B ER G W A N D ELEN - Op Pad

Tekst en fotografie Iris KürschnerBERGWANDELEN123 - 2008

IN HET LANDDE BÄRENTREK IN BERNER OBERLANDVAN 4000-ERSDe Bärentrek is misschien wel de mooistetrektocht van Zwitserland. In acht dagenvoert hij je door een overweldigend landschapvan gletsjers, machtige rotswandenen beroemde bergen zoals de Eiger, deMönch en de Jungfrau.3 - 2008 13

De feitenHet gebied Berner Oberland ligtin het kanton Bern en herbergtberoemde vierduizenders als deMönch en de Jungfrau.De tocht Achtdaagsedoorgaande bergwandeltocht,132 kilometer.Zwaarte/moeilijkheidsgraadPittige tocht. Etappes van 14 tot21 kilometer, 6 à 7 uur wandelenen 900 tot 1200 hoogtemeters.Navigatie De route is niet speciaalgemarkeerd, maar volgt welbewegwijzerde paden. De Bärentrekwordt beschreven in eengids (mét kaartjes).Overnachten Berghutten en traditionelealpenhotels. Veel keus!Beste tijd Van juli (berglente) toten met september (herfstkleuren).Er naar toe Een kleine 900 kilometermet de auto vanafUtrecht. Beginpunt (Meiringen)en eindpunt (Kandersteg) pertrein bereikbaar. Onderweg uitstekendeverbindingen met depostbus*.Meer feiten www.oppad.nlHotel Rosenlaui herinnert met zijnJugendstilgevel aan vervlogen tijden.De lampetkannen op de kamers staan erechter niet voor de sier, maar om echt tegebruiken. De vloeren kraken en geenwand is meer recht, maar wie de sfeer vanrond 1900 wil proeven neemt dat graagvoor lief. Ik kruip weg in één van de reusachtigeleunstoelen en blader wat dooreen antieke Baedeker reisgids uit 1913. Iklees de brieven van de beroemde filosoofNietzsche, waarin de ‘fraaie damessalonmet piano’ en de ‘schappelijke prijzen’worden bejubeld. Aan die prijzen is in aldie jaren niet zoveel veranderd; ze zijnnog immer schappelijk. Hier, in de koeleberglucht, friste Nietzsche ruim 100 jaargeleden zijn geest en gedachten op, terwijlin de dalen de mussen van het dakvielen. Maar ook in de 21e eeuw blijftRosenlaui een verkwikkende plek met eengezond bergklimaat, waar het zelfs hartjezomer aangenaam toeven is.GROEN EN ROTSIGRosenlaui ligt een paar stappen verwijderdvan de spectaculaire Bärentrek inhet Zwitserse Berner Oberland. Hier vindenwe beroemde bergen zoals de Eiger,de Mönch en de Jungfrau. Acht van de intotaal 47 Zwitserse vierduizenders bevindenzich hier binnen handbereik. De toppenstrekken zich reikhalzend uit naar dehemel, de flanken bedekt met een dekenvan sneeuw en ijs.De Bärentrek loopt grotendeels parallelaan een andere route, de Hinteren Gasse(die de uitdagende Ammertenpas overwint,terwijl de Bärentrek de ongevaarlijkeklim over de Hahnenmoospas volgt),Dichtbij, maar op veiligeafstand: het Jungfraumassief.een oeroude handelsroute op de overgangvan de vergletsjerde bergreuzen en hetgroene voorgebergte van de Berner Alpen.Het contrast van ijs en rotsen met de botanischerijkdom van de almweiden isnergens zo overweldigend mooi als hier.De route loopt vlak langs oeroude berglandschappen,klimt over negen bekoorlijkepassen, doorkruist tien zeer verschillendedalen en eindigt in de lieflijkeVooralpen aan de voet van het massiefvan Le Diablerets.ONTDEKKING VAN DE ALPENDe Bärentrek is tegelijkertijd ook een tochtnaar de oorsprong van het toerisme in dezestreek. Beroemde schilders, dichters en filosofenals de Zwitsers Albrecht von Halleren Jean-Jaques Rousseau en de Duitser JohannWolfgang von Goethe herkenden alseersten de schoonheid van het BernerOberland en hebben die wereldkundiggemaakt. Velen volgden en zo kondeneenvoudige boerengehuchten als Grindelwald,Kandersteg en Gstaad uitgroeien totvakantiecentra van wereldfaam.Bij Rosenlaui begint voor ons de tweedeetappe van de tocht. Je kunt er weliswaarook per postbus* komen, maar dan misje een heerlijke dagtocht door het weelderigeReichenbachtal. We lopen door open14 3 - 2008* Een door de postdienst geëxploiteerde autobus. Een combinatie van post- en reizigersvervoer die het mogelijk maakt om OV aan te bieden in afgelegen streken.

