Parallelsessie 14: problem based learning discussion sessie
moderator: C. Keijzer
Go with the flow
Parallelsessie 15: problem based learning discussion sessie
moderator: C.T. Favoccia
Anesthesie buiten de comfort-zone
Parallelsessie 16: Sectie Intensive Care
voorzitter: S. Rigter
Extracorporeal Membrane Oxygenation in Critical Care Today
Dr. T. Müller, Universitätsklinikum Regensburg, Duitsland
14

15.05 – 16.05
Auditorium 1
15.05 – 16.05
Auditorium 2
15.05 – 16.05
zaal 0.8
(voorinschrijving)
15.05 – 16.05
zaal 0.8
(voorinschrijving)
15.05 – 16.05
zaal 0.4
Parallelsessie 17: Sectie Obstetrische Anesthesie
voorzitters: mw. I.C.M. Beenakkers en
mw. A.M.J.V. Schyns-van den Berg
Mortalty & near misses in obstetrics
Mrs. F. Plaat, Imperial college NHS Healthcare, London, Engeland
Modern Neuraxial Labour Analgesia
Dr. R. Fernando, University College, London, Engeland
Parallelsessie 18: Commissie Kwaliteit deel II
voorzitter: A.P. Wolff
Ziekenhuis Middeland in opspraak. Alle anesthesiologen ontslagen
A.P. Wolff, C.T.J.M. Doreleijers en mw. A. Schuurhuis
Parallelsessie 19: workshop; toekomstvisie anesthesie
moderator: M. Scheuer
Opties voor de specialismen
Parallelsessie 20: workshop; toekomstvisie anesthesie
moderator: H.J. Medina
Opties voor de specialismen
Parallelsessie 21: vrije voordrachten ‘best of 5’
voorzitters: S.A. Loer en E.M. Koopman
The Effect of Dexamethasone on Cerebral Oedema After Cardiac
Surgery
T.H. Ottens
UMC Utrecht, Utrecht
Epidural blockade affects the pharmacokinetics of propofol in
surgical patients
A. Lesman, M.E. Sitsen, E. Olofsen, A. Dahan, J. Vuyk
Amsterdam
Het gebruik van de Masimo Pronto-7 in preklinische setting.
A.M. van Oort, C.G. Olthof, B.J. Kollen, K. Kuizenga, H.B. Ettema
UMC Groningen, Groningen
Efficiency and efficacy of the Short State Anxiety Inventory
and the Faces Anxiety Scale to measure anxiety in alert
mechanically ventilated ICU patients in the Netherlands
F.A.R. Franssen, L. Bos, M.E. Hoogendoorn, S.J.C. Verbrugge
Erasmus MC, Rotterdam
O1
O2
O3
O4
15

The effects of cell salvage and leukocyte depletion, alone and
in combination, on allogeneic blood transfusion in cardiac
surgery: A multicenter randomized clinical trial
J.W. Vermeijden
Medisch Spectrum Twente, Enschede
O5
16.05 – 16.30
Expofoyer/ Trajectum
16.30 – 17.30
Auditorium 2
16.30 – 17.30
Auditorium 1
16.30 – 17.30
zaal 0.8
(voorinschrijving)
16.30 – 17.30
zaal 0.9
(voorinschrijving)
16.30 – 17.30
zaal 0.4
Theepauze
Parallelsessie 22: CASA
voorzitters: J.W. Hol
Lijdzaamheid of leiderschap
B. Haumann, Qlive
Parallelsessie 23: actualiteit
voorzitter: M. van Kleef
From here to eternity
A. Dahan
Parallelsessie 24: workshop; toekomstvisie anesthesie
moderator: H.J. Medina
Opties voor de specialismen
Parallelsessie 25: workshop; toekomstvisie anesthesie
moderator: M. Scheuer
Opties voor de specialismen
Parallelsessie 26: vrije voordrachten
voorzitters: R.J. Stolker en mw. H.J. Blussé van Oud-Alblas
Validation of the surgical fear questionnaire in adult patients
waiting for elective day-case surgery
L. Muntinga, N. Oversier, H.M.S. Theunissen, H.F. Gramke,
M.A.E. Marcus, M.L. Peters
MUMC,+ Maastricht
Remarkable carboxyhaemoglobin levels during transcervical
myoma resections using diathermia; a prospective study
comparing three different surgical procedures.
C.J. Schellekens, L.E. Overdijk, P. de Haan, M.C. Hovius,
P.J.M. van Kesteren, R.G. van den Berg, B.M.P. Rademaker
AMC, Amsterdam
O6
O7
16

