Die Herkoms van die Afrikaner 1657-1867 - CDbooks - R - Us

More documents

Recommendations

Info

DIE' HERKOMS VAN DIE AFRIKANER1657-1807Deel 1Die doel van hierdie studie is om die herkoms van die Afrikaner te bepaal.Met die term "Afrikaner" bedoel ek die Afrikaanssprekende blankes vanSuider-Afrika.Reeds in 1902 het In Nederlander, dr H. T. Colenbrander, i~ , sy bekendewerk, De Afkomst der Boerèn", hierdie taak aangedurf. Hoewel ander navorse;~, v66r en ná hom, va~ sy gevolgtrekkings verskil het, word Colenbrandervandag nog as gesaghebbend op dié gebied aanvaar. Volgens homsou die drie nasies wat die ' belangrikste bydraes tot die same stelling vandie Afrikaner gelewer het, as volg verteenwoordig wees:Hollanders '" 53%Duitsers = 27%Franse = 17%Die bydrae van alle ander nasies sou volgens hom slegs 6% wees.Hierdie gevolgtrekking word deur dr D. B. Bosman in sy artikel in Deel2 van ,.Die Kultuurgeskiedenis van die Afrikaner" aanvaar. 1 Tevore het drBosman, in medewerking met dr A. L. Geyer, dr Colenbrander se gegewenskrities ontleed en die same stelling van die Afrikaner as volg bepaal:2Hollanders = ~O %Duitsers = 28%Franse .150/-,Ander saam = 4%Hulle het dus nie veel van Colenbrander verskil nie. Ander persone wat inhierdie onderwerp belanggestel het, was Preller,3, _Mor~tz i :' Werner SChmidt,iTheaI,6 Malherbe, T Dom Smits 8 e.a. Na hulle gevolgtrekkings word later verwys.Colenbrander se resultate berus hoofsaaklik op De Villiers se GeslachtRegister der oude Kaapsche Familien". (Aangesien ons herhaaldeiik na hierdiewerk sal verwys, word die gebruiklike afkorting, G.R., in die vervolghiervoor gebruik.) Maar in 1958 het dr J. Hoge se Bydraes tot die Genealogievan ou Afrikaanse Families" verskyn. (Na hi~'rdie werk salons in dievervolg met die afkorting, Hoge, verwys.) In hierdie werk het dr. Hoge bewysdat daar baie leemtes en foute in De Villiers se werk was, ' bv. baieAfrikaanse families wat v66r 1807 aan die Kaap gevestig was, is nie deur dieverwerkers van 'De Villiers se gegewens opgeneem nie. Ek haal aan uit drHoge se voorwoord tot sy "Bydraes": "Hierdie magistrale werk (G.R.) is eg-
ter nie sonder tekortkomings en onjuisthede nie. Die herkoms en nasionaliteitvan stamvaders en stammoeders word dikwels gladnie of foutief aangegee;huweliks- en geboortedatums ontbreek in baie gevalIe; die stambomevan sommige families is onvolledig en 'n aantal families (106) is nie opgeneemnie, sodat gevolgtrekkings, soos die van Colenbrander in sy- werk: ,,DeAfkomst der Boeren" met betrekking tot die etnologiese en sosiologiesestruktuur van die Afrikaanse bevolking in Suid-Afrika onbetroubaar is".Ek het my dan in hierdie eerste deel van my studie ten doel gestel om indie lig van Hoge se nuwe gegewens en van eie gegewens verkry uit argivalebronne die etnologie se struktuur van die Afrikaanssprekende blankes opnuutte bepaal.Ek het derhalwe net soos Colenbrander die herkoms van elke stamouerwat voor 1808 aan die Kaap getroud is, nagegaan. Die getal kinders uit diehuwelike van die stamouers is dan in berekening gebring.Die jaar 1807 is as einddatum geneem, omdat die meeste gegewens vanG.R. nie verder as dit strek nie. Net in sommige families is die geslagregistersverder as 1807 voltooi, aangesien De Villiers nie die doopboekevan die gemeentes George en Uitenhage nagegaan het nie. Dit het 'n ernstigeleemte geskep wat ek probeer aanvul het deur; die ontbrekende gegewens uitdie doopboeke van George en Uitenhage te verkry. Ek het ook die doopboekevan die ouer gemeentes (Kaapstad, Stellenbosch, ens.) tot 1807 deurgegaanen bevind dat Hoge die veld reeds baie deeglik gedek het. Hierdie aanvullendegegewens het my in staat gestel om 'n getrouer beeld te kry van dielaaste tydvak, nl. 1778-1807. Veral die getal kinders uit huwelike tussen1800 en 1807 sou by De Villiers en dus ook by Colenbrander weens gebrekaan gegewens nie tot sy reg kom nie. Hier kan die beswaar geopper word:Waarom mag kinders wat na 1807 gebore is, dan in berekening gebring wordom die bevolkingstal van 1807 weer te gee? Colenbrander het hieromtrentdie volgende aangevoer: 9 "Wel zijn in de rubriek 1778-1807 kinderen in rekeninggebracht die eerst na 1807 zijn geboren, daar het eff~ct is opgenomenvan alle tot en met 1807 gesloten huwelijken, maar daar staat tegenover, dateen aantal van de sedert 1778 geboren reeds kinderen hadden in 1807, die inmijn tabel niet tot recht konden komen, daar de vermenigvuldiger voor delaatste horizontale rubriek noodzakelijk 1 moest zijn" .10 Hierdie motiveringvan Colenbrander kom my baie aanneemlik voor, veral as ons in ag neemdat Kaapgebore persone gewoonlik baie jonk in die huwelik getree het.Hoewel my resultate heelwat van Colenbrander s'n verskil, het ek in hoofsaakdieselfde berekeningsmetodes as Colenbrander gevolg. Gevolglik wil ekeers kortliks sy berekeningsmetode verduidelik.COLENBRANDER SE BEREKENINGSMETODEHeel tereg, gaan Colenbrander van die standpunt uit dat die stam ou er wathom reeds in die sewentiende eeu aan die Kaap gevestig het, 'n groter by-2
Page 1 and 2: INHOUDVoorwordDIE HERKOMS VAN DIE A
Page 3: VERDUIDE LIKIN G V AN - TERMEDr J.
Page 7 and 8: DIE HERKOMS VAN DIE AFRIKANER1838-1
Page 9 and 10: Stockenstroom STOCK. Wakkerstroom W
Page 11 and 12: A FKOR T I NGS VAN PERSOON SN AMEAb

Die Herkoms van die Afrikaner 1657-1867 - CDbooks - R - Us

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?