TurfrouTe magazine 2012 - Die Turfroute

Turfroutemagazine 2012Terwispel Gorredijk Lippenhuizen Hemrik Wijnjewoude Donkerbroek Oosterwolde Appelscha Oldeberkoop Mildam Oudehorne TerwisDe vaarroute door de Friese WoudenStichting De Nije Kompanjons

ColofonCorrespondentieadres (secretariaat):Vaart ZZ 148426 AC AppelschaTel. 06-49838154e-mail: secretariaat.turfroute@hotmail.comRedactie Turfroute Magazine:S. Muldere-mail: primrose@planet.nlInternet:www.turfroute.nlwww.turfroute.deFotografie:Joh. Knevelman, Chris BreiderISSN nummer: 1574-4159Ontwerp en vormgeving:Klare Kijk, OldeberkoopDruk:Drukkerij en Copyshop Lageveen, GorredijkBestuursleden van de Stichting De Nije KompanjonsJ. Have Gorredijk tel. 0513-463518 voorzittermw. G. van der Kaaij Appelscha tel. 06-49838154 secretarisJoh. Knevelman Tjalleberd tel. 0513-521500 penningmeester06-53779714S. Mulder Oldeberkoop tel. 0516-451121S. Bergsma Donkerbroek tel. 0516-49120606-29115993S. de Jong Appelscha tel. 0516-431316L. de Jong Appelscha tel. 0516-433455F. Stoker Hemrik tel. 0516-471323J. Dijkstra Oosterwolde tel. 06-53157948

Eén van de programma’s waar de provincie Fryslân,samen met tal van Friese gemeenten en ondernemers,veel geld in stopt is het Friese Meren-project.Tot en met 2015 investeren wij in totaal ruim200 miljoen euro om het Friese water aantrekkelijkte maken en te houden voor onze inwoners en allewatersporters.Het Friese Meren-project is zichtbaar in de heleprovincie. Zo zijn we bezig met de vernieuwingvan de sluis in Stavoren, maar hebben we ook hetaantal aanlegplaatsen in het Lauwersmeer uitgebreiden hebben we ook veel waterwegen uitgebaggerd.Toegangspoorten als Lemmer, Harlingen,Lauwersoog en de zuidoever van het Tsjûkemarworden de komende tijd verfraaid. Tien watersportkernen(waaronder Heeg, Woudsend, IJlst,Earnewâld en Dokkum) worden opgeknapt.En ja, ook de Turfroute wordt in 2012 aangepakt.In samenspraak met ondernemers en de gemeentenOpsterland en Ooststellingwerf worden aanlegenoverstapplaatsen opgeknapt. Ook belangrijk isdat de vaardiepte op 1.30 wordt gebracht, zodatwe een einde maken aan de huidige praktijk waarinhet lastig is om overal per boot te komen.De Turfroute moet aantrekkelijker worden voorwatersporters. De opwaardering van de route zalertoe leiden dat meer mensen vanaf het water kunnenkennismaken met dit mooie stukje Fryslân. Endat ze ook eens worden verleid om de boot teverlaten en de fiets pakken om te genieten van decultuur en natuur in de omgeving.Zo ver is het nu nog niet. Ik daag ondernemers uitom passanten op het water arrangementen aan tebieden om de regio ook eens vanaf de wal te verkennen;om ergens een museum te bekijken, eenrestaurant te bezoeken en wat is er niet meer teDe toekomstlacht ons tegemoetbedenken. Ik daag wat dat betreft de gehele streekuit om de opwaardering van de Turfroute om tezetten in klinkende munt. Een goede infrastructuuris mooi, maar je spreekt pas echt van rendementals je er ook daadwerkelijk wat mee doet.Gelukkig ontbreekt het ons niet aan ambassadeurs.De stichting De Nije Kompanjons is daarvan eenbelangrijke vertegenwoordiger. Aan hen ook deeer dat zij de afgelopen jaren de Turfroute zo vaakop de politieke agenda hebben gekregen. Met resultaat!Als provincie Fryslân willen we graag de stichtingDe Nije Kompanjons betrekken bij de verdere realisatievan de plannen; vooral vanwege hun deskundigheiden ervaring met het beheer en onderhoudvan de Turfroute.Nou werken we op de weg al een paar jaar aande zogeheten Centrale As. Dat is de vierbaanswegdie we aanleggen om per auto vlotter van Dokkumen Drachten en omgekeerd te geraken. Dat isgoed voor de economie en de leefbaarheid in dezeregio, vinden we.Wanneer we de vaarverbinding Turfroute-Polderhoofdkanaal-LitsLauwersmeer oppakken, hebbenwe ook een Centrale As op het water. Watersporterskunnen dan vanaf het Wad het Lauwersmeerin en zo afdalen naar Drenthe, Overijssel en Duitsland.Ook dat is goed voor de economie en deleefbaarheid.Zo ver is het nu nog niet. Maar het is wel een wenkendperspectief, aantrekkelijk voor ons allemaal.De toekomst lacht ons tegemoet!Jannewietske de Vriesgedeputeerde provincie FryslânDe Turfroute geeft alle opvarenden veel vrijheid en rust. Houdt u daar rekening mee vooraltegenover uw medebezoekers en andere belanghebbenden. Houdt u uw huisdieren aan delijn en voorkom overlast als gevolg door lawaai.Over het algemeen kunt u langere tijd ergens met uw boot blijven liggen, tenzij op die plaatsis aangegeven dat dit voor beperkte tijd kan. Bij de aanlegplaatsen in Appelscha, Donkerbroek,Hemrik en Wijnjewoude is langduriger afgemeerd liggen alleen toegestaan, wanneer de boot‘s-avonds en ‘s-nachts is bemand. Onbemand is deze termijn 3 dagen.Het komt wel eens voor, dat u wat langer moet wachten voor een sluis of brug dan u wel zouwillen. Meestal zijn de sluis- en brugwachters alert op uw komst, maar soms worden ook zijopgehouden. Bewaar dan uw geduld; uiteindelijk bent u met vakantie. Mocht u toch vindendat er geen duidelijke reden is aan te geven waarom de wachttijd langer is, belt u dan eenvan de bestuursleden van de stichting De Nije Kompanjons of de provincie, 058-2925888.We doen onze uiterste best uw bezoek aan de Turfroute zo aangenaam mogelijk te maken.Het bestuurStichting De Nije Kompanjons3voorwoordLeefregels3