Noninvasive continuous arterial bloodpressure monitoring O8
with NexfinR in patients with aortic valve stenosis before- and
after cardiopulmonary bypass
W.J. Mulder, C.A. Boly, E.K. Jansen, S.A. Loer, C. Boer, R.A. Bouwman
VU Medisch Centrum, Amsterdam
Differences in medication labelling in Dutch hospitals
O9
W.J.L. van Duin, W.S. Schlack, M.W. Hollmann, B. Preckel
AMC, Amsterdam
Elevated serum lactate levels during admission in patients O10
with severe aneurysmal subarachnoid hemorrhage
J.F.H. Murray, M.W. Nijsten, C. Engel, W.M. van den Bergh,
I.C.C. van der Horst, M. Hoekstra
UMC Groningen, Groningen
Efficacy and rescuer fatigue during CPR in left lateral body tilt O11
compared to the supine position in infrequent rescuers: A
prospective, randomized, cross-over study with a model-driven
full-scale simulator
S.M. Vermeulen, C. Grass, R.S. van der Crabbenr, R.J. Stolker
Erasmus MC, Rotterdam
17.30 – 18.30
Auditorium 2
17.30 – 18.30
Expofoyer
Satelliet symposium; Mölnycke Health Care
“How to improve your patient warming practice”
Which device do we have for which group to warm perioperative patients
Dr. H. Gramke, MUMC+, Maastricht
Cooling down or warm up Perioperative considerations
Prof. dr. L.P.H.J. Aarts, LUMC, Leiden
The BARRIER® EasyWarm® auto-active warming blanket
Molnlycke Health Care
Discussion: Sense or nonsense of performing prewarming
Moderated by Prof. dr. L.P.H.J. Aarts, LUMC, Leiden
Afsluitende borrel
21.30 Feestavond Bonbonnière
17

PROGRAMMA VRIJDAG 31 MEI 2013
08.15 – 09.00
Trajectum/ Expofoyer
09.00 – 09.45
Auditorium 1
09.45 – 10.00
Auditorium 1
10.05 – 11.05
Auditorium 1
10.05 – 11.05
Auditorium 2
10.05 – 11.05
zaal 0.4
10.05 – 11.05
zaal 0.5
10.05 – 11.05
zaal 2.1
Inschrijving en koffie
Plenaire sessie II: State of the Art Lecture
voorzitter J.W. Kallewaard
De anesthesioloog als poortspecialist van integrale zorg!
K.C.P. Visser
Prijsuitreiking
Parallelsessie 27: bestuur
voorzitter: J.W. Kallewaard
Het Synergie Project
F.H.G. de Grave, voorzitter, Orde van Medisch Specialisten, Utrecht
Parallelsessie 28: Ned. Gez. voor Neuro-Anesthesiologie
voorzitter: K. Klimek
Can cerebral monitoring reduce the risk of POCD in elderly patients
Dr. D.W. Green, King’s College Hospital and King’s Health Partners,
London, Engeland
Parallelsessie 29: Commissie Geschiedenis van de Anesthesiologie
voorzitter: M. van Wijhe
Toekomstige werkwijze van de Kring Geschiedenis
M. van Wijhe
Gefilmde portretten van “Notable Names in Dutch Anaesthesia” Ton
Adan, Jan Beiboer, Jan van Beusekom, Leo Booij, Maarten Mauve, Bob
Smalhout, mevrouw Doreen Vermeulen, Arnold van de Vijver
J.S. Pöll
Parallelsessie 30: Commissie Wetenschap
voorzitter: mw. C. Boer
A day without randomisation is a day without progress
Prof.dr. B.W.J. Mol, Gynaecoloog, AMC, Amsterdam
Parallelsessie 31: lecture
voorzitter: mw. A.W.M.M. Koopman-van Gemert
Nieuwe orale anticoagulantia
S.H. Renes
18

