Van het bestuur: statuten en evenementen - VVNK 1900

atelier Hein Derix.In 1911 trouwde hij met Hendrika Tilleman.Na drie jaar keerde zijn gezin naar Utrechtterug en vestigde zich aan de Catharijnesingel118. Daar werkte Hendrikus veel samenmet zijn in de buurt wonende broer dieglas-in-loodzetter was.Het verkrijgen van opdrachten kosttesoms wel wat hoofdbrekens.Een opdracht voor kerkramen werd gewoonlijkgegund aan geloofsgenoten. Detekst uit de brief van Paulus aan de Galaten6:10 - "laat ons wèl doen aan allen, maar hetmeest aan de huisgenoten des geloofs" - steundedat. Tegenwoordig heet dit, benutten vannetwerken. Los daarvan, het was natuurlijkgemakkelijk als een kunstenaar de religievan binnenuit kende.Uiteraard diende de begunstigde geloofsgenootook van onbesproken gedrag te zijn(en dat was Hendrikus), lid zijn van de geëigendekatholieke kunstenaarsorganisaties,en goed met de opdrachtgevers kunnenomgaan.Dat laatste was geen sinecure, glasvenstersmaken voor kerken was dienende kunst.De kunstenaar moest met de uitwerkingvan zijn ideeënschipperen metverlangens vande architect vanhet gebouw, debestemming ende eisen voor deliturgie, de kwaliteitseisenvan hetbisdom, de meningvan de pastoor,de guldensvan het kerkbestuuren meestalook nog de stemvan een sponsor.VVNK Nieuwsbrief 2010 nr 3 pagina 7St.Geerten, Utrecht (1945)HendrikusKocken overleedin Utrechtop 6-9-1955en werd daarbegraven ophet Barbarakerkhof.Zijnateliernalatenschapkwamo m s t r e e k s1980 in bezitvan het museumHet Catharijneconvent.Daaronder waren445 tekeningen,waarvan234 ontwerpenvoor ramenmét en voor158 zonder benoemdebestemming. Hoewel Kocken opdrachtenuit het hele land verwierf, kwamende meeste uit het Utrechtse bisdom.Het laat zich begrijpen, dat de voorstellingenvoornamelijk van religieuze aard zijn. Datwil zeggen: Heiligen, taferelen uit de bijbel,heiligen, legenden, verbeelding van gebedenen kerkelijke feesten. Zijn stijl was aanvankelijkneogotisch. In het begin van de jaren ‘20vereenvoudigde hij zijn werk in compacterecomposities, ontdaan van Byzantijnse erfenissen.Hij hield van heldere, veel licht doorlatenderamen en volgde daarmee ThornPrikkers credo 'Mit der Sonne selbst malen'.Hij verweet glazeniers als Joep Nicolas, datzij de vensters dood schilderden. Rond 1930werden Kockens figuren minder statisch enaangevuld met landschapselementen, laterboette het toch ook aan transparantie in.Kocken noemde zijn werk van na WereldoorlogII een vrije stijl, kennelijk gold hetliturgisch idioom toen niet meer zo strak.

