12.07.2015 Views

ICN -Kwaliteitseisen voor archieven, bibliotheken en musea

ICN -Kwaliteitseisen voor archieven, bibliotheken en musea

ICN -Kwaliteitseisen voor archieven, bibliotheken en musea

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

InleidingIn Nederland is de afgelop<strong>en</strong> 20 jaar veel aandacht besteed aan het behoud van <strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> diebehor<strong>en</strong> tot ons cultureel erfgoed. Daartoe behor<strong>en</strong> <strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> in <strong>musea</strong>, archiefbestand<strong>en</strong>, boek<strong>en</strong>,archeologische <strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> <strong>en</strong> monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Het <strong>voor</strong>kóm<strong>en</strong> van schade, sam<strong>en</strong>gevat onder hetbegrip passieve/pres<strong>en</strong>tieve conservering, heeft <strong>voor</strong>al veel nadruk gekreg<strong>en</strong>.Bij passieve conserveringsproject<strong>en</strong> word<strong>en</strong> allerlei vrag<strong>en</strong> gesteld. Aan welke kwaliteitseis<strong>en</strong> moetverpakkingsmateriaal voldo<strong>en</strong>? Hoe moet<strong>en</strong> <strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> word<strong>en</strong> g<strong>en</strong>ummerd bij de inv<strong>en</strong>tarisatie vanmuseum- <strong>en</strong> archiefbestand<strong>en</strong>? Bestaan daar speciale etikett<strong>en</strong> <strong>voor</strong>? Alle vrag<strong>en</strong> zijn tot éénalgem<strong>en</strong>e vraag te herleid<strong>en</strong>, die luidt: Welk materiaal is geschikt <strong>voor</strong> ons doel?De overheid b<strong>en</strong>adrukt het belang van norm<strong>en</strong> <strong>voor</strong> conserveringsactiviteit<strong>en</strong>, waarvan passieveconservering e<strong>en</strong> belangrijk onderdeel is. Het Instituut Collectie Nederland (<strong>ICN</strong>) is behulpzaam bij dekeuze van geschikte material<strong>en</strong> van goede kwaliteit <strong>en</strong> heeft hier<strong>voor</strong> kwaliteitseis<strong>en</strong> ontwikkeld.Nieuwe ministeriële regeling<strong>en</strong>Sinds 20 september 2001 bestaan er drie nieuwe ministeriële regeling<strong>en</strong> <strong>voor</strong> het archiefbeheer.Het betreft de regeling “duurzaamheid archiefbescheid<strong>en</strong>”, de regeling “geord<strong>en</strong>de <strong>en</strong> toegankelijke staatvan archiefbescheid<strong>en</strong>” <strong>en</strong> de regeling “bouw <strong>en</strong> inrichting archiefruimt<strong>en</strong> <strong>en</strong> achiefbewaarplaats<strong>en</strong>”.Al in de fase waarin <strong>archiev<strong>en</strong></strong> word<strong>en</strong> gevormd moet de archiefvormer rek<strong>en</strong>ing houd<strong>en</strong> met het gebruikvan deze <strong>archiev<strong>en</strong></strong> op korte <strong>en</strong> lange termijn. Archiev<strong>en</strong> die onder hand<strong>en</strong> van gebruikers verpulver<strong>en</strong>,zijn niet of slecht toegankelijk, ev<strong>en</strong>als archiefstukk<strong>en</strong> waar de inkt van verbleekt is of die zijn aangetastdoor roest of schimmels. Natuurlijke veroudering van material<strong>en</strong> is op zichzelf onvermijdelijk, maar doorgoed archiefbeheer <strong>en</strong> het gebruik van deugdelijke material<strong>en</strong> kan schade zoveel mogelijk word<strong>en</strong><strong>voor</strong>kóm<strong>en</strong>. De eis<strong>en</strong> die aan deze material<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gesteld zijn opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> in de regelingduurzaamheid archiefbestand<strong>en</strong>.Voor de eis<strong>en</strong> aan verpakkingsmaterial<strong>en</strong> <strong>en</strong> etikett<strong>en</strong> wordt in de regeling verwez<strong>en</strong> naar de <strong>ICN</strong>kwaliteitseis<strong>en</strong>.Dit betek<strong>en</strong>t dat het vanaf 20 september 2001 <strong>voor</strong> de <strong>archiev<strong>en</strong></strong> wettelijk verplicht isverpakkingsmateriaal <strong>en</strong> etikett<strong>en</strong> te gebruik<strong>en</strong> die aan de betreff<strong>en</strong>de <strong>ICN</strong>-kwaliteitseis<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>.De volledige tekst van de drie nieuwe ministeriële regeling<strong>en</strong> is te raadpleg<strong>en</strong> op de website van hetNationaal Archief, www.nationaalarchief.nlHoe ziet e<strong>en</strong> <strong>ICN</strong>-Kwaliteitseis er uit?In principe wordt e<strong>en</strong> kwaliteitseis op dezelfde wijze opgebouwd als e<strong>en</strong> NEN- of e<strong>en</strong> ISO-norm.De kwaliteitseis bevat e<strong>en</strong> aantal eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> waaraan e<strong>en</strong> bepaald materiaal of e<strong>en</strong> methodemoet voldo<strong>en</strong>. Ook word<strong>en</strong> de methodes beschrev<strong>en</strong> die gehanteerd moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> bij het test<strong>en</strong> vandie eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>. Indi<strong>en</strong> <strong>voor</strong> de test nationale of internationale norm<strong>en</strong> bestaan, dan word<strong>en</strong> die inde kwaliteitseis vermeld. Bestaat er ge<strong>en</strong> gestandaardiseerde controlemethode, dan wordt e<strong>en</strong>methode ontwikkeld <strong>en</strong> vastgelegd in e<strong>en</strong> Standaard Onderzoeksprocedure, de <strong>ICN</strong>-SOP.Hoe wordt e<strong>en</strong> <strong>ICN</strong>-Kwaliteitseis gebruikt?Met het volg<strong>en</strong>de <strong>voor</strong>beeld wordt toegelicht hoe e<strong>en</strong> <strong>ICN</strong>-Kwaliteitseis gebruikt kan word<strong>en</strong>.Voor de inrichting van e<strong>en</strong> depot is e<strong>en</strong> groot aantal nieuwe doz<strong>en</strong> nodig. Er is advies gevraagd overhet soort doz<strong>en</strong> <strong>en</strong> het blijkt dat er e<strong>en</strong> kwaliteitseis <strong>voor</strong> doz<strong>en</strong> bestaat. Met de kwaliteitseis in dehand kan e<strong>en</strong> leverancier word<strong>en</strong> b<strong>en</strong>aderd met de vraag of hij doz<strong>en</strong> heeft die aan de kwaliteitseisvoldo<strong>en</strong>. Als de leverancier dergelijke doz<strong>en</strong> levert, dan moet hij daar e<strong>en</strong> geschiktheidsverklaring bijkunn<strong>en</strong> ton<strong>en</strong>.Zo'n geschiktheidsverklaring wordt afgegev<strong>en</strong> door het <strong>ICN</strong> op basis van e<strong>en</strong> onderzoeksrapport.Het onderzoek moet zijn uitgevoerd door het <strong>ICN</strong> zelf of door e<strong>en</strong> onafhankelijke instelling zoals TNOof BAM.Richtlijn<strong>en</strong> <strong>voor</strong> de fabrikantE<strong>en</strong> fabrikant kan de <strong>ICN</strong>-<strong>Kwaliteitseis<strong>en</strong></strong> download<strong>en</strong> van de website van het Instituut CollectieNederland <strong>en</strong> inv<strong>en</strong>tariser<strong>en</strong> of er in zijn assortim<strong>en</strong>t product<strong>en</strong> zijn te vind<strong>en</strong> die aan dekwaliteitseis<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>. Hij kan, ev<strong>en</strong>tueel in overleg met zijn klant<strong>en</strong>, nieuwe product<strong>en</strong> ontwikkel<strong>en</strong>die aan e<strong>en</strong> <strong>ICN</strong>-Kwaliteitseis voldo<strong>en</strong>.


Om e<strong>en</strong> geschiktheidsverklaring te verkrijg<strong>en</strong>, moet<strong>en</strong> deze product<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s de <strong>ICN</strong>-Kwaliteitseisonderzocht word<strong>en</strong> door e<strong>en</strong> onafhankelijke instelling (bij<strong>voor</strong>beeld TNO, BAM, <strong>ICN</strong>). Vervolg<strong>en</strong>s kande fabrikant met het onderzoeksrapport <strong>en</strong> e<strong>en</strong> gewaarmerkt monster e<strong>en</strong> geschikheidsverklaringaanvrag<strong>en</strong> bij het <strong>ICN</strong>. De geschiktheidsverklaring die het <strong>ICN</strong> vervolg<strong>en</strong>s afgeeft, is twee jaar geldig.Deze geschiktheidsverklaring geldt <strong>voor</strong> de aanmaak waar<strong>voor</strong> het ingezond<strong>en</strong> monster volg<strong>en</strong>s deopdrachtgever repres<strong>en</strong>tatief is. Onder aanmaak wordt in dit geval verstaan e<strong>en</strong> hoeveelheid papier,karton of kunststof die uit het oogpunt van zijn productie als e<strong>en</strong> e<strong>en</strong>heid wordt beschouwd (zie NEN3376, Papier. Verklar<strong>en</strong>de woord<strong>en</strong>lijst met vertaling<strong>en</strong>). Bij aanbieding van e<strong>en</strong> beproefd <strong>en</strong> geschiktbevond<strong>en</strong> product kan word<strong>en</strong> vermeld: ‘Voldoet aan <strong>ICN</strong>-Kwaliteitseis no. ….'.<strong>ICN</strong>-<strong>Kwaliteitseis<strong>en</strong></strong> vernieuwd <strong>en</strong> uitgebreidSinds 1987 is (in sam<strong>en</strong>werking met de werkgroep Archief & Boekconservering) gewerkt aan detotstandkoming van kwaliteitseis<strong>en</strong>. De eerste serie werd in 1993 uitgebracht door het to<strong>en</strong>maligeC<strong>en</strong>traal Laboratorium <strong>voor</strong> Onderzoek van Voorwerp<strong>en</strong> van Kunst <strong>en</strong> Wet<strong>en</strong>schap (CL ) als CLkwaliteitseis<strong>en</strong>.Ze blek<strong>en</strong> in de praktijk zeer nuttig te zijn. Sinds het CL in 1997 met 2 andereinstelling<strong>en</strong> is gefuseerd tot het Instituut Collectie Nederland, word<strong>en</strong> de uitgav<strong>en</strong> gecontinueerd als<strong>ICN</strong>-kwaliteitseis<strong>en</strong>. In mei 1999 is er e<strong>en</strong> correctieblad uitgegev<strong>en</strong> dat wijziging<strong>en</strong> beschrijft <strong>voor</strong> dekwaliteitseis<strong>en</strong> 3, 4, 7, 8, 10 <strong>en</strong> 11, als gevolg van aanpassing<strong>en</strong> aan de laatste internationaleontwikkeling<strong>en</strong>.Deze publicatie is m.i.v. medio januari 2003 beschikbaar via de website van het Instituut CollectieNederland www.icn.nl . In deze elektronische uitgave zijn alle eerdere correcties doorgevoerd. Met depublicatie op het internet zull<strong>en</strong> er ge<strong>en</strong> nieuwe drukk<strong>en</strong> van de hardcopy <strong>ICN</strong>-kwaliteitseis<strong>en</strong> meerverschijn<strong>en</strong>.Overige informatieWie naar aanleiding van bov<strong>en</strong>staande tekst vrag<strong>en</strong> heeft over <strong>ICN</strong>-<strong>Kwaliteitseis<strong>en</strong></strong>, kan contactopnem<strong>en</strong> met Suzan de Groot (020 305 47 40) of Frank Ligterink (020 305 47 75) van de afdelingConserveringsonderzoek van het <strong>ICN</strong>.Suggesties / w<strong>en</strong>s<strong>en</strong>Het <strong>ICN</strong> houdt zich van harte aanbevol<strong>en</strong> <strong>voor</strong> suggesties van product<strong>en</strong> waar<strong>voor</strong> het w<strong>en</strong>selijk kanzijn specifieke kwaliteitseis<strong>en</strong> te ontwikkel<strong>en</strong>. U kunt uw w<strong>en</strong>s<strong>en</strong> k<strong>en</strong>baar mak<strong>en</strong> aan het <strong>ICN</strong>, afdelingConserveringsonderzoek, Suzan de Groot (020 305 47 40) <strong>en</strong> Frank Ligterink (020 305 47 75).Instituut Collectie NederlandAfdeling ConserveringsonderzoekPostbus 767091070 KA AmsterdamBezoekadresGabriël Metsustraat 81071 EA AmsterdamTelefoon 020 305 45 45Fax 020 305 47 00


ARCHIEFOMSLAGEN ZONDER HECHTMECHANIEK VOORPERMANENTE BEWARINGEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 1pagina 1 van 3februari 19981 ONDERWERP EN TOEPASSINGSGEBIEDDeze kwaliteitseis geeft de eis<strong>en</strong> met betrekking tot kwaliteit, fysische eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><strong>en</strong> duurzaamheid van archiefomslag<strong>en</strong> van papier of karton, zonderhechtmechaniek <strong>voor</strong> langdurige bewaring van archiefstukk<strong>en</strong>.2 TERMEN EN DEFINITIESArchiefomslag<strong>en</strong> <strong>voor</strong> perman<strong>en</strong>te bewaring: Omslag<strong>en</strong> van papier of karton,waarbij onder normale bewaaromstandighed<strong>en</strong> in <strong>archiev<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>bibliothek<strong>en</strong></strong> na t<strong>en</strong>minste 100 jaar ge<strong>en</strong> noem<strong>en</strong>swaardige achteruitgang is te constater<strong>en</strong> <strong>en</strong>waarvan ge<strong>en</strong> nadelige invloed op de, in het omslag bewaarde, archiefstukk<strong>en</strong>mag plaatsvind<strong>en</strong>.Voor de overige in deze kwaliteitseis gebruikte term<strong>en</strong>: zie NEN 3376.3 KWALITEITSEISEN VOOR DE ARCHIEFOMSLAGEN3.1 Vezelsam<strong>en</strong>stelling <strong>en</strong> chemische k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>Het omslag moet gemaakt zijn van kato<strong>en</strong>- <strong>en</strong>/of linn<strong>en</strong>-pulp, 100% gebleektecelstof of e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>gsel hiervan. Indi<strong>en</strong> het papier of karton is sam<strong>en</strong>gesteld uittwee teg<strong>en</strong> elkaar geplakte lag<strong>en</strong> duplex papier of karton, mag de binn<strong>en</strong>laaghouthoud<strong>en</strong>d vezelmateriaal bevatt<strong>en</strong>. Het gehalte aan houthoud<strong>en</strong>dvezelmateriaal mag niet meer zijn dan 40% van de totale hoeveelheid vezelmateriaal.De buit<strong>en</strong>zijd<strong>en</strong> van het sam<strong>en</strong>gestelde karton mog<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> positieve kleurreactiemet de phloroglucinol-test gev<strong>en</strong> (ASTM D 1030, X5).Voor het bepal<strong>en</strong> van de vezelsam<strong>en</strong>stelling <strong>en</strong> de chemische k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>: zieTAPPI T 401.3.2 ZuurgraadHet omslag bezit e<strong>en</strong> minimum pH van 7,5 <strong>en</strong> e<strong>en</strong> maximum pH van 9,5, gemet<strong>en</strong>met de koude extractiemethode.Voor het bepal<strong>en</strong> van de pH: zie NEN 2151 of ISO 6588.3.3 Alkalische reserveHet omslag bevat e<strong>en</strong> alkalische reserve die correspondeert met t<strong>en</strong> minste0,4 mol zuur per kilogram droog papier. Indi<strong>en</strong> calciumcarbonaat is gebruiktals alkalische reserve, dan voldoet het papier aan de eis indi<strong>en</strong> het 20 gCaCO3 per kg droog papier bevat.Voor het bepal<strong>en</strong> van de alkalische reserve: zie ISO 10716 of ASTM D 4988.


