Bodemnieuws - SBK-Krimpenerwaard.nl

Bodemnieuws
mei 2004, nummer 11
zeker verder
2000 2003 2006 2009 2012 2015 2018
Deze nieuwsbrief wordt toegezonden aan eigenaren en gebruikers van grond in de Krimpenerwaard.
U krijgt regelmatig informatie over een verantwoord beheer van slootdempingen en stortvlakken op
uw terrein, en over de activiteiten van de Stichting Bodembeheer Krimpenerwaard.
Goede samenwerking in polder Schuwagt bezegeld
"Extra impuls voor landbouw, natuur en
recreatie"
Tijdens een feestelijke bijeenkomst op woensdag 22 april jl. aan
de Tiendweg-West tussen Lekkerkerk en Krimpen aan de Lek,
heeft de Landinrichtingscommissie Krimpenerwaard het
'Paddenpad' overgedragen aan de groenbeheerder, het Zuid-
Hollands Landschap (ZHL). De overdracht van het Paddenpad,
een ecologische verbinding tussen eendenkooi Bakkerswaal en
het Loetbos, bezegelt de afronding van de herinrichting van
polder Schuwagt.
Een wandelrondje rijker
Met de aanleg van het 'Paddenpad' is de
Krimpenerwaard ook een wandelrondje
rijker. De ecologische verbinding tussen
eendenkooi Bakkerswaal en het Loetbos is
voor een deel het hele jaar opengesteld voor
publiek. Het gaat om het deel tussen de
Tiendweg Oost en Wetering Oost. Hierdoor
ontstaat er met de bestaande verbinding het
'Smalle Kampje' een rondwandeling van zo'n
2,5 kilometer. Bij de toegang van het
Paddenpad staat aangegeven waar en
wanneer je er als wandelaar in mag.
Uiteraard dienen honden op de opengestelde
wandelroute aangelijnd te zijn.
Door de herinrichting hebben de landeigenaren zoveel mogelijk land dicht
bij hun boerderij gekregen, zijn verdachte slootdempingen aangepakt, is de
ecologische verbindingszone ontstaan en is de waterbeheersing van polder
Krimpen verbeterd. Naast de overdracht van gronden stond de bijeenkomst
eveneens in het teken van de unieke samenwerking tussen de
Landinrichtingscommissie Krimpenerwaard, de Dienst Landelijk Gebied
(DLG) en de Stichting Bodembeheer Krimpenerwaard (SBK). In zijn speech
benadrukte de Gedeputeerde van de provincie Zuid-Holland, de heer
Van der Sar, tevens voorzitter van de Raad van Toezicht van de SBK, nog
eens het belang van deze goede samenwerking. "Hiermee is een extra impuls
gegeven aan de landbouw, natuur en recreatie in de streek."
Picknickset
Met de schenking van een picknickset op het ingerichte perceel werd het
Paddenpad symbolisch in gebruik genomen. Het cadeau van de SBK en
DLG aan het ZHL pakte de groenbeheerder, onder het toeziend oog van
vele genodigden en de pers, letterlijk uit. Vervolgens ondertekenden
mevrouw Van Veen van ZHL en de heer Spijkerboer van DLG de officiële
overdrachtsdocumenten. Op naar de volgende mijlpaal in de herinrichting
en de aanpak van de slootdempingen in de Krimpenerwaard!
Meer informatie:
Zuid-Hollands Landschap
Tel. 010 2722222
1

2000 2003 2006 2009 2012 2015 2018
Werkwijze SBK past in bodembeleidsbrief
"Van papier maken wij
werkelijkheid"
Eind vorig jaar stuurde staatssecretaris Van
Geel de 'beleidsbrief Bodem' aan de Tweede
Kamer. Hierin staat het vernieuwde en
vereenvoudigde bodembeleid beschreven.
SBK-directeur Kees van Essen legt uit waarom
het werk van zijn stichting prima past in dit
nieuwe beleid.
“Onze aanpak is gebieds- en functiegericht”
Jaarverslag SBK 2003
Met het jaar 2003 zijn de eerste vijf jaar van
de SBK afgesloten. De stichting heeft
inmiddels een duidelijke positie in de streek
verworven en speelt een belangrijke rol bij de
herinrichting van de Krimpenerwaard.
Haar werk heeft ervoor gezorgd dat de
grondmobiliteit niet meer wordt belemmerd
door de aanwezige slootdempingen.
In 2003 zijn 79 nieuwe
bodembeheerovereenkomsten afgesloten.
Dit brengt het totale aantal afgesloten
bijeenkomsten op 344. Hiermee zijn
ongeveer 2200 dempingen in beheer bij de
SBK gekomen, ruim 40% van het totaal
aantal slootdempingen in de
Krimpenerwaard.
Tijdens de herinrichting in polder Schuwagt
zijn bij 6 landeigenaren diverse gedempte
sloten aangepakt. Daarbij is voor de
afdeklaag goed gebruik gemaakt van de
afplaggrond die vrijkwam uit de aanleg van
het 'Paddenpad'. Verder richtte de SBK haar
werk op de Berkenwoudse Driehoek en het
peilgebied van Bergambacht.