TENTOONSTELLINGSAGENDAper juni 2010Samenstelling: Ina van Gentaangevuld door Ben StorkAlkmaar – Stedelijk Museum Alkmaarwww.stedelijkmuseumalkmaar.nl /072-5489789In het licht van…De BergenseSchool geïnspireerd door Cézanne,Van Gogh en le Fauconniert/m 05-09-2010Net als vele anderen in die tijd werdenkunstenaars van de 'Bergense School' sterkbeïnvloed door het werk van Paul Cézanne,Vincent van Gogh en Henri LeFauconnier.De tentoonstelling met decollectie Bergense School vanhet Stedelijk Museum Alkmaarlaat deze invloeden zien aande hand van bruiklenen vanLe Fauconnier en illustratiefbeeldmateriaal van werken vanCézanne en Van Gogh. In de tentoonstellingziet u portretten, stillevens, landschappen enreisimpressies uit de periode 1900 - 1955.Amsterdam - Van Gogh Museumwww.vangoghmuseum.nl / 020-5705200Rijksmuseum te gast: Jacques Villon09-07-2010 t/m 26-09-2010(pseudoniem van Gaston Duchamp,broer van Marcel.)Amsterdam – Hermitagewww.hermitage.nl0900-437648243Matisse tot Malevich. Pioniers vande moderne kunst uit de Hermitaget/m 17-09-2010Topstukken van Matisse, Picasso, VanVVNK Nieuwsbrief 2010 nr 3 pagina 11Dongen, De Vlaminck, Derainen nog vele andere tijdgenotenschitteren in de HermitageAmsterdam in de tentoonstelling'Matisse tot Malevich'. Voordeze tentoonstelling zijn circa75 schilderijen geselecteerd uitde Hermitage St.-Petersburg.Behalve de Franse meesters zijnRussische tijdgenoten als Malevichen Kandinsky vertegenwoordigd.Bergen – Museum Kranenburghwww.museumkranenburgh.nl /072 – 5898927Kranenburgh voor de Kunstt/m 31-10-2010Museum Kranenburgh toont in 'Kraneburghvoor de kunst' een van zijn laatstetentoonstellingen in de 'oude villa'. Het iseen expositie over het ambitieuze en daadkrachtigeechtpaar Van Reenen en hun contactenmet de eerste kunstenaars in Bergenen omgeving.Naast cultuurhistorische informatie overhet echtpaar Van Reenen toont de expositieeen dertigtal schilderijen van in Nederlandtamelijk onbekend gebleven kunstenaars,waaronder Thamina Groeneveld en haarman Fokko Tadema en de Londense societyschilderJames Jebusa Shannon.idemOver en weer: Henri en Friso ten Holtt/m 31-10-2010De schilders Henri (1884-1968) en zijnzoon Friso ten Holt (1921-1997) staan centraalin de tentoonstelling 'Over en weer',die op de benedenverdieping van museumKranenburgh te zien is. Centraal in de expositiestaat de invloed die de vader opzijn zoon had en de zoon op zijn vader. Inde Nieuwe Zaal van het museum is de invloedvan de academietijd van Friso op va-

der Henri waarneembaar.Hier komt in hun beiderwerk ook het kubismevan Georges Braque enPablo Picasso tot uiting.Er is ook later werk vande schilders te zien, waarieder zijn eigen zoektochtvoortzet.Bergen op Zoom – Markiezenhofwww.markiezenhof.nl / 0164-277077Water, lucht en schepen. Willemvan Dort.t/m 29-08-2010Willem van Dort (1875 – 1949) is demeest bekende twintigste-eeuwse schildervan Bergen op Zoom. Zijn liefde voor water,lucht en schepen brengt hij alvroeg tot uitdrukking in zijntekeningen. Hij wordt gezienals volgeling van de HaagseSchool en men vergelijkt zijnwerk met dat van Jozef Israëls,George Hendrik Breitner en Matthijs Maris.In de drie tuinzalen en het museumcafé wordenongeveer 50 werken tentoongesteld.Gelijktijdig met de tentoonstelling verschijnteen monografie waarin een representatiefbeeld is geschetst van de persoon en hetwerk van Willem van Dort sr.IdemMarius Bauer: politieke spotprentent/m 29-08-2010Na 1890 begint zich binnen de literairebeweging van de Tachtigers een nieuwekoers af te tekenen. Het socialisme wordteen belangrijk onderwerpvan discussie.Schilders entekenaars als MariusBauer, Toorop,Molkenboer en VanKonijnenburg volgen het voorbeeld van deschrijvers als Lodewijk van Deyssel, HermanGorter, Frederik van Eeden en HenriëtteRoland