Beren op je pad?Wees gerust. Op de Bärentrek zulje geen beren tegenkomen. Denaam is uit puur toeristische motievengekozen en verwijst naar deberen die hier in het verleden rondgelopenhebben. De laatste werdhalverwege de 18e eeuw afgeknald.Tot grote vreugde overigens van deplaatselijke bevolking.‘Ik ga u niet vertellen welkegel ik gebruik.’bos, over uitbundig bloeiende almweidenen af en toe kunnen we de woeste Engelhörnerbewonderen, waarvan de blekerotstanden de blauwe lucht in priemen.Op de enorme rotsflanken van de WellenWetterhorn glinsteren tonnen ijs ensneeuw, aan de voet ervan hebben woestesmeltwaterstromen de imposante RosenlauiGletscherschlucht uitgesleten. Hethoogteverschil van 155 meter werd in1902 met trappetjes en kabels begaanbaargemaakt en is een ‘omweg’ waard.DE EIGER RULESDe Bärentrek stijgt naar de Grote Scheideggen volgt de oude handelsweg tussenMeiringen en Grindelwald. Toen het toerismein de mode kwam, maakte dit stukdeel uit van de grote Oberlandtour, dievan Interlaken over de Kleine en GroteScheidegg en langs Meiringen en deBrienzersee voerde. Dankzij de beschrijvingin reisgidsen was dit al aan het eindevan de 18e eeuw de meest geliefde sightseeingtourvan Berner Oberland.De toeristische stormloop op de Scheideggheeft zich echter al lang weer verplaatst.Stille paden bleven achter en depasweg wordt alleen nog door de postbusen sportieve fietsers gebruikt.De route is op dit punt verpletterendmooi, zo vlakbij al die indrukwekkendebergreuzen, schitterend afgetekend tegensappige bergweiden en esdoornwoudendie in de herfst prachtig verkleuren. Vanafde pasovergang op de Grote Scheideggdoemt dan plotseling de beroemde 1650meter hoge noordwand van de Eiger op.Vier dagen hadden de eerstbeklimmersHeinrich Harrer, Anderl Heckmair, FritzKasparek en Ludwig Vörg er in 1938 voornodig om de bijna 4000 meter hoge top‘Al vanaf eind 18e eeuwde meest geliefdesightseeingtour’3 - 2008 15

16 3 - 2008Acht van de in totaalzevenenveertig Zwitsersevierduizenders bevinden zichhier binnen handbereik

