Psychologie

Wat is psychologie
Gedachten, gevoelens, motieven enz. zijn zaken die zich onwaarneembaar voor
anderen in het individu afspelen. Wat voor buitenwereld, dus ook voor de
psycholoog wel waarneembaar is, is het gedrag, dat uit iemands innerlijk
voortvloeit. We verduidelijken dit met een voorbeeld.
Een kind uit de eerste klas (groep 3) van de basisschool leert niet zo snel lezen
als zijn medeleerlingen. Wat is er aan de hand Misschien is het kind verstandelijk
nog niet voldoende ontwikkeld om woorden te kunnen waarnemen en
te onthouden; het kind kan ook leesblind zijn, of misschien heeft het wel een
broertje of zusje dat erg vlot en handig is en het jongere kind in de schaduw
stelt, waardoor het angstig en onzeker wordt; of misschien heeft het
doodgewoon een bril nodig.
Een psycholoog kan op deze vragen alleen antwoord geven na een nadere
analyse van het gedrag van het kind.
Hij observeert het kind bij diverse opdrachten, waaronder lezen; hij analyseert
de gemaakte fouten; hij test het kind om te zien of de testprestaties op het
niveau liggen, dat voor de leeftijd mag worden verwacht; hij interviewt het kind
en liefst ook de ouders over de gezinssituatie, kortom: hij vergelijkt het gedrag
en de prestaties van dit kind met die van andere kinderen en komt zo tot een
uitspraak.
Dat vergelijken van diverse gedragswaarnemingen door psychologen is van
wezenlijk belang. De waarde van een waarneming (bijvoorbeeld een leerprestatie,
een testuitslag, een antwoord op een persoonlijke vraag) wordt altijd
bepaald in vergelijking met vele andere waarnemingen van dezelfde soort.
Voorlopige definitie 3 En nu kunnen we ons wagen aan een voorlopige definitie van ”psychologie”:
psychologie is de wetenschap die zich bezighoudt met het bestuderen van
gedrag.
Afb. 1. Analyse van het gedrag o.a. door observeren van gedrag.
346B1.FM
1.3