LA SUISSE NORMANDE - Op Pad

WANDELEN
LA SUISSE NORMANDE
Steile klims
en zachte
kazen
44
1 - 2009

Normandië is meer dan
rotskusten, invasiestranden
en vissershavens. Verborgen
in het binnenland ligt het
aangename wandelgebied La
Suisse Normande. Een plek die
zijn naam eer aandoet met een
verrassend heuveldecor en diep
uitgesneden valleien.
1 - 2009 45

Heerlijk die rust, alleen het loeien van
de koeien horen we. En een bloeddorstige
hond, die om aandacht vraagt
De feiten
Het gebied Frankrijk, La Suisse Normande.
Heuvelachtig terrein met landerijen,
boerengehuchten en bossen.
De rivier de Orne meandert door het
gebied. Enkele steile rotswanden in de
buurt van Clecy.
De tocht Vijfdaagse rondtocht van 85
kilometer, vanuitThury-Harcourt, door
heuvelachtig terrein.
Zwaarte/moeilijkheidsgraad Eenvoudig.
Veelal onverharde paden over landerijen
en door bossen. Geleidelijk
klimmen en dalen met hier en daar
een kort, steil klimmetje, maar nooit
meer dan 150 meter hoogteverschil.
Navigatie Wandelpaden zijn goed gemarkeerd,
soms zijn afstanden tussen
plaatsen aangegeven. Routes zijn tevens
beschreven in een topogids.
Eten/drinken Weinig tot geen voorzieningen
onderweg. Afstanden zijn niet
groot, in de dorpen Pont-d’Ouilly, Clécy
en Thury-Harcourt zijn alle voorzieningen
aanwezig.
Beste tijd Mei tot oktober.
Overnachten Campings, hotels, chambres
d’hôtes.
Er naar toe Afstand Utrecht - Thury-
Harcourt is 663 kilometer.
Meer feiten www.oppad.nl.
We zeggen de vriendelijke eigenaresse van
camping Le Traspy nog even gedag en
Elmar pakt de natte tent in zijn rugzak.
Het is onze eerste wandeldag en... het regent.
Ach ja, de route vinden we echter
zonder problemen. Het wandelpad ligt
vlak achter de camping en doorkruist
even verderop het centrum van Thury-
Harcourt. Dit dorp, gelegen in het noorden
van La Suisse Normande, heeft een
klein, gezellig centrum. In de zeventiende
eeuw is de oude middeleeuwse burcht
vervangen door een nieuw kasteel, omgeven
door prachtige tuinen. Helaas werd
datzelfde kasteel in 1944 door geallieerde
bombardementen verwoest, net als tachtig
procent van het dorp. Maar wandelaars
hebben er nog steeds veel te zoeken.
Vanuit Thury-Harcourt vertrekken talloze
dagtochten, maar ook een langeafstandwandeling,
de GR36, doorkruist het
plaatsje. Langs de resten van het kasteel
volgen we de roodwitmarkeringen het
dorp uit.
SCHOTS EN SCHEEF
We steken de rivier de Orne over en klimmen
het dal uit. Over een stenen pad dat
nog glibberig is van de regen. Een waterig
zonnetje vecht tegen de wolken en lijkt het
te winnen. Gehuchten met vervallen huizen
en uitgestrekte lappen groen wisselen
elkaar af. Huizen met enorme gaten in de
muren, verrotte houten deuren met kieren
zo groot dat de buurman niet hoeft te
kloppen en daken die worden onder-
De paden in La Suisse
Normande zijn veelal
onverhard.
46 1 - 2009

