Het volledige artikel over de edelherten uit Zoogdier (met kaartjes ...

niet meer in hun directe leefomgevingvoorkomen, volledig vervreemd van hetdier en zien vooral problemen. Nu is het zodat bij spontane kolonisatie niet de ministervan LNV het bevoegde gezag is (zoalsbij actieve herintroducties), maar de provincieszelf. Daarnaast geldt dat het bijspontane kolonisaties altijd om kleine aantallendieren gaat, die bovendien vaak nomadischzijn en zich niet snel ergensblijvend vestigen. Voor het draagvlak isspontane en geleidelijke kolonisatie, gefaciliteerddoor verbindingen tussen natuurgebieden,dus verreweg te verkiezen bovenactieve herintroductie.Politiek Uiteindelijk zal de keuze gemaaktmoeten worden door de verschillendeprovincies afzonderlijk. Nu deedelherten spontaan terug blijken tekomen, lijkt het verstandig om het nulstandbeleid– in geografische zin – gedeeltelijkop te heffen. Dit kan in potentiëleleefgebieden die niet erg schadegevoelig ofverkeersonveilig zijn. In Overijssel zijn ditbijvoorbeeld het Nationaal Park SallandseHeuvelrug in combinatie met de Vechtdalbossenrondom Ommen. Belangrijk blijftdat vooraf duidelijkheid geschapen wordtover hoe omgegaan zal worden met eventueleland- en bosbouwschade, hoe de verkeersveiligheidte maximaliseren is enwelke aantallen geaccepteerd worden.Vergeten Spontane kolonisatie laat ookzien wat we vergeten waren: dat edelhertenniet representatief zijn voor grote aaneengeslotenbos-heidelandschappen zoalsde Veluwe, maar dat ze zich ook in kleinschalig,halfopen cultuurlandschap primakunnen handhaven. Er moet wel aan eenaantal basisvoorwaarden voldaan worden.Het gaat dan vooral om rust en ruimte inde vorm van gebieden waar ze zich bij verontrustingin kunnen terugtrekken. Voedselis geen beperkende factor; dat is er inovervloed.Wij zijn het misschien vergeten, maar bijonze oosterburen bestaat het nog. We hoevendus niet ver over de grens om te ervarenhoe het ook weer is: edelherten in jedirecte leefomgeving.Bas Worm,Voorzitter a.i. Vereniging Het Edelhertbasworm@hetedelhert.nlHistorische gegevensAchterhoekHet historische materiaal over edelhertenin de Achterhoek is een stuk schaarser dandat van Twente. In ‘Een Koning in Ballingschap’(Van den Hoorn, 1996) wordt meldinggemaakt van een vondst bij Neede,gelegen in Oost-Gelderland. Daaruit blijktdat het edelhert hier al meer dan 200.000jaar geleden leefde. De Atlas van de NederlandseZoogdieren (KNNV, 1992) geeftnog wel wat recentere hits: “In de Achterhoeken Limburg werden vooral rond 1945,incidenteel nog tot 1960, waarnemingengedaan van edelherten die afkomstigwaren uit Duitsland”. Maar dan droogt deopsomming van het historische feitenmateriaalweer snel op.Foto bas WormZoogdier 21-3 pagina 7