De pas over van hetKiendal naar hetKanderdal.3 - 2008 17

De etappes1MEIRINGEN – HOTEL ROSENLAUIInkorten met Postauto mogelijk(+ 726 / 3 uur)2HOTEL ROSENLAUI – BERGHAUSALPIGLEN Inkorten mogelijk vanafGrindelwald met de trein(+634 / -928 / +582 / 7 uur)3BERGHAUS ALPIGLEN – MÜRREN(+445 / -1151 / +728 / 7 uur)4MÜRREN - GRIESALP Steile beklimmingvan de Sefinenfurke.Afdaling met kabels en ladders(+974 / -1172 / 6,5 uur)5GRIESALP – KANDERSTEGMoeilijke en zware etappe(+1338 / -1608 / 7,5 uur)6KANDERSTEG – ENGSTLIGENALPPrachtige uitzichten van de Bunderspitz.Alpiene variant mogelijk(+1241 / -459 / 9 uur)7ENGSTLIGENALP – IFFIGENALPPittige overgang Ammertenpas,alternatief mogelijk(+491 / -859 / 6 uur)8IFFIGENALP – GSTEIG Moeilijkeafdaling die tredzekerheid vereist.Lange laatste dag(+797 / -1197 / 8 uur)‘Waarom blijft men hieraltijd zo lang hangen?’Zwitserlandte bereiken. Onlangs beklom de ZwitserUeli Steck solo de noordwand in krap vieruur, een snelheidsrecord.In het dal van de Schwarzen Lütschinebegint de bewoonde wereld van het mondaineGrindelwald. Met de langste tandradbaanvan Europa ontvlucht je dedrukte van dit toeristendorp echter eenvoudigen kun je overnachten in het gemoedelijkeBerghaus Alpiglen. De volgendedag wandel je dan over de Eigertrail,dichtbij de beruchte noordwand van deEiger, naar de Kleine Scheidegg.ONZALIGE WATERVALLENVanaf hier dalen we af in het steile Trümmelbachdal,waar verdwalen nauwelijksmogelijk is. Waar de kloof in het Lauterbrunnendaluitkomt, vormt de Trümmelbachwaterval een toeristische attractie.Het woeste gletsjerwater, rechtstreeks afkomstiguit de Eiger, de Mönch en deJüngfrau, heeft hier een fraai onderaardsgangenstelsel uitgesleten.‘Lautere Brunnen’, de ‘onzalige watervallen’die langs de loodrechte rotswandennaar beneden storten, gaven het Lauterbrunnendalzijn naam. Tegen de rotsenliggen de autovrije ‘Höhenterrasse’ vanGimmelwald en Mürren die een weergaloospanorama op de Jungfrau-groep bieden.Aan de andere kant van de pas ligt hetlieflijke Kiendal, met daarboven de ijsveldenvan het Blümlisalpmassief. Vanaf hierkun je één van de vele Bärentrek-variantenkiezen die je nog hoger de bergen in voeren.In plaats van de steile afdaling directnaar Griesalp, kun je ook een adembenemendebergweg langs de Gspaltenhornhüttenemen. Dat is een goede warmingup voor de koningsetappe over de Hohtürli,met 2778 meter het hoogste punt enmet meerdere gezekerde passages de meestuitdagende pas van de Bärentrek.Vanaf de Hohtürli zie je voor het eerst deijskoude Oeschinensee glinsteren. Enormewanden rijzen bijna loodrecht uit deoever omhoog en lopen over in de vergletsjerdetoppen van de Blüemlisalphorn,Oeschinenhorn, Fründenhorn en Doldenhorn.Het bergwater van de Oeschinenseezorgt voor de drinkwaterhuishoudingvan Kandersteg en neemt driekwartvan de stroomvoorziening van het Kandertalvoor zijn rekening. Twee hotelshebben kamers direct aan het meer: BerghotelOeschinensee en Berghaus am Oeschinensee.Berghotel Oeschinensee is alsinds 1892 in familiehanden. Eigen schapenen een kaasmakerij zorgen voor lokaleproducten op tafel. Zelfs het broodwordt dagelijks vers gebakken.ROMANTISCHE PLEKVanuit Kandersteg gaan we over de Bunderspitznaar Engstligenalp en verderonderlangs het machtige Wildstrubelmassiefwaar de dalen van Adelboden enLenk op uitkomen. Watervallen storten18 3 - 2008

Romantisch plekjein het Kandertal.langs de ontoegankelijke rotswandennaar beneden, kolkende bergbeken enromantische almweiden omzomen deweg naar Iffigenalp.Door het natuurpark Gelten-Iffigen, datvanwege zijn rijke en zeldzame kalkalpenfloraal in 1957 werd opgericht, naderenwe de laatste bergrug van de Berner Alpenén de ‘grens’ van Romandië; het deel vanZwitserland waar Frans wordt gesproken.PITTIGE LAATSTE ETAPPEBergmeren als de Iffigsee en Lauenenseezijn slechts twee hoogtepunten van ditgevarieerde landschap. De etappe vereisteen behoorlijke conditie met twee pasovergangenen twee afdalingen tot in hetdal. Op tweederde van deze dagetappekun je ook beslissen om te overnachten inLauenen, om de weergaloze Panoramawegover de Walliser Wispile volledig uitgerustte kunnen nemen. Rust die je ooknodig hebt om een aantal van de statigeboerderijen te bewonderen waar hetSaanenland zo beroemd om is.De mooiste manier om de Bärentrek af tesluiten, is een overnachting in het in 1756gebouwde Gasthaus Bären in Gsteig, dathet net als Lauenen inmiddels tot beschermddorpsgezicht heeft geschopt.oppad.nlEen goed glas wijn met Saanenkäse magniet ontbreken. De kaas bracht de boerenzoveel welvaart dat ze zich konden vrijkopenvan de graven van Greyerz. Het kanons allemaal niet zo heel veel meer schelen.We hebben trek als een ‘Bär’.Zelf over de Bärentrek?Een uitgebreide beschrijving van de etappes, alleadressen en telefoonnummers van de accommodatiesonderweg, boek- en kaartinformatie, etc. vind je oponze website in een pdf. Hierin staat ook gedetailleerdeinformatie over alternatieve wandelingen en inkortmogelijkheden.De Bärentrek is een tocht met vermoeiendeetappes qua te overbruggen afstanden enhoogteverschillen, maar voert wel over duidelijke padenen bevat nauwelijks moeilijke passages.Download de pdf met praktische informatie van onzewebsite3 - 2008 19