febr. â m aart 2009 - t Havenpypke
febr. â m aart 2009 - t Havenpypke
febr. â m aart 2009 - t Havenpypke
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>febr</strong>. – m<strong>aart</strong> <strong>2009</strong>
Neem de bank altijd<br />
met je mee.<br />
Stap voor meer informatie binnen<br />
bij de Rabobank<br />
www.rabobank.nl/mobiel
5<br />
Colofon<br />
Dorpsblad It <strong>Havenpypke</strong><br />
40 e jaargang nr. 229<br />
<strong>febr</strong>. – mrt. <strong>2009</strong><br />
Verschijnt 6 keer per jaar.<br />
It <strong>Havenpypke</strong> is een uitgave van<br />
Feriening Doarpsbelang Wytgaerd<br />
Doarpsbelang Wytgaard<br />
Henk Buwalda Voorzitter<br />
Willem Fopma Vice-voorzitter<br />
Herman Santema Penningmeester<br />
Yvonne de Vries Secretaris<br />
Eric van der Veen<br />
Karen Voetberg<br />
Harmen Talsma<br />
dorpsbelang_wytgaard@hotmail.com<br />
Redactie It <strong>Havenpypke</strong><br />
Bertus Blümers Algemeen<br />
Catrien Jorna Financieel beheer<br />
Monika Tekstra Administratie<br />
Wim Schuurman Lay-out<br />
Overige medewerkers<br />
Elie de Jong Corrector Frysk<br />
Arnold Hoekstra Fotografie<br />
Redactieadres<br />
(ook voor adreswijzigingen,<br />
opzeggingen, aanmeldingen)<br />
Monika Tekstra<br />
Tjissema 9<br />
9089 BG Wytgaard<br />
058-2551730<br />
Abonnementen:<br />
€ 15,- per jaar, Buitenland € 18,- per<br />
jaar. Betaling via toegezonden nota.<br />
Info: Herman Santema (06-11260608)<br />
Drukker Caparis Heerenveen<br />
In dit nummer<br />
7 redactioneel<br />
9 burgerlijke stand<br />
10 doarpsbelang<br />
13 pypkepetear<br />
17 bistedokter<br />
22 stukje natuur<br />
28 activiteitenagenda<br />
30 JCW<br />
34 volleybalvereniging<br />
37 klaverjassen<br />
45 Tryater<br />
54 artsen<br />
Inleverdata kopij<br />
April (vóór 30 mrt.)<br />
Juni (vóór 1 juni)<br />
Augustus (vóór 20 juli)<br />
Het <strong>Havenpypke</strong> verschijnt<br />
rond de 18 e van de<br />
eerstgenoemde maand.<br />
De redactie is niet verantwoordelijk<br />
voor de inhoud van stukken<br />
geschreven door niet-redactieleden.<br />
Tevens behoudt de<br />
redactie zich het recht voor om<br />
teksten te redigeren en zonodig<br />
in te korten.<br />
Stuur uw kopij<br />
(vóór 30 m<strong>aart</strong>) naar:<br />
redactiehavenpypke@<br />
hotmail.com<br />
Op de omslag: Eindelijk weer schaatsen! Roelof Burghoorn vol adrenaline<br />
aan de start van de Pier Thomas’ schaatswedstrijd.<br />
Foto: Lenie Jorna
6<br />
Deskundig, betrouwbaar<br />
en betrokken<br />
jaarrekeningen • fi scale adviezen • loonadministraties • belasting -<br />
aangiften • bedrijfseconomische adviezen • bedrijfsoverdrachten<br />
samenwerkingsvormen • subsidies<br />
Wismastate 9<br />
Postbus 52<br />
8900 AB Leeuwarden<br />
T (0888) 18 18 18<br />
F (0888) 18 18 00<br />
E info@deelstrajansen.nl<br />
www.deelstrajansen.nl
7<br />
Fan de redaksje<br />
Achte Mensen,<br />
Deze keer wilde ik mijn oog even over het toekomend jaar<br />
weiden. Wij weten allemaal, dat wij met de Merke weer zien<br />
laten kunnen, wat we kunnen. Maak buurtploegjes, schrep<br />
uw hersenen en er komt vast wel een goed idee op de<br />
haspel, zodat de tente de vrijdags op de kop staat!<br />
Verder zit er op dit moment een pingpongtoernooi aan te<br />
komen, wat alle eerdere pingpongtoernooien in de bleek zet.<br />
Op Zondag 22 <strong>febr</strong>uari zal elkeneen op het eind wezen!<br />
In m<strong>aart</strong> of april zal weer door een betuifteneen het eerste<br />
leepei gevonden worden; dat kan niet anders. Elk jaar<br />
hetzelfde.<br />
Voordat ik het vergeet, wat was het weer machtig mooi om<br />
even te reedrijden op de ijsbaan. Ouderwets gezellig met<br />
poeiermelk enzo. Mijn enkels liggen nog dubbel onder mijn<br />
schonken, mijn heup zoekt nog steeds zijn kom, maar dat is<br />
niet zo slim, nou.<br />
Voordat ik ook het volgende vergeet, schrijf ik het maar<br />
even op; wat was onze toneelploeg weer ouderwets op<br />
dreef! Vliegende drukte, verscheurend mooi!<br />
Geboorte en jubileum, Oerol en Merke, sport en vakantie,<br />
bloemetjes en bijtjes, mooie praatjes en vogeltjes; genoeg<br />
redens om het jaar fluitend in te stappen! Zet hem op!<br />
bb
9<br />
BURGERLIJKE STAND<br />
Overleden<br />
Op 29 december 2008, oud-Wytgaarder Dirkje Bijlsma.<br />
Op 68-jarige leeftijd te Leeuwarden.<br />
Op 13 januari <strong>2009</strong>, Herman Huitema. Op 80-jarige<br />
leeftijd te Sint Nicolaasga.<br />
Op 23 januari <strong>2009</strong>, Anne Jorna (Toon).<br />
Op 93-jarige leeftijd. Buorren 60.<br />
Geboren<br />
Op 21 januari <strong>2009</strong>, Sjoerdtje Doutsen. Roepnaam<br />
Jildou. Dochter van Germ en Nadine Faber-Welagen.<br />
Zusje van Monika. Hegedyk 41.<br />
Getrouwd<br />
Op 2 <strong>febr</strong>uari <strong>2009</strong>, Aant Mulder en Saskia Hornstra.<br />
Tsjissema 3.<br />
Bedankjes<br />
Bêste minsken,<br />
Wat in belangstelling fan alle kanten, no't ik siik bin.<br />
Ik hie nea tocht dat der safolle minsken oan jo tinke, mar it<br />
docht jo goed, tank dêrfoar.<br />
It giet wer wat better, ik bin wer thús, mar moat geduld ha.<br />
Nochris myn tank foar alles.<br />
Janny Halbersma
10<br />
Dorpsbelang_wytgaard@hotmail.com<br />
Volgens de Leeuwarder Courant van 2 januari jl. waren er<br />
200 Wytgaarders afgekomen op de actie van dorpsbelang:<br />
”De schep gaat in de grond”. Die 200 was misschien iets<br />
overdreven, maar het bracht toch redelijk veel mensen in de<br />
benen op nieuwjaarsdag. Ook Omrop Fryslân radio en de<br />
Mid Frieslander waren aanwezig om vast te leggen hoe we<br />
met elkaar een schep in de keiharde bevroren grond zetten<br />
en proostten met daarbij een slokje Reinwetter.<br />
Met deze actie wilden we aan gemeente en andere instanties<br />
laten zien dat we graag zo spoedig mogelijk de opv<strong>aart</strong> naar<br />
de Zwette en de haven willen realiseren.<br />
Een vraag uit het dorp: het ophalen van KCA (klein chemisch<br />
afval) gebeurt op een ongunstige tijd en de ophaalauto rijdt<br />
te snel door het dorp. Naar aanleiding hiervan zijn wij met<br />
Omrin om tafel gegaan. We hadden het plan opgevat om<br />
een soort kast centraal in het dorp te plaatsen waar het KCA<br />
verzameld kon worden. Helaas kunnen we dit niet<br />
overeenkomen met de gemeente. Een dergelijke kast kan<br />
pas geplaatst worden als het materiaal dat er in komt ook in<br />
een naastgelegen pand verkocht wordt.<br />
Omrin blijft dus 3 maal per jaar het KCA ophalen. U kunt<br />
ook bellen, minimaal 2 dagen later wordt het KCA dan<br />
opgehaald: tel: 0900-2100215 (lokaal tarief).<br />
Op 13 januari is het dorpenoverleg gehouden met Wirdum,<br />
Goutum, Hempens/Teerns en Lekkum/Miedum. In het<br />
dorpenoverleg worden gezamenlijke problemen en<br />
raakvlakken besproken zoals bijvoorbeeld nieuwbouw en de<br />
verbinding Wytgaard-Wirdum. We hebben kennis gemaakt<br />
met nieuwe dorpenwethouder Isabella Diks.<br />
Vergaderdata voor <strong>2009</strong> van dorpsbelang.<br />
U bent welkom op het spreekuur om 19.45 uur op deze<br />
data. Wij vergaderen in het Kleaster.