Het officiële Jaarverslag 2003 ligt vanaf
begin juni 2004 ter inzage bij de gemeenten.
Geïnteresseerden kunnen ook een exemplaar
opvragen bij het secretariaat van de SBK,
Tel. 0182 34 60 60.
"In de Krimpenerwaard is naast de milieuproblematiek vooral de
herinrichting van de streek bepalend voor de aanpak van de 'verdachte'
slootdempingen", vertelt Van Essen. "Onze aanpak is feitelijk gebaseerd op
een gebiedsgericht raamsaneringsplan. Als onafhankelijke stichting in de
streek voeren wij dit zogenoemde bodembeheerplan uit en ondersteunen
hiermee de kavelruil en landinrichting."
Gebruiksfunctie
Van Essen: "De maatregelen uit het bodembeheerplan zijn gericht op het
instandhouden en verbeteren van de gebruiksfunctie van de bodem.
Het gaat dan vooral om het bodemgebruik voor de landbouw, natuur en
recreatie."
Bruikbare bodeminformatie
"Voor een slagvaardige uitvoering maken wij gebruik van een
geautomatiseerd bodeminformatiesysteem en een digitale
bodemkwaliteitskaart. Deze informatie is goed toegankelijk en makkelijk te
gebruiken voor alle belanghebbenden in de regio. Bovendien vullen wij
hiermee de bestaande gegevens aan over de bodemgesteldheid in
Nederland."
Kennisvergroting
Het werk van de SBK is ook aangemerkt als een proefproject voor het
landelijk gebied. Om de effecten van de slootdempingen en de te treffen
maatregelen te beoordelen, is een grootschalig onderzoek uitgevoerd
(zie pag. 3). "Alles wat we in dit project en uit het onderzoek leren, vergroot
de kennis over de aanpak van bodemverontreiniging in ons land. Je zou
mogen stellen dat de stichting met haar werk enkele belangrijke
hoofdpunten uit de bodembeleidsbrief bijna letterlijk in de praktijk brengt.
Van papier maken wij dus werkelijkheid", besluit Van Essen.
2

2000 2003 2006 2009 2012 2015 2018
Uitkomsten verificatieonderzoek
Aanpak slootdempingen nog niet
voor alle functies voldoende
In een grootschalig onderzoek is de afgelopen vier
jaar de aanpak van de gedempte sloten in de
Krimpenerwaard onder de loep genomen. Onlangs
zijn de uitkomsten ervan in een integraal
eindrapport verschenen. Op basis hiervan bepaalt
het bevoegd gezag of de Stichting Bodembeheer
Krimpenerwaard (SBK) op de ingeslagen weg
verder kan gaan.
Onderzoeker in het veld tijdens
verificatieonderzoek
Film 'Zoals de waard is, vertrouwt hij
zijn bodem'
In een vogelvlucht toont de film de mooie
Krimpenerwaard, maar ook het
bodemprobleem met duizenden gedempte
sloten waardoor de kavelruil en daarmee de
landinrichting lange tijd stagneerden.
Vervolgens brengt de film in beeld dat door
de integrale aanpak van
bodemverontreiniging, bodembeheer en
landinrichting de kavelruil weer op gang is
gekomen en de herinrichting in volle gang is.
Zo wordt de Krimpenerwaard een steeds
gezonder gebied met aantrekkelijke natuur,
mogelijkheden voor recreatie en een rendabele
(melk)veehouderij.
Deze film is uitgebracht op DVD en is voor
¤7,95 (inclusief verzendkosten) verkrijgbaar
bij de Stichting Bodembeheer
Krimpenerwaard.
Bestellingen:
Tel. 0182 34 60 60
In dit zogenoemde verificatieonderzoek is nagegaan of er nadelige effecten
kunnen optreden voor mens, dier, natuur en omgeving door de
aanwezigheid van de soms verontreinigde dempingen. Ook is onderzocht of
schadelijke stoffen zich kunnen verspreiden naar het oppervlaktewater en het
diepe grondwater. Wanneer dit het geval bleek, is bekeken of de in het
bodembeheerplan Krimpenerwaard voorgestelde maatregelen voldoende
bescherming bieden tegen de eventuele effecten, voor nu en voor later.
Negatieve effecten
Het verificatieonderzoek bestond uit de drie deelonderzoeken landbouw,
ecologie en verspreiding. Het deelonderzoek landbouw wijst uit dat alleen
dempingen met shredder en industrieel en bedrijfsafval landbouwkundige
risico's met zich meebrengen. Voor dit type dempingen is vanwege menging
van de verontreinigde demping met de afdeklaag en door oxidatie een
afdeklaag van minimaal 40 centimeter nodig. Uit het deelonderzoek ecologie
komt naar voren dat voor alle categorieën dempingmateriaal, ook die met
een afdeklaag, negatieve effecten waarneembaar zijn op de ecosystemen in de
Krimpenerwaard.