ARCHIEFOMSLAGEN ZONDER HECHTMECHANIEK VOORPERMANENTE BEWARINGEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 1pagina 2 van 3februari 19984 FYSISCHE EIGENSCHAPPEN VAN ARCHIEFOMSLAGEN4.1 Massa per oppervlakte (g/m 2 )Hoewel ge<strong>en</strong> specifieke eis<strong>en</strong> gesteld word<strong>en</strong> aan de massa per oppervlakte,wordt uitgegaan van e<strong>en</strong> minimum van 120 g/m 2 . Indi<strong>en</strong> specifieke eis<strong>en</strong> gesteldword<strong>en</strong>, mag het gemiddelde van de levering niet meer dan 5% van de gesteldeeis afwijk<strong>en</strong>.Voor de bepaling van de massa per oppervlakte: zie NEN 1109 of ISO 536.4.2 DoorscheurweerstandHet omslag heeft in de machinerichting e<strong>en</strong> minimum doorscheurindex van10 mN.m 2 /g.Voor de bepaling van de doorscheurweerstand: zie NEN 1760 of ISO 1974.4.3 VouwgetalHet omslag heeft e<strong>en</strong> vouwgetal in de dwarsrichting van minimaal 300dubbelvouw<strong>en</strong> indi<strong>en</strong> gemet<strong>en</strong> met het MIT instrum<strong>en</strong>t.Voor het bepal<strong>en</strong> van het vouwgetal: zie TAPPI 511.4.4 Kleurechtheid teg<strong>en</strong> waterIndi<strong>en</strong> het omslag gekleurd is, moet de kleur die het karton afgeeft aan wit papierwaarmee het, na onderdompeling in gedestilleerd water van 23°C, gedur<strong>en</strong>de 4uur is sam<strong>en</strong>geklemd, minimaal de waarde 3 bereik<strong>en</strong> van de standaardgrijsschaal <strong>voor</strong> uitbloed<strong>en</strong>.Voor de bepaling van de kleurechtheid van papier <strong>en</strong> karton teg<strong>en</strong> water: zieStandaard Onderzoek Procedure <strong>ICN</strong>-SOP 10.5 DUURZAAMHEIDHet omslag bezit na versnelde veroudering nog minimaal 80% van het oorspronkelijkevouwgetal <strong>en</strong> de oorspronkelijke doorscheurweerstand.Versnelde veroudering vindt plaats gedur<strong>en</strong>de 12 dag<strong>en</strong> bij 80°C ± 0,5°C <strong>en</strong>65% ± 2% relatieve vochtigheid.Beproevingsmethode: ISO 5630/3.


ARCHIEFOMSLAGEN ZONDER HECHTMECHANIEK VOORPERMANENTE BEWARINGEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 1pagina 3 van 3februari 1998TITELS VAN DE VERMELDE NORMEN:NEN 1109NEN 1760NEN 2151NEN 3376ISO 536ISO 1974ISO 5630/3ISO 6588ISO 10716ASTM D 1030ASTM D 4988TAPPI T 401TAPPI T 511<strong>ICN</strong>-SOP 10Papier <strong>en</strong> karton. Bepaling van de massa per oppervlaktePapier <strong>en</strong> karton. Bepaling van de doorscheurweerstand (Elm<strong>en</strong>dorfmethode)Papier <strong>en</strong> karton. Bepaling van de pH van e<strong>en</strong> waterige susp<strong>en</strong>siePapier. Verklar<strong>en</strong>de woord<strong>en</strong>lijst met vertaling<strong>en</strong> (Eng., Fr., Du.)Paper and board. Determination of grammagePaper. Determination of tearing resistancePaper and board- Accelerated ageing - part 3: Moist heat treatm<strong>en</strong>t at80°C and 65% relative humidityPaper, board and pulps. Determination of pH of aqueous extractsPaper and board. Determination of alkaline reserveStandard Test Method for Fiber Analysis of Paper and Paperboard,X5, Spot StainStandard test method for the determination of calcium carbonate cont<strong>en</strong>tof paperFiber analysis of paper and paperboardFolding <strong>en</strong>durance of paper (MIT tester)Bepaling kleurechtheid van papier <strong>en</strong> karton teg<strong>en</strong> waterDe kwaliteit van material<strong>en</strong> t<strong>en</strong> behoeve van de passieve conservering van archivalia, boek<strong>en</strong> <strong>en</strong><strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturele waarde wordt in overleg met conserveringsdeskundig<strong>en</strong> bepaald. Dezekwaliteit wordt vastgelegd in de vorm van "kwaliteitseis<strong>en</strong>".Zij word<strong>en</strong> uitgegev<strong>en</strong> door het Instituut Collectie Nederland, <strong>voor</strong>he<strong>en</strong> het C<strong>en</strong>traal Laboratorium<strong>voor</strong> Onderzoek van Voorwerp<strong>en</strong> van Kunst <strong>en</strong> Wet<strong>en</strong>schap, Postbus 76709, 1070 KA Amsterdam.


ARCHIEFOMSLAGEN MET HECHTMECHANIEK VOORPERMANENTE BEWARINGEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 2pagina 1 van 4februari 19981 ONDERWERP EN TOEPASSINGSGEBIEDDeze kwaliteitseis geeft eis<strong>en</strong> met betrekking tot kwaliteit, fysische eig<strong>en</strong>-schapp<strong>en</strong><strong>en</strong> duurzaamheid van archiefomslag<strong>en</strong> van papier of karton met hechtmechaniek<strong>voor</strong> toepassing in statische <strong>archiev<strong>en</strong></strong>.2 TERMEN EN DEFINITIESArchiefomslag<strong>en</strong> <strong>voor</strong> perman<strong>en</strong>te bewaring: Omslag<strong>en</strong> van papier of karton, waarbijonder normale bewaaromstandighed<strong>en</strong> in <strong>archiev<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>bibliothek<strong>en</strong></strong> na t<strong>en</strong> minste100 jaar ge<strong>en</strong> noem<strong>en</strong>swaardige achteruitgang is te constater<strong>en</strong> <strong>en</strong> waarvan ge<strong>en</strong>nadelige invloed op de, in het omslag bewaarde, archiefstukk<strong>en</strong> mag plaatsvind<strong>en</strong>.Hechtmechaniek<strong>en</strong>: Bevestigingssystem<strong>en</strong> ter bundeling van archiefstukk<strong>en</strong> in e<strong>en</strong>omslag.Voor de overige in deze kwaliteitseis gebruikte term<strong>en</strong>: zie NEN 3376.


ARCHIEFOMSLAGEN MET HECHTMECHANIEK VOORPERMANENTE BEWARINGEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 2pagina 2 van 4februari 19983 KWALITEITSEISEN VOOR DE ARCHIEFOMSLAGEN3.1 Vezelsam<strong>en</strong>stelling <strong>en</strong> chemische k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>Het omslag moet gemaakt zijn van kato<strong>en</strong>- <strong>en</strong>/of linn<strong>en</strong>-pulp, 100% gebleektecelstof of e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>gsel hiervan. Indi<strong>en</strong> het papier of karton is sam<strong>en</strong>gesteld uittwee teg<strong>en</strong> elkaar geplakte lag<strong>en</strong> duplex papier of karton, mag de binn<strong>en</strong>laaghouthoud<strong>en</strong>d vezelmateriaal bevatt<strong>en</strong>. Het gehalte aan houthoud<strong>en</strong>dvezelmateriaal mag echter niet meer zijn dan 40% van de totale hoeveelheid vezelmateriaal.De buit<strong>en</strong>zijd<strong>en</strong> van het sam<strong>en</strong>gestelde karton mog<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> positieve kleurreactiemet de phloroglucinol-test gev<strong>en</strong> (ASTM D 1030, X5).Voor het bepal<strong>en</strong> van de vezelsam<strong>en</strong>stelling <strong>en</strong> de chemische k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>: zieTAPPI T 401.3.2 ZuurgraadHet omslag bezit e<strong>en</strong> minimum pH van 7,5 <strong>en</strong> e<strong>en</strong> maximum pH van 9,5, gemet<strong>en</strong>met de koude extractiemethode.Voor het bepal<strong>en</strong> van de pH: zie NEN 2151 of ISO 6588.3.3 Alkalische reserveHet omslag bevat e<strong>en</strong> alkalische reserve die correspondeert met t<strong>en</strong> minste0,4 mol zuur per kilogram droog papier. Indi<strong>en</strong> calciumcarbonaat is gebruiktals alkalische reserve, dan voldoet het papier aan de eis indi<strong>en</strong> het 20 gCaCO3 per kg droog papier bevat.Voor het bepal<strong>en</strong> van de alkalische reserve: zie ISO 10716 of ASTM D 4988.


ARCHIEFOMSLAGEN MET HECHTMECHANIEK VOORPERMANENTE BEWARINGEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 2pagina 3 van 4februari 19984 FYSISCHE EIGENSCHAPPEN VAN ARCHIEFOMSLAGEN METHECHTMECHANIEKEN4.1 Massa per oppervlakteHoewel ge<strong>en</strong> specifieke eis<strong>en</strong> gesteld word<strong>en</strong> aan de massa per oppervlakte,wordt uitgegaan van e<strong>en</strong> minimum van 210 g/m 2 . Indi<strong>en</strong> specifieke eis<strong>en</strong> gesteldword<strong>en</strong>, mag het gemiddelde van de levering niet meer dan 5% van de gesteldeeis afwijk<strong>en</strong>.Voor de bepaling van de massa per oppervlakte: zie NEN 1109 of ISO 536.4.2 DoorscheurweerstandHet omslag heeft in de machinerichting e<strong>en</strong> minimum doorscheurindex van15 mN.m 2 /g.Voor de bepaling van de doorscheurweerstand: zie NEN 1760 of ISO 1974.4.3 VouwgetalHet omslag heeft e<strong>en</strong> vouwgetal in de dwarsrichting van minimaal 350dubbelvouw<strong>en</strong> indi<strong>en</strong> gemet<strong>en</strong> met het MIT instrum<strong>en</strong>t.Voor het bepal<strong>en</strong> van het vouwgetal: zie TAPPI T 511.4.4 Kleurechtheid teg<strong>en</strong> waterIndi<strong>en</strong> het omslag gekleurd is, moet de kleur die het karton afgeeft aan wit papierwaarmee het, na onderdompeling in gedestilleerd water van 23°C, gedur<strong>en</strong>de 4 uuris sam<strong>en</strong>geklemd, minimaal de waarde 3 bereik<strong>en</strong> van de standaard grijsschaal<strong>voor</strong> uitbloed<strong>en</strong>.Voor de bepaling van de kleurechtheid van papier <strong>en</strong> karton teg<strong>en</strong> water: zieStandaard Onderzoek Procedure <strong>ICN</strong>-SOP 10.5 DUURZAAMHEIDHet papier bezit na versnelde veroudering nog minimaal 80% van het oorspronkelijkevouwgetal <strong>en</strong> de oorspronkelijke doorscheurweerstand.Versnelde veroudering vindt plaats gedur<strong>en</strong>de 12 dag<strong>en</strong> bij 80°C ± 0,5°C <strong>en</strong>65% ± 2% relatieve vochtigheid.Beproevingsmethode: ISO 5630/3.


ARCHIEFOMSLAGEN MET HECHTMECHANIEK VOORPERMANENTE BEWARINGEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 2pagina 4 van 4februari 19986 MATERIAALSAMENSTELLING VAN HET HECHTMECHANIEK6.1 Het materiaal van e<strong>en</strong> hechtmechaniek mag ge<strong>en</strong> stoff<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong>, die dedegradatie van het archiefstuk bevorder<strong>en</strong>.6.1.1 Kunststof hechtmechaniek<strong>en</strong> mog<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> polyvinylchloride of copolymer<strong>en</strong> vanvinylchloride bevatt<strong>en</strong>.6.1.2 Gebruikte kunststoff<strong>en</strong> mog<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> weekmaker bevatt<strong>en</strong>.6.1.3 Hechtmechaniek<strong>en</strong> mog<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> zelfklev<strong>en</strong>de elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong>.7 CONSTRUCTIE7.1 Het hechtmechaniek mag bij gebruik ge<strong>en</strong> mechanische schade aan hetarchiefstuk veroorzak<strong>en</strong>.TITELS VAN DE VERMELDE NORMEN:NEN 1109 Papier <strong>en</strong> karton. Bepaling van de massa per oppervlakteNEN 1760 Papier <strong>en</strong> karton. Bepaling van de doorscheurweerstand(Elm<strong>en</strong>dorfmethode)NEN 2151 Papier <strong>en</strong> karton. Bepaling van de pH van e<strong>en</strong> waterige susp<strong>en</strong>sieNEN 3376 Papier. Verklar<strong>en</strong>de woord<strong>en</strong>lijst met vertaling<strong>en</strong> (Eng., Fr., Du.)ISO 536Paper and board. Determination of grammageISO 1974Paper. Determination of tearing resistanceISO 5630/3 Paper and board- Accelerated ageing- part 3: Moist heattreatm<strong>en</strong>t at 80°C and 65% relative humidityISO 6588Paper, board and pulps. Determination of pH of aqueous extractsISO 10716 Paper and board. Determination of alkaline reserveASTM D 1030 Standard Test Method for Fiber Analysis of Paper and Paperboard, X5,Spot StainASTM D 4988 Standard test method for the determination of calcium carbonatecont<strong>en</strong>t of paperTAPPI T 401 Fiber analysis of paper and paperboardTAPPI T 511 Folding <strong>en</strong>durance of paper (MIT tester)<strong>ICN</strong>-SOP 10 Bepaling kleurechtheid van papier <strong>en</strong> karton teg<strong>en</strong> waterDe kwaliteit van material<strong>en</strong> t<strong>en</strong> behoeve van de passieve conservering van archivalia, boek<strong>en</strong> <strong>en</strong><strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturele waarde wordt in overleg met conserveringsdeskundig<strong>en</strong> bepaald. Dezekwaliteit wordt vastgelegd in de vorm van "kwaliteitseis<strong>en</strong>". Zij word<strong>en</strong> uitgegev<strong>en</strong> door het InstituutCollectie Nederland, <strong>voor</strong>he<strong>en</strong> het C<strong>en</strong>traal Laboratorium <strong>voor</strong> Onderzoek van Voorwerp<strong>en</strong> vanKunst <strong>en</strong> Wet<strong>en</strong>schap, Postbus 76709, 1070 KA Amsterdam.


ARCHIEFDOZEN VOOR PERMANENTE BEWARINGGebufferde, ligninearme golfkartonn<strong>en</strong> doz<strong>en</strong>EISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 3pagina 1 van 5Augustus 20021 ONDERWERP EN TOEPASSINGSGEBIEDDeze kwaliteitseis geeft de eis<strong>en</strong> met betrekking tot kwaliteit, fysische eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><strong>en</strong> duurzaamheid van ligninearme, gebufferde doz<strong>en</strong> <strong>voor</strong> langdurigebewaring van archiefstukk<strong>en</strong>.2 TERMEN EN DEFINITIESArchiefdoz<strong>en</strong> <strong>voor</strong> perman<strong>en</strong>te bewaring: Doz<strong>en</strong> van golfkarton, waarbij ondernormale bewaaromstandighed<strong>en</strong> in <strong>archiev<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>bibliothek<strong>en</strong></strong> na t<strong>en</strong> minste30 jaar ge<strong>en</strong> noem<strong>en</strong>swaardige achteruitgang is te constater<strong>en</strong> <strong>en</strong> waarvan ge<strong>en</strong>nadelige invloed op de, in de doos bewaarde, archiefstukk<strong>en</strong> mag plaatsvind<strong>en</strong>.Golfkarton: Uit vlakke <strong>en</strong> in e<strong>en</strong> regelmatig patroon gegolfde lag<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>geplaktkarton."Fijn" of "B"-golf, golfhoogte ca. 3 mm met ca. 164 golv<strong>en</strong> per strekk<strong>en</strong>de meter."Dubbel-dubbel", bestaande uit twee gegolfde lag<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> drie vlakke lag<strong>en</strong>.Voor de overige in deze kwaliteitseis gebruikte term<strong>en</strong>: zie NEN 3376.


ARCHIEFDOZEN VOOR PERMANENTE BEWARINGGebufferde, ligninearme golfkartonn<strong>en</strong> doz<strong>en</strong>EISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 3pagina 2 van 5Augustus 20023 KWALITEITSEISEN VOOR HET GOLFKARTON3.1 Vezelsam<strong>en</strong>stelling <strong>en</strong> chemische k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>Alle lag<strong>en</strong> van het golfkarton moet<strong>en</strong> gemaakt zijn van kato<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of linn<strong>en</strong>- pulp,100% gebleekte celstof of e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>gsel hiervan. Het karton moet vrij zijn vanhouthoud<strong>en</strong>d vezelmateriaal, metaaldeeltjes, wass<strong>en</strong>, weekmakers <strong>en</strong> mag nietmeer dan 0,0008% reduceerbaar zwavel bevatt<strong>en</strong> (TAPPI T406). Het oppervlakvan het karton moet vrij zijn van knop<strong>en</strong>, schev<strong>en</strong> <strong>en</strong> schur<strong>en</strong>de deeltjes.Ge<strong>en</strong> van de lag<strong>en</strong> van het golfkarton mag e<strong>en</strong> positieve kleurreactie gev<strong>en</strong>met de phloroglucinol test (ASTM D 1030, X 5.1.1/2 Spot Stains) of moet e<strong>en</strong>Kappa nummer hebb<strong>en</strong> van maximaal 5 (TAPPI T-236).Voor het bepal<strong>en</strong> van de vezelsam<strong>en</strong>stelling <strong>en</strong> de chemische k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>: zieTAPPI T 401.3.2 ZuurgraadHet golfkarton bezit e<strong>en</strong> minimum pH van 7,5 <strong>en</strong> e<strong>en</strong> maximum pH van 9,5,gemet<strong>en</strong> met de koude extractiemethode (NEN 2151 of ISO 6588).3.3 Alkalische reserveAlle lag<strong>en</strong> van het golfkarton bevatt<strong>en</strong> e<strong>en</strong> alkalische reserve die correspondeertmet t<strong>en</strong>minste 0,4 mol zuur per kilogram droog karton. Indi<strong>en</strong> calcium- carbonaat isgebruikt als alkalische reserve, dan voldoet het karton aan de eis indi<strong>en</strong> het 20 gCaCO3 per kg droog papier bevat. De alkalische reserve moet gelijkmatig door allelag<strong>en</strong> van het golfkarton verdeeld zijn. (ISO 10716 of ASTM D 4988).4 FYSISCHE EIGENSCHAPPEN VAN HET GOLFKARTON4.1 TypeHet golfkarton is bij <strong>voor</strong>keur van het type "B"-golf, met e<strong>en</strong> golfhoogte van ca. 3mm. Afhankelijk van de te bewar<strong>en</strong> <strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> kan ook het type dubbel-dubbelword<strong>en</strong> toegepast.4.2 DoorsteekweerstandDe doorsteekweerstand, gemet<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s DIN 53142, gemet<strong>en</strong> aan de binn<strong>en</strong><strong>en</strong>buit<strong>en</strong>zijde, ev<strong>en</strong>wijdig aan <strong>en</strong> loodrecht op de machinerichting, moet minimaal5 J bedrag<strong>en</strong>.


