PRN Nieuwsbrief 2009 - Stichtingen Papier Recycling Nederland

JULI 2009PRN garandeertvergoeding en afnameoudpapierNieuws over deverpakkingenbelastingIn acht jaar tijd:Bijna verdubbeling vanvervuiling oudpapierNieuwe brochure PRNGemeenten Papier Glas:GPG-projectNieuw lespakketNatuurlijk, papier enkarton!NieuwsbriefPRN garandeert vergoedingen afname oudpapierPapiervezelconvenant in uitvoeringGemeenten die zich bij Stichting PRN aansluiten, ontvangen in tijden van eenketendeficit tot € 20,- per 1.000 kg oudpapier die zij bij huishoudens inzamelen.Van november 2008 tot en met april 2009 was er sprake van een ketendeficit:de internationale marktprijs van oudpapier was in die periode lager dan hetdoor PRN gegarandeerde prijsniveau. Daarom heeft PRN de gemeenten eindnovember 2008 uitgenodigd zich aan te sluiten, waarmee zij de gegarandeerdeafname en vergoeding zeker stellen. De regeling geldt voor het niet-verpakkingendeel(grafisch papier) van het huishoudelijk oudpapier en -karton.Dit is 77% van de totale huishoudelijke oudpapierstroom. De uiteindelijkedoelstelling is dat de kringloop van papier en karton gesloten blijft, zodatdeze materialen geen afval worden maar grondstof blijven.>1

Inmiddels hebben 321 gemeenten zich bij PRNaangesloten. En zich zo verzekerd van gegarandeerdeafname en vergoeding van het ingezameldeoudpapier. De vergoeding over februari2009 bedraagt € 8,96 per 1.000 kg, over maart€ 9,51 en over april € 4,58. Gemeenten die injanuari 2009 een getekende deelnemingsovereenkomstmet PRN hebben, hebben deze bedragenper 1.000 kg ontvangen voor 77% van hetaangeboden tonnage oudpapier. De hoogte vande vergoeding wordt maandelijks vastgesteld.De gegarandeerde afname en vergoeding isvastgelegd in het Papiervezelconvenant tussenPRN en de Vereniging van NederlandseGemeenten (VNG).Aansluiten bij PRN en monitorenAansluiten geschiedt door het compleet invullenen terugsturen van het Vragenformulier vooraansluiting gemeente bij PRN. Dit aanmeldingsformulieris te downloaden op de website van PRNof telefonisch bij haar aan te vragen. Na ontvangstdoor PRN van het vragenformulier ontvangt degemeente de Deelnemingsovereenkomst Gemeentenin drievoud. Deze wordt getekend en aan PRNgeretourneerd. Na ondertekening door PRN isaansluiting bij PRN een feit en heeft de gemeenterecht op vergoeding en afnamegarantie.Aansluiting bij PRN is vrijwillig en gratis. Behalvede aansluiting bij PRN is vereist dat de gemeenteover een overeenkomst met een VGPI-gecertificeerdeen bij PRN aangesloten oudpapierondernemingbeschikt.Sittard-Geleen krijgt als eerste gemeente ketendeficit vergoedWethouder drs. Ingrid Widdershoven van Sittard-Geleen ontving 14 mei 2009 een chequeter waarde van € 4.666,- uit handen van professor Henk Vonhoff, voorzitter van PRN.Sittard-Geleen is de eerste gemeente die een uitkering heeft ontvangen uit het verwijderingsfondsvoor oudpapier en -karton. De vergoeding betreft de maand februari 2009,toen ruim 521 ton oudpapier werd ingezameld. De gemeente ontvangt ook over maarten april een vergoeding. Zo kunnen de uitgekeerde bedragen in totaal aardig oplopen.Ingrid Widdershoven: “Het ontvangen van de cheque is voor ons een bevestiging dat wein onze gemeente met z’n allen op de goede weg zijn. Samen met de burgers, onzeklanten, boeken we ook in minder goede tijden positieve resultaten.”Henk Vonhoff: ”Deze eerste uitkering in de geschiedenis van het kringloopsysteem vanPRN is goed verlopen. Het is voor ons weer een bevestiging dat de papier- en kartonketenzelf, met een eigen, in de praktijk beproefd kringloopsysteem, een hoog milieurendementvan het oudpapier weet te realiseren, ook in economisch slechte tijden. Daar zijn we heeltevreden mee. We hopen dat deze vergoedingen uit ons fonds een extra stimulans zijnvoor gemeenten om nog meer oudpapier gescheiden in te zamelen.”Om in aanmerking te komen voor de afzetgarantieprijsvia PRN moet de aangesloten gemeente hetoudpapier monitoren. Het gaat dan om de uithuishoudens brongescheiden ingezameldehoeveelheid. PRN berekent zelf de 77% waar devergoeding voor geldt. De monitoringopgave vindtmaandelijks plaats. De gemeente kan de opgavezowel digitaal via internet als op papier doen.Grafisch oudpapier: kranten,folders, tijdschriften, etc.De vergoeding van PRN betreft alle nietverpakkingstoepassingenvan papier en karton,het zogenoemde grafisch oudpapier. Dit zijnhoofdzakelijk kranten, folders en tijdschriften.Het grafisch oudpapier vormt 77% van de totaleoudpapierstroom. Papieren en kartonnenverpakkingen vertegenwoordigen 23% van dehuishoudelijke oudpapierstroom en vallen onderde verantwoordelijkheid van Nedvang. Gemeentendie zich via WasteTool bij Nedvang aansluiten,kunnen in aanmerking komen voor een vergoedingvoor de door hen ingezamelde verpakkingenvan papier en karton bij huishoudens.>Wethouder Ingrid WiddershovenJos Rutzerveld (links) en Jos Hennekens (rechts),Team Afval en Reiniging Sittard-Geleen.G. van Oosterum, PRN.2

