Analyse bouwleges 2012.pdf - Raads - gemeente Hellendoorn

2 -NotaVoor burgemeester en wethoudersNummer: 12INT01368III II III Nil llllll III I IIDatum vergadering: 2 g J^jQ2012Nota openbaar: Ja^ Onderwerp: Analyse bouwleges 2012Advies:» Kennisgenomen wordt van de resultaten van de analyse bouwleges 2012.« De begrootte (bouw)legesinkomsten voor 201 3 en later met C 300.000,- aframen naarC 750.000,- en dit betrekken bij de begroting 2013.« In de begroting een dusdanige differentiatie aanbrengen dat de lasten ten aanzien van debouw gerelateerde omgevingsvergunningen inzichtelijk zijn.» Via de gebruikelijke begrotingscyclus (Burap) worden de ontwikkelingen actief gevolgd enzo nodig voorstellen gedaan.» De resultaten van deze analyse tevens betrekken bij de eerstvolgende "Nota LokaleHeffingen" die in 2013 wordt aangeboden.Besluit B en W: «Ş^ćĩ-As/ĩu/cr^ŕ*9^tsfgŗjt*St?Me7. Mís-V t^éľr ìļ^-r M^ÅÂ/Ar^ ^ « v Gcrr^*-* if^^hx. „Korte samenvatSg^^f^^^ţ^ S^TSf Ä^^ ** f " * * * * * * *Op verzoek van het college en de Raad" heeft een analyŝe-van de bouwleges plaatsgevonden. Eris voor gekozen om deze analyse objectief uit te voeren door toepassing van het "modelkostenonderbouwing leges omgevingsvergunning" van de VNG. De analyse is integraal bij dezenota gevoegd. Conclusie is dat de bouwleges structureel achterblijven bij de in de begrotinggeraamde legesinkomsten. Om een prognose voor de toekomst te kunnen maken zijnverschillende scenario's opgesteld te weten "gelijkblijvend", "voorzichtig herstel" en "volledigherstel" van de bouw. Een gelijkblijvend scenario is in de huidige situatie een reëel uitgangspunt.De prognose van de in de leges door te bereken lasten bij een gelijkblijvend scenario bedraagtC 756.263,-. Na een aframing is voor 2012 C 730.249,- begroot. Daarmee is voor 2012 duseen evenwicht aanwezig. Echter meerjarig staan er in de begroting 2012 aanzienlijk hogerebedragen geraamd (2013, C 1.056.359,-). Ook in de Nota Lokale Heffingen gemeenteHellendoorn (NLH 2009) zijn dergelijke bedragen genoemd. Deze ramingen worden zelfs in hetmeest positieve scenario (volledig herstel) niet gehaald. Dit is een logisch gevolg van het feit dathet aantal aanvragen is afgenomen maar ook dat inmiddels taakstellingen in personele zin zijndoorgevoerd waardoor de lasten ook daadwerkelijk fors lager zijn dan de lasten die nog in deNLH 2009 zijn opgenomen.Voorgesteld wordt dan ook de begrootte (bouw)legesinkomsten voor 2013 en later met6 300.000,- af te ramen naar C 750.000,-, dit te betrekken bij de begroting 2013 en dit teverwerken in de volgende "Nota Lokale Heffingen gemeente Hellendoorn" die in 2013 wordtaangeboden.Voorts is van belang dat wettelijk de kostendekkendheid maximaal 100 0 Zo mag zijn. Hieraanwordt voldaan. Wel is het van belang dit via de gebruikelijke begrotingscyclus (Burap) te volgen.Aanleiding:Bij de jaarrekening 2011 en 1 eBurap 2012 is geconstateerd dat er sprake is van verminderdelegesinkomsten bij bouwgerelateerde vergunningen. Het college en de Raad hebben gevraagd omeen analyse en inzicht in de oorzaken, de consequenties en voorstellen voor de toekomst. Hierbijis met name de kostendekkendheid van belang.

- 3 -Relevante eerdere besluiten:Nvt.Doelstelling:Doel van deze analyse is het in beeld brengen van de ontwikkelingen, trends, oorzaken,kostendekkendheid en voorstellen voor het vervolg.Oplossing:De "Analyse bouwleges 2012 Gemeente Hellendoorn" van 15 augustus 2012 is integraal alsbijlage bij deze nota gevoegd. Er is voor gekozen om deze analyse objectief uit te voeren doortoepassing van het "model kostenonderbouwing leges omgevingsvergunning" van de VNG.De analyse is uitgevoerd in een aantal stappen.Het cijfermatig in beeld brengen van de huidige situatie en de trends.Voor het in beeld brengen van de huidige inkomsten uit bouwleges en de trends die zich daarinvoordoen is cijfermateriaal gegenereerd op basis van de gegevens in OVX-4all. In dit systeem zijnalle bouwvergunningen (en vanaf 1 oktober 2010 omgevingsvergunningen) geregistreerd. Ditbetreft naast de procedurele gegevens ook de bouwsommen en de toegerekende leges. Hierbij iseen periode van 4 jaar teruggekeken in de tijd. Naast de gegevens uit OVX zijn de voorgaandebegrotingen en jaarrekeningen gebruikt.Het in beeld brengen van de onderliggende oorzaken van de verminderde legesinkomsten.Een cijfermatige (kwantitatieve) analyse van de onderliggende oorzaken en kwalitatievebeschrijving van de ontwikkelingen die van invloed zijn op de legesinkomsten.Het in beeld brengen van de kostendekkendheid.Het in beeld brengen van de kostendekkendheid aan de hand van het modelleges omgevingsvergunning van de VNG.kostenonderbouwingHet in beeld brengen van de wenselijkheid om de legesinkomsten aan te passen.Het benoemen van de mogelijkheid en wenselijkheid om de ieges aan te passen. Hierbij zijngezien de