11<br />
Vergaderdata<br />
5 m<strong>aart</strong><br />
27 m<strong>aart</strong> Ledenvergadering in De Twirre om 20.15 uur<br />
2 april<br />
7 mei<br />
4 juni<br />
In juli en augustus wordt er niet vergaderd<br />
3 september<br />
1 oktober<br />
5 november<br />
3 december<br />
7 januari 2010<br />
Wij hopen op een goede opkomst op de jaarvergadering van<br />
27 m<strong>aart</strong>. Onderwerpen zijn o.a. nieuwbouw, vaarwater en<br />
verbouw Twirre.<br />
Aanvragen voor dorpenbudget <strong>2009</strong> kunnen weer worden<br />
ingediend!<br />
Namens dorpsbelang,<br />
Yvonne de Vries<br />
Afdeling Leeuwarden Dierenbescherming<br />
De opbrengst van de collecte van de Dierenbescherming<br />
heeft in Wytgaard, door onze collectanten een bedrag van<br />
€ 232,71 opgeleverd. Ondanks wind en regen in deze week.<br />
Wij willen de collectanten en ieder die een gift heeft<br />
gegeven, hiervoor bedanken!<br />
Dit jaar is maar liefst € 32.082,80 opgehaald voor de dieren<br />
in het asiel( € 6.000,- meer dan in 2007).<br />
Vorig jaar hebben er 404 collectanten aan meegewerkt, dit<br />
jaar hebben bijna 100 mensen meer gecollecteerd in zo’n<br />
11 gemeenten in Fryslân.<br />
Nog bedankt!<br />
Voor vragen kunt u terecht bij organisator:<br />
Gea Hoekstra -Buorren 38 Wytgaard- tel:058-2552311
12<br />
Inlichtingen en reserveringen: Tiede & Durkje Rinsma (058-2553299)<br />
EMMAKADE 45 LEEUWARDEN TEL. 058-2127788
13<br />
Pypkepetear mei Age-Jan en Gea Jorna<br />
De measten ûnder ús<br />
hawwe it bêst wol goed.<br />
Folgje in oplieding en<br />
hawwe in baan en geane<br />
minstens ienris yn ´t jier<br />
op fakânsje. Hûske,<br />
beamke, beestje ensf.<br />
Struktuer yn it libben. Dat<br />
is net foar eltsenien<br />
weilein. De famylje Jorna<br />
docht foar stifting ‘Europa<br />
Kinderhulp’ wat werom<br />
foar bern dy’t it minder<br />
troffen hawwe yn dizze<br />
wrâld.<br />
Stifting ‘Europa Kinderhulp’<br />
is in organisaasje<br />
dy’t jierliks fakânsjes foar<br />
bern sûnder inkelde kâns<br />
fersoarget.<br />
Yn 2007 besleaten Age<br />
Jan en Gea har hjir foar<br />
oan te melden as<br />
gastgesin. “Doch ek ris<br />
wat foar in oar en sa<br />
kinne je ek echt wat<br />
dwaan,” fynt Age Jan. “Je<br />
kinne wol jild jaan oan<br />
goeie doelen, mar dit is<br />
taastber en je helpe echt<br />
sels de wrâld in bytsje en<br />
wy hawwe de romte.”<br />
Je krije om it sa te sizzen,<br />
trije wike in bern yn ‘e<br />
hûs.<br />
Hjirfoar wurde je goed<br />
begelaat en screend.<br />
Nei in intakegesprek<br />
wurde je goedkard as<br />
gesin. De stifting sjocht<br />
nei de stabiliteit fan de<br />
húshâlding, mar ek nei<br />
praktyske dingen, bygelyks<br />
oft der genôch<br />
romte is en der gjin iepen<br />
sleat efter hûs rint<br />
Oldenburg is de regio dy’t<br />
fanút de stifting keppele is<br />
oan Grinslân en Fryslân.<br />
It ‘Fachbereich Jugend<br />
Familie und Schule’<br />
(foarhinne Jugendambt)<br />
bepaalt oft in bern yn<br />
oanmerking komt foar<br />
sa’n fakânsje. De bern<br />
komme út sosjaal<br />
swakkere fermiddens. Yn<br />
de thússituaasje kinne der<br />
ferskate problemen wêze,<br />
bygelyks skieden âlden,<br />
drank- as drugsgebrûk,<br />
emosjoneel eftersteld<br />
ensf, ensf.<br />
Sa krige de famylje Jorna<br />
yn 2007 twa bern<br />
tawezen. Thalia Lerbs<br />
(12) en Mladenckŏ<br />
Josifaska (11).<br />
“In fereaske is wol dat je<br />
trije wike beskikber<br />
binne,” fertelt Age Jan.<br />
“Ik bin yn ‘e skoalfakânsje<br />
yn ‘e simmer<br />
altiten frij, dat komt moai<br />
út,” seit Gea.
14<br />
Mladenckŏ Josifaska en Thalia Lerbs<br />
De hinnereis<br />
De bern komme mei in<br />
bus. De bus bringt de<br />
bern nei in fan te foaren<br />
ôfsprutsen plak yn Grins<br />
as Ljouwert. Age Jan en<br />
Gea hawwe Thalia en<br />
Mladenckŏ by in plak oan<br />
de Tesselsschadestraat<br />
ophelle. De bern stjoere<br />
in k<strong>aart</strong> nei hûs mei de<br />
meidieling dat se goed<br />
oankommen binne.<br />
It ferbliuw<br />
“Je hawwe de bern trije<br />
wike yn ‘e hûs. “Je hoege<br />
mei dy bern hielendal gjin<br />
gekke fratsen út te heljen<br />
en se oeral mei hinne te<br />
slepen, want foar de bern<br />
is trije wike fakânsje al in<br />
genot,” wit Gea.<br />
Fansels in kear nei it<br />
swimbad as strân heart<br />
derby, mar ek de<br />
boarterstún yn eigen<br />
doarp wurdt faak besocht.<br />
“Je moatte de bern net yn<br />
trije wike weropfiede wolle<br />
of as in psycholooch mei<br />
se prate, want dêr is it<br />
hielendal net foar.<br />
De bern binne der efkes<br />
út en kinne har deistige<br />
beslommeringen efkes<br />
ferjitte,” fertelt Age Jan.