Een kaart is altijd handig,
ook al is de GR36 zeer goed
bewegwijzerd.
Dan weer ligt de
Orne in de diepte...
...dan weer liggen wij er
languit naast.
steund door schots en scheef staande, dikke
pilaren. Een fleurig bloemetje achter
een kapotte ruit doet vermoeden dat er
toch nog mensen wonen. Een blaffende
hond aan een ketting achter de bouwval
bevestigt onze gedachte, maar we zien
geen mens. Heerlijk die rust, alleen het
loeien van de koeien horen we om ons
heen. En een bloeddorstige hond, die om
aandacht vraagt.
Het wandelpad is veelal onverhard en
slingert langs kleine stroompjes en door
bossen. Na een zeer steil klimmetje passeren
we Chapelle St. Joseph, een kapel gelegen
op een heuveltop tussen de bossen.
De kilo’s die we meezeulen beginnen we
te voelen en met een zwaai knalt Elmar
zijn rugzak op de grond. ‘Zo, tijd voor een
pauze!’
Hij ploft neer op een verweerde bank en
grist een banaan uit zijn rugzak. Met zijn
mond vol kijkt hij me vragend aan. Of ik
ook een stukje had gelust? Welja! Met een
doffe klap belandt mijn rugzak op de
grond.
KUNST- EN VLIEGWERK
Een afdaling brengt ons even later naar
het dorp St-Martin-de-Sallen. Voordat we
het echter in de gaten hebben, ligt het gehucht
al weer achter ons en duiken we de
bossen in. Grote, modderige plassen sieren
het pad dat voor ons ligt. Overblijfselen
van het noodweer van afgelopen
Prachtig, zo’n erfscheiding.
nacht. We ploeteren tot de top op ruim
tweehonderd meter met dikke plakken
aangekoekte modder aan onze schoenen.
Zodra we het bos achter ons laten, verdwijnen
de modderpoelen en we dalen
rustig af naar de rivier. Aan de overkant
van de rivier ligt St-Rémy, maar wij vervolgen
onze weg over het doorweekte pad
en steken pas bij Cantepie de Orne over.
De route voert door een donker bos en
onder een dicht bladerdek kruipen we
over een smal pad een steile helling op.
Elmar heeft een voorsprong genomen en
verdwijnt over het rotspad uit mijn gezichtsveld.
De klim is niet lang en vanaf
de top hebben we vrij uitzicht over het
dal beneden ons, waar de Orne zich in allerlei
bochten wringt. In de verte lonkt
Clécy.
PATAT MET WORST
Elmar ligt languit in het gras met zijn
rugzak als kussen onder zijn hoofd. Zijn
schoenen staan uit te dampen en de stilte
wordt alleen verstoord door het ruisen
van de rivier.
‘Zeg, El...’
‘Ja?’
‘Ga jij even koken...’
‘Hmmm, ik lig hier zo lekker.’
1 - 2009 47

De etappes
1
2
3
4
5
Thury-Harcourt -
Le Vey (Clécy), 19,5 km
Door bossen, langs weilanden en
het riviertje de Orne. Heuvelachtig
met enkele steile klimmetjes.
Veelal onverharde paden, grotendeels
de GR36 volgend.
Le Vey (Clécy) -
Pont-d’Ouilly, 14,5 km
Vanaf Les Rochers de Clécy uitzicht
over heuvels en valleien. In het begin
volgt de route de GR36. Via een
omweg naar Pont-d’Ouilly. Ook vandaag
is de Orne nooit ver weg.
Dagtocht vanuit Pontd’Ouilly,
15 km
Door landerijen en heuvelachtig
terrein naar Ménil-Hubert-sur-
Orne. Eerst over de GR36, later via
een eigen route terug naar Pontd’Ouilly.
Fraai landschap rond het
dal van de Orne.
Pont-d’Ouilly -
Le Vey (Clécy), 17,5 km
Via geel-rood markering van de
Tour de la Suisse Normande laat je
Pont-d’Ouilly achter je. Afdaling in
bosrijke omgeving naar een klein
stroompje. Langs weilanden en
over heuvels; deels asfaltwegen,
deels onverharde paden.
Le Vey (Clécy) -
Thury-Harcourt, 18,5 km
Via een niet-gemarkeerde route terug
naar de geel-rood gemarkeerde
Tour de la Suisse Normande.
Door bossen en gehuchten met
piepkleine kerkjes. Afdaling naar
de Orne en via kleine weggetjes terug
naar Thury-Harcourt.
Even later zitten we aan de slappe patatten
compleet met een dikke worst geserveerd
door de jonge eigenaar van de camping in
Clecy.
SCHUILEN BIJ MARIE
Pont-d’Ouilly, een klein dorp met iets
meer dan duizend inwoners, ligt tussen de
rivieren de Orne en Noireau. De zon staat
inmiddels laag aan de hemel als we met
een ijsje in de hand door het park van
Pont-d’Ouilly slenteren. Het stadje straalt
romantiek en sereniteit uit, maar laat je
hierdoor niet misleiden. Pont-d’Ouilly is
het middelpunt van buitensportactiviteiten
zoals kanoën, mountainbiken, paardrijden,
wandelen en zelfs paragliden. We
passeren een jeu de boules-baan, en vallen
met ons neus in een fikse jeu-de-boules-ruzie.
De gemoederen zijn hoog opgelopen -
drukke handgebaren en een emotionele
woordenwisseling - en een van de mannen
grist zijn bal weg en loopt druk zwaaiend
en mopperend van het veld. De rest haalt
de schouders op en het spel wordt hervat.
Ook een goede reden om Pont-d’Ouilly te
bezoeken, zijn de lokale lekkernijen, zoals
crème fraiche, appels en peren, cider en niet
te vergeten de zachte kazen, zoals camembert.
Volgens de overlevering is camembert
uitgevonden door Marie Harel, een Normandische
boerin, die een schuilplaats
bood aan een op de vlucht zijnde priester
uit het plaatsje Brie. In ruil daarvoor kreeg
zij van hem het geheime recept. Vandaag de
dag wordt de kaas door de plaatselijke bevolking
vooral geroemd om zijn gezondmakende
kwaliteiten. Vroeger werd het zachte
kaasje zelfs in apotheken verkocht. Wat die
heilzame werking dan mag zijn, is ons niet
bekend. Het zou zo maar een goed middel
tegen een verstopte neus kunnen zijn!
JA HOOR, GAAT GOED!
Twee boeren met geruite baretten en dikke
vesten aan staan voor een boerderij met elkaar
te praten. Ze onderbreken hun gesprek
dat met uitgebreide handgebaren gepaard
ging en nemen ons vriendelijk lachend op.
De kleinste van de twee mompelt iets en
schudt meewarig zijn hoofd. Of hij zeggen
wil ‘die twee zijn niet goed snik!’
‘Ça va?’
‘Ça va bien!’ lieg ik, terwijl de banden van
de rugzak pijnlijk in mijn huid drukken en
mijn voeten in brand lijken te staan. Met
een vrolijke zwaai en een ‘au revoir’ laten
we de boeren hun conversatie vervolgen en
zoeken wij het rood-wit gemarkeerde pad
weer op. Het naamloze gehucht ligt al snel
weer achter ons. Over een modderig bospad
lopen we geleidelijk naar beneden, waar
een klein stroompje het diepste punt van
het dal markeert. Elmar zet zijn rugzak af,
loopt het riviertje in, schept het koude water
over zijn gezicht om af te koelen en masseert
zijn nekspieren. Na een korte rustpauze
pakken we de draad weer op en lopen we
48 1 - 2009