huidige crisissituatie een drietal scenario's geschetst.1. Gelijkblijvend.2. Voorzichtig herstel.3. Herstel.Resultaten analyse.Onderstaand wordt ingegaan op de resultaten van de analyse waarbij in eerste instantie wordtbezien hoe de leges zich verhouden tot de begroting, de lasten en inkomsten, en dekostendekkendheid en vervolgens de relatie naar de Nota Lokale Heffingen 2009 wordt gelegd.Begroting en kostendekkendheid.Uitgangspunt is 100*36 kostendekkendheid van de bouwgereíateerde omgevingsvergunningleges.Na een aframing in 2011 en 2012 zijn de legesinkomsten voor de omgevingsvergunning voor2012 begroot op C 730.249,-.De verschillende scenario's laten zien dat de werkelijke lasten voor 2012 variëren vanC 756.263,- voor een gelijkblijvend scenario via C 827.691,- voor een voorzichtig herstel totC 897.878,- voor een scenario waarin volledig herstel optreedt.Ten aanzien van de legesinkomsten laten de verschillende scenario's zien dat de werkelijkeinkomsten voor 2012 en later variëren van C 755.524,- voor een gelijkblijvend scenario viaC 845.243,- voor een voorzichtig herstel tot C 934.961,- voor een scenario waarin volledigherstel optreedt.Uitgaande van het meest reële scenario "gelijkblijvend" is er sprake van een evenwicht en eenkostendekkendheid van 100 0 zí),

- 4 -Wettelijk mag de kostendekkendheid maximaal 100 0 k zijn. Op grond van jurisprudentie van deHoge Raad is een marge van maximaal 10 Vo toelaatbaar. Er moet er dan wel sprake zijn van eennoodgeval. Conclusie is dat aan wettelijke vereisten wordt voldaan.Echter meerjarig staan er in de begroting 2012 aanzienlijk hogere bedragen geraamd (2013,C 1.056.359,-). Ook in de Nota Lokale Heffingen gemeente Hellendoorn (NLH 2009) zijndergelijke bedragen genoemd. Deze ramingen worden zelfs in het meest positieve scenario(volledig herstel) niet gehaald. Dit is een logisch gevolg van het feit dat het aantal aanvragen isafgenomen maar ook dat inmiddels taakstellingen in personele zin zijn doorgevoerd waardoor delasten ook daadwerkelijk fors lager zijn.Voorgesteld wordt dan ook de begrootte (bouw)legesinkomsten voor 2013 en later met C300.000,- af te ramen naar C 750.000,-, dit te betrekken bij de begroting 2013 en dit teverwerken in de volgende "Nota Lokale Heffingen gemeente Hellendoorn" die in 2013 wordtaangeboden.Relatie "Nota Lokale Heffingen 2009 gemeente Hellendoorn".Op grond van artikel 15 van de "financiële verordening gemeente Hellendoorn 2005" moet hetcollege elke raadsperiode een Nota Lokale Heffingen (NLH) aanbieden. Het gaat hierbij om eenbeschouwende nota waarvan de inhoud voornamelijk wordt bepaald door verplichte onderwerpendie de financiële verordening noemt. In de NLH wordt het gehele gemeentelijke belastinggebied inbeeld gebracht. De eerst volgende NLH staat voor 2013 in de planning.In de "Nota Lokale Heffingen 2009 gemeente Hellendoorn" (NLH 2009) is aandacht besteed aande bouwleges en de kostendekkendheid daarvan. Daarbij is indertijd ten aanzien van debouwleges geconstateerd dat er sprake is van een kostendekkendheid van circa 8596. Bij debeschrijving van de actuele situatie in 2009 is aangegeven dat als gevolg van de toen beginnendefinanciële crisis verwacht mag worden dat het bouwvolume en dus de bouwleges de komendeperiode zullen dalen. Op dat moment was er echter onvoldoende inzicht in onder andere deeffecten van de crisis en de gevolgen van aanstaande wijzigingen in de regelgeving, om eengoede prognose te kunnen maken. Vooralsnog zijn daarom in de NLH 2009, als prognose voor2012, de lasten begroot op 6 1.297.817,- en de baten op e 1.090.508,-. Dit hield feitelijk indat de prognoses t.a.v. de lasten en de baten niet zijn bijgesteld n.a.v. de economische crisis.Op basis van de nu uitgevoerde analyse komen de in de leges door te bereken lasten, uitgaandevan het scenario "gelijkblijvend" uit op C 756.263,-. Of te wel een daling van circa C 540.000,-.ten opzichte van de NLH 2009. Hierbij is van belang dat de analyse in tegenstelling totvoorgaande jaren gedetailleerd is uitgevoerd aan de hand van het VNG model. Samengevat wordtdeze daling veroorzaakt door:» Een forse verlaging van de lasten ten gevolge van de ingezette uren (vergunningen enhandhaving) met circa C 365.000. Dit is o.a. gerealiseerd door het stopzetten van deinhuur van capaciteit voor de uitvoering van de strategische projecten, het niet meerinvullen van een beleidsmedewerkerfunctie bouwen, het deels niet meer invullen vanhandhavingscapaciteit, het herverdelen van taken en het vervallen van eenmanagementfunctie.» Een verlaging van de post overige goederen en diensten, met circa C 80.000,-, dievoornamelijk te maken hadden met incidentele kosten ten gevolge van de implementatievan de Wabo.» Een verlaging van diverse kleinere posten, totaal circa C 65.000,-, wordt onder andereveroorzaakt door het verminderen/beëindigen van de specialistische ondersteuning(constructeur) t.a.v. het combiplan, nu dit project tot zijn einde loopt.» Een vermindering van de door te belasten kosten ter hoogte van C 30.000,- door eencomplex van factoren zoals:o De invoering van de omgevingsvergunning in het kader van de Wabo en de trenddie is ingezet om meer zaken vergunning vrij te maken waardoor de door teberekenen lasten veranderd zijn.o Meerdere wijzigingen van de legesverordening in de afgelopen periode onderandere als gevolg van de introductie van de omgevingsvergunning. Hoewel ditniet tot grote verschillen dient te leiden geldt ook hier dat er ondanks deprognoses op basis van getallen uit het verleden altijd effecten kunnen optreden