Na 31 maart 2009 aansluiten? Ja, als er geen deficit meer isVanwege de marktsituatie - sinds november 2008 is sprake van een ketendeficit -hebben gemeenten tot en met 31 maart 2009 de gelegenheid gehad om zich bijPRN aan te sluiten. PRN heeft in overleg met het bestuur van de VNG besloten datgemeenten zich gedurende vier maanden konden aansluiten. Vandaar de sluitingsdatumvan 31 maart 2009. PRN heeft vastgesteld dat er in april nog sprake wasvan een deficit. Gemeenten kunnen zich aansluiten als er geen deficit meer is.Het systeem werktIn de afgelopen periode van een ketendeficit isgebleken dat het systeem, zoals vastgelegd inhet Papiervezelconvenant, werkt. De aan hetsysteem deelnemende bedrijven (de eersteontvangers, zoals drukkerijen en uitgeverijen)betalen € 4,50 per 1.000 kg afvalbeheersbijdrageom het verwijderingsfonds te vullen.De uitkeringen uit het fonds aan bij PRNaangesloten gemeenten zorgen ervoor dathet inzamel- en herverwerkingsysteem inNederland blijft functioneren, ook in (dehuidige) tijden van lage prijzen van oudpapier.Gemeenten zijn verzekerd van de afnameen opbrengst van het door of namens heningezamelde oudpapier, oudpapierondernemingenblijven toevoer houden van hetmateriaal en zijn verzekerd van afzet daarvan,en de oudpapier verwerkende industrie blijftde beschikking houden over deze voor henwaardevolle secundaire grondstof, tegenaanvaardbare prijzen.Het Papiervezelconvenant zorgt zo voorevenwicht in vraag en aanbod van oudpapieren -karton.