ARCHIEFDOZEN VOOR PERMANENTE BEWARINGGebufferde, ligninearme golfkartonn<strong>en</strong> doz<strong>en</strong>EISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 3pagina 3 van 5augustus 20024.3 Oppervlakte-gladheid(Ter bepaling van de bevestigingsmogelijkheid van zelfklev<strong>en</strong>de etikett<strong>en</strong> <strong>en</strong>/ofplakband)Het oppervlak van het karton moet zelfklev<strong>en</strong>d plakband gedur<strong>en</strong>de 10 minut<strong>en</strong>kunn<strong>en</strong> vasthoud<strong>en</strong> (bij 6 van de 10 bepaling<strong>en</strong>) indi<strong>en</strong> het onderzocht wordtvolg<strong>en</strong>s ASTM D 2860, volg<strong>en</strong>s de procedure B, die als volgt is aangepast:• gebruik 3M # 810 3/4" breed, zelfklev<strong>en</strong>d plakband• bevestig het plakband door er twee keer over te roll<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> 10kg ± 0,5 kg zware <strong>en</strong> 200 mm brede rol met e<strong>en</strong> diameter van 90mm ± 10 mm. (De rol van de Cobb-test: ISO 535)• hang e<strong>en</strong> gewicht van 50 g aan het plakband.4.4 Kleurechtheid teg<strong>en</strong> waterIndi<strong>en</strong> de doos gekleurd is, moet de kleur die het karton afgeeft aan wit papierwaarmee het, na onderdompeling in gedestilleerd water van 23°C, gedur<strong>en</strong>de 4uur is sam<strong>en</strong>geklemd, minimaal de waarde 3 bereik<strong>en</strong> van de standaardgrijsschaal <strong>voor</strong> uitbloed<strong>en</strong>.Voor de bepaling van de kleurechtheid van papier <strong>en</strong> karton teg<strong>en</strong> water: zieStandaard Onderzoek Procedure <strong>ICN</strong>-SOP 10.4.5 Verlijming van de golf, watervastheidVoor het verlijm<strong>en</strong> van het golfpapier aan het vlakke papier zal bij <strong>voor</strong>keur e<strong>en</strong>waterbest<strong>en</strong>dige zetmeellijm gebruikt word<strong>en</strong>. Na onderdompeling in water van23°C gedur<strong>en</strong>de 24 uur mog<strong>en</strong> de lag<strong>en</strong> onderling niet loslat<strong>en</strong> <strong>en</strong> moet er bij het<strong>voor</strong>zichtig lostrekk<strong>en</strong> van de lag<strong>en</strong> vezeloverdracht ontstaan.


ARCHIEFDOZEN VOOR PERMANENTE BEWARINGGebufferde, ligninearme golfkartonn<strong>en</strong> doz<strong>en</strong>EISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 3pagina 4 van 5augustus 20025 EIGENSCHAPPEN VAN DE DOOS5.1 ConstructieDe doos is gemaakt van golfkarton dat bestaat uit één gegolfde laag, aanweerszijd<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>geplakt met e<strong>en</strong> vlak papier. De golf is bij <strong>voor</strong>keur van het type"B", met e<strong>en</strong> golfhoogte van 3 mm <strong>en</strong> ca. 164 golv<strong>en</strong> per strekk<strong>en</strong>de meter. Dedoos is zodanig geconstrueerd dat de richting van de golf loodrecht op de l<strong>en</strong>gteasvan de doos staat. De doos wordt vlak aangeleverd <strong>en</strong> moet zonder naderebevestiging<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> doos gevouw<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. De doos kan zowel uit éénals uit twee del<strong>en</strong> bestaan. De ingerilde vouw<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> recht zijn. Na het inelkaar vouw<strong>en</strong> van de doos moet<strong>en</strong> de hoek<strong>en</strong> recht zijn <strong>en</strong> mog<strong>en</strong> er ge<strong>en</strong>scheve op<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> ontstaan. De doos moet goed rechtop kunn<strong>en</strong> staan <strong>en</strong> desluiting moet goed dicht blijv<strong>en</strong> nadat de doos geslot<strong>en</strong> is.5.2 Afmeting<strong>en</strong>De afmeting van de doos wordt bepaald door de opdrachtgever. Deze mat<strong>en</strong>word<strong>en</strong> aangegev<strong>en</strong> als binn<strong>en</strong>mat<strong>en</strong> <strong>en</strong> mog<strong>en</strong> bij aflevering niet meer afwijk<strong>en</strong>dan ± 1 mm.5.3 Druksterkte van de doosDe druksterkte (volg<strong>en</strong>s (NEN)ISO 2872) van e<strong>en</strong> platligg<strong>en</strong>de doos bedraagtminimaal 3000 N met e<strong>en</strong> maximale indrukking van 7,0 mm.De druksterkte van e<strong>en</strong> staande doos bedraagt minimaal 2000 N met e<strong>en</strong>maximale indrukking van 6,0 mm.5.4 ValweerstandDe valweerstand wordt bepaald volg<strong>en</strong>s (NEN)ISO 2248 met e<strong>en</strong> vulgewicht van0,5 kg papier per cm breedte. Er mog<strong>en</strong> na de valproef ge<strong>en</strong> ernstigemankem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aan de doos zijn ontstaan <strong>en</strong> de functie van de doos moet bewaardblijv<strong>en</strong>.5.5 Vormvastheid na onderdompeling in water.Na onderdompeling in gedestilleerd water van 23°C gedur<strong>en</strong>de 24 uur moet dedoos zijn vorm behoud<strong>en</strong>.


ARCHIEFDOZEN VOOR PERMANENTE BEWARINGGebufferde, ligninearme golfkartonn<strong>en</strong> doz<strong>en</strong>EISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 3pagina 5 van 5augustus 2002TITELS VAN DE VERMELDE NORMEN:NEN 3376TAPPI T 406ASTM D 1030TAPPI T 236ASTM D 4988NEN 2151ISO 6588ISO 10716DIN 53142TAPPI T 401ASTM D 2860(NEN)ISO 2248(NEN)ISO 2872<strong>ICN</strong>-SOP 10Papier. Verklar<strong>en</strong>de woord<strong>en</strong>lijst met vertaling<strong>en</strong> (Eng., Fr., Du.)Reducible sulfur in paper and paperboardStandard Test Method for Fiber Analysis of Paper and Paperboard,X5, Spot StainsKappa number of pulpStandard test method for the determination of calcium carbonate cont<strong>en</strong>t ofpaperPapier <strong>en</strong> karton. Bepaling van de pH van e<strong>en</strong> waterige susp<strong>en</strong>siePaper, board and pulps: Determination of pH of aqueous extractsPaper and board. Determination of alkaline reserveDurchstossversuchFiber analysis of paper and paperboardSurface smoothnessValweerstandDruksterkte (Compressiesterkte)Bepaling kleurechtheid van papier <strong>en</strong> karton teg<strong>en</strong> waterDe kwaliteit van material<strong>en</strong> t<strong>en</strong> behoeve van de passieve conservering van archivalia, boek<strong>en</strong> <strong>en</strong><strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturele waarde wordt in overleg met conserveringsdeskundig<strong>en</strong> bepaald. Dezekwaliteit wordt vastgelegd in de vorm van "kwaliteitseis<strong>en</strong>". Zij word<strong>en</strong> uitgegev<strong>en</strong> door het InstituutCollectie Nederland, <strong>voor</strong>he<strong>en</strong> het C<strong>en</strong>traal Laboratorium <strong>voor</strong> Onderzoek van Voorwerp<strong>en</strong> vanKunst <strong>en</strong> Wet<strong>en</strong>schap, Postbus 76709, 1070 KA Amsterdam.


ARCHIEFDOZEN VOOR BEWARING OP MIDDELLANGETERMIJNZuurvrije golfkartonn<strong>en</strong> doz<strong>en</strong>EISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 4Pagina 1 van 5augustus 20021 ONDERWERP EN TOEPASSINGSGEBIEDDeze kwaliteitseis geeft de eis<strong>en</strong> met betrekking tot kwaliteit, fysische eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><strong>en</strong> duurzaamheid van doz<strong>en</strong> <strong>voor</strong> bewaring van archiefstukk<strong>en</strong> op middellangetermijn2 TERMEN EN DEFINITIESArchiefdoz<strong>en</strong> <strong>voor</strong> bewaring op middellange termijn: Doz<strong>en</strong> van golfkarton waarbijonder normale bewaaromstandighed<strong>en</strong> in <strong>archiev<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>bibliothek<strong>en</strong></strong> na10 jaar ge<strong>en</strong> noem<strong>en</strong>swaardige achteruitgang is te constater<strong>en</strong> <strong>en</strong> waarvan ge<strong>en</strong>nadelige invloed op de, in de doos bewaarde, archiefstukk<strong>en</strong> mag plaatsvind<strong>en</strong>.Golfkarton: Uit vlakke <strong>en</strong> in e<strong>en</strong> regelmatig patroon gegolfde lag<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>geplaktkarton."Fijn" of "B"-golf, golfhoogte ca. 3 mm met ca. 164 golv<strong>en</strong> per strekk<strong>en</strong>de meter."Dubbel-dubbel", bestaande uit twee gegolfde lag<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> drie vlakke lag<strong>en</strong>.Voor de overige in deze kwaliteitseis gebruikte term<strong>en</strong>: zie NEN 3376.


ARCHIEFDOZEN VOOR BEWARING OP MIDDELLANGETERMIJNZuurvrije golfkartonn<strong>en</strong> doz<strong>en</strong><strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 4pagina 2 van 5EISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN augustus 20023 KWALITEITSEISEN VOOR HET GOLFKARTON3.1 Vezelsam<strong>en</strong>stelling <strong>en</strong> chemische k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>De golflaag <strong>en</strong> de buit<strong>en</strong>ste papierlaag van het golfkarton mog<strong>en</strong> houthoud<strong>en</strong>dvezelmateriaal bevatt<strong>en</strong> mits het gehalte houthoud<strong>en</strong>de vezels niet meer is dan 40%van de totale hoeveelheid vezelmateriaal. De papierlaag van het golfkarton aan debinn<strong>en</strong>zijde van de doos moet gemaakt zijn van kato<strong>en</strong>- <strong>en</strong>/of linn<strong>en</strong>-pulp of vangebleekte celstof <strong>en</strong> bevat e<strong>en</strong> alkalische reserve die correspondeert met t<strong>en</strong>minste0,4 mol zuur per kilogram droog papier. Het oppervlak van het karton moet vrij zijnvan knop<strong>en</strong>, schev<strong>en</strong> <strong>en</strong> schur<strong>en</strong>de deeltjes.De papierlaag van het golfkarton aan de binn<strong>en</strong>zijde van de doos mag ge<strong>en</strong> positievekleurreactie gev<strong>en</strong> met de phloroglucinol test(ASTM D 1030, X 5.1.1/2 Spot Stains).Voor het bepal<strong>en</strong> van de vezelsam<strong>en</strong>stelling <strong>en</strong> de chemische k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>: zie TAPPIT 401.3.2 ZuurgraadHet golfkarton bezit e<strong>en</strong> minimum pH van 6,5, gemet<strong>en</strong> met de koude extractiemethode.De papierlaag van het golfkarton aan de binn<strong>en</strong>zijde van de doos bezit e<strong>en</strong> minimumpH van 7,5 <strong>en</strong> e<strong>en</strong> maximum pH van 9,5, gemet<strong>en</strong> met de koude extractiemethode(NEN 2151 of ISO 6588).3.3 Alkalische reserveDe papierlaag van het golfkarton aan de binn<strong>en</strong>zijde van de doos bevat e<strong>en</strong>alkalische reserve die correspondeert met t<strong>en</strong> minste 0,4 mol zuur per kilogram droogpapier. Indi<strong>en</strong> calciumcarbonaat is gebruikt als alkalische reserve, dan voldoet hetpapier aan de eis indi<strong>en</strong> het 20 g CaCO3 per kg droog papier bevat. De alkalischereserve moet gelijkmatig verdeeld zijn (ISO 10716 of ASTM D4988).4 FYSISCHE EIGENSCHAPPEN VAN HET GOLFKARTON4.1 TypeHet golfkarton is bij <strong>voor</strong>keur van het type "B"-golf met e<strong>en</strong> golfhoogte vanca. 3 mm. Afhankelijk van de te bewar<strong>en</strong> <strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> kan ook het typedubbel-dubbel word<strong>en</strong> toegepast.4.2 DoorsteekweerstandDe doorsteekweerstand, gemet<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s DIN 53142, gemet<strong>en</strong> aan de binn<strong>en</strong>-<strong>en</strong>buit<strong>en</strong>zijde, ev<strong>en</strong>wijdig aan <strong>en</strong> loodrecht op de machinerichting, moet minimaal 5 Jbedrag<strong>en</strong>.


ARCHIEFDOZEN VOOR BEWARING OP MIDDELLANGETERMIJNZuurvrije golfkartonn<strong>en</strong> doz<strong>en</strong><strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 4pagina 3 van 5EISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN augustus 20024.3 Oppervlakte-gladheid(Ter bepaling van de bevestigingsmogelijkheid van zelfklev<strong>en</strong>de etikett<strong>en</strong> <strong>en</strong>/ofplakband)Het oppervlak van het karton moet zelfklev<strong>en</strong>d plakband gedur<strong>en</strong>de 10 minut<strong>en</strong>kunn<strong>en</strong> vasthoud<strong>en</strong> (bij 6 van de 10 bepaling<strong>en</strong>) indi<strong>en</strong> het onderzocht wordt volg<strong>en</strong>sASTM D 2860, volg<strong>en</strong>s de procedure B, die als volgt is aangepast:• gebruik 3M # 810 3/4" breed, zelfklev<strong>en</strong>d plakband• bevestig het plakband door er twee keer over te roll<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> 10 kg± 0,5 kg zware <strong>en</strong> 200 mm brede rol met e<strong>en</strong> diameter van 90 mm ±10 mm. (De rol van de Cobb-test: ISO 535)• hang e<strong>en</strong> gewicht van 50 g aan het plakband.4.4 Kleurechtheid teg<strong>en</strong> waterIndi<strong>en</strong> de doos gekleurd is, moet de kleur die het karton afgeeft aan wit papierwaarmee het, na onderdompeling in gedestilleerd water van 23°C, gedur<strong>en</strong>de 4 uur issam<strong>en</strong>geklemd, minimaal de waarde 3 bereik<strong>en</strong> van de standaard grijsschaal <strong>voor</strong>uitbloed<strong>en</strong>.Voor de bepaling van de kleurechtheid van papier <strong>en</strong> karton teg<strong>en</strong> water: zieStandaard Onderzoek Procedure <strong>ICN</strong>-SOP 10.4.5 Verlijming van de golf, watervastheidVoor het verlijm<strong>en</strong> van het golfpapier aan het vlakke papier zal bij <strong>voor</strong>keur e<strong>en</strong>waterbest<strong>en</strong>dige zetmeellijm gebruikt word<strong>en</strong>. Na onderdompeling in watergedur<strong>en</strong>de 24 uur mog<strong>en</strong> de lag<strong>en</strong> onderling niet loslat<strong>en</strong> <strong>en</strong> moet er bij het<strong>voor</strong>zichtig lostrekk<strong>en</strong> van de lag<strong>en</strong> vezeloverdracht ontstaan.