- 5 -odie niet zijn voorzien bijvoorbeeld omdat in dezelfde periode de regelgeving isgewijzigd en als gevolg daarvan de samenstelling van de aanvragen verandert,Verschillen in de detaillering van de lastendoorrekening in 2012 conform het VNGmodelversus de doorrekening op hoofdlijnen in het kader van de NLH 2009.Tot slot moet opgemerkt worden dat er sprake is van een aantal risico's zoals het doorberekenenvan een deel van de kosten van de BAG die nu nog onder de rechter ligt. Voorts wordt op basisvan de analyse en de resultaten van de kostendoorrekening aanbevolen meer differentiatie in debegroting op te nemen zodat de door te belasten lasten in de leges beter inzichtelijk zijn en in detoekomst beter zijn te monitoren.Effecten:De prognose van de leges voor bouwgerelateerde omgevingsvergunningen voldoet aan dewettelijke vereisten.Planning:De consequenties worden betrokken bij de begrotingsbehandeling in november van dit jaar.Financiële consequenties:Er dient een structurele aframing van de (bouw)legesinkomsten omgevingsvergunning plaats tevinden met C 300.000 naar 6 750.000,-.Personele consequenties:Geen, de personele inzet is mede door de doorgevoerde taakstellingen in de afgelopen 2 jaar inovereenstemming met de uitgevoerde taken.Juridische consequenties:Uit de analyse van de bouwleges blijkt dat de tariefstelling voldoet aan de wettelijke eisen metbetrekking tbt kostendekkendheid.Informatisering I Automatisering:N.v.tCommunicatie:De resultaten van dit onderzoek worden ter kennisname voorgelegd aan de commissie ABZM enGrondgebied.Overige consequenties:N.v.t.

GemeentelHellendoorn [Analyse bouwleges 2012Gemeente Hellendoorn.Hellendoorn 15 augustus 2012

Inhoudsopgave.Pagina1 Aanleiding 22 Doel 23 Gevolgde werkwijze 24 Huidige situatie 34.1 Organisatie 34.2 Procesinrichting 34.3 Werkvoorraad 44.4 Bouwsommen 44.5 Gerealiseerde legesinkomsten 54.6 Legesinkomsten in verhouding tot andere gemeenten 65 Analyse verminderde legesinkomsten 76 Kostendekkendheid 86.1 Inleiding kostendekkendheid 86.2 Kostendekkendheid bouwleges gemeente Hellendoorn 96.3 Relatie "Nota Lokale Heffingen 2009 gemeente Hellendoorn" 127 Eindconclusies en aanbevelingen op basis van de analyse en 14kostendoorrekening bouwleges.1

1. Aanleiding.Bij de jaarrekening 2011 en 1 cburap 201 2 is geconstateerd dat er sprake is van verminderdelegesinkomsten bij bouwgerelateerde vergunningen. Het college en de Raad hebben gevraagdnaar een analyse en inzicht in de oorzaken, de consequenties en voorstellen voor de toekomst.Hierbij is met name de kostendekkendheid van belang.2. DoelDoel van deze analyse is het in beeld brengen van de ontwikkelingen, trends oorzaken,kostendekkendheid en voorstellen voor het vervolg.3. Gevolgde werkwijze.De analyse is uitgevoerd in een aantai stappen.1. Het cijfermatig in beeld brengen van de huidige situatie, trends t.a.v. van de legesinkomstenbouwen en vergelijkingsmateriaal.2. Het in beeld brengen van de onderliggende oorzaken van de verminderde legesinkomsten.3. Het in beeld brengen van de kostendekkendheid.4. Het benoemen van de mogelijkheid en wenselijkheid om de leges aan te passen.5. Aanbevelingen.Ad. 1 Het cijfermatig in beeld brengen van de huidige situatie en de trends.Voor het in beeld brengen van de huidige inkomsten uit bouwleges en de trends die zich daarinvoordoen is cijfermateriaal gegenereerd op basis van de gegevens in 0VX-4all. In dit systeem zijnalle bouwvergunningen (en vanaf 1 oktober 2010 omgevingsvergunningen) geregistreerd. Ditbetreft naast de procedurele gegevens ook de bouwsommen en de toegerekende leges. Hierbij iseen periode van 4 jaar terugkeken in de tijd. Naast de gegevens uit OVX zijn de voorgaandebegrotingen en jaarrekeningen gebruikt.Ad. 2 Het in beeld brengen van de onderliggende oorzaken van de verminderde legesinkomsten.Een cijfermatige (kwantitatieve) analyse van de onderliggende oorzaken en kwalitatievebeschrijving van de ontwikkelingen die van invloed zijn op de legesinkomsten.Ad. 3 Het in beeld brengen van de kostendekkendheid.Het in beeld brengen van de kostendekkendheid aan de hand van het modelleges omgevingsvergunning van de VNG.kostenonderbouwingAd. 4 Het in beeld brengen van de wenselijkheid om de legesinkomsten aan te passen.Het benoemen van de mogelijkheid en wenselijkheid om de leges aan te passen. Hierbij zijngezien de huidige crisissituatie een drietal scenario's geschetst.1. Gelijkblijvend,2. Voorzichtig herstel.3. Herstel.. — . - . .g „.., ,.Aanbevelingen naar aanleiding van het onderzoek.2

