Nr:001-Nieuwsbrief - Yara

Pensioenfonds
De leiding van Yara Sluiskil studeert nog altijd op een nieuwe
pensioenregeling voor alle Nederlandse medewerkers.
Ook ‘Oslo’ denkt intensief mee over het beste ontwerp. De
belangen van de onderneming en de medewerkers worden
daarbij zorgvuldig tegen elkaar afgewogen. Voor het eind
van het jaar moet er duidelijkheid zijn.
Nieuws1
Oktober 2006
Nieuws is een uitgave van Yara Pensioenfonds Nederland
en is bedoeld voor alle deelnemers aan de pensioenregeling.
In Nieuws 1 staan de ontwikkelingen binnen
het pensioenfonds en de Nederlandse pensioenwereld
centraal. Nieuws verschijnt twee maal per jaar.
Alle mogelijkheden worden onderzocht
Nieuwe pensioenregeling in de maak
Nieuws1
1 Nieuwe
pensioenregeling
in de maak
2 Jaarlijkse
verhoging
volledig
doorgevoerd
Dekkingsgraad
omhoog
3 Interview
4 Wat te doen
bij echtscheiding
Wat kunt u
van het
pensioenfonds
verwachten
Waar moet ik
zijn
Al kort na de zomer van vorig jaar begon een werkgroep
- bestaande uit vertegenwoordigers van de werkgevers,
werknemers en de vakbonden - met verkenningen voor
een nieuwe pensioenregeling. Aanleiding was een nieuwe
wettelijke eis: sinds 1 januari mag het pensioen pas ingaan
op 65-jarige leeftijd. Er mocht dus geen prepensioen meer
worden opgebouwd. Bij Yara Sluiskil gebeurde dat laatste
vanaf het moment dat een medewerker 45 jaar werd. Met dit
gespaarde geld ging een medewerker op de leeftijd van 61 jaar
en acht maanden al met pensioen. Tegelijkertijd wilde het
bedrijf de bestaande regeling enigszins moderniseren.
Uitstel
Aanvankelijk moesten alle Nederlandse bedrijven de prepensioenregelingen
vóór 1 januari 2006 hebben afgeschaft.
Later gaf de minister in bepaalde gevallen toestemming
voor een jaar uitstel. Voor Yara kwam de mogelijkheid van
uitstel als geroepen, omdat het Noorse moederbedrijf wilde
meekijken naar het ontwerp. Een pensioenregeling leidt
namelijk tot forse verplichtingen op de balans van het bedrijf.
Om de risico’s van die verplichtingen zo goed mogelijk te
kunnen beheersen, zocht ‘Oslo’ naar creatieve oplossingen.
De gesprekken hierover lopen nog.
Twee regelingen
Op dit moment voert Yara Pensioenfonds Nederland nog
twee verschillende pensioenregelingen uit: één voor de
medewerkers van Vlaardingen en één voor de medewerkers
van Sluiskil. Beide zijn een zogenaamde pensioentoezegging,
wat inhoudt dat de medewerker op een gegarandeerd pensioen
kan rekenen. Ieder jaar groeit de pensioenpot van een
medewerker; het opgebouwde bedrag wordt nooit meer of
minder. Toch verschillen de twee regelingen ten opzichte van
elkaar. Voor een goed begrip van de situatie leggen we beide
varianten hier nog eens kort uit.
➤ Yara Sluiskil
Medewerkers van Yara Sluiskil bouwen een pensioen op van
1,75% over hun laatstverdiende bruto jaarsalaris tussen 20.529
en 69.000 euro. Over het bruto jaarsalaris tussen 69.000 euro
en 104.000 euro bouwt iemand 1,5% op en over het daarboven
gelegen bruto salaris 1%. Over het eerste deel van het salaris
hoeft geen pensioen te worden opgebouwd, omdat daarin
straks het AOW-pensioen voorziet. Elk jaar vermenigvuldigt
het pensioenfonds het opgebouwde bedrag met het aantal
dienstjaren bij Yara. Op die manier kan een medewerker in
veertig jaar tijd een pensioeninkomen opbouwen dat - samen
met het AOW-pensioen - 70% van zijn laatstverdiende salaris
bedraagt.
➤ Yara Vlaardingen
Bij Yara Industrial BV, Yara Nederland BV, Yara Benelux BV of
NU3 BV werkt het iets anders. Daar krijgen de medewerkers
geen pensioen toegezegd over hun eindsalaris, maar over
hun salaris in een bepaald jaar. Zo bouwt een medewerker
ieder jaar een percentage aan pensioen op over het bruto
jaarsalaris boven 14.318 euro; alle bedragen samen vormen
uiteindelijk het pensioen. Elk jaar wordt bekeken of het
opgebouwde pensioen kan worden verhoogd. Daarbij geldt
het percentage van de prijsindex. Op deze manier behoudt
het opgebouwde pensioen zijn koopkracht. De verhoging
gebeurt in samenspraak met pensioenfonds en werkgever.