De weg naar de TurfrouteDe zogenaamde “kleine” Turfroute, het meest pittoreske deel van eenveel groter vaargebied dat door Turfwinning is ontstaan, is genesteld inde gemeenten Opsterland en Oost- en Weststellingwerf. De dorpen dieaan of bij de route liggen zijn een bezoek waard, omdat daar altijd welwat te beleven valt, of waar interessante zaken als oude gebouwen, museaof markten een bezoek meer dan waard zijn.Hoe kom ik op deze “kleine” Turfroute?Niet alleen vanuit de bekende grote watersportgebiedenin Friesland, maar ook vanuit de kop vanOverijssel en Drenthe, is deze Turfroute gemakkelijkbereikbaar.Vanuit het noordoosten.We komen dan uit de provincie Drenthe en welover de Drentsche Hoofdvaart, uit de richting vande hoofdstad van de provincie: Assen.De Drentsche Hoofdvaart is een 230 jaar oudescheepvaartverbinding tussen Assen en Meppel,met een lengte van ongeveer 47 kilometer.Even voorbij het plaatsje Smilde kunnen we rechtsaf,de Witte Wijk in. Na enkele kilometers bevindtzich daar de Damsluis, die een van de drie toegangennaar de Kleine Turfroute vormt. We bevindenons nu op een van de twee hoofdvaarwegen vandie Turfroute, de Opsterlandse Comagnonsvaart.Als we die volgen, varen we via Appelscha, Oosterwoldeen Donkerbroek naar de mooie plaatsGorredijk.De vaart vanuit het noordwesten.Vanuit het noordwesten kom je uit het Friese merengebied.Daar is het in het hoogseizoen eendrukte van belang; een gezellige drukte overigens!Wil je dan even rust hebben, dan kun je het bestede Turfroute opzoeken en daar een aantal dagenverblijven. We varen dan ook vanuit plaatsen alsTerherne, het Sneekermeer en Akkrum, door hetprachtige plaatsje Aldeboarn, via Uilensprong naarde ingang van de kleine Turfroute in Gorredijk.De vaart vanuit het westen.Het kanaal de “Tjonger” loopt vanuit het westen directnaar de Turfroute. Eigenlijk vormt de Tjonger(ook wel Kuinre genoemd) onderdeel van dezeTurfroute.Vanuit het noorden, bijvoorbeeld uit de richtingAkkrum, komen we dan over het Deel en de Heerenveensevaart, via de bekende plaats Heerenveenen de Engelenvaart op de Tjonger.Als we die in oostelijke richting opvaren, komenwe via het plaatsje Mildam terecht bij de meestwestelijke ingang van de Turfroute en dat is bijsluis 2 bij Jubbega.Een andere goede mogelijkheid om de Tjonger tebereiken is vanuit de kop van Overijssel, dus uitplaatsen als Giethoorn of Zwartsluis, over het merengebieddaar, via Steenwijk en Ossenzijl. Doorhet prachtige natuurpark “De Weerribben” gaanwe uiteindelijk ook weer via een stukje Linde ende Helomavaart, bij Kuinre de Tjonger op.Op de “kleine Turfroute”.Tja, en dan bevinden we ons op die zogenaamdekleine Turfroute. Het meest karakteristieke deel inZuidoost Friesland. Ineens is er die rust en die ongereptenatuur.Varende op deze Turfroute, kom je tot rust en vergeetje de drukte van het dagelijkse leven; het isecht vakantie!!We wensen u een fijn verblijf op onze mooie Turfroutetoe.5informatieDe Uutwiek in OldeberkoopOldeberkoop is al een uniek dorp in de gemeente Ooststellingwerf, zo ook de kleinemaar comfortabele haven de Uutwiek. U vindt er de rust die u als bezoeker van deTurfroute nodig hebt. Bovendien kunt u in het pittoreske dorpje niet alleen al uwboodschappen doen, er is ook veel te zien. Vanuit de haven of vanuit het dorp kuntu prachtige fietstochten of wandelingen maken. In de haven staan gratis fietsen op ute wachten. De haven zelf biedt plaats aan ruim 20 boten. De sfeer is er gezellig engemoedelijk. De voorzieningen zijn prima. De ligplaatsen zijn voorzien van verlichtingen walstroom. Een walstation voor vuilwater en bilgewater is aanwezig, evenals een vulpuntvoor drinkwater. Op het goed onderhouden haventerrein staan picknicktafels. Ookvuilcontainers zijn aanwezig. In het nette sanitairgebouw bevinden zich twee ruimebadkamers, drie wc’s, een stortplaats voor chemische toiletten, twee aanrechtbladenmet spoelbakken, een wasmachineen een wasdroger.Elke badkamer is voorzienvan twee wastafels en eendouche. Er is warm enkoud water. Bij overnachtingis douchen gratis. Opde website: www.uutwiek.nl kunt u alle informatieover de haven en het dorpvinden.

Wat u moet wetenals u de Turfroute op wilt varenDe vaarroute staat voor u open vanaf 16 mei tot en met 15 september 2012.De bruggen en sluizen worden in die periode gratis voor u bediend, behalve een aantaldraaibruggen die door uzelf moeten worden open- en dichtgedraaid. Hier staan tijdens deschoolvakanties en vrije dagen vaak kinderen die u daarbij graag willen helpen.De bedieningstijden zijn op maandag tot en met zaterdag van 09.30 - 16.30 uur.Van 1 juli tot en met 19 augustus vindt ook bediening op zondag plaats.informatieEntreeOm een deel van de kosten van het onderhoudvan de route en van de bediening van sluizen enbruggen te compenseren, wordt een entree gehevenvan € 16,= per keer dat u een van de ingangssluizenpasseert. De ingangssluizen zijn:• Sluis II bij Jubbega• De Damsluis voor Appelscha in de OpsterlandseCompagnonsvaart• De sluis in GorredijkU krijgt daar gratis een tas met informatie over deTurfroute en haar omgeving.Indien u door Sluis I vaart om alleen de passantenhavenvan Oldeberkoop te bezoeken, hoeft ugeen entree voor de route te betalen. Als u besluit,toch de route verder op te varen, passeert u Sluis IIwaar u alsnog het entreegeld kunt voldoen.Midden in dit magazine vindt u een kaart waaropalle sluizen en bruggen van de route zelf en dievan de aanvoerkanalen zijn aangegeven.Opsterlandse CompagnonsvaartVan Gorredijk naar Sluis III (bij de Tjonger) is het20 km. met 4 sluizen, 22 beweegbare bruggen en 1vaste brug (max. hoogte 4m).Van Sluis III naar de Drentse Hoofdvaart is het 14km. met 5 sluizen, 12 beweegbare bruggen en 1vaste brug (max. 3.70 m).TjongerkanaalVan Mildam naar de Opsterlandse Compagnonsvaartbij Sluis III is het 20 km. Met 3 sluizen, 3beweegbare en 4 vaste bruggen (max.hoogte 3.70m). De spoorbrug Heerenveen is 3,25 m. hoog.Toegestane afmetingen en snelheden:De maximale bootafmetingen waarmee u rekeningmoet houden zijn:• Lengte 28 meter• Breedte 5 meter• Maximale diepgang: 1,10 meter• Max. vaarsnelheid: 6 km/uurHuisdierenZorgt u er voor dat anderen geen overlast van uwhuisdier(en) ondervinden. Houdt honden altijdaangelijnd op aanlegplaatsen en in havens en ruimuitwerpselen direct op.GeluidBezoekers van de Turfroute zoeken rust. Voorkomdat anderen overlast ondervinden van uw geluidsapparatuurof van andere geluidsbronnen.InformatieWanneer u vragen, opmerkingen of klachten hebtover de bediening van sluizen en bruggen of overde bevaarbaarheid van de kanalen, meldt die danbij de sluiswachter, de havenmeester van een passantenhaven,of bel met:• De Provincie Fryslân, tel. 058-2925888• Een van de bestuursleden van de Nije Kompanjonsdie voor in dit magazine zijn genoemdVVV OpsterlandHoofdstraat 59, Gorredijk, tel. 0513-461875Open 09.00-12.30 uur en 13.00-17.00 uur,zaterdag 13.00-16.00 uurTourist Info AppelschaBoerestreek 23, Appelscha, tel. 0516-431760Open 09.00-12.30 uur, za. 10.00-16.00 uurin juli en augustus ook op zondag openVVV Heerenveenwww.vvvheerenveen.nlMinckelersstraat 11, Heerenveen,tel: 0513-625555Open: maandag 13.00 - 17.30 uur,zaterdag 10.00 - 16.00 uurdinsdag t/m vrijdag 09.30- 12.30 en13.00- 17.30 uurFoldersteunpunten:Oldeberkoop, Wolvegasterweg 1,tel. 0516-451261Oosterwolde, in de bibliotheek langs de vaart,tel. 0516-512075Donkerbroek, Vosseheer 4, tel. 0516-491985Elsloo, Hoofdweg 29, tel. 0561-421550Uitgebreide informatie overde Turfroute en de regiovindt u op de websites:www.turfroute.nlwww.uutwiek.nlwww.turfroute.dewww.appelscha.nl7

