Fysieke Belasting - Arbocatalogus SW

Hoofdstuk 7 Aanpak beperken fysieke belasting en bestrijding fysieke
overbelasting
Bij het beperken van fysieke belasting wordt de arbeidshygiënische strategie gevolgd. Deze houdt
het volgende in:
Werkgevers moeten zorgen voor veilige en gezonde arbeidsomstandigheden van werknemers
(volgens de stand van de wetenschap en kennis van professionals). Bij risico’s in het werk verlangt
de Arbowet en het Arbeidsomstandighedenbesluit:
1. Bronmaatregelen: werkgevers moeten eerst gevaren voorkomen of de oorzaak van het probleem
wegnemen, bijvoorbeeld door een schadelijke stof te vervangen door een veiliger alternatief.
2. Collectieve maatregelen: als bronmaatregelen niet mogelijk zijn, moet de werkgever collectieve
maatregelen nemen om risico’s te verminderen, bijvoorbeeld het plaatsen van afscherming of een
afzuiginstallatie.
3. Individuele maatregelen: als collectieve maatregelen niet kunnen of ook (nog) geen afdoende
oplossing bieden, moet de werkgever individuele maatregelen nemen. Bijvoorbeeld het werk zo
organiseren dat werknemers minder risico lopen (taakroulatie).
4. Als laatste mogelijkheid kan de werkgever gratis persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s)
verstrekken. Dit is in principe een tijdelijke noodoplossing. De Arbo-wetgeving eist, dat
aantoonbaar gezocht blijft worden naar oplossingen zonder PBM’s.
De maatregelen op de verschillende niveaus hebben nadrukkelijk een hiërarchische volgorde. De
werkgever moet dus eerst de mogelijkheden op hoger niveau onderzoeken voordat besloten wordt
tot maatregelen uit een lager niveau. Het is alleen toegestaan een niveau te verlagen als daar goede
redenen voor zijn (technische, uitvoerende en economische redenen). Dit is het redelijkerwijsprincipe.
Die afweging geldt voor elk niveau opnieuw.
Tip: Goede richtlijnen voor de aanpak van fysieke belasting en bestrijding van fysieke
overbelasting zijn te vinden in Arbo-Informatieblad nr. 29 “Fysieke Belasting”, een uitgave van Sdu
Uitgevers (zie ook hoofdstuk 8).
7.1 Arbobeleid (Arbowet art. 3)
Het arbobeleid is een integraal onderdeel van het totale beleid van een SW bedrijf. Hierin worden
een aantal uitgangspunten beschreven, die volgens het bedrijf belangrijk zijn voor het voeren van
een goed arbobeleid. In het arbobeleid is opgenomen welk beleid ten aanzien van fysieke belasting
en de bestrijding van fysieke overbelasting door het bedrijf wordt gehanteerd. Hierbij kan
bijvoorbeeld worden gedacht aan structurele maatregelen, zoals het mechaniseren van
werkzaamheden, voor zover dit mogelijk is. Een dergelijke maatregel is echter altijd gekoppeld aan
de RI&E en het bijbehorende plan van aanpak.
7.2 FIT tussen medewerker en arbeidsplaats (Arbowet art. 3c en art. 4)
Voordat medewerkers worden geplaatst op een werkplek dient te worden onderzocht welke
beperkingen en mogelijkheden de medewerker heeft op het gebied van fysieke belastbaarheid. Het
voeren van een intakegesprek, waarbij alle mogelijkheden en beperkingen van de toekomstige
medewerker in kaart worden gebracht (dus ook die op het gebied van fysieke belasting), is
standaard in alle SW bedrijven. Daardoor kan altijd de meest optimale arbeidsplaats worden
gevonden. Dankzij het brede aanbod van werkzaamheden en werkplekken binnen SW bedrijven,
kan voor de medewerkers arbeid worden gezocht, die past bij hun fysieke mogelijkheden. Daarbij
geldt dat er regelmatig (bijvoorbeeld in een jaarlijks functioneringsgesprek of als onderdeel van
een evaluatiegesprek), aan de orde moet komen of die werkzaamheden nog steeds passend zijn.
15