4. Huidige situatie.4.1 Organisatie.De cluster grondgebied kent een viertal teams te weten Vergunningen en Handhaving (V&H), ROWRV en Groen en Afval.In totaal telt de cluster circa 122,91 fte.Het team V&H (25,28 fte) is verantwoordelijk voor de verlening, controle en handhaving vanomgevingsvergunningen en andere vergunningen zoals evenementen en drank 8i horecavergunningen en dergelijke. Het team maakt daarbij gebruik van specialisten binnen het eigenteam zoals geluid, bodem en agrarische zaken, daarnaast van adviseurs van de andere teams vande cluster Grondgebied en externe adviseurs zoals de brandweer. Een aantal teams leverenondersteunende diensten zoals DIV die verantwoordelijk is voor de post, inscannen etc. Financiëndie legesrekeningen verstuurd en l&A die bijdraagt aan de ICT ondersteuning.4.2 ProcesinrichtingDe Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) is op 1 oktober 2010 in werkinggetreden. De nieuwe wet bundelt circa 25 voormalige vergunningen in één integrale vergunning.De coördinatielast hiervoor ligt - in tegenstelling tot voorheen - niet meer bij de aanvrager maarbij de overheid. Bovendien zijn taken van andere overheden overgedragen naar de gemeente en isde gemeente steeds meer het loket van de gehele overheid. Dit heeft er onder meer toe geleiddat overheden hun hele werkproces rondom vergunningverlening hebben moeten herinrichten. Ditgeldt ook voor de gemeente Hellendoorn. Wij hebben er bovendien in lijn met de principes van denieuwe wet, voor gekozen om de vergunningverlening procesmatig en digitaal in te richten inplaats van taakgericht. De workflow is beschreven en volledig gedigitaliseerd en hiermee was enis onze gemeente voorloper t.o.v. anderen.Het proces ziet er op hoofdlijnen als volgt uit.Vragen S FrontofficeVooroverlegSchetsplan workflow startenIndienen workflow startenIntakeOntvankelijkheidAanvullingToetsACCOUNTMANAGERIrVoxt advisoui(s)ín/ext adviseurís)hvext ;«iviseur(s)liľeyt adviseur(s)BeschikkingIn.'oxt advisour(s)Leges opstellen en heffenPublicatie inzage archiveringBezwaar en BeroepStart proces contr /handhCasomċiniiqrjr3

Dit resulteert in een overzicht van alle gemeentelijke activiteiten die voor de dienstverleningworden verricht en de maximale kosten die kunnen worden verhaald.Vervolgens wordt het gemeentelijke overzicht ingepast in een standaard activiteitenoverzicht.Dit standaardoverzicht omvat alle mogelijke activiteiten die kunnen worden verricht. Hetstandaardoverzicht zorgt voor een eenduidige vastlegging van de activiteiten en de daarbijbehorende kosten. Hierdoor wordt vergelijking tussen gemeenten mogelijk terwijl deverschillen tegelijkertijd zichtbaar blijven. Gemeenten kunnen dus zien op welke onderdelenandere gemeenten efficiënter werken. Het van elkaar leren wordt derhalve vergemakkelijkt.Het overzicht van activiteiten wordt vervolgens aangevuld met de beleidskeuzes van degemeente. Hieronder worden in ieder geval de volgende keuzes verstaan:« Mate van kostendekkendheid.» Het buiten het kostenverhaal houden van specifieke activiteiten omdat de gemeente dieniet via de heffing in rekening wil brengen.» Specifiek voor de gemeente geldende omstandigheden.» De maatstaf van heffing.» Het gekozen tarief stelsel.» Het opnemen van niet wettelijk verplichte vrijstellingen in de belastingverordening.Het werken met het stappenplan van de VNG heeft de volgende voordelen:» De gemeente heeft een goed inzicht in de eigen processen en de daaraan verbondenkosten.» Het werken met begrotingscijfers betekent dat een kostenonderbouwing met reedsbeschikbaar materiaal gebeurt. Zeker nadat het eerste overzicht is gemaakt levert dit eenkostenbesparing op.« De continuïteit van de jaarlijkse overzichten geeft een goed beeld in dekostenontwikkelingen en de inspanningen van de gemeente.» Bij bezwaarschriften van burgers en fiscale beroepsprocedures kan worden verwezen naarde openbare kostenonderbouwing. Aparte kostenopstellingen in belastingzaken zijn nietmeer nodig, het overzicht volstaat.