November/December 2011 - Januari 2012 - Bronovo Ziekenhuis

25e jaargang – nummer 2 November/December 2011 - Januari 2012
De Avondtweedaagse
In deze uitgave
• Activiteiten nov./dec. 2011 – jan. 2012
• De nieuwe aanpak van mondzorg
• Hoe oud ook
• Servicepagina’s vanaf blz. 19

Inhoud
Blz. 2 Inhoud
Blz. 3 Activiteitenkalender november,
december 2011 en januari 2012
Blz. 5 Yvonne Kappers: Kleur
Blz. 6 Verjaardagen bewoners
Blz. 7 Kerkdiensten
Blz. 7 De Kerstster
Blz. 8 De Avondtweedaagse
Blz. 9 Herfst spreekwoorden
Annette Dony, tandarts in Nebo, legt het belang
uit van adequate mondzorg bij ouderen
Blz. 10 Van de cliëntenraad
Blz. 11 Samenstelling cliëntenraad
Blz. 12 Verslag bewonersbijeenkomst cliëntenraad:
De nieuwe aanpak van mondzorg
Blz. 14 Hoe oud ook
Blz. 15 Gedicht
Blz. 16 Kleurplaat
Blz. 17 Seniorenactiviteiten programma
Blz. 18 Vereniging Vrienden van Nebo
Blz. 19 Servicepagina’s
Blz. 22 Colofon
Verschijning van De Clingel
Extra scholing over mondzorg
houdt ook zelf oefenen in.
5 maal per jaar:
Week 5:
Week 13:
Week 22:
Week 35:
Week 44:
februari-maart
april-mei
juni-juli-augustus
september-oktober
november-december-januari

Activiteitenkalender
november, december 2011 en januari 2012
Donderdag 17 november, Koor No Nonsense, Plein
19.15-21.00 uur
Een enthousiast dameskoor brengt deze avond bekende en onbekende liederen. Zij zorgen
dat de avond gaat swingen en dat wij met zijn alle mee gaan zingen. U bent welkom.
Donderdag 1 december, ’s GravenDaags Symfonie orkest, Plein 14.30-16.00 uur
Dit symfonie orkest telt 35 leden: strijkers, blazers en slagwerk en staat onder leiding van de
heer Pasha Ashari. Het repertoire omvat zowel klassieke als iets modernere werken.
Maandag 5 december, Feest van Sinterklaas, alle afdelingen
Nadat zaterdag 26 november de Sint op bezoek is geweest voor de kinderen van de medewerkers
bezoekt hij ook de verschillende afdelingen van Nebo. Ook nu weer heeft de Organisatiepiet
een schema opgesteld:
Het Hout 10.30 - 11.15 uur De Beek 13.45 - 14.45 uur
Het Bosch 11.15 - 12.00 uur De Schakel 15.00 - 15.45 uur
Het Dael 12.00 - 12.15 uur
Maandag en Dinsdag 12 en 13 december, Nebo in kerstsfeer, alle afdelingen en ruimten
Om het verpleeghuis in kerstsfeer om te toveren is veel tijd nodig. De technische dienst, familie/relatie,
vrijwilligers en het gehele AB-team zijn daar op bovenstaande dagen mee bezig.
Als u ons aan het werk ziet kom dan gerust een praatje maken of meehelpen. Op deze dagen
zijn geen afdelingsgebonden activiteiten.
Donderdag 15 december, Collegium Musicum Haganum, Plein 19.30-21.00 uur
Het kamerorkest, Musicum Haganum, wil graag optreden op deze avond. Dit zijn 19 mensen
die prachtige muziek ten gehore brengen met hun violen, cello’s en piano.
Een echt orkest in huis blijft bijzonder. Dus schrijft u de datum alvast in uw agenda
Vrijdag 16 december, Kerstverkoop ‘Roemenie’, Plein
10.00-16.30 uur
Stichting Mens voor Mensen staat met een kraam op Het Plein. De opbrengst is voor zorgprojecten
in Roemenië. Kom kijken en kopen, de artikelen zijn leuk en niet duur.
Dinsdag 20 december, Groendag Kerst, De Bron
10.30-16.30 uur
Op deze dag is iedereen welkom om een kerststukje te maken in De Bron. Er is voldoende
materiaal en hulp aanwezig, maar uw familie/relatie mag u ook komen ondersteunen. Van
10.30-12.30 uur en van 14.00-16.30 uur staat De Bron open voor creativiteit en gezelligheid.
Donderdag 22 december, kerstdiner, gehele benedenverdieping 17.00-20.00 uur
Een groot diner voor het gehele huis. Op de twee afdelingen beneden wordt per afdeling voor
60 personen de kersttafel gedekt. Gelijktijdig op Het Plein en in De Bron voor nog eens 120
personen. Het diner start om 17.00 uur en zal tot ongeveer 20.00 uur duren.
Uw familie/relatie heeft al een brief ontvangen waarin vermeld staat dat er één persoon uitgenodigd
wordt om het kerstdiner met u mee te beleven, tegen een kleine vergoeding van €
17,50. Dat kan uw partner, dochter, zoon, neef, nicht of een van uw kleinkinderen zijn, dat
maakt niet uit. Wij hopen dat elke bewoner een dierbare naast zich heeft zitten.
3