ARCHIEFDOZEN VOOR BEWARING OP MIDDELLANGETERMIJNZuurvrije golfkartonn<strong>en</strong> doz<strong>en</strong><strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 4pagina 4 van 5EISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN augustus 20025 EIGENSCHAPPEN VAN DE DOOS5.1 ConstructieDe doos is gemaakt van golfkarton dat bestaat uit één gegolfde laag die aanweerszijd<strong>en</strong> is sam<strong>en</strong>geplakt met e<strong>en</strong> vlak karton. De golf is bij <strong>voor</strong>keur van het type"B", met e<strong>en</strong> golfhoogte van 3 mm <strong>en</strong> ca. 164 golv<strong>en</strong> per strekk<strong>en</strong>de meter. De doosis zodanig geconstrueerd dan de richting van de golf loodrecht op de l<strong>en</strong>gteas van dedoos staat. De doos wordt vlak aangeleverd <strong>en</strong> moet zonder nadere bevestiging<strong>en</strong> tote<strong>en</strong> doos gevouw<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. De doos kan zowel uit één als uit twee del<strong>en</strong>bestaan. De ingerilde vouw<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> recht zijn. Na het in elkaar vouw<strong>en</strong> van dedoos moet<strong>en</strong> de hoek<strong>en</strong> recht zijn <strong>en</strong> mog<strong>en</strong> er ge<strong>en</strong> scheve op<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> ontstaan. Dedoos moet goed rechtop kunn<strong>en</strong> staan <strong>en</strong> de sluiting moet goed dicht blijv<strong>en</strong> nadat dedoos geslot<strong>en</strong> is.5.2 Afmeting<strong>en</strong>De afmeting van de doos wordt bepaald door de opdrachtgever. Deze mat<strong>en</strong> word<strong>en</strong>aangegev<strong>en</strong> als binn<strong>en</strong>mat<strong>en</strong> <strong>en</strong> mog<strong>en</strong> bij aflevering niet meer afwijk<strong>en</strong> dan ± 1 mm.5.3 Druksterkte van de doosDe druksterkte (volg<strong>en</strong>s (NEN)ISO 2872) van e<strong>en</strong> platligg<strong>en</strong>de doos bedraagt minimaal3000 N met e<strong>en</strong> maximale indrukking van 7,0 mm.De druksterkte van e<strong>en</strong> staande doos bedraagt minimaal 2000 N met e<strong>en</strong> maximaleindrukking van 6,0 mm.5.4 ValweerstandDe valweerstand wordt bepaald volg<strong>en</strong>s (NEN)ISO 2248 met e<strong>en</strong> vulgewicht van0,5 kg per cm breedte. Er mog<strong>en</strong> na de valproef ge<strong>en</strong> ernstige mankem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aan dedoos zijn ontstaan <strong>en</strong> de functie van de doos moet bewaard blijv<strong>en</strong>.5.5 Vormvastheid na onderdompelingNa onderdompeling in gedestilleerd water van 23°C gedur<strong>en</strong>de 24 uur moet de dooszijn vorm behoud<strong>en</strong>.


ARCHIEFDOZEN VOOR BEWARING OP MIDDELLANGETERMIJNZuurvrije golfkartonn<strong>en</strong> doz<strong>en</strong><strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 4pagina 5 van 5EISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN augustus 2002TITELS VAN DE VERMELDE NORMEN:NEN 3376ASTM D 1030ASTM D 4988NEN 2151ISO 6588ISO 10716DIN 53142ASTM D 2860(NEN)ISO 2248(NEN)ISO 2872TAPPI T 401<strong>ICN</strong>-SOP 10Papier. Verklar<strong>en</strong>de woord<strong>en</strong>lijst met vertaling<strong>en</strong> (Eng., Fr., Du.)Standard Test Method for Fiber Analysis of Paper and Paperboard,X5, Spot StainsStandard test method for the determination of calcium carbonate cont<strong>en</strong>t ofpaperPapier <strong>en</strong> karton. Bepaling van de pH van e<strong>en</strong> waterige susp<strong>en</strong>siePaper, board and pulps: Determination of pH of aqueous extractsPaper and board. Determination of alkaline reserveDurchstossversuchSurface smoothnessValweerstandDruksterkte (Compressiesterkte)Fiber analysis of paper and paperboardBepaling kleurechtheid van papier <strong>en</strong> karton teg<strong>en</strong> waterDe kwaliteit van material<strong>en</strong> t<strong>en</strong> behoeve van de passieve conservering van archivalia, boek<strong>en</strong> <strong>en</strong><strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturele waarde wordt in overleg met conserveringsdeskundig<strong>en</strong> bepaald. Dezekwaliteit wordt vastgelegd in de vorm van "kwaliteitseis<strong>en</strong>". Zij word<strong>en</strong> uitgegev<strong>en</strong> door het InstituutCollectie Nederland, <strong>voor</strong>he<strong>en</strong> het C<strong>en</strong>traal Laboratorium <strong>voor</strong> Onderzoek van Voorwerp<strong>en</strong> van Kunst<strong>en</strong> Wet<strong>en</strong>schap, Postbus 76709, 1070 KA Amsterdam.


OMSLAGEN VOOR PRENTEN EN TEKENINGENVOOR PERMANENTE BEWARINGEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 6pagina 1 van 4februari 19981 ONDERWERP EN TOEPASSINGSGEBIEDDeze kwaliteitseis geeft de eis<strong>en</strong> met betrekking tot kwaliteit, fysische eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><strong>en</strong> duurzaamheid van houtvrije papier- of kartonsoort<strong>en</strong> <strong>voor</strong> langdurige bewaringvan pr<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> tek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>.Papier tot 120 g/m 2 voldoet aan deze kwaliteitseis indi<strong>en</strong> het voldoet aanNEN 2728.2 TERMEN EN DEFINITIESOmslag<strong>en</strong> <strong>voor</strong> pr<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> tek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> <strong>voor</strong> perman<strong>en</strong>te bewaring: Papier of kartonwaarvan hoez<strong>en</strong> of omslag<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> gevouw<strong>en</strong> <strong>voor</strong> de perman<strong>en</strong>tebewaring van pr<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> tek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong>, waarbij onder normale bewaaromstandighed<strong>en</strong>in <strong>musea</strong>, <strong>archiev<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>bibliothek<strong>en</strong></strong> na t<strong>en</strong> minste 100 jaar ge<strong>en</strong> noem<strong>en</strong>swaardigeachteruitgang is te constater<strong>en</strong> <strong>en</strong> waarvan ge<strong>en</strong> nadelige invloed op de, in hetomslag bewaarde, pr<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> tek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> mag plaatsvind<strong>en</strong>.Voor de overige in deze kwaliteitseis gebruikte term<strong>en</strong>: zie NEN 3376


OMSLAGEN VOOR PRENTEN EN TEKENINGENVOOR PERMANENTE BEWARINGEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 6pagina 2 van 4februari 19983 KWALITEITSEISEN VOOR OMSLAGPAPIER3.1 Vezelsam<strong>en</strong>stelling <strong>en</strong> chemische k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>Het papier moet gemaakt zijn van kato<strong>en</strong>- <strong>en</strong>/of linn<strong>en</strong>-pulp, 100% gebleekte celstofof e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>gsel hiervan; het papier mag ge<strong>en</strong> houthoud<strong>en</strong>d vezelmateriaalbevatt<strong>en</strong>.Voor het bepal<strong>en</strong> van de vezelsam<strong>en</strong>stelling <strong>en</strong> de chemische k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>: zie TAPPIT 401.3.2 ZuurgraadHet papier bezit e<strong>en</strong> minimum pH van 7,5 <strong>en</strong> e<strong>en</strong> maximum pH van 9,5, gemet<strong>en</strong> metde koude extractiemethode.Voor het bepal<strong>en</strong> van de pH: zie NEN 2151 of ISO 6588.3.3 Alkalische reserveHet papier bevat e<strong>en</strong> alkalische reserve die correspondeert met t<strong>en</strong>minste0,4 mol zuur per kilogram droog papier. Indi<strong>en</strong> calciumcarbonaat is gebruiktals alkalische reserve, dan voldoet het papier aan de eis indi<strong>en</strong> het 20 gCaCO3 per kg droog papier bevat. De alkalische reserve moet gelijkmatigverdeeld zijn.Voor het bepal<strong>en</strong> van de alkalische reserve: zie ISO 10716 of ASTM D 4988.3.4 Kleurechtheid teg<strong>en</strong> lichtDe lichtechtheid van het papier moet t<strong>en</strong> minste 4-5 bedrag<strong>en</strong>.Zie ISO 105 B01.3.5 Kleurechtheid teg<strong>en</strong> waterIndi<strong>en</strong> het omslag gekleurd is, moet de kleur die het karton afgeeft aan wit papierwaarmee het, na onderdompeling in gedestilleerd water van 23°C, gedur<strong>en</strong>de 4 uur issam<strong>en</strong>geklemd, minimaal de waarde 3 bereik<strong>en</strong> van de standaard grijsschaal <strong>voor</strong>uitbloed<strong>en</strong>.Voor de bepaling van de kleurechtheid van papier <strong>en</strong> karton teg<strong>en</strong> water: zieStandaard Onderzoek Procedure <strong>ICN</strong>-SOP 10.


OMSLAGEN VOOR PRENTEN EN TEKENINGENVOOR PERMANENTE BEWARINGEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 6pagina 3 van 4februari 19984 FYSISCHE EIGENSCHAPPEN VAN OMSLAGPAPIER4.1 Massa per oppervlakteHoewel ge<strong>en</strong> specifieke eis<strong>en</strong> gesteld word<strong>en</strong> aan de massa per oppervlakte wordtuitgegaan van e<strong>en</strong> waarde die ligt tuss<strong>en</strong> 120-180 g/m 2 . Indi<strong>en</strong> specifieke eis<strong>en</strong>gesteld word<strong>en</strong> mag het gemiddelde van de levering niet meer dan 5% van degestelde eis afwijk<strong>en</strong>.Voor de bepaling van de massa per oppervlakte: zie NEN 1109 of ISO 536.4.2 DoorscheurweerstandHet papier heeft in de machinerichting e<strong>en</strong> minimum doorscheurindex van10 mN.m 2 /gVoor de bepaling van de doorscheurweerstand: zie NEN 1760 of ISO 1974.4.3 VouwgetalHet papier heeft e<strong>en</strong> vouwgetal in de dwarsrichting van minimaal 300dubbelvouw<strong>en</strong> indi<strong>en</strong> gemet<strong>en</strong> met het MIT instrum<strong>en</strong>t.Voor het bepal<strong>en</strong> van het vouwgetal: zie TAPPI T 511.5 DUURZAAMHEIDHet papier bezit na versnelde veroudering nog minimaal 80% van het oorspronkelijkevouwgetal <strong>en</strong> de oorspronkelijke doorscheurweerstand.Versnelde veroudering vindt plaats gedur<strong>en</strong>de 12 dag<strong>en</strong> bij 80°C ± 0,5°C <strong>en</strong>65% ± 2% relatieve vochtigheid.Beproevingsmethode: ISO 5630/3.


OMSLAGEN VOOR PRENTEN EN TEKENINGENVOOR PERMANENTE BEWARINGEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 6pagina 4 van 4februari 1998TITELS VAN DE VERMELDE NORMEN:NEN 1109NEN 1760NEN 2151NEN 2728NEN 3376ISO 105 B01ISO 536ISO 1974ISO 5630/3ISO 6588ISO 10716ASTM D 4988TAPPI T 401TAPPI T 511<strong>ICN</strong>-SOP 10Papier <strong>en</strong> karton. Bepaling van het gewicht per vierkante meterPapier <strong>en</strong> karton. Bepaling van de doorscheurweerstand (Elm<strong>en</strong>dorfmethode)Papier <strong>en</strong> karton. Bepaling van de pH van e<strong>en</strong> waterige susp<strong>en</strong>siePerman<strong>en</strong>t houdbaar papier. Eis<strong>en</strong> <strong>en</strong> beproevingsmethod<strong>en</strong>Papier. Verklar<strong>en</strong>de woord<strong>en</strong>lijst met vertaling<strong>en</strong> (Eng., Fr., Du.)Textiles – Tests for ColourfastnessPaper and board. Determination of grammagePaper. Determination of tearing resistancePaper and board-Accelerated ageing-part 3: Moist heat treatm<strong>en</strong>t at 80°C and65% relative humidityPaper, board and pulps: Determination of pH of aqueous extractsPaper and board. Determination of alkaline reserveStandard test method for the dertermination of calcium carbonate cont<strong>en</strong>t ofpaperFiber analysis of paper and paperboardFolding <strong>en</strong>durance of paper (MIT tester)Bepaling kleurechtheid van papier <strong>en</strong> karton teg<strong>en</strong> waterDe kwaliteit van material<strong>en</strong> t<strong>en</strong> behoeve van de passieve conservering van archivalia, boek<strong>en</strong> <strong>en</strong><strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturele waarde wordt in overleg met conserveringsdeskundig<strong>en</strong> bepaald. Dezekwaliteit wordt vastgelegd in de vorm van "kwaliteitseis<strong>en</strong>". Zij word<strong>en</strong> uitgegev<strong>en</strong> door het InstituutCollectie Nederland, <strong>voor</strong>he<strong>en</strong> het C<strong>en</strong>traal Laboratorium <strong>voor</strong> Onderzoek van Voorwerp<strong>en</strong> van Kunst<strong>en</strong> Wet<strong>en</strong>schap, Postbus 76709, 1070 KA Amsterdam.


MUSEUMDOZEN VOOR PERMANENTE BEWARINGGebufferde, ligninearme golfkartonn<strong>en</strong> doz<strong>en</strong>EISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 7pagina 1 van 5augustus 20021 ONDERWERP EN TOEPASSINGSGEBIEDDeze kwaliteitseis geeft de eis<strong>en</strong> met betrekking tot kwaliteit, fysische eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><strong>en</strong> duurzaamheid van ligninearme, gebufferde doz<strong>en</strong> <strong>voor</strong> langdurige bewaring van<strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturele waarde in e<strong>en</strong> museum.2 TERMEN EN DEFINITIESMuseumdoz<strong>en</strong> <strong>voor</strong> perman<strong>en</strong>te bewaring: Doz<strong>en</strong> van karton, waarbij onder normalebewaaromstandighed<strong>en</strong> in <strong>musea</strong> na t<strong>en</strong> minste 30 jaar ge<strong>en</strong> noem<strong>en</strong>swaardigeachteruitgang is te constater<strong>en</strong> <strong>en</strong> waarvan ge<strong>en</strong> nadelige invloed op de, in de doosbewaarde, <strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturele waarde mag plaatsvind<strong>en</strong>.Golfkarton: Uit vlakke <strong>en</strong> in e<strong>en</strong> regelmatig patroon gegolfde lag<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>geplaktkarton."Fijn" of "B"-golf, golfhoogte ca. 3 mm met ca. 164 golv<strong>en</strong> per strekk<strong>en</strong>de meter."Dubbel-dubbel", bestaande uit twee gegolfde lag<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> drie vlakke lag<strong>en</strong>.Voor de overige in deze kwaliteitseis gebruikte term<strong>en</strong>: zie NEN 3376.


MUSEUMDOZEN VOOR PERMANENTE BEWARINGGebufferde, ligninearme golfkartonn<strong>en</strong> doz<strong>en</strong>EISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 7pagina 2 van 5augustus 20023 KWALITEITSEISEN VOOR HET GOLFKARTON3.1 Vezelsam<strong>en</strong>stelling <strong>en</strong> chemische k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>Alle lag<strong>en</strong> van het golfkarton moet<strong>en</strong> gemaakt zijn van kato<strong>en</strong>- <strong>en</strong>/of linn<strong>en</strong>pulp,100% gebleekte celstof of e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>gsel hiervan. Het karton moet vrij zijn vanhouthoud<strong>en</strong>d vezelmateriaal, metaaldeeltjes, wass<strong>en</strong>, weekmakers <strong>en</strong> mag niet meerdan 0,0008% reduceerbaar zwavel bevatt<strong>en</strong> (TAPPI T 406).Het oppervlak van het karton moet vrij zijn van knop<strong>en</strong>, schev<strong>en</strong> <strong>en</strong> schur<strong>en</strong>dedeeltjes.Ge<strong>en</strong> van de lag<strong>en</strong> van het golfkarton mag e<strong>en</strong> positieve kleurreactie gev<strong>en</strong> met dephloroglucinol test (ASTM D 1030, X 5.1.1/2 Spot Stains) of moet e<strong>en</strong> Kappa nummerhebb<strong>en</strong> van maximaal 5 (TAPPI T 236).Voor het bepal<strong>en</strong> van de vezelsam<strong>en</strong>stelling <strong>en</strong> de chemische k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>: zie TAPPIT 401.3.2 ZuurgraadHet golfkarton bezit e<strong>en</strong> minimum pH van 7,5 <strong>en</strong> e<strong>en</strong> maximum pH van 9,5, gemet<strong>en</strong>met de koude extractiemethode (NEN 2151 of ISO 6588).3.3 Alkalische reserveHet golfkarton bevat e<strong>en</strong> alkalische reserve die correspondeert met t<strong>en</strong> minste 0,4mol zuur per kilogram droog papier. Indi<strong>en</strong> calciumcarbonaat is gebruikt als alkalischereserve, dan voldoet het papier aan de eis indi<strong>en</strong> het 20 g CaCO3 per kg droog papierbevat. De alkalische reserve moet gelijkmatig door alle lag<strong>en</strong> van het golfkartonverdeeld zijn (ISO 10716 of ASTM D 4988).4 FYSISCHE EIGENSCHAPPEN VAN HET GOLFKARTON4.1 TypeHet golfkarton is bij <strong>voor</strong>keur van het type "B"-golf met e<strong>en</strong> golfhoogte vanca. 3 mm. Afhankelijk van de in de doz<strong>en</strong> bewaarde <strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> kan ook het typedubbel-dubbel" word<strong>en</strong> toegepast.4.2 DoorsteekweerstandDe doorsteekweerstand, gemet<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s DIN 53142, gemet<strong>en</strong> aan debinn<strong>en</strong>- <strong>en</strong> buit<strong>en</strong>zijde, ev<strong>en</strong>wijdig aan <strong>en</strong> loodrecht op de machinerichting, moetminimaal 5 J bedrag<strong>en</strong>.