« Benchmarking en leereffecten van andere gemeenten zijn eenvoudiger te bereiken» Vergelijkingen tussen gemeenten zijn gebaseerd op de echte verschillen tussengemeenten. Bij publiciteit over verschillen tussen gemeenten zijn de echte feiten goed teachterhalen.6.2 Kostendekkendheid bouwleges gemeente Hellendoorn.In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de kostendekkendheid van de bouwleges in de gemeenteHellendoorn.De uitgaven en inkomsten voor de bouw gerelateerde omgevingsvergunningen waren in hetverleden in de begroting opgenomen onder het product 82200 Vergunningen volkshuisvesting.Bij de introductie van de omgevingsvergunning in 2010 is er voor gekozen de kosten dievoorheen verdeeld waren over meerdere kostenplaatsen onder te brengen onder 1 activiteit teweten FCL 682203 "Omgevingsvergunning". Dit vanuit de gedachte dat deze vereenvoudiginghet inzicht in de kosten voor de totale omgevingsvergunningtaak zou vereenvoudigen. Dit heeftweliswaar geleid tot de gewenste vereenvoudiging maar heeft er ook toe geleid dat er geen goedinzicht meer is in die onderdelen die (deels) in de leges doorberekend mogen worden en dieonderdelen die niet mogen worden doorberekend. Zo is de vergunningverlening milieu en bouwensamengevoegd onder 1 activiteit terwijl voor het bouwdeel wel leges in rekening gebracht mogenworden en voor het milieudeel niet. Daarnaast is er in diezelfde periode vanuit debegrotingsproblematiek een taakstelling van circa 20 0 h opgelegd aan het team V&H waardoor erfeitelijk minder besteedbare uren zijn. Ook de inhuur die tot en met 2011 structureel heeftplaatsgevonden, gezien de werkdruk ten gevolge van het gelijktijdig tot uitvoering komen van eenaantal strategische projecten is, op 1 specifieke deskundigheid na (constructies Combiplan)gestopt. Dit heeft tot gevolg dat inmiddels structureel aanzienlijk minder inzet wordt gepleegd op9

deze taken dan voorheen. Dit betekent ook dat een 1 op 1 vergelijking met de voorgaande jarenniet betrouwbaar is. Immers vanaf 2010 is de regelgeving volledig gewijzigd (met positieve ennegatieve effecten), er is een taakstelling van circa 20 0 Zo doorgevoerd in een periode van circa 2jaar, er is een (bouw)crisis ontstaan en het beeld van de afgelopen jaren is sterk bepaald door destrategische projecten. Gezien deze factoren is er voor gekozen om een geheel nieuwekostendoorrekening op basis van de huidige situatie leidend te laten zijn.Aan de hand van interviews met de betrokken medewerkers zijn uren begroot voor de uitvoeringvan de werkzaamheden die verband houden met een aangevraagde omgevingsvergunning voorde activiteit bouw. Een en ander conform "het model kostenonderbouwing legesomgevingsvergunning van de VNG" en de "Handreiking kostentoerekening leges en tarieven van,januari 2010" van de staatssecretaris van binnenlandse zaken en koninkrijkrelaties , aangevuldmet gemeente specifieke werkzaamheden en onderdelen die ten onrechte niet in het VNG modelzitten. Interviews hebben plaatsgevonden met medewerkers van het team Vergunningen enhandhaving, Groen en afval, WRV DIV en de brandweer. Hierbij is uitgegaan van een gemiddeldeaanvraag voor de klassen met bouwsommen tussen de C 0,- en C 20.000,-, tussen C 20.000 en6 200.000 en tot slot aanvragen boven de C 200.000,- (zie ook hoofdstuk 4.4.). In bijlage 1 zijnde resultaten integraal opgenomen. Hierbij is de tijd begroot die voor een deelproductnoodzakelijk is. Niet voor alle aanvragen zijn alle deelproducten noodzakelijk. Daarom is perproduct ook bepaald voor hoeveel procent van de aanvragen het deelproduct noodzakelijk is. Ditleidt uiteindelijk tot een gemiddeld urenoverzicht per bouwsomklasse. Op basis van de kosten perbouwsomklasse en het aantal aanvragen per bouwsomklasse kunnen de totaalkosten wordenbepaald. Voor de aantallen is gebruik gemaakt van de aangevraagde omgevingsvergunningen uit2011 met leges (360). Dit betreft de bouw gerelateerde aanvragen inclusief slopen, afwijkingenbestemmingsplan (kruimelgevallen en binnenplanse afwijkingen) en monumenten. Wel is nog eencorrectie toegepast omdat met de wijziging van het bouwbesluit in 2012 de vergunningplichtvoor sloop veeiai omgezet is in een meldingsplicht waarvoor geen leges zijn door te berekenen.Het aantal van 360 is daarom gecorrigeerd naar 320. Voor grotere afwijkingen enbestemmingsplan wijzigingen is een apart regiem opgenomen in de legesverordening. Deze zijnhier niet bij betrokken.Onderstaand zijn een drietal scenario's beschreven die zijn doorgerekend»!.1. Gelijkblijvend. Hierbij is uitgegaan van 320 aanvragen per jaar (zoals hierbovengemotiveerd).2. Voorzichtig herstel. Hierbij wordt uitgegaan van een variant die ligt tussen de huidigesituatie en herstel zoals omschreven onder 3. Dit betekent 358 aanvragen per jaar3. Herstel. Hierbij is uitgegaan van het niveau van 2009 minus 25 0 z6. Dit omdat er vanwordt uitgegaan dat circa 2b 0 Zo is vervallen door de invoering van de Wabo(vergunningvrije bouwwerken). Dit betekent 528 - 132 = 396 aanvragen per jaar.«iDe verdeling tussen de kostenklassen is hierbij gelijkgesteld aan het gemiddelde van de afgelopen twee jaar omdathierin de omgevingsvergunning al is verwerkt.In tabel 6 zijn de uitkomsten voor alle 3 de scenario's uitgewerkt. Om de totale kosten in beeld tebrengen zijn voor alle scenario's ook de overige op basis van de begroting toe te rekenenkostenposten toegevoegd.10