Holst.In 1895 wordt het socialistisch weekblad'De Kroniek' opgericht. Het weekblad heeftin haar relatief korte bestaansperiode wekelijkseen politieke spotprent van één vande hierboven genoemde kunstenaars gepubliceerd.De liberale politieke machthebber,de grootindustrieel en het heersende kapitalismekregen er stevig van langs.Het Markiezenhof exposeert meer dan 100van deze juweeltjes uit bevlogen en vervlogentijden.Deurne – Museum De Wiegerwww.dewieger.nlOp reis met Hendrik Jan Wolter26-06-2010 t/m 12-09-2010Deventer – Historisch Museum Deventerwww.deventer.nl/musea / 0570-693780Blik op Blik. Design van verpakkingsblik.t/m 19-09-2010In 2010 is preciestweehonderd jaar geledenhet conservenblik uitgevonden.Uit het verpakkingsblikis veel over deveranderingen in smaak,gewoonten en favorieteproducten, af te lezen.Deventer heeft de grootste nationale blikcollectieomdat zij een bijzondere relatieheeft met de blikindustrie. In 1919 starttehier de blikfabriek van Thomassen & Drijverdie nu, na verschillende fusies, als Impressde tweede verpakkingsblikproducent van dewereld is. Er is dan ook véél blik is te zien indeze jubileumtentoonstelling. De nadruk ligtop de vormgeving. De tentoonstelling geeftu een nieuwe blik op blik!VVNK Nieuwsbrief 2010 nr 3 pagina 12

Het rijk geïllustreerde boek 'Design te koop'geeft interessante achtergronden van de geschiedenisen vormgeving van het Nederlandseverpakkingsblik. Hoofdauteur MienkeSimon Thomas is specialist op het gebied vandesign. Te koop in de VVV-Museumwinkel.Domburg – Museum Marie Tak vanPoortvlietwww.marietakvanpoortvlietmuseumdomburg.nl/ 0118-584618Jan Sluijters in de Caldic Collectie19-06-10 t/m 14-11-10Sluijters heeft een bijzondere relatie metDomburg. De kunstenaar verblijft in 1909 indeze plaats en exposeert hier onder anderesamen met Piet Mondriaan, Jan Toorop enLeo Gestel tijdens de bekende DomburscheTentoonstellingen.Deze tentoonstelling toont een twintigtalschilderijen van Jan Sluijters uit de collectievan verzamelaar Joop van Caldenborgh.Jan Sluijters (1881–1957) wordt beschouwdals een van de belangrijkste Nederlandsefiguratieve kunstenaars uit de 20ste eeuw.Samen met zijn kunstenaarsvrienden PietMondriaan en Leo Gestel zoekt hij als eenvan de eersten in Nederland aansluitingbij het modernisme. De kunstenaar zoektzijn onderwerpen graag dicht bij huis. Zijnvrouw Greet van Cooten, zijn kinderen ende bloemstukken op de eettafel zijn geliefdemotieven. Fietsend door de omgeving vanzijn woonplaatsen vindt hij de inspiratie voorzijn landschappen. De tentoonstelling biedteen overzicht van de verschillende thema'suit het veelzijdige oeuvre van Sluijters. Zozijn naast portretten en naakten ondermeerde befaamde en kleurrijke 'Maannacht IV'(1912) en een zelfportret (1911) te zien.Enschede – Rijksmuseum Twenthewww.rijksmuseumtwenthe.nl /050-4358675VVNK Nieuwsbrief 2010 nr 3 pagina 13Gedroomd papier, tekeningen enprenten 1850-1935t/m 12-09-2010(zie voor meer informatie onze vorigenieuwsbrief)'s-Gravenhage - Gemeentemuseumwww.gemeentemuseum.nl /0118-584618Theo van Hoytema Het lelijkejonge eendjet/m 15-08-2010De tentoonstellingszaal die het Gemeentemuseumspeciaalvoor kinderen heeftingericht, toont dezezomer de origineletekeningen en litho’svan het boek 'Het lelijkejonge eendje' vanTheo van Hoytema uit1893.IdemGerrit Benner22-06-2010 t/m 17-10-2010IdemHorrix en Mutters 'Twee Haagsemeubelfabrikanten'18-09-2010 t/m 12-12-2010Een fascinerende tentoonstelling over deNederlandse wooncultuur. De Haagse Muttersen Horrix behoren in de negentiendeeeuw en de eerste helft van de twintigsteeeuw tot de belangrijkste meubelfabrikantenin Nederland. Met hun hoogwaardigeontwerpen wisten zij een welvarende enstandbewuste clientèle te winnen. De veleopdrachten van het Koninklijk Huis hebbenzowel Mutters als Horrix het predicaat Koninklijkopgeleverd.De tentoonstelling geeft niet alleen eenfascinerend beeld van twee typisch Neder-