MUSEUMDOZEN VOOR PERMANENTE BEWARINGGebufferde, ligninearme golfkartonn<strong>en</strong> doz<strong>en</strong>EISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 7pagina 3 van 5augustus 20024.3 Oppervlakte-gladheid(Ter bepaling van de bevestigingsmogelijkheid van zelfklev<strong>en</strong>de etikett<strong>en</strong> <strong>en</strong>/ofplakband)Het oppervlak van het karton moet zelfklev<strong>en</strong>d plakband gedur<strong>en</strong>de 10 minut<strong>en</strong>kunn<strong>en</strong> vasthoud<strong>en</strong> (bij 6 van de 10 bepaling<strong>en</strong>), indi<strong>en</strong> het onderzocht wordt volg<strong>en</strong>sASTM D 2860, volg<strong>en</strong>s de procedure B, die als volgt is aangepast:• gebruik 3M # 810 3/4" breed, zelfklev<strong>en</strong>d plakband• bevestig het plakband door er twee keer over te roll<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> 10 kg± 0,5 kg zware <strong>en</strong> 200 mm brede rol met e<strong>en</strong> diameter van 90 mm±10 mm. (De rol <strong>voor</strong> de Cobb-test: ISO 535)• hang e<strong>en</strong> gewicht van 50 g aan het plakband.4.4 Kleurechtheid teg<strong>en</strong> waterIndi<strong>en</strong> de doos gekleurd is, moet de kleur die het karton afgeeft aan wit papierwaarmee het, na onderdompeling in gedestilleerd water van 23°C, gedur<strong>en</strong>de 4 uur issam<strong>en</strong>geklemd, minimaal de waarde 3 bereik<strong>en</strong> van de standaard grijsschaal <strong>voor</strong>uitbloed<strong>en</strong>.Voor de bepaling van de kleurechtheid van papier <strong>en</strong> karton teg<strong>en</strong> water: zieStandaard Onderzoek Procedure <strong>ICN</strong>-SOP 10.4.5 Verlijming van de golf, watervastheidVoor het verlijm<strong>en</strong> van het golfpapier aan het vlakke papier zal bij <strong>voor</strong>keur e<strong>en</strong>waterbest<strong>en</strong>dige zetmeellijm gebruikt word<strong>en</strong> die ge<strong>en</strong> verontreiniging<strong>en</strong> bevat. Naonderdompeling in gedestilleerd water van 23°C gedur<strong>en</strong>de 24 uur mog<strong>en</strong> de lag<strong>en</strong>onderling niet loslat<strong>en</strong> <strong>en</strong> moet er bij het <strong>voor</strong>zichtig lostrekk<strong>en</strong> van de lag<strong>en</strong>vezeloverdracht ontstaan.


MUSEUMDOZEN VOOR PERMANENTE BEWARINGGebufferde, ligninearme golfkartonn<strong>en</strong> doz<strong>en</strong>EISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 7pagina 4 van 5augustus 20025 EIGENSCHAPPEN VAN DE DOOS5.1 ConstructieDe doos is gemaakt van golfkarton dat bestaat uit één gegolfde laag, aan weerszijd<strong>en</strong>sam<strong>en</strong>geplakt met e<strong>en</strong> vlak karton. De golf is bij <strong>voor</strong>keur van het type "B", mete<strong>en</strong> golfhoogte van 3 mm <strong>en</strong> ca. 164 golv<strong>en</strong> per strekk<strong>en</strong>de meter. Grote doz<strong>en</strong>word<strong>en</strong> bij <strong>voor</strong>keur gemaakt van golfkarton van het type "dubbel-dubbel". De doos iszodanig geconstrueerd dat de richting van de golf loodrecht op de l<strong>en</strong>gteas van dedoos staat. De doos wordt vlak aangeleverd <strong>en</strong> moet zonder nadere bevestiging<strong>en</strong> tote<strong>en</strong> doos gevouw<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. De doos kan zowel uit één als uit twee del<strong>en</strong>bestaan. De ingerilde vouw<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> recht zijn. Na het in elkaar vouw<strong>en</strong> van dedoos moet<strong>en</strong> de hoek<strong>en</strong> recht zijn <strong>en</strong> mog<strong>en</strong> er ge<strong>en</strong> scheve op<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> ontstaan. Dedoos moet goed rechtop kunn<strong>en</strong> staan <strong>en</strong> de sluiting moet goed dicht blijv<strong>en</strong> nadat dedoos geslot<strong>en</strong> is.5.2 Afmeting<strong>en</strong>De afmeting van de doos wordt bepaald door de opdrachtgever. Deze mat<strong>en</strong> word<strong>en</strong>aangegev<strong>en</strong> als binn<strong>en</strong>mat<strong>en</strong> <strong>en</strong> mog<strong>en</strong> bij aflevering niet meer afwijk<strong>en</strong> dan ± 1 mm.5.3 Druksterkte van de doosDe druksterkte (volg<strong>en</strong>s (NEN)ISO 2872) van e<strong>en</strong> platligg<strong>en</strong>de doos bedraagt minimaal3000 N met e<strong>en</strong> maximale indrukking van 7,0 mm.De druksterkte van e<strong>en</strong> staande doos bedraagt minimaal 2000 N met e<strong>en</strong> maximaleindrukking van 6,0 mm.5.4 Vormvastheid na onderdompeling in waterNa onderdompeling in gedestilleerd water van 23°C gedur<strong>en</strong>de 24 uur moet de dooszijn vorm behoud<strong>en</strong>.


MUSEUMDOZEN VOOR PERMANENTE BEWARINGGebufferde, ligninearme golfkartonn<strong>en</strong> doz<strong>en</strong>EISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 7pagina 5 van 5augustus 2002TITELS VAN DE VERMELDE NORMEN:NEN 3376TAPPI T 406ASTM D 1030TAPPI T 236ASTM D 4988NEN 2151ISO 6588ISO 10716DIN 53142ASTM D 2860(NEN)ISO 2872TAPPI T 401<strong>ICN</strong>-SOP 10Papier. Verklar<strong>en</strong>de woord<strong>en</strong>lijst met vertaling<strong>en</strong> (Eng., Fr., Du.)Reducible sulfur in paper and paperboardStandard Test Method for Fiber Analysis of Paper and Paperboard, X5, SpotStainsKappa number of pulpStandard test method for the determination of calcium carbonate cont<strong>en</strong>t ofpaperPapier <strong>en</strong> karton. Bepaling van de pH van e<strong>en</strong> waterige susp<strong>en</strong>sie.Paper, board and pulps: Determination of pH of aqueous extractsPaper and board. Determination of alkaline reserveDurchstossversuchSurface smoothnessDruksterkte (Compressiesterkte)Fiber analysis of paper and paperboardBepaling kleurechtheid van papier <strong>en</strong> karton teg<strong>en</strong> waterDe kwaliteit van material<strong>en</strong> t<strong>en</strong> behoeve van de passieve conservering van archivalia, boek<strong>en</strong> <strong>en</strong><strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturele waarde wordt in overleg met conserveringsdeskundig<strong>en</strong> bepaald. Dezekwaliteit wordt vastgelegd in de vorm van "kwaliteitseis<strong>en</strong>". Zij word<strong>en</strong> uitgegev<strong>en</strong> door het InstituutCollectie Nederland, <strong>voor</strong>he<strong>en</strong> het C<strong>en</strong>traal Laboratorium <strong>voor</strong> Onderzoek van Voorwerp<strong>en</strong> van Kunst<strong>en</strong> Wet<strong>en</strong>schap, Postbus 76709, 1070 KA Amsterdam.


MUSEUMDOZEN VOOR BEWARING OP MIDDELLANGETERMIJNZuurvrije golfkartonn<strong>en</strong> doz<strong>en</strong>EISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 8pagina 3 van 5augustus 20024.3 Oppervlakte-gladheid(Ter bepaling van de bevestigingsmogelijkheid van zelfklev<strong>en</strong>de etikett<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of plakband)Het oppervlak van het karton moet zelfklev<strong>en</strong>d plakband gedur<strong>en</strong>de 10 minut<strong>en</strong>kunn<strong>en</strong> vasthoud<strong>en</strong> (bij 6 van de 10 bepaling<strong>en</strong>) indi<strong>en</strong> het onderzocht wordt volg<strong>en</strong>sASTM D 2860, volg<strong>en</strong>s de procedure B, die als volgt is aangepast:• gebruik 3M # 810 3/4" breed, zelfklev<strong>en</strong>d plakband• bevestig het plakband door er twee keer over te roll<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> 10 kg± 0,5 kg zware <strong>en</strong> 200 mm brede rol met e<strong>en</strong> diameter van 90 mm ±10 mm (De rol van de Cobb-test: ISO 535)• hang e<strong>en</strong> gewicht van 50 g aan het plakband.4.4 Kleurechtheid teg<strong>en</strong> waterIndi<strong>en</strong> de doos gekleurd is, moet de kleur die het karton afgeeft aan wit papierwaarmee het, na onderdompeling in gedestilleerd water van 23°C, gedur<strong>en</strong>de 4 uur issam<strong>en</strong>geklemd, minimaal de waarde 3 bereik<strong>en</strong> van de standaard grijsschaal <strong>voor</strong>uitbloed<strong>en</strong>.Voor de bepaling van de kleurechtheid van papier <strong>en</strong> karton teg<strong>en</strong> water: zieStandaard Onderzoek Procedure <strong>ICN</strong>-SOP 10.4.5 Verlijming van de golf, watervastheidVoor het verlijm<strong>en</strong> van het golfpapier aan het vlakke papier zal bij <strong>voor</strong>keur e<strong>en</strong>waterbest<strong>en</strong>dige zetmeellijm gebruikt word<strong>en</strong>. Na onderdompeling in watergedur<strong>en</strong>de 24 uur mog<strong>en</strong> de lag<strong>en</strong> onderling niet loslat<strong>en</strong> <strong>en</strong> moet er bij het<strong>voor</strong>zichtig lostrekk<strong>en</strong> van de lag<strong>en</strong> vezeloverdracht ontstaan.


MUSEUMDOZEN VOOR BEWARING OP MIDDELLANGETERMIJNZuurvrije golfkartonn<strong>en</strong> doz<strong>en</strong>EISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 8pagina 4 van 5augustus 20025 EIGENSCHAPPEN VAN DE DOOS5.1 ConstructieDe doos is gemaakt van golfkarton dat bestaat uit één gegolfde laag, aanweerszijd<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>geplakt met e<strong>en</strong> vlak karton. De golf is bij <strong>voor</strong>keur vanhet type "B", met e<strong>en</strong> golfhoogte van ca. 3 mm <strong>en</strong> ca. 164 golv<strong>en</strong> per strekk<strong>en</strong>demeter. Grote doz<strong>en</strong> word<strong>en</strong> bij <strong>voor</strong>keur gemaakt van golfkarton van het type"dubbel-dubbel". De doos is zodanig geconstrueerd dat de richting van de golf loodrechtop de l<strong>en</strong>gteas van de doos staat. De doos wordt vlak aangeleverd <strong>en</strong> moetzonder nadere bevestiging<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> doos gevouw<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. De doos kanzowel uit één als uit twee del<strong>en</strong> bestaan. De ingerilde vouw<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> recht zijn. Nahet in elkaar vouw<strong>en</strong> van de doos moet<strong>en</strong> de hoek<strong>en</strong> recht zijn <strong>en</strong> mog<strong>en</strong> er ge<strong>en</strong>scheve op<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> ontstaan. De doos moet goed rechtop kunn<strong>en</strong> staan <strong>en</strong> de sluitingmoet goed dicht blijv<strong>en</strong> nadat de doos geslot<strong>en</strong> is.5.2 Afmeting<strong>en</strong>De afmeting van de doos wordt bepaald door de opdrachtgever. Deze mat<strong>en</strong> word<strong>en</strong>aangegev<strong>en</strong> als binn<strong>en</strong>mat<strong>en</strong> <strong>en</strong> mog<strong>en</strong> bij aflevering niet meer afwijk<strong>en</strong> dan ± 1 mm.5.3 Druksterkte van de doosDe druksterkte (volg<strong>en</strong>s (NEN)ISO 2872) van e<strong>en</strong> platligg<strong>en</strong>de doos bedraagt minimaal3000 N met e<strong>en</strong> maximale indrukking van 7,0 mm.De druksterkte van e<strong>en</strong> staande doos bedraagt minimaal 2000 N met e<strong>en</strong> maximaleindrukking van 6,0 mm.5.4 Vormvastheid na onderdompeling in waterNa onderdompeling in gedestilleerd water van 23°C gedur<strong>en</strong>de 24 uur moet de dooszijn vorm behoud<strong>en</strong>.


MUSEUMDOZEN VOOR BEWARING OP MIDDELLANGETERMIJNZuurvrije golfkartonn<strong>en</strong> doz<strong>en</strong>EISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 8pagina 5 van 5augustus 2002TITELS VAN DE VERMELDE NORMEN:NEN 3376ASTM D 1030TAPPI T 236ASTM D 4988NEN 2151ISO 10716DIN 53142ASTM D 2860(NEN)ISO 2872TAPPI T 401<strong>ICN</strong> SOP 10Papier. Verklar<strong>en</strong>de woord<strong>en</strong>lijst met vertaling<strong>en</strong> (Eng., Fr., Du.)Standard Test Method for Fiber Analysis of Paper and Paperboard, X5, SpotStainsKappa number of pulpStandard test method for the determination of calcium carbonate cont<strong>en</strong>t ofpaperPapier <strong>en</strong> karton. Bepaling van de pH van e<strong>en</strong> waterige susp<strong>en</strong>siePaper and board. Determination of alkaline reserveDurchstossversuchSurface smoothnessDruksterkte (Compressiesterkte)Fiber analysis of paper and paperboardBepaling kleurechtheid van papier <strong>en</strong> karton teg<strong>en</strong> waterDe kwaliteit van material<strong>en</strong> t<strong>en</strong> behoeve van de passieve conservering van archivalia, boek<strong>en</strong> <strong>en</strong><strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturele waarde wordt in overleg met conserveringsdeskundig<strong>en</strong> bepaald. Dezekwaliteit wordt vastgelegd in de vorm van "kwaliteitseis<strong>en</strong>". Zij word<strong>en</strong> uitgegev<strong>en</strong> door het InstituutCollectie Nederland, <strong>voor</strong>he<strong>en</strong> het C<strong>en</strong>traal Laboratorium <strong>voor</strong> Onderzoek van Voorwerp<strong>en</strong> van Kunst<strong>en</strong> Wet<strong>en</strong>schap, Postbus 76709, 1070 KA Amsterdam.


UV-WEREND MATERIAAL VOOR MUSEUMDOELEINDENHELDERE PLAAT OF FOLIE<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 9pagina 1 van 2EISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN februari 19981 ONDERWERP EN TOEPASSINGSGEBIEDDeze kwaliteitseis geeft de eis<strong>en</strong> met betrekking tot kwaliteit, fysische eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><strong>en</strong> duurzaamheid van heldere plaat <strong>en</strong> folie die ultra-violet licht wer<strong>en</strong> in<strong>musea</strong> ter bescherming van <strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturele waarde.2 TERMEN EN DEFINITIESUltra-violet licht: licht met e<strong>en</strong> golfl<strong>en</strong>gte tuss<strong>en</strong> 200 <strong>en</strong> 400 nm.Zichtbaar licht: licht met e<strong>en</strong> golfl<strong>en</strong>gte tuss<strong>en</strong> 400 <strong>en</strong> 700 nm.Ultra-violetwer<strong>en</strong>de plaat/folie: Lichtdoorlat<strong>en</strong>de plaat/folie die zichtbaar lichtdoorlaat, maar ultra-violet licht met e<strong>en</strong> golfl<strong>en</strong>gte van < 400 nm absorbeert ofteg<strong>en</strong>houdt.Plaatmateriaal: materiaal met e<strong>en</strong> dikte > 1mm.Folie: materiaal met e<strong>en</strong> dikte < 1 mm.3 KWALITEITSEISEN VOOR HET ULTRA-VIOLETWEREND VERMOGEN3.1 HelderheidDe plaat of folie moet minimaal 90% van het zichtbare licht doorlat<strong>en</strong>.3.2 UV-weringVoor het UV-gedeelte van het spectrum is de toegelat<strong>en</strong> transmissie:< 1% bij 320 nm< 1% bij 380 nm< 50 % bij 400 nmHierbij is de transmissie bij 550 nm (T 550 ) als refer<strong>en</strong>tiewaarde g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> <strong>en</strong> op100% gesteld.