Tabel 6 uren en kosten toe te rekenen aan de leges per organisatie onderdeel.CVerzicht uren en kostentívleges 2Q1Zscenario 1 (gelijkblijvend) scenario 2 (voorzichtig herstel) scenario 3 (herstel)Org onderdeel uren tarief kosten uren tarief /rosten uren tarief kostenVergunningen BWT 4858 C 72,96 e 354.439,68 5443 S 72,96 C 397.121,28 6018 C 72,96 C 439.073,28Vergunningen iVïlieu en overig 335 C 72,96 C 24.44160 375 C 72,96 e 27.360,00 415 C 72,96 C 30.278,40Vergunningen juridisch 250 C 72,96 c 18.240,00 275 « 72,96 e 20,064,00 30C e 72,96 c 21888,00IVBnagement 750 C 72,96 e 54.720,00 75C C 72,96 C 5472000 75C C 72,96 e 54.720,00Handhaving 1031 C 72,96 c 75.221,76 1156 C 72,96 C 84341,76 1277 C 72,96 c 93.169,92RO IOC C 72,96 e 7.296,00 125 C 72,96 e 9.120,00 150 e 72,96 e 10944,00rjw 267 C 72,96 e 19.430,32 293 e 72,96 e 21815,04 331 e 72,96 e 24.149,76CUV 421 C 72,96 e 30.716,16 471 C 72,96 e 34364,16 521 e 72,96 e 38.012,16Informatie Sifaaliteitenmbt BAG *2 279 C 72,96 e 2Q355,84 312 C 72,96 e 22763,52 345 e 72,96 e 25.171,2062250 Uren Brandweer *1 521 C 72,96 c 38.012,16 585 C 72,96 c 42681,60 606 e 72,96 e 47.132,16682200 Personeel derden e 49.533,00 c 49.533,00 e 49.533,0034309 Li oentĩes automatisering *3 c 19.838,00 e 19.888,00 e 19.888,0034310C0ntributies en lidmaatschappen c 332,00 c 332,00 e 332,0061000 Kapitaal asten c 23.587,00 e 23.587,00 e 23.587,0062331 kostenplaats Heffing en inning belastingen Belastingen e 20.000,00 c 20000,00 e 20.000,00Totaal 8812 iiseai •V/lī 1 i 10753*linde begrati ng is een kostenpiaats (62250) voor de brandvwaer opgenomen van C21623,-editer op basis van de opgegeven uren isdĩtinwencelijkheidC38.0ĩ2,16.:*2 Er!cüpţncgeenzaakinhcgerberoep\randegerreerrt^!3*lioantiekostenautorriatiseringlntegrale iiarKiluvirifj (614007) Cd.14:î, crxìrr(i"vi"lŕv(ír|ţU'ninĮ!(í'«220ì) C.1Ì.M0 - Uit;i.i' C.W7ŵvoor.'iOX,i(x'f!(::c*«rid 119.888,Aan de hand van de eerdergenoemde 3 scenario's en de gemiddelde bouwsom kan ook eenprognose van de legesinkomsten worden gemaakt. Hierbij is als bouwsom het gemiddelde van deafgelopen 2 jaar (zie tabel 2) gehanteerd omdat in deze periode de Wabo al was geïntroduceerd.De gemiddelde bouwsom is hiermee op C 102.202,- gesteld. Voorts is een basisbedrag vanC 153,45 en een vast percentage van 2,16 0 Zo van de bouwsom gehanteerd een en anderconform onze legesverordening. Daarnaast bestaan er aan aantal toeslagen afhankelijk van desoort aanvraag. Deze zijn relatief gering t.o.v. de leges ten gevolge van de bouwsom en hier nietverder meegerekend. In tabel 7 zijn voor de 3 scenario's de prognoses ten aanzien van delegesinkomsten opgenomen en vergeleken met de geprognotiseerde kosten uit tabel 6.Tabel 7 prognose legesinkomsten per scenario.PercentagePrognose leges/kostScenario Aantal Bouwsomsubtotaal basisbedrag subtotaal Totaal leges kosten en1 320 «102.202 2,1696 C706.420 ei53 C49.104 C755.524 C756.264 99,9962 358 C 102.202 2,16^ C79Q308 C153 C54.935 C845.243 «827.691 102,1963 396 C 102.202 2,1696 C874.195 C153 C60.766 C934.961 C897.879 104,196Conclusies scenario'sleges.Uitgangspunt is 100*^6 kostendekkendheid van de bouwgerelateerdeomgevingsvergunningleges.De verschillende scenario's, uit tabel 7, laten zien dat de werkelijke inkomsten voor 2012 en devolgende jaren variëren van C 755.524,- voor een gelijkblijvend scenario, C 845.243,- voor eenvoorzichtig herstel tot C 934.961,- voor een scenario waarin volledig herstel optreedt. Uitgaandevan de prognose gelijkblijvend is de kostendekkendheid in 2012 circa 100 ( T6 en loopt afhankelijkvan het scenario nog wat op. Wettelijk mag de kostendekkendheid maximaal 100 9o zijn. Opgrond van jurisprudentie van de Hoge Raad is een afwijking van maximaal 10 "X) in een noodgevaltoelaatbaar. Gezien de huidige situatie is het reëel uit te gaan van het scenario "gelijkblijvend".We voldoen daarmee aan de wettelijke eisen en jurisprudentie t.a.v. de kostendekkendheid. Welis het van belang de kostendekkendheid via de gebruikelijke begrotingscyclus (Buraps) te volgen.11