Vervolg Activiteitenkalender
november, december 2011 en januari 2012
Alle medewerkers gaan er alles aan doen om dit kerstdiner tot een groot feest te maken. Natuurlijk
is het Nebo koor, bestaande uit veel medewerkers, er ook weer bij voor de muzikale
bijdrage. Heeft u nog vragen Neem dan contact op met uw EVV-er of met Adviseur Welzijn,
070 - 312 37 56.
Zondag 25 december, Kerstmis/kerkdienst, Plein
11.30- 12.30 uur
Na een kerstontbijt start er een samenzang om 11.00 uur op Het Plein.
Aansluitend zal de kerstdienst zijn van 11.30 tot 12.30 uur.
Voorgangers zijn Willemijn Witte en Engelien Hulsman.
Het koor Pro Deo, o.l.v. Ton van Leeuwen, zal weer medewerking verlenen aan deze dienst.
Bewoners, familie/relatie, medewerkers en anderen zijn van harte welkom om deze kerkdienst
bij te wonen.
Zaterdag 31 december, Oudjaar Speldag met oliebollen, De Bron 10.30-16.00 uur
Op de laatste dag van het jaar is er een oudejaarsspeldag in De Bron. Daarbij zullen een
glaasje, een hapje en natuurlijk de oliebollen niet ontbreken.
U wordt opgehaald, maar u mag ook op eigen gelegenheid naar De Bron komen.
Vrijdag 6 januari, Nieuwjaarsreceptie, Plein
15.00-17.00 uur
Onder het genot van een drankje en een hapje kunnen bewoners, familie/relatie, collega’s en
vrijwilligers elkaar al het goeds wensen voor het jaar 2012.
Donderdag 19 januari, Stichting Muziek in Huis, Plein
19.30-21.00 uur
Voor de klassieke muziek liefhebbers verzorgt Stichting Muziek in Huis een optreden. Deze
stichting zorgt dat jonge mensen die een conservatoriumopleiding afgesloten hebben podium
ervaring krijgen. Wie er optreden is op dit moment nog niet bekend. Dat hoort u zo snel wij op
de hoogte zijn gebracht door de Stichting. Stichting Muziek in Huis is mogelijk gemaakt door
Vrienden van Nebo.
Nog een bijzondere activiteit:Fototentoonstelling.
Vanaf eind november 2011 tot eind januari 2012 vindt u aan de wanden op het Plein en in de
gangen een fototentoonstelling. Het thema van deze tentoonstelling is ‘KIND’.
Meer informatie hierover kunt u krijgen bij de Geestelijke verzorging.
Activiteiten 2012
De planning van de centrale activiteiten 2012 is bijna afgerond. In de volgende uitgave van De
Clingel vindt u hiervan de beschrijving.
4

Kleur
Geachte bewoner,
Het is weer herfst. Elke dag fiets ik van station CS naar Nebo door het Haagse Bos en geniet
ik van de vele kleuren van de bomen en struiken. Prachtig om die verandering van de natuur
stapje voor stapje mee te maken. Ook binnen Nebo zijn er veel veranderingen. Veranderingen
die Nebo een steviger basis voor de toekomst moeten geven. Met de ‘Werkvloer Centraal’
werken wij aan de kracht van de teams. Meer zelfstandigheid, meer eigen beslisruimte voor
medewerkers, meer verantwoordelijkheid bij de medewerkers en meer samenwerking in de
teams. De teams zijn hierover intensief met elkaar in gesprek met behulp van externe en interne
begeleiders. Er komt veel los in deze gesprekken. In elk team verloopt dit weer anders.
Dat geeft nu veel kleur in de organisatie.
Ook zijn er veranderingen in het management. Twee vertrouwde gezichten hebben gekozen
voor een andere baan binnen Nebo. Janke Thuis, manager Zorg, is sinds 1 september één
van de weekend-, avond- en nachthoofden. Zij wilde weer dichter in de zorg werken.
Shanti Sewhatal heeft volledig gekozen voor haar nieuwe vak van praktijkverpleegkundige.
Per 1 september is zij gestopt als hoofd van afdeling het Bosch. Wij hebben ervoor gekozen
deze functies niet opnieuw in te vullen. Bij meer zelfstandigheid voor de teams past wat ons
betreft ook minder management. Tevens houden wij hierdoor meer middelen beschikbaar
voor de ‘handen’ in de zorg. De afdelingen De Schakel en Het Bosch hebben nu samen één
afdelingshoofd, Reggy Braakhuis. Beide afdelingen hebben veel revalidatie en een nauwe
samenwerking met het ziekenhuis. Dit zal in de toekomst intensiever worden. Vandaar de
keuze voor één leidinggevende voor beide afdelingen.
De taken van Janke rond belangrijke kwaliteitsonderwerpen, zoals decubitus, incontinentie en
mondzorg zijn bij de unithoofden komen te liggen. Dit was ook de wens van de unithoofden.
Zij willen meer integrale verantwoordelijkheid voor het totaal van hun afdeling.
Door deze wijziging zijn de twee functies van manager Zorg komen te vervallen en is er een
nieuwe functie van manager Bedrijfsvoering ingevoerd. De manager Bedrijfsvoering ondersteunt
en faciliteert de unithoofden en werkt samen met ondergetekende vooral aan de
strategische keuzes van de organisatie. Joke de Mos, manager Zorg kortdurende zorg, is
sinds 1 september aangesteld in deze nieuwe functie. Ook deze veranderingen brengen
momenteel veel kleur in de organisatie.
Ik realiseer mij goed dat deze veranderingen naast kleur ook onrust geven. Ook voor u.
Nieuwe gezichten en nieuwe werkwijzen is wennen en vraagt tijd. Ik ben er echter van overtuigd
dat de stappen die wij nemen bijdragen aan die gewenste steviger basis.
Ook De Clingel heeft meer kleur gekregen. Dit is de tweede uitgave in een nieuwe vorm.
Zoals eerder aangegeven willen wij uiterlijk en inhoud van De Clingel zonder al te veel extra
kosten meer professionaliseren. Uw opmerkingen uit de enquête van begin dit jaar hebben wij
bij deze verandering meegenomen. De eerste stappen zijn gezet. Wij zijn nog niet klaar. Voor
volgend jaar willen wij meer inhoudelijke thema’s uitwerken en kijken of wij meer informatie
vanuit de afdelingen kunnen krijgen. Wij zijn benieuwd naar uw mening over het nieuwe
uiterlijk en ook uw opmerkingen of suggesties zijn van harte welkom. U kunt deze mailen
naar: nebo@bronovo.nl of schriftelijk sturen naar het directiesecretariaat.
Ik wens u veel leesplezier met deze nieuwe De Clingel.
Yvonne Kappers,
directeur
5