Peter Lazarovkunst van hout tot prentOver kunst gesproken: een uiterst verfijnde vorm van kunst is wel dehoutgravure en de hout- en linosnede. Zij vormen samen een hoogdruktechniek.Deze technieken vereisen een enorm vakmanschap, dat vooraldoor Peter Lazarov wordt beheerst.Misschien goed om eerst even stil te staan bij detechniek. Bij de houtgravure, de hout- en linosnedebreng je de ontwerptekening over op een blokhout of linoplaat. Wat wit op de prent moet zijn,wordt weggehaald door burijnen, mesjes, gutsen.Dus alle zwartlijnen en vlakken moeten blijvenstaan.Het blok of de plaat wordt vervolgens met inkt ingerold,het witte papier er opgelegd. Met de bollekant van een lepel wordt over het papier gewreven,zodat er een afdruk ontstaat. Peter heeft naasthet graveren zelf ook leren drukken met persen ophet Grafisch Centrum in Groningen.De prenten worden altijd in een bepaalde oplagegedrukt: dat kan een kleine oplage van vijf prentenzijn, maar ook wel een grotere van 500 stuks.De grootte van een oplage bepaalt mede de prijs.Als er maar vijf drukken zijn, is dat een zeldzameprent. Deze is dan ook meestal duurder. Peterwerkt voor de houtgravure in verlijmd perenhout.Het is kopshout, waardoor je ragfijn kunt graveren.Een houtsnede gebeurt in langshout. Hierdoor isde prent vaak wat expressiever.De kunstenaarPeter Lazarov is in 1958 in Bulgarije geboren. AlsBulgaar, is hij een typische wereldburger. Hijwoont in Groningen, maar werkt de laatste vijf jaarelk jaar drie tot vijf maanden in China. Daarnaastverblijft hij ook nog jaarlijks voor kortere periodenin Bulgarije en Engeland.Als hij in het buitenland werkt, doet hij dat altijdsamen met kunstenaars uit allerlei landen of geefthij les aan jonge studenten van all over the world.Deze willen zich scholen in de technieken van deprentkunst. Twee keer werkte hij langere tijd inCanada en zelfs twee keer in Japan. Daar leerdehij zelfs de techniek van de Japanse prentkunst,waarin hij later les gaf in Duitsland. Ook leerde hijin Japan papier maken. Dat eigen gemaakte papiervormt eigenlijk de basis van de prachtige kunstenaarsboeken,die hij de laatste jaren het licht laatzien.In zijn eerste Nederlandse jaren kwam Peter Lazarovbijna niet toe aan zijn vrije werk, omdat hijhet druk had met opdrachten, zoals het ontwerpenen graveren van ex libris, van gelegenheidsgrafiek(denk aan Nieuwjaarswensen, geboortekaartjesenz.) en het organiseren van tentoonstellingenvoor zijn vroegere werk. Dat werk wordt welaangeduid als enigszins surrealistisch: labyrinten,11kunst aan en nabij de TurfrouteHet veensluisje in deLindevallei, houtgravurePeter Lazarov

kunst aan en nabij de TurfrouteDe Biezenhutte boerderijtjein Oosterwolde,houtsnede Peter Lazarovruïnes maar ook de menselijke figuur stond toenal centraal. Kijkers vinden het werk soms watsomber, maar het is natuurlijk tot stand gekomenvóór de omwenteling van het politieke systeem inBulgarije. Het vrije werk, dat hij naderhand in Nederlandmaakt, is wat lichter, maar de menselijkefiguur blijft een grote inspiratiebron. Hij beoefentdaarvoor vooral de houtgravure en de houtsnede.Intussen leert hij het koper-graveren van de graficusWim Zwiers, de vroegere directeur van deAcademie Minerva Groningen. Hij maakt prentenmet behulp van de computer en beoefent later ookde lithografie. Gedurende een korte periode waagthij zich zelfs aan de schilderkunst. En tekenen naarmodel blijft hij doen, maar intussen schuwt hijniet om in opdracht portretten te tekenen. TalrijkeStellingwerver boerderijen zijn door hem in potloodvastgelegd. Hij pakt, ook nu hij een gevierdkunstenaar is, alles aan. En hij kan dat omdat hijvroeger aan de Universiteit van Veliko Tarnovo eengedegen opleiding heeft gehad.Hoe komt een Bulgaarse kunstenaar eigenlijkin Nederland terecht?Een goede vraag en het verhaal dat daaraan tengrondslag ligt wil ik u niet onthouden.In 1991 kreeg ik het verzoek van een vrijwilligervan de noodopvang voor asielzoekers in Appelschaom een daar aanwezige kunstenaar in contactte brengen met kunstenaars in onze regio. Diekunstenaar was Peter Lazarov, die al enige tijd inde noodopvang aanwezig was. Na de prachtigehoutgravures van hem gezien te hebben, brachtenPeter en ik de volgende dag al een bezoekaan Dirk Kerst Koopmans, bekend als de schildervan De Scheene, een prachtig natuurgebied achterWolvega. Een gebied overigens, dat een bezoekzeker waard is, maar dat terzijde. Koopmans kwammet enkele goede suggesties, die Peter zoudenkunnen helpen om opdrachten te verkrijgen. Erwerd een Stichting in het leven geroepen om PeterLazarov te ondersteunen. Deze stichting staatonder voorzitterschap van drs. Remco Heite toenburgemeester van de gemeente Weststellingwerf.We organiseerden tentoonstellingen, gaven grafiekmappenuit en deden veel aan publiciteit. PeterLazarov kwam bij mij thuis in Haule wonen enwerken. Helaas woonden zijn vrouw en zoon nogsteeds in Bulgarije en mochten niet naar Nederlandemigreren.Talloze pogingen om met hulp van officiële instantiesgezinshereniging mogelijk te maken, strandden.Uiteindelijk hebben we toen zelf het heft inhanden genomen en na een avontuurlijke en gevaarlijkereis arriveerden Galina en Teodor halverwegedat jaar in Appelscha. Spoedig daarna ginghet gezin in Haulerwijk wonen en na toestemmingom als kunstenaar in Nederland te mogenblijven, verhuisden ze naar Oosterwolde. In 1997verkoos de familie Lazarov Groningen als woonplaats,mede omdat zoon Teodor daar het gymnasiumging bezoeken en moeder Galina daar bij debibliotheek van het Filosofisch Instituut een baankreeg.Het jaar 2011 was voor Peter Lazarov een belangrijken succesvol jaar. In Oldeberkoop vindt tijdensde schoolvakanties jaarlijks de kunstmanifestatie“Open Stal” plaats. Dat jaar vond deze voor deveertigste keer plaats. Elders in dit magazine vindtu hierover uitgebreide informatie.Peter Lazarov heeft in een van de locaties eengrote overzichtstentoonstelling van zijn werk gehouden.Daarnaast was hij drie dagen per week inhet gebouw van de Stichting Stellingwerver Schrieversronteaanwezig zodat de vele bezoekers, hemaan het werk konden zien.In 2011 verscheen op 1 juli - ook alweer in Oldeberkoop– een groot boek over zijn werk onderde titel ‘De prentkunst van Peter Lazarov’. Naaraanleiding daarvan kocht het Rijksmuseum Amsterdamdit najaar een groot werk van Lazarov aan.Het boek is ook het resultaat van een twintigjarigevriendschap van de kunstenaar en de auteur vanhet boek. Deze schreef (u raadt het al) ook dit artikelvoor de Turfroute-magazine 2012.12