Hierbij doet het fonds een voorstel voor verhoging en
besluiten de bedrijven of ze dit voorstel volgen.
Premietoezegging
Naast de pensioentoezegging kennen we in Nederland ook
nog het systeem van de premietoezegging. In dat geval zegt
het bedrijf geen gegarandeerd pensioen toe, maar slechts een
bepaalde premie. Medewerkers mogen deze premie vervolgens
gaan beleggen voor het opbouwen van een pensioenkapitaal.
Bij dit systeem ligt het risico volledig bij de deelnemers.
Als de beleggingsresultaten tegenvallen, springt het bedrijf
niet meer bij. Uiteraard kunnen deelnemers er door hoge
rendementen ook béter uitspringen. Het pensioenkapitaal
groeit dan harder en die winst komt volledig ten goede aan
de deelnemer. Voor een bedrijf is dit systeem prettig omdat er
na het betalen van de premie geen verplichtingen meer zijn.
Yara heeft in de meeste landen waar het actief is dit systeem
doorgevoerd.
➤

➤ Oplossing
Om tot een goed ontwerp te komen, hebben vertegenwoordigers
van de Nederlandse werkgevers en werknemers alle
hier genoemde pensioenvarianten verkend. Uitgangspunt
was dat medewerkers financieel in staat moesten zijn vóór
hun 65ste verjaardag te stoppen met werken. Ook moest
de regeling voldoende flexibel zijn, zodat medewerkers zelf
keuzes konden maken. In tweede instantie kwam daar de
wens van ‘Oslo’ bij om de verplichtingen voor de onderneming
overzichtelijk en beheersbaar te maken.
Eind dit jaar moet de stuurgroep met een definitief voorstel
komen. In de afgelopen maanden is samen met een extern
bureau een studie gemaakt van alle mogelijkheden. Daarbij is
vooral gekeken naar welk risico deelnemers, pensioenfonds en
onderneming in elk scenario lopen. Ook is een studie gemaakt
van hoe andere bedrijven in Nederland in vergelijkbare
situaties hebben gehandeld. In de volgende editie van Nieuws
worden de verschillende scenario’s uitgebreider belicht. ◆
Jaarlijkse verhoging volledig doorgevoerd
Indexatie actieve deelnemers
In Sluiskil bouwen de medewerkers pensioen op via
een zogenaamde eindloonregeling. Bij een eindloonregeling
stijgt het pensioen automatisch, zodra het
persoonlijke salaris van de deelnemer omhoog gaat.
De medewerkers in Vlaardingen kennen een middelloonregeling
met een voorwaardelijke indexatie.
Hierbij wordt uitgegaan van de prijsindex. De verhoging
gebeurt altijd in samenspraak met pensioenfonds
en werkgever. De pensioenen voor actieve
deelnemers zijn dit jaar verhoogd met 1,6%, behalve
voor de medewerkers van NU3 BV.
De pensioenen van de gepensioneerde deelnemers zijn per 1 januari 2006
verhoogd! Dat is goed nieuws: de prijzen van levensmiddelen en andere consumptiegoederen
stijgen immers ook. In 2005 was deze prijsstijging gemiddeld
1,6%. Door het pensioen met eenzelfde percentage te verhogen, hebben
de deelnemers hier nauwelijks last van. De verhoging van 1,6% geldt overigens
ook voor de zogenaamde ‘slapers’, voormalige deelnemers die hun pensioen
hebben achtergelaten bij het pensioenfonds. Deze verhoging van het pensioen
wordt ook wel indexatie genoemd. Voor de actieve deelnemers gelden aparte
regels (zie kader).
Basis voor de (eventuele) jaarlijkse verhoging van de pensioenopbouw en
–uitkeringen is het percentage waarmee volgens het Centraal Bureau voor de
Statistiek (CBS) de index van de (afgeleide) consumentenprijzen tijdens het
afgelopen kalenderjaar is gestegen. Die index wordt vergeleken met de index
van een jaar eerder; het procentuele verschil is het percentage waarmee het
pensioen mogelijk wordt verhoogd.
Geen garantie
Het pensioenfonds geeft dus geen garantie voor een jaarlijkse verhoging van
het pensioen. Ieder jaar bekijkt het bestuur -samen met de actuaris- of de financiële
positie van het pensioenfonds een verhoging van de pensioenen toelaat.
