Lesbrief Op zoek naar mooie geluiden groep 1 t/m 4 - Het Gelders ...

Op zoek naar mooie geluidenLerarenhandleidingBasisonderwijs groep 1, 2, 3 en 4

Geachte leerkracht,Binnenkort gaan uw leerlingen met onze slagwerker Joep Everts ‘Op zoek naar mooiegeluiden’ tijdens een workshop slagwerk en ritme van Het Gelders Orkest. Joep laat deleerlingen op een actieve manier ervaren hoe het is om met verschillende materialenom te gaan, zelf te spelen, te reageren op aanwijzingen en hoe het is om in een groepsamen te spelen.Als voorbereiding op deze workshop kunt u ervoor kiezen zelf een paar lessen te geven.In deze lessen werkt u met de leerlingen aan: luisteren, bewegen op ritme, klankenontdekken, samenspelen. Daarnaast zullen de leerlingen al enkele slaginstrumentenleren kennen.In les 1 gaat het over ritmes en het maken van eenvoudige bodysounds; les 2 bouwthierop voort en er worden start- en stoptekens geoefend. In les 3 wordt de workshopop school besproken. Na de workshop kunt u de evaluatieles (les 4) doen.Wij wensen u veel succes bij de voorbereiding en hopen dat u en uw leerlingen veelplezier beleven aan de workshop.2

Les 1 Ritmes en bodysoundsDoel: Leerlingen leren met beweging te reageren op ritme en maken geluiden met huneigen lichaam.Benodigdheden: Speelzaal, trommel.Tijdsduur: 30 minuten (de tijdsduur van de lessen zijn richtlijnen).Spelsuggestie 1:Beginpositie: De leerlingen lopen rond in de speelzaal terwijl de leerkracht op eentrommel slaat.Langzame tikken zijn grote stappen, snelle zijn kleine stapjes.Geen geluid betekent stilstaan.Spelen met sneller/ langzamer worden, leerlingen moeten meegaan.Varieer met hard en zacht: zacht als een muisje op de tenen lopen, stampen als eenolifant. Dit kunt u op de trommel duidelijk laten horen.Spelsuggestie 2:Beginpositie: de leerlingen liggen op hun buik op de grond in een kring, gezichten naarhet midden, armen gestrekt naar voren.Allen gaan nu met hun handen op de grond slaan. De leerkracht geeft het tempo aan(zoals met de trommel). U kunt weer variëren in tempo. Als de leerlingen goedreageren kunt u ook een leerling de leiding geven. Wissel af met voeten trappelen.Vraag wat harder klinkt en wissel dan af met hard (handen) en zacht (voeten, er vanuitgaande dat de leerlingen geen schoenen dragen)Voorbeeldritmes:Klappen:_ . . _ of . . . . __ of . _ . _ of ____ . .__ = lang . = kortSpelsuggestie 3:Beginpositie: de leerlingen staan in de kring.Vraag aan de leerlingen welke geluiden ze nog meer kunnen maken met hun lijf (bodysounds). Ze hebben tot nu toe met hun handen op de vloer geslagen maar waar kun jenog meer op slaan? (Ze kunnen in hun handen klappen, met hun vingers knippen, ophun benen slaan, op hun borst slaan. Ook kunnen ze hun stem gebruiken door bijvoorbeeldde wind na te bootsen (pffft) of de regen (ptptpt)). Welk geluid klinkt het hardst/zachtst?Spelsuggestie 4:Beginpositie: de leerlingen staan in de kring.We gaan een geluid doorgeven: een leerling bedenkt een geluid en geeft dit aan debuurman door, die het weer aan zijn buurman doorgeeft. U kunt dit de hele kring latendoorlopen maar als dit te lang gaat duren, laat u na een paar leerlingen een nieuwgeluid doorgeven.3