In de periode 1991-1997 verkreeg Peter Lazaroval talrijke opdrachten in de regio van de Stellingwerven,waar de Turfroute zich door het prachtigelandschap heen slingert. Met als gevolg: specialeprenten, die betrekking hebben op de natuur, hetlandschap en op bijzondere bouwwerken in deStellingwerven.Aan het eind van dit artikel leest u waar u de prentendeze zomer kunt zien, maar ook waar u alsbezoeker van de Turfroute of als lezer van dit magazinewerken van Peter Lazarov tegen een aantrekkelijkeprijs kunt verkrijgen. Daarmee kunt ueen dergelijke originele houtgravure of houtsnedein uw bezit krijgen. Voor u als lezer is er ook nogde mogelijkheid om het boek ‘De prentkunst vanPeter Lazarov’ met tien euro korting aan te schaffen.Van dit succesvolle boek zijn niet meer danhonderd exemplaren nog beschikbaar en een herdrukis helaas niet mogelijk.Op loopafstandAls u tijdens uw vaartocht over de Turfroute dehaven van Oldeberkoop aan doet, bent u oploopafstand van het werk van Peter Lazarov. Omu van zijn werk te laten genieten, is er gekozenvoor een samenwerking met Galerie Nimrod vande heer Weber, Willinge Prinsstraat 1, in Oldeberkoop.Deze bescheiden maar intieme galerie vindtu schuin tegenover de kerk op de hoek.Openingstijden: Tijdens de kunstmanifestatie OpenStal (van 28 juli t/m 26 augustus) van 13.00 tot18.00 uur. Buiten die periode op zaterdagen van13.30 tot 17.00 uur.Er hangen verschillende werken van Peter Lazarovnaast andere werken en u kunt ook een drietal verschillendeprenten op de hand bekijken. Deze zijnvoor u voor slechts € 35,00 te koop, op vertoonvan dit magazine (normale galerieprijs is € 85,00).Vraag de galeriehouder even naar de drie Turfroute-prenten,die overigens als verkleinde illustratiebij dit artikel zijn geplaatst.Hetzelfde geldt ook voor het boek ‘De prentkunstvan Peter Lazarov. U kunt dat daar kopen voor€ 39,50 in plaats van € 49,50 in de boekwinkel.Dus laat even de gids zien en vraag om inzage inhet boek.Op deze manier is Peter Lazarov dankzij de Turfroute-organisatieen dankzij Galerie Nimrod tochopnieuw terug in het dorp, waar hij altijd een specialebinding mee heeft.Pieter Jonker.Wilt u direct in contact komen met de kunstenaar omdat ueen opdracht wilt plaatsen, een atelierbezoek af wilt leggenom ook zijn grotere prenten te bekijken, neem dan contactop met Peter Lazarov, Zilverlaan 127, 9743 RG Groningen, pepeldog@gmail.com.Mailen is het handigst omdat hij nog aleens uithuizig is! Wilt u meer weten over het verzamelen vankleine prenten, dan kunt u mailen naar jonkerpieter@hotmail.com. Hij ontvangt u ook thuis om zijn verzameling te bekijken:Lange Akker 24, 8431 PG Oosterwolde, 0516-577401.kunst aan en nabij de TurfrouteHuize Lindenoord Wolvega,houtgravure Peter LazarovExlibris met het portret van Dirk Kerst Koopmans,met op de voorgrond de burijnen waarmee eenhoutgraveur werkt. Houtgravure van Peter Lazarov.13

De ReestSneekPrinsesMargrietkanaalKrommeMeineslootKnjillesDeelH47BoorneH34De DeelenBuitenringvaartNieuw DiepRolbrugNieuwe V aartH541e sluisLippenhuisterHeideHemrikerverlaatLippenhuisterverlaatWijnjeterperScharWijnjeterpverlaatOpsterlandscheCompagnonsvaartCompagnonsvaartH40DuurswouderHeideLandgoedOntwijkHaVHeereslootHeerenveensKanaalH62H56KorteW ijk Lange W ijkSchoterlandscheSluis IIDiaconieveenH37TsjongerH37Sluis IIIH37H37NanningaverlaatH 26DelleburenH37EngelenvaartH37H32 H32TsjongerKatlijkerScharTsjonger(Tjongerkanaal)Sluis ILindeBTjeukermeerH23SchipslootDH23handveerH35H24KontermansbrugPierChristiaanslootLindeH27Jonkers- ofHelomavaartLindeH53H30H25H33ValleiH25H27TsjongerOssenzijlsterSlootLinthorstHomansluisLindeDriewegsluishandveerMallegatW ijdLandgoedDe EeseH 26H27KanaalUffelter VeenH27 (5x)hoogspanningskabelH130Nationaal ParkDe WeerribbenH55Steenwijk - OssenzijlSteenwijker DiepKanaalBeukers - SteenwijkH 66HoltingerZandUffelterZandHaveltersluisUffeltesluisGiethoornseMeerBovenwijdeH54veerParadijssluisH 54VollenhoverMeerBeulakkerwijdeBlauwe HandBelterwijdeKadoeler MeerH35De WiedenH26BeukersgrachtBeukerschutsluisMeppelerdiepZwarte Meer

ulereldBlauwBosFochteloërveenAppelschasterFochteloërverlaatV aartStokersverlaatBovenstverlaatDamsluisW itte W ijkDrentsche HoofdvaartAekingerZandoswachterij AppelschaDiependalNoorderveldH54OranjekanaalNationaal Parkrents-Friese WoldNieuw... nieuw... nieuw, routeboekjeBerkenheuvelBoswachterijSmildeHaarsluisVeenesluisBeilervaartIedereen die de Turfroute volgt, ziet vanaf het water hoe mooi Zuidoost-Friesland is.Maar ook vanaf de kant ziet deze omgeving er fraai uit. Dan moet je dus wel evenvan de boot af. Veel mensen nemen hun fiets mee. Handig voor de boodschappenmaar ook ideaal om de omgeving te verkennen. In ‘Van boord op de Turfroute’ staanvoldoende wandel- en fietstochtjes om de Turfroute eens af te wisselen met een verrassendblokje om.Drentsche HoofdvaartrWittelterbrugDieversluisNationaal ParkDwingelder VeldDe gids is samengesteld door Nico Bleeker, sluis- en brugwachter op de Turfroutein zuidoost Friesland. Hij wandelde en fietste veel in de omgeving van de verschillendewachtposten. Prachtige, soms nog verborgen natuurgebieden ontdekte hij zo oploop- of fietsafstand van de Tjonger en de Opsterlandsche Compagnonsvaart. Zoals bijWijnjeterp de stille Kapellepôle en bij Hemrik het prachtige Koningsdiep. Bij Mildamde wonderlijk tuin van Le Roy en bij Sluis 2 de Diaconievene. De tochtjes van NicoBleeker vormen de basis voor deze gids. Hij heeft ze uitgebreid tot langere tochten,vaak zelfs dagtochten die eventueel zijn in te korten tot niet meer dan een ommetje.Natuurlijk ontbreken ook de grotere natuurgebieden niet, het Aekingerzand, de heidevan Duurswoude, het indrukwekkende Fochteloërveen en de mooie Lindevallei.Voor iedereen die de Turfroute bevaart en die, wanneer hij voor anker ligt, de omgevingwil verkennen is dit een ideale gids. Maar ook voor de ‘gewone’ toerist in hetprachtige zuidoosten van Friesland is het een aanrader!Van boord op de turfroutefietsen en wandelen tussen bruggen ensluizen in Zuidoost-FrieslandNico Bleeker64 pagina’s, 21,0 x 12,6 cm (staand)Verkoopprijs: € 9,95ISBN: 978-90-78641-21-6www.gegarandeerdonregelmatig.nlHoogeveensche V aartU kunt deze aantrekkelijke gids onderandere kopen bij de ingangssluizen vande Turfroute.15