Onder het motto Gemeenten enmateriaalorganisaties sluiten dekringloop van glas en papier looptsinds 2004 het project Gemeenten-Papier-Glas (GPG). GPG is eenhulpmiddel voor gemeenten om depapier- en glasinzameling teverbeteren. Met het project beogende papier- en de glassector dedoelstellingen van het Besluitbeheer verpakkingen en papier enkarton binnen handbereik te brengen:75% recycling van papier enkarton, en 90% glasrecycling.Daartoe biedt GPG gemeenten,afvalsamenwerkingsverbanden enafvalinzamelaars kennis en ondersteuningom de papier- en glasinzamelingstructureel teverbeteren op het gebied vaninfrastructuur, logistiek encommunicatie naar de burgeren andere stakeholders.Gemeenten-Papier-Glas (GPG):maatwerk voor gemeentenGPG is een gezamenlijk project van PRN enStichting Duurzaam Verpakkingsglas (SDV).GPG inspireert, stimuleert, motiveert en activeert.Met GPG sluiten gemeenten en de materiaalorganisatiesPRN en SDV gezamenlijk de kringloopvan oudpapier en glas. Méér oudpapier en glasinzamelen betekent voor gemeenten:• iedere ton glas en oudpapier die wordtingezameld, levert geld op• lagere afvalverwijderingskosten• besparing van waardevolle grondstoffen• een bewijs dat de gemeente duurzaam is.Gemeente Klasse Inwoners OudpapierCijfers 2007kg/inwonerAlmelo 3 72.096 55Almere 2 180.924 53Amersfoort 2 139.054 65Amsterdam 1 742.884 33Arnhem 2 142.569 44Delft 1 95.379 67Den Haag 1 473.941 22Den Helder 2 58.227 51Dordrecht 2 118.541 65Ede 3 107.500 60Emmen 4 108.832 63Enschede 2 154.476 49Groningen 1 181.613 49Haarlem 1 146.960 51Den Bosch 2 135.648 58Leeuwarden 2 92.342 76Leiden 1 117.485 72Leidschendam-Voorburg 1 72.824 57Lelystad 3 72.252 57Rotterdam 1 584.058 27Rijswijk 1 47.041 52Schiedam 1 75.162 40Spijkenisse 2 73.885 63Tilburg 2 201.259 59Utrecht 1 288.401 46Vlaardingen 1 71.461 47Zaanstad 2 141.402 ?Zoetermeer 2 118.024 62Zwolle 2 114.635 58Zwijndrecht 2 44.588 59Grote steden, grote achterblijversGPG richt zich op de top 30 van (grote) gemeentenwaar de inzameling achterblijft bij de doelstellingen(zie tabel). Deze gemeenten zijn geselecteerdop basis van de inzamelcijfers afkomstig vanSenterNovem. In deze 30 gemeenten wonen circa5 miljoen mensen. Ook andere gemeenten kunnengebruik maken van de aanpak, kennis, informatiemateriaalen best practices van GPG.Hoe werkt GPG?Samen met de gemeente wordt de huidige situatiein kaart gebracht of geactualiseerd, mede aan dehand van de vooraf gestuurde checklist inzameling.Vervolgens wordt een stappenplan gemaaktom de papier- en glasinzameling structureel teverbeteren. Activiteiten en hulp van GPG kunnenverschillen per gemeente, afhankelijk van deproblematiek, prioriteiten, wensen en behoeften.Zo wil Zwolle de oudpapierinzameling in de hoogbouwen de glasinzameling in de horecaverbeteren, Haarlem het onderwerp afvalinzamelinghernieuwd bij de burger op de kaart zetten, isde AVRI bezig het locatieplan te actualiseren, gaatLeiden nieuwe communicatieactiviteiten opstartenen liggen er in Tilburg en Den Haag plannen klaarom de papierinzameling te verbeteren.De uitvoering van plannen en activiteiten, en definanciering daarvan, geschiedt door de gemeentenzelf. PRN en SDV nemen in principe de kostenvoor hun rekening van het advies en de door henontwikkelde communicatiemiddelen die gemeentenwensen in te zetten; een en ander in gezamenlijkoverleg.De aanpak van GPG is maatwerk en hands-on,op basis van vrijwillige samenwerking. De samenwerkingmet gemeenten drijft op de jarenlangopgebouwde relatie en kennis en dienstverleningvanuit de papier- en de glassector.

Nieuws over deVerpakkingenbelastingMet ingang van 1 januari 2009zijn wijzigingen in werkinggetreden in de verpakkingenbelasting.(Deze zijn vastgelegd inhet beleidsbesluit getiteld Besluitvan 20 februari 2009,nr. CPP2009/120M, Stcrt.2009, nr. 32.)Tarieven 2009Materiaalsoort Tarief in €Tarieven per 1.000 kgPapier en karton 73,30Aluminium 876,60Kunststof 433,90Overige metalen 146,10Biokunststof 73,30Glas 66,20Hout 19,40Andere materiaalsoorten 161,90Algemeen tarief(indien uitsplitsing niet mogelijk is) 500,00Logistieke hulpmiddelenGolfkartonnen dozen met een inhoud vanaf1m 3 en kratten vanaf 8 liter inhoud (ongeachthet materiaal waar de kratten van zijn gemaakt)worden gezien als logistieke hulpmiddelen.Dit betekent dat hierover geen verpakkingenbelastingverschuldigd is. Hetzelfde geldt voorpallets, glasbokken, Intermediate Bulk Containers(IBC’s), rolcontainers, vaten, jerrycans engasflessen (vanaf 20 liter), big bags (vanaf 250liter), kernen, spoelen en haspels (vanaf 50 cmlengte). Dit is vastgelegd in de Wet belastingenop milieugrondslag. 5