10.05 – 11.05
zaal 0.8
(voorinschrijving)
10.05 – 11.05
zaal 0.9
(voorinschrijving)
11.05 – 11.30
Expofoyer/ Trajectum
11.30 – 12.30
Auditorium 1
12.30 – 13.30
Expofoyer/ Trajectum
13.30 – 14.30
zaal 2.1
13.30 – 15.00
Auditorium 1
Parallelsessie 32: problem based learning discussion sessie
moderator: C.T. Favoccia
Anesthesie buiten de comfort-zone
Parallelsessie 33: problem based learning discussion sessie
moderatoren: mw. E.E.M. Weelink en mw. F.B. Venema
HELLP, hoe MOET dat nu
Koffiepauze
Plenaire sessie III: Special Guest; André Kuipers
voorzitter: E.Y. Sarton
Beyond the World of anesthesia
Lunch
Parallelsessie 34: Sectie Cardio-Anesthesiologie
voorzitter: J. Hofland
Aortic valve replacement: overview from conventional via ministernotomy
to catheter-based (TAVI) techniques
Dr. P. Sardari Nia, Chirurg, MUMC+, Afdeling Chirurgie, Maastricht
Anaesthesic technique variations for different aortic valve
replacement techniques
Dr. J. Ender, Leipzich Heart Center, Leipzig, Duitsland
Parallelsessie 35: 65 jaar jong
voorzitter: P.L. Houweling
Het Seniorenbrein
Prof.dr. A. Aleman, UMC Groningen, Groningen
Burnout en de anesthesioloog
R.A.B. van der Wal
Generatie Y aan het roer
J. Boschma, Creatief directeur, Gadfly, The Increatie Company, Weesp
19

13.30 – 15.00
Auditorium 2
15.05 – 16.05
Auditorium 1
15.05 – 16.05
Auditorium 2
15.05 – 16.05
zaal 2.1
15.05 – 16.05
zaal 0.4
15.05 – 16.05
zaal 0.8
voorinschrijving)
Parallelsessie 36: Highlights: jong en oud
voorzitter: F.J.P.M. Huygen
Highlights anesthesie
C.J. Kalkman
Highlights IC
M.S. Arbous
Parallelsessie 37: actualiteit
voorzitter: A.P. Wolff
Perioperatieve onveiligheid: Wat wordt ons gemeld
Mw. F.G. Keuter, Senior-inspecteur voor de Gezondheidszorg;
IGZ-Noordwest, Amsterdam
Perioperatieve veiligheid: wat doen we er aan
A.P. Wolff
Perioperatieve veiligheid: Wat zien we
E. Schoenmaker, IGZ, ‘s-Hertogenbosch
Parallelsessie 38: actualiteit
voorzitter: mw. E.Y. Sarton
Richtlijn IC en de PACU
N. van der Meer en M. van Beek
Parallelsessie 39: actualiteit
voorzitter: P.L. Houweling
Welke Apps zijn nu bruikbaar
R. Houtenbosch, Productmamanger, Bohn Stafleu van Loghum,
Houten
Parallelsessie 40: Sectie Urgentiegeneeskunde
voorzitter: M.G.M. Scot
Simulatie onderwijs op de SEH
M. Erwteman
Pro - Con debat over de noodzaak van een 24/7
aanwezigheid van de anesthesioloog in het ziekenhuis
Mw. L.E. Garmers en H.R. Naber
Parallelsessie 41: workshop; toekomstvisie anesthesie
moderatoren: H.J. Medina
Opties voor de specialismen
20