UV-WEREND MATERIAAL VOOR MUSEUMDOELEINDENHELDERE PLAAT OF FOLIEEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 9pagina 2 van 2februari 19984 VEROUDERINGSBESTENDIGHEIDTer beoordeling van de houdbaarheid op lange termijn wordt het materiaalonderworp<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> belichting van 1000 uur in e<strong>en</strong> X<strong>en</strong>otest 150.Na deze belichting is:de transmissie <strong>voor</strong> het UV-gedeelte van het spectrum:< 1% bij 320 nm< 1% bij 380 nm< 50% bij 400 nmde transmissieverschill<strong>en</strong> in het zichtbare deel van het spectrum:De som van de verandering<strong>en</strong> van de transmissies bij 420, 550 <strong>en</strong> 700 nmt<strong>en</strong> gevolge van de belichting moet < 5% zijn.Hierbij is de transmissie bij 550 nm (T 550 ) als refer<strong>en</strong>tiewaarde g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> <strong>en</strong> op100% gesteld.Literatuur: Karreman, M.F.S., Hof<strong>en</strong>k de Graaff, J.H., UV-wer<strong>en</strong>d <strong>en</strong> lichtreducer<strong>en</strong>dmateriaal <strong>voor</strong> museumdoeleind<strong>en</strong>. CL-Informatie nr. 20, Amsterdam (C<strong>en</strong>traal Laboratorium) 1994De kwaliteit van material<strong>en</strong> t<strong>en</strong> behoeve van de passieve conservering van archivalia, boek<strong>en</strong> <strong>en</strong><strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturele waarde wordt in overleg met conserveringsdeskundig<strong>en</strong> bepaald. Dezekwaliteit wordt vastgelegd in de vorm van "kwaliteitseis<strong>en</strong>".Zij word<strong>en</strong> uitgegev<strong>en</strong> door het Instituut Collectie Nederland, <strong>voor</strong>he<strong>en</strong> het C<strong>en</strong>traal Laboratorium<strong>voor</strong> Onderzoek van Voorwerp<strong>en</strong> van Kunst <strong>en</strong> Wet<strong>en</strong>schap, Postbus 76709, 1070 KA Amsterdam.


GOLFKARTON VOOR VERPAKKINGSDOELEINDEN IN ARCHIEVENEN MUSEA VOOR BEWARING OP MIDDELLANGE TERMIJNZuurvrij golfkartonEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 10pagina 1 van 5augustus 20021 ONDERWERP EN TOEPASSINGSGEBIEDDeze kwaliteitseis geeft de eis<strong>en</strong> met betrekking tot kwaliteit, fysische eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><strong>en</strong> duurzaamheid van zuurvrij golfkarton <strong>voor</strong> de productie van doz<strong>en</strong> <strong>en</strong>andere toepassing<strong>en</strong> <strong>voor</strong> de bewaring op middellange termijn van <strong>voor</strong>werp<strong>en</strong>van culturele waarde.2 TERMEN EN DEFINITIESGolfkarton <strong>voor</strong> bewaring op middellange termijn: Golfkarton, waarbij ondernormale bewaaromstandighed<strong>en</strong> in <strong>archiev<strong>en</strong></strong>, <strong>bibliothek<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>musea</strong> na 10 jaarge<strong>en</strong> noem<strong>en</strong>swaardige achteruitgang is te constater<strong>en</strong> <strong>en</strong> waarvan ge<strong>en</strong> nadeligeinvloed op de, met het golfkarton in contact kom<strong>en</strong>de, <strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturelewaarde mag plaatsvind<strong>en</strong>.Golfkarton: Uit vlakke <strong>en</strong> in e<strong>en</strong> regelmatig patroon gegolfde lag<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>geplaktkarton."Fijn" of "B" golf, golfhoogte ca. 3 mm met ca. 164 golv<strong>en</strong> per strekk<strong>en</strong>de meter."Dubbel-dubbel", bestaande uit twee gegolfde lag<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> drie vlakke lag<strong>en</strong>.Voor de overige in deze kwaliteitseis gebruikte term<strong>en</strong>: zie NEN 3376.


GOLFKARTON VOOR VERPAKKINGSDOELEINDEN IN ARCHIEVENEN MUSEA VOOR BEWARING OP MIDDELLANGE TERMIJNZuurvrij golfkartonEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 10pagina 2 van 5augustus 20023 KWALITEITSEISEN VOOR HET GOLFKARTON3.1 Vezelsam<strong>en</strong>stelling <strong>en</strong> chemische k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>De zijde van het karton welke niet in contact komt met de archiefstukk<strong>en</strong> maghouthoud<strong>en</strong>de vezels bevatt<strong>en</strong>, echter het gehalte aan houthoud<strong>en</strong>de vezels magniet meer zijn dan 30% van de totale hoeveelheid vezelmateriaal. De papierlaagvan het golfkarton aan de binn<strong>en</strong>zijde van de doos moet gemaakt zijn van kato<strong>en</strong><strong>en</strong>/of linn<strong>en</strong>-pulp of van gebleekte celstof. Het oppervlak van het karton moet vrijzijn van knop<strong>en</strong>, schev<strong>en</strong> <strong>en</strong> schur<strong>en</strong>de deeltjes.De papierlaag van het golfkarton dat in rechtstreeks contact kan kom<strong>en</strong> met<strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturele waarde, mag ge<strong>en</strong> positieve kleurreactie gev<strong>en</strong> met dephloroglucinol test (ASTM D 1030, X 5.1.1/2 Spot Stains).Voor het bepal<strong>en</strong> van de vezelsam<strong>en</strong>stelling <strong>en</strong> de chemische k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>: zieTAPPI T 401.3.2 ZuurgraadHet golfkarton bezit e<strong>en</strong> minimum pH van 6,5, gemet<strong>en</strong> met de koude extractiemethode.De papierlaag van het golfkarton dat in rechtstreeks contact kan kom<strong>en</strong> met<strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturele waarde, bezit e<strong>en</strong> minimum pH van 7,5 <strong>en</strong> e<strong>en</strong> maximumpH van 9,5, gemet<strong>en</strong> met de koude extractiemethode (NEN 2151 of ISO 6588).3.3 Alkalische reserveDe papierlaag van het golfkarton dat in rechtstreeks contact kan kom<strong>en</strong> met<strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturele waarde bevat e<strong>en</strong> alkalische reserve die correspondeertmet t<strong>en</strong>minste 0,4 mol zuur per kilogram droog papier. Indi<strong>en</strong> calcium-carbonaat isgebruikt als alkalische reserve, dan voldoet het papier aan de eis, indi<strong>en</strong> het 20 gCaCO 3 per kg droog papier bevat. De alkalische reserve moet gelijkmatig verdeeldzijn (ISO 10716 of ASTM D 4988).


GOLFKARTON VOOR VERPAKKINGSDOELEINDEN IN ARCHIEVENEN MUSEA VOOR BEWARING OP MIDDELLANGE TERMIJNZuurvrij golfkartonEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 10pagina 3 van 5augustus 20024 FYSISCHE EIGENSCHAPPEN VAN HET GOLFKARTON4.1 TypeHet golfkarton is bij <strong>voor</strong>keur van het type "B"-golf met e<strong>en</strong> golfhoogte vanca. 3 mm. Afhankelijk van de te bewar<strong>en</strong> <strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> kan ook het type "dubbeldubbel"word<strong>en</strong> toegepast.4.2 DoorsteekweerstandDe doorsteekweerstand, gemet<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s DIN 53142 aan de binn<strong>en</strong>- <strong>en</strong>buit<strong>en</strong>zijde, ev<strong>en</strong>wijdig aan <strong>en</strong> loodrecht op de machinerichting, moetminimaal 5 J bedrag<strong>en</strong>.


GOLFKARTON VOOR VERPAKKINGSDOELEINDEN IN ARCHIEVENEN MUSEA VOOR BEWARING OP MIDDELLANGE TERMIJNZuurvrij golfkartonEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 10pagina 4 van 5augustus 20024.3 Oppervlakte-gladheid(Ter bepaling van de bevestigingsmogelijkheid van zelfklev<strong>en</strong>de etikett<strong>en</strong> <strong>en</strong>/ofplakband)Het oppervlak van het karton moet zelfklev<strong>en</strong>d plakband gedur<strong>en</strong>de10 minut<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> vasthoud<strong>en</strong> (bij 6 van de 10 bepaling<strong>en</strong>), indi<strong>en</strong> het onderzochtwordt volg<strong>en</strong>s ASTM D 2860, volg<strong>en</strong>s de procedure B, die als volgt is aangepast:• gebruik 3M # 810 3/4" breed, zelfklev<strong>en</strong>d plakband• bevestig het plakband door er twee keer over te roll<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> 10kg ± 0,5 kg zware <strong>en</strong> 200 mm brede rol met e<strong>en</strong> diameter van 90mm ± 10 mm (De rol van de Cobb-test: ISO 535)• hang e<strong>en</strong> gewicht van 50 g aan het plakband.4.4 Kleurechtheid teg<strong>en</strong> waterIndi<strong>en</strong> de doos gekleurd is, moet de kleur die het karton afgeeft aan wit papierwaarmee het, na onderdompeling in gedestilleerd water van 23°C, gedur<strong>en</strong>de4 uur is sam<strong>en</strong>geklemd, minimaal de waarde 3 bereik<strong>en</strong> van de standaardgrijsschaal <strong>voor</strong> uitbloed<strong>en</strong>.Voor de bepaling van de kleurechtheid van papier <strong>en</strong> karton teg<strong>en</strong> water: zieStandaard Onderzoek Procedure <strong>ICN</strong>-SOP 10.4.5 Verlijming van de golf, watervastheidVoor het verlijm<strong>en</strong> van het golfpapier aan het vlakke papier zal bij <strong>voor</strong>keur e<strong>en</strong>waterbest<strong>en</strong>dige zetmeellijm gebruikt word<strong>en</strong>. Na onderdompeling in watergedur<strong>en</strong>de 24 uur mog<strong>en</strong> de lag<strong>en</strong> onderling niet loslat<strong>en</strong> <strong>en</strong> moet er bij het<strong>voor</strong>zichtig lostrekk<strong>en</strong> van de lag<strong>en</strong> vezeloverdracht ontstaan.


GOLFKARTON VOOR VERPAKKINGSDOELEINDEN IN ARCHIEVENEN MUSEA VOOR BEWARING OP MIDDELLANGE TERMIJNZuurvrij golfkartonEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 10pagina 5 van 5augustus 2002TITELS VAN DE VERMELDE NORMEN:NEN 3376ASTM D 1030ASTM D 4988NEN 2151ISO 10716DIN 53142ASTM D 2860TAPPI T 401<strong>ICN</strong>-SOP 10Papier. Verklar<strong>en</strong>de woord<strong>en</strong>lijst met vertaling<strong>en</strong> (Eng., Fr., Du.)Standard Test Method for Fiber Analysis of Paper and Paperboard,X5, Spot StainsStandard test method for the determination of calcium carbonate cont<strong>en</strong>tof paperPapier <strong>en</strong> karton. Bepaling van de pH van e<strong>en</strong> waterige susp<strong>en</strong>siePaper and board. Determination of alkaline reserveDurchstossversuchSurface smoothnessFiber analysis of paper and paperboardBepaling kleurechtheid van papier <strong>en</strong> karton teg<strong>en</strong> waterDe kwaliteit van material<strong>en</strong> t<strong>en</strong> behoeve van de passieve conservering van archivalia, boek<strong>en</strong> <strong>en</strong><strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturele waarde wordt in overleg met conserveringsdeskundig<strong>en</strong> bepaald. Dezekwaliteit wordt vastgelegd in de vorm van "kwaliteitseis<strong>en</strong>". Zij word<strong>en</strong> uitgegev<strong>en</strong> door het InstituutCollectie Nederland, <strong>voor</strong>he<strong>en</strong> het C<strong>en</strong>traal Laboratorium <strong>voor</strong> Onderzoek van Voorwerp<strong>en</strong> vanKunst <strong>en</strong> Wet<strong>en</strong>schap, Postbus 76709, 1070 KA Amsterdam.


GOLFKARTON VOOR VERPAKKINGSDOELEINDEN IN ARCHIEVENEN MUSEA VOOR BEWARING OP LANGE TERMIJNGebufferd, ligninearm golfkartonEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 11pagina 1 van 4augustus 20021 ONDERWERP EN TOEPASSINGSGEBIEDDeze kwaliteitseis geeft de eis<strong>en</strong> met betrekking tot kwaliteit, fysische eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><strong>en</strong> duurzaamheid van zuurvrij golfkarton <strong>voor</strong> de productie van doz<strong>en</strong> <strong>en</strong> anderetoepassing<strong>en</strong> <strong>voor</strong> de bewaring op lange termijn van <strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturelewaarde.2 TERMEN EN DEFINITIESGolfkarton <strong>voor</strong> bewaring op lange termijn: Golfkarton, waarbij onder normalebewaaromstandighed<strong>en</strong> in <strong>archiev<strong>en</strong></strong>, <strong>bibliothek<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>musea</strong> na t<strong>en</strong> minste30 jaar ge<strong>en</strong> noem<strong>en</strong>swaardige achteruitgang is te constater<strong>en</strong> <strong>en</strong> waarvan ge<strong>en</strong>nadelige invloed op de, in de doos bewaarde, <strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturele waarde magplaatsvind<strong>en</strong>.Golfkarton: Uit vlakke <strong>en</strong> in e<strong>en</strong> regelmatig patroon gegolfde lag<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>geplaktkarton."Fijn" of "B" golf, golfhoogte ca. 3 mm met ca. 164 golv<strong>en</strong> per strekk<strong>en</strong>de meter."Dubbel-dubbel", bestaande uit twee gegolfde lag<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> drie vlakke lag<strong>en</strong>.Voor de overige in deze kwaliteitseis gebruikte term<strong>en</strong>: zie NEN 3376.


GOLFKARTON VOOR VERPAKKINGSDOELEINDEN IN ARCHIEVENEN MUSEA VOOR BEWARING OP LANGE TERMIJNGebufferd, ligninearm golfkartonEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 11pagina 2 van 4augustus 20023 KWALITEITSEISEN VOOR HET GOLFKARTON3.1 Vezelsam<strong>en</strong>stelling <strong>en</strong> chemische k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>Alle lag<strong>en</strong> van het golfkarton moet<strong>en</strong> gemaakt zijn van kato<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of linn<strong>en</strong>- pulp,100% gebleekte celstof of e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>gsel hiervan. Het karton moet vrij zijn vanhouthoud<strong>en</strong>d vezelmateriaal, metaaldeeltjes, wass<strong>en</strong>, weekmakers <strong>en</strong> mag niet meerdan 0,0008% reduceerbaar zwavel bevatt<strong>en</strong> (TAPPI T 406). Het oppervlak van hetkarton moet vrij zijn van knop<strong>en</strong>, schev<strong>en</strong> <strong>en</strong> schur<strong>en</strong>de deeltjes.Ge<strong>en</strong> van de lag<strong>en</strong> van het golfkarton mag e<strong>en</strong> positieve kleurreactie gev<strong>en</strong> met dephloroglucinol test (ASTM D1030, X 5.1.1/2 Spot Stains) of moet e<strong>en</strong> Kappa nummerhebb<strong>en</strong> van maximaal 5 (TAPPI T 236).Voor het bepal<strong>en</strong> van de vezelsam<strong>en</strong>stelling <strong>en</strong> de chemische k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>:zie TAPPI T 401.3.2 ZuurgraadHet golfkarton bezit e<strong>en</strong> minimum pH van 7,5 <strong>en</strong> e<strong>en</strong> maximum pH van 9,5, gemet<strong>en</strong>met de koude extractiemethode (NEN 2151 of ISO 6588).3.3 Alkalische reserveHet golfkarton bevat e<strong>en</strong> alkalische reserve die correspondeert met t<strong>en</strong> minste 0,4mol zuur per kilogram droog papier. Indi<strong>en</strong> calciumcarbonaat is gebruikt als alkalischereserve, dan voldoet het papier aan de eis, indi<strong>en</strong> het 20 g CaCO3per kg droog papier bevat. De alkalische reserve moet gelijkmatig door alle lag<strong>en</strong> vanhet golfkarton verdeeld zijn (ISO 10716 of ASTM D 4988).4 FYSISCHE EIGENSCHAPPEN VAN HET GOLFKARTON4.1 TypeHet golfkarton is bij <strong>voor</strong>keur van het type "B"-golf, met e<strong>en</strong> golfhoogte vanca. 3 mm. Afhankelijk van de te bewar<strong>en</strong> <strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> kan ook het type "dubbeldubbel"word<strong>en</strong> toegepast.4.2 DoorsteekweerstandDe doorsteekweerstand, gemet<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s DIN 53142, gemet<strong>en</strong> aan de binn<strong>en</strong>- <strong>en</strong>buit<strong>en</strong>zijde, ev<strong>en</strong>wijdig aan <strong>en</strong> loodrecht op de machinerichting, moet minimaal 5 Jbedrag<strong>en</strong>.