Verjaardagen van bewoners
Geboortedatum Naam Afdeling
November
04-11-1919
06-11-1926
09-11-1921
15-11-1925
17-11-1937
18-11-1924
19-11-1923
20-11-1925
mw. C. v. Battum-v. Mechelen
hr. W.E. Gout
mw. M. Keyzer-v.d. Toorn
hr. R.A. Sedney
hr. E.G. Ortega
mw. G. Daamen-Martens
hr. F.G.H. van Oirsouw
mw. C.W. de Rouville-Steinz
Dael
Dael
Dael
Dael
Beek
Beek
Beek
Bosch
December
01-12-1944 mw. B.Y.A. de Zwart-Eman Beek
03-12-1933 mw. W. Schram Bosch
06-12-1937 hr. C.W. Pas Beek
07-12-1948 mw. Y.C.C.M. Prins-Koot Bosch
08-12-1919 hr. J. van Bezeij Beek
16-12-1920 mw. H.B. de Blieck-Lenhart Beek
19-12-1930 mw. C.J.M. Koehler-van Ringh Beek
20-12-1940 hr. H.D. Cartita Beek
21-12-1920 mw. E.G. van Lieshout-Hooijmans Dael
25-12-1922 mw. H.H. Baan-Bongers Dael
Januari
05-01-1922 mw. A.C.W. Nitschmann-Fernhout Dael
06-01-1917 mw. A.E. Eelkman Rooda-Dekker Bosch
06-01-1920 mw. W. Horsman-van t Wout Dael
13-01-1920 hr. M. de Blieck Beek
19-01-1922 mw. P.L. Toet Beek
26-01-1930 mw. C.F. Blauw-Krul Hout
29-01-1917 mw. J. v.d. Meijden-Beulen Dael
30-01-1921 mw. M.W.J. Tielemans-Henkelman Hout
6

Kerkdiensten
De kerkdiensten vinden plaats in ‘De Bron’ van Nebo en beginnen om 11.30 uur,
tenzij anders staat aangegeven.
November
06 november Ds J.W. Steenbergen
13 november Viering van woord en communie Pastor J.C. Koeleman
20 november Ds L.T. Vollebregt
27 november Dienst van schrift en tafel Ds J.W. Steenbergen
December
04 december Ds E. Hulsman
11 december Viering van woord en communie Pastor J.C. Koeleman
18 december Ds J.W. Steenbergen
25 december Kerst op Het Plein Ds E. Hulsman
Januari
01 januari Ds J.W. Steenbergen
08 januari Pastor M. Falke
15 januari Ds E. Hulsman
22 januari Ds T.L. Hettema
29 januari De heer D. Vos
De Kerstster
De naam van deze plant, die de meeste mensen kennen als kerstster, is ‘Euphorbia pulcherrima’.
Waarschijnlijk de populairste kamerplant in deze tijd van het jaar. De plant stamt uit Mexico en kan
in gematigde klimaten alleen binnenhuis worden gehouden.
Maar wist u dat:
- in de jaren twintig en dertig de Lady Astor haar tuinlieden kerst
sterren van 2 meter hoog liet kweken als decoratie voor haar huis
- de plant bij kinderen en zieke ouderen een aantrekkingskracht
heeft om te proeven.
Dit kan aanleiding geven tot irritatie van de mondslijmvliezen met
braken en diarree. Soms treden koorts en apathische reacties op.
Bij contact van plantensap met de huid of de ogen moet er overvloedig
gespoeld worden. Blijft de huid en/of de ogen geïrriteerd,
raadpleeg dan een arts.
U begrijpt dat wij in Nebo op de begane grond liever deze plant niet zien.
Als er toch kerststerren op de afdeling staan worden die verplaatst
naar een andere plek in het huis.
Bij voorbaat hartelijk dank voor uw begrip.
7

De Avondtweedaagse
Op dinsdag 31 augustus en donderdag 1 september verzamelde zich rond de klok van
18.00 uur een bonte stoet bewoners en begeleiders op het plein aan de voorzijde van
het verpleeghuis. Wat waren ze blij met het goede weer. Bewapend met een routebeschrijving
en met oog voor de linten van crêpepapier die de bewegwijzering vormden,
gingen de deelnemers aan de ‘ tweedaagse van Nebo’ van start.
De eerste route voerde door Clingendael. Prachtig vond ik die tocht. Mijn schoonzoon René
duwde mijn rolstoel. Mijn jongste dochter Marjolein had haar handen vrij voor het maken van
foto’s; zij nam de tweede dag de honneurs waar. Het was zeer fijn alle mensen zo blij buiten
te zien. Na afloop werden we ontvangen met iets te drinken en een lekkere plak cake.
De tweede wandeling door het Haagse Bos had koninklijke allure: we rolden langs Paleis Huis
ten Bosch. Ik had mij niet gerealiseerd dat onze koningin zó dicht bij Nebo woont!
Mooi was de nabijgelegen vijver. Daar hebben we met een grote groep kort gerust. Eenmaal
terug in Nebo kregen alle deelnemende bewoners een medaille. Ook nu was het heel gezellig
met drankjes en hapjes.
Graag bedank ik de organisatie voor dit mooie evenement en de vrijwilligers voor hun inspanning.
Hopelijk mag ik volgend jaar op voor mijn tweede medaille. Na brons komt immers
zilver! Maar eigenlijk was dit al goud…
Mevrouw Van Roosmalen-van Benten (Het Bosch)
Een bonte stoet van bewoners en
begeleiders door Clingendael
Mevrouw Van Roosmalen samen met haar
zoon René en haar dochter Marjolein
8

Herfst spreekwoorden
Dat is de aard van het …………………………..…..
Dat heeft veel voeten in de …………………..……..
Hij ziet door de bomen het ………………………….
Een appeltje voor de …………………………………
Een vos verliest wel zijn haren maar……………….
Bij iemand in een goed ………………………………
Oude bomen moet men niet ………………………..
Hoge bomen vangen…………………………………
Zo slank als een ………………………………………
Met de gebakken ……………………………………..
Na regen komt ………………………………………...
Een spin in de morgen brengt ……………………….
Hij heeft de wind in de ………………………………..
Dat is een wolf in ………………………………………
De kastanjes uit het …………………………………..
beestje
aarde
bos niet meer zien
dorst
niet zijn streken
blaadje staan
verplanten
veel wind
den
peren zitten
zonneschijn
kommer en zorgen
zeilen
schaapskleren
vuur halen
Vrijwilligerswerk is inspirerend en hartverwarmend
Vrijwilligers zijn onmisbaar in de zorg op het gebied van persoonlijke aandacht, gezelligheid
en ontspanning. Vrijwilligers bij Nebo kunnen rekenen op begeleiding, reiskostenvergoeding
en verzekering.
Nebo zoekt vrijwilligers als:
‣ metgezel van cliënten bij een bezoek aan ziekenhuis of specialist
‣ begeleider van cliënten van en naar de fysiotherapie in de ochtenduren
‣ assistent bij de dagbesteding, o.a. bij: klassieke muziek open atelier
rolstoeldansen uitjes
het interplein de wandelkring
creatieve activiteiten
Lezers van deze pagina. Al heeft u maar een kwart dagdeel over per week.
Al is het in de vroege avonduren of in de ochtenduren. Het maakt niet uit.
U maakt de bewoners heel erg blij met die extra aandacht die u kunt geven.
Voor informatie kunt u contact opnemen met:
Ellen van der Slot,hoofd Welzijn, Tel: 070 - 312 37 56 / email: cvdslot@bronovo.nl
9