columnToen men mij de vraag voorlegde iets over kunst te zeggen, kaatsten dewoorden: delete en error- tegen de binnenkant van mijn schedeldak.Men hield mij toch niet voor Rudi Fuchs ? Of wijlen Pierre Jansen?En die Pierre verstond in ieder geval nog de kunst om chocola voor strontte verkopen, of was dat andersom?GekunsteldSchilderij: Wobbe Abbema(museum Belvédère)Iets over kunst, dat is geen koud kunstje. Men beweertdat ik “kunstarm” ben, maar ik heb die nietaan mijn lijf kunnen ontwaren. “Toe, Dikke vanDale” help mij.In het woord kunst schuilt het woord “kunnen”hetgeen verwijst naar een vaardigheid, behendigheid,bekwaamheid, naar vakmanschap. Hetspreekwoord zegt het al: oefening baart kunst, ofheb je dat helemaal niet nodig?De Twentenaren, zeggen: ”Ai’t probeert kuj’t”.Daarmee hebben we in ieder geval één beoordelingscriteriumin handen. We hoeven ons niet doorRudi, Pierre of andere kunstpausen te laten leidenbij de beoordeling van een kunstwerk.Zien we dus een uiting van een vaardigheid, eenbekwaamheid, een behendigheid, in combinatiemet elkaar, dan zou dat op een kunstwerk kunnenwijzen. Een kunstheup, kunstijs, kunstgebit,kunstleer, kunstlicht, kunstmest, kunstnier, of voorde liefhebber de kunstpenis. Zaken waar vaardighedenen bekwaamheden een rol spelen. Of gaathet dan meer om “namaak” en namaak is zoals uweet nep-kunst.Ik heb nog niet het idee dat we er al zijn, ik hebhet nog niet helemaal te pakken, mijn beweringenzijn nog niet helemaal - uit de kunst-.En waar slaat de uitdrukking “kunst met een groteof kleine k” op? Gaat het dan over grootte, oeuvre,bekendheid, Hamlet versus Op Hoop Van Zegen?Is Bernhard Haitink een grotere kunstenaar-dirigentin vergelijking tot Leonard Bernstein? De vaardigheden,bekwaamheden, en het vakmanschap vande beide heren zullen elkaar niet veel ontlopen.Maar Bernstein had nog een gave die bij Haitinkontbreekt, The West Side Story, Candide of the Chischester–Psalms.Dit is dus een nieuw begrip. Vaardigheid en bekwaamheidzijn er al en we voegen daar aan toehet begrip “scheppen”. Niet in de betekenis vaneen luchtje scheppen of door een auto te wordengeschept, maar in de betekenis van een “goddelijke”schepping.Maar God een kunstenaar noemen, dat zal BernhardHaitink niet leuk vinden, in houding en attitudeacht hij zichzelf godes-gelijk.Scheppen, het vermogen om de werkelijkheid opeen nieuwe manier te laten zien.Nu wordt het glibberig, want we gaan de kant opvan de esthetica; de afdeling: over smaak valt niette twisten. Anders hadden we immers allemaal hetzelfde“wijf” of dezelfde “kerel”?.Mooi of niet mooi, u mag het zeggen en u hebtgelijk. Turfroute mooi? Zegt u het maar, de kunstlangs de turfroute mooi? U mag het weten en uweet het. En sterker nog, ik acht u prima in staatom dit alles in een split- second, te kunnen beoordelen,laat u niet leiden, geen Tom Mercuur, geenRudi van Dantzig, geen professor van Os, maar uen u alleen.Trouwens het is vakantie dus geen gewichtigdoenerij.Indien u aan een kunstwerk, vaardigheiden vakbekwaamheid kunt ontdekken dan zijn eralvast twee elementen. Een scheppend of creatiefelement als belangrijke derde. De esthetica is geheelin uw hand. Kröller Müller, museum Belvedèreprima, maar het museum van Henk Schiffmacherover tatoeage, waar hij zelf rondloopt alswandelend kladblok, ook mooi.“Ars longa, vita brevis”Hetgeen zoveel wil zeggen als: de kunst is lang;het leven kort,Geniet van uw vakantie!Geert BrussenControversicus in hoofdzaken16

Museum Belvédèrein Heerenveen-OranjewoudIn het schilderachtige Oranjewoud, vlakbij het prachtige LandgoedOranjewoud, ligt Museum Belvédère. Het strak vormgegeven gebouw(dat in 2006 werd bekroond met de BNA-architectuurprijs) huisvest heteerste en enige museum voor moderne en hedendaagse kunst in Friesland.Het werd in 2004 opgericht door Thom Mercuur, die daarmee eenjongensdroom realiseerde. Samen met de kunstschilders Boele Bregmanen Sjoerd de Vries droomde hij al sinds de jaren vijftig van de vorigeeeuw, van een plek waar de kunst in stilte kon verblijven. Jaren later washet hem gelukt en werd Museum Belvédère een feit.kunstHet museum is een ontwerp van de architect EerdeSchippers. De afdelingen van de permanentecollectie en de wisselende exposities zijn van elkaargescheiden door een centrale ruimte bovenhet water, waarin het restaurant, de museumwinkelen de bibliotheek zijn gevestigd. Het modernegebouw heeft de vorm van een kijkdoos enneemt een natuurlijke plaats in binnen het nieuwelandschapspark; de donkere gevel valt bijna wegtegen de stammen van de omringende bomen.Vanuit het museumcafé is er een prachtig uitzichtop het grand canal dat de moderne baroktuinendoorsnijdt. Aan het einde van het water (de Prinsenwijk)ligt Landgoed Oranjewoud, het vroegerebuitenverblijf van de Oranje-Nassau’s.De geschiedenis van het landgoed gaat terug tot1676, toen Albertina Agnes van Oranje een oudestate buiten Heerenveen tot Oranjewoud doopteen vele wijzigingen liet aanbrengen. Zo verbreeddelandschapsarchitect Daniël Marot het water vande Prinsenwijk tot een Friese versie van het grandcanal van Versailles. Het huidige Museumpark iseen moderne versie van de oude barok tuin. Depromenades aan weerszijden van het grand canalzijn hersteld, met daarnaast de met bomenrijenomzoomde lanen van Marot. Een museumbezoekkan goed worden gecombineerd met een wandelingdoor het moderne Museumpark of een langerewandeling door de bossen van Oranjewoud,waarbij de Belvédère (uitkijktoren), kan wordenbezocht of de overtuin, de vroegere tuin van hetlandgoed.De vaste collectie van het museum bestaat uit twintigste-eeuwseen eigentijdse beeldende kunst uitFriesland. Hiermee is Museum Belvédère de thuishavenvan de belangrijkste Noord-Nederlandsekunstenaars van de twintigste eeuw. Hun schilderijenworden getoond samen met dat van geestverwantenuit Nederland en Vlaanderen. Tot de vastecollectie horen onder andere werken van HendrikWerkman, Thijs Rinsema, Jean Brusselmans, Jan Altink,Gerrit Benner, Willem Hussem, Roger Raveel,J.C.J. Vanderheyden en Robert Zandvliet. Eén vande belangrijke kunstenaars van het museum is JanMankes. Hij woonde en werkte in De Knipe aande Woudsterweg, bijna recht tegenover het huidigemuseum.Museum Belvédère organiseert ongeveer vijf expositiesper jaar. Naast de grote wisselende tentoonstellingen,worden regelmatig kabinetpresentatiesgemaakt van aanstormend talent, bijzonderebruiklenen of nieuwe aanwinsten. In het gebouwvinden talloze culturele activiteiten plaats zoalsconcerten, lezingen en kleine voorstellingen. Hetmuseum brengt veel eigen publicaties uit, heefteen museumtijdschrift (MB) en produceert dvd’smet interviews en atelierbezoeken van kunstenaarsdie kenmerkend zijn voor de collectie. Rondleidingenin zowel het museum als het park zijn opaanvraag mogelijk. De verschillende ruimtes vanhet museum kunnen ook worden gehuurd voorvergaderingen, feesten of bijeenkomsten.In de periode mei tot en met september zijn ernaast de permanente tentoonstelling:- een overzichtstentoonstelling van de beeldhouwerAuke de Vries (06-05 t/m 22-07-2012)- de internationale fotomanifestatie ‘Noorderlicht’(01-09 t/m 07-10-2012)Harmen AbmaMeer informatieMuseum Belvédère,Oranje Nassaulaan 12Heerenveen-Oranjewoud,Tel. 0513-644999Openingstijden:di. t/m zo. 11.00-17.00 uur.Rondleidingen:op afspraak.www.museumbelvedere.nlJan Mankes17