15.05 – 16.05
zaal 0.9
(voorinschrijving)
16.05 – 16.25
Trajectum/ Expofoyer
16.25 – 17.255
Auditorium 2
16.25 – 17.25
zaal 2.1
16.25 – 17.25
zaal 0.4
Parallelsessie 42: problem based learning discussion sessie
moderatoren: mw. E.E.M. Weelink en mw. F.B. Venema
HELLP, hoe MOET dat nu
Theepauze
Parallelsessie 43: Sectie Pijngeneeskunde
voorzitter: M.A.M.B. Terheggen
De medicamenteuze behandeling van chronische pijn bij
ouderen – problemen en oplossingen
H.C.H. Wartenberg
Pijnbestrijding exclusief de oudere patient
Rol van de anesthesioloog
J.H. Vranken
Parallelsessie 44: promoties
voorzitter: mw. C. Boer
Cardioprotectie in de klinische setting
J. Frässdorf
De werking van het brein na acute en tijdens persisterende pijn
E.N. van den Broeke
Parallelsessie 45: vrije voordrachten
voorzitters: L.P.H.J. Aarts en mw. E. van Dorp
Het in beeld brengen van de effecten van loco regionale 012
anesthesie door thermografie en non-contact oxygenatie
metingen van de huid
M.L. Landman, J.H.G.M. Klaessens, H.J. Noordmans,
D.W. The UMC Utrecht, Utrecht
Successful burst spinal cord stimulation in a CRPS patient with 013
failed conventionalstimulation
N. Kriek, J.G. dr. Groeneweg, D. prof. Ridder, F.J.P.M. Huygen
Erasmus MC, Rotterdam
EVAR or epidural A case of spinal cord ischaemia: 014
Who is to blame
C.H.H. Jansen, B.F. Geerts, E.Y. Sarton, L.P.H.J. Aarts
LUMC, Leiden
21

Sub-Tenon’s anesthesia in cataract surgery; 015
who should monitor
M.M.H. Stam, L. Bruijstens, G.J. Braak, J. van Egmond, G.J. Scheffer
UMC St Radboud, Nijmegen
The benefit of preoperative warming in surgical patients: 016
the importance of the right control group
B. van den Berg, M. van der Horst, C. Boer, J.P. Hering
VU Medisch Centrum, Amsterdam
16.25 – 17.25
zaal 0.9
voorinschrijving)
16.25 – 17.25
zaal 0.8
17.25
MECC Café
Parallelsessie 46: problem based learning discussion sessie
moderator: E.J. Pasman
Go with the flow
Parallelsessie 47: workshop; toekomstvisie anesthesie
moderatoren: H.J. Medina
Fileborrel
22

UITGENODIGDE SPREKERS,
NIET-ANESTHESIOLOGEN / NIET-LEDEN NVA
Prof.dr. A. Aleman
Faculteit Medische Wetenschappen
UMC Groningen
Hanzeplein 61 9713 GW Groningen
J. Boschma
Creatief directeur
Gadfly the increation company
Dammerweg 8 1383 HT Weesp
H. Berkenstadt
The Chaim Sheba Medical Center
Tel Hashomer 52621 Israël
Dr. J. Ender
Department of Anesthesia
Leipzig Heart Center
Strumpellstreed 39 Leipzig Duitsland
Dr. R. Fernando
Consultant Anaesthetist & Honorary Senior
Lecturer
Deptartment of Anaesthesia
University College London Hospitals
London, Engeland
F.H.G. de Grave
Voorzitter
Orde van Medisch Specialisten
Mercatorlaan 1200 3528 BL Utrecht
Dr. D.W. Green
King’s College Hospital and King’s Health
Partners
Denmark Hill London SE5 9RS Engeland
B. Haumann
Qlive
Dr. L.J. Hoeve
Afdeling KNO
Sophia Kinderziekenhuis
Dr. Molewaterplein 60 3015 GJ Rotterdam
R. Houtenbosch
Productmanager
Bohn Stafleu van Loghum
Het Spoor 2 3994 AK Houten
Mw. F.G. Keuter
Arts
IGZ Noordwest
Kabelweg 79-81 1014 BA Amsterdam
André Kuipers
Dr. P.L.J.M. Leroy
Kinderarts-intensivist
MUMC+
Postbus 5800 6202 AZ Maastricht
Prof.dr. B.W.J. Mol
Afdeling Obstetrie en Gynaecologie
AMC
Meibergdreef 9 1105 AZ Amsterdam
Dr. T. Müller
Universitätsklinikum Regensburg
Franz-Josef-Strauß-Allee 11
93053 Regensburg, Duitsland
Mrs. F. Plaat
Consultant Anaesthesia & Honorary Senior
Lecturer
Department of Anaesthesia
Imperial College NHS Healthcare Trust
London, Engeland
R. Ramirez
Said Business School/Oxfort University
Park End Street Oxford, Engeland
Dr. P. Sardari Nia
Chirurg
MUMC+
Postbus 5800 6202 AZ Maastricht
E. Schoenmaker
IGZ
Magistratenlaan 222 5223 MA Den Bosch
A.J.C. Slooter
Afdeling Neurologie
UMC Utrecht
Postbus 85000 3508 GA Utrecht
23