Van de cliëntenraad
De afgelopen periode hebben wij met de betrokken manager het inzamelen en verspreiden
van de was besproken. Sinds 1 april jl. is het aanbieden van de was vereenvoudigd.
Dit heeft ertoe geleid dat er nu minder fouten worden gemaakt bij het verwerken van de
was dan voorheen. Dat is goed nieuws.
Met ingang van diezelfde datum betaalt iedereen die zijn of haar kleding door Nebo laat
wassen daarvoor geen vast bedrag meer, maar wordt iedere maand per persoon een
rekening opgemaakt van de kledingstukken die gewassen zijn. Dat is veel administratief
werk. De cliëntenraad denkt, op grond van de ervaringen die de afgelopen maanden zijn
opgedaan, dat het wasproces nóg eenvoudiger kan. We zullen daarvoor binnenkort een
voorstel naar de directie sturen. Wij vinden dat de verzorgers hun aandacht en tijd vooral
moeten besteden aan de verzorging en niet aan zaken die daar slechts zijdelings mee te
maken hebben. Door het zo eenvoudig mogelijk te maken, nemen we hen weer werk uit
handen.
Nog steeds zijn er klachten over het in rekening brengen van administratiekosten en de
hoogte daarvan. Ook hierover zal de cliëntenraad binnenkort een voorstel naar de directie
sturen.
Andere organisatie
De cliëntenraad heeft ingestemd met het wijzigen van de organisatiestructuur van Nebo.
Minder management aan de top en meer verantwoordelijkheden op de afdelingen lijkt ons
een goede zaak. Dan kan het beleid nog beter worden afgestemd op de wensen die op
een afzonderlijke afdeling leven.
Bewonersbijeenkomsten
Wij hebben ook besloten om voorlopig te stoppen met de bewonersbijeenkomsten. De
belangstelling hiervoor is zo gering dat het vaak niet loont om een spreker een bepaald
onderwerp – hoe leuk of nuttig ook – te laten voorbereiden. In 2012 zullen wij terugkomen
met een ander soort bijeenkomsten ‘nieuwe stijl’. We zijn dat nu aan het uitwerken. U
hoort meer van ons.
Nieuw lid
De raad is grotendeels vernieuwd. We zijn heel blij dat er opnieuw mensen bereid zijn gevonden
om vrijwillig mee te denken en te praten over de kwaliteit van zorg in Nebo. Met
nog één nieuw lid zijn we weer op sterkte. Natuurlijk kunnen ook bewoners zelf lid worden
van de cliëntenraad.
Bent u druk, druk Vrijwel alle CR-leden hebben een baan. We kunnen dus uit ervaring
zeggen dat het goed te combineren is.
Hebben de ontwikkelingen in de zorg en met name binnen Nebo uw interesse, meld u dan
aan. Wij vergaderen eenmaal per vijf weken op maandagavond van 17.00 - 19.15 uur.
Met vriendelijke groet,
Anneke van der Does
10

Samenstelling cliëntenraad Nebo
Voorzitter Vice-voorzitter ambtelijk secretaris
(geen CR-lid)
Anneke van der Does Marcel Tielemans Anke Huisman-Mak
Van Stolkweg 19b Sweelinckplein 27 Wilhel. van Pruisenlaan 58
2585 JM Den Haag 2517 GN Den Haag 2807 KB Gouda
070 - 306 03 30 070 - 354 94 21 0182 - 52 48 42
06 - 53 41 11 49 06 - 46 13 17 00 06 - 10 59 13 77
annekevanderdoes@planet.nl marcel_tielemans@yahoo.com jhuisman@bronovo.nl
Leden
Peter Bakens
Irene van Ravensberg
Hugo de Grootstraat 77 Isabellaland 1666
2518 EC Den Haag 2591 EL Den Haag
070 - 386 16 42 070 - 282 51 76
06 - 49 99 68 94 ir.ravensberg@planet.nl
pmmbakens@hetnet.nl Irene van Ravensberg
aspirant-leden
Yvette Blankvoort
Ineke Müller-Pronk
Van Polanenpark 85 Arentsburghlaan 23
2241 SH Wassenaar 2275 TT Voorburg
070 - 511 11 51 070 - 386 16 42
06 -24 66 19 79
ym.blankvoort@wxs.nl muller.pronk@casema.nl
U kunt de leden van de cliëntenraad bereiken via bovenstaande telefoonnummers
en emailadressen. Maar u kunt ook een mail sturen naar de ambtelijk secretaris of een
briefje deponeren in de brievenbus van de cliëntenraad bij de garderobe op Het Plein.
11

Verslag bewonersbijeenkomst cliëntenraad
22 augustus 2011
De nieuwe aanpak van mondzorg
Er zijn ongeveer 20 personen aanwezig bij de presentatie over ‘De nieuwe aanpak
van mondzorg’ door mevrouw Annette Dony, tandarts in Nebo. Aanleiding om dit
onderwerp op de agenda te zetten is dat ‘mondzorg’ een speerpunt binnen Nebo is.
De komst van de tandarts binnen Nebo is een stap voorwaarts. Ook is 2011 het jaar
van de mondzorg.
Mevrouw Dony legt uit wat het belang is van adequate mondzorg en wat het effect is van
onvoldoende mondhygiëne. Zij betoogt dat dagelijkse mondverzorging een normaal
onderdeel is van de zorg. Daarnaast moet er periodieke controle en zo nodig behandeling
zijn.
Het is te merken dat de tandzorg in Nederland goed is: veel meer mensen dan vroeger
hebben tot op hoge leeftijd hun eigen gebit. Dat betekent tegelijk dat er meer onderhoud
nodig is. Een slechte mondgezondheid heeft een slechte invloed op de kwaliteit van leven.
Mevrouw Dony illustreert dit aan de hand van een aantal voorbeelden.
Annette Dony, tandarts in Nebo, legt het belang
uit van adequate mondzorg bij ouderen
Specifieke aandachtspunten
Voor ouderen geldt een aantal specifieke aandachtspunten. Zo kan bijvoorbeeld door
bepaalde medicatie die de speekselproductie remt een droge mond ontstaan, met de nodige
gevolgen. Dagelijkse plaqueverwijdering voorkomt mondzorgproblemen. Familie dient
voor een tandenborstel (voorzien van de naam) en tandpasta te zorgen. Een elektrische
tandenborstel is ideaal, maar men moet daar meestal wel aan gewend zijn. Voor het poetsen
van protheses geeft de tandarts de volgende tips: een speciale daarvoor bestemde
tandenborstel. Niet poetsen met tandpasta, maar met afwasmiddel en de prothese droog
wegleggen.
12