Minimale verspreiding
De verspreiding van verontreinigingen vanuit de dempingen naar
oppervlaktewater, aangrenzende percelen en het diepe grondwater is
minimaal. Zware metalen in het dempingmateriaal binden zich makkelijk
aan de kleiige veengrond, waardoor ze zich nauwelijks verspreiden. De
organische verontreinigingen, zoals minerale olie en benzeen, komen nog
slechts in geringe concentraties voor. Dit komt vooral door vastlegging in de
bodem (adsorptie), gevolgd door natuurlijke afbraak en vervluchtiging in de
loop der jaren.
Vinger aan de pols
In grote lijnen onderstrepen de resultaten van het verificatieonderzoek de
aanpak van de gedempte sloten tot nu toe. Indien de slootdempingen een
voldoende dikke afdeklaag krijgen kan de stichting haar werkwijze
voortzetten. Wel blijft zij de vinger aan de pols houden zodat eventuele
ongewenste situaties tijdig worden opgemerkt en opgelost.
3

2000 2003 2006 2009 2012 2015 2018
VRAAGBAAK
In deze rubriek beantwoorden wij veelgestelde vragen van de bewoners van de
Krimpenerwaard over de aanpak van de slootdempingen in de streek. Wij
maken hierbij steeds een keuze uit het grote aanbod.
Meer informatie
Meer informatie is te krijgen bij de Stichting
Bodembeheer Krimpenerwaard.
Wilt u de nieuwsbrief ontvangen
Bel het onderstaande nummer.
Stichting Bodembeheer Krimpenerwaard
‘t Vaartland 15
2821 LH Stolwijk
Tel. 0182 34 60 60
Fax 0182 34 60 69
Voor een bodembeheerovereenkomst kunt u
contact opnemen met:
Dhr. P. Stadt
Tel. 0182 34 60 61
Dhr. A. Verbruggen
Tel. 0182 34 60 62
Colofon
Productie en coördinatie:
Van der Brugge Communicatie Advies, Leiden
Tekst en redactie:
Van der Brugge Communicatie Advies
Vormgeving:
Canter Cremers
Adviesbureau voor Beeld & Tekst,
Capelle aan den IJssel
Fotografie
Herman Zonderland Fotografie, Delft
Freddy van der Brugge, Leiden
Paul de Bie, Wageningen
Wanneer er bij ruilverkaveling een perceel met daarop een afgedekte
slootdemping wordt overgenomen, hoe zit het dan met de bestaande
rechten en plichten met betrekking tot die afgedekte slootdemping
De Landinrichtingscommissie Krimpenerwaard stelt als voorwaarde dat
landeigenaren alleen percelen grond met daarop een of meerdere
slootdempingen kunnen ruilen of verkopen wanneer daarvoor een
bodembeheerovereenkomst met de SBK is afgesloten. Degene die het perceel
overneemt, krijgt een Bodembeheerovereenkomst bij Overdracht Grond
voor ondertekening voorgelegd. Ondertekent de nieuwe eigenaar deze
overeenkomst dan is hij of zij gevrijwaard van de aansprakelijkheid voor de
mogelijke verontreinigingen in de gedempte sloten op dat perceel. De SBK
neemt de verantwoordelijkheid en het beheer daarvan over. Verder verleent
de nieuwe eigenaar de SBK toestemming de slootdempingen op zijn perceel
te inspecteren en, indien nodig, af te dekken. Voor degene die de grond
wegdoet geldt dan dat hij niet alleen afstand doet van zijn perceel of
percelen, maar ook van het recht op vrijwaring van de aansprakelijkheid
voor de gedempte sloten op die percelen. Wel blijft de voormalige eigenaar
verantwoordelijk voor de gegevens waarop het contract is gebaseerd.
De SBK maakt af en toe mee dat een landeigenaar niet op haar aanbieding
voor een bodembeheerovereenkomst ingaat die op basis van een
intakegesprek en bezoek aan het perceel is gemaakt. Hoe komt dat
Soms vinden landeigenaren het bedrag voor de overeenkomst te duur of zien
zij er toch het nut niet van in. De stichting wil alle landeigenaren met
gedempte sloten op hun percelen er nog eens op attenderen dat zij
uiteindelijk het veelvoud van de kosten van een overeenkomst betalen
wanneer zij aansprakelijk worden gesteld voor de betreffende
slootdempingen. Landeigenaren moeten de kosten niet los zien van het
risico dat zij lopen.
Een landeigenaar heeft een of meerdere dempingen met verdacht
dempingmateriaal en onvoldoende afdeklaag op zijn perceel. Wanneer
worden deze dempingen dan door de SBK aangepakt
De SBK pakt deze dempingen alleen aan bij landeigenaren met een
bodembeheerovereenkomst. Wanneer de stichting deze dempingen gaat of
laat afdekken hangt af van:
• de ligging van die dempingen in relatie tot uitvoeringsprojecten van de
landinrichting;
• de ligging van die dempingen in relatie tot uitvoeringswerken van het
Hoogheemraadschap of Het Zuid-Hollands Landschap;
• het initiatief van de landeigenaar zelf;
• de slootdempingen die de SBK voorrang wil geven.
4