15<br />
“Us bern hoege der ek<br />
echt net eltse dei mei te<br />
boartsjen, want dat hâld<br />
je net fol, mar in pear<br />
noarmen en wearden, dêr<br />
moatte de gasten ek mei<br />
oan foldwaan. Bygelyks<br />
mei elkoar ite en de<br />
spullen dy’t je brûkt<br />
hawwe opromje.<br />
Je sjogge de bern<br />
genietsjen en mocht der<br />
al ris wat wêze dan kin je<br />
kontakt sykje mei it<br />
‘Fachbereich’,” leit Gea út.<br />
De weromreis<br />
Nei trije wike gean se wer<br />
nei hûs. Se wurde wer nei<br />
Ljouwert brocht en gean<br />
wer op de bus nei<br />
Oldenburg.<br />
De efterlizzende gedachte<br />
is wol om mei dizze bern<br />
in bân op te bouwen en<br />
kontakten te ûnderhâlden.<br />
Gea mailt regelmjittich<br />
mei Thalia.<br />
“It moaie fan ‘e regio<br />
Oldenburg is dat se in reis<br />
werom oanbiede,” seit<br />
Gea.<br />
Dit dogge se net mei oare<br />
regio’s, mar de Gemeente<br />
Oldenburg noeget gastgesinnen<br />
út om nei<br />
Oldenburg te kommen. Dit<br />
omdat it tichtby leit. Sy<br />
stelle in bus beskikber en<br />
sa wurde je nei in<br />
jeugdherberch brocht. Dêr<br />
is in ûntfangst mei lunch,<br />
je kinne de stêd yn en<br />
middeis kin je ‘je fakânsje<br />
bern’ moetsje en de<br />
Oldenburger merke oer.<br />
Dit hawwe Gea en Anne<br />
Marijke yn 2007 dien.<br />
Yn 2008 hawwe Thalia en<br />
Mladenckŏ wer yn Wytgaard<br />
west. Je kinne foar<br />
it oare jier in foarkar<br />
opjaan, mar der is gjin<br />
fêstichheid oft se wer<br />
komme. Bygelyks de<br />
thússituaasje fan in bern<br />
kin better wurden wêze,<br />
sadat se net mear ûnder it<br />
Jugendambt falle, mar by<br />
dizze bern wie dat net it<br />
gefal.<br />
Age Jan set him sûnt dit<br />
jier ek aktyf yn foar de<br />
stifting. Hy docht intakegesprekken<br />
yn de regio.<br />
“Ik haw al ferskate<br />
bestjoersfunksjes yn it<br />
doarp hân, no sjogge je<br />
ek ris bûten Wytgaard!”<br />
fynt Age Jan.<br />
Age Jan en Gea, betanke<br />
foar it petear!<br />
Skreaun troch<br />
Catrien Jorna
16<br />
Voor een uniek stukje vlees naar<br />
SLAGERIJ SIXMA<br />
Haedstrjitte 66 Reduzum<br />
Tel. 0566-601428<br />
- Eigen aankoop<br />
- Eigen weiderij<br />
- Eigen slachterij en verwerking<br />
‘s Maandags de gehele dag open
17<br />
De Bistedokter: artro- & retroscopie<br />
De afgelopen weken bewoog ik<br />
me wat ongemakkelijk door de<br />
spreekkamer. Zelf onder het<br />
mes geweest bij de<br />
‘minskedokter’. Een orthopedisch<br />
chirurg heeft poliklinisch een<br />
kijkje in mijn knie genomen.<br />
Was daardoor tijdelijk tot<br />
krukken veroordeeld. Artroscopie,<br />
een prachtige techniek<br />
die zijn intrede ook al met verve<br />
in de diergeneeskunde heeft<br />
gedaan. Onze praktijk verwijst<br />
hiervoor naar het dierenhospitaal.<br />
Over kijkoperaties<br />
geschreven, zo rond de jaarwisseling<br />
is het gewoonte om eens even een terugblik te<br />
werpen. Had ik nu toch wat meer tijd voor…<br />
In januari werd u deelgenoot gemaakt van de verhuizing van<br />
onze landbouwhuisdierenafdeling naar Grou. De verwachting<br />
dat we efficiënter en ergonomischer zouden kunnen werken<br />
is daadwerkelijk uitgekomen. Na ruim een eeuw wordt er<br />
niet meer vanuit Reduzum praktijk gevoerd, maar het<br />
dierbare dorp blijft wel in onze naamvoering!<br />
De alles verscheurende opnamepatiënt en de oersaaie sok<br />
Bram, mijn emotieloze navigator, die de pont met een kluitje<br />
het riet instuurt, passeerden de revue. De ‘âlderein’ stal de<br />
show in het bakerpraatje over de labradoroma en in het ‘lyts<br />
mystearje’ van het verdwenen gehoorapparaatje van een<br />
andere krigele beppe. Voor puppies daarentegen floreert de<br />
hondenschool in Jirnsum tegenwoordig zo goed dat er zelfs<br />
nieuwe trainers moeten worden opgeleid.
18<br />
Op de open dag in mei ontvingen we vele belangstellenden<br />
die vrijwel unaniem het ‘biggetje met het dubbele onderstel’<br />
als het meest bijzonder waardeerden. Daarna volgden een<br />
waarschuwende vinger tegen vakantieperikelen; de<br />
‘zwanendrift’ van een ouderpaar met wel acht ‘pyken’ en dat<br />
jongleren positief kan uitwerken, maar dat je nooit te oud<br />
bent om te leren.<br />
Toen kwam er in augustus een ‘murd’ Reduzum teisteren.<br />
Omrop Fryslân las het stukje op de site van Jirnsum en<br />
belde ‘live’ in de uitzending of het dier daar al gevangen<br />
was. We kwamen de spraakverwarring nauwelijks te boven.<br />
Het heet dat de dodo al meer dan driehonderd jaar geleden<br />
moet zijn uitgestorven. Dat is een pertinente leugen! We<br />
hebben de allerlaatste ‘Dappere’ op het nippertje van de<br />
dood gered en deze is nog steeds springlevendig. Net als de<br />
stabij met dat vlooientheatertje, die werd behoed voor een<br />
aanrijding door een oplettende automobiliste. Alleen zijn<br />
baasje was niet zo aardig. Het zal je baas maar wezen…<br />
Zowel de ‘Reuzenkeutel’ van Nij Friesmahiem als ‘Mukkus’,<br />
de onfortuinlijke Berner reu, haalden zelfs de grote krant uit<br />
de hoofdplaats. Desondanks maken beide beesten het<br />
prima!<br />
Onlangs meende de ‘bistedokter’ zich in de spekgladde<br />
politieke arena van Boarnsterhim te moeten begeven om de<br />
wethouder van advies te dienen over zijn ‘begroting’.<br />
Gelukkig is er nog geen aanklacht op de mat geploft om dat<br />
voor de rechter te komen uitleggen…<br />
Tot slot, heeft het kerstdiner nog wel gesmaakt? Vast wel,<br />
zo erg was het nou ook weer niet, toch? En na deze<br />
retroscopie van de kleurrijke bistedokteroogst van 2008<br />
verwacht u mogelijk ook een vooruitblik. Die komt er niet.<br />
De meest vooraanstaande analisten van de financiële wereld<br />
voorspelden de AEX index over de 250 punten mis.