landse familiebedrijven, maar brengt ook degeschiedenis van het Nederlandse interieurtot leven.Hilversum – Museum Hilversumwww.museumhilversum.nl /035-6292626Een mooi ding: Ambacht, vormgeving,kunst 1890-2010t/m 15-08-2010Laren - Singer Museumwww.singerlaren.nl / 035 - 5393939Collectie Singer – 'Beelden' en'Tekeningen en Prenten't/m 29-08-2010Na de Catalogus Collectie Singer - 'Schilderijen'zijn in mei 2010 de catalogi 'Beelden'en 'Tekeningen en prenten' verschenen. Ter gelegenheiddaarvan toont Singer in de zomermaandeneen selectie uit de eigen collectie.Niet alleen de alom bekende beelden enwerken op papier, maar ook de vele tot nogtoe onbelichte werken uit de collectie vanSinger Laren zijn nu te zien: kleurrijke pastelsen aquarellen, sobere tekeningen in penof houtskool, etsen, houtsneden en gravures,beelden in brons, gips, hout en kunststof.IdemSinger Memorial Collection17-09-2010 t/m 16-01-2011De collectie van Singer Laren vindtin oorsprong gevormd door het Amerikaanseechtpaar Williamen Anna Singer tussenca. 1880 en 1960. Zijverzamelden werk vanFranse, Amerikaanse enNederlandse tijdgenotenen kunstenaarsvrienden.Sinds de oprichting vanSinger Laren in 1954 isde collectie uitgebreidmet werk van kunstenaars die het Modernismein de beeldende kunst in Nederlandvertegenwoordigen, meestal in relatie totde kunstenaarskolonie Laren-Blaricum.IdemDutch Utopia. Amerikaanse kunstenaarsin Nederland 1880-191417-09-2010 t/m 16-01-2011Aan het eind van de negentiende en hetbegin van de twintigste eeuw trokken veelAmerikaanse kunstenaars naar Nederland.Zij vestigden zich onder andere in kunstenaarskoloniesals Laren, Katwijk en Volendam.Het werk dat zij hiermaakten zit vol verwijzingennaar de Nederlandse invloedop de (koloniale) Amerikaansegeschiedenis en de waarden endeugden die de Hollanders inhun ogen vertegenwoordigden.De tentoonstelling is tot standgekomen in samenwerking methet Telfair Museum of Art, Savannah (GA) entoont zo'n 70 werken van kunstenaars alsWilliam Merritt Chase, John Singer Sargent,George Hitchcock en Gari Melchers.Otterlo – Museum Kröller-Müllerwww.kmm.nl / 0318-591241Alles of niets – Robert van 't Hoff, architectvan een nieuwe samenlevingt/m 08-10-2010De tentoonstelling Alles of niets – Robertvan 't Hoff, architect van een nieuwesamenleving toont het oeuvre van architecten architectuurtheoreticus Robert van 'tHoff (1887-1979. Het werk van de avantgardearchitect die lid was van De Stijlwordt gekenmerkt door een sociaal-maatschappelijkebetrokkenheid.Bijzonder is het complete interieur van eenstudieruimte die Robert van 't Hoff voorzijn woning in New Milton ontwierp en re-VVNK Nieuwsbrief 2010 nr 3 pagina 14

cent door zijn dochter, Megan van 't Hoff(1922-2009), aan het museum is geschonken.De tentoonstelling geeft nieuw inzichtin Van 't Hoff’s worsteling met de vernieuwingvan architectuur en de realisering vaneen sociaal-utopisch gedachtegoed.IdemHet scheppen van een blijvendmonument - Van landgoed tot nationaalpark De Hoge Veluwet/m 7-11-2010Dit jaar viert het Nationale Park DeHoge Veluwe zijn 75-jarig jubileum, de aanleidingvoor een tentoonstelling in het Kröller-MüllerMuseum, geheel gewijd aan debijzondere ontstaansgeschiedenis van hetPark. Begin twintigste eeuw kochten Antonen Helene Kröller-Müllerstukken land op de Veluwe.Ze creëerden eenlandgoed met een parkachtigaanzien wat totdoel had: het scheppenvan een "blijvend monument,waar natuur en kunst op zeldzamewijze vereenigd zouden zijn." De StichtingHet Nationale Park de Hoge Veluwe verwierfhet landgoed in 1935. Vanaf dat moment ishet toegankelijk voor bezoekers.IdemDe mannen van Helene11-11- 2010 t/m 27-02-2011Deze herfst verschijnt de langverwachtebiografie over Helene Kröller-Müller. Zij gafin haar tijd gestalte aan het eerste Nederlandsemuseum voor moderne kunst.VVNK Nieuwsbrief 2010 nr 3 pagina 15In vier hoofdstukken komen verschillendebelangrijke personen (mannen) in haar levenaan bod. 