6.3 Relatie "Nota Lokale Heffingen 2009 gemeente Hellendoorn".Op grond van artikel 15 van de "financiële verordening gemeente Hellendoorn 2005" moet hetcollege elke raadsperiode een Nota Lokale Heffingen (NLH) aanbieden. Het gaat hierbij om eenbeschouwende nota waarvan de inhoud voornamelijk wordt bepaald door verplichte onderwerpendie de financiële verordening noemt. !n de NLH 200S is onder andere aandacht besteed aan debouwleges en de kostendekkendheid daarvan. Daarbij is ten aanzien van de bouwlegesgeconstateerd dat er sprake is van een kostendekkendheid van circa 859o. Bij de beschrijving vande actuele situatie in 2009 is aangegeven dat als gevolg van de toen beginnende financiële crisisverwacht mag worden dat het bouwvolume en dus de bouwleges de komende periode zullendalen. Op dat moment was er echter onvoldoende inzicht om een goede prognose te maken.Vooralsnog zijn daarom in de NLH 2009, als prognose voor 2012, de lasten begroot opC 1.297.81 7,- en de baten op C 1.090.508,-. Op basis van de nu uitgevoerde analyse komen dein de leges door te bereken lasten, op basis van het scenario "gelijkblijvend" nu uit opC 756.264,-. Of te wel een verschil van circa C 540.000,-Terugkijkend kan worden geconcludeerd dat zich in de periode 2010 - 2012 een groot aantalontwikkelingen hebben voorgedaan die sterk van invloed zijn geweest op zowel de lasten als deinkomsten. Dit manifesteerde zich met name in 2011 toen een aanzienlijke aframing noodzakelijkbleek. Onderstaand wordt ingegaan op de lasten en de inkomsten. Hierbij is tevens de begroting2013 betrokken omdat in de begroting 2013, de in de afgelopen periode, gerealiseerdetaakstellingen zijn betrokken en deze analyse zich mede richt op voorstellen voor hetbegrotingsjaar 2013.Ten aanzien van de lasten.In de begroting over de jaren 2010-2013 zijn de lasten voor onder andere de bouwaanvragenopgenomen onder het product Bouw- en sloopvergunningen (fc! 682200) en het productOmgevingsvergunning (FCL 682203). Vanaf 2010 zijn deze gedaald met C 513.227,-. Dezedaling wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door een tweetal posten die tezamen verantwoordelijk zijnvoor 90 *TÓ van deze teruggang. De uitgaven ten gevolge van de ingezette uren (vergunningen enhandhaving) daalde met C 365.593,-. Dit is o.a. gerealiseerd door het stopzetten van de inhuurvan capaciteit voor de uitvoering van de strategische projecten, het niet meer invullen van eenbeieidsmedewerkerfunctie bouwen, het deeis niet meer invullen van handhavíngscapaciteit, hetherverdelen van taken en het vervallen van een managementfunctie.Daarnaast zijn de (incidentele uitgaven) voor overige goederen en diensten die voornamelijk temaken hadden met de implementatie van de Wabo gedaald met C 80.000,-. Gezamenlijk zijndeze twee posten verantwoordelijk voor een bedrag van C 445.593,-. Het resterende bedrag terhoogte van circa C 67.634,- wordt veroorzaakt door diverse posten waaronder personeel vanderden i.v.m. het verminderen/beëindigen van specialistische ondersteuning (constructeur) t.a.v.het combiplan.Met de verlaging van bovengenoemde lasten, met totaal C 51 3.227,-, wordt het overgrote deelvan het verschil tussen de huidige analyse en de LNH 2009 verklaard. Indien de prognose van deLNH 2009 met dit bedrag wordt gecorrigeerd resteert een verschil van circa C 30.000,- ten opzichtte van de nu uitgevoerde analyse. Hierop wordt onderstaand ingegaan.Ten aanzien van de inkomsten {door ie bereken iasien}.Naast de feitelijke daling van de lasten zoals hierboven beschreven zijn or de afgelopen periodediverse ontwikkelingen geweest die van invloed zijn geweest op de via de leges door te belastenlasten. Of te wel de inkomsten via de leges.Hierbij is vanuit de regelgeving met name van belang de invoering van de omgevingsvergunningin het kader van de Wabo maar zeker ook de trend die is ingezet om meer zaken vergunning vrijte maken. Deze trend heeft enerzijds tot gevolg dat er minder aanvragen binnenkomen maar ookdat er voor de resterende taken minder kosten kunnen worden doorberekend. Daarmeeverschuiven een deel van de taken van de frontoffice en backoffice van(bouw)vergunningverlening naar advisering/dienstverlening. Bijvoorbeeld in die situaties waarbijeen aanvraag wordt ingediend maar vervolgens geconstateerd wordt dat deze (deels) vergunningvrij is.12

Voorts moet achteraf geconstateerd worden dat in de NLH 2009 is uitgegaan van een begrotingvan de lasten op een lager detailniveau dan bij de huidige analyse het geval is geweest. Hierbij isindertijd niet het VNG-model gehanteerd waardoor er onduidelijkheid is over de exacte, wel ofniet doorberekende kosten. Deze zijn niet goed herleidbaar omdat er inmiddels sprake is van eengeheel nieuw (digitaal) werkproces waardoor een 1 op 1 vergelijking naar de situatie voor deinvoering van de Wabo niet goed mogelijk is.Ook is het van belang dat de legesverordening, in de beschreven periode, twee keer is gewijzigdonder andere als gevolg van de introductie van de omgevingsvergunning. Hoewel dit niet totgrote verschillen dient te leiden geldt ook hier dat er ondanks de prognoses op basis van getallenuit het verleden altijd effecten kunnen optreden die niet zijn voorzien bijvoorbeeld omdat indezelfde periode de regelgeving is gewijzigd en als gevolg daarvan de samenstelling van deaanvragen verandert.Tot slot is het aantal aanvragen gedaald door de bijzondere marktsituatie (crisis). De resterendeC 30.000,- wordt dan ook toegeschreven aan een complex van oorzaken zoals hierbovenbeschreven. Dit bedrag bedraagt