Oldeberkoop in teken van kunstKunstenaars exposeren op uiteenlopende locatiesIn de zomer van 2012 staat Oldeberkoop voor de 41e maal helemaal inhet teken van kunst. Tijdens kunstroute Open Stal zijn de meest uiteenlopendelocaties in het dorp ingericht als expositieruimte. Kerk, school,gymzaal, winkels, schuren, stallen en garages, allemaal herbergen ze gedurendede vier weken durende kunstmanifestatie bijzondere kunstobjecten.Ook op diverse buitenlocaties komen talrijke kunstwerken beeldendtot hun recht.Tekst: Jelleke BoumakunstOpen Stal 2012 heeft als thema ‘Taal en Teken’.Zo’n veertig kunstenaars van verschillende disciplinestonen hun werk. Dit levert een variatie opvan grafisch werk en tekeningen tot schilderijenen beeldende kunst. De kracht van de kunstrouteOpen Stal is de brede variatie in zowel kunstenaarsals werk. Deze variatie maakt het evenement heellaagdrempelig. Gecombineerd met unieke locatiesin het sfeervolle Oldeberkoop, maakt het dat velekunstliefhebbers jaarlijks een kijkje komen nemen.Open Stal trekt jaarlijks duizenden bezoekers. Inhet jaar dat de kunstroute haar veertigjarig jubileumvierde, werd een recordaantal bezoekers vanmeer dan elfduizend gehaald.Open Stal dankt haar naam aan de Doorreed - oftewelopen stal – van kroeghouder Appie Tjalma inhet dorp, waar in 1971 de eerste kunsttentoonstellingplaatsvond. Aan de basis stonden de kunstenaarsPiet Bokelaar, Nan Platvoet en Hannie Mein.Ondanks het succes van deze expositie werd erpas twee jaar later een vervolg aan gegeven enkreeg het de kenmerkende vorm van verschillendeexpositieruimten verspreid door het dorp. Dit ideekwam van Piet Bokelaar, die in het Deense Ribeiets dergelijks had gezien en het introduceerdein Oldeberkoop. Hij kreeg het bestuur van VVV/Plaatselijk Belang snel achter zijn plan, want erwerd in Oldeberkoop al geruime tijd gezocht naariets origineels om het dorp in de schijnwerpers tezetten.In de loop der jaren kwamen verscheidene bekendeNederlanders naar Open Stal. Was het nietom te exposeren, dan wel om de kunstroute teopenen. De openingen worden steevast verrichtdoor bekendheden. In het jubileumjaar was de eeraan Commissaris van de Koningin John Jorritsma.Eerdere commissarissen Ed Nijpels en Hans Wiegelverrichtten de opening ook al eens. SchrijfsterMarjan Berk opende de kunstroute in 2010 op devoor haar kenmerkende eigenzinnige wijze. Evenmemorabel waren de openingen door Imca Marina,Jeltje van Nieuwenhoven en Wieteke van Dortjaren geleden.Flankerend programmaBehalve beeldende kunst,is er ieder jaar in de weekendeneen breed flankerendprogramma in de vorm vanstraattheater en muziek. In deloop der jaren is de variatiein het aanbod daarvan gestegen.Lag in het begin de nadrukmin of meer op de nostalgischesfeer, later ging hetmeer de ludieke en kunstzinnigekant op. Bezoekers kunnen,als ze het treffen, ‘live’de geboorte van een kunstwerkmeemaken.In 2012 vindt kunstrouteOpen Stal dagelijks plaatsvan zaterdag 28 juli tot enmet zondag 26 augustus. Opmaandagen is de entree gratis.Startpunt is de kiosk in hetcentrum van het dorp. Hier istevens de handige brochuremet alle exposanten en locatiesverkrijgbaar.Meer lezen over Open Stalen haar rijke historie? Tergelegenheid van het veertigjarigjubileum is een rijkgeïllustreerd boek over dekunstmanifestatie uitgegeven.Dit boek is te koopbij boekhandels in Wolvegaen Oosterwolde en bij‘Harmke’ in Oldeberkoopen info@openstal.nl.19

informatieMuseaen andere bezienswaardighedenOldeberkoopGalerie NimrodKunst en antiek over paard en hondWillinge Prinsstraat 1, tel. 0516-451351Openingstijden:Do., vr. en za. van 13.30 tot 17.30 uurKunst en Kijkroute ‘Open Stal’“Wat een portret”Kunst in verschillende ruimten langs eenwandelroute door Oldeberkoop. Kiosk is in hetcentrum van het dorp, 10 min. vanuit de passantenhaven.Zie ook zomeractiviteiten-pagina.Schrieversronte OldeberkoopInformatie over de geschiedenis van de Stellingwervenmet informatieavondenWillinge Prinsstraat 10, tel. 0516-451108Hawar SilkdesignKunst met zijdeOosterwoldseweg 33, tel. 0516-451020Nij BeetsMuseumgemaal en galerie “Sudergemaal”De Ripen 3Openingstijden: vr. en za. van 13.30 - 16.30 uur;juli en aug. ook op zondag van 13.30 -16.30 uur;groepen op afspraak: 0512-461292 / 461740,ook buiten de openingstijden.Openlucht Laagveenderij Museum“It Damshûs”De geschiedenis van de vervening in de regioDomela Nieuwenhuisweg 49, tel. 0512-461599Openingstijden: di. t/m za. van 13.30-16.30 uur;juli en aug. ook op zondag van 13.30-16.30 uur;groepen op afspraak: 0512-461599, ook buiten deopeningstijden.GorredijkStreekmuseum OpsterlânHoofdstraat 59, tel. 0513-462930Openingstijden: di. t/m vr. van 9.00-17.00 uurzaterdag van 13.00-16.00 uur.AppelschaStaatbosbeheer, InformatiecentrumTerwisscha 6aOpeningstijden di. t/m zo. van 10.00 – 17.00 uurTuberculosemuseum “Beatrixoord”‘100 jaar TBC- bestrijding’Beatrixoord 1, tel: 0516-438100Openingstijden:werkdagen: 10.00 tot 11.45 en 14.00 tot 15.45 uurzaterdag (van 1/6 t/m 1/10): 11.00 tot 15.00 uurHoolte KlinteBosberg 1Uitkijktoren Belvédèreachter de Hoolte KlinteOpenluchttheater ‘De Koele’Bosberg, hoogste punt, zie lokale aankondigingen.Het CachotVaart Zuidzijde 90. Meer info: tel. 06-20525008HeerenveenMuseum Willem van HarenCultuurhistorisch museumMinckelersstraat 11, tel. 0513- 623408Openingstijden:dinsdag t/m vrijdag van 11.00 uur - 17.00 uurzaterdag en zondag van 13.00 uur - 17.00 uurwww.willemvanharen.nlFerdinand Domela Nieuwenhuis MuseumDezelfde openingstijden en locatie alsMuseum Willem van Haren, Heerenveen.Ecokathedraal MildamMildam, Yntzelaanwww.ecokathedraal.nlMuseum BelvédèreOranje Nassaulaan 12, tel. 0513-644999Openingstijden: di. t/m zo. van 11.00 tot 17.00 uurwww.museumbelvedere.nlTijnjeEerste Ned. Opel Auto MuseumTijnje, Brêgeleane 1Openingstijden: za. en zo. van 13.00 tot 18.00 uur.MakkingaMuseum “Oold Ark”Oude ambachten en gereedschappenKorenmolen “De Wijert”. Museum met oude landbouw-enhandgereedschappen.Open elke zaterdag van 9.00 tot 12.00 uur.VeenhuizenGevangenismuseumOude Gracht 1Openingstijden april t/m september:dinsdag t/m zondag 11.00 – 17.00 uuroktober t/m maart:dinsdag t/m zondag 13.00 – 17.00 uurWijnjewoudeKlokkestoelD. Boonstra, tel. 0516-481626Galerie “De Wouden”Op afspraak, tel. 0516-48196420