19<br />
Dat is zelfs meer dan er nu nog over zijn! Kun je net zo goed<br />
gaan piskijken of, wat mijn spellingcontrole van retroscopie<br />
wil maken, ‘rectoscopie’ plegen. Ook een mooie techniek,<br />
maar niet om de toekomst te voorspellen.<br />
Wat wijsheid is? De beide uiltjes hebben hun roestplaats<br />
weer in de grote ceder voor ons huis ingenomen en weten<br />
het ook al niet.<br />
Wat er dan wel komt? Een wens voor ons allemaal en al<br />
onze huisdieren: een beregezond en een beestachtig<br />
voorspoedig <strong>2009</strong>. Het liefst zonder krukken…<br />
Menno J. Wiersma<br />
Dierenartsenpraktijk Reduzum-Grou<br />
Postzegels en Ansichtk<strong>aart</strong>en voor Fibrose-kinderen<br />
Af en toe wordt ons de vraag gesteld of wij<br />
nog wel aan het inzamelen zijn voor de<br />
kinderen met de Taaislijmziekte of wel<br />
C.Fibrose. Zeker, voor Wytgaard is de<br />
mogelijkheid om alles wat verzamelwaarde<br />
heeft zoals postzegels en ansichtk<strong>aart</strong>en, in<br />
te leveren in ’t Kleaster.<br />
Daarnaast heeft onze organisatie, die door vrijwilligers wordt<br />
gerund, opvolging nodig.<br />
Wilt u wat doen op dit gebied, dan kunt u contact met ons<br />
opnemen en dan helpen wij u verder!<br />
Groeten van Alie en Jan Kalsbeek,<br />
Algerasingel 25, Wirdum<br />
Tel.058-2551619<br />
E-mail: a.kalsbeek.bensink@kpnplanet.nl
21<br />
Wytgaard in beeld<br />
Traditioneel Indonesisch huwelijksfeest voor Herman, Thathit en Pakung
22<br />
Een stukje natuur: wakvogels<br />
tafeleend<br />
Voor het eerst in meer dan tien jaar hebben we iets dat op<br />
een echte winter lijkt. En terwijl veel mensen uitkijken in dit<br />
jubileumjaar naar een Elfstedentocht, hopen een heleboel<br />
andere levende wezens dat het er niet van komt. Het zijn<br />
vooral de watervogels die duimen voor dooiweer want als er<br />
iets is dat niet op water lijkt is het bevroren water. In het<br />
nieuwe jaar was ik in Hindeloopen waar in de haven de<br />
tribune stond opgesteld voor de Tryatervoorstelling over de<br />
tocht der tochten. Toen ik op de lege banken mijn brood zat<br />
te eten, keek ik naar het wak dat open werd gehouden door<br />
de reddingsmaatschappij. Daar zwommen de gebruikelijke<br />
dorpseenden in rond maar ook een paar soorten die je niet<br />
zo vaak ziet op zo’n drukke plek: een grote zaagbek en een<br />
brilduiker. Maar je hoeft niet helemaal naar Hindeloopen om<br />
zulke bijzondere soorten te zien, want als het water in de<br />
kleinere sloten verandert in glas zoeken deze schuwere<br />
soorten de wakken in de Zwette en de Wirdumerv<strong>aart</strong> op.<br />
Zo heb ik de laatste tijd drie soorten vogels gezien die ik<br />
nooit zo dichtbij huis eerder heb aangetroffen. De meeste<br />
mensen lopen deze bijzonderheden straal voorbij, wat ik<br />
altijd een beetje zonde vind. Zou een brilduiker ze niet
23<br />
interesseren, vraag ik me dan af, of zien ze het gewoon<br />
niet? Waarschijnlijk is het dat laatste want, anders dan de<br />
naam suggereert, ziet hij er toch niet uit als een gevederde<br />
Pieter van den Hoogenzwemband. De naam slaat op twee<br />
witte vlekken die met een beetje fantasie op brilglazen lijken<br />
– maar dan wel van een halvemaanleesbril want ze zitten<br />
zelfs op de wangen. Om het allemaal nog moeilijker te<br />
maken is het alleen het mannetje dat een bril draagt en het<br />
exemplaar dat bij ons zit is een vrouwtje, en zij heeft<br />
lenzen. Het zijn haar bruine kop, priemende ogen en<br />
ingetogen witte halsband die uitsluitsel moeten geven.<br />
Misschien is de tweede soort makkelijker waar te nemen.<br />
Dat is de tafeleend. Deze forse eendensoort heeft een<br />
prachtige kastanjebruine kop en hals, asgrijze ‘schouders’ en<br />
een lichtgrijs lijf. Er is echter een kenmerk dat hij deelt met<br />
vrijwel geen andere eend en dat is zijn knalrode ogen – het<br />
is alsof je naar een foto kijkt die met flits is genomen. Het is<br />
niet echt een zeldzame soort maar normaal moet je verder<br />
van huis dan de Zwette om hem te zien en er zwemt daar al<br />
weken eentje rond.<br />
De derde bijzonderheid is ook een watervogel, echter niet<br />
een eendachtige maar een zaagbekachtige. Zaagbekken zijn<br />
zo genoemd omdat ze gekartelde randen langs hun smalle<br />
snavels hebben waarmee ze hun glibberige prooi goed vast<br />
kunnen pakken. Anders dan de anderen gebruikt deze<br />
kleinste van de familie niet hun achternaam. Zijn roepnaam<br />
is nonnetje. Ik neem aan dat dit is omdat hij zich zwart-wit<br />
kleed als een non. Anders dan een non is hij echter<br />
voornamelijk wit met prachtige en zeer geraffineerde zwarte<br />
tekening in plaats van andersom. Nog verwarrender is het<br />
feit dat het alweer alleen het mannetje er zo uitziet. Het<br />
vrouwtje is grijs en wit met een kastanjebruine kop. Dus<br />
eigenlijk zou monnikje een betere naam zijn – behalve dan<br />
dat monniken zich niet in wit en zwart kleden. En het is niet<br />
een monnik maar een non die hier rondzwemt.<br />
Al met al is het erg verwarrend en terwijl ik dit schrijf, besef<br />
ik waarom de meeste mensen deze bijzondere verschijningen<br />
niet opmerken. Maar goed, een gewaarschuwd<br />
mens telt voor twee – dus bij deze.<br />
Ian Borwell
25<br />
Reaksje op it spoekferhaal (<strong>Havenpypke</strong> nr. 228)<br />
Ik hie noch nea fan dat houtsje<br />
tusken Wurdum en Wytgaard<br />
heard. Wol fan it wurd kilemoarje<br />
(ing. to kill). Yn it Waling Dykstrawurdeboek<br />
(werútjefte l971) stiet<br />
in rigel út de Rimen en Teltsjes:<br />
"As de slachter oan it kilemoarjen<br />
wol, fljucht it bist nei it wetter". Ik<br />
ha yn ferskate boeken op myn<br />
boekeplanken oan it sneupen west<br />
en fûn it folgjende:<br />
KIELMUOIHOUT. "Te'n súdwesten fan Wurdum oan it paad<br />
nei Wytgaard lei in hout oer de Marwerderfeart. Dêr is alear<br />
in âld wyfke, dat men Kielemuoi neamde, en nei har buorlju<br />
ta soe te spinnen, mei har spinnewiele ferûngelokke. Sûnt<br />
dy tiid siet hja nachts dêr ûnder dat hout te spinnen.<br />
Yn de lêste tiid hat men se der net fernommen; lykwols hat<br />
it dêr de namme hâlden fan Kielmuoihout". (1853)<br />
(Ut de Nachtmerje fan Rawier fan Jurjen van der Kooi 2000)<br />
KJILMOAIHOUT: "Yn it foetpaed fen Wirdum nei Wytgaerd<br />
leit in hout mei in steger oer de Marwirder feart. De sêge<br />
seit: Dêr is alear in âld wyfke, det Kjilmoai neamd waerde,<br />
do't hja nei in bûrwiif to spinnen scoe, mei hjar spinwiele<br />
forûngelokke. Sûnt dy tiid siet hja nachts dêr ûnder det hout<br />
to spinnen. Yn 'e lêste tiid hat men hjar dêr net mear<br />
fornommen, mar de planke wirdt yet altiten it Kjilmoaihout<br />
(Knilliskjemoai) neamd" (v.d.Molen ferwiist nei Iduna 1X bls.<br />
128) (út Frysk sêgeboek nr.l fan S.J.v.d.Molen 1939)<br />
Yn "Uit Frieslands volksleven" fan Waling Dijkstra hat men it<br />
oer Kielmoeihout. It docht bliken dat de ferhaaltsjes elkoar<br />
net folleûntrinne. Ien ding is dúdliker wurden: it hout lei<br />
destiids oer de Marwerder feart.<br />
En jimme soene noch yn de Iduna- (tydskrift ûnder redaksje<br />
fan H.S.Sytstra) yn Tresoar sjen kinne oft dat noch ljocht op<br />
de saak smite kin.<br />
Sukses!<br />
Berber van der Geest
26<br />
Lyts Mar Krigel wurdt grut!<br />
Grytsje Dykstra & Durk Boonstra<br />
Net dat ik der ferstân fan ha, mar ik woe net neilitte om de<br />
toanielploech fan dit jier in grutte fear yn de kont te triuwen.<br />
Wat in spul, wat in sfear, wat in geve technyk! Dit alles yn in<br />
waarm, húslik fermidden. It wie of sieten jo midden yn it<br />
stik. It hie de taskôgers sa yn de besnijing, dat net<br />
tsjinsteande in grypgolf yn Nederlân, der mar trije kear
27<br />
hoaste waard. Men doarde gewoan net, bang dat de magy<br />