Normandië
over heerlijk stille wandelpaden. Alleen in
de dorpjes zien we zo nu en dan een boer
die ons vrolijk toezwaait. Over boerenland
en tussen de graanvelden door voert het
pad naar Les Rochers de Clécy, een steil,
langwerpig stuk rots. In de diepte meandert
de Orne, waarin we een groep kajakkers
zien die het wilde water trotseren. In het
verlengde van het pad hangen zes waaghalzen
aan een touw aan de rotsen te bungelen.
Wij kiezen voor het wandelpad, dat lijkt
ons op dit moment een stuk veiliger. Na
veel tegenpruttelen krijg ik Elmar wel zo ver
om voor een foto te poseren op een uitgestoken
stuk rots.
ZWEET EN ZWARE OOGLEDEN
Onze voeten bungelen in de rivier. Schoenen
en sokken liggen te drogen in de zon.
Moe maar voldaan hangen we beiden achterover
tegen een boom. Ik snuif de natuur
op. Tjemig, wat een zweetsokken!
Vijf minuten gaan voorbij. Een kwartier,
een half uur..
‘Laatste loodjes?’, mompelt Elmar niet al te
overtuigend.
‘Hmm, ik zit hier wel lekker. Nog even...’
Ik voel mijn oogleden zwaarder worden en
dommel weg bij het geluid van het kabbelende
water en het getjilp van de vogels. Zo
kan het zomaar gebeuren, dat je diep verborgen
in het nog onontdekte wandelgebied
van La Suisse Normande even helemaal
van de wereld bent.
Zoom verder in op de route via de Google Map op www.oppad.nl
Wandelen in Suisse Normande
Heb je ook zin gekregen in deze kampeertocht door de heuvels van Normandië? Surf
naar oppad.nl voor een overzicht van de campings waar Ellen overnachtte en een uitgebreide
dag- tot dagbeschrijving. Wie liever slaapt met een dak boven zijn hoofd, vindt op
oppad.nl ook tips voor leuke, alternatieve accommodatie, hotels en chambres d’hôtes,
langs de route. Ook vind je er informatie over de beste kaarten en gidsen voor deze wandeling
én een gps-track van de route.
oppad.nl
Download de pdf met
praktische informatie
1 - 2009 49