Bezoek deze locaties, want ze zijn meer dan de moeite waard!We kunnen in één magazine onmogelijk uitgebreidingaan op alle kunstmanifestaties in de Turfrouteregio. Een volgend jaar meer.Onderstaande locaties zijn vanaf de Turfroute goedbereikbaar en een bezoek meer dan waard, zoals:• The Jewelry Story, Tjerkereed 14 in Wijnjewoude.Tel. 0516-481857.• De heer en mevrouw Pannekoek maken daarde mooiste sierraden. Deze worden zelfs doormusea aangekocht.• La Lanka, een prachtige galerie en beeldentuinmet verrassend mooie objecten in glas, bronsen andere materialen.• U vindt deze beeldentuin in Tijnje, De Warren17. Tel. 0513-571154• Galerie Lauswolt in Olterterp, Selmien West 2.Hier schilderijen en objecten in brons en glas.• Art Alice in Oosterwolde, Jardinga 1.Tel. 06-2904158• De plek waar kunst cultuur en natuur samenkomen,dat is bij Marty Poorter en Hindrik vander Ploeg in Donkerbroek. Hun schilderijen entekeningen spreken tot de verbeelding.• U vindt hen “Huize Hynsteblom”, aan de Bokkekamsweg4 in Donkerbroek. Tel. 0516-49173,• Galerie Hoogenbosch, Stationsweg 66 in Gorredijk.Tel. 0513-466176.• Galerie Smarius, Hellingbaas 1, in Gorredijk,Tel. 031-610595904.• Gert Roelofsen is een kunstenaar, die woonachtigis in Waskemeer, Breebergweg 19. Alsbeeldend kunstenaar heeft hij, vaak samen metanderen, exposities in verschillende steden.Bekijk zijn website: www.gertroelofsen.nlZijn telefoonnummer is: 0516-423051.• En niet te vergeten, kunstmanifestaties in velekerken, zoals een wisselende expositie in hetOude Kerkje in Mildam.• Galerie Nimrod vindt u in Oldeberkoop dit jaarnaast schilderijen de grafisch kunstenaar PeterLazarov, waarover elders in dit magazine uitgebreideinformatie.• Een prachtige galerie en beeldentuin vindt uin Nieuweschoot en wel het Landgoed Zofier.Rotstergaasterweg 95 in Nieuweschoot. Tel.0513-681616.Voor informatie over openingstijden en de expositie-agenda,kunt u het beste even bellen met deaangegeven telefoonnummers.Veel plezier bij uw bezoek aan de verschillendekunstmanifestaties.kunstStichting Iepenloft Donkerbroek opgerichtOpnieuw “iepenloftspul” in DonkerbroekIepenloftspul/Openluchtspel Donkerbroek oplandgoed OntwijkTitel:Categorie:Frijheid, freonskip en bruorskip (Vrijheid,vriendschap en broederschap;naar het Schaep met de 5 poten metalle bekende songs; alom bekend.)amateurteater op buitenlocatienieuwsEen werkgroep heeft het initiatief genomen eenopenlucht toneelvoorstelling op de natuurlijkeplanken te brengen. De stichting heeft tot doelom in Donkerbroek en omgeving locatieprojectenvoor amateurtheater te organiseren voor en doorhet dorp.Inmiddels is bekend welk stuk in september 2012zal worden gespeeld. De titel van het stuk is“Freonskip, leafde en bruorskip” (vriendschap,liefde en broederschap). Het verhaal is geschrevendoor Tjerk Kooistra, regisseur en artisitiek leidervan Iepenloftspul Jorwert. Het te spelen stuk isgebaseerd op “Het vrije Schaep”, een bekende tvserie.In de productie is het onderdeel muziek enzang een belangrijk onderdeel. Een combo zal devoorstelling ondersteunen.Data 2012: 11 september generale repetitie13 september try-out14 september Première (reserve: 16-9)15 september (res. 17-9)18 september VIP/ sponsor-avond(res. 20-9)19 september (res. 20-9)21 september (res. 23-9)22 september (res. 23-9)Aanvang:20.30 uurOrganisatie: Stichting iepenloft Donkerbroekrenedam2@hotmail.comKaartverkoop : 06-3049398121

voorzieningen22VoorzieningenAanlegplaatsenAanlegplaatsen bevinden zich in• Appelscha, langs de vaart• Hemrik boven de sluis• Wijnjewoude, boven de sluis• Gorredijk langs de vaart en in de pass.haven• Oldeberkoop in de passantenhaven• Oosterwolde langs de vaartWalstroomWalstroom vindt u:• bij de aanlegplaatsen in Appelscha• in de haven van Oldeberkoop• op de aanlegsteiger in Hemrik• bij de aanlegplaatsen in Donkerbroek• bij de aanlegsteigers in GorredijkDrinkwaterTappunten voor drinkwater vindt u:• Gorredijk, bij de passantenhaven• Hemrik, op de aanlegsteiger• Donkerbroek, bij het toiletgebouw• Oosterwolde, bij het toiletgebouw• Appelscha, op de aanlegsteigers• Oldeberkoop in de passantenhaven(kosten drinkwater: € 0,50 per 100 liter)Toilet en douche• Gorredijk, bij de passantenhaven• Donkerbroek, bij de aanlegplaatsen• Oosterwolde, langs de vaart ten oosten van hetNanningaverlaat• Appelscha, Vaart ZZ 66 met wasmachine,droger• Oldeberkoop, in de passantenhaven met wasmachineen drogerAfvalcontainers• Gorredijk, bij de passantenhaven• Oldeberkoop, in de passantenhaven• bij Sluis I en II in de Tjonger• Appelscha, bij de aanlegsteigers en bij hetBovenst Verlaat• Hemrik, op de sluisLocaties AED AppelschaVerscentrum Vaart ZZ 66Apotheek Vaart ZZ 60Poeisz Vaart ZZ 41Flapper Fitness v. Emstweg 6Rabobank v. Emstweg 8Huisartsenpraktijk Wytzesweg 23Rikus Kramer Boerestreek 12Speelpark Duinenzathe Noorder Es 1Voetbalkantine Stan Frys BoerestreekRCN camping de Roggeberg De Roggeberg• Donkerbroek, bij de aanlegplaatsen• Oosterwolde, bij toiletgebouwStorten chemisch toilet• Gorredijk, bij de passantenhaven• Donkerbroek, bij het toiletgebouw• Appelscha, bij het toiletgebouw• Oldeberkoop, in de passantenhavenVuilwater- en bilgewaterpompstation• Oldeberkoop, bij de passantenhaven• Appelscha, op de aanlegsteigersBed and Breakfast (Bêd en Brochje)Als u niet aan boord kunt overnachten, dan zijner in de directe omgeving van de Turfroute eenaantal mogelijkheden. Afgezien van de plaatselijkehoreca, waarvoor elders informatie kan wordenverkregen, zijn er talrijke Bed & Breakfast mogelijkheden,zoals:Appelscha:• Bij Wieke te gast, tel. 0516-433561• De Tuinkamer Sela, tel. 0516-514992• De Compagnonshoeve, tel. 0516-433314• De Posthoorn, tel. 0516-430455Hemrik• It Foarhus, tel. 0516-471713Oldeberkoop:• De Elegast, tel. 0516-451279• Onder de Beuktel, 0516-451639• Livada, tel. 06-27437647