ferbrutsen wurde soe!<br />
Hja spilen mear as fyftich rollen ferspraat oer de hiele jûn<br />
ûnder regy fan Grietje Kleefstra.<br />
Neam no Etje Bijlsma, dy’t tsjinstfaam sawol as dochter<br />
treflik delsette; Ida Boonstra, dy’t mei gemak omraak yn in<br />
oar persoan krûpte; Jelle Siemonsma en Durk Boonstra, dy’t<br />
de gnizers almachtich gau oansprekke, mar troch harren<br />
klasse wol degelik ek de serieuzere rollen prachtich<br />
delsetten; Jannie van der Wal, dy’t tsjin har natuer yn<br />
prachtige dimmen persoanen delsette; Grytsje Dykstra, dy’t<br />
sa gau sy opkomt, de lêste flústerer yn it publyk ek swije lit;<br />
Rini Pijper, dy’t it my dreech makket om wer oare<br />
superlativen te finen, en last bot not least, Fokke de Vries,<br />
de gastarbeider út Idaerd, dy’t it selskip treflik oanfolle!<br />
In Gouden Ploech, sûnder dissonanten! It publyk “zapte” like<br />
fluch as de spilers, en foel dus ek fan de iene yn de oare<br />
emoasje. Skitterjend! Hulde oan de hiele ploech. Sa’t ik sei,<br />
ik ha der gjin ferstân fan, mar dit woe ik dochs efkes kwyt.<br />
B.B.<br />
Wie vindt het eerste kievitsei van Wytgaard?<br />
Wie tegenwoordig een kievitsei<br />
wil vinden, moet goed<br />
beslagen ten ijs komen. Naast<br />
traditionele pols, laarzen en<br />
geruite pet, moet de veldman<br />
anno <strong>2009</strong> beschikken over<br />
een eizoekerspas (inclusief<br />
inlegvel) met recente pasfoto , en een mobiele telefoon met<br />
voldoende beltegoed. Wie de moed nog niet in de schoenen<br />
is gezakt en in de landerijen rond Wytgaard een kievitsei<br />
weet te vinden, kan een gooi doen naar de vermaarde<br />
Sjoerd Mulder-wisselbokaal en bellen met:<br />
Herman Santema (telefoon 06-11260608)
28<br />
ACTIVITEITENAGENDA<br />
ZA 14 FEBRUARI<br />
Klaverjassen<br />
20.30 uur Twirre<br />
(individuele opgave)<br />
ZA 14 MAART<br />
Klaverjassen<br />
20.30 uur Twirre<br />
(individuele opgave)<br />
ZO 22 FEBRUARI<br />
WK tafeltennis<br />
Jeugd: 11.00 uur<br />
Sen.: 13.00 uur<br />
Twirre<br />
ZA 28 FEBRUARI<br />
Maatschutjassen<br />
Klaver Aas<br />
19.30 uur Twirre<br />
ZA 7 MAART<br />
Oud papier<br />
ZA 7 MAART<br />
Tryater spilet:<br />
’en ik dan’<br />
K<strong>aart</strong>en reserveren bij<br />
P. Dijkstra:<br />
058-2552464<br />
20.00 uur Twirre<br />
ZA 21 MAART<br />
Maatschutjassen<br />
Klaver Aas<br />
19.30 uur Twirre<br />
VR 27 MAART<br />
Ledenvergadering<br />
doarpsbelang<br />
20.15 uur Twirre<br />
ZA 4 APRIL<br />
Maatschutjassen<br />
Klaver Aas<br />
19.30 uur Twirre<br />
ZA 4 APRIL<br />
Oud papier<br />
ZA 11 APRIL<br />
Klaverjassen<br />
20.30 uur Twirre<br />
(individuele opgave)
29<br />
Wytgaard in beeld<br />
Bij een WK-schaatswedstrijd hoort een WK-starter: André de Vries
30<br />
Hallo Pypkelezers!<br />
Hier weer een berichtje van de jeugdclub. In het<br />
nieuwe jaar staat er weer van alles op de planning, maar<br />
ook het eind van het oude jaar is er heel wat afgefeest.<br />
Zo was er 22 december een filmavond voor de kids tot 16<br />
jaar. Dit is een succesvolle avond geweest, we waren erg<br />
tevreden over de opkomst en de kinderen hebben genoten<br />
van Bee-movie.<br />
Op tweede kerstdag is er in gala<br />
weer gefeest op ons Kerstballenbal.<br />
Iedereen zag er prachtig<br />
uit! En ook dit jaar is er weer een<br />
prachtig koningspaar gekozen<br />
namelijk Wilco van der Galiën en<br />
Maaike Jongbloed.<br />
Oud&Nieuw is gezellig gevierd in<br />
het jeugdhonk. Vanaf 1.00 uur was<br />
de deur open en stroomde het<br />
honk vol. Er is tot in de late (hele<br />
vroege) uurtjes doorgefeest. We<br />
kunnen dus wel zeggen dat het<br />
nieuwe jaar goed ingeluid is!<br />
De activiteiten die nu eerst op de<br />
planning staan zijn:<br />
Wilco en Maaike<br />
Op vrijdag 13 m<strong>aart</strong> gaan we met de middelste en<br />
oudste club zwemmen.<br />
Vrijdag 27 m<strong>aart</strong> en zaterdag 28 m<strong>aart</strong> is het weer tijd<br />
voor ons jaarlijkse Songfestival. Alle clubleden halen dan<br />
alles uit de kast om de felbegeerde t<strong>aart</strong> te winnen! Op<br />
zaterdagavond is het jeugdhonk open voor publiek om<br />
alle acts te aanschouwen!
31<br />
Verder zijn we van start gegaan met de voorbereidingen<br />
voor Wytbeat <strong>2009</strong>.<br />
Het enige wat we daarover nu al kunnen melden is dat we<br />
Wytbeat dit jaar organiseren in November, op zaterdag 7<br />
november om precies te zijn. Dus noteer ‘m alvast in je<br />
agenda!<br />
Tot zover weer onze update, tot ziens in het jeugdhonk!<br />
Groetjes (v.l.n.r.): Hedwig Nutma, Froukje Jongbloed,<br />
Harm Jongbloed, Reinier Visser, Age Wybren Jongbloed<br />
onder: Marianne Verbeek, Pieter Deelstra en<br />
Wytske Jongbloed<br />
Juf Janny’s beukerbabbels<br />
Juf: “Waar zitten pitten in?”<br />
Carolien: “In wurmen!”
32<br />
“Pjutteplak”<br />
Wytgaard heeft een eigen<br />
peuterspeelzaal, genaamd<br />
“It Pjutteplak”. It Pjutteplak is<br />
gevestigd in dorpscentrum De<br />
Twirre.<br />
Elke dinsdag- en vrijdagochtend is het Pjutteplak open van 8.45<br />
uur tot 11.15 uur. Je kunt je kindje opgeven, als hij/zij 1,5 jaar<br />
oud is, bij juf Ytsje Mulder. De kinderen worden, als ze 2,5 jaar<br />
zijn, geplaatst. Soms is er een wachtlijst, dan duurt het iets<br />
langer. De kosten zijn 22 euro per maand. Juf Ytsje is altijd<br />
samen met 1 ouder. Er is veel verschillend speelgoed aanwezig<br />
en vaak wordt er een activiteit gedaan zoals plakken, kleien en<br />
verven. De kinderen kunnen hollen, fietsen en spelen in de grote<br />
zaal. Er is zelfs een glijbaan. Kortom: erg gezellig! In overleg met<br />
juf Ytsje kun je natuurlijk een keertje komen kijken…………<br />
…………………..<br />
Tel.nr. juf Ytsje: 2551181.<br />
Werkgroep It Pjutteplak
33<br />
Wytgaard in beeld<br />
Anton Jorna met misschien wel onze toekomstige elfstedenwinnaars...<br />
Saskia Hornstra aan de start tegen Jan Douwe Jorna
34<br />
Het volleyballen is alweer halverwege het seizoen.<br />
Momenteel wordt er niet getraind in de Twirre, omdat daar<br />
een paar weken lang toneelrepetities zijn. Tijdens deze<br />
periode is er een activiteit voor de jeugd georganiseerd. De<br />
jongste jeugd is naar het Prinsessenhof geweest te keramiek<br />
schilderen, de middelste jeugd te bowlen en de C-mix gaat<br />
eind januari naar de klimwand.<br />
In september zijn we gestart met vier jeugdteams, deze<br />
teams spelen meestal 1 x per maand een toernooi. Het is<br />
dan de bedoeling dat de ouders coachen en fluiten tijdens<br />
deze toernooien. Hiervoor zijn alle ouders uitgenodigd om<br />
dit een goede invulling te geven, hoewel slechts twee<br />
coaches en één ouder kwamen. Daarom heeft het bestuur<br />
een brief naar de ouders verstuurd met het verzoek of de<br />
rijdende ouder wil fluiten of eventueel wil begeleiden. Dit<br />
was een dringend verzoek anders waren we genoodzaakt om<br />
de teams uit de competitie te halen. Ouders, die de<br />
spelregels niet goed kennen, zijn altijd van harte welkom bij<br />
de laatste 15 minuten van de trainingen van hun kind.<br />
In januari startten de laatste vier jeugdtoernooien en bij<br />
bijna alle jeugdteams is bovenstaand probleem gelukkig<br />
opgelost.<br />
De uitslagen waren per 22/11: CMV 2 (8 punten–5 e plaats),<br />
CMV 4 (2 punten–5 e plaats), CMV 5 (6 punten– 4 e plaats)<br />
en de C-mix (25 punten–4 e plaats).<br />
In de jeugdnieuwsbrieven zijn wij steeds op zoek naar een<br />
jeugdtrainer en ouders voor in de jeugdcommissie.<br />
Op dit moment is er belangstelling voor jeugdtrainer en wil<br />
Gretha Dijkstra samen met Wilma Jorna helpen met<br />
jeugdactiviteiten. Hier zijn wij heel blij mee.<br />
De recreanten hebben dit jaar leuk getraind met trainer Dirk<br />
Vermeulen.