Om de financiële situatie te beoordelen, wordt de zogenaamde dekkingsgraad
berekend. Dit is de verhouding tussen het vermogen en de verplichtingen van
het pensioenfonds. Als de dekkingsgraad 105% of meer is, kan het pensioen
worden verhoogd. Eind 2005 was de dekkingsgraad ruim 124%. Dit is ruim
voldoende om de pensioenen per 1 januari 2006 met 1,6% te verhogen. ◆
Dekkingsgraad omhoog
Tijdens de eerste zes maanden van 2006 is de verhouding
tussen het vermogen en de verplichtingen van het pensioenfonds
verbeterd. De rendementen die het fonds
behaalde op de beleggingen waren weliswaar negatief,
maar dankzij de stijgende rente is de dekkingsgraad van
het pensioenfonds alsnog toegenomen.
Verplichting
Aan iedere deelnemer heeft het pensioenfonds een pensioenverplichting.
Die verplichting hoeft vaak pas na twintig
jaar te worden nagekomen, namelijk op het moment dat
de deelnemer met pensioen gaat. Bij het vaststellen van de
verplichting wordt daarom gerekend met in de toekomst
te ontvangen rente. Hoe hoger die rente is, hoe lager de
verplichtingen zijn. Eind vorig jaar moest het pensioenfonds
uitgaan van (gemiddeld) 3,7% rente; halverwege 2006 was de
rente weer gestegen tot meer dan vier procent. Vier procent
is overigens de hoogste rentestand waar een pensioenfonds
mee mag rekenen. Door deze rentestijging nam de hoogte
van de verplichtingen sterk af. Dit had een gunstig effect op
de dekkingsgraad.
Pensioenfonds

“Internationaal, betrokken
en bijzonder ervaren”
Staand vlnr.
Nico Kolmeijer,
Jacques de Buck,
Eddy ten Berge,
Terje Eide,
Rinus Rentmeester.
Zittend vlnr.
Ronald Wondergem
(administateur),
Cor Sol,
Raymond Bellemans,
Benny Borgt,
Piet Meeuwsen.
Ruim een jaar geleden kreeg het bestuur van Pensioenfonds
Yara Nederland zijn definitieve samenstelling. Hoog tijd dus
om de bestuursleden eens voor te stellen. Voorzitter Jacques
de Buck introduceert.
De Buck: “Bij de samenstelling van dit bestuur hebben eigenlijk
drie factoren een rol gespeeld. Allereerst hebben we natuurlijk
te maken met de wettelijke verplichting dat werknemers en
werkgevers samen een pensioenfonds besturen. Beide partijen
moeten daarom evenveel zetels hebben in het bestuur. In ons
geval is dat ieder vijf. De vijf werkgeversvertegenwoordigers
worden aangewezen door de directies van de betrokken bedrijven;
de vijf werknemersvertegenwoordigers door de Deelnemersraad.”
Fusiefonds
“Vervolgens speelde mee dat we eigenlijk een fusiefonds zijn.
Tot eind 2004 was er een pensioenfonds voor Hydro Agri
in Vlaardingen en een fonds voor Hydro Agri in Sluiskil.
Vanaf het moment dat we Yara werden, zijn beide fondsen
samengevoegd. Hierdoor werd het eerste Yara-bestuur
natuurlijk een afspiegeling van de twee oude besturen. De
derde factor is ‘Oslo’. In tegenstelling tot vroeger wil nu de
moedermaatschappij namelijk ook meebesturen in de lokale
pensioenfondsen.
Al deze overwegingen hebben geleid tot een bestuur waarin
Benny Borgt, Piet Meeuwsen, Cor Sol, Nico Kolmeijer en
Interview
Jacques de Buck stelt bestuur voor
Rinus Rentmeester de deelnemers vertegenwoordigen.
Rinus en Nico zijn verbonden aan Vlaardingen en de
andere drie aan Sluiskil, als ik dat zo mag zeggen. Allemaal
zijn het ervaren pensioenbestuurders met veel kennis van
pensioenen.
Bij de werkgeversvertegenwoordigers waren Peter Vlaeminck
en ikzelf al actief voor respectievelijk de fondsen in
Vlaardingen en Sluiskil. Verder vond de directie van Yara
het van belang dat HR is vertegenwoordigd in het bestuur.
Daarom is Raymond Bellemans door Yara benoemd als
bestuurslid. Namens de internationale Yara-organisatie
zijn Terje Eide (Vice President) uit Oslo en Eddy ten Berge
(Tax Director) uit Brussel voorgedragen.”
Commissies
“Als bestuur vergaderen we vier keer per jaar, meestal een
hele middag. We concentreren ons daarbij op het vormen
van beleid en het nemen van beslissingen. De voorbereiding
en uitvoering vinden plaats via drie bestuurscommissies
voor beleggingen, pensioenen en communicatie. In iedere
commissie zitten drie bestuursleden. Het lijkt me leuk als
de verschillende commissievoorzitters in volgende uitgaven
van Nieuws iets meer over hun werk vertellen. Zelf ben ik
geen lid van één van de commissies. Op die manier kan ik
zo onafhankelijk mogelijk mijn oordeel vellen. Wel ben ik
nauw betrokken bij het werk van de beleggingscommissie.