Les 2 Vervolgles ritmes en bodysoundsDoel: Leerlingen leren met beweging te reageren op ritme en maken geluiden met huneigen lichaam en leren om tegelijk te stoppen en te beginnen.Benodigdheden: Speelzaal, trommel.Tijdsduur: 30 minuten (de tijdsduur van de lessen zijn richtlijnen).Warming-up:Herhaal in verkorte versie spelsuggestie 1 uit les 1.Spelsuggestie 4:Beginpositie: De leerlingen staan in een ruime kring.De leerkracht slaat op de trommel, de leerlingen doen 4 passen naar elkaar toe, kerenom en doen 4 passen terug. Iedereen kan hardop 1-2-3-4 meetellen. Het tempo kangevarieerd worden.Spelsuggestie 5:Beginpositie: De leerlingen staan in twee rijen, zeer ruim tegenover elkaar. Eén leerlingstaat aan de kant zichtbaar voor de anderen. Dit is de leider. Spreek met de leerlingeneen begin- en een stopteken af.De leerkracht slaat op de trommel, de leerling geeft beginteken. De leerlingen gaannaar elkaar toe lopen op het ritme van de trommel. Na een paar tikken geeft de leerlingeen stopteken. Dit wordt herhaald tot de leerlingen direct tegenover elkaar staan. Dangaan de leerlingen terug naar de beginpositie en is een andere leerling aan de beurt omaan te geven. Iedereen moet tegelijk beginnen en stoppen, net als in een orkest. Hettempo kan gevarieerd worden.Spelsuggestie 6:Beginpositie: De leerlingen staan of zitten in de kring.De leerkracht klapt een kort ritme (zie voorbeeldritmes onder of het ritme van eenbekend liedje). De hele groep doet dit tegelijk na. U kunt afspreken dat de leerlingenmeteen volgen, u kunt ook het begin- en stopteken gebruiken. Herhaal dit een paarkeer en laat dan de leerlingen om de beurt een ritme doen, terwijl de hele groep hetdan herhaalt.Voorbeeldritmes:Klappen:_ . . _ of . . . . __ of . _ . _ of ____ . .__ = lang . = kort4

Les 3 Voorbereiding op de workshopDoel: Leerlingen weten wat hen tijdens de workshop slagwerk te wachten staat, watslagwerk is en welke instrumenten er zijn.Benodigdheden: Klaslokaal, digitaal schoolbord met internetverbinding, potloden.Tijdsduur: 20 minuten (de tijdsduur van de lessen zijn richtlijnen).Klassengesprek.De leerkracht vertelt dat de leerlingen een workshop slagwerk gaan doen. De workshopleidervan Het Gelders Orkest komt straks met een heleboel slagwerk op school,waar de leerlingen op mogen spelen.Wat is slagwerk? Wat behoort er allemaal tot het slagwerk?B.v. trommels, belletjes, triangel, pauken, gong, xylofoon, bekkens (zie deafbeeldingen op de volgende pagina voor het digibord. Volgorde gelijk).Hoe klinken deze instrumenten, weet iemand dat? Sla je altijd met je handen? Waar slaje nog meer mee? (beluister de YouTubefilmpjes, zie links op volgende pagina voor hetdigibord.)Spelsuggestie 7 en 8:Beginpositie: de leerlingen zitten aan hun tafeltje met een potlood bij de hand. Strakjesgaan ze met de workshopleider samenspelen. Hoe spelen ze straks allemaal tegelijk?Wie gaat dat aangeven?Laat de hele klas trommelen met potlood op tafel. Geef nu aan dat ze harder mogenspelen door de armen langzaam omhoog te doen. Armen naar beneden betekentzachter. Herhaal een paar keer. Laat de leerlingen nu met de voeten stampen opdezelfde manier als boven.Verdeel de klas in 2 groepen: groep 1 stampt , groep 2 tikt met potlood. Laat degroepen om en om spelen maar ook tegelijk. Vraag hoe ze dat vinden klinken. Als 2groepen tegelijk tikken en stampen, horen ze dan zichzelf nog? Dit gaan de leerlingenin de workshop met echte instrumenten doen.5

Slagwerkinstrumenten en geluidsvoorbeeldenLink naar YouTubefilmje bodypercussie >>>Link naar YouTubefilmpje Finger Tapping >>>Link naar YouTubefilmje allerhande slagwerk >>>6

VerwerkingslesDoel: Leerlingen kunnen vertellen over hun ervaringen in de workshop. Zij kunnen eenritme uit de workshop herhalen.Benodigdheden: Klaslokaal.Tijdsduur: 30 minuten (de tijdsduur van de lessen zijn richtlijnen).Klassengesprek.Gesprek over de workshop. Vragen aan de leerlingen:Hoe vonden de leerlingen de workshop?Konden de leerlingen goed meedoen in de groep?Waren de begin- en stoptekens van de workshopleider anders dan van henzelf?Vonden de leerlingen dat ze een orkest waren?Wat vonden de leerlingen het hardst klinken?Wat vonden de leerlingen het mooiste instrument?Herinneren de leerlingen zich nog een bepaald ritme dat ze in de workshop hebbengedaan? Dit kan de leerkracht nog eens herhalen.ContactgegevensHeeft u nog vragen, opmerkingen, suggesties? Neem dan contact op met de afdelingeducatie van Het Gelders Orkest:Het Gelders OrkestAfd. EducatiePostbus 11806801 BD Arnhem026—789 01 30educatie@hetgeldersorkest.nlwww.hetgeldersorkest.nl/educatieMeer informatie over workshopleider Joep Everts:www.Klanklichaam.nl© 2012 Het Gelders Orkest7