35<br />
De competitie bij de recreanten heren en dames is nog in<br />
volle gang. Als je zin hebt om gezellig te volleyballen ben je<br />
altijd welkom bij de recreanten. Er wordt getraind op de<br />
donderdagavond van half 8 tot half 9.<br />
De Nevobo-teams hebben als trainer Richard Huisman uit<br />
Grou en zijn daar zeer tevreden over.<br />
De dames staan momenteel op de 2 e plaats en ze gaan voor<br />
het kampioenschap. Voor het vormen van twee damesteams<br />
zijn er te weinig vrouwen. Dus lijkt het je leuk om NEVOBO<br />
te spelen, dan ben je altijd welkom. Zij trainen op de<br />
dinsdagavond van 19.15–20.30 uur.<br />
De heren hebben gelukkig<br />
nog twee teams. In het begin<br />
van het seizoen kampte<br />
heren 1 met verschillende<br />
blessures en zij mogen niet<br />
met vijf spelers spelen,<br />
daarom is er een paar keer<br />
een beroep op spelers van<br />
heren 2 gedaan. Gelukkig zijn<br />
de blessures bijna allemaal<br />
opgelost. Op dit moment<br />
staan heren 1 op de 1 e plaats en op donderdag 15 januari<br />
hebben ze de bekerpartij gewonnen in Bilgaard en gaan door<br />
voor de halve finale. Heren 2 staan op de 8 e plaats, maar<br />
hebben nog een wedstrijd in te halen, dus dat komt vast<br />
goed.<br />
Het nieuwe jaar zijn we sportief begonnen met het<br />
Oliebollentoernooi. Er waren vijf teams en er is leuk<br />
gespeeld, helaas waren er maar vier prijzen, dus één team<br />
ging met een lege maag naar huis.<br />
Groeten van het bestuur,<br />
Herke Wynalda, Sandra Jorna, Marrit Burghoorn, Saskia<br />
Hornstra en Anneke Schuurman
37<br />
Klaverjassen “de Twirre”<br />
De strijd om de Douwe Elzinga Trofee is<br />
spannend.<br />
Op zaterdag 11 oktober waren er 20 deelnemers. De<br />
winnaars waren: 1e Ale Terpstra (5830 pnt.),<br />
2e Klaas Ypma (5574 pnt.), 3e Ali Broersma (5330 pnt.),<br />
4e Willy de Bruin (5243 pnt.), 5e Patricia Dijkstra (5240<br />
pnt.) en de poedel was voor Jan de Bruin met 3305 pnt.<br />
Verder hadden we op 15 november de jubileumpartij. Dit<br />
was een extra partij en deze telde niet mee voor de<br />
competitie. Er deden 14 koppels mee. De winnaars waren:<br />
1 e Gerben Dijkstra en Rutger Veenstra (5297 pnt.)<br />
2e Giny de Jong en Ida Kempe (5220 pnt.) 3e Jan Jorna en<br />
Tjeerd Jongbloed met 5196 pnt. De poedel was voor Gerrit<br />
Mulder en Jan de Bruin met 3571 pnt.<br />
Op 6 december waren er 14 deelnemers. De winnaars<br />
waren: 1e Klaas Ypma (5446 pnt.), 2e Willie Mulder (5237<br />
pnt.), 3e Giny de Jong (5098 pnt.), 4e Gerben Dijkstra<br />
(5013 pnt.), 5e Patricia Dijkstra (4762 pnt.) en de poedel<br />
was voor Gerrit Mulder met 3584 pnt.<br />
Op zaterdag 3 januari waren er 12 deelnemers.<br />
De winnaars waren: 1e Astrid Kuiken (5480 pnt.),<br />
2e Annie de Bruin (4907 pnt.), 3e Willie Mulder (4789 pnt.),<br />
4e Gerrit Mulder (4653 pnt.), 5e Klaas Ypma (4584 pnt.) en<br />
de poedel was voor Wietse Ypma met 3791 pnt.<br />
De volgende avonden wordt er weer gespeeld:<br />
14 m<strong>aart</strong> en de laatste avond is 11 april. Noteer alvast in uw<br />
agenda. De inleg per avond is € 3,- p.p. Vanaf 20.00 uur<br />
kunt u inschrijven. De aanvang is om 20.30 uur (individuele<br />
opgave).<br />
Groetjes, Patricia en Wiesje
38<br />
Wytgaard in beeld (LMK mei ‘de Ytkeamer’)<br />
Hippies út de dop, Ida Boonstra en Rini Pijper<br />
“Do silst earst teedrinke, Earl Grey!” Jelle Siemonsma en Grytsje Dykstra.
39<br />
De Fryske ekonomy<br />
De gemeenterie dy wit gjin rie en komt net ut ‘e rie.<br />
De blommeman sit net op roazen, hy sit op swart sie<br />
Mannich skipper leit foar anker, fiskers falle fan’e graat.<br />
Boargemaster is fan’t ketting, naaister skrept har út’e naad.<br />
‘t Keallet swier en oan’e grûn sit ik foargoed, sa seit de boer.<br />
En ús âlde smid dy hat ek al gjin izers mear yn’t fjoer.<br />
Us kastlein dy tapet net lyk as foarhinne syn sterk bier.<br />
En ús kapper sit al jierren mei de hannen yn it hier.<br />
Man fan boarterstún dy hâldt it net, sit ek al op’e wip.<br />
En ús brêgewachter rekket grif ek tusken wâl en skip.<br />
Timmerman dy is de klos, hy leit it byltsje der by del.<br />
Dûmny sjocht der ek gjin heil yn, seit: It wurdt hjir in hel.<br />
Der is gjin salve oan te striken, ropt d’apotheker oeral run.<br />
En de pedikuere krijt sa net in foet mear oan’e grûn.<br />
De tekstylman stiet yn’t himd, ierappelkeapman krijt de sek.<br />
En ús jager, it krût fersketten, hat de ein ek yn’e bek.<br />
De poelier , alhiel it “haasje”, ropt: hjir is de ein fan wei.<br />
Bakker seit: dat is ek myn miening, koeke fan itselde daai.<br />
O, ús slachter sjocht gjin bien mear yn syn fleis en syn tartaar,<br />
Ys tabaksman is it bokje, is foar altyd de sigaar.<br />
Skoarstienreager sjocht it swart yn, hat de piip ek hast al ut.<br />
Grienteman dy is de pisang, hy fertsjinnet net in sprút.<br />
Waskfrou komt ek smoarch wei, ja, want it soppet net sa rom.<br />
De minister fan definsy seit: “o, aansen barst de bom”.<br />
Roel Bergsma
41<br />
Zondag 22 <strong>febr</strong>.<br />
leeftijdsklasse groep 8 t/m 15 jaar: 11.00 – 13.00 uur<br />
leeftijdsklasse 16 t/m 99 jaar: 13.30 – 16.00 uur<br />
Opgave per e-mail: wktafeltennis@hotmail.com (naam/leeftijd)<br />
Vrijmarkt in Wytgaard<br />
In Wytgaard zijn wij van plan om op zaterdag 21 m<strong>aart</strong> a.s.<br />
een vrijmarkt/boedeldag te organiseren. Een ieder mag zijn<br />
eigen goederen die dag voor zichzelf verkopen. Wij stellen<br />
onze loodsen aan de Buorren 31 en 38 dan beschikbaar. Wij<br />
gaan ervan uit dat iedere deelnemer zo’n 1.5 m á 2 meter<br />
nodig heeft, om zijn goederen uit te stallen. Graag willen wij<br />
weten of hier wel animo voor is.<br />
Heeft u belangstelling dan kunt u zich opgeven bij:<br />
Gerda Minke Adema: tel: 058-2551307 of per<br />
e-mail: gerdaminke@hotmail.com of bij<br />
Gea Hoekstra: tel: 058-2552311 of per<br />
e-mail: geahoekstra01@hotmail.com<br />
Opgave vóór 5 M<strong>aart</strong> <strong>2009</strong>.<br />
Nadere berichtgeving volgt via flyers.