Checken bij opname
Vaak wordt bij opname al behandelachterstand geconstateerd. Niet onlogisch, gezien de
omstandigheden. Bij opname moet dan ook altijd een check plaatsvinden. Op grond daarvan
kan de tandarts in samenwerking met de mondhygiënist het zorgplan invullen. Op de
kamer van de bewoner wordt dan een mondverzorgingskaart gelegd. De verzorging hoeft
slechts een paar minuten extra te kosten. Het is van belang dat verzorgenden het verschil
kunnen zien tussen gezond en ongezond tandvlees.
Het is niet de bedoeling van de tandarts dat iedereen uitgebreid wordt behandeld. Het doel
is dat iedere bewoner pijnvrij en ontstekingsvrij is. Richting de verzorgenden is het doel dat
mondzorg als een vast onderdeel van de verzorging wordt beschouwd.
Mondzorg verbeteren
De mondzorg kan worden verbeterd door de richtlijnen en protocollen goed toe te passen,
door de werkzaamheden op elkaar af te stemmen (tandarts/mondhygiënist/verzorgende/
familie), door het verder ontwikkelen en uitvoeren van het mondzorgplan en door structurele
scholing aan verzorgenden. Deze scholing is inmiddels gestart: de tandarts geeft
klinische lessen en sommige verzorgenden zullen gespecialiseerd worden door extra
scholing.
Meting van plaque
Mevrouw Dony is in
maart in Nebo begonnen
met een meting op het
voorkomen van plaque.
Zij heeft geconstateerd
dat er nog veel moet
gebeuren, maar ziet een
positieve ontwikkeling. In
november zal er opnieuw
worden gemeten.
Door een relatie van een
bewoner wordt geattendeerd
op de noodzaak
van ’s avonds het uitnemen
van de prothese door de
verzorgende, zodat deze
niet kwijtraakt.
Ook de prothese moet voor- Extra scholing over mondzorg houdt ook zelf oefenen in
zien zijn van de naam.
Voor wat betreft de kosten wordt uitgelegd dat de check en het opstellen van het mondzorgplan
voor rekening van Nebo zijn (via de AWBZ). Normale behandelingen gaan zoals
gebruikelijk via de zorgverzekeraar of zijn voor eigen kosten.
Overige punten bewonersbijeenkomst cliëntenraad
Na deze presentatie komen nog enkele onderwerpen kort aan bod:
- (witte) dienstkleding afschaffen
De cliëntenraad hoort graag reacties.
- administratiekosten worden niet transparant berekend
De cliëntenraad heeft de directie laten weten dat dit drastisch moet verbeteren.
13

Hoe oud ook
De afgelopen tijd heb ik veel kinderfoto’s bekeken. De meeste daarvan waren van
bewoners en medewerkers van Nebo. Zij leverden foto’s uit hun eigen kindertijd in
voor de tentoonstelling die rond kerst in Nebo zal hangen.
Nu zijn kinderfoto’s altijd leuk om te zien, maar kinderfoto’s van mensen die je kent, zijn
ronduit bijzonder. Bij alle foto’s keek ik eigenlijk meteen of ik de gelijkenis kon zien. Dat
tweejarige meisje op die foto, herkende ik daar een bewoonster van Nebo in En het vrolijke
kind dat zo onbevangen in de camera keek, leek dat op die medewerker die je hier
zomaar tegen kunt komen U zult het zien als de foto’s binnenkort in Nebo hangen: de
meeste foto’s lijken.
Dat is ook te zien op foto’s van Margriet Luyten, kunstenares. Zij maakte voor een tentoonstelling
een paar jaar geleden portretten van oude mensen, en een bijzonder deel van die
expositie werd gevormd door dubbelportretten. Naast een foto van een hoogbejaarde man
of vrouw hing een foto waarop diezelfde persoon ongeveer twintig jaar oud was. Natuurlijk
valt het leeftijdsverschil op. Maar je ziet ook de gelijkenis in de twee gezichten, en die zie
je vooral in de blik van degene die gefotografeerd werd. Wie op jonge leeftijd vastberaden
uit haar ogen keek, deed dat op hoge leeftijd nog steeds. Een dromerige blik van een twintigjarige
blijkt ruim zeventig jaar later nog net zo dromerig te zijn. En wie al jong eigenwijs
de wereld in keek, is dat tot in de ouderdom blijven doen.
Het is een mooi idee dat het vooral de blik van een mens is die hetzelfde blijft. Kennelijk is
de manier waarop we uit onze ogen kijken heel kenmerkend voor ons. Het is ook mooi om
te bedenken dat we de wereld ergens nog steeds door dezelfde ogen bekijken als toen we
een kind waren. De Engelse kinderboekenschrijfster Joanne Rowling (die de boeken over
Harry Potter schreef, de tovenaarsleerling waar veel kinderen tegenwoordig dol op zijn)
kreeg in een interview eens de vraag voorgelegd of ze veel met kinderen praatte. Hoe kon
het anders dat zij zo goed wist wat kinderen leuk vonden Nee, zei Rowling, ze kende niet
zoveel kinderen en sprak ook niet vaak kinderen. Maar ze wist nog wel heel goed hoe ze
zelf was als kind. Ze kon zich nog zó goed verplaatsen in het kind dat ze ooit was, dat ze
moeiteloos voor kinderen van nu kon schrijven. Nu kan niet iedereen dat zo goed als
Joanne Rowling. Maar hoe oud we ook zijn, ergens in ons zit nog altijd dat kind van toen.
Misschien maakt dat het kijken van kinderfoto’s ook wel zo bijzonder, of dat nu eigen foto’s
zijn of die van andere kinderen: het haalt de herinnering aan het kind dat wij waren weer
even naar boven.
Foto’s met thema ‘Kind’
Van eind november tot en met eind januari hangen in Nebo en op de Schakelafdeling allerlei
foto’s met het thema ‘kind’. Er zijn oude kinderfoto’s bij, maar ook foto’s van kinderen,
kleinkinderen en achterkleinkinderen van bewoners of medewerkers. Er hangen foto’s
van kinderen uit allerlei culturen, gemaakt tijdens reizen in verre landen. En er zijn foto’s
die op andere manieren met de wereld van kinderen te maken hebben.
U bent van harte uitgenodigd om deze foto’s te bekijken en erop te reageren.
Engelien Hulsman, Geestelijke verzorging
(email: EHulsman@bronovo.nl)
Foto’s Margriet Luyten zijn te zien op www.margrietluyten.nl, tentoonstelling Stervelingen
14

