Hulp bij het determineren van libellen, Blauwe waterjuffers - Vlindernet

Figuur 3 . Vorm van het zwarte figuurtje op segment 2 (bovenaanzicht,schematisch). Van links naar rechts: watersnuffel, azuurwaterjuffer,variabele waterjuffer en maanwaterjuffer.spits die naar voren wijst. Het blauw van uitgekleurdewatersnuffelmannen is diepblauw: iets donkerder dan bijde andere soorten.Watersnuffels houden van voedselarm, zuur water. Zezijn zeer algemeen bij vennen, maar minder algemeenbij vijvers, sloten en voedselrijke plassen. De watersnuffelheeft een lange vliegtijd: van mei tot en met augustus.AzuurwaterjufferDe azuurwaterjuffer heeft een ‘normale’ borststuktekening:de blauwe schouderstreep is smaller dan dezwarte schoudernaadstreep eronder. Daaronder bevindenzich op de zijkant van het borststuk twee korte zwartestreepjes onder elkaar (figuur 4). Het zwarte figuurtjeop het tweede achterlijfsegment heeft meestal de vormvan een U, die niet met de achterrand van het segment isverbonden (figuur 3) De rest van het achterlijf heeft eenuitgebreide blauwe tekening. De drie zwarte figuurtjesop de middelste achterlijfsegmenten zijn in bovenaanzichtkort: ze nemen veel minder dan de helft van de segmentlengtein beslag. Deze drie figuurtjes zijn bovendienalle drie ongeveer even kort en hebben in zijaanzicht eendunne zwarte spits die naar voren wijst.Azuurwaterjuffers zijn algemeen bij allerlei stilstaande enzwakstromende wateren. De azuurwaterjuffer is in grotedelen van Nederland de algemeenste blauwe juffer, hoewelbij zure vennen de watersnuffel vaak grotere dichthedenbereikt. In laagveengebieden en schone waterenin het veenweidegebied is de variabele waterjufferalgemener dan de azuurwaterjuffer. De azuurwaterjuffervliegt van eind april tot eind augustus, maar is in mei enjuni het algemeenst.Ab BaasFiguur 4. Azuurwaterjuffer: drie korte en even grote zwarte figuurtjesop de middelste segmenten, voorzien van zijspitsjes.Inzet: Borststuktekening van de azuurwaterjuffer: de blauwe schouderstreepis smaller dan de zwarte schoudernaadstreep. Daaronderstaan twee korte zwarte streepjes.André den OudenFiguur 5. Variabele waterjuffer: grotere zwarte figuurtjes op de middelstesegmenten, voorzien van zijspitsjes. Het figuurtje op segment 5is langer dan op segmenten 3 en 4. Let ook op de onderbroken schouderstreep(‘uitroepteken’) en de slanke, langgerekte bouw.Variabele waterjufferMannetjes variabele waterjuffer hebben een blauweschouderstreep die vaak (maar niet altijd!) onderbrokenis in de vorm van een uitroepteken (figuur 5). Verder isde borststuktekening ‘normaal’ (zie bij azuurwaterjuffer,figuur 4). Het zwarte figuurtje op het tweede achterlijfsegmentheeft meestal de vorm van een ‘Y’, die metde achterrand van het segment verbonden is (figuur 3).De hoeveelheid zwart op het achterlijf is variabel, maaraltijd uitgebreider dan bij de azuurwaterjuffer. De driezwarte figuurtjes op de middelste achterlijfsegmentenzijn wel korter dan de helft van de segmentlengte, maarlanger dan bij de azuurwaterjuffer. Bovendien is hetachterste van deze figuurtjes (segment 5) langer dande andere twee. In zijaanzicht hebben de figuurtjes eendunne zwarte spits die naar voren wijst. Mannelijke azuurwaterjuffershebben een opvallend dun en langgerektachterlijf. Ze maken hierdoor een erg slanke indruk:duidelijk langgerekter dan de watersnuffel en de maanwaterjufferen iets langgerekter dan de azuurwaterjuffer.Variabele waterjuffers komen bijna overal in Nederlandvoor, maar zijn vooral algemeen in laagveengebieden enveenweidegebieden. Ze kunnen hier enorme dichthedenbereiken (figuur 7). De vliegtijd van de variabele waterjufferis vergelijkbaar met die van de azuurwaterjuffer: vanVlinders 2 2009 13