10e
WETENSCHAPSDAG
19 en 20 september 2013
FIGI ZEIST
Celebration of science
19 september: workshops en sessies voor jonge onderzoekers
20 september: 10e Wetenschapsdag
Deadline indienen abstracts:
maandag 3 juni voor 10.00 uur
Kijk op www.anesthesiologie.nl/
wetenschapsdag of scan de QR-code
24
de anesthesioloog 1 • 2013
15

A2
N2
AKEN
A2
ROUTEKAARTJE
| MAASTRICHT EXHIBITION AND CONGRESS CENTRE | Part of Amsterdam RAI
| 6229 GV Maastricht | Nederland
MECC BV
Forum 100
EINDHOVEN - AMSTERDAM
LANAKEN-MAASEIK
MAASTRICHT-AACHEN AIRPORT
RING
NOORDERBRUG
CABERGERWEG
PRESIDENT ROOSEVELTLAAN
MAAS
CENTRAAL STATION
WILHELMINABRUG
CENTRUM WYCK
ST SERVAASBRUG
E25
RING
RING
N278
HASSELT
HOGEBRUG
N278
TONGERSEWEG
RING
KENNEDYBRUG
RANDWYCK
Kantoren entree
ANTWERPEN - BRUSSEL
STATION
RANDWYCK
Westhal
P8
€uro
Centre
P5
Noordhal
Euro Passage
Zuidhal
P7
Catering
Expo Foyer
P4
P3
Forum Passage
Per auto
Direct bij het naderen van Maastricht is MECC Maastricht aangegeven op ANWBborden,
deze wijzen u de weg tot aan de parkeerterreinen van MECC Maastricht.
Vanuit Amsterdam-Eindhoven neemt u de afrit 55 (Randwyck-MECC) en
vanuit Parijs-Luik neemt u de afrit 56 (Gronsveld-MECC).
Per bus
Gemiddeld iedere vijf minuten pendelt de stadsbus van Maastricht
tussen het centrum, Maastricht CS en MECC Maastricht (halte Forum).
Per trein
Station Maastricht-Randwyck ligt op 250 meter afstand van MECC Maastricht
en is aangesloten op een internationaal spoorwegennet.
Bovendien is er een regelmatige verbinding met Maastricht C.S., dat is
aangesloten op het (inter)nationaal spoorwegennet.
Per vliegtuig
Op 10 km van MECC Maastricht ligt Maastricht-Aachen Airport, vanwaar
MECC Maastricht per auto, taxi en bus binnen 15 minuten bereikbaar is.
Adres MECC Maastricht (hoofdingang)
Forum 100
6229 GV Maastricht
ZIEKENHUIS
MAASTRICHT
UNIVERSITY
GOUVERNEMENT
Bezoekers kantoren MECC Maastricht
Hoofd entree
Maastricht entree
Congrescentrum
LUIK-PARIJS
P1
P2
Forum
P6
NH Maastrich t Euro Business Centre
LIEGE BIERSET AIRPORT
Gaetano Martinolaan
T +31(0)43 383 83 83 | F +31(0)43 383 83 00 | E info@mecc.nl | I www.mecc.nl
KvK 14618316 | BTW 3041815B01 | Bank 57 60 30 325 | IBAN NL96ABNA0576030325 | BIC ABNANL2A
De kantoren van de medewerkers van MECC Maastricht bevinden zich in het
€uro Centre (Duboisdomein 5a). Volg de bewegwijzering parkeerplaats P4.
In de hoofdentree kunt u zich melden bij de receptioniste.
Handige links
- www.9292ov.nl
voor al het openbaar vervoer in Nederland voor bus, trein, tram, metro
25