Gedicht
Ik maak heel even een gedicht,
Niet over zonlicht, over blauw,
maar simpelweg, ‘k weet niet waarom,
over de ‘menselijkheid’ in jou,
over je warmte, je begrip,
de nieuwe woorden die je vindt,
die zoet bereiken mijn gevoel
waarin ‘k volwassen ben en..kind..
Ik maak een klein gedichtje voor jou,
over je luisteren en je lach,
je humor en je hartelijkheid,
je kwinkslag in de nacht, de dag,
Ik schrijf gevoelens op voor jou
Omdat ik zonnig aan je denk
En ‘k je gelukkig met een lach
Spontaan mijn beste woorden schenk.
Je kijkt me soms nadenkend aan
Een jonge glans op je gezicht,
Het leven is opeens gevuld
Met liefde, tederheid en licht..
Ik maak heel even een gedicht
Over je levenskunst en meer,
Je woorden en je houding, soms
Opstandig, soms blijmoedig, teer,
Je vindt voor elk gevoel een kleur,
ik ben zo blij, zo blij met jou,
omdat ik helder zeggen wil
dat ‘k ‘daarom’ van het leven hou.
Margreet van Hoorn
15

Kleurplaat voor de (klein)kinderen
16

Senioren Activiteiten Programma – SAP
Het Senioren Activiteiten Programma (SAP) in Nebo biedt senioren de mogelijkheid
de dag op een functionele en gezellige manier door te brengen, samen met leeftijdgenoten
en volgens een gestructureerd programma. In het programma komen verschillende
activiteiten aan bod, die worden afgestemd op wat een cliënt wil en waartoe
hij/zij in staat is.
Het programma van het SAP is gericht op het zo goed mogelijk in stand houden van het
lichamelijke en geestelijke functioneren van de deelnemers, het onderhouden van sociale
contacten en het ontlasten van de mantelzorg. Uiteraard wordt het programma zoveel mogelijk
afgestemd op de interesses van de aanwezige cliënten.
Momenteel wordt het SAP bezocht door 5 cliënten. Usha en Sandra begeleiden de cliënten
en vrijwilligster Tiny is altijd op woensdag en vrijdag aanwezig.
SAP is elke maandag, woensdag en vrijdag open van 10.00 tot 16.00 uur. Vervoer heen
en terug wordt geregeld.
Activiteiten
De activiteiten variëren van
het met elkaar doornemen van
de krant, wandelen bij lekker
weer tot het oplossen van
kruiswoordpuzzels en een bezoekje
brengen aan een museum,
zoals het Vredespaleis
of het Museum voor Oudheden
in Leiden. Ook is er tussendoor
gelegenheid om te
rusten. Op woensdagmiddag
is er Open Atelier. Cliënten
van het SAP en cliënten uit de
De lunch wordt gezamenlijk gebruikt
wijk komen samen om te
schilderen onder begeleiding
van een kunstenaar.
Verder worden op vrijdagmiddag gasten uitgenodigd voor een gezellige borrelmiddag.
De lunch wordt gezamenlijk gebruikt. Er kan gekozen worden uit een warme maaltijd of
brood. Ook worden regelmatig pannenkoeken gebakken.
Wat vinden de cliënten van het SAP
“Prettig, we vormen een leuk clubje en hebben een goed contact met elkaar.”
“We helpen elkaar, dit wordt zeer gewaardeerd.”
“Ik ben positief; de manier waarop we met elkaar omgaan is erg plezierig.”
“We verstaan elkaar. “
“Goed, maar meer mensen erbij zou nog leuker zijn.”
“Wandelingen zijn prettig.”
“Leuk om te discussiëren over berichten in de krant. Politiek is interessant, vooral de situatie
in Griekenland en de jonge asielzoeker Mauro zijn onderwerpen waar we graag over
praten.”
17

Vereniging Vrienden van Nebo
Iedereen heeft vrienden nodig, mensen om je heen, waarop je kunt bouwen. Zo ook de
Vereniging Vrienden van Nebo. De vereniging ondersteunt financieel bij activiteiten en projecten,
die buiten de ‘normale’ geldstroom vallen. Het zijn dus echte vrienden van verpleeghuis
Nebo, die ervoor zorgen, dat er in verpleeghuis Nebo extra’s gerealiseerd worden
naast de gebruikelijke gang van zaken.
Een verpleeghuis krijgt geld voor het leveren van zorg, verpleging en behandeling, maar
‘bijna’ geen geld voor extra activiteiten, zoals extra’s voor de tuin, aanschaf van een piano,
uitstapjes voor cliënten, recreatieve avonden en bijdrage aan bewonersvakanties. De kosten
hiervan vallen meestal buiten het budget. Dit jaar kan Nebo de serres opknappen door
een gulle gift van de Lions Club Wassenaar. Daarnaast willen we in 2012 de huiskamers
van de cliënt huiselijker maken. De realisatie hiervan hangt mede af van particuliere giften
of bedrijven die ons een steuntje in de rug bieden.
Voor hetzelfde geld helpt u meer bewoners
Gift
De Vrienden van Nebo verkrijgt gelden via giften, legaten en schenkingen. De Vrienden
van Nebo vallen onder de ANBI-regeling (Algemeen Nut Beogende Instelling) en betaalt
daardoor geen schenkbelasting over de ontvangen giften. Uw giften via een notariële akte
komen volledig ten goede aan de bewoners. Dat is goed nieuws.
Lid worden
Veel vrienden geven jaarlijks een vast bedrag en zijn dan lid. Als lid van de Vrienden van
Nebo geeft u structurele steun en wordt u regelmatig op de hoogte gehouden van de projecten
die gerealiseerd gaan worden of klaar zijn. Uw bijdrage voor het lidmaatschap is
vrij, maar bedraagt minimaal € 13,00 per jaar.
Hoe kunt u ons steunen
U kunt onderstaand strookje invullen en inleveren bij de Receptie of het Directiesecretariaat.
Heeft u vragen U kunt contact opnemen met Ambika Lucassen: 070 - 310 58 75.
Gift
Ik geef een eenmalige gift van € …….
Ik wil meer weten over notarieel schenken, mijn telefoonnummer is: …………….
Ik word graag op de hoogte gehouden van de gerealiseerde projecten in Nebo
Lid worden
Ja, ik word lid van de Vrienden van Nebo voor € 13,- per jr € 13,- + € …… per jr
Naam
…..……………………………………………………………………..
Adres
.…………………………………………………………………………
Postcode ..………………………………………………………………………..
Woonplaats ………………………………………………………………………….
Datum
………………………………………………………………………….
Mijn bijdrage zal ik overschrijven op bankrekening: 3119711
Handtekening:
Hartelijk dank voor uw bijdrage. De bewoners in Nebo zullen u dankbaar zijn.
18