GOLFKARTON VOOR VERPAKKINGSDOELEINDEN IN ARCHIEVENEN MUSEA VOOR BEWARING OP LANGE TERMIJNGebufferd, ligninearm golfkartonEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 11pagina 3 van 4augustus 20024.3 Oppervlakte-gladheid(Ter bepaling van de bevestigingsmogelijkheid van zelfklev<strong>en</strong>de etikett<strong>en</strong> <strong>en</strong>/of plakband)Het oppervlak van het karton moet zelfklev<strong>en</strong>d plakband gedur<strong>en</strong>de 10 minut<strong>en</strong>kunn<strong>en</strong> vasthoud<strong>en</strong> (bij 6 van de 10 bepaling<strong>en</strong>), indi<strong>en</strong> het onderzocht wordt volg<strong>en</strong>sASTM D 2860, volg<strong>en</strong>s de procedure B, die als volgt is aangepast:• gebruik 3M # 810 3/4" breed, zelfklev<strong>en</strong>d plakband• bevestig het plakband door er twee keer over te roll<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> 10 kg± 0,5 kg zware <strong>en</strong> 200 mm brede rol met e<strong>en</strong> diameter van 90 mm ±10 mm (De rol van de Cobb-test: ISO 535)• hang e<strong>en</strong> gewicht van 50 g aan het plakband.4.4 Kleurechtheid teg<strong>en</strong> waterIndi<strong>en</strong> de doos gekleurd is, moet de kleur die het karton afgeeft aan wit papierwaarmee het, na onderdompeling in gedestilleerd water van 23°C, gedur<strong>en</strong>de4 uur is sam<strong>en</strong>geklemd, minimaal de waarde 3 bereik<strong>en</strong> van de standaard grijsschaal<strong>voor</strong> uitbloed<strong>en</strong>.Voor de bepaling van de kleurechtheid van papier <strong>en</strong> karton teg<strong>en</strong> water: zieStandaard Onderzoek Procedure <strong>ICN</strong>-SOP 10.4.5 Verlijming van de golf, watervastheidVoor het verlijm<strong>en</strong> van het golfpapier aan het vlakke papier zal bij <strong>voor</strong>keur e<strong>en</strong>waterbest<strong>en</strong>dige zetmeellijm gebruikt word<strong>en</strong>. Na onderdompeling in watergedur<strong>en</strong>de 24 uur mog<strong>en</strong> de lag<strong>en</strong> onderling niet loslat<strong>en</strong> <strong>en</strong> moet er bij het<strong>voor</strong>zichtig lostrekk<strong>en</strong> van de lag<strong>en</strong> vezeloverdracht ontstaan.


GOLFKARTON VOOR VERPAKKINGSDOELEINDEN IN ARCHIEVENEN MUSEA VOOR BEWARING OP LANGE TERMIJNGebufferd, ligninearm golfkartonEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 11pagina 4 van 4augustus 2002TITELS VAN DE VERMELDE NORMEN:NEN 3376TAPPI T 406ASTM D 1030TAPPI T 236ASTM D 4988NEN 2151ISO 10716DIN 53142ASTM D 2860TAPPI T 401<strong>ICN</strong>-SOP 10Papier. Verklar<strong>en</strong>de woord<strong>en</strong>lijst met vertaling<strong>en</strong> (Eng., Fr., Du.)Reducible sulfur in paper and paperboardStandard Test Method for Fiber Analysis of Paper and Paperboard,X5, Spot StainsKappa number of pulpStandard test method for the determination of calcium carbonate cont<strong>en</strong>t ofpaperPapier <strong>en</strong> karton. Bepaling van de pH van e<strong>en</strong> waterige susp<strong>en</strong>siePaper and board. Determination of alkaline reserveDurchstossversuchSurface smoothnessFiber analysis of paper and paperboardBepaling kleurechtheid van papier <strong>en</strong> karton teg<strong>en</strong> waterDe kwaliteit van material<strong>en</strong> t<strong>en</strong> behoeve van de passieve conservering van archivalia, boek<strong>en</strong> <strong>en</strong><strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturele waarde wordt in overleg met conserveringsdeskundig<strong>en</strong> bepaald. Dezekwaliteit wordt vastgelegd in de vorm van "kwaliteitseis<strong>en</strong>". Zij word<strong>en</strong> uitgegev<strong>en</strong> door het InstituutCollectie Nederland, <strong>voor</strong>he<strong>en</strong> het C<strong>en</strong>traal Laboratorium <strong>voor</strong> Onderzoek van Voorwerp<strong>en</strong> van Kunst<strong>en</strong> Wet<strong>en</strong>schap, Postbus 76709, 1070 KA Amsterdam.


HECHTMECHANIEKEN VOOR ARCHIEFOMSLAGENVOOR PERMANENTE BEWARINGEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 12pagina 1 van 2februari 19981 ONDERWERP EN TOEPASSINGSGEBIEDDeze kwaliteitseis geeft eis<strong>en</strong> met betrekking tot kwaliteit, fysische eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> <strong>en</strong>duurzaamheid van hechtmechaniek<strong>en</strong> <strong>voor</strong> archiefomslag<strong>en</strong> van papier of karton methechtmechaniek <strong>voor</strong> toepassing in statische <strong>archiev<strong>en</strong></strong>.2 TERMEN EN DEFINITIESHechtmechaniek<strong>en</strong>: Bevestigingssystem<strong>en</strong> ter bundeling van archiefstukk<strong>en</strong> in e<strong>en</strong>archiefomslag dat voldoet aan <strong>ICN</strong>-kwaliteitseis no. 2.Archiefomslag<strong>en</strong> <strong>voor</strong> perman<strong>en</strong>te bewaring: Omslag<strong>en</strong> van papier of karton, waarbijonder normale bewaaromstandighed<strong>en</strong> in <strong>archiev<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>bibliothek<strong>en</strong></strong> na t<strong>en</strong> minste100 jaar ge<strong>en</strong> noem<strong>en</strong>swaardige achteruitgang is te constater<strong>en</strong> <strong>en</strong> waarvan ge<strong>en</strong>nadelige invloed op de, in het omslag bewaarde, archiefstukk<strong>en</strong> mag plaatsvind<strong>en</strong>.Voor de overige in deze kwaliteitseis gebruikte term<strong>en</strong>: zie NEN 3376.3 MATERIAALSAMENSTELLING VAN HET HECHTMECHANIEK3.1 Het materiaal van e<strong>en</strong> hechtmechaniek mag ge<strong>en</strong> stoff<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong>, die de degradatievan het archiefstuk bevorder<strong>en</strong>.3.1.1 Kunststof hechtmechaniek<strong>en</strong> mog<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> polyvinylchloride of copolymer<strong>en</strong> vanvinylchloride bevatt<strong>en</strong>.3.1.2 Gebruikte kunststoff<strong>en</strong> mog<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> weekmaker bevatt<strong>en</strong>.3.1.3 Hechtmechaniek<strong>en</strong> mog<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> zelfklev<strong>en</strong>de elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> bevatt<strong>en</strong>.3.1.4 Metal<strong>en</strong> hechtmechaniek<strong>en</strong> zijn niet toegestaan.Testmethode: Bepaling van sam<strong>en</strong>stelling met behulp van Fourier TransformInfrarood Spectroscopie (FTIR).4 CONSTRUCTIE4.1 Het hechtmechaniek mag bij gebruik ge<strong>en</strong> mechanische schade aan het archiefstukveroorzak<strong>en</strong>.4.2 Gebruikseig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> word<strong>en</strong> niet getest.


HECHTMECHANIEKEN VOOR ARCHIEFOMSLAGENVOOR PERMANENTE BEWARINGEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 12pagina 2 van 2februari 1998TITELS VAN DE VERMELDE NORMEN:NEN 3376<strong>ICN</strong>-kwaliteitseis no.2Papier. Verklar<strong>en</strong>de woord<strong>en</strong>lijst met vertaling<strong>en</strong> (Eng., Fr., Du.)Archiefomslag<strong>en</strong> met hechtmechaniek <strong>voor</strong> perman<strong>en</strong>te bewaringDe kwaliteit van material<strong>en</strong> t<strong>en</strong> behoeve van de passieve conservering van archivalia, boek<strong>en</strong> <strong>en</strong><strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturele waarde wordt in overleg met conserveringsdeskundig<strong>en</strong> bepaald. Dezekwaliteit wordt vastgelegd in de vorm van "kwaliteitseis<strong>en</strong>". Zij word<strong>en</strong> uitgegev<strong>en</strong> door het InstituutCollectie Nederland, <strong>voor</strong>he<strong>en</strong> het C<strong>en</strong>traal Laboratorium <strong>voor</strong> Onderzoek van Voorwerp<strong>en</strong> van Kunst<strong>en</strong> Wet<strong>en</strong>schap, Postbus 76709, 1070 KA Amsterdam.


ARCHIEFDOZEN VOOR BEWARING OPMIDDELLANGE TERMIJNZuurvrije doz<strong>en</strong> gemaakt van massief kartonEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 13pagina 1 van 5februari 19981 ONDERWERP EN TOEPASSINGSGEBIEDDeze kwaliteitseis geeft de eis<strong>en</strong> met betrekking tot kwaliteit, fysische eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><strong>en</strong> duurzaamheid van doz<strong>en</strong> van massief karton <strong>voor</strong> bewaring van archiefstukk<strong>en</strong> opmiddellange termijn.2 TERMEN EN DEFINITIESArchiefdoz<strong>en</strong> <strong>voor</strong> bewaring op middellange termijn: Doz<strong>en</strong> van massief kartonwaarbij onder normale bewaaromstandighed<strong>en</strong> in <strong>archiev<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>bibliothek<strong>en</strong></strong> na10 jaar ge<strong>en</strong> noem<strong>en</strong>swaardige achteruitgang is te constater<strong>en</strong> <strong>en</strong> waarvan ge<strong>en</strong>nadelige invloed op de, in de doos bewaarde, archiefstukk<strong>en</strong> mag plaatsvind<strong>en</strong>.Massief karton: In deze kwaliteitseis wordt verder gesprok<strong>en</strong> over "karton" waarmee"massief karton" wordt bedoeld. Karton is materiaal dat kan word<strong>en</strong> gedefinieerd alspapier, echter met e<strong>en</strong> grotere massa per oppervlak(>225 g/m 2 ), waardoor de stijfheid groter is dan die van papier.Voor de overige in deze kwaliteitseis gebruikte term<strong>en</strong>: zie NEN 3376.


ARCHIEFDOZEN VOOR BEWARING OPMIDDELLANGE TERMIJNZuurvrije doz<strong>en</strong> gemaakt van massief kartonEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 13pagina 2 van 5februari 19983 KWALITEITSEISEN VOOR HET MASSIEF KARTON3.1 Vezelsam<strong>en</strong>stelling <strong>en</strong> chemische k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>De zijde van het karton welke in contact komt met de archiefstukk<strong>en</strong>, di<strong>en</strong>t te zijnbeplakt met papier dat ge<strong>en</strong> houthoud<strong>en</strong>de vezels bevat. De zijde van het kartonwelke niet in contact komt met de archiefstukk<strong>en</strong> mag houthoud<strong>en</strong>de vezels bevatt<strong>en</strong>.Het gehalte aan houthoud<strong>en</strong>d vezelmateriaal mag echter niet meer zijn dan 40% vande totale hoeveelheid vezelmateriaal. Het oppervlak van het karton moet vrij zijn vanknop<strong>en</strong>, schev<strong>en</strong> <strong>en</strong> schur<strong>en</strong>de deeltjes.De papierlaag van het massief karton aan de binn<strong>en</strong>zijde van de doos mag ge<strong>en</strong>positieve kleurreactie gev<strong>en</strong> met de phloroglucinol-test(ASTM D 1030, X 5.1.1/2 Spot Stains).Voor het bepal<strong>en</strong> van de vezelsam<strong>en</strong>stelling <strong>en</strong> de chemische k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>:zie TAPPI T 401.3.2 ZuurgraadHet massief karton bezit e<strong>en</strong> minimum pH van 6,5, gemet<strong>en</strong> met de koude extractiemethode(NEN 2151 of ISO 6588).De papierlaag van het massief karton aan de binn<strong>en</strong>zijde van de doos bezit e<strong>en</strong>minimum pH van 7,5 <strong>en</strong> e<strong>en</strong> maximum pH van 9,5, gemet<strong>en</strong> met de oppervlakte pHmethode(TAPPI T 529).3.3 Alkalische reserveDe papierlaag van het massief karton aan de binn<strong>en</strong>zijde van de doos bevat e<strong>en</strong>alkalische reserve die correspondeert met t<strong>en</strong> minste 0,4 mol zuur per kilogram droogpapier. Indi<strong>en</strong> calciumcarbonaat is gebruikt als alkalische reserve, dan voldoet hetpapier aan de eis indi<strong>en</strong> het 20 g CaCO3 per kg droog papier bevat.Voor het bepal<strong>en</strong> van de alkalische reserve: zie ISO 10716 of ASTM D 4988.


ARCHIEFDOZEN VOOR BEWARING OPMIDDELLANGE TERMIJNZuurvrije doz<strong>en</strong> gemaakt van massief kartonEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 13pagina 3 van 5februari 19984 FYSISCHE EIGENSCHAPPEN VAN HET MASSIEF KARTON4.1 DoorsteekweerstandDe doorsteekweerstand, gemet<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s DIN 53142 aan de binn<strong>en</strong>- <strong>en</strong> debuit<strong>en</strong>zijde, ev<strong>en</strong>wijdig aan <strong>en</strong> loodrecht op de machinerichting, moet minimaal5 J bedrag<strong>en</strong>.4.2 Oppervlakte-gladheid(Ter bepaling van de bevestigingsmogelijkheid van zelfklev<strong>en</strong>de etikett<strong>en</strong> <strong>en</strong>/ofplakband)Het oppervlak van het karton moet zelfklev<strong>en</strong>d plakband gedur<strong>en</strong>de 10 minut<strong>en</strong>kunn<strong>en</strong> vasthoud<strong>en</strong> (bij 6 van de 10 bepaling<strong>en</strong>), indi<strong>en</strong> het onderzocht wordt volg<strong>en</strong>sASTM D2860, volg<strong>en</strong>s de procedure B, die als volgt is aangepast:• gebruik 3M # 810 3/4" breed, zelfklev<strong>en</strong>d plakband• bevestig het plakband door er twee keer over te roll<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> 10 kg± 0,5 kg zware <strong>en</strong> 200 mm brede rol met e<strong>en</strong> diameter van 90 mm ±10 mm (De rol van de Cobb-test: ISO 535)• hang e<strong>en</strong> gewicht van 50 g aan het plakband.4.4 Kleurechtheid teg<strong>en</strong> waterIndi<strong>en</strong> de doos gekleurd is, moet de kleur die het karton afgeeft aan wit papierwaarmee het, na onderdompeling in gedestilleerd water van 23°C, gedur<strong>en</strong>de4 uur is sam<strong>en</strong>geklemd, minimaal de waarde 3 bereik<strong>en</strong> van de standaardgrijsschaal <strong>voor</strong> uitbloed<strong>en</strong>.Voor de bepaling van de kleurechtheid van papier <strong>en</strong> karton teg<strong>en</strong> water: zieStandaard Onderzoek Procedure <strong>ICN</strong>-SOP 10.