42<br />
Tsjerkekafee<br />
Feiten en fabels<br />
over orgaandonatie<br />
Op woensdag 25 <strong>febr</strong>uari <strong>2009</strong>, ’s<br />
avonds om 19.45 uur houdt onze<br />
huisarts Dré Bartels voor alle inwoners van Wirdum,<br />
Swichum en Wytgaard in de bovenzaal van Duhoux te<br />
Wirdum een inleiding over orgaandonatie. U bent van harte<br />
welkom.<br />
Voor veel ernstig zieken bestaat de enige hoop op genezing<br />
en overleven uit het wachten op een orgaantransplantatie.<br />
Er is een groot tekort aan donoren van organen en weefsels<br />
van mensen. Mensen die afhankelijk zijn van een<br />
donororgaan hebben een (uiteindelijk) dodelijke ziekte en<br />
zullen daar zonder passende interventie binnen afzienbare<br />
tijd aan overlijden.<br />
Een groot aantal patiënten dat op de wachtlijst staat,<br />
overlijdt voor er een orgaan ter beschikking komt. Enige<br />
cijfers van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en<br />
Sport:<br />
Eind 2007 stonden er 1284 mensen op de wachtlijst.<br />
In 2007 zijn 152 patiënten overleden terwijl ze op de<br />
wachtlijst voor orgaantransplantatie stonden.<br />
50 patiënten zijn in 2007 van de wachtlijst gehaald<br />
omdat hun toestand zo slecht was dat een<br />
transplantatie niet (meer) mogelijk was.<br />
729 patiënten hadden in 2007 het geluk om wel een<br />
donororgaan te krijgen; zij moesten gemiddeld vier<br />
jaar wachten op een donornier en gemiddeld een<br />
jaar op een ander orgaan.<br />
Vanwege het tekort aan donororganen wordt lang<br />
niet iedereen die geschikt is voor transplantatie, ook<br />
daadwerkelijk voor de wachtlijst aangemeld.
43<br />
Eind november vorig jaar stuurde minister Klink de burgers<br />
van Nederland een brief over dit onderwerp met het<br />
verzoek, aan te geven of men orgaandonor wil zijn. Wie niet<br />
heeft gereageerd, is niet als donor geregistreerd.<br />
Het onderwerp is belangrijk genoeg om nog eens over na te<br />
denken. En om antwoord te krijgen op vragen als:<br />
Wat is dat eigenlijk, orgaan- en weefseldonatie?<br />
Als je ziek bent, mag je dan nog wel meedoen als<br />
orgaandonor?<br />
Word je als orgaandonor gebruikt als proefkonijn?<br />
Laten ze je eerder doodgaan als je orgaandonor<br />
bent?<br />
Ben je op je begrafenis niet meer toonbaar als<br />
orgaandonor?<br />
Is er nog wel tijd voor afscheid van nabestaanden<br />
als je orgaandonor bent?<br />
Behalve medische aspecten zit er ook een levensbeschouwelijke<br />
kant aan dit vraagstuk. Ds. Hinne Wagenaar zal op<br />
deze avond ingaan op eventuele vragen daarover.<br />
Orgaandonatie, we kunnen er allemaal mee te maken<br />
krijgen.<br />
Tsjerkekafee –een initiatief van de PKN Wirdum e.o.–<br />
wil maatschappelijke vraagstukken in onze dorpen aan de<br />
orde stellen.<br />
Juf Janny’s beukerbabbels<br />
Yvonne zit op de w.c. en het duurt Willy te lang.<br />
Willy: “Wat duorrest do lang!”<br />
Yvonne: “Ik moat noch efkes wat útdruppelje”
44<br />
SCHILDER<br />
GLASZETTER<br />
BEHANGER<br />
Dekemawei 18<br />
8834 XB BAARD<br />
Telefoon: 0517-342077<br />
Fax 0517-342077
45<br />
Tryater speelt het stuk ‘En ik dan?’<br />
Een verrassende komedie van Annie M.G. Schmidt<br />
Het is niet best, wanneer je per<br />
ongeluk dertig mille kwijt bent<br />
van je werkgever! Even geleend<br />
omdat je krap zat, maar door<br />
onvoorziene omstandigheden<br />
helemaal verdwenen. En net nu<br />
komt de accountant om de<br />
boekhouding te controleren. We<br />
zijn op het kantoor van de<br />
stichting ‘Nieuw Positief’. Nora, de<br />
moeder van de boekhouder die voor dit jammerlijk probleem<br />
staat, besluit zich, door een samenloop van<br />
omstandigheden, als een Zweedse collega voor te doen om<br />
het probleem mee op te lossen. De persoonsverwisseling<br />
zorgt voor grote verwarring en hilarische momenten.<br />
En ik dan? is een blijspel van de bekende schrijfster Annie<br />
M.G. Schmidt. Dit toneelstuk uit 1968 gaat over eerlijk zijn,<br />
hypocrisie, fraude en chantage. De vormgeving doet denken<br />
aan de uitbundige jaren 70, de thema's die in het stuk aan<br />
de orde komen zijn universeel en, zoals doet blijken, ook<br />
anno <strong>2009</strong> nog zeer actueel. En ik dan? zit vol verrassende<br />
humor, aardige taalspelletjes en onverwachte ‘wendingen’.<br />
Het stuk zal geënseneerd worden door regisseur Karina Kroft<br />
(Trije Susters, Simmer op ’e Súdlannen).<br />
Tekst: Annie M.G. Schmidt, Regie: Karina Kroft, Vertaling:<br />
Tryntsje van der Zee, Spelers: Aly Bruinsma, Marijke<br />
Geertsma, Nynke Heeg, Hans Kroodsma en<br />
Joop Wittermans.<br />
Zaterdag 7 m<strong>aart</strong> in de Twirre. Aanvang 20.30 uur.<br />
K<strong>aart</strong>en zijn te reserveren bij: Patricia Dijkstra,<br />
tel. 058–2552464 of via de e-mail g.dijkstra52@chello.nl
47<br />
Lotenactie Ozd<br />
Na vele jaren lotenactie voor Ozd, heeft het comité Friesland<br />
Ozd besloten om dit jaar te stoppen met de lotenactie. Ieder<br />
jaar hadden we wel een speciaal doel voor algemeen belang<br />
in het dorp Ozd en omstreken. Maar voor dit jaar konden we<br />
dat doel niet vinden.<br />
Op individueel gebied blijven er natuurlijk problemen. Ook<br />
zijn er maatschappelijke problemen. De werkgelegenheid<br />
vormt een groot probleem. Veel jonge mensen gaan voor<br />
drie of vier maanden en soms zelf voor langere tijd naar het<br />
buitenland. Op langere termijn geeft dit voor het dorp geen<br />
toekomst.<br />
Eerder was het dorp voor 80% gericht op de landbouw. De<br />
kleine veebedrijfjes van drie à vier koeien hebben geen<br />
toekomst meer en zijn daardoor gedwongen om te stoppen.<br />
Veel landbouwgrond wordt niet meer gebruikt. Enkele<br />
bedrijven met 20 à 30 koeien gaan nog door. Door deze hele<br />
situatie vergrijst het dorp.<br />
Doordat Roemenië aangesloten is bij de EG, wordt nu vooral<br />
vanuit overheidswegen veel geïnvesteerd in de<br />
infrastructuur. Daarnaast is de basisschool in Ozd van<br />
binnen en buiten keurig gerestaureerd en gemoderniseerd.<br />
Er is o.a. een computerleslokaal en een moderne<br />
toiletruimte gebouwd. Tevens is er een waterleiding naar het<br />
dorp aangelegd. Alle huizen moeten nog aangesloten<br />
worden, maar niemand weet wanneer en wat de kosten<br />
hiervan zijn.<br />
We hebben nu al 16 jaar contact met het dorp en omgeving<br />
en er is wel veel veranderd. We zullen zeker het contact<br />
onderhouden en indien het nodig is kunnen we altijd nog<br />
eens tot actie overgaan. Tijdens de verkoop van de loten<br />
werden we altijd vriendelijk ontvangen en men was zeer<br />
geïnteresseerd in het project Ozd. We zijn dan ook dankbaar<br />
voor al die loten die verkocht zijn. Tot slot willen we alle<br />
mensen die al die jaren spontaan aan de lotenactie hebben<br />
meegewerkt langs deze weg hartelijk bedanken. Zonder hen<br />
was het niet mogelijk geweest.<br />
Namens het comité Friesland-Ozd<br />
Simon en Gina Turkstra
48<br />
Collecterooster <strong>2009</strong><br />
Het CBF stelt jaarlijks, op voorstel van de Stichting<br />
Collecteplan, een rooster vast waarin aan grote landelijke<br />
collecterende fondsen voor hun collecte een periode wordt<br />
toegewezen. De Stichting Collecteplan en het CBF hebben in<br />
het verleden afgesproken op zondag niet te collecteren.<br />
Data<br />
Collecte<br />
01 t/m 07 m<strong>aart</strong> Jeugd Fonds Jantje Beton<br />
08 t/m 14 m<strong>aart</strong> Reumafonds<br />
15 t/m 21 m<strong>aart</strong> Simavi<br />
22 t/m 28 m<strong>aart</strong> ZOA-Vluchtelingen<br />
29 mrt. t/m 4 april Fonds Gehandicaptensport<br />
12 t/m 18 april Nederlandse Hartstichting<br />
19 t/m 25 april Nationaal Fonds Kinderhulp<br />
03 t/m 09 mei Astma Fonds Longstichting<br />
24 t/m 30 mei Epilepsie Fonds<br />
07 t/m 13 juni Maag Lever Darmstichting<br />
14 t/m 20 juni Rode Kruis<br />
21 t/m 27 juni Alg. Ned. Gehand. Org.<br />
06 t/m 12 sept. KWF Kankerbestrijding<br />
13 t/m 19 sept. Prinses Beatrixfonds<br />
20 t/m 26 sept. Nierstichting<br />
27 sept. t/m 3 okt. Fonds Verstandelijk Geh.<br />
04 t/m 10 okt. Dierenbescherming<br />
11 t/m 17 okt. Brandwondenstichting<br />
01 t/m 07 nov. Diabetesfonds<br />
08 t/m 14 nov. Alzheimer Nederland<br />
15 t/m 21 nov. Ned. St. Gehandicapte Kind<br />
Beukerbabbels<br />
Lytse Elske de Jong fertelde dat se op har kin<br />
fallen wie. Op 'e fraach of mem der in dikke tút<br />
op dien hie sei se: "Nee, in pleister".