Afdelingen
HET HOUT (b.g.)
HET DAEL (b.g.)
DE BEEK (1 e etage)
HET BOSCH (1 e etage)
SCHAKELAFDELING
Onderwatershof
Van Vredenburchweg 26
2282 SH Rijswijk
Servicepagina’s
Harriëtte Jager, unithoofd:
070 - 312 37 75 (niet op maandag)
Louisa Pattipeilohy, unithoofd:
070 - 312 37 76
Annemiek Hakkaart, unithoofd:
070 - 312 37 78
Reggy Braakhuis, unithoofd:
070 - 312 37 79
Reggy Braakhuis, unithoofd:
070 - 413 82 40
Carlos de Gouveia Brazao,
arts
Carlos de Gouveia Brazao,
arts
Carlos de Gouveia Brazao,
arts
Hans Beker,
arts
Hans Beker,
arts
MAATSCHAPPELIJK WERK Spreekuur, dinsdag van
12.00 - 16.00 uur
070 - 312 37 37
Arts, gesprek met de arts
Hans Beker / Carlos de Gouveia Brazao
Afspraken: via het directiesecretariaat, tst. 3711/3712.
Bezoek
Nebo kent geen bezoektijden; u bent altijd welkom op alle dagen van de week.
Chipknip
Bij het buffet kunt u betalen met de chipknip. Voor het opladen van de chipknip kunt u
terecht bij het oplaadpunt op de begane grond vooraan links van de leestafel. U kunt uw
Chipknip opladen tot een bedrag van ongeveer 500 euro (afhankelijk van uw bank), met
een minimum van 5 euro per keer.
Geestelijke verzorging
Hierbij een actueel overzicht van de aanwezigheid van de geestelijke verzorging.
Voor de hele week ziet het overzicht er als volgt uit:
Aanwezigheid:
Maandag 9.00-17.00 uur Engelien Hulsman
Dinsdag 9.00-17.00 uur Willemijn Witte
Woensdag 9.00-17.00 uur Engelien Hulsman
Donderdag 9.00-17.00 uur
Vrijdag
Engelien Hulsman
Geestelijk verzorgers telefonisch bereikbaar in Bronovo:
070 - 312 42 41
19

Ter herinnering: de Geestelijke verzorging is in Nebo bereikbaar op telefoonnummer
(312)3738. Bij afwezigheid tijdens kantooruren kan altijd gebeld worden naar de geestelijke
verzorging in Bronovo: tel. 312 42 41. Buiten kantooruren kan in dringende gevallen de
geestelijke verzorging opgeroepen worden via de telefooncentrale in Bronovo.
Gesprekskringen
Regelmatig zijn er gesprekskringen onder leiding van de geestelijk verzorger. Deze gesprekskringen
vinden plaats op dinsdag van 10.30 - 11.30 uur in het Stiltecentrum. De ene
keer worden bewoners van Het Hout en Het Dael uitgenodigd, de andere keer bewoners
van Het Bosch en De Beek. Een vrijwilliger kan u ophalen (vanaf 10.00 uur) en na afloop
terugbrengen naar de afdeling.
Voor informatie m.b.t. de data voor de gesprekskringen kunt u contact opnemen
met ds. Engelien Hulsman (tel.nr. 312 37 38).
Hoortoestellen
Voor batterijen voor een hoortoestel kunt u terecht bij de receptie. Breng uw hoortoestel en
oude batterij mee. Dan is direct duidelijk welk type batterij u nodig heeft en kan de oude batterij
als chemisch afval worden weggegooid.
Als u behoefte heeft aan informatie of er zijn problemen met het gehoor dan kunt u contact
opnemen met de EVV’er van uw afdeling.
Kapsalon (dames en heren)
U kunt een afspraak maken met de kapster via tel.nr. 070 - 312 37 23.
Zij is aanwezig op dinsdag, woensdag en vrijdag van 10.00 - 17.30 uur en op donderdag van
10.00 - 16.00 uur.
Klachtenfunctionaris/cliëntenvertrouwenspersoon
Mw. Bartheke Docter is elke donderdag aanwezig van 9.30 - 13.30 uur. Haar telefoonnummer
is 070 - 312 37 27. Het emailadres is bdocter@bronovo.nl.
Linnenservice
De Linnenservice zorgt ervoor dat uw kleding gewassen wordt en netjes in uw kast wordt
gelegd. Ook verzorgt de linnenservice het schone linnengoed zoals het beddengoed,
dekens en baddoeken. Heeft u vragen over kleding of mist u kleding, dan kunt u contact
opnemen met Nurten of Elvi (toestel 3739).
Oogarts
Een afspraak maken voor de oogarts: via uw teamleider.
Pedicure
Kunt u door ziekte, aandoening of ouderdom niet meer zelf uw nagels knippen Dan laat
de instelling dat doen door een verzorgende of pedicure. Dat heet persoonlijke verzorging.
De kosten van persoonlijke verzorging zijn voor rekening van de instelling.
Hebben uw voeten door suikerziekte (diabetesmellitus) speciale zorg nodig Zoals voetcontrole,
voetonderzoek en behandeling van huid- en nagelproblemen Dan heet dat
behandeling. De behandeling kan worden gegeven door een dokter (verpleeghuisarts, arts
verstandelijk gehandicapten, huisarts, medisch specialist) of door een gespecialiseerde
pedicure of podotherapeut. De instelling of uw zorgverzekeraar betaalt de behandeling.
20