'Het leven' zoemt in op de rolvan haar vader Wilhelm Müller en haar manAnton Kröller. In ‘De liefde’ (voor de kunst)staat Sam van Deventer centraal. In ‘Dekunst’ is H.P. Bremmer de centrale figuur: zijvolgde kunstlessen bij hem en hij was jarenlanghaar adviseur. In 'Het bouwen' spelenHendrik Petrus Berlage en Henry van deVelde een grote rol. Van de Velde ontwierphet 'tijdelijke' museum dat in 1938 onderleiding van Helene Kröller-Müller haar deurenopende op de Hoge Veluwe. In dit gebouw,nu als Van de Veldevleugelonderdeel van hetmuseumcomplex, is detentoonstelling 'De mannenvan Helene' te zien.(vlnr) Sam van Deventer,Helene Kröller-Müller enAnton KröllerRotterdam - Chabot Museumwww.chabotmuseum.nl / 010-4363713Albin Egger-Lienz, over mens ennatuurt/m 09-05-2010Chris Lebeau (1878-1945). Sier- englaskunstenaar.t/m 12-09-2010Zwolle – Museum de Fundatie / Paleisa/d Blijmarktwww.museumdefundatie.nl /0572 – 388188De Ontdekking. Vincent van Goghs'De molen Le blut-fin' in de collectievan Museum de Fundatiet/m 04-07-2010In Museum de Fundatie in Zwolle iswoensdag 24 februari een tot dusverre onbekenddoek van Vincent van Gogh gepresenteerd.De molen 'Le blute-fin' is middenjaren zeventig verworven door de oprichter

van het museum, Dirk Hannema. Recent onderzoekvan het Van Gogh Museum in Amsterdamheeft uitgewezen dat het schilderijtoe te schrijven is aan Vincent van Gogh.Naast De molen 'Le blute-fin' worden ertwee stijlverwante schilderijen van Vincentvan Gogh gepresenteerd en één schilderijvan Arnold Hendrik Koning. Verder zijn erwerken tentoongesteld die Dirk Hannemaverwierf bij kunsthandel Hein, waaronderschilderijen van Huet en Troyon, tekeningenvan Redon en Millet, laat-middeleeuwsesculptuur en een beeld van Degas.LEDENBIJDRAGEThea de HilsterpenningmeesterOp dit moment zijn er nog een aantal ledendie hun bijdrage over 2010 niet betaaldhebben. In april hebben ze een betalingsherinneringtoegestuurd gekregen en gelukkighebben veel leden hun bijdrage alsnogovergemaakt. Omdat de acceptgirokaartenRedactie NieuwsbrieftekstenBen Stork06-23552634,redactie@vvnk.nlBELGIEBrussel – Museum voor Schone Kunstenwww.fine-arts-museum.be /0032-2-508324Jules Schmalzigaug29-10-2010 t/m 23-01-2011Jules Schmalzigaug (1882-1917) was deenige Belgische schilder die in de vooroorlogseperiode betrokken was bij de ontwikkelingvan het futurisme. De KoninklijkeMusea voor Schone Kunsten van België organisereneen tentoonstellingdie gepaard zalgaan met de publicatievan een catalogus. In1912 vestigde Schmalzigaugzich te Venetiëwaar hij zich de futuristische vormentaal eigenmaakte via de avant-garde kunstwerelddaar. In het najaar van 2010 kunt u zijn uniekeoeuvre aan de hand van een selectie van schilderijenen werken op papier zélf ontdekken.Gent – Design Museumwww.design.museum.gent.be /0032-9-2679999Art deco en art nouveau uit Nederland.Een selectie uit de collectievan het Drents Museum Assen03-07-2010 t/m 24-10-2010Oostende – Mu.ZEEwww.kunstmuseumaanzee.be /0032-5950818Bij Ensor op bezoekt/m 29-08-2010niet meer voorradig waren, had ik verzochtom het bedrag via een eigen overschrijvingte doen. Dit betekent wel dat men er speciaalaan moet denken. Daarom hier alsnogeen oproep: hebt u uw bijdrage nog nietovergemaakt doe het dan zo snel mogelijk.Weet u niet meer of u het al gedaan heeftdan graag een e-mail of telefoontje naar depenningmeester:penningm@vvnk.nlof0299 432 522vormgevingEef de Hilsterwebmaster@vvnk.nlVVNK Nieuwsbrief 2010 nr 3 pagina 16