49<br />
Wytgaard in beeld<br />
“De ploech”. Boven v.l.n.r: Fokke de Vries, Janny v/d Wal, Durk Boonstra,<br />
Jelle Siemonsma. Onder v.l.n.r.: Ida Boonstra, Grytsje Dykstra, Rini Pijper en<br />
Etje Bijlsma<br />
Ida sit mei de hannen yn it hier, want Etje besiket ûnder de tomme wei te<br />
kommen.
50
51<br />
Ensemble Khareba & Gogia<br />
‘betoverende klanken uit de Kaukasus’<br />
Na de succesvolle<br />
tournee in het voorjaar<br />
van 2008 komt het<br />
ensemble Khareba &<br />
Gogia uit het wonderschone<br />
Georgie in de<br />
Kaukasus voor de<br />
tweede keer naar<br />
Nederland en naar het<br />
kerkje van Swichum.<br />
Ondanks de zware klappen<br />
die het volk daar<br />
kreeg is het een concert<br />
van vrolijke volksmuziek<br />
en romantische liedjes uit verschillende delen van Georgie.<br />
Het concert is op dinsdag 3 m<strong>aart</strong> om 20.15 uur.<br />
Entree € 12,00.<br />
Reserveringen zijn mogelijk bij:<br />
Sjoerd Boonstra, tel.: 255 3217 of<br />
e-mail: s.boonstra10@chello.nl<br />
Heel hartelijk bedankt voor uw<br />
bijdrage aan de<br />
“actie voor Georgië”.<br />
Zonder uw enorme inzet was<br />
het nooit gelukt.<br />
Namens vele ontheemden in<br />
Gori en omgeving:<br />
Een vredig <strong>2009</strong> toegewenst.
52<br />
®<br />
Top 1 Toys & De Boer<br />
De nummer 1 in speelgoed<br />
De winkel voor speelgoed & huishoud<br />
Schrans 94/96<br />
Tel. 058-2125853<br />
Leeuwarden<br />
Lieuwenburg 182 / 184<br />
Tel. 058-2661942<br />
Leeuwarden<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Wij zijn open op: Maandag t/m Vrijdag van 8.30 tot 18.00<br />
en op Zaterdag van 8.30 tot 16.00 uur
53<br />
Wytgaard in beeld<br />
Nieuwjaarsdag <strong>2009</strong>: terwijl enkele dorpsgenoten hardnekkig hun roes<br />
uitslapen, steken anderen een schep in de keiharde grond. De verbinding<br />
met de Zwette zal er komen…<br />
Wie schilderde de dood van een onmisbare vriend? Een van de vele<br />
breinbrekers die de deelnemers aan Oant no ta’s Bulls Eye voor hun<br />
kiezen kregen.
54<br />
HUISARTSEN<br />
L.J. Lukkes, Weidum<br />
Openingstijden praktijk<br />
Werkdagen van 08.00 – 17.00 uur<br />
Lunchpauze van 12.00 – 13.00 uur.<br />
Woensdagmiddag gesloten<br />
Telefoon 058-2519224<br />
Spoedgevallen (praktijkuren) 058-2519751<br />
Buiten praktijkuren<br />
Dokterswacht Friesland 0900-1127112<br />
Herhaalrecepten<br />
058-2519773 of ga naar:<br />
www.huisartsweidum.nl<br />
Apotheekhoudende huisartsenpraktijk Wirdum e.o.<br />
Aanwezig<br />
dhr. Bartels (ma., wo. en do.)<br />
mevr. Bruinsma (di. en vr.)<br />
Telefoon:<br />
8.00-17.00 uur 058-2551303<br />
Spoedgevallen<br />
(8.00-17.00 uur) 058-2552985<br />
Buiten praktijkuren:<br />
Dokterswacht Friesland 0900-1127112<br />
Spreekuur<br />
8.15-10.30 en 13.30 – 15.50 uur<br />
Terugbel-spreekuur 13.00-13.30 uur<br />
Huisbezoeken<br />
11.00 tot 12.30 uur<br />
Herhaalrecepten<br />
www.wirdum.praqtijkplus.nl<br />
en ga naar herhaalrecepten<br />
- Bellen voor een afspraak vóór 10.00 uur, heeft u meerdere<br />
problemen, dan vooraf overleggen met assistente.<br />
- Recepten van specialisten of herhaalrecepten kunt u inleveren<br />
via de “medicijnenbrievenbus”.<br />
- Recepten ingediend vóór 11.00 uur kunnen tussen 16.00 en<br />
16.45 uur afgehaald, of na 16.00 uur thuisbezorgd worden. U wordt<br />
verzocht om een H (halen) of B (bezorgen) op het recept te zetten.<br />
- De bezorgkosten bedragen ½-1 euro.<br />
- Bezorging : elke werkdag tussen 17.30-18.00 uur en 19.00-19.30 uur<br />
door Annemarijke (06-81198349) en Gerbrich (06-10145657)<br />
Dierenartsenpraktijk Reduzum-Grou<br />
Telefoon praktijk: 0566 – 60 14 39 / 60 14 64
De bank van wolle<br />
is kinne.<br />
We zijn geen internationale bank maar wel een hele beste. Met een typisch<br />
Friese manier van zakendoen. Dus zonder bancaire prietpraat en ingewikkelde<br />
procedures maar recht op de man af en vooral door zee. En met glasheldere<br />
adviezen en ferme daadkracht. frieslandbank.nl<br />
Friesland Bank, Zaailand 108, 8911 BN Leeuwarden, telefoon (058) 299 55 99<br />
Willen is kunnen
SUPERMARKT DEELSTRA<br />
● brood, koek en banket<br />
● vleeswaren<br />
● kaas<br />
● diepvries-artikelen<br />
● tabak en drogisterij<br />
● en de allereerste levensbehoeften<br />
OPENINGSTIJDEN:<br />
Maandag<br />
Woensdag<br />
Vrijdag<br />
Zaterdag<br />
8.30-12.00 uur<br />
8.30-12.00 uur en<br />
16.00- 19.00 uur<br />
8.30-12.00 uur<br />
8.30-12.00 uur