Voetverzorging die niets te maken heeft met uw ziekte, aandoening of ouderdom, is geen
AWBZ-zorg. Bijvoorbeeld het weghalen van likdoorns en eelt of het lakken van uw nagels.
U kunt dat door een pedicure laten doen. De kosten van deze voetverzorging komen voor
uw eigen rekening.
afdeling Het Hout en Het Dael
mevrouw H.M. Flink-Velthuizen:
tel. 06 - 20 02 90 13
afdeling De Beek en Het Bosch
mevrouw Y.J. Roerade:
tel. 06 - 49 24 21 28
aanwezig op maandagochtend
aanwezig op vrijdagmiddag
Recreatie en ontspanning
De dagelijkse activiteiten staan aangegeven naast de ingang van de
betreffende activiteitenruimte
De activiteiten zijn naar de wensen van u bewoners samengesteld.
U kunt kiezen uit de verschillende mogelijkheden o.a.:
- aaihondenmiddag
- bakactiviteiten
- bloemschikken en creatief met groen
- bridge
- bioscoopmiddag/-avond
- jeu de boules
- klassieke muziek
- literatuur
- open atelier
- rolstoeldansen
- reminiscentiegroep: herinnering staat centraal
- spelactiviteiten: sjoelen, rolla ball, spel en beweging
- uitstapjes: musea, parken, winkelcentra
- wandelmiddag.
En nog meer wisselende en/of themagerichte activiteiten.
Voor informatie kunt u terecht bij de activiteitenbegeleidster van uw afdeling.
Regeling automatische betalingen
In Nebo bestaat de mogelijkheid om waskosten, kosten van de kapsalon, pedicure en
manicure automatisch van uw bank- of girorekening af te laten schrijven. U kunt gebruikmaken
van deze regeling door het invullen van een formulier dat verkrijgbaar is bij de
receptie.
Restaurant Het Plein
In ons restaurant kunt u genieten van de heerlijke gerechten uit ons keuken. Ook als u trek
heeft in lekkere snacks, broodjes of verse salade uit de saladebar of een ijsje kunt u deze
ook bestellen. De menukaarten staan op tafel en bieden een ruime keuze aan gerechten.
Naast de betaalde gerechten uit het menu kunt u ook zowel ‘s middags als ’s avonds uw
warme maaltijd in het restaurant nuttigen in plaats van op de afdeling. Hiervoor kunt u
contact opnemen met uw EVV’er of de leidinggevende van de afdeling waar u verblijft.
Vergeet u niet om aan uw vrienden en familieleden te vertellen dat zij ook van harte
21

welkom zijn om samen met u van een lunch of een lekkere diner te genieten.
Bij mooi weer kunt u lekker buiten zitten op het terras aan de voorkant met een lekkere
kop koffie of om een glaasje wijn te drinken…
De openingstijden zijn: van maandag t/m zaterdag van 11.45 - 18.30 uur en op zondag
van 11.45 - 19.30 uur.
Wij zouden het leuk en gezellig vinden als u ons eens komt bezoeken.
Voor reserveringen: tel.nr. 070 - 312 37 36 of 312 37 05
Voor informatie: tel.nr. 070 - 312 37 05.
Voor vragen kunt u terecht bij de teamleider van de verpleegafdeling waar u verblijft.
Tandarts
Annette Dony-Nabbe, tandarts
Voor een afspraak met de tandarts kunt u contact opnemen met de afdeling.
Telefoon (vaste aansluiting), internet en digitale tv-aansluiting
Nebo biedt de mogelijkheid om een vaste telefoon- en internetaansluiting aan te vragen.
De aanvraagformulieren Ziggo interactieve diensten telefoon, internet en digitale tv zijn
verkrijgbaar bij de receptie.
Viering verjaardag
Ook voor het vieren van uw verjaardag kunt u bij ons terecht. U heeft geen stress van de
boodschappen, van de vlekken in het tapijt of van de drank en etenswaren die na afloop
over zijn.
Wij bieden ruimte voor gezelschappen van 20-100 personen. U kunt kiezen voor koffie en
thee met gebak, voor luxe hartige hapjes bij de borrel of voor een volledige diner.
Vraag vrijblijvend naar de mogelijkheden, tel.nr. 070 - 312 37 05.
Visagiste/manicure
Eveline den Dekker-Ris, STIVAS A en B gediplomeerd.
U kunt een afspraak maken via de receptie Nebo, tel.nr. 070 - 312 37 37 of via
tel: 06 - 29 62 88 96 of e-mail: evieris@yahoo.com.
De behandeling kan plaatsvinden op de eigen kamer, in bed of in de rolstoel. Voor cliënten
in Nebo bestaat de mogelijkheid om de behandeling in de Snoezelkamer te krijgen!
Winkeltje (bij de receptie)
Het winkeltje biedt verschillende producten aan zoals tabak, tandpasta, shampoo,
handcrème, een lekker aftershave of lekkere dames geuren en cadeautjes.
Is het gewenste artikel niet aanwezig, vraagt u dan naar onze boodschappenservice.
Het winkeltje is geopend van:
Maandag t/m vrijdag van 8.30 - 19.30 uur
Zaterdag en zondag van 9.00 - 20.00 uur.
22

De vier unithoofden van Nebo:
Annemiek
Hakkkaart,
De Beek
De lunch wordt gezamenlijk door
de SAP-deelnemers gebruikt.
Louisa
Pattipeilohy,
Het Dael
Harriëtte Jager,
Het Hout
Mevrouw Van Roosmalen samen met haar
zoon René en haar dochter Marjolein tijdens
de Avondtweedaagse.
Reggy
Braakhuis,
Het Bosch
en
De Schakel
Redactie:
Laura Flohr
(lflohr@bronovo.nl)
Ellen van der Slot
(cvdslot@bronovo.nl)
Kopij:
U kunt uw kopij voor de volgende
De Clingel tot 10 januari mailen naar
de redactie of inleveren bij het
Directiesecretariaat of de Receptie.
Drukken en inbinden:
Reprografie Stichting Bronovo-Nebo
Oplage: 400
Verschijning: 5 keer per jaar
De volgende De Clingel verschijnt rond 30 januari 2012.