• Lyts Waldorf, tel. 0516-452009• Bercoperweide, tel. 0516-452245Oosterwolde:• Fam. Schuiling, tel.0516-515737Lippenhuizen:• Fam. de Boer, tel. 0513-464546Wijnjewoude:• Fam. Veenstra, tel. 0516-481584Terwispel:• Fam. Wassenaar, tel. 0513-571234• Fam. van der Vliet, tel. 0513-571828Meer adressen kunt u vinden via de website:www.bedandbreakfast.nlKamperen?Bij sommige aanlegplaatsen kunt u tijdelijk eentent plaatsen voor overnachten. Er zijn echter ookeen aantal campings op niet te grote afstand vande Turfroute:Donkerbroek:• Minicamping ‘t West’t West 5Tel. 0516-491347Ook overnachting met ontbijt mogelijk• Minicamping “Het Zijpad”Balkweg 8Tel. 0516-491754Mildam:• De Geele BoschTel. 0513-633103Gorredijk:• Minicamping De Turfhoeke(direct aan de Turfroute)De Tsjoele 3GorredijkTel. 0513 464540 / 06 23828189www.deturfhoeke.nlJubbega• Minicamping SingelSingel 238411 CJ JubbegaTel. 06-13030844www.singel-jubbega.nlLippenhuizen• Camping JonkmanTj.Harkeswei 88408 CE LippenhuizenTel. 0513-463968 / 06-25228364www.campingjonkman.nlAppelscha• Camping ‘t HuubjeWillemstad 5, Appelschawww.t-huubje.nlvoorzieningenDonkerbroek: daar moet je wel naar toe!Donkerbroek is een van de 13 dorpen in de gemeenteOoststellingwerf. Er wonen ongeveer 1900mensen en daarmee is het de op 4 na de grootsteplaats. Donkerbroek mag er zijn en dat willen weook. Niet alleen voor de inwoners, maar vooralvoor haar bezoekers.De Opsterlandse Compagnonsvaart die nu al meerdan 200 jaar door het dorp loopt markeert Donkerbroek.Het kanaal is eertijds gegraven (met deschop!) ten behoeve van het vervoer van turf. Hetis nu al weer meerdere decennia in gebruik alsvaarweg; onderdeel van de Turfroute.En dan de voorzieningen in Donkerbroek! Er iseen grote supermarkt (met een pinautomaat vande ING Bank en een agentschap NLPost), eenwarme bakker, bloemenwinkels, een visboer (opwoensdag en zaterdag), een eetcafé, een restaurant,een cafetaria, een ijssalon en enkele garages.Op het infopaneel bij de aanlegsteiger kun je zienwaar deze die faciliteiten zijn. In het restaurant ’tWitte Huis (bij de stoplichten) is een ToeristischInformatie Punt (TIP) gevestigd. Daar liggen foldersover bezienswaardigheden in de omgeving. Inhet eetcafé “De Vosseheer” aan de vaart, vlak bij debrug, is vooral materiaal aanwezig over Donkerbroekzelf.In tenminste één opzicht is Donkerbroek uniekin Ooststellingwerf (en misschien ook nog weldaarbuiten). Het heeft namelijk een eigen burgemeester.De ambtstermijn bedraagt 5 jaar en afwisselendis het een man of een vrouw die het ambtsketenmet (houten) hoefijzer mag dragen.Donkerbroek bezit zowaar nog een overblijfsel uitde ijstijd: een reusachtige kei van maar liefst 9000kilo! Het ‘gevaarte’ bevindt zich bij het sanitairgebouw.Het is de moeite waard kennis te nemenvan de erop aangebrachte tekst.Ach, en dan zijn er natuurlijk nog de twee kunstwerkendie Donkerbroek rijk is. Tegenover ’t WitteHuis staat het beeld van de “klokkeluider”. Hetherinnert aan een gebeurtenis uit 1749. Ook hierstaat op een paneel welke gebeurtenis dat was.Het tweede staat aan de Herenweg en is gemaaktin opdracht van de oudejaarsploeg.Enfin, u begrijpt dat het in Donkerbroek heel watte beleven valt. U bent dan ook van harte welkom.Maak eens kennis met ons geliefde dorp.achtergrond23

Evenementenlangs de TurfrouteInformatie over evenementen vindt u bij de VVV kantoren, de TouristInfo vestigingen en foldersteunpunten. De adressen zijn elders in ditblad weergegeven. Ook regionale kranten geven hierover veel informatie.nieuwsOp deze pagina slechts een kleine greep uit de tallozeactiviteiten in de regio. Uitgebreide informatiestaat op lijsten die bij aanlegplaatsen zijn opgehangen.En verder op de websites:www.oldeberkoop.nlwww.appelscha.nlwww.grootgelijknaargorredijk.nlHier vindt u alle informatie over vrije tijd, cultuur,kunst etc.Enkele meerdaagse evenementen, die voor de regioprominent naar voren komen vatten we hiernaastin een aantal kaders voor u samen.MarktenOldeberkoop Voorjaarsfair 17 t/m 20 mei, 10.00 - 18.00 uurOldeberkoop Jaarmarkt (Berkoper markt) 25 juli, 14.00 - 20.00 uurOldeberkoop Streekmarkt elke eerste zaterdag van de maandAppelscha Braderie langs de vaart 26 juli, 2, 9 en 16 augustusAppelscha Kamelenmarkt iedere zaterdag t/m oktoberAppelscha Streekmarkt mei-oktober op zondagMakkinga Vlomarkt elke laatste zaterdag van de maandGorredijk Weekmarkt elke woensdagmiddagHeerenveen Schotermarkt 28 juniHeerenveen Weekmarkt elke zaterdagOosterwolde Avondmarkt 1 juniTsjerkepaad 2012Meer dan 250 kerken openelke zaterdagmiddagvan 2 juni t/m 10 september 2011Friesland heeft een groot aantal prachtigekerken en kerkjes (ruim 250).Ook in elk dorp dat u varend passeertop de Turfroute is er wel een. Dezekerken zijn op zondag open voor hetbijwonen van de kerkdiensten. Enigejaren geleden is in Friesland het initiatiefgenomen om deze kerken in dezomermaanden ook open te stellenop de zaterdagmiddagen voor bezichtigingen bezinning. Dat is een enormsucces gebleken. Meer dan 250 kerkendoen mee en 40.000 bezoekerskonden ontvangen worden. In dekerken wordt u gastvrij ontvangen ener worden allerlei activiteiten georganiseerd(rondleidingen, muziek, tentoonstellingenetc. etc.). Wilt u wetenwelke kerken open zijn langs de Turfroutekijk dan op de websitewww.tsjerkepaad.nl.Bij de VVV’s en de Tip’s is eenbrochure en een gids verkrijgbaar.Friesland ‘Tsjerkepaad’, meerdere locaties 2 juni tot 10 septemberruim 270 kerken staan open voor bezichtigingZie ook www.tsjerkepaad.nlOldeberkoop Kunst en kijkroute ‘Open Stal’ 28 juli t/m 26 augustusThema 2011:”Taal en Teken”OldeberkoopBijzondere evenementen‘Muziek op stapel, stapel op muziek’ zie www.muziekopstapel.nlMuziek in de kerk van OldeberkoopNijeberkoop Legervoertuigenweekend 8-10 juniGorredijk Muziek in Gorredijk elke vrijdag, 12.00 - 18.00 uurHeerenveen Multi culti festival (gemeenteplein) zaterdag 2 juniHeerenveen Shantyfestival zaterdag 25 augustusAppelscha Openluchtconcert ‘De Kast’ 14 juliAppelscha Dolle nacht 18 augustusSportieve evenementenOldeberkoop Ringrijderij 9 augustus, 19.00 uurOldeberkoop Berkoper wandeldag 24 juni, 08.30 uurGorredijk VMC tocht 1 septemberGorredijk Fietstocht (Goarretocht) 2 septemberAppelscha Fietsvierdaagse 14 t/m 17 augustusAppelscha Gebr. Stroetinga Classic, Boerestreek 10 juniAppelscha Bosbergomloop, 5 augustuswieler- en skeeler-evenement27