ARCHIEFDOZEN VOOR BEWARING OPMIDDELLANGE TERMIJNZuurvrije doz<strong>en</strong> gemaakt van massief kartonEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 13pagina 4 van 5februari 19985 EIGENSCHAPPEN VAN DE DOOS5.1 TypeHet karton heeft bij <strong>voor</strong>keur e<strong>en</strong> massa per oppervlak van minst<strong>en</strong>s 800 g/m 2 .5.2 ConstructieDe doos is gemaakt van massief karton. De doos wordt vlak aangeleverd <strong>en</strong> moet bij<strong>voor</strong>keur zonder nadere bevestiging<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> doos gevouw<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.Indi<strong>en</strong> de doos na het vouw<strong>en</strong> <strong>voor</strong>zi<strong>en</strong> wordt van metal<strong>en</strong> hechting<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong> dezezodanig te word<strong>en</strong> aangebracht dat er ge<strong>en</strong> schade aan de archiefstukk<strong>en</strong> wordttoegebracht. Metal<strong>en</strong> hechting<strong>en</strong> di<strong>en</strong><strong>en</strong> corrosiebest<strong>en</strong>dig te zijn. De doos kan zoweluit één als uit twee del<strong>en</strong> bestaan. De ingerilde vouw<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> recht zijn. Na het inelkaar vouw<strong>en</strong> van de doos moet<strong>en</strong> de hoek<strong>en</strong> recht zijn <strong>en</strong> mog<strong>en</strong> er ge<strong>en</strong> scheveop<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> ontstaan. De doos moet goed rechtop kunn<strong>en</strong> staan <strong>en</strong> de sluiting moetgoed dicht blijv<strong>en</strong> nadat de doos geslot<strong>en</strong> is.5.3 Afmeting<strong>en</strong>De afmeting van de doos wordt bepaald door de opdrachtgever. De mat<strong>en</strong> word<strong>en</strong>aangegev<strong>en</strong> als binn<strong>en</strong>mat<strong>en</strong> <strong>en</strong> mog<strong>en</strong> bij aflevering niet meer afwijk<strong>en</strong> dan ± 1 mm.5.4 Druksterkte van de doosDe druksterkte (volg<strong>en</strong>s (NEN)ISO 2872) van e<strong>en</strong> platligg<strong>en</strong>de doos bedraagt minimaal3000 N met e<strong>en</strong> maximale indrukking van 7,0 mm.De druksterkte van e<strong>en</strong> staande doos bedraagt minimaal 2000 N met e<strong>en</strong> maximaleindrukking van 6,0 mm.5.5 ValweerstandDe valweerstand wordt bepaald volg<strong>en</strong>s (NEN)ISO 2248 met e<strong>en</strong> vulgewicht van 0,5kg per cm breedte. Er mog<strong>en</strong> na de valproef ge<strong>en</strong> ernstige mankem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aan dedoos zijn ontstaan <strong>en</strong> de functie van de doos moet bewaard blijv<strong>en</strong>.5.6 Vormvastheid na onderdompelingNa onderdompeling in gedestilleerd water van 23°C gedur<strong>en</strong>de 24 uur moet de dooszijn vorm behoud<strong>en</strong>.


ARCHIEFDOZEN VOOR BEWARING OPMIDDELLANGE TERMIJNZuurvrije doz<strong>en</strong> gemaakt van massief kartonEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 13pagina 5 van 5februari 1998TITELS VAN DE VERMELDE NORMEN:NEN 3376ASTM D 1030ASTM D 4988NEN 2151ISO 6588TAPPI T 529ISO 10716DIN 53142ASTM D 2860(NEN)ISO 2248(NEN)ISO 2872<strong>ICN</strong>-SOP 10Papier. Verklar<strong>en</strong>de woord<strong>en</strong>lijst met vertaling<strong>en</strong> (Eng., Fr., Du.)Standard Test Method for Fiber Analysis of Paper and Paperboard,X5, Spot StainsStandard test method for the determination of calcium carbonate cont<strong>en</strong>t ofpaperPapier <strong>en</strong> karton. Bepaling van de pH van e<strong>en</strong> waterige susp<strong>en</strong>siePaper, board and pulps: Determination of pH of aqueous extractsSurface pH measurem<strong>en</strong>t of paperPaper and board. Determination of alkaline reserveDurchstossversuchSurface smoothnessValweerstandDruksterkte (Compressiesterkte)Bepaling kleurechtheid van papier <strong>en</strong> karton teg<strong>en</strong> waterDe kwaliteit van material<strong>en</strong> t<strong>en</strong> behoeve van de passieve conservering van archivalia, boek<strong>en</strong> <strong>en</strong><strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturele waarde wordt in overleg met conserveringsdeskundig<strong>en</strong> bepaald. Dezekwaliteit wordt vastgelegd in de vorm van "kwaliteitseis<strong>en</strong>". Zij word<strong>en</strong> uitgegev<strong>en</strong> door het InstituutCollectie Nederland, <strong>voor</strong>he<strong>en</strong> het C<strong>en</strong>traal Laboratorium <strong>voor</strong> Onderzoek van Voorwerp<strong>en</strong> van Kunst<strong>en</strong> Wet<strong>en</strong>schap, Postbus 76709, 1070 KA Amsterdam.


ZELFKLEVENDE ETIKETTEN VOOR OMSLAGEN, ARCHIEF- ENMUSEUMDOZEN VOOR PERMANENTE BEWARINGEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 15pagina 1 van 2februari 19981 ONDERWERP EN TOEPASSINGSGEBIEDDeze kwaliteitseis geeft de eis<strong>en</strong> met betrekking tot kwaliteit, fysische eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><strong>en</strong> duurzaamheid van zelfklev<strong>en</strong>de etikett<strong>en</strong> <strong>voor</strong> omslag<strong>en</strong> <strong>en</strong> doz<strong>en</strong> bestemd <strong>voor</strong>perman<strong>en</strong>te bewaring van <strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturele waarde.2 TERMEN EN DEFINITIESZelfklev<strong>en</strong>de etikett<strong>en</strong> <strong>voor</strong> perman<strong>en</strong>te bewaring: Zelfklev<strong>en</strong>de etikett<strong>en</strong>, waarbijonder normale bewaaromstandighed<strong>en</strong> in <strong>archiev<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>bibliothek<strong>en</strong></strong> na t<strong>en</strong>minste 30jaar ge<strong>en</strong> noem<strong>en</strong>swaardige achteruitgang is te constater<strong>en</strong>.Voor de overige in deze kwaliteitseis gebruikte term<strong>en</strong>: zie NEN 3376.3 KWALITEITSEISEN VOOR DE ZELFKLEVENDE ETIKETTEN3.1 PapierHet papier van het etiket moet voldo<strong>en</strong> aan NEN 2728.3.2 LijmDe kleefkracht van de zelfklev<strong>en</strong>de lijmlaag moet t<strong>en</strong>minste 400 N/m bedrag<strong>en</strong>.Voor de bepaling van de kleefkracht zie: FTM9 FINAT TESTMETHODE.3.3 BedrukkingIndi<strong>en</strong> op het etiket e<strong>en</strong> tekst gedrukt of geprint wordt, moet de hechtkracht van detoner voldo<strong>en</strong> aan 20 volg<strong>en</strong>s de Columbia Fix Crease Scale SIR 513.00.Voor de bepaling van de hechtkracht zie: <strong>ICN</strong>-SOP 01.


ZELFKLEVENDE ETIKETTEN VOOR OMSLAGEN, ARCHIEF- EN MU-SEUMDOZEN VOOR PERMANENTE BEWARINGEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 15pagina 2 van 2februari 1998TITELS VAN DE VERMELDE NORMEN:NEN 2728NEN 3376FTM 9<strong>ICN</strong>-SOP 10Perman<strong>en</strong>t houdbaar papier. Eis<strong>en</strong> <strong>en</strong> bepoevingsmethod<strong>en</strong>.Papier. Verklar<strong>en</strong>de woord<strong>en</strong>lijst met vertaling<strong>en</strong> (Eng., Fr., Du.)Quick Stick tack measurem<strong>en</strong>t. FINAT TEST MEASUREMENTSHet bepal<strong>en</strong> van de hechtkracht van gedrukte, geprinte of gekopieerde tekst<strong>en</strong>De kwaliteit van material<strong>en</strong> t<strong>en</strong> behoeve van de passieve conservering van archivalia, boek<strong>en</strong> <strong>en</strong><strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturele waarde wordt in overleg met conserveringsdeskundig<strong>en</strong> bepaald. Dezekwaliteit wordt vastgelegd in de vorm van "kwaliteitseis<strong>en</strong>". Zij word<strong>en</strong> uitgegev<strong>en</strong> door het InstituutCollectie Nederland, <strong>voor</strong>he<strong>en</strong> het C<strong>en</strong>traal Laboratorium <strong>voor</strong> Onderzoek van Voorwerp<strong>en</strong> van Kunst<strong>en</strong> Wet<strong>en</strong>schap, Postbus 76709, 1070 KA Amsterdam.


MASSIEF KARTON VOOR VERPAKKINGSDOELEINDEN IN ARCHIE-VEN EN MUSEA VOOR BEWARING OP MIDDELLANGE TERMIJNZuurvrij massief kartonEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 16pagina 1 van 4mei 19991 ONDERWERP EN TOEPASSINGSGEBIEDDeze kwaliteitseis geeft de eis<strong>en</strong> met betrekking tot kwaliteit, fysische eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><strong>en</strong> duurzaamheid van massief karton <strong>voor</strong> de productie van doz<strong>en</strong> <strong>en</strong> anderetoepassing<strong>en</strong> <strong>voor</strong> de bewaring op middellange termijn van <strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> vanculturele waarde.2 TERMEN EN DEFINITIESMassief karton <strong>voor</strong> bewaring op middellange termijn: Massief karton waarbij ondernormale bewaaromstandighed<strong>en</strong> in <strong>archiev<strong>en</strong></strong>, <strong>bibliothek<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> <strong>musea</strong> na 10 jaarge<strong>en</strong> noem<strong>en</strong>swaardige achteruitgang is te constater<strong>en</strong> <strong>en</strong> waarvan ge<strong>en</strong> nadeligeinvloed op de, met het karton in contact kom<strong>en</strong>de, <strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturelewaarde mag plaatsvind<strong>en</strong>.Massief karton: In deze kwaliteitseis wordt verder gesprok<strong>en</strong> over "karton"waarmee "massief karton" wordt bedoeld. Karton is materiaal dat kan word<strong>en</strong>gedefinieerd als papier, echter met e<strong>en</strong> grotere massa per oppervlak(>225 g/m 2 ), waardoor de stijfheid groter is dan die van papier.Voor de overige in deze kwaliteitseis gebruikte term<strong>en</strong>: zie NEN 3376.


MASSIEF KARTON VOOR VERPAKKINGSDOELEINDEN IN ARCHIE-VEN EN MUSEA VOOR BEWARING OP MIDDELLANGE TERMIJNZuurvrij massief kartonEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 16pagina 2 van 4mei 19993 KWALITEITSEISEN VOOR HET MASSIEF KARTON3.1 Vezelsam<strong>en</strong>stelling <strong>en</strong> chemische k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>Die zijde van het karton welke in contact komt met de archiefstukk<strong>en</strong> of andere<strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturele waarde, di<strong>en</strong>t te zijn beplakt met papier dat ge<strong>en</strong>houthoud<strong>en</strong>de vezels bevat. De zijde van het karton welke niet incontact komt met de archiefstukk<strong>en</strong> mag houthoud<strong>en</strong>de vezels bevatt<strong>en</strong>. Hetgehalte aan houthoud<strong>en</strong>d vezelmateriaal mag echter niet meer zijn dan 40% vande totale hoeveelheid vezelmateriaal. Het oppervlak van het karton moet vrij zijnvan knop<strong>en</strong>, schev<strong>en</strong> <strong>en</strong> schur<strong>en</strong>de deeltjes.De papierlaag van het massief karton aan de binn<strong>en</strong>zijde van de doos mag ge<strong>en</strong>positieve kleurreactie gev<strong>en</strong> met de phloroglucinol-test(ASTM D1030, X 5.1.1/2 Spot Stains).Voor het bepal<strong>en</strong> van de vezelsam<strong>en</strong>stelling <strong>en</strong> de chemische k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong>: zieTAPPI T 4013.2 ZuurgraadHet massief karton bezit e<strong>en</strong> minimum pH van 6,5, gemet<strong>en</strong> met de koudeextractiemethode (NEN 2151 of ISO 6588).De papierlaag van het massief karton aan de binn<strong>en</strong>zijde van de doos bezit e<strong>en</strong>minimum pH van 7,5 <strong>en</strong> e<strong>en</strong> maximum pH van 9,5, gemet<strong>en</strong> met de oppervlaktepH-methode (TAPPI T 529).3.3 Alkalische reserveDe papierlaag van het massief karton aan de binn<strong>en</strong>zijde van de doos bevat e<strong>en</strong>alkalische reserve die correspondeert met t<strong>en</strong>minste 0,4 mol zuur per kilogramdroog papier. Indi<strong>en</strong> calciumcarbonaat is gebruikt als alkalische reserve, danvoldoet het papier aan de eis indi<strong>en</strong> het 20 g CaCO3 per kg droog papier bevat.Voor het bepal<strong>en</strong> van de alkalische reserve: zie ISO 10716 of ASTM D 4988.


MASSIEF KARTON VOOR VERPAKKINGSDOELEINDEN IN ARCHIE-VEN EN MUSEA VOOR BEWARING OP MIDDELLANGE TERMIJNZuurvrij massief kartonEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 16pagina 3 van 4mei 19994 FYSISCHE EIGENSCHAPPEN VAN HET MASSIEF KARTON4.1 DoorsteekweerstandDe doorsteekweerstand, gemet<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s DIN 53142 aan de binn<strong>en</strong>- <strong>en</strong> debuit<strong>en</strong>zijde, ev<strong>en</strong>wijdig aan <strong>en</strong> loodrecht op de machinerichting moet minimaal 5 Jbedrag<strong>en</strong>.4.2 Oppervlakte-gladheid(Ter bepaling van de bevestigingsmogelijkheid van zelfklev<strong>en</strong>de etikett<strong>en</strong> <strong>en</strong>/ofplakband)Het oppervlak van het karton moet zelfklev<strong>en</strong>d plakband gedur<strong>en</strong>de10 minut<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> vasthoud<strong>en</strong> (bij 6 van de 10 bepaling<strong>en</strong>), indi<strong>en</strong> het onderzochtwordt volg<strong>en</strong>s ASTM D2860, volg<strong>en</strong>s de procedure B, die als volgt is aangepast:• gebruik 3M # 810 3/4" breed, zelfklev<strong>en</strong>d plakband• bevestig het plakband door er twee keer over te roll<strong>en</strong> met e<strong>en</strong>10 kg ± 0,5 kg zware <strong>en</strong> 200 mm brede rol met e<strong>en</strong> diametervan 90 mm ±10 mm (De rol van de Cobb-test: ISO 535)• hang e<strong>en</strong> gewicht van 50 g aan het plakband.4.4 Kleurechtheid teg<strong>en</strong> waterIndi<strong>en</strong> de doos gekleurd is, moet de kleur die het karton afgeeft aan wit papierwaarmee het, na onderdompeling in gedestilleerd water van 23°C, gedur<strong>en</strong>de 4uur is sam<strong>en</strong>geklemd, minimaal de waarde 3 bereik<strong>en</strong> van de standaardgrijsschaal <strong>voor</strong> uitbloed<strong>en</strong>.Voor de bepaling van de kleurechtheid van papier <strong>en</strong> karton teg<strong>en</strong> water:zie Standaard Onderzoek Procedure <strong>ICN</strong>-SOP 10.


MASSIEF KARTON VOOR VERPAKKINGSDOELEINDEN IN ARCHIE-VEN EN MUSEA VOOR BEWARING OP MIDDELLANGE TERMIJNZuurvrij massief kartonEISEN EN BEPROEVINGSMETHODEN<strong>ICN</strong>-KWALITEITSEISNO. 16pagina 4 van 4mei 1999TITELS VAN DE VERMELDE NORMEN:NEN 3376ASTM D 1030ASTM D 4988NEN 2151ISO 6588TAPPI T 401TAPPI T 529ISO 10716DIN 53142ASTM D 2860<strong>ICN</strong>-SOP 10Papier. Verklar<strong>en</strong>de woord<strong>en</strong>lijst met vertaling<strong>en</strong> (Eng., Fr., Du.)Standard Test Method for Fiber Analysis of Paper and Paperboard,X5, Spot StainsStandard test method for the determination of calcium carbonate cont<strong>en</strong>tof paperPapier <strong>en</strong> karton. Bepaling van de pH van e<strong>en</strong> waterige susp<strong>en</strong>siePaper, board and pulps: Determination of pH of aqueous extractsFiber analysis of paper and paperboardSurface pH measurem<strong>en</strong>t of paperPaper and board. Determination of alkaline reserveDurchstossversuchSurface smoothnessBepaling kleurechtheid van papier <strong>en</strong> karton teg<strong>en</strong> waterDe kwaliteit van material<strong>en</strong> t<strong>en</strong> behoeve van de passieve conservering van archivalia, boek<strong>en</strong> <strong>en</strong><strong>voor</strong>werp<strong>en</strong> van culturele waarde wordt in overleg met conserveringsdeskundig<strong>en</strong> bepaald. Dezekwaliteit wordt vastgelegd in de vorm van "kwaliteitseis<strong>en</strong>". Zij word<strong>en</strong> uitgegev<strong>en</strong> door het InstituutCollectie Nederland, <strong>voor</strong>he<strong>en</strong> het C<strong>en</strong>traal Laboratorium <strong>voor</strong> Onderzoek van Voorwerp<strong>en</strong> vanKunst <strong>en</strong> Wet<strong>en</strong>schap, Postbus 76709, 1070 KA Amsterdam.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!