Géén belasting op enveloppenC5 en kleinerEnveloppen van het formaat C5 en kleinerworden, ondanks dat zij wel verpakkingen zijn,niet belast voor de verpakkingenbelasting,ongeacht wat erin zit of gaat. Voor enveloppendie groter zijn dan formaat C5, blijft degeldende regel van kracht: deze enveloppenzijn een verpakking, ongeacht het materiaalwaar de envelop van gemaakt is.Van afvalbeleid naar integraal ketenbeleid:LAP2Een ontwikkeling van een traditioneel,puur op de afvalketen gericht beleid naareen integraal ketenbeleid. Dat is deessentie van het nieuwe tweede LandelijkAfvalbeheerplan (LAP2) van het ministerievan VROM, dat dit jaar wordt vastgesteld.Het doel van een ketenaanpak is eenverdere vermindering van de milieudruk.In de visie van VROM zijn de meesteffectieve stappen naar een duurzaamen zuinig materiaalgebruik te maken alsze plaatsvinden vanuit het perspectief van de hele keten. Er wordt gezocht naaraangrijpingspunten eerder in de keten (zoals productontwerp) en er wordtvoorkomen dat milieudruk naar andere fasen in de keten wordt afgewenteld.Het LAP2 is geldig van 2009 t/m 2015, met een doorkijk tot 2021.Papier en karton is één van de zeven prioritaire stromen voor de nieuwe aanpak omde milieudruk in een hele keten te verminderen. PRN trekt de LAP2-kar samen metde Koninklijke Vereniging van Papier- en kartonproducenten (Kon. VNP) en in nauwesamenwerking met VROM en SenterNovem. PRN stelt bij dat proces al haar kennisover de markt, inzameling en hergebruik van oudpapier en -karton ten dienste vandit overleg. < Meer informatie: www.lap2.nlOver enveloppen groter dan C5 is een producentverpakkingenbelasting verschuldigd als deenveloppen worden gebruikt voor het verpakkenvan een (massa)product.Hiervan is sprake als de enveloppen dienen voorde verzending van tijdschriften, boeken, CD's,brochures, (reclame)folders en dergelijke.Enveloppen groter dan C5 die gebruikt wordenvoor de verzending van individueel gerichtebrieven, zoals facturen, bankafschriften, juridischeadviezen, en individueel aan de geadresseerdegerichte correspondentie (individuelecorrespondentie) worden niet belast omdat deenvelop geen (massa)product bevat.Voor de aangifte van de verpakkingenbelastinggeldt dat de aangifte over 2008 wordt ingediendna 1 januari 2009 en uiterlijk 31 maart2009. Bij deze aangifte mag rekening wordengehouden met eerder vermeld beleidsbesluit metbetrekking tot enveloppen. Het is namelijk altijdde bedoeling geweest om ook voor 2008 eenoplossing te vinden voor de belastbaarheid vanenveloppen voor de verpakkingenbelasting,aldus de Belastingdienst in een toelichting.Vraag de Scheidingswijzeroudpapier aan bij PRNTop 5 ongewenste producten die niet bij hetoudpapier thuishoren1 Papier en karton dat nat of vuil is2 Plastic folies (b.v. hoesjes) en plastic draagtassen3 Kartonnen drankverpakkingen4 Papier en karton met een laagje plastic5 Diepvriesverpakkingen6

In acht jaar tijd:Bijna verdubbelingvan vervuiling oudpapierEen punt van zorg is de vervuilingvan het oudpapier uit huishoudens,die is in acht jaar tijd bijnaverdubbeld: van 2,00% in 2001naar 3,55% in 2008.Om een idee te geven waar het in 2008 om gaat:3,55% van 1,24 miljard kilo oudpapier is circa44.000.000 kilo vervuiling. Dit zijn 1.750 vollevrachtauto’s, oftewel 7 vrachtauto’s van25.000 kilo per dag.Het oudpapier is onder meer vervuild metkunststoffen (bijv. kunststof zakken en -folies),vloeistofdicht karton (bijv. drank- en diepvriesverpakkingen),vervuild papier (bijv. vleeswarenverpakkingenen koffiefilters) en ingeseald papier(drukwerk verpakt in kunststof folie). De vervuilingen de toename ervan blijkt uit onderzoek dat sinds2001 jaarlijks wordt verricht in opdracht van PRN,de oudpapierindustrie en de papier- en kartonindustrie.Acht jaar achtereen een jaarlijks onderzoekgeeft een waardevol inzicht in de trendmatigeontwikkeling van productvreemde vervuiling.Hiermee zijn unieke gegevens voorhanden die eengedegen en betrouwbare analyse mogelijk makenvan de mate en aard van de vervuiling. En om deanalyse te gebruiken voor de ontwikkeling vanbeleid en acties om inzamelaars en burgers testimuleren dat het ingezamelde oudpapier vanzo hoog mogelijke kwaliteit is.Want minder vervuiling is nodig voor meer enbeter hergebruik. Uit het onderzoek over 2008blijkt ook - opnieuw - dat in gemeenten metgedifferentieerde afvaltarieven (diftar) meervervuiling in het oudpapier wordt aangetroffendan in gemeenten zonder diftar. Gemiddeldgenomen over 7 steekproeven in 8 jaar ligt hetvervuilingspercentage in de diftargemeenten 70%hoger dan in de niet-diftargemeenten.Over het vervuilingsonderzoek en de resultatendaarvan heeft PRN een Factsheet voor gemeentenopgesteld, dat bij PRN gratis is te bestellen.