Alle commissies worden bijgestaan door een adviseur van
Towers Perrin, een gespecialiseerd bureau.
Al met al ben ik erg tevreden over hoe we op dit moment
als bestuur functioneren. Er is veel betrokkenheid bij het
bestuurswerk en iedereen onderkent het belang van een
goede pensioenuitvoering voor onze drieduizend deelnemers.”
◆
Reserves
Het pensioenfonds belegt de ontvangen pensioenpremies in aandelen
(30%) en obligaties (70%). Zo probeert het pensioenfonds zijn totale
vermogen te laten groeien, zodat er reserves worden opgebouwd. Die
reserves zijn nodig om tegenvallers op te kunnen vangen en om het
pensioen jaarlijks te kunnen laten stijgen (indexatie). Op het vermogen
maakte het pensioenfonds in de eerste helft van 2006 een negatief
rendement van 0,8%. Dit is een direct gevolg van de tegenvallende
resultaten op de financiële markten tijdens deze periode. Door de
sterk stijgende rente, namen de rendementen op de obligaties van Yara
Pensioenfonds Nederland aanzienlijk af.
De aandelen presteerden tot medio mei uitstekend; daarna zakten de
beurzen wereldwijd in. Desondanks behaalden de aandelen tijdens de
eerste zes maanden een rendement van 3,2%. Dit positieve rendement
was vooral te danken aan de Europese aandelen, die aanmerkelijk beter
presteerden dan de aandelen in de rest van de wereld.
Marktwaarde
Vanaf januari 2007 gaat voor Nederlandse pensioenfondsen -als
onderdeel van de Pensioenwet- een nieuw financieel toetsingskader
gelden. Zowel de verplichtingen als de beleggingen moeten worden
berekend met de marktrente. Dit betekent dat pensioenfondsen bij het
berekenen van hun dekkingsgraad het rentepercentage van dat moment
moeten gebruiken. Daarnaast stelt de nieuwe Pensioenwet strengere
eisen aan de reserves waarover pensioenfondsen beschikken. ◆

Wat te doen bij
...echtscheiding
In Nieuws, de nieuwsbrief van Yara Pensioenfonds Nederland,
staan we altijd kort stil bij een gebeurtenis die invloed
heeft op uw pensioen. Deze keer is dat beëindiging van een
partnerrelatie. Wat gebeurt er met uw pensioen als u gaat
scheiden of uw geregistreerd partnerschap beëindigt
Wat kunt u van het
pensioenfonds verwachten
Yara Pensioenfonds Nederland is volop bezig de
communicatie rondom uw pensioen bij Yara op
het niveau te brengen dat u tegenwoordig van een
pensioenfonds mag verwachten. Zoals u eerder dit jaar
al hebt kunnen zien is er met het Jaarbericht een huisstijl
voor het pensioenfonds ingezet.
Als u gaat scheiden wordt het ouderdomspensioen dat u hebt
opgebouwd tijdens de periode van uw relatie, gelijk verdeeld
tussen u en uw voormalige partner. Dit is zo vastgelegd in de
wet. U kunt in overleg met uw ex-partner wel andere afspraken
maken over de verdeling van het ouderdomspensioen.
Bijvoorbeeld om het pensioen niet te verdelen. Of de periode
voorafgaand aan het huwelijk of de relatie ook te laten meetellen.
Als u gescheiden bent en overlijdt, ontvangt uw ex-partner
ook partnerpensioen van Yara Pensioenfonds Nederland.
Hierbij kijkt het pensioenfonds alleen naar de periode dat de
relatie bestond.
Het is belangrijk dat u het pensioenfonds binnen twee jaar op
de hoogte brengt van de scheiding en (eventueel) de afwijkende
afspraken die u hebt gemaakt over de verdeling van het
ouderdomspensioen.
◆
In die lijn is ook de nieuwsbrief van Yara Pensioenfonds
Nederland ontworpen. En onlangs hebt u ook een totaal
vernieuwd pensioenoverzicht ontvangen. Hiermee wil
Yara Pensioenfonds Nederland u een goed beeld geven
van wat u kunt verwachten van Yara Pensioenfonds
Nederland als u uw pensioenleeftijd hebt bereikt.
Uw reacties op het pensioenoverzicht zijn overigens
van harte welkom bij het pensioenfonds. Immers, de
communicatiewerkgroep van Yara Pensioenfonds
Nederland doet haar best om uw pensioenregeling zo
helder mogelijk onder uw aandacht te brengen. ◆
Waar moet ik zijn
Als u vragen hebt naar aanleiding van Nieuws
of de overige informatie over uw pensioenregeling,
dan kunt u contact opnemen met Ronald Wondergem
(telefoon 0115 474446).
Pensioenfonds