overigens slechts circa 2 96 van de oorspronkelijk begroottelasten in de NLH 2009. Indertijd is uitgegaan van een kostendekkendheid van 85 96. Gezien dezeafwijking van slechts 2 96 heeft dit nauwelijks invloed gehad op de indertijd berekendekostendekkendheid en lag deze in elk geval onder de 10096.Deelconclusie relatie "Nota Lokale Heffingen 2009 gemeente Hellendoorn".Gezien de hiervoor gegeven toelichting op de verschillen tussen de uitgevoerde analyse en deNLH 2009 kunnen circa 95 96 van de verschillen op basis van de begroting en de doorgevoerdeveranderingen binnen de organisatie rechtstreeks worden herleid. Ten aanzien van de resterende596 is sprake van een complex van factoren zoals hiervoor beschreven.Samengevat wordt deze daling van circa C 540.000,- veroorzaakt door:« Een forse verlaging van de lasten ten gevolge van de ingezette uren (vergunningen enhandhaving) met circa C 365.000. Dit is o.a. gerealiseerd door het stopzetten van deinhuur van capaciteit voor de uitvoering van de strategische projecten, het niet meerinvullen van een beleidsmedewerkerfunctie bouwen, het deels niet meer invullen vanhandhavingscapaciteit, het herverdelen van taken en het vervallen van eenmanagementfunctie.« Een verlaging van de post overige goederen en diensten, met circa ê 80.000,-, dievoornamelijk te maken had met de (incidentele) implementatie van de Wabo.« Een verlaging van diverse kleinere posten met totaal circa C 65.000,- wordt onder andereveroorzaakt door het verminderen/beëindigen van de specialistische ondersteuning(constructeur) t.a.v. het combiplan, nu dit project tot zijn einde loopt.» Een vermindering van de door te belasten kosten ter hoogte van C 30.000,- door eencomplex van factoren zoals:o De invoering van de omgevingsvergunning in het kader van de Wabo en de trenddie is ingezet om meer zaken vergunning vrij te maken waardoor de door teberekenen lasten veranderd zijn.o Meerdere wijzigingen van de legesverordening in de afgelopen periode onderandere als gevolg van de introductie van de omgevingsvergunning. Hoewel ditniet tot grote verschillen dient te leiden geldt ook hier dat er ondanks deprognoses op basis van getallen uit het verleden altijd effecten kunnen optredendie niet zijn voorzien bijvoorbeeld omdat in dezelfde periode de regelgeving isgewijzigd en als gevolg daarvan de samenstelling van de aanvragen verandert,o Verschillen in de detaillering van de lastendoorrekening in 2012 conform het VNGmodelversus de doorrekening op hoofdlijnen in het kader van de NLH 2009.13

7. Eindconclusies en aanbevelingen op basis van de analyse en kostendoorrekening bouwleges.Op basis van de analyse en de resultaten van de kostendoorrekening kunnen de volgendeconclusies worden getrokken:1. Doordat alle kosten voor de omgevingsvergunning in de begroting zijn opgenomen onderde activiteit omgevingsvergunning FCL 682203 is er onvoldoende inzicht in de kosten diespecifiek voor de activiteit "bouwen" doorberekend kunnen worden in de leges.Aanbevolen wordt deze differentiatie in volgende begrotingen op te nemen.2. Het aantal onderdelen waarvoor een omgevingsvergunning is aangevraagd is over deperiode 2008 - 2012 toegenomen met circa 1396. Het aantal vergunningen is, doordatmeerdere onderdelen gecombineerd worden, afgenomen met 1596. Het aantalvergunningen die bouwgerelateerd en legesplichtig is gedaald met 45 96 en het aantalbouwaanvragen sec is gedaald met 4796.3. In algemene zin zijn de legesinkomsten de afgelopen jaren in lijn met de prognosesgeweest met uitzondering van 2011 waarin vanaf de tweede helft van het jaar een dalingis opgetreden. Deze trend zet zich voort in 2012 en naar verwachting 2013.4. De gemiddelde bouwsommen leken de afgelopen jaren een dalende trend in te zetten. Ditis echter gestabiliseerd en deze zijn de eerste helft van 2012 zelfs licht gestegen tot6 117.963,-.5. De leges in absolute zin liggen t.o.v. andere gemeenten gemiddeld, maar voorOverijsselse gemeenten in de bovenste helft. Hoewel dit niets zegt over dekostendekkendheid omdat elke gemeente daarin zijn eigen keus maakt geeft dit wel eenrichting over het draagvlak. Immers het is een gegeven dat leges onderling wordenvergeleken.6. Voor 2012 en 2013 lopen onze leges uitgaand van een gelijkblijvend scenario in de pasmet de gestelde eisen. Echter hierbij spelen nog wei een aantal risico's zoals de discussierondom de doorberekening van de BAG-kosten, onzekerheden in de bouwmarkt inalgemene zin etc.7. De begrootte legesinkomsten in de meerjarenbegroting kunnen zelfs in het meestpositieve scenario niet gehaald worden. Dit is een logisch gevolg van de fors verminderdelasten en doorgevoerde taakstellingen. Voorgesteld wordt deze voor 2013 af te ramennaar het niveau van 2012 C 750.000,-.8. De resultaten van deze analyse tevens betrekken bij de eerstvolgende "Nota LokaleHeffingen".14