SPONSOREN EN EXPOSANTEN
De Anesthesiologendagen 2013 worden mede mogelijk gemaakt door de ondersteuning van:
Standnummer
Standnummer
3M Healthcare 28a Medtronic Trading NL B.V. 26
AbbVie BV 1 Mindray Medical Netherlands B.V. 15
AgnioDynamics 32 MSD 35
AIC Services 5 MTTbv 33
Ambu B.V. 19 Nordic Pharma BV 45
Astellas Pharma BV 42a Online Boekhandels 23
B. Braun Medical B.V. 55 Orion Pharma 21
BD (Becton Dickinson B.V.) 50 Pfizer bv 39
ChipSoft BV 44 Philips Healthcare 11
CoMedical B.V. 16 Plastimed Benelux B.V. 31
COOK Nederland 22 Prelum Uitgevers 41
CSL Behring 46 ProStrakan Pharma B.V. 64
Dentsply IH 42b Pulsion Benelux nv/sa 49
Dräger Medical Netherlands B.V. 62 Sandoz 24
Edwards Lifesciences BV 7 Sanofi 37
Esaote Benelux B.V. 36 Secma bv 27
Eurocept BV 43 Smiths Medical Nederland B.V. 10
Fresenius Kabi Nederland B.V. 37a Sorin Group Nederland N.V. 57
GE Healthcare 4 Spinal Modulation 14
Grunenthal B.V. 68 St. Jude Medical Nederland B.V 3
Heinen + Löwenstein B.V. 6 Stöpler Instrumenten en Apparaten BV 57a
Hospira Benelux BVBA 8 Takeda Nederland B.V. 59
Hospithera N.V. 20 Teleflex 65
Intersurgical Nederland B.V. 61 Tem-international 47
ItéMedical 51 Teva Nederland BV 38
Janssen B.V. 67 The Surgical Company 40
Joymed 60 Therabel Pharma bv 12
Maquet Netherlands B.V. 34 Verathon Medical 54
Masimo 48 Vifor Pharma Nederland B.V. 29
MC Europe 9 Vision Medical Company B.V. 28
Medeco bv 63 VvAA QualityTime 52
Medica Europe 30 Vygon Nederland B.V. 58
Medline International Netherlands 27a
26

N.U.
PLATTEGROND EXPOSITIE ANESTHESIOLOGENDAGEN
N.U.
Terras
+
Buffet
7
Terras
+
Buffet
Terras
+
Buffet
N.U.
N.U.
N.U.
N.U.
NVA
Entree
Balie
27

28
PLATTEGROND LEVEL 0

PLATTEGROND LEVEL 1 (BEGANE GROND)
29

30
PLATTEGROND LEVEL 2 (EERSTE VERDIEPING)

PIJN BEHANDELEN
IS ALS EEN PUZZEL!
CHANGE PAIN is een internationaal initiatief om de behandeling van
ernstige chronische pijn te optimaliseren. Het doel van CHANGE PAIN is het
beter begrijpen van de behoeften van patiënten met ernstige chronische
pijn en het ontwikkelen van oplossingen om de pijnbehandeling te
verbeteren. Dit initiatief van Grünenthal wordt ondersteund door de EFIC.
CHP-ADV-130213-01
Voor meer informatie ga naar www.change-pain.nl

Hoe ver vooruit moet uw
afdeling anesthesie zijn
One Standard: The Highest.
www.medina.net